 | Tổng quan: | 3706843 |
Sự kiện tàu sân bay của Hoa Kỳ USS Ronald Reagan và nhóm tàu chiến hộ tống thăm Đà Nẵng từ ngày 25-30/6/2023 đánh dấu quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đang ở mức ‘rất tốt đẹp’ và cho thấy hai quốc gia từng đối đầu trong quá khứ chiến tranh, nay đã trở thành ‘những người bạn tốt’ của nhau. Một chuyên gia về pháp lý, an ninh, chính trị khu vực và Biển Đông nói với Đài Á Châu Tự Do, ngay sau khi thăm Hàng không Mẫu hạm của Mỹ và dự sự kiện do hải quân Mỹ tổ chức tại Đà Nẵng.
Lễ đón tàu sân bay USS Ronald Reagan tại Đà Nẵng hom 25/6/2023 - Ảnh Đại sứ quán Mỹ
"Chuyến thăm này rõ ràng đã đánh dấu một dấu mốc quan trọng là quan hệ quốc phòng ở mức độ cao giữa Mỹ với Việt Nam đã có những bước tiến rất tốt", luật gia Hoàng Việt nêu quan điểm riêng với RFA Tiếng Việt hôm 27/6, và ông chia sẻ cảm tưởng :
"Khi lần đầu tiên tôi được lên tàu sân bay USS Ronald Reagan, mà theo như phát biểu của Đại sứ Mỹ Marc E. Knapper đây là tàu sân bay hiện đại nhất của Mỹ, khi lên đến nơi thì tôi cảm thấy một sự choáng ngợp, bởi vì con tàu này giống như một hòn đảo di động với 5.000 thủy thủ trên đó. Để duy trì được con tàu này, đòi hỏi phải có một lực lượng với sức người người, sức của rất lớn. Có lẽ đây là lần đầu tiên tôi được lên một con tàu hàng không mẫu hạm mà đầy uy lực như vậy".
Về thông điệp chính mà hai phía Mỹ và Việt Nam đưa ra trong chuyến thăm của tàu USS Ronald Reagan khi tham dự sự kiện và thăm tàu, ông Hoàng Việt nói :
"Có bốn phát biểu, một là phát biểu của thuyền trưởng tàu sân bay này, thứ hai là của chỉ huy lực lượng hải quân số 5 của Mỹ trên con tàu hộ tống thuộc nhóm tàu hộ tống tàu sân bay, có hai tàu sân bay hộ tống USS Ronald Reagan ở Đà Nẵng, thứ ba là phát biểu của Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Knapper, và thứ tư là phát biểu của Phó Chủ tịch UBND Thành phố Đà Nẵng, ông Hồ Kỳ Minh.
Tựu trung lại, những ý chính và nổi bật nhất là con tàu này là biểu tượng về sức mạnh và công nghệ của Hoa Kỳ với một tiêu chí là duy trì trật tự dựa trên luật lệ, tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia theo quy định của luật pháp quốc tế nói chung, và trong đó có Công ước Luật biển (UNCLOS, 1982).
Cả hai phía Việt Nam và Hoa Kỳ đều nhắc đến thông điệp này, hai bên đều vui mừng thúc đẩy chuyến thăm như là một dấu mốc trong sự phát triển nền quan hệ quốc phòng giữa hai bên và đặc biệt trong năm kỷ niệm quan hệ 10 năm đối tác toàn diện song phương và nói như phía Mỹ là không chỉ kể tới mốc đó, mà phải kể tới 28 năm khi hai bên bắt đầu bình thường hóa quan hệ.
Thế thì đó cũng là một bước tiến rất tốt, mặc dù trước đây Việt Nam và Mỹ đã từng là cựu thù của nhau, nhưng bây giờ hai bên đã trở thành những người bạn tốt của nhau và đặc biệt là hai bên tìm thấy những điểm chung, trong đó có việc tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương quốc tế Liên Hiệp Quốc, tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của mỗi quốc gia đối với cả hai bên".
Đánh giá về quan sát của quốc tế và khu vực về sự kiện bang giao an ninh, quốc phòng Việt – Mỹ này, ông Hoàng Việt nói :
"Nói chúng, đây cũng là một sự kiện lớn bởi vì hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ vào Việt Nam cũng kèm theo một loạt hoạt động giao lưu, trong đó có một số giao lưu giữa thủy thủ đoàn với những hội nhóm ở Thành phố Đà Nẵng.
Chuyến thăm này, như chúng ta biết, diễn ra trong bối cảnh thế giới đầy những biến động và đặc biệt trên khu vực Biển Đông, có đầy những căng thẳng, nên đây cũng là một thông điệp quan trọng của cả hai bên. Đó là bên Hoa Kỳ là cường quốc biển mạnh nhất thế giới bây giờ, với sức mạnh về quân sự, cũng như sức mạnh về chính trị và địa chính trị, nhưng Hoa Kỳ cam kết tôn trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.
Đương nhiên, Việt Nam tìm thấy điểm chung ở Hoa Kỳ, trong đó có việc tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc. Chúng ta thấy trong bối cảnh hiện nay, đặc biệt qua cuộc chiến ở Ukraine, rằng nhiều cường quốc trên thế giới phớt lờ luật pháp quốc tế và họ có thể làm những gì mà họ muốn. Trong bối cảnh đó, những quốc gia có thể nêu cao tinh thần tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiến chương Liên Hiệp Quốc, cũng như Công ước Luật Biển, thì đó là một điều hết sức quan trọng.
Và chắc chắn với sức mạnh của Hoa Kỳ, cũng như căng thẳng trên thế giới mà chúng ta đã biết đến là cuộc đối đầu quyết liệt giữa hai cường quốc là Mỹ và Trung Quốc, trong đó các nước ASEAN được mô tả là đôi khi bị áp lực phải chọn bên, mà chắc chắn là Việt Nam đã tuyên bố là không chọn bên nào. Việt Nam chỉ muốn đây là một hoạt động bình thường nâng cao mối quan hệ, cũng như đúng với chủ trương của Việt Nam là đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ".
