Dân Thủ Thiêm lại phải ‘ứa gan’ với mấy ông Đảng của Thành phố Hồ Chí Minh

Loan Thảo, VNTB, 09/08/2020

Không ứa gan sao được khi mà những ông bà quan chức của đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh, bất chấp việc dân chúng réo gọi ‘chửi cha’ suốt ngày này qua tháng nọ, song Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh nói rằng ‘hết thời hiệu’ rồi để tính chuyện kỷ luật.

Thật ra chuyện đưa ra mức xử lý "phê bình" đối với mấy ông quan đương chức như Tất Thành Cang, cũng giống như cách nói dân dã, ‘chỉ là gãi… ngứa’ mà thôi.

Nói như lời cáo buộc của luật sư Đặng Đình Mạnh, "dân oan Thủ Thiêm đã liên tục khiếu nại, tố cáo suốt 20 năm qua thì chẳng thể nào nói chính quyền không biết đến tội ác để mà xử lý, đến mức để quá thời hiệu ? Vậy ai đã trì hoãn, tạo điều kiện cho Cang thoát thì cũng vẫn còn là dấu hỏi ?".

Ắt hẳn cả hai câu được đánh dấu hỏi ấy, cũng chỉ là một thể văn của hình thức tu từ. Ai cũng quá rõ câu trả lời một cách căn cơ nhất, ‘đúng Hiến pháp’ nhất được ghi rất rõ ràng như một hiển nhiên tại Điều 4, Hiến pháp 2013 : "là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội" – "chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình" – "Các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật".

Trước tiên, Bộ Chính trị và Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh cùng làm công việc ‘lãnh đạo thành phố’, nên việc sai phạm suốt hơn 20 năm qua tại dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm, trách nhiệm mặc định không ai khác, chính là các vị tổng bí thư, bí thư tương ứng của nhiệm kỳ.

Tiếp theo, những vị tổng bí thư hồi hưu, và đương chức sẽ cùng với các bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh tương ứng, chịu mọi trách nhiệm về các quyết định điều động nhân sự, dẫn tới chuyện các nhân sự này kết bè, kéo phái để phá nát dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm trong suốt hơn 20 năm qua ; và cho đến nay bè phái này vẫn chưa được xử trí theo đúng quy định của kỷ cương phép nước.

Thứ ba, vì Hiến định nói rằng dù đó là ngài tổng bí thư quyền lực cao chót vót của Đảng, hay chỉ là ông đảng viên vốn là bộ đội phục viên, giờ đang lam lũ nghề vá xe nơi đầu đường, tất cả đều phải tuân thủ đúng pháp luật, không có một ‘kim bài miễn tử’ nào ở đây. Bởi đơn giản, "Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài" như huấn dụ của chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thế nhưng trên thực tế thì chẳng có điều nào ở trên được thực hiện. Quyền lực được Hiến định tại Điều 4, khi mang đến tai ương cho người dân, thì chẳng thể mang ra để phán xét. Cũng dễ hiểu, Tòa án Hiến pháp tại Việt Nam vẫn là câu chuyện ở thì tương lai, mặc dù từng được đặt ra nghiêm túc trong thời gian lấy ý kiến cho bản tu chính Hiến pháp từ phiên bản 1992 sang 2013.

Xin dẫn một ví dụ để thấy rõ những nguyên do khiến người dân Thủ Thiêm đang ứa gan :

"Về kết quả xem xét, thi hành kỷ luật đối với vụ việc tại Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thực hiện thông báo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm liên quan quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Ban Thường vụ Thành ủy đã chỉ đạo xem xét trách nhiệm của 66 đảng viên có khuyết điểm, vi phạm.

Cụ thể, Ban Thường vụ Thành ủy có văn bản báo cáo, đề nghị Ủy ban Kiểm tra Trung ương xem xét theo thẩm quyền đối với một đồng chí.

