Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

15/07/2020

Mỹ bác bỏ mọi yêu sách ‘phi pháp’ của Trung Quốc trên Biển Đông

Nhiều nguồn tin

Mỹ nói hành động của Trung Quốc trên Biển Đông 'hoàn toàn bất hợp pháp'

BBC, 15/07/2020

Các tuyên bố của Trung Quốc về tài nguyên ngoài khơi trên Biển Đông "hoàn toàn bất hợp pháp", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói trong một tuyên bố sáng 14/7.

my1

Mỹ cáo buộc Trung Quốc quân sự hóa trên Biển Đông

Ông Pompeo nói rằng ông muốn nêu rõ rằng "chiến dịch bắt nạt để kiểm soát" vùng biển tranh chấp của Bắc Kinh là sai trái.

Trung Quốc cho rằng Mỹ "cố tình xuyên tạc sự thật và luật pháp quốc tế".

Trung Quốc đã và đang xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo nhân tạo tại vùng nước mà các nước khác là Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng khẳng định chủ quyền.

Các quốc gia đã tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông trong nhiều thế kỷ, nhưng căng thẳng gia tăng trong những năm gần đây.

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền một khu vực được gọi là "đường chín đoạn" và củng cố yêu sách của mình bằng việc xây dựng các đảo và thực hiện các hoạt động tuần tra, mở rộng sự hiện diện quân sự ở đó.

Hoa Kỳ bác bỏ gần hết yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông

Trong tuyên bố được đưa ra sáng 14/7, Hoa Kỳ khẳng định:

"Hoa Kỳ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", và tuyên bố : "Các yêu sách của Bắc Kinh đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi tại hầu hết Biển Đông, cũng như chiến dịch bắt nạt để kiểm soát các nguồn tài nguyên đó, là hoàn toàn bất hợp pháp".

Hoa Kỳ cũng cho rằng mong muốn giữ "hòa bình và ổn định, tự do trên biển theo luật pháp quốc tế" vì "lợi ích chung" "đã gặp phải sự đe dọa chưa từng thấy từ Cộng hòa nhân dân Trung Hoa.

"Bắc Kinh sử dụng sự hăm dọa nhằm làm suy yếu quyền chủ quyền của các quốc gia ven biển ở Đông Nam Á, bắt nạt họ trong vấn đề tài nguyên ngoài khơi, khẳng định sự thống trị đơn phương và thay thế luật pháp quốc tế bằng "chân lý thuộc về kẻ mạnh". Phương pháp tiếp cận này của Bắc Kinh đã được thể hiện rõ trong nhiều năm. Năm 2010, Bộ trưởng Ngoại giao của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa khi đó là ông Dương Khiết Trì đã tuyên bố với những người đồng cấp ASEAN rằng "Trung Quốc là một nước lớn và các quốc gia khác là nước nhỏ và đó là sự thật".

"Thế kỷ 21 không có chỗ cho thế giới quan đầy dã tâm của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa".

"Cộng hòa nhân dân Trung Hoa không có căn cứ pháp lý nào để đơn phương áp đặt ý chí của họ lên khu vực. Bắc Kinh đã không đưa ra cơ sở pháp lý rõ ràng nào cho yêu sách "đường lưỡi bò" ở Biển Đông kể từ họ khi chính thức công bố vào năm 2009. Trong một phán quyết được đồng thuận ngày 12/7/2016, Tòa Trọng tài được thành lập theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 - mà Cộng hòa nhân dân Trung Hoa là một thành viên - đã bác bỏ các yêu sách hàng hải của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa vì không có căn cứ dựa trên luật pháp quốc tế. Tòa Trọng tài đứng về phía Philippines, bên đưa vụ việc lên Tòa Trọng tài, trong hầu hết các yêu sách của nước này".

Thông cáo của Hoa Kỳ cũng nhắc lại phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016 và cho rằng đây là "phán quyết cuối cùng" và "mang tính ràng buộc về pháp lý với cả hai bên".

Theo đó, Hoa Kỳ nêu rõ lập trường của mình về các yêu sách hàng hải của Trung Quốc tại Biển Đông với phán quyết của Tòa Trọng tài trong ba điểm sau :

- Trung Quốc không thể khẳng định một cách hợp pháp một yêu sách hàng hải - bao gồm bất cứ vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) nào từ Bãi Scarborough và Quần đảo Trường Sa. Hành động quấy rối của Bắc Kinh đối với các hoạt động đánh bắt cá và phát triển năng lượng ngoài khơi của Philippines trong các khu vực đó, cũng như bất cứ hành động đơn phương nào của Trung Quốc nhằm khai thác các nguồn tài nguyên này, là bất hợp pháp. Theo phán quyết có tính ràng buộc về pháp lý của Tòa Trọng tài, Trung Quốc không có yêu sách lãnh thổ hay hàng hải hợp pháp nào đối với Đá Vành Khăn hay Bãi Cỏ Mây, cả hai nằm hoàn toàn trong quyền chủ quyền và quyền tài phán của Philippines, và Bắc Kinh cũng không có yêu sách lãnh thổ hay hàng hải nào được tạo ra từ những cấu trúc này.

