Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

20/08/2020

Lukashenko, một tàn dư của chế độ cộng sản

Ngô Nhân Dụng

Alexander Lukashenko, tng thng x Belarus đang b dân ni lên phn kháng vì gian ln bu c trng trn. Ông ta cu cu Tng thng Nga Vadimir Putin. Putin ha can thip nếu Belarus b nước khác tn công, nhưng cho ti nay các nước Âu Châu và M phn ng rt dè dt. S phn 10 triu dân Belarus s do h quyết đnh trong nhng ngày tháng ti.

luka1

Biu tình ti thủ đô Minsk, Belarus, 18/8/2020.

Trước ngày b phiếu, 9/8, Lukashenko, 65 tui, đã b tù tt c các ng c viên đi lp, trong đó có ông Tikhanovsky, mt blogger ni tiếng. V ca ông, bà Svetlana Tikhanovskaya, 37 tui, đã ghi danh ng c thay cho chng. Bà Tikhanovskaya vn là mt giáo sư, xưa nay ch lo nuôi hai đa con, không bao gi tham gia chính tr. Lukashenko coi thường bà cho nên đã chp nhn cho Tikhanovsky tranh c. Bà ch nêu mt li ha hn, là nếu đc c thì, trong vòng sáu tháng, s t chc mt cuc bu c tng thng khác, trong sch, công bng.

Trong ngày b phiếu, dân đã xếp hàng ch dài nhiu cây s đ mong dùng lá phiếu lt đ chế đ Lukashenko. nhng thùng phiếu có quan sát viên theo dõi và kim soát, không th gian ln, thì bà Tikhanovskaya chiếm 70 phn trăm s phiếu. Ch tch y ban Bu c, mt người do Lukashenko b nhim t năm 1996, cho kéo dài thi gian b phiếu, đ tay chân nhét thêm phiếu vào các thùng phiếu nơi không người kim soát. Khi kết qu được công b, ông Lukashenko chiếm 80% s phiếu, còn bà Tikhanovskaya ch được 9,9% !

Dân chúng lp tc xung đường. Sáng ngày hôm sau, bà Tikhanovskaya đã ti tr s y ban Bu c đ np đơn khiếu ni bu c gian ln. Bà b gi trong đó ba, bn tiếng đng h. Ri được công an áp ti đưa sang nước láng ging Lithuania. Hai con bà cũng đã được đưa qua t trước. Trong khi đó, đài truyn hình ca chế đ đưa lên hình nh bà Tikhanovskaya lúc còn trong văn phng bà ch tch y ban Bu c. Tikhanovskaya ngi trên ghế bành, được mt bàn tay đưa cho mt bn tuyên b, bà cúi đu đc vi ging ngp ngng, yêu cu dân Belarus hãy ngưng biu tình, không chng li cnh sát, và chp nhn ông Alexander Lukashenko tiếp tc làm tng thng.

Alexander Lukashenko đã coi thường dân chúng hết sc, cho nên mi dàn dng nên mt màn kch không ai có th tin được. Ngày hôm sau, Lithuania, bà Tikhanovskaya đã lên tiếng ph nhn nhng li l bà b ép buc phi đc, bà kêu gi dân Belarus tiếp tc biu tình. Không nhng người dân phn kháng, công nhân ti nhiu xí nghip cũng bt đu đình công bác b cuc bàu c gian trá.

Công nhân các nhà máy chế phân bón, nhà máy dt và may qun áo đã đình công, sau khi bà Svetlana Tikhanovskaya kêu gi. Ngày th Hai, 5.000 công nhân mt nhà máy sn xut xe kéo máy (cy, ba) đã đình công và kéo nhau ra đường biu tình, gia th đô Minsk; mc dù Lukashenko ra lnh cm đình công.

Công nhân là mt "rường ct" ca chế đ, vì hai bên cn ln nhau. Lukashenko vn bo v các doanh nghip nhà nước còn li t thi chế đ cng sn, mc dù thua l liên miên. H thng kinh tế quc doanh là nơi Lukashenko phân phát quyn li, bo v lòng trung thành ca đám tay chân. Các công nhân làm trong đó cũng biết rng h sng nh chế đ, vì nếu tư doanh được t do thì h không th cnh tranh, s tht nghip !

Lukashenko tin rng các công nhân phi gn bó vi ông ta, theo li "còn Đng còn mình !" Cho nên ông ta đã ti thăm mt nhà máy ca công ty quc doanh MZKT, sn xut xe hơi, ch yếu đ bán xe cho quân đi. Khi ông ta lên din đàn đ kích nhng người dân biu tình, ông m ming nói, "H đang nói rng có gian ln bu c…" thì các công nhân đang đng nghe bng đng thanh nói : "Đúng !" Nhiu công nhân đã hô ln : "Ukhodi !" nghĩa là "Cút đi !".

