Chỉ còn hơn sáu tháng nữa là đến ngày bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ. Đây là lúc kiểm điểm lại những sự kiện đã và đang xẫy ra trong vài năm qua liên quan đương kim Tổng thống Donald Trump và Hoa Kỳ. Tự những sự kiện này sẽ nói lên sự thật.
Cá nhân
1. Tòa án New York phạt Trump 3,8 triệu USD vì lạm dụng tiền của quỹ từ thiện Trump Foundation. Tòa cũng ra lệnh đóng cửa tổ chức này (11/2019).
2. Hai tòa án liên bang Hoa Kỳ tại New York và San Francisco phạt Trump University 25 triệu USD và ra lệnh đóng cửa trường này vì lừa bịp học viên (2/2018).
3. Hoạt động kinh doanh thất bại của Trump : Trump Airlines, Trump Casinos, Trump Mortgage, Trump University, Trump Vodka, Trump Steaks, China Connection.
4. Sáu lần khai phá sản : Trump Taj Mahal Associates, Atlantic City Casino (1991), Trump Castle Hotel & Casino, Atlantic City Casino (1992), Trump Plaza Associates, Atlantic City Casino (1992), Plaza Operating Partners, Manhattan Hotel (1992), Trump Casino Holdings, Atlantic Casinos (2004), Trump Entertainment Resorts, Atlantic City Casinos (2009).
5. Trump nói dối hoặc tung tin không xác thực 16.241 lần trong đúng 3 năm đầu làm Tổng thống tính đến ngày 20/1/2020.
6. Giáo sư William T Kelley : "Donald Trump là môt sinh viên đần độn nhất từ trước tới nay của tôi" tại University of Pennsylvania.
7. Dalai Lama nói Trump thiếu những nguyên tắc đạo đức (6/2019).
8. Giáo hoàng Francis chỉ trích Trump không phải là người Thiên Chúa giáo vì có những hành vi không theo tinh thần Thiên Chúa giáo (1/2019).
9. Trump dọa kiện các trường học nếu họ tiết lộ điểm của Trump vì sợ lòi ra điểm xấu.
10. Bốn lần tìm cách trốn tránh quân dịch với lý do học vấn. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông lấy lý do có cục xương ở gót chân (1968).
11. Trên 40 phụ nữ Hoa Kỳ và ngoại quốc công khai tố cáo Trump tấn công tình dục. Hai trường hợp đang được tòa án cứu xét.
12. Trump bị tố cáo nhờ luật sư cá nhân trả cho cô đào cởi truồng Stomy Daniels 130.000 USD trước cuộc bầu cử 2016 để cô này giữ yên lặng về liên hệ giữa cô và ông Trump. Nhưng vụ này bị báo Wall Street Journal phanh phui ra. Tòa án New York District đang thụ lý vụ vi phạm luật bầu cử này. Ủy ban Tư pháp Hạ viện cũng đang tiến hành cuộc điều tra (9/2019).
13. Trump bị kiện bởi E. Jean Carroll về trường hợp hiếp dâm vào 1996. Trump xin hủy bỏ bản án này nhưng Tối cao Pháp viện New York tại Manhattan quyết định cho tiến hành (1/2020).
Chính trị và ngoại giao
1. 157 học giả Hoa Kỳ xếp hạng Trump là một trong ba Tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử Hoa Kỳ (1/2020).
2. Patti Davis, con gái của Tổng thống Reagan bầy tỏ quan điểm trên Washington Post : "Cả thế giới biết một đứa trẻ đang chiếm giữ Nhà Trắng" (12/2018).
3. Những hoạt động sau đây đang bị điều tra hình sự : Tổ hợp Trump (Trump Organization), chiến dịch tranh cử (Trump campaign), chuyển tiếp chính quyền (Trump transition) và lễ nhậm chức (Trump inauguration).
4. Đô đốc William H. McRaven (về huu) tuyên bố "Chế độ Cộng hòa của chúng ta bị Tổng thống tấn công. Nếu Tổng thống không chứng tỏ tài lãnh đạo mà nước Mỹ cần, đây là lúc để cho một người mới vào phòng bầu dục... Tấn công của Tổng thống vào truyền thông là một đe dọa lớn nhất đối với chế độ dân chủ của chúng ta trong suốt cuộc đời của tôi" (10/2019).