- Do Bắc Kinh không thể đưa ra một yêu sách hàng hải hợp pháp, rõ ràng tại Biển Đông, Hoa Kỳ bác bỏ bất cứ yêu sách nào của Trung Quốc đối với các vùng biển nằm ngoài lãnh hải 12 hải lý tính từ các đảo mà Trung Quốc đưa ra yêu sách tại Quần đảo Trường Sa (mà không phương hại đến yêu sách chủ quyền của các quốc gia khác đối với các đảo đó). Bao gồm: vùng biển xung quanh Bãi Tư Chính (ngoài khơi Việt Nam), Cụm bãi Luconia (ngoài khơi Malaysia), vùng biển thuộc EEZ của Brunei và Natuna Besar (ngoài khơi Indonesia). Bất cứ hành động nào của Trung Quốc nhằm quấy rối hoạt động đánh bắt cá hay phát triển dầu khí của các quốc gia khác trong những vùng biển này - hay đơn phương thực hiện các hành động đó - đều là bất hợp pháp.

- Trung Quốc không có yêu sách lãnh thổ hay hàng hải hợp pháp nào đối với (hay bắt nguồn từ) Bãi ngầm James, một cấu trúc chìm hoàn toàn cách Malaysia chỉ 50 hải lý và cách bờ biển Trung Quốc khoảng 1.000 hải lý. Bãi ngầm James thường được nhắc đến trong hoạt động tuyên truyền của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa là "lãnh thổ cực nam của Trung Quốc". Luật pháp quốc tế rất rõ ràng: một cấu trúc dưới nước như Bãi ngầm James không thể được bất cứ quốc gia nào tuyên bố chủ quyền và không thể tạo ra các vùng hàng hải. Bãi ngầm James (nằm cách mặt nước khoảng 20 mét) không phải và chưa bao giờ là lãnh thổ của Trung Quốc, và Bắc Kinh không thể khẳng định bất cứ quyền hàng hải hợp pháp nào từ đó.

Tại sao Biển Đông gây tranh cãi ?

Mặc dù phần lớn không có người ở, hai chuỗi đảo trên Biển Đông có thể có trữ lượng tài nguyên thiên nhiên vô cùng lớn.

Khu vực này cũng là một tuyến giao thông vận chuyển hàng hóa quan trọng và là một ngư trường lớn.

Hôm 14/7, ông Pompeo nói rằng Hoa Kỳ, trước đây từng nói rằng Mỹ không đứng về phía nào trong các tranh chấp lãnh thổ, đã bác bỏ các yêu sách của Bắc Kinh đối với vùng biển ngoài khơi Việt Nam, Malaysia và Indonesia.

"Bất kỳ hành động nào của Cộng hòa nhân dân Trung Hoa nhằm quấy rối các hoạt động thăm dò, khai thác khí cũng như hoạt động đánh bắt cá của các quốc gia khác trong các vùng biển này - hoặc thực hiện các hoạt động đó một cách đơn phương - là bất hợp pháp", ông nói.

"Thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh coi Biển Đông là đế chế hàng hải của mình".

Trung Quốc phản ứng như thế nào ?

Trong một tuyên bố được đăng trên Twitter, Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington DC cho biết Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ "cố tình xuyên tạc sự thật và luật pháp quốc tế bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển".

Tuyên bố của Trung Quốc cũng nói "Mỹ phóng đại tình hình trong khu vực và cố gắng gây bất hòa giữa Trung Quốc và các nước khác trong khu vực.

"Lời cáo buộc là hoàn toàn phi lý. Phía Trung Quốc kiên quyết phản đối".

Rủi ro đáng kể với những hòn đảo dường như không đáng kể

Zhaoyin Feng, BBC Tiếng Trung, Washington DC

Trước đây, Mỹ không đứng về phía nào giữa các nước đang tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.

Bốn năm sau khi một tòa án quốc tế ở The Hague phán quyết rằng các yêu sách của Trung Quốc tại khu vực này là không có cơ sở pháp lý, lần đầu tiên Mỹ đã chính thức làm rõ lập trường của mình. Nhưng tại sao lại là bây giờ ?

Tuần trước, Trung Quốc và Mỹ đã tổ chức các cuộc tập trận hải quân trong khu vực cùng một lúc - một hiện tượng hiếm gặp cho thấy căng thẳng đang gia tăng.

