Kẻ thắng người thua trong đại Thông báo của Trump về thương mại với Trung Quốc
Tổng thống Trump đã hạ nhiệt cuộc chiến mậu dịch với Trung Quốc vào cuối tuần này, tuyên bố sẽ đình việc tăng thêm thuế quan. Nhiều doanh nghiệp cổ võ chuyển biến này, diễn ra vào sáng thứ Bảy ở Nhật Bản (tối thứ Sáu ở Hoa Kỳ) bên lề cuộc họp G20 của các nhà lãnh đạo trên thế giới.
Ngày 29/6, trong cuộc họp tại hội nghị G20, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đồng ý bắt đầu lại các cuộc đàm phán thương mại và đình việc áp đặt thuế quan mới lên hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc (Reuters).
Trump và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đồng ý tiếp tục nói chuyện, làm sống lại hy vọng có được một thỏa thuận sớm. Trump gọi thời gian của mình với Tập là "vĩ đại" và "tuyệt vời".
Nhiều người đã mong chờ việc tái thảo luận thương mại, vốn đã sụp đổ từ hai tháng trước, sẽ khiến Trump tăng thuế quan đập lên người Trung Quốc và theo đuổi các biện pháp trừng phạt đối với công ty khổng lồ công nghệ Huawei. Nhưng Trung Quốc đã được gần như tất cả những gì họ muốn trong cuộc họp này: Trump đã đồng ý không tăng thuế quan và đã đưa ra một số nhượng bộ đối với Huawei. Đổi lại, Trump cho biết Tập đã đồng ý mua thêm nông sản của Mỹ.
Còn quá sớm để biết liệu thỏa thuận mong manh có giữ được hay không, nhưng hiện tại, đây là danh sách những người thắng và kẻ thua từ vòng đàm phán Mỹ-Trung lần này.
Kẻ thắng
Trung Quốc - Trung Quốc có thể đã thua World Cup ở Pháp, nhưng quốc gia này đã có một màn trình diễn mạnh mẽ tại G20. Trung Quốc đã giành được một số nhượng bộ từ Hoa Kỳ. Trump đồng ý sẽ không áp thuế lên 300 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu còn lại từ Trung Quốc trong lúc hai bên tiếp tục nói chuyện. Trump cũng rút lại một số hạn chế đối với Huawei. Công ty này phải đối mặt với một tương lai đen tối hơn nếu không thể làm ăn với các công ty công nghệ Hoa Kỳ. Đổi lại, Trung Quốc đồng ý tái lập việc mua một số mặt hàng nông sản của Mỹ - đó là cái Trung Quốc vẫn muốn và đã đề nghị hơn một năm qua (không rõ Trung Quốc sẽ mua bao nhiêu).
Các nhà bán lẻ Mỹ (Walmart, Target, Amazone v.v.) -Tiếng thở phào nhẹ nhõm. Trump đã dọa sẽ áp thuế lên tất cả số hàng nhập khẩu còn lại của Trung Quốc, bao gồm các mặt hàng như điện thoại thông minh, sản phẩm dành cho trẻ em và giày dép. Nhưng những mức thuế quan này nay không được áp dụng nữa. Đây là chiến thắng lớn của các nhà bán lẻ vốn thường nhập khẩu gần như tất cả các sản phẩm cho giai đoạn mua sắm lớn vào tháng Bảy, tháng Tám và tháng Chín.
Người tiêu dùng Hoa Kỳ - Thuế quan hiện tại của Trump khiến một gia đình bốn người phải trả thêm khoảng 800 USD một năm. Nếu ông đi bước trước và đánh thuế tất cả số mặt hàng còn lại của Trung Quốc, chi phí trong một gia đình điển hình sẽ tăng hơn gấp đôi, hơn 1.800 USD.
