Tự do ngôn luận trong cách hiểu của Tổng thống Donald Trump
Nhã Duy, 28/05/2020
Được thành lập ngay đầu thế kỷ 19, Học viện Quân sự West Point tại New York là một trong những học viện quân sự danh tiếng và lâu đời nhất thế giới. Hơn 200 năm qua, West Point đã từng đào tạo nhiều nhân vật nổi tiếng của nước Mỹ và thế giới, từ tổng thống, các tướng lãnh quân đội, viên chức chính phủ cao cấp cho đến phi hành gia, chủ tịch tập đoàn thương mại...
Hơn 200 năm qua, West Point đã từng đào tạo nhiều nhân vật nổi tiếng của nước Mỹ và thế giới
Khác với các viện đại học dân sự, kể cả khối Ivy danh giá như Harvard, Yale, Columbia..., sinh viên West Point được tuyển chọn có phần khác biệt. Họ là những thanh niên có ý chí và tinh thần kỷ luật cao, mang ý hướng phục vụ quốc gia mạnh mẽ khi chọn cuộc đời binh nghiệp. Bởi họ phải phục vụ quân đội tối thiểu là năm năm sau khi tốt nghiệp.
Năm đầu tiên được xem là một năm đầy thử thách cho các tân sinh viên. Sau sáu tuần huấn nhục quân sự, sinh viên West Point bắt đầu chương trình lý thuyết học đường. Một trong những điều bắt buộc cho sinh viên năm nhất của West Point là phải thuộc nằm lòng cuốn kiến thức tân binh 325 trang, gọi là The Bugle Notes.
The Bugle Notes được ví như là "Kinh Thánh Tân Binh" (Plebe Bible), bao gồm những kiến thức cùng vô số "fact" khác nhau, từ quân sự, vũ khí, danh ngôn, lịch sử, nguyên tắc ứng xử, cấp bậc, binh chủng, bài hát..., bắt buộc sinh viên phải thuộc lòng. Các sinh viên khóa trên hay sĩ quan huấn luyện có thể chặn các tân sinh viên để hỏi các điều trong sách bất cứ lúc nào.
Duty, Honor, Country - West Point Glee Club (Lyric Video)
Một điều khá thú vị khác về West Point là các tân binh mỗi ngày phải đọc báo New York Times, cũng để phải trả lời các tường trình, dữ liệu trong báo khi được hỏi. Một cách huấn luyện về "fact", về thời cuộc và những tường trình về nước Mỹ và thế giới từ một tờ báo uy tín và lâu đời của nước Mỹ.
Nhắc đôi chuyện trong chương trình huấn luyện của West Point để thấy học viện này xem trọng các "fact", huấn luyện nguyên tắc làm việc cho các sĩ quan tương lai của quân đội Hoa Kỳ là phải dựa vào sự việc và sự thật, dữ liệu và số liệu để đưa ra các phán đoán, quyết định trong suốt đời sống của họ sau này, từ trong quân đội cho đến đời sống dân sự khi xuất ngũ . Bởi "fact" là thực tế, là sự thật. Nó cần thiết không chỉ với sinh viên West Point mà cả cho nhiều người, nhiều lãnh vực khác nhau. Từ chính quyền, tập đoàn thương mại đến luật pháp, truyền thông báo chí...
Tự điển Oxford định nghĩa "fact" là điều được biết là đúng, đặc biệt khi nó có thể được chứng minh. Tổng thống Trump đi đánh golf khi người dân Mỹ bị chết đạt đến con số 100 ngàn người là "fact", là sự thật. Nó hoàn toàn khác biệt với ý kiến và nhận thức khi cho rằng đó là việc bình thường hay lỗi đạo theo từng quan điểm cá nhân. Nhưng dù mỗi người đều có quyền có ý kiến và nhận xét của riêng mình thì không thể có những "fact", những sự thật của riêng mình.
