Ai sẽ lên lãnh đạo Việt Nam vào năm 2021 ?
Ngọc Lễ, VOA, 16/05/2020
Thường trực Ban bí thư Trần Quốc Vượng nhiều khả năng sẽ trở thành người lãnh đạo cao nhất còn Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân có thể sẽ không được ngoại lệ về tuổi tác để tiếp tục tại vị, một nhà quan sát tình hình Việt Nam nói với VOA nhân kết thúc Hội nghị Trung ương 12.
Dàn lãnh đạo mới của Việt Nam sẽ là những vị ủy viên trẻ trong Bộ Chính trị đương nhiệm
Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 diễn ra từ ngày 11 đến ngày 14/5 để bàn về tiêu chuẩn, cơ cấu và cách thức tuyển chọn nhân sự cho dàn lãnh đạo mới cho Đảng cộng sản tại Đại hội thứ 13 của Đảng dự trù sẽ diễn ra vào đầu năm 2021.
Như thường lệ, bản tin của Thông tấn xã Việt Nam không cho biết gì nhiều về những gì được các ủy viên trung ương bàn thảo sau cánh cửa khép kín ngoài nhắc lại những tiêu chuẩn thường nghe như ‘bản lĩnh chính trị vững vàng, không tham nhũng, không tham vọng quyền lực, phẩm chất đạo đức, lối sống trong sáng, có trí tuệ, tầm nhìn…’
Ai sẽ ở lại ?
Tuy nhiên, nếu nhìn vào những nguyên tắc sắp xếp nhân sự của Đảng cộng sản từ trước đến nay và thành phần của Bộ Chính trị đương nhiệm cũng như hoạt động của một số nhân vật nổi bật trong thời gian qua, các nhà quan sát có thể đưa ra những dự đoán sát với thực tế.
Trước hết, bốn vị trí cao nhất – Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch quốc hội vốn thường được gọi là ‘tứ trụ’ – phải nằm trong số các ủy viên Bộ chính trị hiện thời mà vẫn còn trụ lại trong Bộ Chính trị mới.
Thứ hai, giới hạn tuổi tác không cho phép Ủy viên Bộ Chính trị ở lại một nhiệm kỳ nữa nếu đã quá 65 tuổi ngoại trừ trường hợp đặc biệt. Ngoại lệ này từng đã giúp cho Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ở lại thêm một nhiệm kỳ tại Đại hội 12 khi ông đã quá tuổi.
Ngoài ra, vấn đề sức khỏe hay có bị kỷ luật hay không cũng là những nhân tố quyết định một ủy viên Bộ Chính trị nào đó có trụ lại được hay không.
Trong số 19 ủy viên Bộ Chính trị sau 5 năm chỉ còn lại 15 người sau khi Chủ tịch nước Trần Đại Quang qua đời, Bí thư Thành phố Hồ Chí Minh Đinh La Thăng ngồi tù, Thường trực Ban bí thư Đinh Thế Huynh lâm bệnh và cựu Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải bị kỷ luật (ông Hải vẫn chưa bị khai trừ khỏi Bộ Chính trị).
Xét về tuổi tác thì các vị Nguyễn Phú Trọng, Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân, Nguyễn Thiện Nhân, Ngô Xuân Lịch, Tòng Thị Phóng, Trương Hòa Bình, Trần Quốc Vượng đều sẽ phải về hưu.
Như vậy chỉ còn 7 người đủ tiêu chuẩn để cạnh tranh các vị trí trong tứ trụ, bao gồm : Bộ trưởng Công an Tô Lâm (1957), Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính (1958), Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Phạm Bình Minh (1959), Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai (1958), Bí thư Hà Nội Vương Đình Huệ (1957), Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình (1961) và Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng (1970).
Ngoại lệ cho ai ?
Tuy nhiên, theo tường thuật của báo chí trong nước thì Hội nghị trung ương vừa bế mạc cho biết ‘sẽ có ngoại lệ’ về tuổi tác dành cho trường hợp đặc biệt giống như trường hợp của ông Nguyễn Phú Trọng hồi năm 2016.
Trao đổi với VOA từ Úc, ông Carlyle Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc, người chuyên theo dõi tình hình Việt Nam trong nhiều năm, nhận định rằng ngoại lệ này sẽ được trao cho ông Trần Quốc Vượng, người đang được xem là ứng cử viên nặng ký nhất cho vị trí Tổng bí thư.
Thường trực Ban bí thư Trần Quốc Vượng, sinh năm 1953, đến năm 2021 sẽ được 68 tuổi, tức là quá tuổi quy định để ở lại Bộ Chính trị. Nếu ông có trở thành Tổng bí thư thì với tuổi tác đó nhiều khả năng ông Vượng cũng không thể làm hai nhiệm kỳ.
