 | Tổng quan: | 3600118 |
RFA, 02/09/2020
Theo trang tin oilcaptial.ru của Nga, Công ty dầu khí Nga Rosneft bị buộc phải hủy bỏ hợp đồng với tập đoàn Noble Corporation của Anh trong việc khai thác dự kiến ngoài khơi Việt Nam, vì sức ép nặng nề từ Trung Quốc.
Giàn khoan Lan Tây, do Rosneft Việt Nam điều hành, ở Biển Đông ngoài khơi Vũng Tàu, Việt Nam. Ảnh chụp ngày 29 tháng 4 năm 2018. Reuters / Maxim Shemetov
Thạc sĩ Hoàng Việt, một nhà nghiên cứu Biển Đông, khi trả lời RFA hôm 2/9 liên quan việc này, nhận định:
"Sự việc này có lẽ là từ lâu người ta đã đoán được, bởi vì từ năm 2017 một lần Việt Nam đã rút khỏi lô 136.03, đến năm 2018 thì Việt Nam yêu cầu Repsol rút khỏi lô 07.03. Và hồi đầu tháng 5, giới thạo tin có theo dõi, thì thấy có người thuê một dàn thăm dò từ Tập đoàn Noble về đã neo hơn một tháng với số tiền 125 ngàn đô một ngày... rồi sau đó lại không thấy vấn đề gì... thì có tin cho rằng phía Việt Nam chịu sức ép và quyết định không tiếp tục thăm dò lô 06.1 này. Đến bây giờ thì thông tin từ báo Nga đã làm rõ hơn thông tin này".
Công ty Rosneft có phần lớn vốn của chính phủ Nga, nắm quyền sở hữu 2 lô dầu khí 06.1 và 05.3/11, ở mỏ Lan Đỏ ngoài khơi Việt Nam và Rosneft dự kiến dùng các dàn khoan của tập đoàn Anh Noble Corporation để khoan các giếng này. Nhưng theo truyền thông Nga, vào giữa tháng 7, PetroVietnam hủy bỏ hợp đồng dàn khoan vì sức ép của Trung Quốc.
Nhà nghiên cứu Biển Đông lâu năm Đinh Kim Phúc, nhận định với RFA hôm 2/9/2020 :
"Việc nhiều công ty của nước ngoài ví dụ như Repsol, hay công ty dầu khí của Nga là Rosneft, phải hủy bỏ hợp đồng với tập đoàn Noble Corporation của Anh trong việc khai thác dầu khí ở Việt Nam thì tôi có câu hỏi: Thứ nhất đây là sức ép Trung Quốc đối với Việt Nam bằng các tàu hải cảnh, các tàu thăm dò địa chất luôn áp sát khu vực Việt Nam đang khai thác... Hay là Trung Quốc đang gây sức ép đối với chính các tập đoàn bên ngoài bằng các quyền lợi béo bở ở Trung Quốc dành cho các tập đoàn này ? Câu hỏi này thì tôi cũng chưa nhận được thông tin, nhưng theo dõi tình hình khai thác dầu khí ở Việt Nam 20 năm qua, chúng ta đã thấy một số trường hợp các công ty nước ngoài bỏ Việt Nam để sang Trung Quốc với hợp đồng béo bở hơn. Tôi cũng không chắc Việt Nam có phải chịu sức ép từ Trung Quốc để phá vỡ các hợp đồng dầu khí trước đây cũng như trong tương lai ?".
Nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc cho rằng, vấn đề này cần phải xét toàn diện về mối quan hệ ‘Chiến lược đối tác toàn diện’ giữa Việt Nam đối với Trung Quốc vẫn tiếp tục hay chấm dứt... Thứ hai theo ông, hiện giá dầu trên thế giới đang sụt giảm nghiêm trọng, thì liệu Việt Nam có lợi không khi khai thác tài nguyên của mình, hay tạm chấp nhận ngưng khai thác, để dành tài nguyên cho tương lai ? Ông nói tiếp :
"Đây là vấn đề giới nghiên cứu cần đặt ra, nhưng theo bản thân tôi, với việc hàng loạt công ty khai thác dầu khí nước ngoài hủy bỏ hợp đồng với Việt Nam, mà theo ý kiến chủ quan của Việt Nam vì phải nhân nhượng Trung Quốc, thì đây là thất bại của Việt Nam, từ thất bại này sẽ dẫn đến thất bại khác. Còn nếu không phải do sức ép của Trung Quốc, mà do tính toán lợi hại về mặt kinh tế, về mặt chiến lược trong quan hệ quốc tế, nhất là trong đỉnh điểm năm 2020, một đỉnh điểm mà mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng xấu đi, và có nhiều tin đồn Việt Nam đanh nhích về phía phương Tây, hay cụ thể là về phía Mỹ thì đó là một vấn đề sai".
Vào năm 2019, khi Trung Quốc điều một tàu khảo sát và tàu tuần duyên đến khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam. Khi đó theo The Diplomat, Việt Nam được cho là đã phải gỡ bỏ một dàn khoan dầu dự kiến khoan thăm dò cho công ty Rosneft của Nga tại lô 06.01, gần lô 07.03 thuộc mỏ Cá Rồng Đỏ trước đây của Repsol.
Theo The Diplomat, trước sức ép Trung Quốc, công ty Rosneft của Nga khi đó đã buộc phải xin thôi dự án của 1 trong 2 lô mà mình sở hữu.
Trước đó trong hợp đồng hợp tác với Repsol, Việt Nam phải rút 2 lô là lô 136.03 và lô 07.03 trước sức ép của Trung Quốc, khi đó Việt Nam đã phải bồi thường cho Repsol khá lớn.
Một chi nhánh của hãng dầu khí Nga Rosneft tại Việt Nam là Rosneft Vietnam BV, vừa triển khai hoạt động khoan tại một giếng dầu mới ngoài khơi vùng biển phía nam Việt Nam. Photo courtesy of Rosneft
Việc ngày càng nhiều công ty của nước ngoài như Repsol, hay công ty dầu khí của Nga là Rosneft, phải hủy bỏ hợp đồng khai thác ở Việt Nam sẽ tác động như thế nào? Thạc sĩ Hoàng Việt cho biết:
"Về tác động của nó thì có hai vấn đề, thứ nhất là về kinh tế thì rõ ràng chúng ta thấy Việt Nam bị thiệt hại. Thông tin từ các đợt trước cho biết rằng Việt Nam phải bồi thường cho Repsol trong hai vụ năm 2017-2018 là hàng tỳ đô la. Còn trong vụ mới nhất thuê dàn khoan của Tập đoàn Noble 125 ngàn đô một ngày cũng mất hàng chục triệu đô. Thiệt hại thứ hai là về mặt chiến lược, sẽ dẫn tới khả năng là Việt Nam rất khó để khai thác được những lô tương tự, đặt biệt là lô 06.1 nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, ở bồn trũng ở Nam Côn Sơn, cách biệt hoàn toàn với rãnh sâu ở giữa đối với Bãi Tư Chính, nhưng Trung Quốc cho rằng nó thuộc Bãi Tư Chính và cho rằng nó thuộc vùng tranh chấp, nhưng thực ra nó không nằm trong vùng tranh chấp.
Với tình trạng này thì dù trong vùng đặc quyền kinh tế của mình nhưng Việt Nam cũng khó để khai thác vì Trung Quốc cho là trong vùng tranh chấp. Việc Việt Nam rút 3 lần như vậy thì Trung Quốc sẽ thấy thành công và khả năng sẽ tiếp tục làm như vậy. Tác động thứ ba là sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của Tập đoàn dầu khí Việt Nam, những mỏ gần bờ tập đoàn này đã khai thác gần hết. Nhưng những mỏ xa bờ thì Trung Quốc đe dọa và Việt Nam lại rút, dẫn tới những đe dọa sau này rất lớn".