Lukashenko là mt "sn phm tàn dư" ca chế đ cng sn, sau khi Belarus tách khi Liên Xô và tuyên b đc lp. Vn đng đu mt nông trường tp th, ông ta biết li dng các cuc tranh c, dùng các khu hiu "chng tham nhũng" hp dn nên đc c tng thng năm 1994. Nhưng ông cng c đa v đc tài bng các công c ca chế đ cũ : Gung máy công an mt v (vn còn mang tên KGB như cũ) ; h thng báo, đài do nhà nước kim soát ; đàn áp đi lp, bu c gian ln ; ri thay đi hiến pháp đ có th cai tr sut đi.

Trên mt ngoi giao, Lukashenko li biết và đu dây gia Nga và các nước Âu, M. Putin vn là mt ng chí" thân thiết. Khi kinh tế Nga xung dc, phi gim bt vin tr, Lukashenko đã nhiu ln chng Putin, đ ly lòng các nước Tây phương. Nhưng khi dân chúng biu tình và đình công, bãi th, cm thy đa v nguy khn, Lukashenko đã kêu gi Putin giúp đ.

Nhưng ti sao gii công nhân các doanh nghip nhà nước đã quay đu chng Lukashenko ? Cũng ch vì con vi khun coronavirus !

Ngay t khi bnh dch Covid-19 dang lan truyn khp thế gii, Lukashenko đã nhm mt không chu nhìn thy mi nguy him. Khi nước Belarus đã có 70 ngàn người mc bnh, thì ông ta vn không đóng ca biên gii, không cm cung nhng người mc bnh, không bo dân chúng phi cách ly xa nhau, không dùng mng che mt.

Các trn đá banh vn được t chc, Lukashenko ra lnh các trường hc m ca. Không nhng thế, ông ta ch trích nhng người đ cho mình nhim bnh, còn không che giu ý nghĩ rng khi nhiu người già, yếu chết đi thì ngân sách bt thâm thng ! Dân Belarus kinh ngc và phn n !

Gii công nhân là nhng người d b lây nhim Covid-19 nht, vì h phi tiếp tc làm vic trong điu kin không thay đi chút nào, cho nên d b lây nhim. Bn "hp đng ngm" gia gii lao đng quc doanh và Lukashenko đã b xé b : Chế đ đc tài không bo v được người dân, nht là các công nhân !

Lukashenko đã quay sang kêu gi Putin bo v mình, khiến gii công nhân càng phn n. Vì nước Nga đi vi dân Belarus cũng không khác gì nước Tàu đi vi dân Vit Nam. Trong my năm qua, Lukashenko đã đưa ra chương trình gii tư mt s doanh nghip nhà nước, mt s s bán cho các công ty Nga.

Năm 1989, lãnh t cng sn Romania, Nicolae Ceausescu, và bà v Elena, đã b dân chúng biu tình lt đ, ri hành quyết. Nhưng lúc đó cng sn Nga còn đang lo chính s phn ca h cho nên không th cu. Năm nay tình hình khác hn. Putin đ sc can thip và đang cn mt hành đng ngoi giao mnh đ cho dân Nga quên cnh kinh tế suy sp và ni bt mãn vì chế đ đc tài.

Dân chúng Belarus còn lo mt đòn cui cùng mà ông Putin có th tung ra, là chiếm đóng Belarus, như ông ta đã làm Crimea năm 2014, đ bo v chế đ Lukashenko ! Nga và Belarus có mt bn hip ước cho phép quân Nga tiến vào bo v chế đ nếu Belarus b quân nước ngoài xâm lăng. Ông Lukashenko đang hô hoán rng quân đi khi NATO đang chun b tiến đánh, mc dù khi này ci chính !

Không th đoán trước s phn dân Belarus s ra sao. H có th kéo dài các cuc đình công, biu tình đến bao gi ? Nếu quân đi Belarus đng lên ng h người dân thì liu ông Putin có đ yên hay không ? Ông Lukashenko đã tuyên b s trưng cu dân ý, có th thay đi hiến pháp, đ chia s bt quyn hành, nhưng con đường hòa gii đó có th thành hình hay không ?

Cui cùng, chính người dân Belarus s phi quyết đnh s phn ca h. Chúng ta ch có th cu nguyn h có đ khôn ngoan và bn chí đ thoát khi mt chế đ đc tài mà ch nghĩa Marx Lenin còn đ li !

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : VOA, 20/08/2020

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Ngô Nhân Dụng
Read 610 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)