Về khả năng Thủ tướng Phúc và Chủ tịch quốc hội Ngân được trao ngoại lệ như ông Vượng, nhất là khi cả hai vị này đều mới làm một nhiệm kỳ (các thủ tướng trước ông Phúc như Võ Văn Kiệt, Phan Văn Khải và Nguyễn Tấn Dũng đều làm hai nhiệm kỳ), Giáo sư Thayer cho rằng theo tiền lệ lâu nay của Đảng thì ngoại lệ ‘chỉ dành cho tổng bí thư mà thôi’.
"Tôi không thể nói là không thể có, nhưng chưa bao giờ có tiền lệ cho việc này", ông nói nhưng cũng lưu ý rằng thẩm quyền để quyết định ngoại lệ cho ai ‘thuộc về Ban chấp hành Trung ương’.
Tuy nhiên, ông cho rằng nếu cả ông Phúc và bà Ngân cùng ở lại thì Bộ Chính trị cũ sẽ có đến 10 người ở lại. Khi đó số người mới được bầu vào (có thể từ 7-9 người) sẽ ít hơn con số ở lại. Điều này sẽ dẫn đến sự thiếu hụt lớn về thế hệ ở những khóa sau khi những người lớn tuổi về hưu hết. Do đó, Giáo sư Thayer cho rằng khả năng này ‘khó xảy ra’.
"Ông Phúc lúc đầu có loạng choạng về vụ thải độc của Formosa ở các tỉnh miền Trung, nhưng ông ấy khôi phục lại vị thế và làm rất tốt trong dịch Covid-19. Bà Ngân cũng làm rất tốt trên cương vị Chủ tịch quốc hội. Bà ấy là một trong hai người được tín nhiệm nhiều nhất khi Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm", Giáo sư Thayer phân tích.
"Họ không thể làm nhiều hơn hai nhiệm kỳ, nhưng có thêm nhiệm kỳ thứ hai không phải là chuyện đương nhiên. Yêu cầu tuổi tác có thể là bất lợi cho họ".
Về khả năng ông Phúc và bà Ngân có được ngoại lệ hay không nếu như được xem là ứng cử viên cho vị trí tổng bí thư cùng với ông Vượng, ông Thayer cho rằng không có khả năng vì cả sự nghiệp chính trị của ông Phúc và bà Ngân đều đi lên từ bộ máy chính quyền chứ không phải bộ máy Đảng như ông Vượng.
"Ông Phúc cả đời làm trong bộ máy chính phủ từ lãnh đạo địa phương ở Quảng Nam được cất nhắc vào chính phủ trung ương nên ông ấy không có kinh nghiệm hay thành phần ủng hộ trong Đảng", ông phân tích. "Bà Ngân cũng bị giới hạn. Bà ấy từng là thứ trưởng Bộ Tài Chính và thứ trưởng Bộ Thương mại trong Chính phủ. Bà ấy làm việc rất lâu trong Quốc hội nhưng bà ấy là phụ nữ lại là người miền Nam. Đã có lập luận cho rằng Tổng bí thư phải là người miền Bắc. Ngoài ra, Việt Nam đã chuẩn bị cho một phụ nữ làm lãnh đạo chưa ?"
Về ông Trần Quốc Vượng, Giáo sư Carl Thayer đánh giá : "Ông ấy là người trong Đảng. Nền tảng của ông ấy là hệ thống Đảng. Ông ấy đã là cánh tay mặt của ông Trọng trong cuộc chiến chống tham nhũng và ông ấy có sự ủng hộ trong Đảng".
Tam trụ còn lại
Như vậy, theo ông Thayer, ngoài ông Vượng khó ai cạnh tranh được trong vai trò Tổng bí thư, 'tam trụ' còn lại sẽ đến từ 7 ủy viên Bộ Chính trị sẽ tiếp tục tại vị trong khóa mới.
Về chức Thủ tướng Chính phủ, ông cho rằng ‘phải là người có nền tảng làm việc và hiểu biết về kinh tế vững vàng’. Do đó, các ông, bà như Tô Lâm, Phạm Minh Chính, Võ Văn Thưởng, Phạm Bình Minh hay Trương Thị Mai đều không phải là ứng viên phù hợp.
Do đó, chỉ có hai người có thể cạnh tranh chức Thủ tướng là Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ và Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình.
Ông Bình từng nằm trong Chính phủ với vị trí Thống đốc Ngân hàng Nhà nước trong khi ông Huệ từng là Bộ trưởng Tài chính, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương rồi phó Thủ tướng. Ông Thayer lưu ý rằng do đã từng là phó Thủ tướng nên ông Huệ là người có khả năng nhất trở thành Thủ tướng mới của Việt Nam.