Theo Thạc sĩ Hoàng Việt, thật ra không thể tránh sức ép từ Trung Quốc, mà vấn đề phải đối mặt sức ép đó như thế nào? Trung Quốc thấy rằng ép được và Việt Nam rút lui, tức là ép thành công. Trung Quốc cũng mạnh hơn, chưa kể ngoài cuộc chiến quân sự Trung Quốc còn có chiến dịch truyền thông tâm lý, là chiến dịch tam trùng chiến pháp đối với bên ngoài về vấn đề Biển Đông. Thạc sĩ Hoàng Việt nói tiếp :
"Và việc quan trọng nhất là Việt Nam phải đối mặt với nó nếu mà Việt Nam muốn tiếp tục tồn tại. Đương nhiên việc đối mặt này cũng không đơn giản, phía lãnh đạo Việt Nam có lý do cho rằng là có nhiều vấn đề Việt Nam đang phụ thuộc Trung Quốc như kinh tế... Nhưng nếu Việt Nam không có một kế hoạch rõ ràng, thống nhất từ trên xuống dưới, từ chính phủ cho đến người dân, thì có lẽ Việt Nam không thể đối mặt Trung Quốc trong trường hợp bị ép tiếp theo. Và nếu như vậy thì có lẽ sẽ bị ép mãi mãi thôi".
Trước thực tế này, một số nhà quan sát cho rằng liệu Việt Nam có nên hợp tác với Trung Quốc trong việc khai thác dầu khí ở Biển Đông ?
Thạc sĩ Hoàng Việt nhận định :
"Nói về nhà đầu tư, nó cũng giống tương tự như trường hợp Philippines trước đây, cho khai thác chung theo đúng luật và hiến pháp của Philippines. Chẳng hạn như Việt Nam học theo phương pháp đó, giống như liên danh Vietsopetro chẳng hạn, Việt Nam mời đối tác khai thác dầu khí CNOOC của Trung Quốc chẳng hạn, nhưng hoạt động theo luật Việt Nam thì tôi nghĩ Việt Nam sẽ hoàn toàn chấp thuận điều đó.
Nhưng Trung Quốc sẽ không muốn điều đó, như đã nói ngay cái lô 06.1 mà Rosneft vừa rút, vì thế nói nó ở vùng tranh chấp là không đúng. Nhưng tình trạng này có lẽ là Trung Quốc không muốn cho các quốc gia khác khai thác, các nước khai thác là Trung Quốc đã cho tàu đến đe dọa. Từ đó Trung Quốc yêu cầu gác tranh chấp cùng khai thác, nhưng đúng là chủ quyền thuộc ta và gác tranh chấp cùng khai thác... Yếu tố tiên quyết là chủ quyền thuộc Trung Quốc".
Theo Thạc sĩ Hoàng Việt, chính vì Trung Quốc cứ đòi yếu tố tiên quyết trong hợp tác khai thác là chủ quyền thuộc Trung Quốc, do đó đã gây ra những khó khăn trong vấn đề này.
********************
Truyền thông Nga : Rosneft hủy hợp đồng khai thác ở Việt Nam dưới sức ép của Trung Quốc
VOA, 01/09/2020
Công ty dầu khí Nga Rosneft bị buộc phải hủy bỏ hợp đồng với tập đoàn Noble Corporation của Anh trong việc hợp tác khai thác dầu khí ở Việt Nam, theo truyền thông Nga.
"Rosneft từ chối khoan thăm dò ở vùng biển có tranh chấp ở ngoài khơi Việt Nam" trước sức ép từ Trung Quốc, theo ghi nhận của truyền thông Nga. (Ảnh chụp màn hình oilcapital.ru)
Việc hủy bỏ hợp đồng khai thác dự kiến ngoài khơi Việt Nam với tập đoàn có trụ sở ở London diễn ra trong bối cảnh sức ép nặng nề từ Trung Quốc, theo ghi nhận từ truyền thông Nga được trích dẫn trên trang oilcapital.ru.
Rosneft, công ty năng lượng có phần lớn vốn của chính phủ Nga, trước đó được cho là đã phải dừng hoạt động thăm dò ở một giếng khoan ngoài khơi Việt Nam.
