Lỗ hổng pháp lý để lọt bản đồ "đường lưỡi bò" : cụ thể là lỗ hổng gì ?
Thảo Vy, VNTB, 08/11/2019
Liên quan vấn đề bản đồ của Trung Quốc có "đường lưỡi bò" được lưu hành ở Việt Nam, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh nói : "Bộ cũng thấy rằng có một lỗ hổng pháp lý của các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công thương, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tiếp tục rà soát lại để đảm bảo không xảy ra những hiện tượng đó trong tương lai".
Bộ tam Đảng cộng sản Việt Nam bái lạy đường lưỡi bò - Tranh biếm họa
Đó là nội dung trả lời chất vấn tại Quốc hội chiều 6/11 của Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh, trong vụ việc ôtô triển lãm có bản đồ "đường lưỡi bò".
Lỗ hổng pháp lý cụ thể đó là gì, ông Trần Tuấn Anh không cho biết.
Lỗ hổng đăng kiểm : đã đổ bê tông
Trong vụ mẫu xe tham gia triển lãm của Volkswagen bị phát hiện bản đồ định vị có ‘đường lưỡi bò’ phi pháp của Trung Quốc trên xe Touareg mà hãng này trưng bày, được giải thích là quy định Cục Đăng kiểm Việt Nam chỉ kiểm tra, thử nghiệm về an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường. Còn các phụ kiện bên trong như bản đồ định vị lại không có danh mục kiểm tra.
Cục Đăng kiểm Việt Nam (Vietnam Register - VR) là tổ chức trực thuộc Bộ Giao thông vận tải, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đăng kiểm đối với phương tiện giao thông và phương tiện, thiết bị xếp dỡ, thi công chuyên dùng, container, nồi hơi và bình chịu áp lực sử dụng trong giao thông vận tải đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng hải trong phạm vi cả nước ; tổ chức thực hiện công tác đăng kiểm chất lượng an toàn kỹ thuật các loại phương tiện, thiết bị giao thông vận tải và phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác, vận chuyển dầu khí trên biển theo quy định của pháp luật.
Ngày 29/10, ông Nguyễn Tô An, Trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới (Cục Đăng kiểm Việt Nam) ký văn bản số 4367/ĐKVN-VAQ gửi các cơ sở lắp ráp ô tô cũng như các tổ chức, cá nhân nhập khẩu ô tô, thông báo về việc xử lý các loại xe có ứng dụng dẫn đường sử dụng hình ảnh vi phạm chủ quyền quốc gia Việt Nam.
"Cục đăng kiểm Việt Nam yêu cầu các doanh nghiệp phải kiểm tra các ứng dụng, tài liệu và hình ảnh trên các xe ô tô nhập khẩu, sản xuất lắp ráp. Nếu phát hiện có hình ảnh, dữ liệu vi phạm chủ quyền quốc gia Việt Nam thì kiên quyết yêu cầu gỡ bỏ. Cục Đăng kiểm sẽ từ chối cấp Giấy Chứng nhận cho các trường hợp vi phạm nêu trên", trích công văn 4367/ĐKVN-VAQ.
Như vậy xem ra lỗ hổng đăng kiểm đã được đổ bê tông ‘trám bít’.
Xuất bản, phát hành : không có lỗ hổng pháp lý nào cả (!?)
Vụ việc bản đồ có hình ‘đường lưỡi bò’ trong giáo trình ở bậc đại học như vừa xảy ra tại Hà Nội, nếu quy lỗi từ Luật Xuất bản, thì lỗi ở đây chính là việc đã không thực thi đúng luật định tại Điều 10 "Những nội dung và hành vi bị cấm trong hoạt động xuất bản". Tương tự trong Luật Điện ảnh, có Điều 11 "Những hành vi bị cấm trong hoạt động điện ảnh".
Như vậy lỗ hổng duy nhất liên quan về pháp lý, là việc xử lý qua loa những quan chức tắc trách công vụ, dẫn đến bản đồ Trung Quốc có ‘đường lưỡi bò’ hiện diện tại Việt Nam.
Đơn cử trong vụ giáo trình bậc đại học có bản đồ hình ‘đường lưỡi bò’. Ở đây có thể xem xét dưới góc nhìn ngờ vực của thuyết âm mưu, rằng liệu phía Trung Quốc có cài cắm ‘tình báo Hoa Nam’ trong bộ máy công quyền Việt Nam ?
