Thông Luận

Hình ảnh vệ tinh chụp Bãi cạn Scarborough ở Biển Đông cho thấy một hàng rào nổi mới được dựng lên chặn lối vào khu vực này, gần nơi các tàu của Philippines và tàu cảnh sát biển Trung Quốc thường xuyên có các cuộc va chạm, theo nguồn tin độc quyền của Reuters.

Hình vệ tinh chụp Bãi cạn Scarborough

Một trong những hình ảnh do Maxar Technologies chụp hôm 22/2 và Reuters được độc quyền xem cho thấy hàng rào này chắn ngang lối vào bãi cạn, nơi cảnh sát biển Trung Quốc tuần trước khẳng định họ đã xua đuổi một tàu Philippines ‘xâm nhập trái phép’ vào vùng biển mà Bắc Kinh nói của mình.

Philippines tuần trước vừa triển khai một tàu của Cục Nghề cá và Tài nguyên Thủy sản tới tuần tra ở bãi cạn và tiếp nhiên liệu cho ngư dân Philippines đang hoạt động ở khu vực này. Philippines nói rằng tuyên bố của Trung Quốc là ‘không chính xác’ và các hoạt động của Manila là hợp pháp.

Trung Quốc khẳng định chủ quyền đối với Bãi cạn Scarborough, dù bãi này nằm trong khu vực đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý của Philippines. Một tòa án trọng tài quốc tế ở La Haye đã khẳng định rằng các tuyên bố của Trung Quốc là không có cơ sở pháp lý – một quyết định mà Bắc Kinh bác bỏ.

Hành động của Trung Quốc biến rạn san hô này thành một trong những thực thể trên biển gây tranh chấp nhất ở Châu Á và trở thành điểm nóng ngoại giao về chủ quyền và quyền đánh bắt cá.

Một hình ảnh khác của Bãi cạn Scarborough với những chấm trắng (phao) mà Maxar Technologies chụp được

Các hình ảnh vệ tinh củng cố một báo cáo và video do Lực lượng Tuần duyên Philippines công bố hôm Chủ nhật (25/2) cho thấy hai tàu bơm hơi của cảnh sát biển Trung Quốc đang triển khai các hàng rào nổi tại lối vào bãi cạn.

Lực lượng Tuần duyên Philippines nói rằng một tàu của cảnh sát biển Trung Quốc đã theo dõi tàu của Cục Nghề cá và Tài nguyên Thủy sản Philippines, "tiến hành các biện pháp ngăn chặn" cách bãi cạn khoảng 1,3 hải lý (2,4 km) và tiếp cận rất gần bãi này.

"Chúng tôi cho rằng (rào chắn) là dùng để nhắm vào các tàu của chính phủ Philippines vì họ lắp đặt nó mỗi khi họ giám sát sự hiện diện của chúng tôi trong khu vực lân cận đảo Bajo de Masinloc", Jay Tarriela, người phát ngôn của Tuần duyên Philippines, nói.

Bajo de Masinloc là tên Philippines dùng để gọi Bãi cạn Scarborough.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói rằng "Hoàng Nham Đảo", tên mà Trung Quốc đặt cho bãi cạn này, là "lãnh thổ vốn có của Trung Quốc".

Bà này nói : "Gần đây, phía Philippines đã thực hiện một loạt hành động xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc tại vùng biển gần bãi cạn này. Trung Quốc phải thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ cũng như quyền và lợi ích hàng hải của mình".

Một hình ảnh vệ tinh khác cho thấy hoạt động được mô tả là "có khả năng Trung Quốc đánh chặn tàu của Cục Nghề cá và Tài nguyên Thủy sản Philippines " tại Bãi cạn Scarborough.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, tuyến hàng hải có lượng hàng hóa lưu thông mỗi năm hơn 3.000 tỷ USD.

Yêu sách của nước này chồng chéo với yêu sách của Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei.

Ian Storey, một thành viên cấp cao tại Viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore, nhận định : "Những gì chúng ta đang thấy ở Bãi cạn Scarborough hiện nay có thể là sự khởi đầu cho việc Bắc Kinh đẩy lùi nỗ lực của Manila".

Ông nói, kể từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nhậm chức vào tháng 6/2022, Philippines đã thách thức sự hiện diện của Trung Quốc tại Scarborough và những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm ngăn chặn việc tiếp tế cho quân đội Philippines đóng tại Bãi cạn Second Thomas.