Ngay trước sự kiện tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan tới thăm Đà Nẵng, một tàu chiến và tàu khu trục trực thăng của Nhật Bản cũng đã cập cảng Cam Ranh, cùng với một loạt hoạt động khác nữa, theo nhà nghiên cứu Hoàng Việt, các diễn biến này cho thấy Việt Nam đã giữ đúng tôn chỉ và nguyên tắc về quan hệ quốc tế của mình, ông nói :
"Chắc chắn là trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung như vậy, sẽ có những đánh giá khác về sự kiện này. Và đặc biệt, người ta đang nhìn vào xem phản ứng của Trung Quốc nhân dịp này như thế nào".
Bình luận về chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính và dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) cùng trong thời điểm này, ông Hoàng Việt nói :
"Thực ra Việt Nam luôn coi trọng mối quan hệ với Trung Quốc, rõ ràng là với phía Trung Quốc, quan hệ với Việt Nam chưa hẳn là quan hệ quan trọng nhất, nhưng đối với Việt Nam, quan hệ đối với Trung Quốc rất quan trọng, bởi vì Việt Nam là một quốc gia nằm cạnh Trung Quốc, mà Trung Quốc là một cường quốc đang lên với đầy sức mạnh.
Trong bối cảnh đó, chúng ta thấy rằng chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Trung Quốc và dự Diễn đàn WEF cho thấy một mặt phía Việt Nam thể hiện quan điểm đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ, Việt Nam không nghiêng về một bên nào, Việt Nam cũng không chỉ đón tàu sân bay của Mỹ, và mặt khác, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tới Trung Quốc, ngoài việc tham dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới, đó cũng là một dịp Việt Nam muốn nói với Trung Quốc rằng Việt Nam luôn luôn coi trọng mối quan hệ với Trung Quốc.
Tôi nghĩ rằng đó là thông điệp lớn nhất của chuyến đi, mặc dù có thể nói chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính có nhiều mục tiêu kèm theo, song đó là thông điệp quan trọng trong bối cảnh này".
Toàn cảnh tàu sân bay USS Ronald Reagan ở Đà Nẵng hôm 25/6/2023. Hình : Đại sứ quán Mỹ
Khi được hỏi về khả năng phản ứng của Trung Quốc sẽ ra sao với chuyến thăm của tàu USS Ronald Reagan tới Đà Nẵng nói riêng và quan hệ nhiều mặt, trong đó có quan hệ an ninh, quốc phòng Việt – Mỹ mà theo giới quan sát đang có những dấu hiệu ‘ấm lên’ và ngày một ‘khăng khít’ hơn, ông Hoàng Việt đáp :
"Chắc chắn là Trung Quốc sẽ không hài lòng với chuyện đó, thứ nhất là vì trong bối cảnh mà giữa họ và Mỹ đang cạnh tranh nhau quyết liệt và tranh giành nhau ảnh hưởng trên toàn thế giới cũng như ở khu vực Đông Nam Á này.
Và thứ hai, Trung Quốc luôn luôn đổ lỗi cho Mỹ là một nguyên nhân quan trọng trong các nguyên nhân gây căng thẳng trên Biển Đông, cho nên Việt Nam, một quốc gia láng giềng với Trung Quốc, mà phát triển quan hệ với Mỹ, thì rõ ràng sẽ tạo ra việc không hài lòng đối với Trung Quốc.
Tuy nhiên phản ứng của Trung Quốc như thế nào, chúng ta cần quan sát thêm, bởi vì một mặt Trung Quốc có thể có những phát ngôn tỏ ra ‘kiềm chế’, nhưng trong thực tế Trung Quốc có thể sẽ có những phản ứng theo kiểu khác.
Ví dụ như trên thực địa mà chúng ta đã thấy là những con tàu như tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Trung Quốc vẫn đang ở vùng chồng lấn giữa Việt Nam và Malaysia, sau đó đi vào vùng thềm lục địa của Malaysia, vậy thì Trung Quốc có thể phản ứng bằng việc những đội tàu của họ tiếp tục quay trở lại, như là cách mà họ đã làm với tàu Hướng Dương Hồng 10, hoặc là có những cách khác, v.v. Đó là những cách thức mà Trung Quốc phản ứng mà Việt Nam cần theo dõi thêm".
Quốc Phương
Nguồn : RFA, 28/06/2023
…không cần Thủ tướng Chính ‘qua chầu’ Trung Quốc
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ không thể ‘xé rào’ trong quan hệ Việt – Trung để làm điều gì ‘đột phá’ liên quan Biển Đông trong chuyến thăm Trung Quốc này, tuy nhiên, có thể đặt vấn đề với phía Trung Quốc về hai khía cạnh ‘lệnh cấm đánh bắt cá của Trung Quốc’, ‘bảo vệ an ninh năng lượng của Việt Nam thông qua đảm bảo các dự án thăm dò, khai thác dầu khí trên Biển Đông’. Đó là nhận định của nhà quan sát và phân tích thời sự, chính trị Việt Nam và khu vực - ông Trương Nhấn Tuấn từ Marseille, Pháp Quốc - với RFA hôm 26/6/2023.
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính bắt tay Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường ở Bắc Kinh hôm 26/6/2023 - AFP
Vẫn theo ông Tuấn, Việt Nam tiếp tục chính sách ngoại giao ‘cây tre’, mà thực chất là ‘đưa người cửa trước, rước người cửa sau’, cũng như việc Hàng không mẫu hạm Ronald Reagan của Mỹ cập bến Đà Nẵng là chuyện nội bộ của Việt Nam, mà không cần Thủ tướng Phạm Minh Chính phải ‘qua chầu’ bên Trung Quốc làm gì.
Nếu không ‘xé rào’, thì cũng nên học Philippines
RFA : Có ý kiến nói trong chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính, ông Chính đề cập 'thẳng thắn' với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông ? Theo nhà nghiên cứu, Thủ tướng Việt Nam có 'đặt vấn đề' đó dịp này không ? Và Trung Quốc có thể phản ứng ra sao, nếu có ?