Thiếu tướng Bùi Văn Thanh, cử nhân Đại học An ninh, cử nhân luật, thạc sĩ tiếng Trung. Ông Thanh công tác ở Tổng cục 5 Bộ Công an trước đây. Sau khi về hưu, ông Thanh được mời về làm chủ nhiệm khoa ngoại ngữ tiếng Nhật - Trung của trường đại học Kinh doanh Công nghệ Hà Nội, nơi có giáo trình với bản đồ có hình ‘đường lưỡi bò’.
Ông Bùi Văn Thanh còn cho sao chép (photocopy) cuốn giáo trình có bản đồ in hình ‘đường lưỡi bò’ này để bán cho sinh viên với giá 30.000 đồng/cuốn.
Hãng du lịch lữ hành Saigontourist cũng từng dính một "đường lưỡi bò" trong tài liệu giới thiệu của mình. Có biện minh rằng không trường học, doanh nghiệp nào có ý định tuyên truyền cho "đường lưỡi bò", chuyện vi phạm là vì chủ quan, không kiểm tra các ấn phẩm có liên quan đến Trung Quốc.
Nếu chấp nhận biện minh như trên, thì hóa ra ở Việt Nam việc thực thi pháp luật được thả nỗi và tùy hứng đúng như lời nhận xét để đời thuở sinh tiền của luật sư Ngô Bá Thành, tức Phạm Thị Thanh Vân (1931 - 2004), người đã bảo vệ xuất sắc luận án tiến sĩ Luật so sánh tại Pháp lúc bà 26 tuổi : "Ở Việt Nam ta đã có cả một rừng luật nhưng khi xét xử lại dùng luật rừng !".
Lỗ hổng tâm lý : trà Trung Quốc ngon hơn trà Việt Nam
Đây là lỗ hổng dễ nhận ra nhất của Đảng và Nhà nước cộng sản Việt Nam. Nếu không chấp nhận cúi đầu lệ thuộc trước Trung Quốc, thì có lẽ Việt Nam đã vận dụng các điều luật, điều ước quốc tế để kiện chính phủ Trung Quốc ra tòa án quốc tế về những hành vi xâm phạm lãnh hải chủ quyền của Việt Nam.
Đơn cử trong một số vụ việc gần đây về thiết kế bản đồ "đường chín đoạn", tức "đường lưỡi bò" trên hệ thống định vị tìm đường của xe, chủ các hãng xe vừa vi phạm luật Việt Nam, vừa phạm luật quốc tế.
Cụ thể, tối 5/11, một lãnh đạo Cục Hải quan thành phố Hải Phòng xác nhận với báo chí là trong quá trình làm thủ tục hải quan vào ngày 31/10, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ đã phát hiện một lô hàng ôtô nhập từ Trung Quốc nghi vấn phần định vị bản đồ có "đường lưỡi bò" vi phạm chủ quyền Việt Nam.
Lô hàng gồm 7 chiếc ôtô loại 5 chỗ có hiệu Hanteng, xuất xứ Trung Quốc, mới 100%. Khi những xe này bật máy khởi động, trong phần ứng dụng định vị dẫn đường trên màn hình trong xe có hiển thị hình ảnh nghi có "đường lưỡi bò" phi pháp.
Được biết, doanh nghiệp đăng ký làm thủ tục nhập khẩu đối với lô hàng trên là Công ty trách nhiệm hữu hạn ôtô Hoa Mai có địa chỉ tại quốc lộ 10, xã Quốc Tuấn, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng. Lô hàng được mở tờ khai vào ngày 29/10 tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ.
Tình tiết tóm tắt kể trên bước đầu cho thấy có cơ sở để "quốc tế hóa" yêu sách về "đường chín đoạn" ở Tòa quốc tế đối với hãng xe đó, mà không phải qua nhiều bước thủ tục pháp lý rườm rà, khiến làm nguội chung trà hữu nghị Trung – Việt mà hồi nào hai tổng bí thư đảng cộng sản đã có dịp đối ẩm.
Lỗ hổng hay lỗ thủng của thể chế ?
Tại cuộc họp báo chiều tối ngày 5/11, ngay sau phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10/2019, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng đã nói : "Vấn đề liên quan tới đường lưỡi bò phát tán tràn lan trên lãnh thổ Việt Nam thì chúng ta phải suy nghĩ. Chúng ta không thể để việc đó xảy ra được".
