Trump bỏ tập trận Mỹ-Hàn : Tokyo lo ngại, Bắc Kinh hớn hở (RFI, 13/06/2018)

Vào hôm 12/06/2018, tại Singapore tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố ý định hủy bỏ các cuộc tập trận Mỹ-Hàn. Hành động được cho là nhằm đáp ứng yêu cầu của lãnh đạo Bắc Triều Tiên đã lập tức gây quan ngại nơi hai đồng minh chủ chốt của Hoa Kỳ trong khu vực là Hàn Quốc và Nhật Bản, nhưng đã được Trung Quốc, đối thủ của Mỹ hết sức hoan nghênh.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời họp báo, ngày 12/06/2018 tại Singapore, sau cuộc gặp thượng đỉnh với lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un. Reuters Jonathan Ernst

Trong buổi họp báo vào hôm 13/06, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng đã không ngần ngại cho rằng quyết định của ông Trump đã khẳng định tính chất đúng đắn của chiến lược "hai bên cùng đình chỉ" mà Trung Quốc đề xuất từ nhiều tháng nay, theo đó để mở đường cho đàm phán, Washington phải đình chỉ các cuộc tập trận chung với Hàn Quốc, còn Bình Nhưỡng thì đình chỉ thử nghiệm hạt nhân và tên lửa.

Trái với thái độ đắc thắng của Trung Quốc, Nhật Bản hôm nay không che giấu nỗi lo ngại. Bộ trưởng bộ Quốc Phòng Nhật Bản Itsunori Onodera đã công khai lên tiếng khẳng định tính chất tối cần thiết của các cuộc tập trận chung với Mỹ.

Trả lời một câu hỏi của nhà báo về quyết định bất ngờ của tổng thống Mỹ vào hôm qua, ông Onodera cho rằng : "Các cuộc tập trận và sự hiện diện của quân đội Mỹ đóng một vai trò thiết yếu cho nền an ninh khu vực Đông Á".

Về phần Hàn Quốc, nước là đối tượng liên quan chính trong quyết định của tổng thống Mỹ, chính quyền của tổng thống Moon Jae In ngay từ hôm qua đã không che giấu thái độ bối rối, vì không hề được báo trước về quyết định này.

Theo hãng tin Hàn Quốc Yonhap, phủ tổng thống nước này vào hôm nay chỉ cho rằng việc tạm dừng các cuộc tập trận Mỹ-Hàn "có lẽ là cần thiết" để tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc đàm phán về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Theo các chuyên gia về an ninh khu vực, quyết định của tổng thống Mỹ Donald Trump rõ ràng là rất có lợi cho Trung Quốc, nước đang càng lúc càng muốn đẩy Hoa Kỳ ra khỏi khu vực để một mình thống trị Châu Á. Theo hãng tin Pháp AFP, giới phân tích đã nhấn mạnh rằng việc giảm bớt lực lượng Mỹ ở vùng Đông Á sẽ làm thay đổi tương quan lực lượng trong khu vực, hỗ trợ cho đà vươn lên của Trung Quốc.

Trả lời câu hỏi của đặc phái viên RFI tại Singapore, ông Michael Kovrig, chuyên gia tổ chức International Crisis Group giải thích :

"Quân đội Mỹ tại Hàn Quốc là một biểu tượng chính trị về sự hiện diện của Hoa Kỳ trong khu vực trong mọi lãnh vực, từ kinh tế đến an ninh, với Hàn Quốc và Nhật Bản là hai đồng minh chủ chốt.

Nếu Mỹ đình chỉ các cuộc tập trận, rồi sau đó tiến tới việc rút lính về, điều đó có nguy cơ tạo ra cảm nhận nơi các nước Châu Á là nước Mỹ, dưới thời của tổng thống Trump, đang bỏ rơi khu vực Đông Á.

Điều đó đương nhiên rất có lợi cho Trung Quốc, đang mơ ước tăng cường ảnh hưởng, tăng cường sức mạnh quân sự, tăng cường sự hiện diện của họ trong khu vực.

Quyết định của ông Trump do đó đặt ra vấn đề tương quan lực lượng và cạnh tranh chiến lược giữa Trung Quốc và Mỹ".