Trương Nhân Tuấn : Theo tôi trên phương diện cá nhân Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ không có kế hoạch nào về Biển Đông trong chuyến đi này hết cả. Nếu ông Chính có kế hoạch nào đó thì (kế hoạch này) cũng không thể ra ngoài những chương trình đã được soạn trước giữa hai Đảng cộng sản Việt Nam và cộng sản Trung Quốc. Việt Nam có quan hệ thân thiết, nếu không nói là phụ thuộc nhiều thứ vào Trung Quốc. Từ ý thức hệ chính trị đến mô hình phát triển quốc gia. Việt Nam là một bản "photocopy" của Trung Quốc. Mọi quan hệ giữa hai quốc gia Việt Nam và Trung Quốc trước tiên phải thông qua kênh "đảng". Chuyện tranh chấp Biển Đông vì vậy không ngoại lệ.
Nhưng nếu ông Chính "xé rào", hay là ông Chính tuân theo cẩm nang của Đảng, đặt vấn đề tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc trong chuyến đi này, theo tôi, có hai vấn đề quan trọng cần được ưu tiên đặt ra. Thứ nhứt là chuyện Trung Quốc cấm biển (vùng biển bắc vĩ tuyến 12°). Việt Nam phải có một giải pháp giải quyết các vấn đề kinh tế, về công ăn việc làm cho ngư dân Việt Nam trong thời gian không hoạt động (do Trung Quốc cấm biển). Kêu gọi ngư dân bám biển (một cách bất chấp sinh mạng) không phải là giải pháp.
Thứ hai là chuyện Trung Quốc cản trở Việt Nam khai thác các mỏ dầu khí trên thềm lục địa của Việt Nam. Theo tôi thấy hiện thời an ninh năng lượng của Việt Nam bị đe dọa. Có nhiều nguyên nhân mà nguyên nhân chính yếu là Việt Nam không thể xây dựng các nhà máy điện khí theo dự kiến. Trung Quốc đã cản trở Việt Nam khai thác các mỏ khí đốt (hay đặt ống dẫn khí đốt từ Indonesia về Việt Nam). An ninh năng lượng là an ninh quốc gia. Thiếu năng lượng, công kỹ nghệ Việt Nam sẽ bị đình đốn và Việt Nam sẽ không thể cạnh tranh với các quốc gia khác trong khu vực trong việc thu hút tài phiệt đầu tư.
Về phản ứng của Trung Quốc, theo tôi, mục tiêu của Trung Quốc là kìm hãm Việt Nam phát triển. Trung Quốc sẽ không thể trở thành đại cường nếu các quốc gia có cùng biên giới với Trung Quốc, như Việt Nam, cũng là một đại cường. Hành vi Trung Quốc thường xuyên cho tàu bè hải cảnh, hải giám, tàu nghiên cứu… vào quấy nhiễu thềm lục địa Việt Nam mục tiêu hàng đầu là ngăn cản Việt Nam khai thác các mỏ dầu khí. Trung Quốc không để Việt Nam tự chủ về an ninh năng lượng. Do đó Trung Quốc sẽ không dễ dàng chấm dứt chuyện quấy nhiễu này.
Về chuyện cấm đánh cá thì từ đã 21 năm rồi, năm nào Trung Quốc cũng ra lệnh cấm đánh cá. Và cũng đã 21 năm Việt Nam không có bất kỳ một giải pháp nào, cho dầu tạm bợ, để giải quyết vấn đề ngư dân Việt Nam. Nếu so sánh bạn "đồng hội đồng thuyền" cùng hoàn cảnh với Việt Nam là Philippines thì ta thấy học giả cũng như giàn chính trị gia của quốc gia này đã có những bước đi đột phá, mục đích giải quyết các tranh chấp với Trung Quốc bằng luật lệ. Phán quyết của tòa PCA 13/7/2016 là thí dụ điển hình. Theo những gì tôi theo dõi thì trong thời gian gần sắp tới, có thể Philippines sẽ xúc tiến kiện Trung Quốc thêm lần nữa, kỳ này liên quan đến "quyền đánh cá của ngư dân trong vùng đánh cá truyền thống", nếu những đàm phán giữa Tổng thống Marcos Jr. của Philippines với Trung Quốc không đạt kết quả cụ thể. Theo tôi, chính quyền và Đảng cộng sản Việt Nam cần lấy Philippines là một tấm gương để có những động thái thích hợp bảo vệ lợi ích của công dân mình.
Ngoại giao dồn dập, ngẫu nhiên hay có ngụ ý ?
RFA : Có ý kiến cho rằng Việt Nam trong thời gian vừa rồi đã có các tiếp xúc, thúc đẩy quan hệ (ngoại giao, quốc phòng, an ninh). với cả bốn quốc gia thành viên khối QUAD (Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang thăm Ấn Độ, Việt Nam đón Thủ tướng Úc đến thăm (lần đầu trên cương vị đó của tân Thủ tướng Úc tới VN), đón nhóm tàu khu trục trực thăng Nhật thăm, đón tàu sân bay USS Ronald Reagan ghé, chưa kể cũng tiếp đón Tổng thống Hàn Quốc, ông có bình luận gì về việc này, đây là ngẫu nhiên, hay có kế hoạch với ngụ ý gì ?
Trương Nhân Tuấn : Tôi thấy với chính sách ngoại giao "cây tre" và chủ trương quốc phòng "bốn không", Việt Nam khó có thể có mối quan hệ lâu dài và bền vững với bất kỳ quốc gia nào. Việt Nam muốn có một quan hệ "tốt" với "tất cả" mà điều này là không thể (trong hoàn cảnh Trung Quốc và Mỹ cạnh tranh chiến lược).
