Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

31/05/2019

30 năm sau cuộc thảm sát Thiên An Môn, Bắc Kinh và Hà Nội vẫn lo sợ

Nhiều nguồn tin

Sau ba thập niên, Trung Quốc vẫn ráo riết kiểm duyệt vụ thảm sát Thiên An Môn

Gia Hưng, RFI, 31/05/2019

Cách nay 30 năm, vào đêm mùng 3 và mùng 4 tháng 6 năm 1989, quân đội Trung Quốc đã thẳng tay đàn áp đẫm máu phong trào đấu tranh đòi dân chủ ở quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh.

tienanmen1

Ảnh tư liệu : Lính Trung Quốc vượt rào để vào trấn áp người biểu tình trên quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, ngày 04/06/1989 CATHERINE HENRIETTE / AFP

Ba thập niên sau, sự kiện này vẫn rất nhậy cảm đối với chính quyền. Các cơ quan kiểm duyệt ngập đầu trong công việc và chính quyền tăng cường giám sát các cựu thành viên phong trào.

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde tường trình :

Các số điện thoại có đuôi "8964" không có tín hiệu phản hồi nữa tại Trung Quốc. Đây là con số mà các cựu thành viên phong trào Thiên An Môn thường lựa chọn như một tín hiệu để nhận biết nhau. Ngày mùng 4 tháng 6 năm 1989, ngày mà những chiếc xe tăng tiến vào quảng trường lớn nhất thế giới.

Những người đăng ký số điện thoại này, cách nay vài tuần còn có thể gọi được thì nay đều vắng mặt. Đường dây điện thoại bị cắt, còn các mạng xã hội cũng bị theo dõi nghiêm ngặt.

Kể từ vài hôm trước, trang web wikipedia về sự kiện Quảng Trường Thiên An Môn không thể truy cập nếu không dùng ứng dụng VPN. Và điều kỳ lạ là cho dù nội dung trang wikipedia này không hề liên quan đến sự kiện không được nói tới trong các sách giáo khoa sử. Một số website phát trực tiếp thông tin và các bình luận thì đều đang được bảo trì cho tới ngày 06 và 07/06.

Một số nhà tranh đấu-nghệ sĩ đã bị bắt ở Nam Kinh, một nhà văn bị bắt là An Huy, và một số khu triển lãm tại Bắc Kinh và vùng ngoại ô đều bị kiểm soát chặt. Tại các trường đại học, và đặc biệt là đại học Bắc Kinh danh giá, nơi phong trào được khởi xướng cách đây 30 năm, người ta lịch sự đề nghị hoãn các cuộc xin phỏng cho tới tuần thứ 2 của tháng 6.

Gia Hưng

Nguồn : RFA, 31/05/2019

*******************

Thảm sát Thiên An Môn sau 30 năm : Bài học gì cho Việt Nam ?

VOA, 31/05/2019

Sự kin Thiên An Môn Trung Quc cách nay 30 năm đem li bài hc cho gii tranh đu Vit Nam v huy đng lc lượng và nht là biết đánh giá tương quan lc lượng khi hành đng, mt nhà hot đng dân ch trong nước nhn đnh.

tiananmen2

Quảng trường Thiên An Môn vào ngày 6/6 năm 1989

Hoa Kỳ gọi hành đng ca nhà cầm quyn Trung Quc đàn áp đm máu cuc biu tình ôn hòa ca sinh viên Qung trường Thiên An Môn là mt cuc ‘thm sát toàn din’.

"Hoa Kỳ kêu gọi và tiếp tc kêu gi, cũng như các nước khác trong cng đng quc tế, là phi có s chu trách nhim công khai đối vi nhng người b giết hi, b bt gi và mt tích", n phát ngôn nhân B Ngoi giao M Morgan Ortagus nói vi VOA hôm 30/5 ti mt cuc hp báo thường kỳ.

"Chúng tôi muốn h phi th nhng người đã b b tù vì n lc gi cho ký c v s kin Thiên An Môn sống mãi cũng như phi chm dt vic sách nhiu nhng người tng tham gia vào cuc biu tình và gia đình h", bà Ortagus nói thêm.