Trong bối cảnh rộng lớn hơn, chính quyền Trump đã cam kết đảo ngược những gì họ nói là 40 năm thất bại chính sách liên quan đến Trung Quốc. Washington gần đây đã chỉ trích Bắc Kinh về các vấn đề từ việc xử lý đại dịch virus corona, đến vi phạm nhân quyền đối với người thiểu số Hồi giáo ở Tân Cương và cách họ xử lý các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hong Kong.

Nhưng chính các dự án bồi đắp của Trung Quốc ở Biển Đông đã khiến phần còn lại của thế giới đánh giá lại tham vọng quốc tế của Bắc Kinh.

Và nguy cơ trong khu vực này là vô cùng cao. Tại các chuỗi đảo và rạn san hô dường như không có gì đáng chú ý này, ngày càng có nhiều nguy cơ xung đột quân sự giữa hai quốc gia hùng mạnh nhất thế giới.

Ông Pompeo nói rằng Hoa Kỳ sát cánh "với các đồng minh và đối tác Đông Nam Á trong việc bảo vệ quyền chủ quyền đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi", và rằng quan điểm này "phù hợp với các quyền và nghĩa vụ của họ theo luật pháp quốc tế".

Điều gì đằng sau tranh chấp Biển Đông ?

Biển Đông, nơi có các tuyến hàng hải quan trọng, trong những năm gần đây đã trở thành một điểm nóng cho căng thẳng giữa Trung Quốc và các quốc gia khác có cùng tuyên bố chủ quyền đối với hai chuỗi đảo là Hoàng Sa và Trường Sa.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền hầu hết Biển Đông, nói rằng quyền của họ có từ hàng thế kỷ trước. Khu vực này rất nhiều cá và được cho là có trữ lượng dầu khí dồi dào.

my2

Hoa Kỳ từ lâu đã chỉ trích những gì họ nói là việc Trung Quốc quân sự hóa trên Biển Đông. Hoa Kỳ cũng thường xuyên được cho là chọc giận Bắc Kinh với các chuyến đưa tàu chiến đến vùng biển này thực hiện "tự do hàng hải".

Vào tháng 8/2018, một nhóm phóng viên BBC đã bay qua các đảo ở Biển Đông đang tranh chấp trên một chiếc máy bay của quân đội Hoa Kỳ. Sau đó, các phi công đã được cảnh báo rời khỏi khu vực này"ngay lập tức" để "tránh mọi hiểu lầm".

Nhiều tháng trước đó, Trung Quốc đã đưa máy bay ném bom bay qua vùng lãnh thổ đang tranh chấp để tham gia các cuộc tập trận trên các đảo và rạn san hô.

Trung Quốc trước đây đã cáo buộc Hải quân Hoa Kỳ khiêu khích và can thiệp vào các vấn đề khu vực.

Nguồn : BBC, 15/07/2020

***********************

Trợ lý ngoại trưởng Mỹ bác bỏ yêu sách ‘phi pháp’ của Trung Quốc đối với Việt Nam trên Biển Đông

VOA, 15/07/2020

Một ngày sau khi Washington ra tuyên b bác b hu hết các tuyên b ch quyn ca Bc Kinh ngoài khơi Bin Đông, Tr lý Ngoi trưởng M David Stilwell khng đnh thêm lp trường ca Hoa Kỳ v các yêu sách "phi pháp" và hành đng "đe do" ca Trung Quc đi với Vit Nam Bin Đông.

bacbo1

Trợ lý Ngoi trưởng M ph trách các vn đ Đông Á và Thái Bình Dương, David Stilwell, nhn mnh thêm v chính sách mi ca M Bin Đông, trong đó cáo buc các hành đng ca Trung Quc khu vc quanh Bãi Tư Chính ca Vit Nam là "phi pháp".

Ngoại trưởng M Mike Pompeo hôm 13/7 ra mt tuyên b, được xem là mnh m nht ca M t trước đến nay, trong đó nói "Các yêu sách ca Bc Kinh đi vi tài nguyên bin hu hết vùng Bin Đông là hoàn toàn phi pháp, tương t như vậy là chiến dch bt nt ca h nhm kim soát các tài nguyên đó".

Ông Stilwell, trợ lý ngoi trưởng đc trách v các vn đ Đông Á và Thái Bình Dương, hôm 14/7 nhn mnh li tuyên b ca Ngoi trưởng Pompeo v vic M bác b bt c tuyên b ch quyn nào của Trung Quc đi vi vùng lãnh hi bên ngoài phm vi 12 hi lý ca nước này vì Bc Kinh đã "không đưa ra mt tuyên b hàng hi hp pháp, mch lch" Bin Đông.