Tuy nhiên, có một câu hỏi đang được giới quan sát đặt ra : với một người nổi tiếng là hay thay đổi ý kiến như đương kim tổng thống Mỹ, cần phải chờ đến tháng 8 tới đây. Đó là lúc trên nguyên tắc sẽ diễn ra một cuộc tập trận Mỹ-Hàn trên quy mô lớn.

Và khi ấy mới biết được là ông Trump có thực sự tặng cho Bắc Triều Tiên và Trung Quốc món quà quý giá là hủy bỏ các cuộc tập trận hay không.

Trọng Nghĩa

**********************

Mỹ trấn an đồng minh sau khi hủy diễn tập ở Hàn Quốc (BBC, 13/06/2018)

Lầu Năm Góc trấn an các đồng minh về các cam kết "sắt đá" của mình về vấn đề an ninh khu vực, sau khi Tổng thống Donald Trump hủy bỏ các buổi diễn tập quân sự ở Hàn Quốc.

Ông Trump và Kim đã có một cuộc gặp lịch sử hôm 12/6

Ông Trump đưa ra tuyên bố trên sau hội nghị thượng đỉnh lịch sử với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Singapore hôm thứ Ba.

Việc hủy các cuộc diễn tập được coi là một sự nhượng bộ lớn đối với Bắc Hàn.

Trong khi đó, truyền thông nhà nước Bắc Hàn nói rằng ông Kim đã chấp nhận lời đề nghị từ Tổng thống Trump đến thăm Hoa Kỳ.

Hãng tin KCNA cho biết ông Kim đã mời ông Trump đến thăm Bình Nhưỡng "vào thời điểm thuận tiện" và ông Trump cũng đã mời ông Kim sang Hoa Kỳ.

"Hai nhà lãnh đạo sẵn sàng chấp nhận lời mời của nhau", KCNA cho biết.

Trong những lời bình luận đầu tiên của ông kể từ sau cuộc đàm phán, ông Kim nói rằng việc ngăn chặn "các hành động quân sự gây khó chịu và thù địch chống lại nhau" là điều "khẩn cấp".

Ông cho biết hai nước "nên cam kết kiềm chế không đối kháng" lẫn nhau "và thực hiện các bước pháp lý và thể chế để đảm bảo nó", KCNA đưa tin.

Có hàng ngàn lính Mỹ đang đóng ở Nam Hàn

Các cuộc diễn tập quân sự, thường được gọi là "trò chơi chiến tranh", được tổ chức tại Hàn Quốc với lực lượng lính địa phương và lính Mỹ đóng quân ở đó.

Hội nghị thượng đỉnh Kim-Trump tập trung vào giải trừ hạt nhân và giảm căng thẳng khu vực. Nó kết thúc với một thỏa thuận một trang.

Tuy nhiên, trong cuộc họp báo, ông Trump đã thêm một tuyên bố khác : việc hủy bỏ các trò chơi chiến tranh.

Ông cũng nói rằng ông muốn mang quân đội Mỹ về nhà - mặc dù ông không cho biết khi nào.

Ông Trump nói các cuộc tập trận "khiêu khích" - dù Mỹ trước đây không có quan điểm này - và có vẻ các đồng minh trong khu vực đã không được cảnh báo trước về động thái này.

Lầu Năm Góc có biết không ?

Một ngày trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis nói với các phóng viên rằng ông không tin vấn đề quân đội sẽ có trong chương trình nghị sự. Khi được hỏi nếu những cuộc thảo luận về vấn đề này được chuẩn bị thì ông có biết không, ông nói, "Có, tôi chắc chắn sẽ biết".

Tuy nhiên, Lầu Năm Góc phủ nhận ông Mattis không biết về động thái hủy diễn tập. Phát ngôn viên của Lầu Năm Góc Dana White nói ông đã được tham vấn từ trước.

Trong một tuyên bố gửi tới BBC, bà nói : "Các liên minh của chúng tôi vẫn giữ được sự chắc chắn, và đảm bảo hòa bình và ổn định trong khu vực".

Hàn Quốc phản ứng như thế nào ?

Trước đó, Tổng thống Hàn Quốc nói cần "tìm ra ý nghĩa hay ý định chính xác" của tuyên bố của ông Trump.

Tổng thống Hàn Quốc, ông Moon Jae-in đã nói chuyện qua điện thoại với ông Trump trong 20 phút cuối ngày hôm qua, nhưng báo cáo chính thức của cuộc gọi không đề cập đến các cuộc diễn tập quân sự, theo hãng tin Reuters.