Ông Storey nói : "Những nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn chặn ngư dân Philippines đánh cá ở Bãi cạn Scarborough là hoàn toàn bất hợp pháp. Phán quyết của tòa trọng tài năm 2016 đã trao cho ngư dân của cả hai nước quyền đánh bắt cá ở đó. Manila chỉ đơn thuần ủng hộ các quyền hợp pháp của ngư dân Philippines".

Bãi cạn này được ưa chuộng nhờ nguồn cá dồi dào và màu nước ngọc lam tuyệt đẹp, cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho tàu thuyền khi có bão.

Bà Tarriela cho biết người Trung Quốc đã dỡ bỏ rào cản vài giờ sau khi tàu của Philippines rời đi. Các bức ảnh không cho thấy rõ rào chắn chắc chắn đến mức nào và liệu nó có gây trở ngại cho các tàu chiến lớn hơn hay không.

Trong một bài báo hôm Chủ nhật, tờ Global Times của Trung Quốc đăng bài viết trong đó nói rằng "Philippines đã lạm dụng và đơn phương phá hoại nền tảng thiện chí của Bắc Kinh đối với Manila" vốn cho phép ngư dân Philippines hoạt động gần đó, bằng cách xâm phạm chủ quyền và quyền tài phán của Trung Quốc.

Bài báo dẫn lời các chuyên gia cho rằng : "Nếu những hành động khiêu khích như vậy vẫn tiếp diễn, Trung Quốc có thể buộc phải thực hiện các biện pháp hiệu quả hơn để kiểm soát tình hình".

Nguồn : VOA, 26/02/2024

Nguy cơ xung đột ở bãi cạn Scarborough : Những điều cần biết

Reuters, VOA, 27/09/2023

Philippines ngày 26/9 tuyên bố sẽ không lùi bước trước động thái của Trung Quốc muốn ngăn cản ngư dân Philippines tiếp cận khu vực tranh chấp gay gắt ở Biển Đông, trong khi Bắc Kinh cảnh cáo chớ có hành động khiêu khích sau khi Manila cắt đứt hàng rào phao của Bắc Kinh.

Các tàu tuần duyên Trung Quốc ngăn chặn một tàu nghiên cứu về cá và nguồn lợi biển của Philippines gần bãi cạn Scarborough ngày 22/9/2023.

Chuyện gì đang xảy ra ở bãi cạn Scarborough ?

Philippines cuối tuần qua bày tỏ phẫn nộ sau khi lực lượng tuần duyên của họ phát hiện một hàng rào phao dài 300 mét do lực lượng tuần duyên Trung Quốc canh giữ gần Bãi cạn Scarborough. Bãi cạn này đang tranh chấp nhưng nằm dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.

Hôm 25/9, Philippines tiến hành ‘chiến dịch đặc biệt’, ra lệnh cho lực lượng tuần duyên tiến vào bãi cạn trên một chiếc thuyền máy nhỏ đóng giả ngư dân, rồi đeo ống thở và mặt nạ lặn xuống để cắt hàng rào phao và nhổ cọc neo của nó.

Lực lượng tuần duyên Philippines cho biết nhiệm vụ này đã được Tổng thống Ferdinand Marcos Jr phê duyệt, chứng tỏ quyết tâm duy trì sự hiện diện tại bãi cạn. Bộ Ngoại giao Trung Quốc khuyên Philippines chớ nên khiêu khích.

Tầm quan trọng của bãi cạn

Được đặt theo tên một con tàu của Anh đã neo đậu trên đảo san hô gần ba thế kỷ trước, Bãi cạn Scarborough là một trong những thực thể biển bị tranh chấp nhiều nhất ở Châu Á và là điểm bùng phát các xung đột ngoại giao về chủ quyền và quyền đánh bắt cá.

Nằm cách Philippines 200 km và nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này, bãi cạn này được biết đến với lượng cá dồi dào và đầm phá màu ngọc lam tuyệt đẹp cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho tàu thuyền khi có bão.

Nằm ở giữa Biển Đông và gần các tuyến đường vận chuyển thương mại hàng năm ước tính trị giá 3,4 ngàn tỷ đô la, vị trí của nó mang tính chiến lược đối với Bắc Kinh.