Để "minh họa", tôi thử đưa một thí dụ điển hình, về kinh tế. Đó là chúng ta thấy Việt Nam là một trong những quốc gia "mở" so với các quốc gia lân bang. Việt Nam có mặt trong hầu hết các hiệp định thương mại tự do (FTA) cũng như Việt Nam ký đủ thứ hiệp ước về kinh tế với hầu hết các quốc gia tiên tiến, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Nhật, khối Châu Âu, Nam Hàn, Đài loan v.v. Nếu nói nôm na thì "mâm nào Việt Nam cũng có mặt". Nhưng kết quả thì thật là khiêm nhường. Có tiếng mà không có miếng. Việt Nam vẫn là quốc gia kém mở mang hơn hết trong khu vực.
Theo tôi, Việt Nam chỉ cần (chọn ngay) một vài đối tác lớn, và thân thiện, như Mỹ và Châu Âu, tất cả những hiệp ước FTA khác sẽ trở thành thừa thãi. Về quốc phòng cũng sẽ như vậy. Việt Nam muốn "chơi" với tất cả, vì vậy Việt Nam sẽ không thân thiết được với ai. Về quan hệ với Ấn Độ, tôi đánh giá cao quan hệ Việt Nam và Ấn Độ.
Một học giả Pháp thập niên 90 có xuất bản một tập sách về địa chính trị khu vực Đông Nam Á. Tác giả cho rằng sẽ tốt cho Việt Nam nếu Việt Nam đi với Ấn Độ (thay vì Trung Quốc), sau khi Liên Xô sụp đổ. Rốt cục Việt Nam chọn "giải pháp tình thế" cứu nguy cho Đảng, quyết định ngả về Trung Quốc. Hôm nay nhìn lại ta mới thấy rằng Việt Nam đã không tồi tệ như hiện nay, nếu dàn lãnh đạo Việt Nam đi Ấn Độ, thay vì đi tới Trung Quốc để ký hiệp ước Thành Đô 1991.
Việt Nam ngả theo Trung Quốc là một "giải pháp tình thế", có giá trị giai đoạn. Vấn đề là Việt Nam lấy một giải pháp "tình thế" để làm phương án lâu dài. Rốt cục càng ngày Việt Nam càng lệ thuộc sâu xa vào Trung Quốc, về mọi phương diện. Chính sách ngoại giao cây tre hay chủ trương bốn không của quốc phòng là hệ quả của sự lựa chọn mang tính "tình thế". Một chính sách quốc gia được hoạch định (lâu dài) chỉ có mục đích duy nhất là phụng sự cho lợi ích của quốc gia. Ta thấy mọi chính sách (ngoại giao, quốc phòng) của Việt Nam chỉ có Trung Quốc là phía có lợi nhất.
Vì vậy, có thể đúng sai còn luận bàn, nhưng tôi chưa thấy giá trị thực tế về "niềm tin chiến lược" của Việt Nam đối với các đối tác, ít ra trong giai đoạn này, qua các chuyện bộ trưởng quốc phòng Việt Nam thăm Ấn độ, Việt Nam đón thủ tướng Úc, hàng không mẫu hạm Ronald Reagan cập bến Đà Nẵng hay tổng thống Nam Hàn thăm viếng Việt Nam v.v…
Bị quốc tế đưa vào danh ‘sách xám’, chuyện không hề ‘vui’
RFA : Nhân ông vừa nhắc tới bang giao Việt – Hàn, một mở ngoặc, với chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hàn Quốc, việc Việt Nam cho hay sẽ tham gia thúc đẩy quá trình 'phi hạt nhân hóa' bán đảo Triều Tiên, có thể có quan hệ thế nào với động thái từ quốc tế mới đây, mà theo đó Việt Nam bị liệt vào ‘danh sách xám’ các nước bị coi là ‘rửa tiền, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt’, mà theo một thông cáo ngày 23/06/2023 của FATF, tổ chức lập danh sách này, ngoài thêm một nước ở Châu Phi, thêm một nước khác ở Châu Âu, Việt Nam vừa bị đưa vào danh sách đã có sẵn 23 nước trước đó ?
Trương Nhân Tuấn : Theo tôi chuyến công du Việt Nam của tổng thống Nam Hàn và phu nhân có mục đích kinh tế hơn là quốc phòng. Nam Hàn cần Việt Nam nhiều thứ, như về nhân công lao động và nguồn cung cấp đất hiếm. Việt Nam cũng là "khách hàng" tiềm năng của Nam Hàn, với 100 triệu dân, Việt Nam sẽ là thị trường lớn về xe cộ, đóng tàu, các mặt hàng điện tử… Ngoài ra Việt Nam còn là khách hàng đặc biệt của Nam Hàn, sau khi nguồn từ Nga bị nghẽn, về các loại vũ khí cũng như các trang bị thông minh dành cho quốc phòng.
Về vai trò của Việt Nam trong quá trình thúc đẩy "phi hạt nhân hóa" bán đảo Triều Tiên. Tôi thấy là Việt Nam không đủ uy tín và khả năng để thực hiện chuyện này (mà trong quá khứ sáu bên Mỹ, Nga, Trung Quốc, Nhật, Nam và Bắc Hàn đã bỏ nhiều thập niên mà không thực hiện được).
Về chuyện Việt Nam bị xếp vào "danh sách xám" các quốc gia rửa tiền và "tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt", tức là Việt Nam (có thể bị cho là) ngày càng tiến gần tới bản chất một quốc gia "mafia", hay "quốc gia côn đồ" là một chuyện không vui cho mọi công dân Việt Nam. Chuyện này tôi có vài lời giải thích như sau.
Theo tôi, đứng trên quan điểm "quốc tế thượng tôn pháp luật - international rule of law", Việt Nam vẫn là một quốc gia thường xuyên vi phạm những kết ước quốc tế. Điển hình về các công ước thuộc LHQ liên quan đến nhân quyền. Việt Nam thiếu uy tín trên trường quốc tế.
Mô hình tổ chức quốc gia của Việt Nam hiện thời là mô hình tạm bợ. "Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" là giải pháp tạm bợ đưa ra đầu thập niên 90 nhằm cứu Đảng trong nhất thời, trong hoàn cảnh thế giới xã hội chủ nghĩa sụp đổ. Bởi vì "kinh tế thị trường" thì không ai có thể "định hướng" được hết cả.