Về chức chủ tịch Quốc hội, ông Thayer cho rằng sẽ có người đang làm từ bên đảng chuyển qua làm Quốc hội, hoặc là Trưởng Ban Dân vận Trương Thị Mai, hoặc là Trưởng Ban Tổ chức Phạm Minh Chính.
Tuy nhiên, ông Thayer nghiêng về khả năng bà Mai được chọn hơn vì yếu tố về giới. "Nếu chúng ta nghe những gì Đảng bàn luận thì họ đang nói về ưu tiên cho phụ nữ, dân tộc thiểu số trong Ban chấp hành trung ương cũng như trong các vị trí lãnh đạo", ông lưu ý.
Về chức chủ tịch nước, vốn đã được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thâu tóm sau khi ông Trần Đại Quang từ trần giữa chừng, vị giáo sư này cho rằng ‘khó đoán’ nhưng ông chỉ ra hai cái tên tiềm năng là Bộ trưởng Công an Tô Lâm và Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh.
Ông lưu ý rằng cố Chủ tịch Trần Đại Quang cũng từng đi lên từ Bộ trưởng Công an, trong khi ông Phạm Bình Minh ‘làm tốt vai trò Ngoại trưởng’ nhưng ‘toàn bộ sự nghiệp của ông ấy chỉ gói gọn trong lĩnh vực ngoại giao’.
"Chủ tịch nước sẽ là một vị trí hoàn toàn mới mẻ đối với ông Phạm Bình Minh", ông nhận xét nhưng cũng lưu ý rằng đã có trường hợp như ông Trần Đức Lương, vốn chuyên môn là nhà địa chất, sau cũng trở thành Chủ tịch nước.
Bộ Chính trị
Bình luận về những ai có khả năng sẽ vào được Bộ Chính trị, cơ quan lãnh đạo đầu não của Đảng cộng sản Việt Nam, khóa 13, ông Thayer lưu ý rằng nếu giữ nguyên con số 19 thì sẽ phải bầu thêm 11 ủy viên Bộ Chính trị mới (trừ 7 người cũ ở lại và một trường hợp ngoại lệ là ông Trần Quốc Vượng).
Tuy nhiên, ông cho rằng theo quy tắc của Đảng cộng sản lâu nay, thì các ủy viên Bộ Chính trị thường đến từ ‘cái nôi đào tạo’ là Ban bí thư. Do đó, ứng viên hàng đầu hiện nay là các Bí thư Trung ương Đảng.
Ngoài ra, ba vị trí Bộ trưởng Ngoại giao, Quốc phòng và Công an nếu bỏ trống do các vị đương nhiệm cất nhắc lên tứ trụ hoặc về hưu thì sẽ có các ủy viên bộ chính trị mới đến từ các bộ này để đảm nhiệm chức bộ trưởng. Hơn nữa, sẽ có thêm hai ủy viên bộ chính trị đảm nhiệm bí thư Thành ủy Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh thay cho các ông Vương Đình Huệ (nhiều khả năng lên làm Thủ tướng) và Nguyễn Thiện Nhân (về hưu).
Do đó, Giáo sư Carlyle Thayer chỉ ra một số ứng viên tiềm năng cho Bộ Chính trị là : Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, người mà ông đánh giá là ‘làm xuất sắc trong chống dịch Covid-19’, Chánh văn phòng Trung ương Đảng Nguyễn Văn Nên, Chánh án Tòa án Tối cao Nguyễn Hòa Bình, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Nguyễn Xuân Thắng và Đại tướng Lương Cường, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị của Quân đội.
Đại tướng Cường rất có khả năng lên làm Bộ trưởng Quốc phòng kế tiếp thay ông Ngô Xuân Lịch, ông Thayer nhận định, vì đã có tiền lệ là ông Lịch cũng từng đi lên từ vị trí chủ nhiệm tổng cục chính trị.
Ngoài ban bí thư, bên Chính phủ, Quốc hội và các ban của Đảng cũng sẽ có người vào Bộ Chính trị, ông nói thêm.
Khi được hỏi về tầm chi phối của ông Nguyễn Phú Trọng về vấn đề nhân sự tại Đại hội 13, ông Thayer nói ‘ông Trọng sẽ đóng vai trò rất lớn và tích cực’.
"Ông ấy có thể có quyền phủ quyết (đối với các lựa chọn nhân sự)", ông Thayer nói. "Tức là ông ấy có thể cho ai đó xuống nếu tìm được người khác thay thế".