Có những lo ngại rằng một ngày nào đó Trung Quốc có thể xây dựng một hòn đảo nhân tạo ở đó, giống như cách họ đã làm trên các rạn san hô chìm ở quần đảo Trường Sa, một số được trang bị radar, đường băng và hệ thống phi đạn.

Một quan chức Trung Quốc chịu trách nhiệm về các đảo này vào năm 2017 cho biết Bãi cạn Scarborough sẽ nằm trong số nhiều địa điểm sẽ được xây dựng các trạm giám sát môi trường, mặc dù Bộ Ngoại giao nước này sau đó đã bác bỏ thông tin này.

Bãi cạn thuộc về ai ?

Philippines và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền đối với bãi cạn này nhưng chủ quyền chưa bao giờ được xác lập và trên thực tế bãi cạn này vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Bắc Kinh.

Phán quyết mang tính bước ngoặt năm 2016 của Tòa án Trọng tài Thường trực phần lớn có lợi cho Philippines, không có nhiệm vụ thiết lập chủ quyền. Tòa án phán quyết việc Trung Quốc phong tỏa bãi cạn này đã vi phạm luật pháp quốc tế và cho biết khu vực này là ngư trường truyền thống của một số quốc gia.

Trung Quốc chiếm giữ bãi cạn này vào năm 2012 sau xung đột với Philippines và từ đó liên tục triển khai lực lượng bảo vệ bờ biển và tàu đánh cá, một số bị Manila cáo buộc là lực lượng dân quân biển. Trung Quốc chưa thừa nhận sự hiện diện của lực lượng dân quân ở Biển Đông.

Cho đến nay và trong chính quyền thân Trung Quốc năm 2016-2022 của cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, lực lượng tuần duyên Trung Quốc đã cho phép các tàu đánh cá Philippines hoạt động gần bãi cạn này, chủ yếu là các tàu nhỏ có quy mô nhỏ hơn tàu Trung Quốc.

Nguy cơ xung đột là gì ?

Rủi ro sẽ rất cao đối với cả hai nước và khu vực nếu căng thẳng gia tăng. Đã có những xung đột nhỏ ở những nơi khác trên Biển Đông trong năm nay, bao gồm cả ở Bãi Cỏ Mây, nơi Manila cáo buộc Bắc Kinh có hành vi nguy hiểm và hung hăng, bao gồm cả việc sử dụng tia laser cấp quân sự.

Đối đầu với Bắc Kinh có thể ghi điểm cho Tổng thống Marcos trong lòng người dân Philippines, nhưng lực lượng tuần duyên của ông không được trang bị đầy đủ và không thể sánh được với lực lượng tuần duyên của Trung Quốc. Bất kỳ việc triển khai tàu hải quân nào cũng sẽ là ranh giới đỏ mà cả hai bên rất có thể sẽ tránh xa.

Một biện pháp ngăn chặn có thể là Hoa Kỳ và việc tăng cường quan hệ quốc phòng gần đây giữa Manila và Washington sẽ làm tăng nguy cơ nếu Trung Quốc đáp trả bằng quân sự.

Sau nhiều năm vận động hành lang, hồi tháng 5 năm nay, ông Marcos đã nhận được chỉ dẫn từ Mỹ về thời điểm giải cứu Philippines theo Hiệp ước phòng thủ chung năm 1951. Ngũ Giác Đài tuyên bố các cam kết phòng thủ chung sẽ được áp dụng khi xảy ra một cuộc tấn công "ở bất cứ đâu trên Biển Đông" và các tàu tuần duyên nằm trong số những tàu được bảo vệ.

(Reuters)

Nguồn : VOA, 27/09/2023

************************

Biển Đông : Philippines dỡ phao nổi mà Trung Quốc lắp đặt gần bãi cạn Scarborough

Thùy Dương, RFI, 26/09/2023

Cảnh sát biển Philippines hôm thứ Hai 25/09/2023 thông báo đã dỡ bỏ phao nổi mà Trung Quốc lắp đặt gần bãi cạn Scarborough, nhằm ngăn cản ngư dân Philippines tiếp cận khu vực, nơi đang có tranh chấp ở Biển Đông. 

