Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ diễn ra trong vòng chưa đầy 90 ngày nữa, đang tạo một không khí chính trị chia rẽ chưa từng thấy, và người Mỹ gốc Việt không đứng bên ngoài bối cảnh chính trị này.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden.
Hai nhóm vận động chính trị của người Mỹ gốc Việt, một ủng hộ đương kim tổng thống Donald Trump, một ủng hộ ứng viên của Đảng Dân chủ, Joe Biden, cũng vừa được thành lập.
Nhóm ủng hộ tổng thống Trump có tên "Vietnamese Americans for Trump as President Again – TAPA" (Người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Trump tái đắc cử). Còn nhóm ủng hộ ông Biden có tên "Vietnamese Americans for Biden – VAFB" (Người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Biden).
Hai nhân vật đồng sáng lập hai nhóm đối lập này đưa ra những lập luận trái ngược, bảo vệ quan điểm của mình, nhưng đều đồng ý "chấp nhận sự đối lập về tư tưởng trong chính sách".
Trang Web của nhóm người Việt ủng hộ Tổng thống Trump tái cử - TAPA..
TAPA : MAGA (Make America Great Again)
Nhóm TAPA kêu gọi cộng đồng bầu cho Tổng thống Trump tái đắc cử, với thông điệp "Mỗi lá phiếu bầu cho Tổng thống Trump là một viên gạch xây lên căn nhà "Make America Great Again".
Từ Florida, Tiến sĩ kinh tế Phạm Đỗ Chí, một trong số 14 thành viên sáng lập của nhóm, nói với VOA tiếng Việt :
"Chúng tôi là một nhóm người Mỹ gốc Việt ở gần như khắp các tiểu bang, trong nhóm đại diện có 14 người nhưng có đến hàng trăm người ủng hộ. Chúng tôi cần lên tiếng mạnh để ủng hộ Tổng thống Trump tái cử vì chương trình chính sách của ông rất đúng trong 3,5 năm qua.
"Chúng tôi luôn ủng hộ Tổng thống Trump tái cử qua các hình thức vận động trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Chúng tôi liên lạc khắp các tiểu bang, nhất là các bang swing state – nơi có ngang ngữa số ủng hộ giữa Dân chủ và Cộng hòa".
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí, cựu chuyên gia cao cấp Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đồng thời là cựu cố vấn kinh tế của cố Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt và cố Thủ tướng Phan Văn Khải, nêu các lý do vì sao nhóm của ông ủng hộ Tổng thống Trump :
"Chúng tôi ủng hộ chính sách về phương diện an ninh nội địa của Tổng thống Trump, là chính sách sẽ đưa chúng ta ra khỏi cơn đại dịch với chương trình "law and order" ; tái khởi động các hoạt động kinh tế mạnh mẽ.
"Điều quan trọng nhất mà chúng tôi e ngại là chủ trương thiên về chủ nghĩa xã hội của đảng Dân chủ, mà tiêu biểu là của cựu phó Tổng thống Joe Biden… nhất là trước tình hình Trung Quốc đang có thái độ hung hãn xâm nhập Hoa Kỳ đủ mọi phương tiện, kể cả chuyện đại dịch, gián điệp, âm mưu phá hoại kinh tế…".
Trong bức thư nêu thông điệp đến cộng đồng, nhóm TAPA viết : "Tổng thống Trump dùng "Thế Cờ Vây" để ngăn chặn mưu đồ bành trướng bá quyền của Trung Cộng qua thương chiến Mỹ-Trung, Biển Đông, Hong Kong, và Đài Loan…".
Ông Phạm Đỗ Chí nêu kỳ vọng :
"Sự thắng cử của ông Trump kỳ tới sẽ giúp cho tình hình Biển Đông được vững vàng hơn, để Trung Quốc từ bỏ hay không thực hiện được ý đồ xâm lăng, từ kinh tế đến quân sự đối với Việt Nam.