5. Sir Kim Darroch, Đại sứ Anh tại Hoa Kỳ, báo cáo với chính phủ Anh rằng Trump là người vớ vẩn, bất ổn, và thiếu khả năng. Ông nói thêm rằng tình hình Nhà Trắng hỗn loạn và sự nghiệp của Tổng thống sẽ chấm dứt trong nhục nhã. Sau khi tin này được tiết lộ ra ngoài, Anh quốc đã thay đại sứ mới (7/2019).
6. Tạp chí nổi tiếng Christianity Today kêu gọi truất phế Tổng thống Trump vì ông công khai mời gọi nước ngoài can thiệp vào chính trị Hoa Kỳ. Đây là một vi hiến trầm trọng (12/2019).
7. Trump là một trong ba Tổng thống Hoa Kỳ bị Hạ viện luận tội vì lạm dụng quyền lực ép buộc một nước đồng minh bôi nhọ một đối thủ chính trị của mình, nhưng ông may mắn không bị Thượng viện cách chức vì đảng Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện (12/2019).
8. Trong 2 năm rưỡi, chính quyền của Tổng thống Trump nhận 37 bản cáo trạng buộc tội, 7 án phạt hình sự và 6 án tù. Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Obama không có một tai tiếng nào cả.
9. Trong vòng 30 tháng, kể từ 1/2017 - 7/2019, đã xẩy ra 49 vụ từ chức hay bãi nhiệm trong chính quyền hỗn loạn của Tổng thống Trump.
10. Tổng thống Trump mạ lỵ chiến tranh bảo vệ tự do của Mỹ tại Việt Nam : "Tôi không bao giờ thích chiến tranh đó cả. Đó là một cuộc chiến tồi tệ đáng lẽ không bao giờ Hoa Kỳ nên tham dự vào" (6/2019).
11. Trong hơn ba năm qua, Hoa Kỳ đã phải chịu đựng những thất bại ngoại giao từ Venezuela, Iran, Bắc Triều Tiên, Syria, Iraq và Palestine. Công nhận Golan Heights của Syria là một phần đất của Do Thái và Jerusalem là thủ đô của Do Thái là những vi phạm luật pháp quốc tế. Rút Hoa Kỳ ra khỏi Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership), Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Thỏa hiệp Paris về Thay đổi khí hậu là những sai lầm lớn. Các nước đồng minh truyền thống dần dần xa lánh Hoa Kỳ.
12. Giáo sư Brett Bruen, Georgetown University : "Thất bại là nét đặc biệt của chính sách ngoại giao của Tổng thống Trump… Không có chiến lược, không có cộng tác viên giỏi, và không có đồng minh hỗ trợ, cuối cùng Trump sẽ đưa Hoa Kỳ vào những cuộc xung đột tốn kém" (6/2019).
13. Giáo sư Stephen M. Walt, Harvard University : "Sau hơn hai năm của nhiệm kỳ đầu, một thành tích nổi bật nhất của Trump về chính sách ngoại giao là hình ảnh của Hoa Kỳ trên toàn cầu giảm xuống không ngừng và rõ rệt. Và đây là một thảm họa thực sự. Ngoại trừ Trump sau cùng sẽ bị hạ bệ vì những rắc rối về pháp luật, ông ta sẽ có thể sống cuộc đời còn lại trong an nhàn, bao quanh bởi một đoàn tùy tùng gồm những kẻ bợ đỡ, cầu cạnh, và những hèn hạ mà ông ta đã nuôi dưỡng được trong suốt cuộc đời của mình. Còn lại, chúng ta sẽ là những người sẽ phải thanh toán những phí tổn do sự đổ vỡ của một nhiệm kỳ Tổng thống gây ra" (3/2019).
14. Tổng thống Trump đã thu nạp khá nhiều thành phần da trắng thượng đẳng và cực hữu vào trong chính quyền. Trong hơn ba năm qua, tội ác về kỳ thị chủng tộc lan rộng khắp nơi trên đất Mỹ. Theo báo cáo của FBI, riêng trong năm 2018 xẩy ra 4.571 vụ xô sát vì mầu da, con số cao nhất trong 16 năm qua, đặc biệt nhắm vào người gốc Châu Mỹ La Tinh. Thực tế cho thấy Trump đã kích động, khơi gợi, dung túng và bao che cho những hành vi kỳ thị, thúc đẩy phong trào da trắng thượng đẳng được che đậy dưới lớp vỏ bọc phong trào dân túy.