Cách nay ba thập niên, vào ngày 4/6/1989, các cuc biu tình đòi dân ch do gii sinh viên lãnh đo din ra ti Qung trường Thiên An Môn th đô Bc Kinh. Mt trong nhng nguyên nhân bt bình ch yếu ca nhng người biu tình là tình trng tham nhũng tng lp tinh hoa. Người biu tình cũng kêu gi ci cách chính tr và đòi hi mt xã hi công bng hơn và ci m hơn.

Chính quyền Trung Quc khi đó dưới lnh ca nhà lãnh đo ti cao Đng Tiu Bình đã cho quân đi võ trang ti đàn áp người biu tình. Các t chc nhân quyn tin rng có t vài trăm cho đến vài ngàn người đã b sát hi khi xe tăng lăn bánh trên Qung trường Thiên An Môn để dp tt biu tình.

Từ đó đến nay, s kin Thiên An Môn vn là ch đ cm k không được phép nhc đến Trung Quc đi lc và người dân đây đa s hu như không biết gì v s kin đm máu này.

Tổ chc Ân xá Quc tế cho biết trong nhng tun qua, cnh sát Trung Quc đã bt gi và qun chế cũng như đe da hàng chc nhà hot đng và thân nhân ca nhng người thit mng vn tìm cách k nim ngày 4/6.

"Chúng tôi có đọc nhng tin tc đó, điu đó không thể ti t hơn được na", bà Ortagus nói. "Chúng ta không th quên vic này. Đó là cuc thm sát toàn din".

‘Kết qu ca nn chính tr ci m

Trao đi vi VOA nhân dp này, Tiến s Nguyn Quang A, mt nhà hot đng dân ch ti Vit Nam, nhn đnh rng sở dĩ người dân Trung Quc có cao trào dân ch mnh m vào năm 1989 là vì trước đó h ‘đã có gn chc năm không khí chính tr rt ci m’.

"Sau khi Trung Quốc bt đu ci cách m ca, nht là sau khi H Diu Bang lên làm Tổng bí thư và Triu T Dương lên làm Thủ tướng, thì chính sách ca Trung Quc đã có s ci m khá nhiu, chng hn như lt li nhng bn án ca Cách mng Văn hóa, phc hi danh d cho rt nhiu người", ông nói. "Cng thêm Gorbachev Liên Xô vào lúc đó và phong trào dân ch Đông Âu cng hưởng li thành phong trào sinh viên rt mnh".

Tiến sĩ A cho rng gii đu tranh Vit Nam có th hc được bài hc v huy đng lc lượng ca phong trào Thiên An Môn mà ông cho là ‘rt tt’ vào thi kỳ chưa có Internet, chưa có mng xã hi như bây gi.

Tuy nhiên, ông nói, Việt Nam cũng cn rút ta t s tht bi ca cuc biu tình vn b đàn áp đm máu và không đem li kết qu gì cho công cuc dân ch hóa Trung Quc.

"Chúng ta phải áp dng cho phù hp vi hoàn cnh Vit Nam", ông phân tích. "Không nht thiết phi có s xung đường ca hàng trăm ngàn người và chiếm qung trường đ ri vp phi s đàn áp rt khc lit".

"Đấu tranh là quá trình lâu dài ch không phi ch vài ngày là xong ngay", ông nói thêm và cho rng cn phi xét tương quan lc lượng gia hai phía.

"Nếu hai phía bên tám lng người na cân, như Tip Khc, Cng hòa Dân ch Đc, thì mt đt huy đng ngn và rm r như thế có th dn đến dân ch hóa. Ngược li, huy đng rm r cũng có th dn đến tht bi như Thiên An Môn và mt s nước Rập vào năm 2011 (trong phong trào Mùa xuân Ả Rp)".