Nhà báo Vũ Kim Hạnh, cựu tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, chất vấn : Cần gì suy nghĩ hay truy tìm đâu xa. Chủ nhân đường lưỡi bò vừa gửi đại diện đắc lực của họ, Thành Long đến Việt Nam, vào chính buổi trưa 5/1, thông qua một chương trình từ thiện, chứ chẳng lẽ qua chương trình tuyên truyền cho "đường lưỡi bò" ?.
"Lần này không phải là lọt lưới nhé. Rất trang trọng và lồ lộ nữa, biểu tượng sống của lưỡi bò bởi cả thế giới đều biết anh ta đang công khai bảo vệ cái gì ?, đã đến Việt Nam đúng lúc chúng ta hô hào cần "phát hiện" những sản phẩm bị bí mật "gài" hình ảnh "đường lưỡi bò" tứ tung.
Lần này thì lại là biểu tương sống của cái của nợ đó. Sẽ còn nhiều cuộc xuất hiện "ngoạn mục" như thế, có khi chẳng cần tìm kiếm khó khăn. Thử xem những ai có quan điểm hay có ý kiến ngược với chủ trương "đường lưỡi bò", liệu có chen lọt vào biên giới của nhà cái của đường lưỡi bò không ?". Nhà báo Vũ Kim Hạnh nói.
Nhà báo Thường Sơn của Hội Nhà báo độc lập Việt Nam thì cho rằng trên các diễn đàn quốc tế như Hội nghị cấp cao ASEAN 35 vào tháng 11/2019 ở Thái Lan vừa kết thúc, ông thủ tướng Việt Nam vẫn câm lặng không dám nhắc đến cái tên Trung Quốc cho tố cáo những hành vi ngang ngược của Bắc Kinh, thì xem ra chẳng mong gì về thái độ quyết liệt trong ‘cắt lưỡi bò’ của Hà Nội (1).
Xem ra nếu nhìn toàn diện, thì đây không phải là lỗ hổng như lời của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, mà là lỗ thủng đang ngày càng bị xói lở trong một thể chế chính trị luôn tôn thờ "Láng giềng hữu nghị - Hợp tác toàn diện - Ổn định lâu dài Hướng tới tương lai", của mặc định về "Láng giềng tốt - Bạn bè tốt - Đồng chí tốt - Đối tác tốt".
Thảo Vy
Nguồn : VNTB, 08/11/2019
(1) Nêu tên Trung Quốc còn không dám thì làm sao dám kiện ?
******************
Bộ trưởng Công thương bị chất vấn việc để lọt "đường lưỡi bò"
RFA, 06/11/2019
Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh tại phiên trả lời chất vấn sáng 6 tháng 11 năm 2019, khẳng định, các sản phẩm ô tô nhập khẩu có bản đồ đường lưỡi bò là vi phạm đến chủ quyền an ninh quốc gia.
Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh - AFP
Sự việc liên quan đến chiếc ô tô Volkswagen Touareg CR745J do Công ty trách nhiệm hữu hạn ôtô Thế giới nhập khẩu vào Việt Nam, sử dụng thiết bị định vị vệ tinh có cài đặt phần mềm ứng dụng dẫn đường với bản đồ có "đường lưỡi bò". Công ty trách nhiệm hữu hạn ôtô Thế giới đã bàn giao cho Công ty trách nhiệm hữu hạn ôtô VW Việt Nam chiếc xe này để tham dự hội chợ triển lãm ôtô Việt Nam 2019.
Sau khi bị phát hiện, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh gỡ bỏ bản đồ có "đường lưỡi bò" và sung công quỹ chiếc xe này.
Hôm 5/11/2019, Bộ Công thương ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị thuộc bộ và các sở công thương tăng cường kiểm tra, rà soát hoạt động thương mại trên địa bàn do thời gian gần đây có nhiều sản phẩm được bán, trưng bày có hình "đường lưỡi bò". Bộ này cho rằng sự việc này có tính chất rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, vi phạm quy định pháp luật hiện hành.
Cũng trong ngày 5/11, trong buổi họp báo thường kỳ, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng lên tiếng cho rằng "Nếu 'đường lưỡi bò' phát tán tràn lan ở Việt Nam thì phải suy nghĩ, phải có cảnh giác lưu tâm và trách nhiệm cao hơn", và "việc ngăn chặn đường lưỡi bò gắn với trách nhiệm của các cơ quan liên quan".
Ngoài vụ ô tô của Volkswagen với thiết bị định vị có cài phần mềm với đường lưỡi bò như vừa nêu, thêm 7 ô tô hiệu Hanteng xuất xứ từ Trung Quốc nhập vào cảng Đình Vũ ở Hải Phòng hôm 31/10 cũng hiển thị bản đồ đường lưỡi bò tại màn hình ứng dụng định vị dẫn đường.