Công ty của Nga nắm quyền sở hữu 2 lô dầu khí 06.1 và 05.3/11 ngoài khơi Việt Nam và để khoan các giếng này, Rosneft dự kiến dùng các dàn khoan của tập đoàn Anh Noble Corporation. Tuy nhiên, theo truyền thông Nga được oilcaptial.ru trích dẫn, vào giữa tháng 7, PetroVietnam hủy bỏ hợp đồng dàn khoan vì sức ép của Trung Quốc. Rosneft được cho là quan ngại về những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với mỏ Lan Đỏ ở lô 06.1 khi thăm dò ở khu vực biển có tranh chấp.
Theo ghi nhận của The Diplomat, Việt Nam được cho là đã phải gỡ bỏ một dàn khoan dầu sau hai tháng đứng ở cảng Vũng Tàu trong thời gian Trung Quốc điều một tàu khảo sát và tàu tuần duyên đến khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam. Dàn khoan này được dự kiến khoan thăm dò cho công ty Rosneft của Nga tại lô 06.01, một khu vực ngay gần lô 07.03 – tức mỏ Cá Rồng Đỏ – trước đây của Repsol nằm trong đường lưỡi bò 9 đoạn mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố.
Trước áp lực chính trị ngày càng tăng từ Trung Quốc, công ty Rosneft của Nga buộc phải xin thôi dự án và việc này cho thấy thách thức ngày càng tăng đối với các công ty đa quốc gia của Nga tìm cách phát triển ở Châu Á nhưng không thể làm Bắc Kinh "bực mình", theo The Diplomat.
Công ty dầu khí Tây Ban Nha Repsol hồi tháng 6 vừa qua cũng đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần của họ ở 3 lô ngoài khơi Việt Nam sau khi dự án khai thác dầu khí của họ với PetroVietnam được cho là bị dừng hai lần vì sức của Trung Quốc. Tin cho hay, Việt Nam đã phải đền bù khoảng 1 tỷ USD cho Repsol và Mubadala của Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất sau khi hủy bỏ hợp đồng với các đối tác này.
Nói với VOA trong một phỏng vấn vào tháng trước, ông Nguyễn Lê Minh, thành viên hội đồng phản biện của Tạp chí Năng lượng Việt Nam, cho biết cuối năm nay, trong chuyến thăm được dự kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Việt Nam, lô dầu khí mà Repsol vừa nhượng lại cho PetroVietnam sẽ được "đưa vào trong nghị trình sắp tới khi Tổng thống Nga qua để đàm phán về hợp tác thêm ở khu vực đó".
Theo ông Minh, khu vực này có Rosneft và Gazprom, đều là 2 tập đoàn lớn có vốn của chính phủ Nga (khoảng 50% vốn chính phủ) và rằng Việt Nam muốn ưu tiên các công ty này có chân đứng trong hợp tác sắp tới với Nga.
Việt Nam hiện cũng đang hợp tác với tập đoàn năng lượng ExxonMobil của Mỹ trong dự án Cá Voi Xanh ngoài khơi Đà Nẵng, gần quần đảo Hoàng Sa.
Hồi năm ngoái, đã có những đồn đoán về việc ExxonMobil rút lui khỏi dự án giữa lúc Bắc Kinh được cho là "gây áp lực" với Hà Nội về các dự án dầu khí với nước ngoài trên Biển Đông. Bộ Ngoại giao Việt Nam ngay sau đó lên tiếng phủ nhận những thông tin rằng ExxonMobil sẽ bán 64% cổ phần trong dự án này.
Bộ Ngoại giao Mỹ hồi giữa tháng 7 ra một tuyên bố về Biển Đông trong đó Ngoại trưởng Mike Pompeo mô tả "chiến dịch bắt nạt" của Trung Quốc nhằm kiểm soát các nguồn tài nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là "hoàn toàn phi pháp".
