Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

22/09/2020

Vụ án Đồng Tâm không yên với dư luận trong nước và quốc tế

Thiện Ý

Bn án sơ thm v Đng Tâm gây bt bình trong công lun thế nào ?

Thiện Ý, VOA, 22/09/2020

Tin tng hp gii truyn thông trong và ngoài Vit Nam cho hay, ngày 14/9/2020 va qua, Tòa án thành ph Hà Ni, sau mt tun xét x, đã đưa ra bn án sơ thm đi vi 29 người dân thôn Hoành, xã Đng Tâm, huyn M Đc, Hà Ni ; v các ti "Giết người" (Điu 123 Bộ luật hình sự Việt Nam) hoc"Chng người thi hành công v" (Điu 330 Bộ luật hình sự Việt Nam). Bn án sơ thm đã gây bt bình và phn đi mnh m trong công lun Vit Nam và quc tế.

banan1

Nông dân Đng Tâm ti phiên tòa Hà Ni kết thúc hôm 14/9/2020. VNA via Reuters

Bn án sơ thm v án Đng Tâm thế nào ?

Phn ng ca công lun Vit Nam và qu tế ra sao ?

Đó là ni dung bài viết và thuyết trình này.

I - Bn án sơ thm v án Đng Tâm thế nào ?

1 - Din tiến v kin

T khiếu kin đt đai, dn đến v án hình s xin tóm lược như sau :

1.1 - T khiếu kin đt đai

V tranh chp đt đai Đng Tâm gia người dân và chính quyn ni lên t năm 2016. Tình hình bt đu căng thng t tháng 11/2016 khi UBND huyn M Đc căng dây khp khu vc 59h tây Đng Sênh, san gt mt s mt bng và cm bin'Vùng cm - Khu vc quân s'".

T năm 20172019 : ông Lê Đình Kình (đi din cho dân Đng Tâm) nhiu ln gi đơn lên Thanh Tra Chính Ph đ ngh xem xét tính chính xác ca kết lun ca Thanh tra Hà Ni, khng đnh 59ha đt Đng Sênh là đt nông nghip ca Đng Tâm t bao đi nay, không phi đt quc phòng. Mnh đt này tiếp giáp vi mnh 47,36ha đã được giao cho B Quc Phòng t lâu như mt phn ca sân bay Miếu Môn.

Theo người dân Đng Tâm, các cán b đa phương đã lp l khi báo cáo v hai khu đt này khiến chính quyn hiu nhm khu 59ha cũng trùng vi khu 47,36ha đã được giao cho B Quc Phòng t lâu.

1.2 - Dn đến các v án hình s

Trong khi chính quyn chc năng vn chưa gii quyết khiếu kin v 59 ha đt Đng Sênh là đt nông nghip ca Đng Tâm, thì vào rng sáng ngày 9-1-2020, khong 2 gi sáng, lc lượng cưỡng chế đã xâm nhp làng Hoành, Xã Đng Tâm. V đng đ được nói là din ra vào lúc 4 gi sáng. Mt thông cáo ca B Công an cho biết v đng đ chết người xy ra khi lc lượng chc năng tiến hành xây dng tường rào bo v Sân bay Miếu Môn b tn công bi nhng người dân chng đi‘s dng lu đn, bom xăng, dao phóng.Thông tin này công lun cho là gi to, phi lý. Vì không l ‘lc lượng chc năng tiến hành xây dng tường rào bo v Sân bay Miếu Môn’ vào lúc 4 gi sáng li b tn công khi dân làng Hoành, xã Đng Tâm còn ng. Thế nhưng nhà cm quyn Vit Nam đã bt giam và khi t 29 nông dân v hai ti "Giết người" và "Chng người thi hành công v".

Các b cáo trong phiên tòa sơ thm kéo dài t ngày 7-14/9 là người dân thôn Hoành, xã Đng Tâm. H b bt rng sáng 9/1 sau khi công an đt kích vào thôn Hoành, vi lý do"bo đm an ninh, trt t" cho công trình thi công tường rào sân bay Miếu Môn, nơi có tranh chp đt đai gia chính quyn vi người dân trong nhiu năm qua. V đt kích dn đến hu qu là ông Lê Đình Kình, 84 tui, được xem là th lĩnh tinh thn ca người dân, b công an bn chết, nhiu người b bt giam ; phía công an có 3 người thit mng.

Trong 5 ngày đu xét x(t ngày 7 đến ngày 11/9/2020), đi din Vin kim sát đã đưa ra cáo trng và đ ngh mc án pht tù cho các b cáo ; vi 13 lut sư bin h cho 29 b cáo và 2 lut sư ca chính ph bo v quyn li cho nhng người b hi là 3 công an thit mng vì té xung mt "giếng k thut" khi tham gia (kế hoch mt mang bí s 419), tn công vào thôn Hoành, xã Đng Tâm vào đêm rng sáng ngày 9-1-2020. Thế nhưng trong cáo trng khi t trước Tòa, đã cáo buc cho 3 trong s 29 b cáo là đã đ xăng, ném lu đn xung giếng giết chết 3 công an này. Vì thế 3 b cáo này đã b truy t v c 2 ti "giết người" và "chng người thi hành công v".