"Điều này có nghĩa là M bác b bt c tuyên b ch quyn nào ca Trung Quc trong vùng bin xung quanh Bãi Tư Chính (ngoài khơi Vit Nam), Bãi cn Luconia (ngoài khơi Malaysia), Natuna Besar (ngoài khơi Indonesia), hay vùng bin trong Vùng Đc quyn Kinh tế ca Brunei", ông Stilwell nói ti cuc hi tho hàng năm v Bin Đông ca Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quc tế CSIS được t chc trc tuyến t Washington DC hôm 14/7.

Trong bài phát biểu ca mình, ông Stilwell cho rng Trung Quc đang tìm cách làm suy yếu quyn ch quyn ca các quc gia ven bin khác và không cho h tiếp cn các ngun tài nguyên ngoài khơi, mà nhà ngoi giao M nói là "thuc v các quc gia đó ch không thuc v Trung Quc".

"Bắc Kinh mun s thng tr cho chính bn thân mình", ông Stilwell nói. "H mun thay thế lut pháp quc tế bng s cai tr vi nhng s đe do và ép buộc".

Ông Stilwell nhắc ti vic "Bc Kinh đã đâm chìm các tàu cá Vit Nam" trong nhng tháng gn đây, và vic Tp đoàn Du khí Ngoài khơi Quc gia Trung Quc (CNOOC) "dùng dàn khoan HD-981 khng l ca h đ tìm cách đe do Vit Nam ra khi qun đo Hoàng Sa năm 2014".

Bộ Ngoi giao cùng B Quc phòng M hi tháng 4 ch đích danh tài hi cnh Trung Quc đâm chìm tàu cá Vit Nam. Chính ph M cũng lên tiếng phn đi Trung Quc khi đưa dàn khoan Hi Dương 981 vào vùng đc quyn kinh tế Vit Nam tháng 5/2014.

"Các tàu thăm dò thương mi cùng các dàn khoan khác ca Trung Quc liên tiếp được đưa vào vùng lãnh hi Đông Nam Á trong đó Trung Quc không có bt kỳ mt quyn nào", ông Stilwell nói và cho rng các đi tàu đánh các ca Trung Quc trên Bin Đông thường hoạt đng như mt lc lượng dân quân bin dưới s ch đo ca quân đi Trung Quc, nhm "quy ri và đe do các nước khác" và coi đó là "mt công c cưỡng bc bo lc ca nhà nước" Trung Quc.

Vị tr lý ngoi trưởng M còn cáo buc "Bc Kinh ép các quc gia khác chấp nhn ‘cùng khai thác’ vi các công ty nhà nước Trung Quc, và nói rng ‘nếu anh mun khai thác nhng ngun tài nguyên đó ngoài khơi vùng bin ca anh, thì anh ch có mt la chn duy nht là cùng làm vi chúng tôi’. "Đó là nhng th thut ca kẻ cướp", ông Stilwell nói.

Năm 2010, ngoại trưởng Trung Quc lúc đó, Dương Khiết Trì, nói vi nhng người đng cp ca ông t các quc gia Đông Nam Á rng "Trung Quc là mt nước ln và các nước khác là nước nh và đó là mt thc tế".

Năm ngoái, tàu thăm dò địa chn 8 ca Trung Quc nhiu ln ra vào Bãi Tư Chính trong vùng đc quyn kinh tế ca Vit Nam trước s phn đi ca Hà Ni khi cho rng Bc Kinh vi phm ch quyn lãnh hi Vit Nam. Nhiu nhà quan sát quc tế lúc đó nói rng đng thái này ca Bc Kinh nhằm ngăn cn vic hp tác ca Vit Nam vi nước ngoài trong vic khai thác du khí trên Bin Đông. Trước đó, tp đoàn du khí PetroVietnam đã phi ngng hot đng thăm dò du khí vi tp đoàn Repsol ca Tây Ban Nha trước sc ép ca Trung Quc.

"Mỹ ng hộ các quốc gia đng lên vì các quyn ch quyn và quyn li ca h và kháng c li áp lc phi chp nhn bt kỳ thỏa thun nào mà Trung Quc ép h phi chia s ngun tài nguyên ngoài khơi mà (Trung Quc) không có bt c mt tuyên b ch quyn nào", ông Stilwell nói tại cuc hi tho ca CSIS.

Nguồn : VOA, 15/07/2020

******************

Khu trục hạm USS Ralph Johnson hoạt động tại Trường Sa

RFA, 15/07/2020

Ngày 14/7, tại khu vực Biển Đông, khu trục hạm có tên lửa dẫn đường USS Ralph Johnson của Hải quân Hoa Kỳ tiến hành hoạt động trong khuôn khổ chiến dịch tự do hàng hải tại quần đảo Trường Sa ở Biển Đông.

bacbo2

Khu trục hạm USS Ralph Johnson của Hải quân Hoa Kỳ - Wikimedia Commons

Bộ phận Quan hệ Công chúng của Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Hoa Kỳ cho biết như vừa nêu. Theo đó chiến dịch tự do hàng hải (FONOP) nhằm bảo đảm quyền tự do sử dụng vùng biển theo luật pháp quốc tế trước những hạn chế thách thức hoạt động đi qua vô hại do những áp đặt bởi Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam.