Còn nói về bài hc cho Đảng cộng sản Vit Nam, ông A khuyến cáo s kin Thiên An Môn là ‘vết nhc ca Đảng cộng sản Trung Quc’ và Vit Nam ‘không bao gi được hc cách ng x ca Đng Tiu Bình và mt s nhân vật chóp bu khác ca Đảng cộng sản Trung Quc’.

Nhà hoạt đng này cũng bày t nui tiếc khi phong trào Thiên An Môn ngày nay không còn ý nghĩa gì na Trung Quc do chính sách qun lý, kim duyt cht ch ca chính quyn Bc Kinh sut 30 năm qua.

"Chính quyền Trung Quc h đã làm rt thành công", ông nói và nhn xét thêm rng mng internet ca Trung Quc dù có s lượng người s dng ln nht thế gii nhưng ch là ‘mng ni b’ b chính quyn hoàn toàn nm quyn kim soát ni dung.

Theo lời ông, 30 năm trước ‘thông tin rt là kém’, cng thêm chính quyn Vit Nam không nói gì nhiu v s kin Thiên An Môn hay s chuyn đi dân ch Đông Âu sau đó nên toàn b phong trào Đông Âu, Liên Xô và Trung Quc ‘mc dù có nh hưởng mt chút đến gii trí thc Vit Nam khi đó, nhưng không nhiu lm’.

"Bây giờ tt c nhng s kin trên thế gii người Vit Nam tiếp nhn rt nhanh chóng. Hy vng người Vit Nam hiu k hơn v s kin xy ra Thiên An Môn", Tiến sĩ A nói.

‘Nhà lãnh đạo cp tiến’

Ông A cũng là người tích cực ph biến trong cng đng đu tranh dân ch Vit Nam quyn Hi ký Triu T Dương, v Tổng bí thư Đảng cộng sản Trung Quc có cm tình vi phong trào sinh viên v sau b mt chc trong s kin Thiên An Môn và b giam lng cho đến chết.

"Việt Nam và Trung Quốc có rt nhiu đim chung cho nên vic hc kinh nghim ca Trung Quc cũng như ca các nước khác là rt quan trng", ông gii thích vic làm ca mình.

Tiến sĩ A nói c Tổng bí thư Triu T Dương là mt ‘nhà ci cách quan trng’ ca Trung Quc.

"Thật sự ông y là người thc hin ci cách kinh tế ca Trung Quc trong sut 10 năm làm Th tướng. Trong nhng năm cui đi b giam lng, ông y đã suy gm đ tìm cách ci cách chính tr", ông A cho biết.

"Ông Triệu ng ra rng nhng vic ông y làm trước kia về ci cách chính tr là chưa thu đáo và cách làm thu đáo nht là không có cách nào khác mà phi thc thi dân ch kiu phương Tây, ít nht đó là mô hình tt nht cho đến lúc ông y còn sng", ông A nói và cho rng bài hc mà ông Triu rút ra ‘đáng đ các nhà lãnh đạo Vit Nam suy gm’.

Vẫn theo li nhà hot đng Nguyn Quang A, ông Triu có cách tiếp cn mm do vi phong trào sinh viên vì ‘ông là nhà lãnh đo tr và rt đng cm vi các ci cách chính tr ca Tổng bí thư H Diu Bang’. Tuy nhiên, Đng Tiu Bình, vn là người rt cng rn, mi là nhà lãnh đo ti cao ca Trung Quc vào lúc đó. Chính vì vy mà phong trào Thiên An Môn b đàn áp và Triu T Dương b sa cơ.

Tiến sĩ A cho rng nếu Vit Nam có mt người có tư tưởng cp tiến như ông Triu T Dương lên làm lãnh đo ‘s thúc đy dân ch hóa Vit Nam rt nhanh chóng’.

"Nếu người dân Vit Nam c gng thc hin đy đ quyn ca mình mt cách ôn hòa và gây sc ép liên tc lên chính quyn và đng thi có nhân vt cp tiến nào đy được s ng h ca nhân dân thì hai quá trình đấy s tương tác vi nhau và thúc đy dân ch hóa đt nước".

Nguồn : VOA, 31/05/2019

Quay lại trang chủ
Read 824 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)