Tân Cương : Hãng Mỹ hủy hợp đồng với nhà cung cấp Trung Quốc (RFI, 11/01/2019)
Một tập đoàn Mỹ trong ngành may mặc quần áo thể thao sẽ cắt đứt quan hệ với một nhà cung cấp Trung Quốc, do quan ngại về khả năng đối tác này sử dụng lao động cưỡng bức trong các trại cải tạo ở vùng Tân Cương, nơi chế độ Bắc Kinh giam giữ người Hồi Giáo, đại bộ phận là người Duy Ngô Nhĩ.
Một hãng may tại Tân Cương. Ảnh minh họa. Reuters/Ben Blanchard
Theo AFP, ngày 09/01/2019, tập đoàn Badger Sportswear ở Bắc Carolina cho biết sẽ ngưng mua quần áo từ công ty Trung Quốc Hòa Điền Thái Đạt (Hetian Taida), mà cơ sở sản xuất đặt ở Tân Cương. Hãng Mỹ giải thích : "Trong bối cảnh có nhiều lo ngại và trong mục tiêu loại bỏ mọi nghi kỵ về dây chuyền cung ứng hàng hóa (...) chúng tôi sẽ không nhận bất kỳ sản phẩm nào đến từ Hòa Điền Thái Đạt hay miền tây bắc Trung Quốc".
Vấn đề Tân Cương đang nổi cộm với việc quốc tế lên án các trại cải tạo cầm giữ đến cả triệu người Hồi Giáo trong những điều kiện tồi tệ. Theo gia đình các nạn nhân và các tổ chức bảo vệ nhân quyền, những người bị giam đã bị cưỡng bức lao động.
Bắc Kinh luôn phản bác những cáo buộc trên, khẳng định rằng đấy chỉ là những trung tâm "huấn nghệ", để giúp những người này từ bỏ thái độ cực đoan và hội nhập vào xã hội.
Nhật báo Mỹ The New York Times vào tháng 12/2018 cho biết tập đoàn Badger đã nhận một container T-shirt do Hòa Điền Thái Đạt sản xuất. Vấn đề là chính đài truyền hình nhà nước Trung Quốc đã xác nhận rằng công ty này đã sử dụng "những người lao động" trong các trại "cải huấn" dành cho tù nhân người Hồi Giáo.
Cho dù những nhà điều tra độc lập cũng như của chính tập đoàn Badger đều xác nhận rằng hãng Mỹ không vi phạm "nguyên tắc đạo đức trong sản xuất", nhưng hãng này vẫn hủy hợp đồng với đối tác Trung Quốc, vì "các thông tin mà Hòa Điền Thái Đạt cung cấp về cơ sở sản xuất quá mơ hồ".
Bắc Kinh dĩ nhiên đã có phản ứng gay gắt : Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng hôm qua đã cảnh cáo rằng, "nếu ngưng hợp tác thương mại với đối tác Trung Quốc vì những lý do trên, thì tập đoàn Mỹ chỉ gây ra thảm kịch cho chính mình mà thôi". Ông Lục Khảng đồng thời tái khẳng định rằng các trại "huấn nghệ" ở Tân Cương không cưỡng bức lao động.
Mai Vân
******************
Doanh nhân Trung Quốc có quan hệ với Hoa Vi bị bắt ở Ba Lan (RFI tiếng Việt, 11/01/2019)
Theo truyền thông Ba Lan, một doanh nhân Trung Quốc có liên hệ với tập đoàn viễn thông Hoa Vi (Huawei) ở Ba Lan vừa bị bắt, vì nghi ngờ làm gián điệp. Cùng bị bắt với doanh nhân Trung Quốc có một công dân Ba Lan.
Logo tập đoàn Hoa Vi (Huawei) tại văn phòng ở Bắc Kinh. Ảnh chụp ngày 06/12/2018. Reuters/Thomas Peter/File Photo
Một số giới chức cao cấp Ba Lan hôm 11/01/2019 cho hay nhân vật này bị bắt hôm thứ Ba 08/01/2019. Một công dân Ba Lan cùng bị bắt với người được cho là có quan hệ với Hoa Vi. Cả hai bị tình nghi "làm gián điệp" cho Trung Quốc chống lại Warsawa.