Phía Hoa Kỳ cho rằng những tuyên bố phi pháp tại Biển Đông đe dọa quyền tự do trên biển, trong đó có các quyền tự do hàng hải và hàng không, tự do giao thương không bị gián đoạn, và quyền tự do về các cơ hội kinh tế cho các quốc gia ven Biển Đông.

Hoa Kỳ thách thức những tuyên bố chủ quyền quá đáng khắp nơi trên thế giới bất chấp đó là của nước nào. Cộng đồng quốc tế có vai trò lâu nay là duy trì quyền tự do trên biển. Đây là quyền vô cùng quan trọng đối với an ninh, ổn định và thịnh vượng cho toàn cầu.

Tin từ Hạm đội Thái Bình Dương còn nêu rõ các lực lượng của Hoa Kỳ tiếp tục hoạt động tại Biển Đông trên cơ sở hằng ngày như đã từng diễn ra suốt hơn một thế kỷ qua.

Hạm đội 7 của Hoa Kỳ tiến hành chiến dịch bố trí hải quân tiến công nhằm hỗ trợ cho quyền lợi quốc gia Hoa Kỳ tại khu vực hoạt động Ấn Độ- Thái Bình Dương. Hạm đội 7 có số lượng tàu lớn nhất của Hải quân Mỹ, tương tác với 35 quốc gia biển khác để thiết lập quan hệ đối tác nhằm giữ vững an ninh hàng hải, tăng cường ổn định và ngăn ngừa xung đột.

Nguồn : RFA, 15/07/2020

********************

Chuyên gia : Mỹ sẽ cứng rắn hơn sau khi bác yêu sách Biển Đông của Trung Quốc

VOA, 14/07/2020

Đưa ra lp trường rõ ràng và mnh m nht ca M t trước ti nay v Bin Đông, Ngoi trưởng M Mike Pompeo hôm th Hai 13/7 bác b hu hết các tuyên b ch quyn ca Trung Quc vùng bin giàu tài nguyên và có nhiu tuyến tàu bin quan trng đi qua.

bacbo3

Một tàu sân bay M hot đng Bin Đông hi tháng 5/2020

Hai chuyên gia nhận đnh vi VOA rng lp trường do ông Pompeo công b cho thy Washington gia tăng sc ép trong cnh tranh chiến lược vi Bc Kinh và bước đi này dn đường cho M hành đng cng rn hơn Bin Đông.

Như VOA đã đưa tin, trang web ca B Ngoi giao Mỹ hôm 13/7 đăng tuyên b ca Ngoi trưởng Pompeo nói rõ "Các yêu sách ca Bc Kinh đi vi tài nguyên bin hu hết vùng Bin Đông là hoàn toàn phi pháp, tương t như vy là chiến dch bt nt ca h nhm kim soát các tài nguyên đó".

Trong một đon của tuyên b đ cp đến Vit Nam, người đng đu ngành ngoi giao M nói : "Hoa Kỳ bác b bt c tuyên b ch quyn nào trong vùng bin xung quanh Bãi Tư Chính (ngoài khơi Vit Nam), Bãi cn Luconia (ngoài khơi Malaysia), vùng bin trong Vùng Đc quyn Kinh tế (EEZ) ca Brunei, và Natuna Besar (ngoài khơi Indonesia)".

Nhà ngoại giao hàng đu ca siêu cường s 1 thế gii lưu ý vi Trung Quc rng "Thế gii s không cho phép Bc Kinh đi x vi Bin Đông như th đó là đế chế hàng hi ca h", và ông cnh báo là "M sát cánh với các đồng minh và đi tác Châu Á ca mình trong vic bo v các quyn ch quyn ca h đi vi các tài nguyên bin".

Hai nhà nghiên cứu Hoàng Vit Vit Nam và Lê Hng Hip Singagore bình lun vi VOA rng tuyên b ca Ngoi trưởng Pompeo có nguyên nhân từ cnh tranh chiến lược ngày càng căng thng gia M và Trung Quc, mà trong đó Bin Đông là mt phn quan trng.

bacbo4

Ngoại trưởng M Pompeo gp Phó Th tướng-B trưởng Ngoi giao Việt Nam Phm Bình Minh M, tháng 5/2019

Thạc sĩ Hoàng Vit, chuyên gia v lut bin, gii thích rng trước đây Washington chỉ tập trung tuyên b v t do hàng hi và t do thương mi Bin Đông, khiến các nước nh hơn có tranh chp vi Trung Quc cm thy M "không mn mà", trong khi Bc Kinh liên tc ln ti, chèn ép các nước trong khu vc. Điu đó làm cho M nhn thy cn phải đưa ra lp trường c th hơn. Ông Vit nói :

"Chính vì vậy, nó dn ti vic Hoa Kỳ cn phi có tiếng nói mnh m, rõ ràng và dt khoát, mt thái đ cũng như thông đip đ chuyn ti ti Trung Quc và các quc gia ASEAN v quyết tâm và tính chính đáng ca Hoa Kỳ trong việc ng h các vn đ da trên lut pháp quc tế như vy".