Đối với 3 đồng chí Thành ủy viên nhiệm kỳ 2015 – 2020 : Phan Thị Thắng, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND Thành phố, nguyên Giám đốc Sở Tài chính ; Bùi Xuân Cường, Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban Quản lý Đường sắt đô thị Thành phố, nguyên Giám đốc Sở Giao thông vận tải ; đồng chí Tất Thành Cang, Thành ủy viên, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Công trình Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh, nguyên Giám đốc Sở Giao thông vận tải có khuyết điểm, vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật, nhưng do đến nay đã hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng nên Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố thống nhất kết luận phê bình".

(Trích "Kết quả xem xét, thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên đối với vụ việc tại Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm và 8 đơn vị", đăng trên trang tin điện tử Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 7/8/2020).

Nói đến sai phạm trong quá trình triển khai khu đô thị Thủ Thiêm gắn liền với tên tuổi Tất Thành Cang – Bùi Xuân Cường – Phan Thị Thắng, không thể không nhắc đến dự án đầu tư xây dựng 4 tuyến đường chính theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao). 4 tuyến đường đó là : Đại lộ Vòng Cung (R1), đường ven hồ trung tâm (R2), đường ven sông Sài Gòn (R3) và đường Vùng Châu thổ, đường Châu thổ, đường ven sông – khu dân cư (R4).

Tại thông cáo của kỳ họp thứ 31 từ ngày 12 – 14/11/2018, Ủy ban Kiểm tra Trung ương công bố nội dung liên quan về việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với ông Tất Thành Cang – Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo cơ quan kiểm tra trung ương, ngày 1/12/2014, Giám đốc Sở Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh ký kết hợp đồng BT xây 4 tuyến đường này. Tuy nhiên, trước đó một năm, tháng 11/2013, doanh nghiệp được chỉ định đã ký tắt hợp đồng BT với lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh và dự án đã được khởi công từ đầu năm 2014 để kịp tiến độ hoàn thành vào năm 2017. Bản hợp đồng tắt này được ông Tất Thành Cang (Giám đốc Sở Giao thông vận tải, Uỷ viên UBND Thành phố Hồ Chí Minh) đại diện UBND Thành phố ký kết và được đóng dấu "mật".

Hợp đồng này thể hiện, dự án 4 tuyến đường ‘xương sườn’ của khu đô thị Thủ Thiêm gồm : Đại lộ vòng cung (tuyến R1 dài 3,4 km) ; đường ven hồ trung tâm (tuyến R2 dài 3 km) ; đường ven sông Sài Gòn (tuyến R3 dài 3 km) ; đường vùng Châu thổ, đường Châu thổ, đường ven sông – khu dân cư (tuyến R4 dài 2,5 km). Ngoài ra còn có 10 cây cầu trong đó có 2 cầu cạn. 4 tuyến đường có tổng chiều dài gần 12 km, chiều rộng từ 11,6m đến 55m với tổng mức đầu tư là hơn 8.265 tỷ đồng. Nếu tính cả chi phí dự phòng do trượt giá và lãi vay (3.917 tỷ đồng), tổng số vốn lên đến hơn 12.200 tỷ đồng.

Như vậy, trung bình mỗi km đường trong khu đô thị Thủ Thiêm có giá gần 700 tỷ đồng – gấp 4 lần suất đầu tư tuyến cao tốc Bắc – Nam đã được Quốc hội thông qua (gần 182 tỷ đồng/km) và hơn gấp 3 lần cao tốc Hà Nội – Hải Phòng (khoảng 250 tỷ đồng/km).

Đổi lại, công ty ký hợp đồng này được giao 79 ha đất trong khu đô thị mới Thủ Thiêm (phường Thủ Thiêm và phường An Lợi Đông) để phát triển các dự án bất động sản. Giá giao đất tại thời điểm đó (năm 2013) chỉ được tính bình quân 26,7 triệu đồng/m2.

Tuy nhiên, việc ký kết trên không đúng thẩm quyền theo quy định tại Nghị định 108 năm 2009 của Chính phủ về đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT), hợp đồng xây dựng – chuyển giao – kinh doanh (BTO), hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT). Theo nội dung nghị định, UBND Thành phố Hồ Chí Minh chỉ được phê duyệt tổng mức đầu tư các dự án BT có tổng mức đầu tư dưới 1.500 tỷ đồng…

Và kết quả hiện tại thì sao ? "Do đến nay đã hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng nên Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố thống nhất kết luận phê bình".