Tự thân của "fact" đã là câu chuyện mà không cần lập luận nhưng đã lập luận, cần phải có "fact", có dữ liệu, số liệu chứng minh hay đi kèm. Rất tiếc là những nguyên tắc căn bản này lại bị bỏ qua, trong thời đại thông tin và sự phát triển các phương tiện mạng xã hội khi mà vô số những ngụy tạo, bịa đặt, sự suy diễn vô lý vốn được gọi là "thuyết âm mưu" được phát tán bừa bãi.
Hãng Twitter vừa thêm đường dẫn kiểm chứng thực hư (fact-check) để cảnh báo người sử dụng với hai mẩu tweet sai lệch của tổng thống Trump - Ảnh minh họa
Xuất hiện trên mạng hiện nay là vô số bản tin, bài báo, clip thu hình... không có "fact" và dữ liệu, số liệu đi kèm hay bị sửa đổi theo ý đồ, mà không ít số này chỉ mang ý kiến, suy luận thiếu chứng cứ. Chúng được đón nhận, cổ vũ và phát tán từ một số người đọc dễ dãi. Bởi không ít người chỉ thích theo dõi những điều hợp với suy nghĩ hay chính kiến của mình, bất luận có chứng cứ hay không. Những người tự đánh mất quyền được biết sự thật của mình vì thành kiến. Đó là lý do những mạng xã hội như YouTube, Facebook, Twitter... đã gỡ bỏ vô số bản tin, video như vậy trong thời gian qua.
Và đó cũng chính là lý do mà hãng Twitter vừa thêm đường dẫn kiểm chứng thực hư (fact-check) để cảnh báo người sử dụng với hai mẩu tweet sai lệch của tổng thống Trump, cáo buộc thiếu chứng cứ việc bầu cử khiếm diện qua đường bưu điện trong đôi ngày qua. Lần đầu tiên Twitter làm điều này với Tổng thống Trump, người vốn không thiếu những tuyên bố hay tin nhắn phản khoa học, thiếu xác thực và lừa công luận kể từ khi nắm quyền. Đại loại như tuyên bố dịch bịnh sẽ tự biến mất đi như "phép màu" của ông. Và hơn hết, là dù không hề có bằng chứng về những điều Trump đưa ra nhưng chúng có thể ảnh hưởng, dẫn dắt đến hàng triệu người ủng hộ ông ta mà đến lúc Twitter cần phải có biện pháp với người sử dụng phương tiện và dịch vụ của họ.
Sự thật là sự thật, chúng không biến mất đi vì suy nghĩ hay diễn giải phi lý của Donald Trump hay người khác. Chỉ có qua câu chuyện về việc kiểm chứng thực hư "fact-check" này, người dân bỗng nghi ngờ hơn với sự hiểu biết về quyền tự do ngôn luận của người lãnh đạo nước Mỹ, vị tổng tư lịnh thiếu vắng những phẩm hạnh của những sĩ quan West Point tương lai được huấn luyện nguyên tắc sống rằng, "sẽ không nói dối, lừa đảo, trộm cắp hay dung túng cho những ai làm vậy" (A cadet will not lie, cheat, steal, or tolerate those who do).
Trump và người ủng hộ cho rằng Twitter đang "bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận", vốn được định nghĩa là quyền được biểu đạt ý kiến của người dân mà không bị chính phủ kiểm duyệt, ngăn cản hay trả thù. Nó được thiết lập trên mối quan hệ về quyền lực giữa nhà cầm quyền và người dân, không phải mối quan hệ dân sự bình đẳng. Twitter hay bất cứ trang mạng xã hội khác chỉ là những hãng tư nhân, có những nguyên tắc và luật lệ về việc sử dụng, được áp dụng với bất cứ ai, kể cả tổng thống mà thôi.
Nhưng việc Tổng thống Trump hăm dọa trả đũa hay đóng cửa các trang mạng xã hội, cũng như đã tấn công vào truyền thông báo chí trong vài năm qua, thì đó mới là vấn đề đàn áp quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của người dân. Nó cho thấy Tổng thống Donald Trump đã hiểu sai và đang đi ngược lại với Hiến pháp Hoa Kỳ. Chính vì vậy, cuộc chiến để bảo vệ Hiến pháp, những giá trị cùng nền tảng lâu đời của Hoa Kỳ và để bảo vệ những quyền phổ quát của người dân ngày lại càng cần thiết hơn bao giờ hết trong giai đoạn hiện nay.