Về số 7 xe này, cục trưởng Cục Điều Tra chống buôn lâụ thuộc Tổng cục Hải quan, ông Nguyễn Hùng Anh, cho biết đang phối hợp với các đơn vị chức năng để làm rõ các dấu hiệu vi phạm.
****************
Phát triển phần mềm phát hiện bản đồ "đường lưỡi bò"
RFA, 06/11/2019
Bộ Văn hóa thể thao và du lịch vừa giao Trung tâm Công nghệ Thông tin của bộ này, xây dựng phần mềm để phát hiện hình ảnh, âm thanh, lời thoại vi phạm về chủ quyền như hình "đường lưỡi bò".
Hình minh họa. Một cậu bé đang xem quảng cáo phim Người Tuyết bé nhỏ ở một rạp chiếu phim tại Hà Nội hôm 14/10/2019 - AFP
Thứ trưởng Bộ Văn hóa thể thao và du lịch Trịnh Thị Thủy cho biết cho báo chí trong nước biết tin này tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 5/11.
Theo Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cho biết, Bộ Văn hóa thể thao và du lịch đã đã xử lý trách nhiệm đối với Hội đồng duyệt phim quốc gia, người đứng đầu Cục Điện ảnh về vụ việc "đường lưỡi bò" xuất hiện trong phim hoạt hình "Người tuyết bé nhỏ".
Ba Trịnh Thị Thủy cho biết thêm, cơ quan chức năng ý thức rằng không chỉ dừng lại ở vụ việc "Người tuyết bé nhỏ" này, mà các hình ảnh vi phạm có thể sẽ tái diễn. Vì vậy, Bộ trưởng Bộ Văn hóa thể thao và du lịch đã chỉ đạo các đơn vị liên quan đến hoạt động nghệ thuật, du lịch khẩn trương xem xét công tác thẩm định, cấp phép phim.
Ngoài việc kiện toàn lại Hội đồng duyệt phim quốc gia, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy cũng cho biết Bộ Văn hóa thể thao và du lịch đang xem xét mời thêm các chuyên gia hỗ trợ trong việc thẩm định nội dung các ấn phẩm.
****************
Việt Nam tịch thu xe, ‘rà soát lỗ hổng đường lưỡi bò’
BBC, 06/11/2019
Tổng cục Hải quan Việt Nam nói sẽ tịch thu 7 xe ô tô Hanteng xuất xứ Trung Quốc vì có bản đồ định vị vệ tinh "đường lười bò".
Hình tư liệu tháng 5/2014, khi xảy ra căng thẳng vì giàn khoan dầu của Trung Quốc (HD-981) đưa tới khu vực quần đảo Hoàng Sa
Các xe này bị phát hiện khi nhập khẩu vào Việt Nam tại cửa khẩu Đình Vũ (Hải Phòng) hôm 31/10.
Việc xe có bản đồ "đường lưỡi bò" bị Việt Nam xem là vi phạm chủ quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Theo Thông Tấn Xã Việt Nam, doanh nghiệp đăng ký làm thủ tục nhập khẩu đối với lô hàng trên là Công ty trách nhiệm hữu hạn ô tô Hoa Mai đặt ở Hải Phòng.
Lô hàng hiện đang bị niêm phong tại cảng Đình Vũ.
Trong một diễn biến tương tự, Việt Nam nói đang xử lý việc hãng xe Volkswagen đã trưng bày chiếc xe ô tô Volkswagen Touareg nhập khẩu có bản đồ đường lưỡi bò.
Việc trưng bày diễn ra tại Hội chợ triển lãm ô tô Việt Nam 2019 (Vietnam Motor Show, diễn ra từ ngày 23/10/2019 đến 27/10/2019 tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn.
Theo Tổng cục Hải quan, chiếc xe do Công ty trách nhiệm hữu hạn ô tô Thế giới thuê từ đối tác Wolkswagen Group Import Company Limited (Trung Quốc).
Hôm 10/10, hải quan Việt Nam làm thủ tục cho xe sau khi kiểm tra hàng hóa, tuy nhiên, không kiểm tra hệ thống định vị của xe.
Công ty trách nhiệm hữu hạn Ô tô Thế giới đã bàn giao chiếc xe Volkswagen Touareg CR745J cho Công ty trách nhiệm hữu hạn ô tô VW Việt Nam và được Công ty Vận tải Tín Nghĩa vận chuyển đến để tham dự Trung tâm Hội chợ và triển lãm Sài Gòn.