Huawei - Chính phủ Hoa Kỳ đã cáo buộc công ty công nghệ khổng lồ Huawei sử dụng điện thoại và các sản phẩm khác cơ bản là để theo dõi người Mỹ. Bộ Thương mại đã hạn chế việc các công ty Hoa Kỳ làm ăn với Huawei nhưng Trump đã nới lỏng lệnh cấm vào cuối tuần này. Đó là chiến thắng lớn dành cho Huawei vì Trump, qua động thái này, đã qua mặt một số cố vấn của mình - và thậm chí cả các thượng nghị sĩ GOP (Cộng hòa) - Điều này cũng có nghĩa là Trump sẵn lòng biến Huawei thành một phần trong các cuộc đàm phán thương mại. Đây là cái Trung Quốc muốn nhưng một số cố vấn của Trump đã cố gắng tách rời ra vì họ cho rằng làm ăn với Huawei nguy hại đến an ninh quốc gia.
Wall Street - Thị trường chứng khoán tăng mạnh trong tháng này với chỉ số Dow Jones trung bình trong tháng Sáu ở mức tốt nhất kể từ năm 1938. Các nhà đầu tư ở Phố Wall đã đánh cá là Trump sẽ khởi động lại các cuộc đàm phán thương mại và diễn biến đã xảy ra đúng như vậy. Họ cũng hoan nghênh ý định giảm lãi suất, nếu cần thiết, của Cục Dự Trữ Liên Bang để thúc đẩy nền kinh tế trong trường hợp cuộc chiến mậu dịch của Trump thực sự bắt đầu.
Người thua
Phe diều hâu trong chính phủ Trump - Những người lo ngại ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc và những thách thức an ninh và kinh tế của quốc gia này đối với Hoa Kỳ dường như không hài lòng với thỏa thuận này. Trong đó bao gồm Bộ trưởng ngoại giao Mike Pompeo, người mà báo chí Trung Quốc gọi là "thủ lãnh cổ võ hận thù". Pompeo là người ủng hộ chính các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Trung Quốc. Ngoài ra còn có Peter Navarro, tác giả quyển sách "Chết dưới tay Trung Quốc", ngồi ở cuối bàn đàm phán khi Trump đồng ý từ bỏ cú đánh tiềm năng nặng ký nhất của mình đối với Trung Quốc : thuế quan đánh trên tất cả mặt hàng nhập khẩu.
Phe diều hâu trong quốc hội Mỹ - Các nhà lập pháp của cả hai đảng : thượng nghị sĩ Marco Rubio (Cộng hòa, Florida) và Lãnh đạo thiểu số Thượng Viện Charles E. Schumer (Dân chủ, New York). Cả hai đều bày tỏ sự quan ngại về việc Trump tỏ ra yếu kém trong các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc, đặc biệt là về Huawei. Quyết định nới lỏng lệnh cấm của Trump đối với công ty công nghệ khổng lồ Trung Quốc này và xem nó là một phần trong cuộc đàm phán thương mại giống như mời gọi sự chỉ trích.
2020 Dân chủ - Các ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ luôn thi nhau đả kích Trump về thương mại. Biện pháp tấn công tốt nhất của họ - cách mà Pete Buttigieg sử dụng trong các cuộc tranh luận hôm thứ Năm - là nói rằng thuế quan nhằm áp lực Trung Quốc là sai lầm vì chúng chỉ khiến giá cả tăng lên gây khó khăn cho người Mỹ. Nhưng quyết định không áp dụng siêu thuế quan của Trump đã làm giảm bớt nỗi lo của người tiêu dùng.
Chưa rõ ràng
Trump - Ông đã khởi động lại các cuộc đàm phán. Việc làm này có lợi cho thị trường và có khả năng kinh tế sẽ đi vào chiến dịch tranh cử 2020. Nhưng ông đã từ bỏ rất nhiều thứ và dành chúng cho Trung Quốc để đi được đến đó. Ông từng quay lại đe dọa bằng thuế quan lớn của mình, cái mà Trung Quốc, Châu Âu và các cường quốc khác khó có thể quên khi các cuộc đàm phán thương mại tiếp tục trên toàn cầu. Trump vẫn có thể đạt được một thỏa thuận với Trung quốc và nhận được một số nhượng bộ chính từ Tập, nhưng trong vòng này, ông tỏ vẻ rất sốt sắng khi làm việc với Trung Quốc.