Nhã Duy
(28/05/2020)
*********************
Bị Twitter cảnh báo, Donald Trump tố cáo can thiệp bầu cử
Thụy My, RFI, 26/05/2020
Twitter hôm qua 26/05/2020 đã cảnh báo thông tin sai lạc, dưới một tweet của tổng thống Mỹ. Đây là lần đầu tiên - từ trước đến nay mạng xã hội này chưa bao giờ dán nhãn cảnh báo đối với hàng ngàn bài viết của Donald Trump, cho dù ông thường tự do tweet mà không quan tâm đến sự thật. Bài bị cảnh báo liên quan đến việc bỏ phiếu qua thư, bị ông Trump coi là cách thức dễ dẫn đến gian lận.
Biển quảng cáo Twitter, mạng xã hội ưa thích của tổng thống Donald Trump, trước thị trường chứng khoán New York, Mỹ, ngày 7/11/2013. Reuters - Lucas Jackson
Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet cho biết thêm chi tiết :
Khi tổ chức bầu cử qua thư, sẽ dẫn đến gian lận. Chúng ta sẽ không để cho đất nước bị hủy hoại bằng hệ thống tệ hại này". Tổng thống Donald Trump chiều hôm qua đã khẳng định như trên.
Ông Trump chỉ lặp lại lời tuyên bố vào buổi sáng cùng ngày trên Twitter. Nhưng một hàng chữ màu xanh theo sau một dấu chấm than đã hiện lên phía dưới dòng tweet của tổng thống Mỹ "Xem sự thật về bầu cử qua thư".
Theo đường dẫn này sẽ thấy thông tin là : "Ông Trump đưa ra tuyên bố không có căn cứ về việc bầu qua thư. Không có bằng chứng nào cho thấy cách bầu cử này dẫn đến gian lận. Bầu qua thư được nhiều bang sử dụng".
Mạng xã hội Twitter cũng ghi chú thêm, là ngược với những gì tổng thống khẳng định, California sẽ không gởi phiếu bầu cho tất cả những ai sống tại bang này.
Đây là lần đầu tiên tập đoàn ở California can thiệp để chỉnh lại những gì Donald Trump viết, cho dù ông có thói quen đưa những thông tin không cụ thể, và thường xuyên chuyển tiếp những tin thuộc loại thuyết âm mưu.
Tổng thống không ưa lời cảnh báo của mạng xã hội này. Ông tố cáo "Twitter can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2020", và nói thêm "Twitter bóp nghẹt tự do ngôn luận, tôi sẽ không để cho họ làm như vậy !". Thông điệp này tất nhiên được đăng trên tài khoản Twitter của ông Trump.
Hôm nay tổng thống Donald Trump đe dọa sẽ "chấn chỉnh" hoặc "đóng" các mạng xã hội, cáo buộc những mạng như Twitter muốn "kiểm duyệt" tiếng nói của phía Cộng Hòa.
Khẩu trang : Biden chỉ trích Trump
"Ông ấy thật là khùng !". Hôm qua 26/05/2020, ông Joe Biden đã trả đũa như trên, sau khi bị ông Donald Trump chế giễu vì đeo khẩu trang.
Trong lúc việc mang khẩu trang hay không đã trở thành một hành động mang tính chính trị tại Mỹ, ứng cử viên Dân chủ sau hai tháng im hơi lặng tiếng, đã xuất hiện với chiếc khẩu trang màu đen, và thay ảnh đại diện che mặt trên mạng xã hội Facebook và Twitter.
Một hành động hoàn toàn đối lập với ông Trump, vốn luôn tránh xuất hiện trước công chúng với chiếc khẩu trang.
Thụy My
Nguồn : RFI, 27/05/2020