"Vào lúc này ông Trọng không thể chi phối hoàn toàn nhưng ông ấy là người cao hơn hết trong nhóm đồng đẳng (first among equals). Ông ấy đã có thể bồi dưỡng người kế nhiệm (Trần Quốc Vượng) mặc dù rõ ràng là mọi việc còn cần phải được Ban chấp hành trung ương phê chuẩn", ông phân tích.
Nếu quy mô của Bộ Chính trị mới cần nhiều người thì ông Trọng có nhiều không gian hơn để vận động, còn nếu Bộ Chính trị mới nhỏ hơn thì ông Trọng sẽ phải có nhượng bộ. "Ông ấy có thể nhượng bộ về nhân sự Bộ Chính trị để đổi lại những người ông ấy lựa chọn có thể nắm giữ những vị trí chủ chốt", ông nói thêm.
Ngọc Lễ
Nguồn : VOA, 16/05/2020
******************
Việt Nam : Quy hoạch Trung ương Đảng, dân mong công khai
BBC, 14/05/2020
Một Đại biểu quốc hội Việt Nam vừa lên tiếng trên truyền thông ngay sau Hội nghị Ban chấp hành trung ương 12 (khóa XII) của Đảng cộng sản Việt Nam vừa bế mạc hôm 14/05/2020 và cho rằng ban lãnh đạo đảng này cần công khai hóa dự kiến quy hoạch nhân sự cấp cao, cấp Trung ương, để nhân dân được biết.
Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ngày 11/05/2020. Ảnh VGP/Nhật Bắc
"Muốn đo được sự tín nhiệm của nhân dân thì phải có cơ chế, như việc cần thiết công khai quy hoạch nhân sự Trung ương", báo mạng VOV của Đài tiếng nói Việt Nam hôm 15/5 dẫn ý kiến của ông Vũ Trọng Kim, đại biểu Quốc hội Việt nam khóa 14 thuộc đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nói.
"Lựa chọn cán bộ thì phải dựa vào hoạt động thực tiễn của họ ở một ngành, lĩnh vực hay ở một địa phương cụ thể, chứ không phải đưa ra những tiêu chuẩn chung chung. Cán bộ nào tốt thì sẽ bộc lộ được những phẩm chất tốt, cũng như thể hiện bằng trình độ, năng lực thực tiễn trong giải quyết công việc, tác động tích cực đến đời sống nhân dân, đến lĩnh vực được phụ trách" - ông Vũ Trọng Kim được chuyên mục chính trị của VOV trích lời, nhấn mạnh.
Hội nghị trung ương 12 vừa bế mạc tại Hà Nội tập trung vào công tác nhân sự và quy hoạch và các phương án nhân sự cấp cao của Đảng cộng sản Việt Nam hướng tới Đại hội 13 của đảng này dự kiến tổ chức vào đầu năm sau.
'Chưa bàn tứ trụ'
Hai nguồn thạo tin tại Việt Nam cho BBC biết Hội nghị Trung ương 12 chưa bàn đến ứng viên cho bốn chức danh cao nhất (Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch quốc hội).
Hội nghị đã bổ sung thêm danh sách 40 người được quy hoạch vào Ban chấp hành trung ương khóa sau, theo hai nguồn này.
Đồng thời, hội nghị đã lấy phiếu thăm dò với 87 ủy viên trung ương Đảng khóa 12 (2016-2021) đương nhiệm, đủ điều kiện tái cử, làm cơ sở đề cử vào Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa 13.
Tuy nhiên, một người khác giấu tên, cho rằng đã có 'sơ bàn về tứ trụ' chứ không phải là không bàn, vì chẳng hạn bàn phương án nhân sự cho chức vụ Chủ tịch nước thì ông Bộ trưởng Bộ Công an và ông Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đã được dự kiến.
Người này nhận định Hội nghị đã bổ sung danh sách 30 người để lấy phiếu chọn 24 người quy hoạch vào Bộ Chính trị khóa sau ; và để quy hoạch Ban chấp hành Trung ương khóa sau thì quy hoạch cho số mới là hơn 80 người.
Đứng đầu danh sách, theo nguồn này, sau khi lấy phiếu là ông Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Có thể thấy mặc dù đã giữa năm 2020, nhưng việc lựa chọn các chức danh cao nhất trong Đảng vẫn chưa xong.
Nhìn lại trước Đại hội 12 năm 2016, người ta thấy phải đến sát Đại hội, công việc nhân sự mới ngã ngũ.
Hồi 2016, ông Nguyễn Đức Hà - hàm vụ trưởng - Ban Tổ chức trung ương - kể lại trên báo chí :
"Đến Trung ương 13 lại bỏ phiếu giới thiệu các đồng chí Ủy viên Trung ương đủ điều kiện, tiêu chuẩn để tái cử khóa XII.