Tuyên bố mi nht ca M gn vi bi cnh cnh tranh chiến lược gia M và Trung Quc ngày càng tăng, trong đó, Bin Đông được xem là "chiến trường" ca s cnh tranh gia hai nước, mà ở đó, M nhn thy phi gia tăng sc ép đ đy lùi các bước đi ca Trung Quc, theo tiến sĩ Lê Hng Hip thuc Vin ISEAS Yusof Ishak. Ông nói thêm :

"Chúng ta có thể thy tuyên b ca ông Pompeo là bước đi tiếp theo, c th hóa chiến lược ca M. Đó là khẳng đnh tuyên b ca Trung Quc là phi pháp, không có giá tr, qua đó xác lp hình nh Trung Quc là quc gia hành đng phi pháp trên Bin Đông, qua đó có th làm suy gim v thế, nh hưởng ca Trung Quc, và nâng cao v thế ca M cũng như các đng minh, đối tác trong khu vc".

Xu thế đi đu hơn na gia M và Trung Quc trên Bin Đông sau tuyên b hôm 13/7 là điu "hoàn toàn có th", vn tiến sĩ Lê Hng Hip nói vi VOA.

u ý đến mt lot hành đng cng rn hơn gn đây ca M đi vi Trung Quc trên thực đa vùng bin, bao gm tp trn và điu tàu chiến hin din gn tàu thăm dò đa cht ca Trung Quc, ông Hip nhn đnh :

"Với tuyên b va ri ca ông Pompeo, có th M đã chun b v mt dư lun, v mt din ngôn đ có nhng bước đi mnh m hơn, xác quyết hơn đi vi Trung Quc. Chúng ta hãy ch xem nhng bước đi c th là gì nhưng xu hướng chung là đi đu gia M và Trung Quốc v mt dư lun, v mt din ngôn cũng như trên thc đa s càng ngày càng gia tăng trong thi gian ti".

Thạc sĩ-lut sư Hoàng Vit cũng tiên liu rng vi VOA rng ti đây M s cng rn hơn vi Trung Quc Bin Đông, nhưng không đến mc xy ra xung đột quân s :

"Hoa Kỳ thấy bên cnh nhng phát ngôn ca mình cn có nhng hành đng c th. Điu đó cho thy Hoa Kỳ s có hành đng mnh m hơn, tuy nhiên vic s dng các bin pháp quân s thì tôi nghĩ có l là chưa, vì c Hoa Kỳ và Trung Quc đu biết mt ranh gii đây khi mà c hai quc gia đu không mun xy ra mt cuc xung đt quân s. Bi vì xy xung đt Bin Đông s dn ti hu qu có th coi như Chiến tranh Thế gii ln th 3".

bacbo5

Hai đội tàu sân bay M Bin Đông, 6/7/2020

Vẫn ông Vit, người cũng là thành viên mt ban nghiên cu lut bin, hải đo Vit Nam, tin rng hành đng mnh m hơn ca M trong thi gian ti s góp phn ngăn chn tham vng ca Trung Quc, cũng như khích l các quc gia b Bc Kinh xem là "nh hơn" đang tranh chp vi Trung Quc đ hng lên, bo v l phi".

Liên hệ đến Vit Nam, nhà nghiên cu Hoàng Vit bình lun :

"Trong thời đim này, sau tuyên b ca ông Pompeo, điu đó khuyến khích Vit Nam cn có nhng hành đng chiến lược mnh m hơn. Nói cho cùng, đy là nhng li thế nếu Vit Nam biết tn dng thì stác dụng nht đnh. Vit Nam có tn dng được hay không, đó là vn đ chúng ta phi ch tiếp".

Nhà nghiên cứu Lê Hng Hip hin làm vic Singapore chia s quan đim là mc dù tuyên b ca ngoi trưởng M nhm đến phc v li ích ca chính siêu cường này, song nó cũng "tốt" cho li ích và mong mun ca các nước ASEAN, trong đó có Vit Nam.