Hỏi sao không thể ứa gan cho được ?

Loan Thảo

Nguồn : VNTB, 09/08/2020

*********************

Phê bình Tất Thành Cang : giơ cao – đánh khẽ ?

Võ Hàn Lam, VNTB, 09/08/2020

Tất Thành Cang "được hưởng cách xử lý với mức phê bình là phúc đức cho Cang, nhưng là sự vô phúc cho công lý dân tộc này. Đảng ạ" 

Thời hạn là một khoảng thời gian được xác định từ thời điểm này đến thời điểm khác. Thời hiệu là thời hạn do luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều kiện do luật quy định.

Thế nào là ‘hết thời hiệu’ theo quy định của pháp luật hiện hành ?

Chiều 7/8, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh có thông báo về kết quả xem xét, thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên đối với vụ việc tại dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Theo  Ủy ban Kiểm tra Thành ủy, 3 người là Thành ủy viên nhiệm kỳ 2015-2020, có khuyết điểm, vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật, nhưng do đến nay đã hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng nên Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh thống nhất kết luận phê bình.

Cụ thể, 3 cán bộ này là bà Phan Thị Thắng – Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, nguyên Giám đốc Sở Tài chính ; ông Bùi Xuân Cường – Trưởng Ban Quản lý Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh, nguyên Giám đốc Sở Giao thông và vận tải ; ông Tất Thành Cang – Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Công trình lịch sử thành phố, nguyên Giám đốc Sở Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh.

Dường như cách giải thích ở trên về cách hiểu "thời hiệu" của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh có khác với hệ thống pháp luật hiện hành.

Theo đó, thời hiệu là khoảng thời gian mà văn bản quy phạm pháp luật hoặc một quyền do pháp luật quy định có hiệu lực bắt buộc thi hành. Trong khuôn khổ của khoảng thời gian đó, chủ thể được hưởng quyền dân sự, được miễn trừ nghĩa vụ dân sự hoặc khi kết thúc khoảng thời gian đó thì chủ thể được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự, được miễn chấp hành bản án hoặc mất quyền khởi kiện. Thời hiệu được phân loại theo hiệu quả pháp lý phát sinh.

Thời hiệu được chia làm 5 loại cụ thể :

1) Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự : không truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tính từ ngày phạm tội đã qua những thời hạn : 5 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt từ 2 năm tù trở xuống hoặc hình phạt khác nhẹ hơn ; 10 năm đối với tội phạm ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên 2 năm ; 15 năm đối với các tội phạm nghiêm trọng.

2) Thời hiệu thi hành bản án hình sự : không buộc người bị kết án phải chấp hành bản án, nếu tính từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật đã qua những thời hạn : 5 năm đối với các trường hợp xử phạt từ năm năm tù trở xuống ; 10 năm đối với các trường hợp xử phạt tù từ trên năm năm đến mười lăm năm ; 15 năm đối với trường hợp xử phạt tù từ trên mười lăm năm đến hai mươi năm.

3) Thời hiệu hưởng quyền dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ thể được hưởng quyền dân sự.

4) Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là thời hạn mà khi kết thúc nó thì người có nghĩa vụ dân sự được miễn thực hiện nghĩa vụ đó.

5) Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện, nếu thời hiệu đó kết thúc thì chủ thể mất quyền khởi kiện. Tuy nhiên, riêng đối với thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự không áp dụng đối với các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.

‘Hết thời hiệu’ theo cách hiểu của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh ?

Thời hiệu xử lý kỷ luật được tính từ thời điểm có hành vi vi phạm đến thời điểm tổ chức đảng có thẩm quyền ra quyết định kiểm tra, xem xét kỷ luật đảng viên ; trường hợp vi phạm xảy ra liên tục kéo dài thì thời hiệu được tính từ thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm.

Ngày 22/3/2018, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã ký ban hành văn bản số 04-HD/UBKTTW hướng dẫn thực hiện một số Điều trong Quy định số 102-QĐ/TW ngày 15/11/2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm.