Khái niệm về "Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa" cũng là giải pháp tạm bợ, là phương tiện để Việt Nam hội nhập cộng đồng quốc tế với tư cách nhà nước được xây dựng trên hệ thống luật lệ. Tạm chấp nhận "Nhà nước pháp quyền" mang nội hàm của "Etat de Droit", thì "Etat de Droit" chỉ có thể xây dựng trên một xã hội dân sự, dân chủ tự do (chớ không thể xây dựng trên nền tảng xã hội chủ nghĩa).
Việt Nam vì vậy không phải là một quốc gia "trọng luật". Hệ quả, phía quốc nội, tài phiệt đỏ Việt Nam khá giống các "oligarques" (tài phiệt) của Nga. Lợi dụng các kẽ hở trong pháp luật họ chiếm đoạt tài sản của đất nước, của nhân dân. Các vụ án tham nhũng gần đây cho ta thấy điều này. Đối ngoại, họ lợi dụng quyền lực, lợi dụng uy tín và danh nghĩa quốc gia để làm chuyện phạm pháp như rửa tiền hay tài trợ các tổ chức quốc tế chuyên buôn bán vũ khí lậu…
Các giải pháp tạm bợ đã giúp Đảng cộng sản Việt Nam giữ được quyền hành nhưng câu hỏi đất nước Việt Nam sau này sẽ ra sao là một điều vô cùng nhức nhối.
Bang giao với QUAD ‘âm thầm’, tiếp tục ‘ngoại giao cây tre’ với Trung Quốc ?
RFA : Cũng có ý kiến cho rằng trong quan hệ với khối QUAD và trong các hoạt động bang giao (ngoại giao, an ninh, quốc phòng). rất gần đây đã diễn ra, Việt Nam tỏ ra 'khá âm thầm' trên báo chí, truyền thông Nhà nước, ông có nghĩ như vậy không ? Hay thực sự chính quyền Việt Nam đang có một cách làm riêng đặc biệt nào đó ?
Trương Nhân Tuấn : Thái độ "ẩn mình" của Việt Nam hiện thời cho thấy Việt Nam đang đối diện với nhiều khó khăn nội tại. Ảnh hưởng chiến tranh Ukraine khiến kinh tế Việt Nam ảm đạm. Nước Nga bị cô lập trên trường quốc tế. Nước Nga lại bị sa lầy trong chiến cuộc khiến nguồn cung cấp vũ khí cho Việt Nam bị gián đoạn. Có tiếng nói gần đây cho rằng không phải Đài Loan, mà Việt Nam mới là Ukraine ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Sự "im lặng" thận trọng của Việt Nam khá hợp lý vì lãnh đạo cộng sản Việt Nam lo ngại Việt Nam trở thành Ukraine Châu Á.
Trung Quốc thì có đủ lý do. Nếu Nga nại các lý do "quốc gia và dân tộc Ukraine không hiện hữu theo lịch sử", sau đó "nhìn nhận hai cộng hòa Donetsk và Lugansk độc lập", cuối cùng nại quyền "tự vệ tập thể chính đáng" để đổ quân vào đánh Ukraine, thì Trung Quốc có thể có nhiều lý do hơn Nga để làm chuyện tương tự với Việt Nam.
Hiệp ước Pháp-Thanh 1885 (còn gọi là Hiệp ước Thiên tân) có nội dung nhà Thanh "nhượng" Việt Nam lại cho Pháp. Tức là Pháp nhìn nhận Việt Nam trước kia "thuộc" Trung Hoa. Hiệp định Genève 1954 mặc nhiên xác nhận Việt Nam "chưa bao giờ là quốc gia" độc lập có chủ quyền.
Vùng đất miền Nam là đất mới. Qua vụ ‘lùm xùm’ ở Tây Nguyên, ta thấy rằng đã có lần lãnh đạo cộng sản Việt Nam nhìn nhận "quyền tự trị" của các dân tộc Thượng. Do đó, Trung Quốc có dư thừa lý do biến Việt Nam thành một Ukraine thứ hai. Ukraine có Mỹ và cả khối Châu Âu "chống lưng". Việt Nam hiện không có ai cả.
Ngay cả khi quan hệ Việt Nam và Trung Quốc luôn tốt đẹp. Nhưng khi Việt Nam suy yếu, không còn khả năng tự vệ thì Trung Quốc sẵn sàng dùng vũ lực đối với Việt Nam để giải quyết các tranh chấp tồn đọng lãnh thổ, biển, đảo… do lịch sử để lại. Vì vậy trong thời gian sắp tới ta sẽ thấy Việt Nam càng thận trọng hơn trong các quan hệ quốc tế, nhứt là các quan hệ có thể làm phật lòng Trung Quốc.
RFA : Ông có bình luận gì thêm về chuyến thăm của tàu Mỹ (USS R. Reagan) tới Việt Nam lần này, vẫn là ngoại giao pháo hạm bình thường, gửi thông điệp cho Trung Quốc v.v., hay có điều gì khác thêm đáng lưu ý ?
Trương Nhân Tuấn : Tôi cho rằng trên quan điểm địa chiến lược, Mỹ và Trung Quốc là hai siêu cường đang cạnh tranh. Một cường quốc Trung quốc đang trên đà phục hưng thế lực của đế quốc Trung Quốc ngày xưa. Hai là nước Mỹ siêu đại cường đã khẳng định từ sau Thế chiến thứ II, nay đang trên đường suy yếu. Cần và đủ, điều kiện để cái "bẫy Thucydide" thành hình.
Trên quan điểm lịch sử, Việt Nam và Mỹ là hai nước cựu thù. Hai bên tái lập lại quan hệ ngoại giao từ 1995. Do đối kháng ý thức hệ chính trị cũng như không chia sẻ các giá trị về nhân quyền, Việt Nam và Mỹ vẫn chưa xây dựng được "niềm tin chiến lược" để quan hệ hai bên có thể nâng lên mức cao hơn. Trong khi quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc luôn thân thiết, ngay cả khi có giai đoạn hai bên xâu xé nhau. Việt Nam luôn lựa chọn dựa vào một đại cường có chế độ chính trị và mô hình phát triển quốc gia tương đồng.