Tuy nhiên, tiến sĩ Hip cho rng nhiu kh năng Vit Nam s không công khai ng h tuyên b ca ông Pompeo. Ông Hip gii thích :

"Việt Nam lâu nay đã phn đi các tuyên b, các yêu sách của Trung Quc. Bây gi, tuyên b ca ông Pompeo là điu tt cho Vit Nam. Nhưng đây, tuyên b ca ông Pompeo nhm vào Trung Quc và đt trong bi cnh cnh tranh chiến lược M-Trung, vì vy, nếu Vit Nam tuyên b mt cách rõ ràng ng h tuyên b ca ông Pompeo thì sẽ b din dch là đang chn phe trong cuc đi đu gia M và Trung Quc. Cho nên, theo tôi, s la chn ca Vit Nam cũng như mt s nước khác trong khu vc là im lng ng h tuyên b ca ông Pompeo, ng h mt cách gián tiếp".

Tuyên bố 13/7 về lp trường ca M đi vi các yêu sách ca Trung Quc Bin Đông đánh du vic Washington ri khi chính sách trước đây là không đng v bên nào trong tranh chp Bin Đông.

Mỹ không đòi ch quyn v vùng bin này và lâu nay thường kêu gi các bên liên quan giải quyết tranh chp mt cách hòa bình, tuân theo lut pháp quc tế.

Nguồn : VOA, 15/07/2020

********************

Hoa Kỳ sẽ cân nhắc việc cấm vận các công ty Trung Quốc tham gia nạo vét và khai thác bất hợp pháp ở Biển Đông

RFA, 14/07/2020

Hoa Kỳ có thể sẽ cân nhắc việc cấm vận một số các công ty nhà nước của Trung Quốc đã tham gia nạo vét, xây lấp các đảo nhân tạo và khai thác dầu khí bất hợp pháp ở Biển Đông. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương - David Stilwell phát biểu như vậy tại hội thảo thường niên về Biển Đông được tổ chức ở Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS) ở Washington DC hôm 14/7.

bacbo6

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á Thái Bình Dương David Stilwell (trái) đến dực cuộc họp với Ngoại trưởng Nam Hàn Kang Kyung-wha ở Seoul hôm 17/7/2019 - AFP

Ông Stilwell nói : "Bắc Kinh đã sử dụng các công ty nhà nước như là các công cụ xâm lấn về kinh tế và lộng hành quốc tế".

"Các công ty (nhà nước) này được sử dụng để thực hiện các việc nạo vét, xây dựng, quân sự hóa các căn cứ trên các đảo nhân tạo mà Trung Quốc chiếm đóng ở Trường Sa, từ đó Bắc Kinh hiện đang vi phạm vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia Đông Nam Á", ông David Stilwell nói tiếp.

Các công ty nhà nước của Trung Quốc được ông Stilwell nêu tên cụ thể bao gồm Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC) và Tập đoàn Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia Trung Quốc (CNOOC). CCC là công ty chịu trách nhiệm chính trong việc nạo vét và xây lấp các đảo nhân tạo cho Trung Quốc ở Biển Đông. CNOOC đã triển khai các giàn khoan dầu khí ở Biển Đông mà điển hình là giàn khoan HD 981 ở gần quần đảo Hoàng Sa hồi năm 2014.

Theo thống kê của trang Sáng kiến Minh bạch Hàng hải thuộc CSIS, hiện Trung Quốc đã xây 20 tiền đồn trên quần đảo Hoàng Sa và 7 tiền đồn ở quần đảo Trường Sa. Ngoài ra Trung Quốc hiện đang kiểm soát bãi cạn Scarborough mà Bắc Kinh lấy từ Philippines vào năm 2012.

Kể từ năm 2013 đến nay, Trung Quốc đã tiến hành nạo vét, xây lấp các đảo nhân tạo ở Trường Sa, tạo 3.200 acres đất cùng với việc mở rộng đáng kể sự hiện diện của mình tại quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp với Việt Nam.

bacbo7

Hình của Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp hôm 10/11/1998 cho thấy một cơ sở Trung Quốc xây trên Mischief Reef AFP

Trong các năm gần đây, Trung Quốc cũng liên tục đưa giàn khoan dầu, tàu hải cảnh, và tàu khảo sát vào vùng biển của các nước láng giềng. Điển hình là vụ đưa giàn khoan HD981 vào khu vực quần đảo Hoàng Sa vào năm 2014. Từ tháng 6 đến tháng 10 năm ngoái, Trung Quốc cũng liên tục điều tàu hải cảnh và khảo sát vào vùng biển của Việt Nam, quấy nhiễu các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam. Trong các tuần qua, Trung Quốc lại tiếp tục điều tàu hải cảnh vào khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam, cản trở việc khai thác dầu khí ở lô 06.1 của Việt Nam.

Hoa Kỳ đã nhiều lần lên tiếng cáo buộc Trung Quốc bắt nạt các nước láng giềng trong đó có Việt Nam trong các hoạt động thăm dò dầu khí.

