Malaysia ngưng dự án tàu điện Trung Quốc thầu (BBC, 06/07/2018)
Malaysia vừa tạm ngừng ba dự án lớn nhất do Trung Quốc làm thầu vì nghi ngờ gian díu đến bê bối tham nhũng của Quỹ 1MDB và vì chi phí quá đắt đỏ, theo tờ Financial Times.
Tân Thủ tướng Mahathir Mohamad đang quyết tâm thu hẹp sự ảnh hưởng của Trung Quốc ở Malaysia.
Ba dự án, gồm hai dự án xây dựng đường ống dẫn dầu và dự án tàu điện East Coast Rail Link, có tổng giá trị 22 tỷ đôla (500.000 ngàn tỷ VND) đã bị hoãn lại.
Đây là bản tuyên ngôn rõ ràng nhất của tân Thủ tướng Mahathir Mohamad trong việc thu hẹp sự ảnh hưởng của Trung Quốc ở Malaysia, tờ Financial Times nhận định.
Phóng viên thường trú ở Đông Nam Á John Reed của tờ Financial Times bình luận : "Chính phủ mới của Malaysia đã tạm ngưng các dự án Trung Quốc hỗ trợ trị giá 22 tỷ USD vì tình trạng chi phí leo thang và nghi vấn tham nhũng.
"Liệu các nước Đông Nam Á với các món nợ khổng lồ từ các dự án cơ sở hạ tầng có làm theo ?".
Tờ này cho rằng "Trung Quốc đang bị đẩy lùi lại bởi một chính phủ Malaysia mới, được bầu một cách dân chủ và cam kết bỏ việc chi tiêu ngân sách thái quá và sẽ rà soát lại tất cả các dự án Trung Quốc và những 'cam kết không công bằng'".
Dưới thời cựu Thủ tướng Najib Razak, hàng tỷ đôla đã được đổ vào Malaysia từ Bắc Kinh, vẽ đường cho Sáng kiến Một vành đai Một con đường của Tập Cận Bình, tờ Financial Times.
Cựu Thủ tướng Malaysia Najib Razak đã bị bắt và truy tố
Bộ Tài chính nghi ngờ, thay vì dùng phần tiền vay từ ngân hàng Trung Quốc cho hai dự án đường ống dẫn dầu, chính phủ dưới thời ông Razak đã dùng để mua lại đất của 1MDB để giúp 1MBD trả khoản nợ khổng lồ.
Ông Najib Razak đang bị truy tố vì nghi ngờ biển thủ 10 triệu đôla từ quỹ đầu tư nhà nước 1 Malaysia Development Berhad (1MBD), tuy nhiên Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho rằng con số này rất nhỏ so với khoảng tiền 4,5 tỷ USD bị lấy khỏi quỹ.
Còn về dự án tàu điện East Coast Rail Link dài 688km, Bộ trưởng Tài chính Lim Guan Eng nói rằng phải giảm "đáng kể" mức chi phi thì chính quyền mới có thể cho phép dự án này tiếp tục.
Bộ Tài chính xác định chính quyền cũ đã định giá thừa 3,5 tỷ USD so với mức chi phí thật sự của dự án.
Dự án tàu điện này là một trong những dự án chiến lược nhất của Trung Quốc, tờ Finacial Times viết. "Trong tất cả các dự án ở Malaysia, đây là dự án gần nhất với Sáng kiến Một vành đai Một con đường, vì vậy đây là dự án mà Trung Quốc sẽ lo lắng nhiều nhất", Peter Mumford, giám đốc Châu Á của Eurasia Group nói với tờ Financial Times.
Theo Reuters, đoạn đường sắt 688km này sẽ nối liền vùng bờ đông kém phát triển của Malaysia với miền nam Thái Lan và thủ đô Kuala Lumpur, tạo thành một con đường vận tải chiến lược và là một phần thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng của Trung Quốc ở Châu Á.
Tờ báo tài chính The Edge là tờ đầu tiên đưa tin về việc tạm hoãn, ghi rằng lá thư từ Malaysian Rail Link, cơ quan quản lý dự án đường sắt, còn ghi "lợi ích quốc gia" là một trong những lý do cho việc tạm ngừng dự án.
Hãng Công trình Thông tin Trung Quốc (CCCC), nhà thầu xây dựng East Coast Rail Link, nói một tuyên bố rằng thông báo tạm hoãn của chính quyền Malaysia không ghi rõ thời gian tạm hoãn trong bao lâu và lo ngại nó sẽ phát sinh thêm chi phí và lo ngại về 2.250 nhân viên của dự án.
"Chúng tôi tôn trọng và tuân thủ luật pháp của Malaysia.Trong trường hợp này chúng tôi không còn cách nào khác ngoài việc phải tuân thủ yêu cầu tạm ngừng", tuyên bố của CCCC viết.
*******************
Thủ tướng Malaysia : Nhiều dự án hợp tác lớn với Trung Quốc không công bằng (RFA, 06/07/2018)
Thủ tướng mới đắc cử của Malaysia, ông Mahathir Mohamad hôm 6/7 cho biết ông sẽ thăm Trung Quốc vào tháng tới và thảo luận những điều khoản không công bằng trong hàng loạt các dự án lớn giữa hai nước. AFP loan tin này hôm 6/7.
Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad phát biểu tại một cuộc họp báo ở Kuala Lumpur hôm 1/6/2018 AFP
Chính phủ của người tiền nhiệp Najib Razak đã ký với Trung Quốc một loạt các thỏa thuận cho những dự án được Bắc Kinh tài trợ.
Tuy nhiên, đã có nhiều tiếng nói, chỉ trích những thỏa thuận này không minh bạch.
Thủ tướng Mahathir Mohamad mới đây đã ra lệnh xem xét lại các siêu dự án ký bởi cựu Thủ tướng Najib Razak trong giai đoạn cầm quyền 9 năm qua nhằm giúp giảm nợ quốc gia, được ước tính là khoảng 250 tỷ đô la.
Chính phủ Malaysia hôm thứ năm tuần này cũng đã quyết định ngưng 3 dự án lớn do Trung Quốc hậu thuẫn, trong đó có dự án đường sắt và hai đường dẫn khí đốt trị giá hơn 22 tỷ đô la.
Theo AFP, thủ tướng Malaysia nhân chuyến thăm lần này tới Trung Quốc cũng sẽ đề cập tới các mức lãi cao mà Trung Quốc áp dụng cho vốn vay đối với các dự án với Malaysia.