Vẫn theo báo chí Ba Lan, công dân Piotr D. vừa bị bắt từng là một sĩ quan an ninh, chuyên gia trong lĩnh vực an toàn mạng. Người phát ngôn ngành phản gián của bộ Nội Vụ Ba Lan thì cho biết ông Piotr D. từng làm việc cho nhiều cơ quan nhà nước Ba Lan.
AFP đã liên lạc với tập đoàn Hoa Vi để hỏi có đúng người bị bắt là lãnh đạo một chi nhánh của tập đoàn hay không, nhưng không được xác nhận. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc gửi đến AFP một thông báo cho biết Bắc Kinh "rất quan ngại" về vụ việc này, đồng thời yêu cầu quốc gia sở tại xử lý một cách không thiên vị hồ sơ nói trên, bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.
Vụ một nhân vật có liên hệ với Hoa Vi bị bắt tại Ba Lan tuần này xảy ra chưa đầy một tháng rưỡi sau vụ một lãnh đạo Hoa Vi, bà Mạng Vãn Chu (Meng Wanzhou) – con gái của người sáng lập Hoa Vi - bị bắt tại Canada, theo yêu cầu của tư pháp Mỹ. Vụ việc khiến quan hệ ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc lâm vào khủng hoảng trầm trọng. Kể từ vụ Mạnh Vãn Chu, 13 công dân Canada bị bắt giữ, trong đó có 8 người được trả tự do.
Tập đoàn Hoa Vi, do một cựu kỹ sư quân đội Trung Quốc sáng lập, bị chính quyền nhiều nước như Mỹ, Úc và Úc, nghi ngờ hoạt động gián điệp. Ba quốc gia nói trên cấm Hoa Vi tham gia xây dựng mạng lưới internet tốc độ cao 5G. Ba Lan là một trong các quốc gia Châu Âu đang sẵn sàng để Hoa Vi tham gia vào mạng 5G ở nước mình.
Trọng Thành
******************
Ba Lan bắt một quan chức Huawei người TQ vì 'tình nghi gián điệp' (BBC, 11/01/2019)
An ninh Ba Lan bắt một quan chức đại diện tập đoàn Huawei ở nước này vì 'nghi vấn gián điệp', theo truyền thông Châu Âu sáng hôm 11/01/2019.
Truyền hình quốc gia Ba Lan chạy tin 'Gián điệp đã trong tay Cục An ninh Quốc gia'
Một cựu nhân viên của chính Cục An ninh Quốc gia (ABW) là người Ba Lan cũng bị bắt trong cùng vụ việc.
Tin này được Phó Giám đốc Cục An ninh ABW, Maciej Wasik xác nhận với báo chí.
Theo Đài truyền hình Quốc gia Ba Lan (TVP), người Trung Quốc bị bắt là Vương Vệ Tinh, giám đốc một bộ phận của tập đoàn Huawei tại Ba Lan.
Người Ba Lan bị bắt là Piotr D. cựu nhân viên an ninh cao cấp và hiện đang làm việc trong ngành viễn thông.
Đài TVP đưa tin "Piotr D" rời ABW sau khi có cáo buộc tham nhũng, nhưng ông ta chưa bao giờ bị truy tố.
Bộ Nội vụ Ba Lan cho hay hai người này bị bắt hôm 8/1 và đã bị tòa ra lệnh tạm giam ba tháng chờ điều tra.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong một thông cáo rằng họ "hết sức lo ngại" về vụ bắt người này.
TVP đưa tin Cục An ninh Quốc gia khám văn phòng Huawei ở Ba Lan, cũng như văn phòng của Orange Polska nơi ông "Piotr D" được cho là đang làm việc.
Có tên là Stanislaw
Đài báo Ba Lan trong ngày 11/01 liên tiếp đăng bài về vụ 'bắt gián điệp'.
Theo các thông tin đã đăng tải đó, ông Vương Vệ Tinh dùng tên Ba Lan là Stanislaw.
Được biết ông học ngành ngôn ngữ Ba Lan ở Bắc Kinh và nói thạo tiếng này, và từng làm việc trong Lãnh sự quán Trung Quốc tại Gdansk cho đến 2011.