Phát biểu tại buổi hội thảo, ông Stilwell nói : "Các nguồn tài nguyên này là quyền lợi của các quốc gia Đông Nam Á, là nguồn sống của các cộng đồng vên biển, cuộc sống của hàng triệu công dân các nước này. Đó là những thừa kế của con em của mỗi quốc gia và hành động của Bắc Kinh đang tấn công vào người dân khu vực Đông Nam từ đời này qua đời khác".

Phát biểu mới của giới chức Ngoại giao Hoa Kỳ đưa ra ngay sau tuyên bố hôm 13/7 của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo, bác bỏ các yêu sách đòi hỏi về chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, và ủng hộ phán quyết của Toà Trọng tài quốc tế hồi năm 2016, bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc tự vẽ ra trên biển.

Ngoại trưởng Mike Pompeo cũng cáo buộc Trung Quốc đang muốn trở thành một đế quốc trên biển với các hành động lấn lướt của mình ở Biển Đông.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 14/7 đã lên tiếng phản bác tuyên bố của Mỹ và cáo buộc Hoa Kỳ chính là nước đang gây bất ổn trong khu vực, chia rẽ Trung Quốc với các nước ASEAN bằng cách điều các tàu chiến vào Biển Đông.

Nguồn : RFA, 14/07/2020

*********************

Biển Đông : Mỹ có thể trừng phạt các quan chức Trung Quốc

RFI, 15/07/2020

Một quan chức cao cấp Mỹ hôm 4/7/2020, cho biết Hoa Kỳ có thể sẽ trừng phạt các quan chức Trung Quốc vì cách hành xử phi pháp tại Biển Đông. Cũng hôm 4/7, một khu trục hạm Mỹ đã tiến hành tuần tra vì tự do hàng hải tại quần đảo Trường Sa.

bacbo8

Khu trục hạm Mỹ USS Decatur trong một đợt tuần tra trên Biển Đông. Ảnh tư liệu do Hải quân Mỹ cung cấp ngày 13/10/2016. AP - PO2 Diana Quinlan

Theo kênh truyền hình Mỹ CNBC, ông David Stilwell, trợ lý ngoại trưởng Mỹ về Đông Á và Thái Bình Dương, đã tuyên bố như trên trong cuộc hội thảo thường niên về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS). Ông nhận định Bắc Kinh ngày càng tăng cường yêu sách và cưỡng bức bất kỳ ở đâu.

Theo ông Stilwell, bản chất Trung Quốc không thể chấp nhận một thế giới đa phương với các quyền tự do căn bản và sự chọn lựa của lương tâm. Quan chức Mỹ nhấn mạnh "việc Hoa Kỳ can dự vào khu vực chỉ đơn giản nhằm thực thi pháp luật hiện hành, và lẽ ra việc này đã phải được làm từ lâu".

Tuyên bố trên đây được đưa ra sau khi ngoại trưởng Mike Pompeo công bố lập trường chính thức của Hoa Kỳ, khẳng định các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông là "bất hợp pháp". Ông Pompeo tố cáo "chiến dịch bắt nạt kiểu găng-tơ" của Trung Quốc, cho biết Hoa Kỳ sẽ tăng cường sự hiện diện trong khu vực, nhấn mạnh "thế giới sẽ không cho phép Bắc Kinh coi Biển Đông như đế chế hàng hải của mình".

Sau tuyên bố quan trọng này, Hải quân Hoa Kỳ tiếp tục thách thức Trung Quốc, loan báo khu trục hạm USS Ralph Johnson đang tuần tra ở quần đảo Trường Sa, do "các yêu sách chủ quyền biển bất hợp pháp và quá đáng là mối đe dọa nghiêm trọng cho tự do hàng hải".

Các chuyên gia nhận định đây là bước ngoặt lớn trong chính sách của Hoa Kỳ về Biển Đông, vì nếu trước đây Washington chỉ trích Bắc Kinh về cung cách hành xử, thì nay đã bác bỏ hẳn các yêu sách của Trung Quốc. Có ý kiến cho rằng đây là cơ hội để Việt Nam kiện Trung Quốc ra trước tòa án quốc tế. Tuy nhiên đến nay Việt Nam cũng như các nước ASEAN vẫn giữ thái độ thận trọng.

Cựu ngoại trưởng Philippines, Albert del Rosario hôm qua cổ vũ công dân các nước Việt Nam, Malaysia, Indonesia và Brunei cùng kiện ra trước Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) về các hành động hủy hoại môi trường ở Biển Đông.

Thụy My

Nguồn : RFI, 15/07/2020

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: BBC tiếng Việt VOA tiếng Việt, RFA tiếng Việt, RFI tiếng Việt
Read 556 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)