"Đương nhiên, Việt Nam không có sự lựa chọn nào khác là sẽ ủng hộ và kết chặt ngoại giao với liên minh mới mà Mỹ vừa thiết lập. Như Ngoại trưởng Mike Pompeo vừa phát biểu, liên minh các nền dân chủ đó gồm các nước dân chủ tự do và cả những nước tuy còn là xã hội chủ nghĩa như Việt Nam, nhưng ủng hộ chính sách của Mỹ để đối đầu với Trung Quốc".
VAFB : Chiến tranh thương mại là ‘một thất bại’
Từ Virginia, ông Nguyễn Quốc Khải, một người ủng hộ Joe Biden - ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, nêu nhận định với VOA rằng ông Trump "không có khả năng làm tổng thống" và "không thực sự cứng rắn với Trung Quốc".
"Tôi không ủng hộ ông Trump vì ông ấy không có khả năng làm tổng thống !
Nhiều người tin rằng ông Trump là người cứng rắn với Trung Quốc nhưng tôi thấy ông rất yếu về mặt đó. Ông nói nhiều nhưng không làm gì cụ thể. Khi mới lên làm tổng thống năm 2017, ông đã rút Mỹ ra khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương – TPP – mà thực ra cái này là rất cần để bao vây Trung Quốc.
Ông còn tạo ra chiến tranh thương mại với Trung Quốc, mà bây giờ lại bế tắc, không đi đến đâu cả, và có thể nói là thất bại ! Cả Trung Quốc và Mỹ đều bị thiệt hại !".
Ông Nguyễn Quốc Khải, cựu chuyên viên của Ngân hàng Thế giới (World Bank), và từng có thời gian giảng dạy tại trường Cao học Quốc tế vụ thuộc Viện Đại học Johns Hopkins của Hoa Kỳ, nêu nhận định rằng ông ủng hộ việc có các nhóm công khai ủng hộ các đảng phái chính trị ở Hoa Kỳ :
"Tôi không rõ những người trong nhóm [TAPA] này, nhưng tôi ủng hộ việc tổ chức ra một nhóm như vậy để ủng hộ cho ông Trump. Điều đó tốt thôi, tốt hơn là lên trên Facebook rồi dùng những tên tuổi không rõ ràng, hay ẩn danh để tranh luận với nhau thì không hay lắm !
Việc tổ chức hẳn một nhóm như vậy để bênh vực hay ủng hộ một cá nhân là rất tốt, phù hợp với chế độ dân chủ của mình".
Ông Nguyễn Quốc Khải cho VOA biết thêm rằng Nhóm người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Biden (Vietnamese Americans for Biden – VAFB) cũng đã được thành lập và sẽ sớm ra thông cáo báo chí.
Khảo sát của APIA và AAPI Data 2018 : 64% người Mỹ gốc Việt ủng hộ Tổng thống Donald Trump. Photo APIA.
Cộng đồng gốc Việt nghiêng về ai ?
Có một sự thay đổi khuynh hướng bỏ phiếu trong số cử tri gốc Việt ở thời điểm 2018. Vào tháng 10/2018, cuộc khảo sát về cử tri gốc Á do APIAVote và AAPIData thực hiện cho thấy người Mỹ gốc Việt có tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Donald Trump cao nhất trong số các cộng đồng gốc Á, với tỷ lệ lên đến 64%. Trước đó, trong cuộc đua vào Thượng viện 2018 thì chỉ 20% cử tri gốc Việt ủng hộ ứng viên Cộng hòa và 50% ủng hộ ứng viên Dân chủ, phần lớn là vì đảng Dân chủ ủng hộ người nhập cư.
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí thừa nhận hiện có gần một nửa cử tri gốc Việt ủng hộ phe Dân chủ, và trong số cử tri Mỹ, có "ít nhất một nửa không bằng lòng các chính sách của Tổng thống Trump".