Còn ông Piotr D. từng làm trong Học viện Kỹ thuật Quân sự Ba Lan ở Warsaw.
Cả hai ông Stanislaw Vương Vệ Tinh và Piotr D. đều không nhận tội khi bị bắt.
Công tố viên Ba Lan nêu cáo buộc họ "cộng tác chặt chẽ với các cơ quan an ninh Trung Quốc" và có hành vi "chống lại nước Cộng hòa Ba Lan".
Nếu bị kết án, họ có thể nhận 10 năm tù giam.
Trong một thông cáo, Huawei nói hãng "tuân thủ tất cả các luật lệ và quy định ở các quốc gia mà hãng hoạt động, và chúng tôi yêu cầu tất cả các nhân viên tuân thủ luật lệ và quy định ở những nước họ làm việc".
Hãng dịch vụ viễn thông Orange nói trong một thông cáo rằng an ninh Ba Lan đã thu thập thông tin có liên quan đến một nhân viên, nhưng hãng không rõ liệu cuộc điều tra có liên quan tới công việc chuyên môn của nhân viên đó hay không.
Stanislaw Zaryn, người phát ngôn của Cục An ninh Ba Lan, nói với BBC rằng nhà riêng của cả hai người đàn ông đều đã bị lục soát trong cuộc điều tra.
Huawei cung cấp thiết bị cho mạng 5G cho nhiều nước
Năm ngoái, Orange Polska cộng tác với Huawei để triển khai mạng mobile 5G ở Ba Lan.
New Zealand, Australia và Mỹ đã cấm Huawei tham gia vào phát triển mạng 5G của họ.
Có ý kiến cho rằng Trung Quốc có thể dùng Huawei để do thám các quốc gia đối thủ.
Huawei đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc hãng này có liên hệ bí mật với chính phủ Trung Quốc.
Giám đốc tài chính Huawei, bà Mạnh Vãn Chu, bị bắt ở Canada hồi tháng 12 năm ngoái vì cáo buộc vi phạm trừng phạt của Mỹ với Iran.
Tin mới nhận nói Cộng hòa Czech cũng vừa ra lệnh cấm dùng thiết bị 5G của Huawei và một số nhà bình luận tại Ba Lan viết trên báo chí nước này về nhu cầu "làm tương tự", sau vụ "bắt gián điệp" tuần này.
*******************
Những vấn đề Mỹ và Trung Quốc sẽ không bao giờ thỏa hiệp (BBC, 10/01/2019)
Cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vừa kết thúc với những tín hiệu lạc quan. Tuy nhiên một thỏa thuận cụ thể giữa hai bên dường như là vẫn đang ngoài tầm với.
Những vấn đề phức tạp chính giữa hai bên bao gồm : sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ và tiếp cận thị trường
Có rất ít những chi tiết mấu chốt được rút ra từ cuộc đàm phán chỉ ra mức độ khó khăn mà Washington và Bắc Kinh sẽ phải phải đối mặt trong thời gian tới để giải quyết những vấn đề phức tạp.
Những vấn đề chính giữa hai bên bao gồm : sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ và tiếp cận thị trường, cùng với đó là tham vọng công nghệ của Bắc Kinh.
Nếu không có sự thay đổi căn bản về cấu trúc nền kinh tế từ phía Trung Quốc, cả hai sẽ khó tìm được tiếng nói chung trong những vấn đề này.
1. Sở hữu trí tuệ
Mỹ cáo buộc Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ từ các doanh nghiệp Mỹ và buộc họ phải chuyển giao công nghệ cho phía Trung Quốc.
Các công ty Mỹ thì cho rằng chính quyền Trung Quốc luôn thiên vị và đưa ra những quy tắc có lợi cho doanh nghiệp địa phương .
Phía Bắc Kinh bác bỏ những cáo buộc này.