Cảnh sát biển Philippines cắt sợi dây nối hàng rào nổi được lắp đặt gần bãi cạn Scarborough ở Biển Đông, trong một bức ảnh không ghi ngày tháng được công bố ngày 25/09/2023 via Reuters – Philippine Coast Guard

Xin nhắc lại là hôm 22/09/2023, cảnh sát biển Philippines đã phát hiện Trung Quốc lắp đặt một hệ thống phao nổi dài 300 mét trong khu vực tại khu vực có tên gọi Bajo de Masinloc của Philippines, gần bãi cạn Scarborough. Từ năm 2012, Trung Quốc kiếm soát bãi cạn này và thường xuyên ngăn cản ngư dân Philippines tới gần. 

Theo AFP, trong một thông cáo, phía Philippines khẳng định đã "thành công" trong việc dỡ bỏ phao nổi ở gần bãi cạn Scarborough "theo lệnh của tổng thống". 

Theo cảnh sát biển Philippines, "phao nổi là mối nguy hiểm đối với hàng hải, rõ ràng là sự vi phạm luật pháp quốc tế". Một video cho thấy cảnh một người, đeo mặt nạ dưỡng khí có ống thở, đang dùng dao cắt dây nối các tấm phao màu trắng. Bãi cạn Scarborough cách đảo Luzon của Philippines 230 km và cách bờ biển đông nam Trung Quốc khoảng 900 km. 

Trước đó, cố vấn an ninh quốc gia Philippines Eduardo Ano cho biết Manila sẽ thực hiện "mọi biện pháp phù hợp" để dỡ bỏ phao nổi mà Trung Quốc đã lắp đạt.

Trung Quốc : Philippines không nên "khiêu khích"

Về phía Trung Quốc, hôm nay 26/09, Bắc Kinh đã "khuyên" Philippines tránh "các hành động khiêu khích" hoặc "gây bất ổn" ở Biển Đông. Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc, Vương Văn Bân, nhấn mạnh "Trung Quốc kiên quyết bảo vệ chủ quyền, cũng như các quyền và lợi ích của mình trên đảo Hoàng Nham" (tên bãi cạn Scarborough bằng tiếng Trung). 

Đáp lại Bắc Kinh, ngay lập tức cố vấn an ninh quốc gia Eduardo Ano hôm nay khẳng định Philippines "có quyền" dỡ bỏ bất kỳ rào cản nào ở Bajo de Masinloc "xâm phạm quyền hàng hải" của nước này. 

Thùy Dương

*************************

Philippines cắt phao nổi của Trung Quốc, kiên quyết không lùi bước trước đe dọa từ Bắc Kinh

RFA, 26/09/2023

Philippines hôm 26/9 khẳng định nước này sẽ không lùi bước và sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động cần thiết ở Biển Đông sau khi Bắc Kinh cáo buộc Manila gây hấn bằng cách cắt các phao nổi mà Trung Quốc đã dùng để ngăn cản các ngư dân Philippines vào vùng đánh cá truyền thống ở bãi cạn Scarborough.

Một tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc cố gắng chặn đường một tàu tiếp tế của Philippines, (ảnh trái), khi nó tiến về Bãi cạn Second Thomas, người dân địa phương gọi là Bãi cạn Ayungin, tại Biển Đông đang tranh chấp vào ngày 22 tháng 8 năm 2023. Ph..

Tuần duyên Philippines hôm 25/9 công bố video cho thấy thợ lặn của Philippines đã cắt sợi dây phao nổi dài 300 mét gần bãi cạn Scarborough mà Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát từ Philippines từ năm 2012.

Giới chức Philippines cho biết ba tàu hải cảnh và một tàu dân quân biển Trung Quốc đã lắp đặt dây phao nổi sau khi một tàu của chính phủ Philippines đến khu vực này.

Tuần duyên Philippines trong một thông báo vào ngày 24/9 đã xác định "dây phao này gây khó khăn cho việc định hướng và là sự vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân trong họp báo vào ngày 26/9 đã cảnh báo Philippines không nên "có các hành vi khiêu khích hoặc gây rối" và gọi hành động của Philippines là xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc.

CNN trích lời người phát ngôn tuần duyên Philippines Jay Tarriela nói : "Chúng tôi đã cho thế giới thấy là người Philippines sẽ không lùi bước và chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện bất cứ điều gì cần thiết để duy trì sự hiện diện của chúng tôi".