Kinh tế
1. Ngân sách thiếu hụt tiếp tục gia tăng mạnh mẽ trong những năm vừa qua từ 585 tỉ USD trong tài khóa 2016, tương đương với 3,1% GDP, lên đến 1.083 tỉ USD trong tài khóa 2020, tương đương với 4,8% GDP.
2. Nợ công tăng từ 19.573 tỉ USD trong tài khóa 2016, tương đương với khoảng 104% GDP, lên đến 24.057 tỉ USD trong tài khóa 2020, tương đương với 108% GDP. Đây là những con số kỷ lục. Khi tranh cử Trump hứa sẽ cân bằng ngân sách và xóa sạch nợ khi làm Tổng thống.
3. Vào đầu năm nay, Tổng thống Trump đã đệ trình Quốc hội ngân sách 4,8 ngàn tỉ USD cho tài khóa 2020-2021. Ông đề nghị cắt giảm đáng kể hầu hết những chương trình an sinh xã hội, buộc những người có lợi tức thấp phải gánh chịu hậu quả của chính sách kinh tế sai lầm của ông. Đây là một việc bất công và thất nhân tâm (2/2019).
4. Chính sách giảm thuế 2018 đã thất bại khiến cho ngân sách thiếu hụt trầm trọng và nợ công kỷ lục và mức phát triển kinh tế không đạt được mục tiêu như ông Trump hứa hẹn 4%-6%.
5. Mức phát triển kinh tế trong năm 2019 là 2,2%. Dự đoán trước đây cho 2020 là 2%, nhưng vì ảnh hưởng của đại dịch kinh tế có thể suy giảm 50% và tỉ lệ thất nghiệp sẽ có thể lên đến 30%. Hi vọng tình trạng này sẽ không kéo dài.
6. Tỉ lệ thất nghiệp tiếp tục cải thiện từ thời Tổng thống Obama 4,7% vào cuối năm 2016 xuống còn 3,5% vào cuối năm 2019. Vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tỉ lệ thất nghiệp đã bắt đầu tăng. Vào tháng 3/2020, tỉ lệ thất nghiệp là 4,4%. Gần 7 triệu người khai thất nghiệp tuần cuối cùng của tháng 3. Trong mùa đại dịch tỉ lệ thất nghiệp có thể đạt tới mức 30% theo dự đoán của Federal Reserve Bank of St. Louis. Kinh tế Hoa Kỳ tiếp tục suy giảm trong những tháng tới với mức độ nghiêm trọng như thời kỳ đại khủng hoảng kinh tế.
7. Chiến tranh thương mại do Tổng thống Trump gây ra với Trung Quốc và một số nước đồng minh vào đầu năm 2018 đã làm cho kinh tế thế giới suy giảm và đặc biệt gây thiệt hại đáng kể cho Trung Quốc và Hoa Kỳ. Hầu hết các dự án đầu tư bị trì hoãn hay hủy bỏ vì tình trạng thị trường bất ổn. Nông dân Hoa Kỳ điêu đứng vì thuế quan. Khu vực công nghệ rơi vào tình trạng co cụm. Giới tiêu thụ Hoa Kỳ đã phải chi thêm khoảng 34 tỉ USD trong 2 năm đầu vì thuế quan. Như tôi đã dự đoán trước, cuộc chiến thuế quan rơi vào bế tắc và thiệt hại quá to lớn khiến đôi bên đã phải thỏa thuận giải pháp cho giai đoạn I. Ông Trump từng tuyên bố nhiều lần "Tôi là người của thuế quan… Chiến tranh thương mại tốt và dễ thắng." Thực tế đã chứng minh ông đã sai lầm một cách nghiêm trọng.