Rồi Trung ương xác định những trường hợp nào là trường hợp "đặc biệt"… Cuối cùng đến Hội nghị 14 Trung ương đã bỏ phiếu giới thiệu các đồng chí có thể giữ chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước với số phiếu rất tập trung".
Có kế hoạch riêng ?
Hôm 15/5 từ Việt Nam, một nguồn quan sát chính trị Việt Nam, không muốn tiết lộ danh tính, đưa ra một số bình luận :
"Thực tế ông Nguyễn Phú Trọng nắm Tiểu ban Nhân sự Đại hội nhưng không chắc ông có thể nắm luôn tay cho đến khi có Đại hội. Các ủy viên tiểu ban khác bề ngoài có thể tỏ ra thống nhất, nghe ông phán bảo nhưng bên trong, có thể họ có kế hoạch của mình.
"Có ý kiến nói khó nhất là chọn Tổng bí thư, vì sao vì Tổng bí thư có thể tuyên bố từ bỏ đường lối một cách bất ngờ. Do đó họ sẽ chọn ứng viên tin cậy nhất. Đại hội 12 là ví dụ.
"Do đó không đơn giản chuyện chọn tứ trụ, mà trong tứ trụ cần có đồng thuận cao nhất giữa Tổng bí thư và Thủ tướng Chính phủ".
Tiếp tục đề cập khía cạnh nhân sự hậu hội nghị Trung ương 12, ý kiến quan sát này nói với BBC :
"Theo những gì được biết, dù phải đợi tới Đại hội 13 sẽ rõ hơn, 8 ủy viên Bộ chính trị có năm sinh từ 1957 về sau, sẽ ứng cử khóa 13, cộng một trường hợp đặc biệt (quá tuổi), sẽ làm Tổng bí thư".
"Ba ứng cử viên Tổng bí thư được nhắc tới nhiều, là các ông bà Nguyễn Xuân Phúc, Nguyễn Thị Kim Ngân và Trần Quốc Vượng".
"Khoảng 80 ủy viên Ban chấp hành Trung ương đảng khóa này sẽ ở lại khóa 13. Số bầu mới sẽ có khoảng gần 80 ủy viên".
"Ghế Tổng bí thư, nếu ông Trần Quốc Vượng được chọn vào ghế này, thì các ông bà Nguyễn Xuân Phúc và Nguyễn Thị Kim Ngân có thể phải nghỉ.
"Nhưng biết đâu Hội nghị trung ương 13 hoặc 14 lại sẽ bầu cho bà Nguyễn Thị Kim Ngân.
"Như thế, Đảng cộng sản Việt Nam cũng có thể có nữ Tổng bí thư đầu tiên, hãy để xem khả năng đó xem sao, bên cạnh các khả năng khác.
"Chẳng hạn như cũng có một số dấu hiệu được cho là người ta đang nghiêng về chọn ông Nguyễn Xuân Phúc làm Tổng bí thư và rằng trong trường hợp đó có thể ông Vương Đình Huệ, hiện là Bí thư Thành ủy Hà Nội, có thể sẽ làm thủ tướng, mà không phải đợi thêm vài năm kinh nghiệm nữa ở thành ủy Hà Nội", ý kiến của nhà phân tích không muốn tiết lộ danh tính này nói với BBC News Tiếng Việt hôm thứ Sáu.
Sao không 'cải cách dân chủ' ?
Có thể thấy nhiều đồn đoán khác nhau hiện nay.
Tuy vậy, một mong muốn mà nhiều nhà quan sát nói với BBC hôm 14/5, là Đảng cộng sản cần đổi mới phương thức chọn lãnh đạo.
"Cái mà tôi quan tâm là các vị trí nhân sự cấp cao đó, nếu mà phải có sự thay đổi, đổi mới để cho chất lượng của sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam tốt hơn, thì các vị trí đó cần phải có ít nhất là hai người", nhà nghiên cứu Lê Văn Sinh, nguyên Giảng viên khoa Lịch sử, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) nói với một chương trình bình luận trực tuyến của BBC.
"Ít nhất, số đại biểu trong Đại hội đảng toàn quốc sắp tới đây vào đầu năm sau, thì toàn bộ các đại biểu đó được nghe các thuyết trình, các dự án hành động, hoạt động của họ để biết xem người nào, họ làm gì".
"Chứ còn 200 người, hay 500 người, các ông nhóm lại với nhau, rồi các ông bầu ông A vào vị trí này, bầu ông B vào vị trí kia, thì tôi nghĩ rằng nó không thể thay đổi được tình hình, càng gây ra sự mất niềm tin cho người dân".
