Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc hôm thứ Năm bày tỏ mong muốn tăng cường quan hệ kinh tế với Trung Quốc nhưng khẳng định lại rằng Việt Nam sẽ bảo vệ lợi ích và chủ quyền của mình ở Biển Đông.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc hôm thứ Năm tuyên bố rằng "Trung Quốc là láng giềng và là bạn của chúng tôi"
và Hà Nội sẽ "cố gắng giải quyết mọi vấn đề với họ" để hai nước có thể mở rộng thương mại hơn nữa. © AP
Phát biểu với Tạp chí Nikkei Châu Á bên lề cuộc họp thường niên của Diễn đàn kinh tế thế giới tại Davos Thuỵ Sỹ, ông Phúc tuyên bố rằng "Trung Quốc là láng giềng và là bạn của chúng tôi", và Hà Nội sẽ "cố gắng giải quyết mọi vấn đề với họ", để hai nước có thể mở rộng thương mại hơn nữa.
Nhưng về vấn đề cơ bản là toàn vẹn lãnh thổ, ông Phúc cho biết Việt Nam sẽ "bảo vệ lợi ích và chủ quyền hợp pháp của chính mình" ngay cả khi tăng cường quan hệ kinh tế. Các yêu sách của Trung Quốc đối với vùng biển và các đảo ở Biển Đông đã làm cho Trung Quốc trực tiếp mâu thuẫn với các yêu sách của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa (Hoàng Sa) và Trường Sa (Trường Sa).
Về đối nội, Thủ tướng thừa nhận rằng chính sách quan trọng trong cải cách doanh nghiệp nhà nước là cần phải tăng tốc để mang lại lợi ích cho nền kinh tế. Ông Phúc dẫn ra những thành công một phần trong việc mời nhà đầu tư ra nước ngoài vào ngân hàng và các lĩnh vực nhà nước khác, nhưng ông nói, "Tôi đồng ý rằng quá trình này cần diễn ra nhanh hơn nhiều".
Trong phiên đối thoại, ông Phúc nhấn mạnh tầm quan trọng của cải cách doanh nghiệp nhà nước và bán cổ phần các công ty này. Chính sách này không chỉ nhằm cải thiện hiệu quả cả vốn tư nhân trong và ngoài nước, mà còn mang một sứ mệnh quan trọng "giám sát và giảm tham nhũng".
Thực tế, Hà Nội đã chậm tiến độ cải cách và sẽ bỏ lỡ mục tiêu 5 năm là nhằm cắt giảm mạnh số lượng doanh nghiệp nhà nước từ 583 vào năm 2016 xuống còn 103 vào năm 2020. Con số này cuối năm ngoái vẫn còn hơn 500.
Những bình luận của ông Phúc được đưa ra vào thời điểm Hà Nội tìm mọi cách để bảo vệ nền kinh tế trong cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc cũng như tác động của nền kinh tế đang chậm lại của Trung Quốc. Sự chững lại đang gây ra tổn thất lớn cho tất cả các nước láng giềng của Trung Quốc, nhưng đặc biệt là đối với Việt Nam, vì mối quan hệ của Việt Nam với cường quốc láng giềng còn phức tạp hơn do các tranh chấp ở Biển Đông.
Nhìn bề ngoài, Việt Nam có quan điểm thân thiện với Trung Quốc. Hôm thứ Ba, nhà lãnh đạo tối cao của Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư Đảng Cộng sản và chủ tịch nước, bày tỏ việc sẵn sàng củng cố và phát triển tình hữu nghị với đại sứ Trung Quốc mới được bổ nhiệm, Xiong Bo, theo phát ngôn viên Tân Hoa Xã.
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam sau Hoa Kỳ, và các khoản đầu tư trực tiếp của các công ty Trung Quốc đang tăng mạnh. Việt Nam đã gặt hái những khoản lợi từ chiến thương mại Bắc Kinh - Washington khi các công ty đa quốc gia di dời các nhà máy đến Việt Nam. Nhưng việc kinh tế Trung quốc đang chậm lại dần dần cũng đang bắt đầu ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng của Việt Nam.
Gareth Leather, chuyên gia kinh tế cao cấp Châu Á của Capital Economics, đã viết vào thứ Ba : "Tăng trưởng yếu hơn ở Trung Quốc đã đặt gánh nặng cho xuất khẩu từ các quốc gia còn lại của Châu Á, và việc chậm lại hơn nữa trong kinh tế là một trong những rủi ro lớn nhất cản trở triển vọng cho các quốc gia còn lại trong khu vực". Ông đặc biệt nhắc đến Việt Nam và Đài Loan với mối quan hệ thương mại gần gũi với Trung Quốc sẽ là những nước chịu thiệt hại nặng nề nhất.
Kenji Kawase
Nguyên tác : Vietnam seeks more trade with China but will defend interests : PM, Nikkei Asian Review, 24/01/2019
Phương Thảo dịch
Nguồn : VNTB, 26/01/2019