Ông Phạm Minh Chính công du Trung Quốc từ ngày 25 đến 28 tháng 6/2023, theo lời mời của đồng nhiệm Trung Quốc tân Thủ tướng Lý Cường. Ta thấy lịch trình chuyến đi Trung Quốc của ông Chính lại trùng hợp với lịch trình cập bến Đà nẵng của hàng không mẫu hạm Mỹ Ronald Reagan. Theo tôi đây không phải là sự "trùng hợp ngẫu nhiên", mà là hệ quả của chính sách "ngoại giao cây tre", mà thực tế là chuyện "đưa người cửa trước, rước người cửa sau". Việt Nam buộc phải làm hài lòng Trung Quốc, cho lãnh đạo Trung Quốc thấy bên nào trọng bên nào khinh.
Nhưng nếu Việt Nam là một quốc gia độc lập có chủ quyền thì chuyện chiếc Hàng không mẫu hạm Ronald Reagan cập bến Đà nẵng là chuyện nội bộ của Việt Nam, không cần Thủ tướng Chính phải qua chầu bên Trung Quốc.
RFA : Ông có dự đoán gì về kết quả chính của chuyến thăm Trung Quốc và dự diễn đàn kinh tế thế giới WEF của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính ?
Trương Nhân Tuấn : Tôi không rành lắm về Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) do đó tôi không lạm bàn, nhưng theo tôi mục đích chuyến đi của ông Phạm Minh Chính ngoài thăm chính thức, rồi tham dự "Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam-Trung Quốc", tham dự WEF, thì một mục tiêu là "cân bằng", muốn cho Trung Quốc thấy rõ bên nào trọng bên nào khinh với Việt Nam qua chuyện chiếc hàng không mẫu hạm Ronald Reagan cập bến Đà Nẵng.
_______________________
Trên đây là cuộc trao đổi trên quan điểm riêng của ông Trương Nhân Tuấn, nhà quan sát, phân tích thời sự, chính trị Việt Nam và bang giao quốc tế, an ninh khu vực, Biển Đông, với Đài Á Châu Tự Do. Mời quý vị theo dõi phần tiếp theo cuộc trao đổi này, theo đó nhà quan sát từ Marseille, CH Pháp chia sẻ thêm góc nhìn cá nhân của ông về một số chuyển động trong thời sự và bối cảnh an ninh, chính trị quốc tế ở khu vực mà có thể Việt Nam cần quan tâm, tham khảo cho các chính sách bang giao, hợp tác quốc tế, khu vực của mình hiện nay. Mời quý vị đón theo dõi.
Hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan của Mỹ dự kiến đến Việt Nam vào cuối tháng 7 này. Nguồn thạo tin hàng hải từ Việt Nam cho biết, Mẫu hạm USS Ronald Reagan sẽ đến Đà Nẵng trong năm ngày, mang theo 90 máy bay trong đó có nhiều chiếc thuộc loại F/A-18E Super Hornets và các hệ thống tên lửa tinh vi. Thế nhưng giữa tuần trước, cũng nguồn thạo tin ấy, thông báo lại, USS Ronald Reagan phải hủy chuyến thăm Đà Nẵng.
Tàu sân bay của Mỹ USS Ronald Reagan ở Biển Đông hôm 16/10/2019 - AFP
Đây là lần thứ hai, tin về hành trình của hàng không mẫu hạm Mỹ bị đình hoãn. Lần thứ nhất, Mẫu hạm USS Abraham Lincoln có kế hoạch vào Đà Nẵng trước đây hai tháng (đã phát Giấy Mời quan khách và nhà báo) cũng bị postpone (hoãn). USS Ronald Reagan đã ghé vào quân cảng Changi ở Singapore sau 10 ngày hoạt động trên Biển Đông. Thời gian ấy, Mẫu hạm hoạt động ở phía nam Biển Đông. Chuyến thăm Đà Nẵng của nó bị đình hoàn hay hủy bỏ ? Chỉ biết, đội tiền trạm của Mỹ đến Đà Nẵng trước đó để chuẩn bị cho chuyến thăm cũng đã rời thành phố này (1).
Chuyến thăm gần nhất của một hàng không mẫu hạm Mỹ là khi tàu sân bay USS Theodore và tàu USS Bunker Hill (CG 52) tới Đà Nẵng vào tháng 3/2020. Đây là chuyến thăm thứ hai, nhân kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, trong bối cảnh căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc liên quan đến Bãi Tư Chính. Năm 2018, Mẫu hạm USS Carl Vinson là tàu sân bay đầu tiên của Mỹ cập cảng Đà Nẵng sau 1975. Trước đó, Việt Nam thường để các mẫu hạm đậu ngoài khơi, giới chức ra thăm các tàu này ngoài khơi xa. Hồi đó, giới phân tích đánh giá, bằng cách chào đón Mẫu hạm USS Carl Vinson vào bên trong cảng Đà Nẵng, thành phố lớn thứ ba của nước này, và một trong những địa điểm gần nhất với quần đảo Hoàng Sa, Việt Nam rõ ràng đã gửi đi những thông điệp mạnh mẽ nhất. Còn lần này ? Vậy là "quá tam ba bận". Từ nay đến cuối năm, liệu còn có tin lần thứ ba, về một Mẫu hạm khác của Mỹ (cũng là Mẫu hạm thứ ba) sẽ đến Việt Nam nữa hay không ?