Nguồn : RFA, 26/09/2023

Lực lượng tuần duyên Philippines hôm 27/03/2022, cáo buộc vụ một tàu hải cảnh Trung Quốc thực hiện những "thao tác ở cự ly gần" nhằm "hạn chế" sự di chuyển của một tàu tuần tra Philippines tại vùng bãi cạn Scarborough ở Biển Đông. Khu vực này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines nhưng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền.

Bãi cạn Scarborough  Wikipedia

Trong một thông cáo báo chí, tuần duyên Philippines cho biết sự cố xảy ra ngày 02/03 khi tàu Philippines tiến hành các hoạt động tuần tra hàng hải xung quanh bãi cạn Bajo de Masinloc, tên Philippines đặt cho bãi Scarborough.

Thông cáo nêu rõ, một chiếc tàu hải cảnh Trung Quốc mang số hiệu 3305 đã tiến đến gần tàu BRP Malabrigo của Philippines, chỉ cách khoảng 21 thước Anh (tương đương với 19,2 mét). Đối với tuần duyên Philippines, động thái đó của phía Trung Quốc đã "hạn chế không gian điều động của chiếc BRP Malabrigo, vi phạm rõ ràng Quy Định Quốc Tế về Ngăn Ngừa Va Chạm Trên Biển (COLREGS) năm 1972".

Theo Reuters, hiện vẫn chưa rõ là liệu Manila có gởi công hàm ngoại giao để phản đối về vụ việc này hay không. Đô đốc Artemio Abu, tư lệnh Lực Lượng Tuần Duyên Philippines, cho biết một đề nghị đã được gởi lên bộ Ngoại Giao nước này, yêu cầu giải quyết vấn đề thông qua "các phương pháp tiếp cận hòa bình và dựa trên luật lệ".

Cũng theo đô đốc Abu, đây là sự cố thứ tư được ghi nhận về việc tàu Trung Quốc áp sát để quấy nhiễu tàu tuần tra Philippines tại vùng bãi cạn Scarborough kể từ tháng 5/2021 đến nay. Tuy nhiên viên chỉ huy Philippines khẳng định là nước ông tiếp tục cho tàu đến hoạt động tại các vùng biển trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết các vùng biển nằm trong cái gọi là Đường Chín Đoạn ở Biển Đông. Những yêu sách vẫn bị Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan tranh chấp. Riêng bãi cạn Scaborough ở giữa bãi Macclesfield và đảo Luzon của Philippines chỉ có ba bên tranh chấp là Philippines, Trung Quốc và Đài Loan.

Trọng Nghĩa

Tổng thống Duterte : Trung Quốc hiểu lầm Philippines về Biển Đông (RFI, 25/02/2017)

Trong một bài diễn văn ngày 24/02/2017, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói ông không hiểu nguyên nhân bộ trưởng Thương Mại Trung Quốc hủy chuyến công du đến Manila. Ông cho rằng Bắc Kinh đã hiểu lầm lời bình luận của ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay về vấn đề quân sự hóa tại Biển Đông của Trung Quốc.

Tổng thống Philppines bên cạnh đại sứ Trung Quốc tại Manila Triệu Giám Hoa -Zhao Jianhua ( phải) tại một diễn đàn kinh tế ở thành phố Davao ngày 10/02/2017. Ảnh : REUTERS/Lean Daval Jr

Theo Reuters, bài diễn văn nhấn mạnh đến mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc, trong đó, ông Duterte tuyên bố không cần phải gây áp lực để Bắc Kinh tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng Tài La Haye hồi tháng 07/2016.

Đồng thời, ông trấn an Bắc Kinh : "Như những gì tôi đã cam kết thực hiện khi ở đó (chuyến công du Trung Quốc năm 2016), tôi muốn đảm bảo với Trung Quốc rằng chúng ta sẽ nói chuyện như những người bạn".

Trước đó, bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Cao Hổ Thành (Gao Hucheng) bất ngờ hủy chuyến công du lẽ ra bắt đầu từ hôm 23/02/2017. Quyết định trên được cho nhằm đáp trả lời phát biểu tại hội nghị ngoại trưởng ASEAN của ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay về "những quan ngại của khu vực" trước các hoạt động lắp đặt vũ khí của Trung Quốc trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông.