"Không có điều luật nào ở Trung Quốc nói rằng bạn phải giao tài sản trí tuệ của mình cho các công ty Trung Quốc", Tiến sỹ Trương Huy Đào (Wang Huiyao), Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu về Trung Quốc và toàn cầu hóa, nhóm chuyên gia tư vấn cho chính phủ Trung Quốc.
"Nhưng chính phủ cũng cảm nhận được mối lo ngại từ phía Mỹ và có ý định sẽ trừng phạt những loại vi phạm này, nếu chúng thực sự xảy ra".
Để giải quyết mối lo ngại này, Bắc Kinh đã thành lập một tòa án về sở hữu trí tuệ và đang soạn thảo điều luật khiến giới chức Trung Quốc khó khăn hơn trong việc yêu cầu các doanh nghiệp nước ngoài phải chuyển giao công nghệ của họ cho Trung Quốc.
Tuy nhiên các luật sư phía Mỹ chỉ ra rằng bộ máy tư pháp của Trung Quốc nằm dưới sự điều hành của Đảng Cộng sản, và như thế các quyết định về pháp lý sẽ được đưa ra theo cách mà Đảng Cộng sản Trung Quốc mong muốn, đặc biệt là khi có sự tham gia của một doanh nghiệp nhà nước.
Ông Trump luôn phàn nàn về các hoạt động giao dịch của Trung Quốc kể từ khi ông nắm quyền năm 2016
2. Tiếp cận thị trường
Thành công của nền kinh tế Trung Quốc có được dựa trên cách tiếp cận mục tiêu, trung tâm và được thiết kế nhằm có lợi cho các doanh nghiệp nhà nước.
Điều này hoàn toàn trái ngược với cách vận hành của các công ty Mỹ.
Mỹ cho rằng Trung Quốc hỗ trợ các doanh nghiệp nhà nước một cách không công bằng, cho họ những khoản vay lãi suất thấp và giúp đỡ những doanh nghiệp này cạnh tranh với các công ty nước ngoài một số ngành như hàng không vũ trụ, sản xuất chip điện tử và ô tô điện - đưa họ cạnh tranh trực tiếp với các doanh nghiệp Mỹ.
Phía Mỹ cho rằng ngay cả các công ty tư nhân Trung Quốc cũng có được những lợi thế, bởi vì các công ty nước ngoài khi cố gắng cạnh tranh ở Trung Quốc không có được những mối quan hệ hay quy mô đủ mạnh trong một thị trường khép kín, nơi mà họ cần những đối tác địa phương để hoạt động.
Trung Quốc đã hứa sẽ mở cửa thêm nhiều lĩnh vực kinh tế cho cạnh tranh nước ngoài, nhưng điều này là vô nghĩa trừ khi họ cho phép các công ty của mình hoạt động độc lập.
Một nữ công nhân Trung Quốc
3. Kế hoạch "Made in China 2025"
Lộ trình phát triển công nghiệp của Trung Quốc có lẽ là trở ngại lớn nhất cho hai bên.
"Made in China 2025" mang đến nhiều mối lo cho phía Mỹ và Mỹ coi kế họach này của Trung Quốc là một thách thức trực tiếp đối với vị thế của Mỹ trong những ngành như hàng không vũ trụ, chất bán dẫn và 5G.
"Những gì phía Mỹ muốn là thay đổi căn bản cấu trúc nền kinh tế Trung Quốc", Christopher Balding, cựu giáo sư tại Đại học Bắc Kinh cho hay.
"Họ muốn Trung Quốc trở thành một quốc gia 'bình thường' theo định hướng thị trường. Tuy nhiên Trung Quốc lại không muốn điều đó".
Cả hai quốc gia đều đang gặp nhiều khó khăn từ chiến tranh thương mại và dự báo về tăng trưởng toàn cầu của hai bên cũng bị ảnh hưởng.
Vì vậy, cả hai đang cố gắng tìm ra một thỏa thuận mà họ "có thể hợp tác cùng", như Wilbur Ross đã nói.
Nhưng đừng nhầm lẫn - ngay cả khi họ đi đến một thỏa thuận, cuộc cạnh tranh giữa hai quốc gia này vẫn còn đó.