Ngay tại thời điểm này chưa ai đưa ra được câu trả lời chính xác. Bời vì, chưa hề có một lời giải thích rõ ràng về hai đợt postpone (hoãn) USS Abraham Lincoln và USS Ronald Reagan. Vẫn theo nguồn tin dấu danh tính, việc hai năm một lần, Việt Nam sẽ đón hàng không mẫu hạm Mỹ thăm chính thức là một thỏa thuận quốc phòng định kỳ. Ban đầu, phía Mỹ muốn có các chuyến viếng thăm hàng năm, nhưng phía Việt Nam đề nghị "giãn cách" ra hai năm một lần. Nhưng đến bây giờ thì có vẻ như hai năm một lần cũng đang gặp trắc trở. Trong lần thứ hai khi đến Việt Nam, trên Mẫu hạm USS Theodore, thời điểm đó 5.000 thành viên đều phải xét nghiệm Covid-19 khi cập Cảng Đà Nẵng. Hiện nay, Việt Nam hoàn toàn mở cửa với du khách nước ngoài khi Chính phủ áp dụng chính sách "sống chung với Covid". Như vậy, việc đình hoãn lần này có thể loại trừ nguyên nhân dịch tễ.
Tàu sân bay USS Carl Vinson ở Đà Nẵng hôm 5/3/2018. AFP
Trên bình diện rộng lớn hơn
Nếu xem xét từ những suy đoán rộng lớn hơn vào thời điểm tình hình Biển Đông nói riêng và khu vực Đông Á nói chung đang bước vào hồi căng thẳng, chúng ta có thể hình dung phần nào nguyên nhân sâu xa của việc đình hoãn. Một cuộc khủng hoảng Mỹ – Trung đang dần ló dạng xung quanh tuyên bố Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đi thăm Đài Loan vào tháng 8 tới đây. Ngày 19/7, tờ Financial Times tiết lộ Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có kế hoạch thăm Đài Loan vào tháng 8 sau khi chuyến thăm dự kiến vào tháng 4 bị hủy bỏ do bà Pelosi mắc Covid. Phản ứng trước tin tức này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên trong cùng ngày tuyên bố Bắc Kinh sẽ đáp trả bằng "các biện pháp mạnh mẽ và kiên quyết". Cựu Tổng biên tập tờ Hoàn Cầu thời báo Hồ Tích Tiến liên tục đưa ra những lời đe dọa trên Weibo và Twitter về những phản ứng tiềm tàng của Trung Quốc, bao gồm tuyên bố lập vùng cấm bay ở Đài Loan, triển khai chiến đấu cơ vào không phận Đài Loan hoặc "hộ tống" máy bay chở bà Pelosi (2).
Trước thái độ quyết liệt từ phía Trung Quốc, ngày 20/7, trả lời câu hỏi của các phóng viên, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng quân đội Mỹ đánh giá chuyến thăm của bà Pelosi không phải là ý tưởng hay trong lúc này. Trả lời về phát biểu của ông Biden, bà Pelosi không xác nhận về chuyến thăm Đài Loan, nhưng nói rằng bà chưa nói chuyện trực tiếp với ông Biden về vấn đề này. "Có lẽ quân đội lo ngại máy bay của chúng tôi bị Trung Quốc bắn hạ hoặc tương tự thế". Ngày 21/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân tiếp tục đưa ra những tuyên bố cứng rắn về chuyến thăm. Khác với phát biểu trước đó hai ngày của ông Triệu Lập Kiên, lần này ông Vương Văn Bân tăng giọng răn đe : "Chúng tôi đã nói là làm". Đây là một bước leo thang đe dọa mới trong nấc thang cảnh báo của Trung Quốc. Ngày 22/7, CNN dẫn lời một quan chức Mỹ cho hay các quan chức chính quyền Biden lo ngại Trung Quốc có thể tuyên bố vùng cấm bay ở Đài Loan trước chuyến thăm của bà Pelosi (3).
Tuy nhiên, cũng trong ngày 20/7, Tô Tử Vân, Giám đốc Viện Chiến lược và Tài nguyên Quốc phòng thuộc Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Đài Loan, nói với Epoch Times rằng, Đảng cộng sản Trung Quốc đã phóng đại quá mức về tin chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi và hiểu sai về hoạt động của một quốc gia dân chủ. Cái mà họ gọi là "đưa ra tín hiệu sai lầm về Đài Loan độc lập", là một sự hiểu lầm nghiêm trọng. Nhiều năm qua, Mỹ vẫn luôn duy trì "sự mơ hồ về chiến lược", tức là không cho biết Washington sẽ đưa ra lập trường gì trước cuộc tấn công của Bắc Kinh vào Đài Loan. Dù rằng, gần đây đã có những lời kêu gọi từ giới chính trị Mỹ và Quốc hội Mỹ về việc áp dụng "chiến lược rõ ràng" (tức là Mỹ thể hiện rõ ràng chính sách đáp trả khi Đảng cộng sản Trung Quốc sử dụng vũ lực tấn công Đài Loan). Bản thân Tổng thống Biden từng nói rằng nếu Đài Loan bị Trung Quốc tấn công, Mỹ sẽ giúp bảo vệ Đài Loan. Một số phương tiện truyền thông suy đoán, đó là do "lỡ miệng" và Bộ Ngoại giao Mỹ cũng chấn chỉnh và nhắc lại, chính sách "mơ hồ chiến lược" vẫn không thay đổi. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, tuyên bố như thế là nội tình đã có khác (4).