Ngày 6/11, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh nói tại Quốc hội rằng có lỗ hổng pháp lý mà các bộ cần rà soát, để tránh lặp lại.
Đường chín đoạn của Trung Quốc trên bản đồ
"Đường lưỡi bò", "đường chữ U" hay "đường chín đoạn" là một số cách gọi về yêu sách của Trung Quốc tại Biển Đông.
"Đường lưỡi bò" ban đầu gồm 11 đoạn nhưng vào năm 1953 đã được điều chỉnh thành 9 đoạn, bỏ 2 đoạn trong Vịnh Bắc Bộ.
Theo bản đồ của Trung Quốc, đường lưỡi bò chiếm đến 80% diện tích Biển Đông.
Chính phủ Việt Nam nói không chấp nhận "đường lưỡi bò" của Trung Quốc là đường yêu sách để tạo thành vùng chồng lấn với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.
Tuy nhiên, các ấn phẩm của Trung Quốc có bản đồ 'đường lưỡi bò' đã du nhập vào Việt Nam bằng nhiều con đường bất chấp chế độ kiểm duyệt được cho là 'hà khắc' ở đây.
Mới đây nhất, một du khách người Việt phát hiện công ty dịch vụ lữ hành Saigontourist phát cho khách ẩn phẩm du lịch có hình ảnh bản đồ với đường lưỡi bò (đường chín đoạn) mà Trung Quốc tự vẽ và tự tuyên bố vùng chủ quyền trên Biển Đông.
*****************
Mỹ chính thức xác định : Lưỡi bò Trung Quốc "vô căn cứ, phi pháp, phi lý"
Trọng Nghĩa, RFA, 07/11/2019
Trong một bản báo cáo chính thức công bố ngày 04/11/2019, Bộ Ngoại giao Mỹ đã xác định trở lại đánh giá của Hoa Kỳ về đường 9 đoạn – còn gọi là đường lưỡi bò – mà Trung Quốc dùng để khẳng định chủ quyền trên gần như toàn bộ Biển Đông. Đánh giá đó đã được tóm gọn trong ba từ ngữ : "Vô căn cứ, phi pháp và phi lý".
Trang bìa của Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ : "Một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở : Thúc đẩy một tầm nhìn chung". Cover FOIP.jpg
Bản báo cáo "Một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở : Thúc đẩy một tầm nhìn chung" dài 30 trang, nội dung tập trung điểm lại quá trình 2 năm phối hợp giữa Mỹ và các đối tác và đồng minh trong khu vực nhằm triển khai chiến lược mới của Hoa Kỳ tại khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương, đã được tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức công bố tại Đà Nẵng (Việt Nam) vào tháng 11/2017.
Trong phần nói về hợp tác nhằm "Bảo đảm Hòa Bình và An ninh", báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ đã nhấn mạnh đến vấn đề an ninh hàng hải, đặc biệt tại Biển Đông và đả kích đích danh Trung Quốc như sau :
"Yêu sách chủ quyền trên biển của Trung Quốc, thể hiện qua "đường 9 đoạn" mập mờ mang tính chất vô căn cứ, phi pháp và phi lý (unfounded, unlawful, and unreasonable). Các yêu sách không có giá trị pháp lý, lịch sử và địa lý này đã gây ra những tổn thất thực sự cho các nước khác. Thông qua những hành động khiêu khích lặp đi lặp lại nhằm áp đặt đường 9 đoạn, Bắc Kinh đã ngăn không cho các thành viên ASEAN tiếp cận các nguồn dự trữ năng lượng trị giá 2,5 nghìn tỷ đô la, đồng thời góp phần tạo nên bất ổn định và rủi ro xung đột".
Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ còn xác nhận trong phần "Dấn thân cùng các đối tác và định chế" rằng Việt Nam là một đối tác quan trọng của Hoa Kỳ trong chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Báo cáo viết : "Ở Đông Nam Á, chúng tôi ủng hộ Thái Lan trong vai trò chủ tịch ASEAN (năm 2019) và tiếp tục tăng cường quan hệ đối tác với Việt Nam, chủ tịch ASEAN vào năm 2020. Khu vực sông Mêkông bao gồm Cam Bốt, Lào, Miến Điện, Thái Lan và Việt Nam có tầm quan trọng chiến lược đối với Hoa Kỳ".
Trọng Nghĩa
Nguồn : RFI, 06/11/2019