Mối quan hệ kinh tế Mỹ - Trung - Ngay cả khi một số nhà phê bình chỉ trích nặng nề cách tiếp cận trong việc đàm phán của Trump với Trung Quốc, đã có tin lan rộng về một thỏa thuận theo đó Trung Quốc cần thực hiện các cải cách quan trọng trong nền kinh tế để trở thành sân chơi bình đẳng hơn cho các doanh nghiệp nước ngoài. Không rõ liệu quyết định xuống thang của Trump như một thỏa thuận có áp lực được Trung Quốc thay đổi hay không.
Nông dân - Trung Quốc có vẻ sẵn sàng tiếp tục mua đậu nành, thịt và các nông phẩm khác của Hoa Kỳ. Việc này sẽ giúp gíá cả tăng lên một chút sau một năm tàn khốc. Tuy nhiên vẫn chưa rõ liệu Trung Quốc có duy trì mức mua như trước khi cuộc chiến mậu dịch xảy ra hay không (huống gì nói đến mức cao hơn). Giống như mọi doanh nghiệp khác, nông dân muốn có sự chắc chắn nhưng họ vẫn chưa được điều đó.
Robert E. Lighthizer - Nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ giờ đây là nhân vật chính trong cuộc chơi. Ông là người gõ búa vào các chi tiết trong bất cứ thỏa thuận cuối cùng nào với Trung Quốc. Vẫn còn nhiều việc phải làm, đặc biệt là làm cách nào khiến Trung Quốc thay đổi chính sách cạnh tranh với nước ngoài và sở hữu trí tuệ. Không rõ cuộc họp này hữu ích hay làm tổn thương bàn tay của ông, đặc biệt khi Tập nhấn mạnh là "nên bình đẳng và thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau".
Heather Long
Nguyên tác : Winners and loosers in Trump’s big China trade announcement, The Washington Post, 29/06/2019
Hoàng Thủy Ngữ dịch
(03/07/2019)
*******************
Trump : Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung phải thiên về có lợi cho Mỹ (VOA, 02/07/2019)
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1/7 loan báo các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc đang được tiến hành và rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải thiên về có lợi cho Hoa Kỳ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc gặp bên lề thượng đỉnh G20 ở Osaka, Nhật Bản, hôm 29/6/19.
Trong cuộc gặp hôm 29/6 ở thượng đỉnh G20 tại Nhật, ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhất trí khởi động lại các cuộc đàm phán mậu dịch sau khi vòng thương thuyết sau cùng đổ vỡ hồi tháng 5 năm nay.
Tổng thống Trump nói với báo giới hôm 1/7 rằng các thương thuyết gia của đôi bên trao đổi với nhau chủ yếu qua điện thoại nhưng cũng có gặp mặt.
"Tôi nghĩ chúng ta có cơ hội tốt đạt thỏa thuận", ông Trump cho biết.
Tổng thống Mỹ kỳ vọng lập trường thương thuyết của Trung Quốc tiến gần hơn với quan điểm của Hoa Kỳ.
Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung bế tắc hồi tháng 5 sau khi Mỹ tố cáo Trung Quốc rút lại các cam kết cải cách.
Ông Trump nói Trung Quốc đã được nhiều thuận lợi lớn trong thương mại với Mỹ suốt nhiều năm qua.
"Cho nên dĩ nhiên chúng ta sẽ không nhắm tới một thỏa thuận 50-50. Phải là một thỏa thuận phần nào thiên về có lợi cho chúng ta", Tổng thống Trump nhấn mạnh.
Theo Reuters