Nhắc đến mối quan hệ với Hoa Kỳ, tổng thống Duterte cho rằng liên minh lâu đời với Mỹ không có nghĩa là "buộc phải theo" chính sách ngoại giao của Washington và xung đột với Bắc Kinh không phải là một giải pháp. Ông phát biểu : "Chúng tôi không muốn chiến tranh, vì chúng tôi không thể. Mối bang giao với Trung Quốc cần được cải thiện, nâng cao càng nhiều càng tốt và giao thương giữa hai nước cần được phát triển mạnh mẽ".

Cùng ngày 24/02, website của Lực Lượng Tuần Duyên Philippines (PCG) thông báo cùng với Lực Lượng Tuần Duyên Trung Quốc tăng cường hợp tác hàng hải, cụ thể trong các lĩnh vực phòng ngừa và đấu tranh chống nạn buôn lậu ma túy ; tìm kiếm và cứu hộ ; bảo vệ môi trường và ứng phó khẩn cấp ; trao đổi thông tin… Hai nước đã đạt được các thỏa thuận trên tại hội nghị của Ủy Ban Tuần Duyên tại Subic diễn ra từ ngày 20-22/02.

Thu Hằng

*****************

Căng thẳng Biển Đông : Bộ trưởng Trung Quốc hủy chuyến đi Philippines (RFI, 23/02/2017)

Một thuyền của ngư dân Philippines tại vùng quanh bãi cạn Scarborough, Biển Đông. Ảnh chụp ngày 16/06/2016. AFP

Theo kế hoạch, bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Cao Hổ Thành (Gao Hu Cheng) dẫn đầu một phái đoàn doanh nhân hùng hậu đến Philippines hôm nay 23/02/2017. Tuy nhiên, chuyến đi đã bị phía Trung Quốc hủy bỏ vào giờ chót mà không giải thích lý do. Cùng lúc, ngoại trưởng Philippines tuyên bố Bắc Kinh đã cam kết không chiếm bãi đá Scaborough.

Theo bản tin của Reuters ngày 23/02/2017 từ Manila, trong khi Philippines chuẩn bị đón tiếp phái đoàn Trung Quốc để ký khoảng 40 hợp đồng kinh tế và du lịch, thì vào giờ chót, bộ trưởng Cao Hổ Thành quyết định dời chuyến thăm viếng mà không đưa ra một lời giải thích nào.

Chưa biết vì sao có sự thay đổi đột ngột này trong khi quan hệ Trung Quốc và Philippines đang được cải thiện và tổng thống Philippines Rodrigo Duterte không tiếc lời ca tụng chủ tịch Tập Cận Bình.

Tuy nhiên, theo nhận định của hai viên chức cao cấp của bộ Thương Mại và bộ Tài chính Philippines, xin giấu tên, thì rất có thể Bắc Kinh tức giận vì những tuyên bố của ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay hôm thứ Ba, 21/02 về tình hình Biển Đông. Chủ trì một cuộc họp của ASEAN, ngoại trưởng Philippines tuyên bố quan ngại về chính sách của Trung Quốc biến các đảo nhân tạo thành căn cứ quân sự cũng như bố trí vũ khí ở Biển Đông.

Không rõ những tuyên bố nào của ngoại trưởng Philippines thật sự làm Bắc Kinh trả đũa. Vì trong cuộc họp báo sáng nay, ông Perfecto Yasay tiết lộ là chính trong cuộc gặp gỡ hồi tháng 10/2016 tại Bắc Kinh, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hứa với tổng thống Philippines Rodrigo Duterte là Trung Quốc "không chiếm đảo đá ngầm Scarborough và cũng không xây dựng gì trên đó".

Một trong hai viên chức Philippines được trích dẫn trên còn xác định với Reuters là họ chỉ được phía Trung Quốc thông báo hủy bỏ chuyến thăm viếng vào giờ chót mà không có một lời giải thích. Bộ trưởng Thương mại Philippines Ramon Lopez cho biết thêm là hai bên chưa ấn định thời điểm gặp lại. Các đề án hợp tác song phương dự trù ký kết lên đến 3,4 tỷ đôla.

Bộ Thương mại Trung Quốc từ chối trả lời câu hỏi kiểm chứng của Reuters. Tuy nhiên, một ngày sau khi ngoại trưởng Philippines phát biểu về tình hình Biển Đông, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho rằng quan điểm của ngoại trưởng Perfecto Yasay không phản ảnh lập trường của ASEAN.

Tú Anh