Nhà nghiên cứu lịch sử từ Đại học Quốc gia nhân dịp này bình luận khía cạnh dân chủ hóa tốt hơn các cuộc bầu cử cho chính quyền và đảng lãnh đạo chính quyền ở Việt Nam :
"Tôi nghĩ rằng nếu như chưa có một cuộc bầu cử thực sự cho người dân, thì ít nhất có một sự dân chủ trong đảng, đó là gì ? Đó là các đảng viên được bầu ra người lãnh đạo của mình.
"Tôi thấy từ mấy chục năm nay, từ khi mà sinh hoạt đảng, từ khi các chi bộ sinh hoạt đảng đến nay, thì chỉ có Đại hội chi bộ thôi thì mọi đảng viên được họp và bầu ra Bí thư chi bộ và Ban chấp hành chi bộ thôi.
"Còn bắt đầu lên cấp trên là bắt đầu bầu đại biểu rồi. Mà cấp trên, chỉ lên Đảng ủy, thì chỉ có thêm một bậc thôi và như trường của tôi trước đây, Hội trường có 800 ghế, mà đảng ủy của trường thì không thể nào ngồi hết các ghế đó được, nhưng mà các đảng viên cũng không được đến đó để bầu ra người lãnh đạo đảng bộ của mình, mà phải bầu đại biểu.
"Thế thì tại sao Đảng không làm một cuộc cải cách dân chủ trong chính nội bộ đảng trước hết ? Thì mới may ra chọn được những người thực là có tài mà phục vụ đảng, rồi phục vụ đất nước. Còn nếu vẫn như cách này, thì tôi nghĩ rằng không thể nào mà có thể chống được nạn chạy chức, chạy quyền.
"Tôi nghĩ rằng nạn chạy chức, chạy quyền nó gắn với cách tuyển lựa cán bộ hiện nay, như hiện nay nó giống như là nạn phe tem phiếu của thời kỳ bao cấp vậy. Chỉ khi nào bao cấp mất đi, thì mới mất tem phiếu".
'Mong ước sẽ chỉ là mong ước ?'
Từ Hà Nội, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nêu quan điểm tại cuộc thảo luận :
"Tôi nghĩ rằng mong ước của anh Lê Văn Sinh cho Đảng cộng sản Việt Nam là một mong ước của rất nhiều đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam muốn như thế.
"Nhưng mà cũng chỉ là mong ước thôi.
"Và không có chuyện dân chủ trong đảng đâu. Nói như thế để cho nó vui thôi. Chỉ chừng nào là phải có một người lãnh đạo có đầu óc đổi mới, và áp lực từ các đảng viên rất là mạnh.
"Rất đáng tiếc cả hai điều kiện này chưa có.
"Tôi có thể nói rằng với Quốc hội, chừng nào mà người dân còn cứ im, người dân không lên tiếng, người dân không tự ra ứng cử, người dân không thực hiện những quyền của mình, cũng như các đảng viên của Đảng cộng sản Việt Nam không thực hiện các quyền của mình, thì còn lâu, không bao giờ có đâu.
Phó Giáo sư Phạm Quý Thọ, nguyên Chủ nhiệm Khoa Chính sách Công, Học viện Chính sách & Phát triển, nói với tọa đàm :
"Ở Việt Nam, để giữ chế độ mà trong thể chế bất ổn này, thì có hai hướng lớn. Một là chống tham nhũng.
"Muốn chống tham nhũng được, thì phải tập trung quyền lực cao để chống lại với tha hóa quyền lực, thì nó rơi vào một vòng xoáy của tha hóa quyền lực cao hơn, thì đây cũng là một nguy cơ cho nhiệm kỳ tới.
"Bởi vì Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kiêm Chủ tịch nước thì sẽ không còn tiếp tục nữa, thì ai lên, liệu quyền lực tối cao này sẽ như thế nào ? Lại tập trung quyền lực, rồi lại tha hóa hay chăng ?
"Điểm thứ hai nữa là một cơ sở lý luận nào để cho chế độ này tồn tại ? Tôi nghĩ là đến bây giờ họ cũng chẳng dám tuyên bố rằng một nền tảng lý luận nào khác, ngoài cái mà chúng ta biết là cái gọi là nền tảng tư tưởng chủ nghĩa Marx-Lenin và có nhấn mạnh ở mấy Đại hội đảng gần đây là tư tưởng Hồ Chí Minh. Thì điều đó cũng là một nền tảng và hai trụ cột này là để giữ được chế độ".
Nên thay đổi thế nào ?