Covid-19
1. Tổng thống Trump xem đại dịch là một tin bịa đặt của đảng Dân chủ để hại ông và không tin cả vào báo cáo của tình báo Hoa Kỳ vào đầu năm. Sau đó ông tuyên bố sẵn sàng đối phó với đại dịch Covid-19. Sự thực là Hoa Kỳ thiếu thốn trầm trọng mọi thiết bị y tế, ngay cho cả các bệnh viện. Nay con số người nhiễm coronavirus tại Hoa Kỳ đã lên đến 422.350 người được xác nhận và 14.257 người chết, đứng đầu thế giới. Các con số này trên thực tế có thể cao hơn nữa vì các cơ sở y tế không có đủ máy thử nghiệm, trái với điều Tổng thống Trump nói. Hoa Kỳ đã lãng phí khoảng hai tháng. Ông ưu tiên chú trọng tới kinh tế mà bỏ bê việc chuẩn bị đối phó với Covid-19.
2. Kể từ ngày Tổng thống Trump công bố tình trạng khẩn cấp về Covid-19, ông liên tục tung ra những thông tin sai lầm hoặc thiếu chính xác khiến một số cơ quan truyền thông không trực tiếp truyền thanh hay truền hình các buổi họp báo nữa hoặc không tham dư.
3. Sau đây là một vài thông tin sai lầm về Covid-19 do Tổng thống phổ biến :
a) Đến tháng Tư trời ấm sẽ có ảnh hưởng mạnh trên loại coronavirus. Sự thật là còn quá sớm để có thể nói nếu khí hậu ấm sẽ giảm sự lan truyền của coronavirus. Những con virus tấn công bộ phận hô hấp có thể theo mùa, tuy nhiên theo Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization – WHO), con coronavirus mới này có thể truyền đi trong tất cả mọi vùng kể cả những nơi có thời tiết nóng và ẩm.
b) Sự bùng phát coronavirus chỉ tạm thời. Một ngày nào đó nó sẽ biến đi như một phép lạ.
c) Ai cần thử nghiệm sẽ được thử nghiệm. Sự thật khả năng thử nghiệm vô cùng giới hạn.
d) Các công ty dược phẩm sẽ có thuốc chủng tương đối sớm. Các chuyên viên đã phải cải chính rằng cần ít nhất một năm hay 18 tháng mới thể có được thuốc chủng.
e) FDA đã chấp thuận chloroquine để trị Covid-19. Ông Stephen Hahn, Giám đốc FDA, đã phải mau mắn cải chính rằng thuốc này chưa được chấp thuận, cần phải thử nghiệm.
f) Những công ty xe hơi ngay bây giờ đang tình nguyện chế tạo những thiết bị y tế. Tuy nhiên trước đó hai hãng Ford và General Motors đã tuyên bố ngưng sản xuất xe hơi ở Bắc Mỹ và cần vài tháng mới có thể sản xuất máy thở (ventilator).
g) Các bệnh viện thổi phồng nhu cầu về khẩu trang và thiết bị y tế. Những thứ này có thể bị tuồn ra cửa sau hoặc cất giữ. Theo tìm hiểu của báo chí, chuyện này không xẩy ra. Vào đầu tháng Ba, Thống đốc Cuomo chỉ nói rằng có người sẽ lợi dụng cơ hội này để tăng giá.
h) Ông Trump nói ông luôn luôn biết đây là một đại dịch. Sự thật lúc đầu ông coi thường Covid-19 xem nó như những dịch cúm khác và cho là một tin vịt do đảng Dân chủ tung ra để hại ông.
i) Chính quyền Obama phản ứng đối với dịch H1N1 là một thảm họa, nhiều ngàn người chết, và không được gì đáng kể để sửa chữa cách thử nghiệm cho tới bây giờ. Sự thật là Tổng thống Obama đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp chỉ 2 tuần lể sau khi những trường hợp nhiễm bệnh đầi tiên phát hiện tại California. Vấn đề khó khăn là thuốc chủng, chứ không phải là thử nghiệm. Trong khi đó, Trump đợi bẩy tuân lễ mới công bố tình trạng khẩn cấp.
j) Nếu kinh tế bị ngưng trệ, sẽ có nhiều người tự tử hơn là chết vì Covid-19. Điều này mâu thuẫn với ước tính của chính Nhà Trắng rằng sẽ có khoảng từ 100.000 đến 240.000 người chết vì đại dịch. Trong khi đó số người tự vẫn ở Hoa Kỳ là 47.000 người vào năm 2017.
Nguyễn Quốc Khải
12/04/2020