Việt Nam e ngại "tên bay đạn lạc"
Tin tức về chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi rộ lên một ngày sau khi Trung Quốc yêu cầu Mỹ ngừng ngay lập tức thương vụ bán lô phụ tùng vũ khí trị giá 108 triệu USD cho hòn đảo này. Nhưng dù cho quan hệ Trung Đài có căng thẳng đến mấy, cuộc khẩu chiến Mỹ Trung có dữ dội bao nhiêu, Đài Loan vẫn giương cao ngọn cờ độc lập – tự chủ, tỏ ra không nao núng trước những "đòn gió" của Trung Quốc. Ngay trong tuần qua, Cơ quan Ngoại giao Đài Loan vẫn chào mừng Đoàn đại biểu Hội đồng Đại Tây Dương (AC) đến thăm. Với sự bùng phát cuộc chiến tranh giữa hai nước Nga – Ukraine, cộng đồng quốc tế càng trở nên cảnh giác, lo ngại và chú ý quan tâm hơn đến mối đe dọa trực tiếp từ chủ nghĩa độc tài mà Đài Loan phải đối mặt. Đoàn đại biểu từ AC của Mỹ gồm ba thành viên do cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper dẫn đầu cùng với cựu Cố vấn Ngoại giao của Tổng thống Italy Stefano Stefanini và Phó Chủ tịch AC Barry Pavel đến thăm và làm việc tại Đài Bắc từ 18/7 đến 21/7. Trong chuyến thăm này, đoàn đã gặp gỡ các quan chức cấp cao của nội các Đài Loan và các bộ ngành liên quan. Đồng thời đoàn cũng có các buổi giao lưu tương tác với các tổ chức tư vấn, các think-tank, các doanh nhân… nhằm tìm hiểu những phát triển mới nhất của Đài Loan và trao đổi rộng rãi quan điểm về tình hình an ninh kinh tế – thương mại trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Phát biểu đáng chú ý trong chuyến thăm dịp này là, ông Esper đánh giá chính sách của Mỹ đối với Đài Loan đã trở nên lỗi thời. Tuy nhiên, Esper không cho biết phải thay đổi theo hướng nào (5). Theo giới quan sát quốc tế, mỗi khi quan hệ Mỹ Trung căng thẳng, Đài Loan không run sợ, ngược lại, rất biết cách tận dụng những cơ hội ấy để mua sắm thêm vũ khí và công nghệ hiện đại từ Mỹ, công khai bày tỏ sự vững tin vào lập trường của Mỹ. Không dưới một lần, Cơ quan Ngoại giao Đài Loan tuyên bố, Đài Loan và Hoa Kỳ rất tin cậy lẫn nhau và có các kênh liên lạc thông suốt.
Tuy nhiên, trong thời gian mười ngày tới, có khả năng Tổng thống Biden sẽ có cuộc điện đàm với Chủ tịch Tập Cận Bình. Kết quả của cuộc điện đàm này có thể quy định tiếp nhiệt độ của các cuộc khẩu chiến trong tương lai. Ông Biden có vẻ như muốn "hạ nhiệt" cuộc khẩu chiến hiện nay. Một nước lớn như Hoa Kỳ mà Tổng thống nhiều khi cũng phải "diễn" với Trung Quốc. Tổng thống không tiết lộ chính kiến của ông đối với tin liên quan đến chuyến thăm Đài Bắc của bà Pelosi. Ông đổ trách nhiệm cho "giới quân sự" trong khi chính cả hành pháp lẫn lập pháp đều "chọc ngoáy" vào vấn đề Đài Loan. Từ đấy có thể thấu cảm với Việt Nam, với thế "trên đe dưới búa" của mình, trong lúc này cũng sợ "tên bay đạn lạc" nên đã tránh đón nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan vào Cảng Đà Nẵng. Tuy nhiên, việc Ngoại trưởng Mỹ hủy chuyến thăm Việt Nam đã lên kế hoạch từ trước (mồng 9 – 10 tháng 7), nay lại thêm "USS Ronald Reagan", quan hệ Việt – Mỹ sẽ dậm chân tại chỗ đến bao giờ (6) ?
Hoàng Trường Sa
Nguồn : RFA, 25/07/2022
Tham khảo :
1. https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-62074562
2. https://www.cnbc.com/2022/07/20/china-threatens-strong-measures-if-pelosi-visits-taiwan.html
3. https://duandang.substack.com/p/227-nguy-co-khung-hoang-eo-bien-ai
4. https://vietluan.com.au/81474/chuyen-gia-dcstq-phan-ung-thai-qua-va-hieu-sai-ve-viec-ba-pelosi-co-the-tham-dai-loan/ 5. https://vn.taiwantoday.tw/news.php?unit=458&post=222255
Ngày 23/11/2018, tàu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan, đang ghé Hồng Kông, một lần nữa mời các quan chức Trung Quốc viếng thăm. Mục tiêu là để quảng bá cho chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương "mở và tự do" của Washington, không loại trừ quốc gia nào.
Tầu sân bay Mỹ USS Ronald Reagan thăm Hồng Kông, ngày 21/11/2018. Reuters/Yuyang Wang
Theo South China Morning Post, chủ tọa của buổi tiếp tân tối 23/11 là tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại Hồng Kông, ông Kurt Tong. Về phía khách mời có tham mưu trưởng lực lượng Trung Quốc đóng tại đặc khu, ông He Qimiao, một số sĩ quan và dân biểu địa phương.
Phát biểu trong cuộc gặp này, tổng lãnh sự Mỹ tại Hồng Kông nhấn mạnh là các nỗ lực về ngoại giao và quân sự của Hoa Kỳ và các đồng minh có mục tiêu duy trì tự do và ổn định tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, nền tảng của thương mại quốc tế. Tổng lãnh sự Mỹ Kurt Tong mô tả chiếc tàu sân bay - nơi diễn ra buổi tiếp tân - như là một minh chứng "cho cam kết mang tính lịch sử và liên tục của nước Mỹ với khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương". Theo nhà nghiên cứu Wilson Chan Wai Shun, đại học Trung Văn Hồng Kông, tổng lãnh sự Mỹ đặc biệt lưu ý đến mối quan hệ gắn bó từ một thế kỷ nay của nước Mỹ với Hồng Kông, và Hồng Kông luôn nằm trong chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ.
Khác với lúc viếng thăm trước đó của tư lệnh Trung Quốc tại Hồng Kông hôm 20/11, chủ yếu để thể hiện uy lực của hàng không mẫu hạm Mỹ, đặc biệt là các màn diễn tập cất cánh và hạ cánh của phi cơ F-18, buổi tiếp tân tối 23/11 được mô tả là diễn ra "trong bầu không khí thân mật", nơi giới chức quân sự và dân sự hai bên gặp gỡ giao lưu. Washington muốn cho thấy mặc dù quan hệ Mỹ - Trung căng thẳng, Hoa Kỳ vẫn để ngỏ cánh cửa với Bắc Kinh.
Trọng Thành