Nhân dịp này, Phó Giáo sư Phạm Quý Thọ đề cập thêm khía cạnh nhân sự hướng tới Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam và kể cả nhu cầu mà ông nhấn mạnh về đổi mới, cải tổ nhận thức và đường lối :
"Chúng ta cũng phải mong một cái gì đấy nó khá hơn, thì theo tôi, thí dụ như vị trí Tổng bí thư mà trước kia đặt ra một tiêu chuẩn rất là cao, nhưng sau đó với quyết định 24 thì nó có giảm bớt đi.
"Tất nhiên người ta cũng có mục đích của người ta, mục đích của những nhà lãnh đạo, nhưng tôi thấy nếu căn cứ vào những thành tích, những hoạt động và những kinh nghiệm từng trải, rõ ràng vị trí Tổng bí thư này có vẻ như ưu thế được thuộc về Thủ tướng đương nhiệm Nguyễn Xuân Phúc.
"Bởi vì ông đã khá thành công trong việc đưa ra một chính phủ kiến tạo và chính phủ này đã thúc đẩy được tăng trưởng kinh tế sau một thời kỳ bất ổn của nhiệm kỳ trước.
"Điểm thứ hai nữa là trong hoàn cảnh như thế mà ông đã đưa ra được cái đó, thúc đẩy được tăng trưởng, thì rõ ràng là một thành tích và cũng nên từ thành tích này để mà chọn một người đứng đầu.
"Tiếp theo nữa là mặc dù rất hạn chế về ý thức hệ mà như nhà nghiên cứu Lê Văn Sinh nói, người ta vẫn phải tìm một lối thoát cho cải cách, thì cái chính là chính sách thực dụng này mang đến điều đó và tôi nghĩ rằng nếu như cứ níu kéo một tư tưởng giáo điều về Chủ nghĩa Xã hội, thì nó sẽ cản trở cải cách.
"Và cũng sẽ không thúc đẩy được phát triển, khi mà dư địa về cải cách không còn nữa, thì lập tức tăng trưởng cũng sẽ giảm xuống. Thứ nữa là ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cho thấy trong chống Đại dịch Covid-19 này thì ông cũng khá là thành công, mặc dù là một người điều hành phải chịu trách nhiệm chính, nhưng những nỗ lực này cũng cho thấy rằng thành tích này cũng là một cái ghi điểm đối với lá phiếu của Ban chấp hành Trung ương đảng khóa này.
"Có một quy định không có văn bản là người miền Nam là phải làm Thủ tướng, rồi người miền Bắc là phải làm Tổng bí thư, rồi người miền Trung phải giữ vị trí là Chủ tịch nước, ví dụ như từ thời nguyên Chủ tịch Trần Đức Lương, thì nó vẫn cứ theo một truyền thống như thế.
"Nhưng tôi nghĩ thay đổi cơ cấu là cái tất yếu và cũng là cần thiết, không nên câu nệ vào cơ cấu như thế này".
"Còn nếu không thể theo được, cứ giữ mãi hệ tư tưởng mà nó không còn phù hợp với kinh tế thị trường nữa, thì tôi nghĩ rằng dư địa cải cách hết và tăng trưởng cũng sẽ cạn dần và điều đó là một nguy cơ cho sự phát triển của đất nước và dân tộc".
Nguồn : BBC, 15/05/2020
******************
Tin nội chính – kết quả Hội nghị Trung ương 12
CBB, Thoibao.de, 15/05/2020
Vũ Đức Đam, Nguyễn Đức Chung, Nguyễn Thành Phong... đều được giới thiệu quy hoạch Bộ chính trị, Ban Bí thư khóa XIII
Thoibao.de nhận được bài viết ngắn này từ tác giả. Chúng tôi không có điều kiện để kiểm chứng, tuy nhiên nhận thấy những đề nghị trong bài là hợp lý và chính đáng nên chúng tôi đăng lên để rộng đường công luận
Các Ủy viên Trung ương khóa XII biểu quyết tại hội nghị ở Hà Nội hôm 14/05/2020
-------------------
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình bị phê bình "nảy lửa" giữa Hội nghị Trung ương 12 của Đảng cộng sản Việt Nam hôm 14/05/2020
Ngay trong phiên họp hôm nay 14/05/2020, tại Hội nghị Trung ương 12, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh đã phê phán gay gắt Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình về các sai sót trong vụ xét xử tử tù Hồ Duy Hải.
Tiếp theo, ông Lê Minh Trí, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng thẳng thừng phê phán ông Bình và đội ngũ thẩm phán 17 người tại Hội nghị.
Nhiều Ủy viên trung ương cho rằng "Lịch sử chưa bao giờ có phê phán nặng như vậy" !