"Chúng tôi sống trong xã hội dân chủ, chúng tôi chấp nhận sự đối lập về tư tưởng trong chính sách, nhất là trong một kỳ tranh cử đầy cảm xúc như lần này.
"Trong dân Mỹ, cũng có ít nhất một nửa không bằng lòng các chính sách của Tổng thống Trump và trong cộng đồng người gốc Việt – tôi hy vọng – cũng có ít hơn một nửa có khuynh hướng ủng hộ quan điểm của đảng Dân chủ".
Cuộc bầu cử lần này ảnh hưởng và "lôi kéo" cả những người từng bàng quan với chuyện chính trị. Bà Trương Minh Ánh, một cư dân Tampa, Florida, là một đơn cử.
Bà Ánh nói với VOA rằng bà không quan tâm lắm đến chính trị và chưa từng đi bầu ở Mỹ, nhưng nhấn mạnh rằng lần này bà nhất định đi bầu, và sẽ bầu cho ông Trump :
"Tôi thích đường lối đối ngoại của Tổng thống Trump vì ngăn chặn sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản. Các vấn đề đối nội như kinh tế, công ăn việc làm… rất hợp ý với người yêu chuộng tự do và công bằng.
"Trước giờ tôi không đi bầu, nhưng kỳ này sẽ ráng đi bầu… Không những thế, tôi còn giúp cộng đồng người Việt lớn tuổi cùng đi nữa".
Hội người Mỹ gốc Việt Cấp tiến - PIVOT, đăng bài của đài NBC News về người gốc Á ủng hộ cựu Phó Tổng thống Joe Biden.
Trong khi đó, ông Vũ Bảo Kỳ, cựu thành viên ủy ban cố vấn của Tổng thống George W. Bush về người Mỹ gốc Á và Thái Bình Dương, hiện là chuyên viên kinh tế-tài chính của một công ty cố vấn chiến lược ở Atlanta, Georgia, cho VOA biết rằng ông là người từng ủng hộ đảng Cộng hòa nhưng rất nghi ngờ về các chính sách của Tổng thống Donald Trump.
Ông nói với VOA :
"Tôi không có khuynh hướng khuyến khích đồng bào chúng ta đi bỏ phiếu ủng hộ ông Trump. Ông Trump càng ngày càng mất uy tín qua những hành động, lời nói của mình. Có những trò chơi không tốt lắm mà ông Trump đã đưa ra để tuyên truyền không vì công lý.
"Tôi khuyên rằng giới trẻ cần đóng góp mạnh mẽ hơn cho công cuộc xây dựng đất nước".
Bà Trương Minh Ánh bày tỏ lo ngại về những điều mà bà cho là ảnh hưởng của khuynh hướng thiên xã hội chủ nghĩa trong cộng đồng người gốc Việt trẻ, mà nguyên nhân theo bà có thể do một phần của nền giáo dục và truyền thông Mỹ. Bà nói : "Người Mỹ gốc Việt đã bao năm lánh nạn cộng sản, chúng ta phải vận động để giới trẻ nhận thức và ủng hộ Tổng thống Trump nhằm ngăn chặn sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản".
Ghi nhận của VOA từ các cuộc phỏng vấn thực hiện hồi tháng 10, 2018 với một số cử tri gốc Việt, thì người thuộc thế hệ lớn tuổi nói họ hài lòng với thành tích của tổng thống trong các vấn đề kinh tế Mỹ cũng như lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc và nói sẽ bỏ phiếu cho các ứng cử viên Cộng hòa. Trong khi đó người thuộc thế hệ trẻ hơn mà VOA phỏng vấn nói họ quan tâm đến chính sách di trú, chăm sóc y tế, kiểm soát giá thuê nhà, và nói sẽ bỏ phiếu cho các ứng cử viên Dân chủ.
An Hải
Nguồn : VOA, 12/08/2020