Khoản 1, Điều 3 quy định : "Thời hiệu xử lý kỷ luật về Đảng là thời hạn được quy định trong Quy định này mà khi hết thời hạn đó thì đảng viên có hành vi vi phạm không bị xử lý kỷ luật".

Đảng viên vi phạm ở bất cứ thời điểm nào đều phải được tổ chức đảng có thẩm quyền kiểm tra, làm rõ, kết luận và biểu quyết hình thức kỷ luật cụ thể. Sau đó căn cứ vào kết quả biểu quyết và đối chiếu với quy định về thời hiệu xử lý kỷ luật để quyết định thi hành hoặc không thi hành kỷ luật đối với đảng viên vi phạm.

Như vậy, xét về cách hiểu về tiếng Việt, cho thấy việc ‘hết thời hiệu’ mà Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh nêu ra trong trường hợp ông Tất Thành Cang là đúng quy định của Đảng. Bởi suốt thời gian mà ông Tất Thành Cang tác oai, tác quái gây tội ác với người dân Thủ Thiêm, mặc dù có rất nhiều đơn thư tố cáo, thậm chí cả kết luận từ cơ quan thanh tra chính phủ, song đã không có bất kỳ một xử trí nào cả về mặt Đảng lẫn chính quyền với ông Tất Thành Cang.

Dễ nhận ra ở đây về sự ‘bao dung’ đối với ông Tất Thành Cang của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh.

Điều 3.2 của Quy định số 102-QĐ/TW, "xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm", ghi như sau : "Không áp dụng thời hiệu xử lý kỷ luật đảng đối với những hành vi vi phạm đến mức phải kỷ luật bằng hình thức khai trừ ; vi phạm về chính trị nội bộ ; về an ninh, quốc phòng, đối ngoại có xâm hại đến lợi ích quốc gia và việc sử dụng văn bằng, chứng chỉ, chứng nhận không hợp pháp".

Với cách đánh giá hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng đối với ông Tất Thành Cang, đồng nghĩa với nhìn nhận của tập thể Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh, là các sai phạm kéo dài trong quản lý đối với dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, không nghiêm trọng tới mức phải kỷ luật bằng hình thức khai trừ Đảng đối với ông Tất Thành Cang.

Giơ cao – đánh khẽ

Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương hồi tháng 11/2018, ông Tất Thành Cang (khi còn là Giám đốc Sở Giao thông và vận tải Thành phố Hồ Chí Minh) năm 2013, đã vi phạm quy định về đất đai và quản lý đầu tư xây dựng khi phê duyệt dự án và ký tắt hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao) với Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Đại Quang Minh, đầu tư xây dựng bốn tuyến đường chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Bốn tuyến đường dài gần 12 km (trong đó có 10 cây cầu), rộng từ 11,6 m đến 55 m với tổng mức đầu tư là hơn 8.265 tỷ đồng. Nếu tính cả chi phí dự phòng do trượt giá và lãi vay (3.917 tỷ đồng), tổng số vốn lên đến hơn 12.200 tỷ đồng.

Ngoài sai phạm tại Thủ Thiêm, trước đó, ông Tất Thành Cang còn bị xác định sai phạm liên quan đến Công ty  trách nhiệm hữu hạn một thành viên đầu tư và xây dựng Tân Thuận (100% vốn thuộc Văn phòng Thành ủy) chuyển nhượng hơn 320.000 m2 đất tại dự án Khu dân cư Phước Kiển (huyện Nhà Bè) cho doanh nghiệp.

Ngày 26/12/2018, Hội nghị Trung ương 9, khóa XII thông qua việc kỷ luật ông Tất Thành Cang bằng hình thức : Cách chức Ủy viên Trung ương Đảng khóa XII, Phó bí thư thường trực Thành ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2015-2020, vì đã có những khuyết điểm, vi phạm rất nghiêm trọng.

Hiện, ông Cang vẫn là đại biểu Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ở đơn vị bầu cử 11 (quận 10).

"Cang được hưởng cách xử lý với mức phê bình là phúc đức cho Cang, nhưng là sự vô phúc cho công lý dân tộc này. Đảng ạ" – luật sư Đặng Đình Mạnh, nhận định.

Võ Hàn Lam

Nguồn : VNTB, 09/08/2020