Cũng hôm 14/05/2020, sau khi 87 Ủy viên trung ương Đảng khóa XII được giới thiệu vào quy hoạch Bộ chính trị, Ban Bí thư khóa XIII. Hội nghị Trung ương 12 đã diễn ra bỏ phiếu để chọn ra 35 người vào "quy hoạch Bộ Chính trị " khóa tới, sau đó từ 35 người này sẽ chọn từ cao xuống thấp lấy ra 24 người cao phiếu nhất để tiếp tục lựa chọn chính thức vào Bộ Chính trị khóa XIII.
Quan sát tại Hội nghị, nguồn tin cho rằng "Việc phiếu giới thiệu rất sòng phẳng và hoàn toàn không thể vận động, chạy chọt gì được".
Kết quả kiểm phiếu : Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cao phiếu nhất, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung xếp thứ 4, Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng cũng thuộc Top10, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong và Bí thư Tỉnh ủy một tỉnh phía Nam đều cao phiếu.
Kết quả giới thiệu quy hoạch Bộ chính trị, Ban Bí thư khóa XIII của Đảng cộng sản Việt Nam tại Hội nghị Trung ương 12 hôm 14/05/2020 ở Hà Nội.
Hiện nay có 3 người đang được dự kiến sẽ chọn 1 cho chức danh Tổng bí thư khóa XIII, đó là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng.
Trước khi Đại hội lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam diễn ra, Hội nghị Trung ương tiếp theo sẽ được tổ chức vào tháng 9/2020 để chốt nhân sự lần cuối cùng.
CBB
Tường thuật từ Hội nghị Trung ương 12
Đảng cộng sản Việt Nam, Hà Nội
Nguồn : Thoibao.de, 14/05/2020
***************
Tin nội chính : Hội nghị Trung ương 12
CBB, Thoibao.de, 12/05/2020
Hội nghị Trung ương 12 đang diễn ra khá dân chủ : Vũ Đức Đam được cao phiếu nhất
Theo thông tin mới nhất mà chúng tôi có được, Hội nghị Trung ương thứ 12 của Đảng cộng sản Việt Nam đang diễn ra, chủ yếu bàn về các vẫn đề có tính nguyên tắc cho Đại hội 13 sắp tới đó là : Chốt số lượng Ủy viên Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị khóa tới ; chốt số lượng một số trường hợp quá tuổi, nhưng được " hưởng quy chế đặc biệt", trong đó có cả các Ủy viên Trung ương ; giới thiệu ứng cử Bộ Chính trị khóa tới trong số các Ủy viên Trung ương còn đủ độ tuổi như hiện nay ; giới thiệu người vào 19 vị trí chủ chốt như Thủ tướng, trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Công an ; Chủ tịch quốc hội, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ; Bí thư Thành phố Hồ Chí Minh, Bí thư Hà Nội…
Bầu chọn nhân sự trong Hội nghị Trung ương 12 : Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam được cao phiếu nhất (83/87 phiếu) - Ảnh minh họa
Công tác nhân sự cho đại hội 13 sắp tới đang được hành khá dân chủ đó là việc giới thiệu người ra ứng cử được làm từ dưới lên mà không có áp đặt như các nhiệm kỳ trước, và cho phép tự ứng cử, thậm chí là tự ứng cử vào bất cứ vị trí nào cũng được. Quan trọng là người tự ứng cử phải tự xét mình có đáp ứng đủ các tiêu chí như trong Chỉ thị 214 về tiêu chuẩn của cán bộ cao cấp hay không. Và càng quan trọng hơn là người giới thiệu phải chịu trách nhiệm về lá phiếu giới thiếu người ra ứng cử của mình.
Thực sự là nếu đối chiếu với tiêu chuẩn đặt ra trong Chỉ thị 214 thì rất nhiều Ủy viên Trung ương khóa này sẽ không dám tham gia ứng cử hoặc nhận đề cử ; trong đó có 2 tiêu chuẩn rất mới là : "Dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm" và "Sống trong sạch, có uy tín" ; "không có vợ con lợi dụng".
Một điểm rất mới nữa là các vị trí chủ chốt đều giới thiệu 2 chọn 1.
Hội nghi đã chốt số lượng Ủy viên Trung ương khóa tới là 180. Ủy viên Dự khuyết là 20 ; đã tiến hành giới thiệu vào Bộ Chính trị khóa trong số 80 Ủy viên Trung ương còn đủ tuổi… Và theo thông tin thì Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam được cao phiếu nhất (83 phiếu), còn người đứng thứ nhì là lãnh đạo một thành phố lớn…
Thông tin cho biết thêm "Đương kim Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giới thiệu Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng làm Tổng bí thư khóa 13".
CBB
Tường thuật từ Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam
Nguồn : Thoibao.de, 12/05/2020