Kết qu sau 2 ngày ngh án, theo tường thut ca báo Người Lao đng và báo Giao Thng trong nước, thì :

- Tòa án Nhân dân thành ph Hà Ni vào chiu 14/9 tuyên án t hình hai ông Lê Đình Công, 56 tui, và Lê Đình Chc, 40 tui, án chung thân cho Lê Đình Doanh con Lê Đình Chc vì phm ti "giết người"

- Ngoài hai án t hình, mt án chung thân va nêu, Tòa cũng tuyên các mc án t 15 tháng tù treo đến án tù nhiu năm cho 27 người khác b quy là phm ti"chng người thi hành công vTiêu biu như Bùi Viết Hiu, 16 năm tù ; Nguyn Quc Tiến, 13 năm tù ; và Nguyn Văn Tuyn, 12 năm tù.

Như vy là, t mt v khiếu kin đt đai Đng Tâm, phi gii quyết theo th tc hành chánh, pháp lý ; nay đã biến nông nhân thành ti nhân trong mt v án hình s mang tính trng pht, răn đe

II - Phn ng ca thân nhân các b cáo, các lut sư bin h và công lun Vit Nam và quc tế thế nào ?

Chúng tôi ghi nhn phn ng đin hình v v án và bn án sơ thm Đng Tâm.

1 - Phn ng ca thân nhân các b cáo

Sau khi bn án sơ thm được tuyên, các lut sư bin h cho hay là các b cáo s kháng án. Bà Nguyn Th Duyên v ca Lê Đình Uy nhn mc án 5 năm tù, đã nói vi VOA rng "Gia đình chúng tôi không đng ý, không chp nhn các bn án ca tòa. Người thân ca chúng tôi không làm gì phm ti, không giết người. Công an không có bng chng là chú tôi, b tôi giết người". Bà nhn mnh, rng bt c bn án nào ca tòa đi vi ai trong v án này cũng là "oan sai" và gia đình s u tranh".

Nói v vic ông Lê Đình Kình b bn chết trong v đt kích, bà Duyên cáo buc rng công an "đã giết" ông. "C chết rt oan trái", bà Duyên nói vi VOA,"Gia đình và người dân Đng Tâm bt ng, không chp nhn cái chết tc tưởi ca c".

2 - Phn ng ca các lut sư bin h cho các b cáo

Lut sư Đng Đình Mnh mt trong các lut sư bào cha cho các b cáo, trên Facebook cá nhân đã đăng nh "đơn khiếu ni" gi chánh án Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội v "hành vi t tng trái pháp lut ca thm phán ch ta phiên tòa". Trong đó viết rng "lc lượng cnh sát bo v phiên tòa đã ngăn cn các lut sư tiếp xúc vi các b cáo do mình bào cha" và "yêu cu thm phán Ch ta phiên tòa [ông Trương Vit Toàn] cùng Hi đng Xét x phi đm bo ngay lp tc quyn tiếp xúc gia b cáo và lut sư bào cha trong sut thi gian din ra phiên tòa".

Lut sư Lê Văn Luân, mt lut sư khác bin h cho các b cáo, cũng viết trên mng xã hi v "tin l" này, mà ông nói là "chưa tng gp trong các phiên tòa trước đây". Chiu ngày 8/9, Lut sư Lê Văn Luân cho biết trên Facebook rng ông va làm đơn đ ngh được tiếp cn chng c mà tòa đ cp. Lut sư Luân viết : "Nhng chng c này các lut sư đã không được tiếp cn và không được lit kê trong danh sách các vt chng trong tài liu v án".

Trong khi đó, tp th các lut sư tham gia bào cha như Luật sư Đng Đình Mnh, Ngô Anh Tun, Nguyn Văn Miếng, Nguyn Hà Luân cho biết h gp nhiu khó khăn trong vic tiếp cn h sơ v án, và liên tc đưa ra các d kin cho thy có quá nhiu "vn đ" v chng c, li khai, quá trình điu tra và th tc t tng.

Biên bn phiên tòa chiu ngày th nht (07/9/2020) và sáng ngày x th hai (08/9/2020) mà Luật sư Ngô Anh Tun công b cho thy hu hết các b cáo, mc dù được cách ly khi các b cáo liên quan khác, nhưng khi được hiv bn cáo trng đu cho rng nó "không đúng" hay "sai s tht".

Theo tường thut ca Luật sư Đng Đình Mnh, khi ông đt câu hi chung cho toàn b 29 b cáo rng "Nếu nhng ai CÓ b tra tn trong giai đon điu tra thì ngi yên. Nếu nhng ai KHÔNG b tra tn trong giai đon điu tra thì vui lòng giơ tay", thì ch có 10 cánh tay giơ lên, còn li 19 người không giơ tay. Ls Mnh kết lun trên trang Facebook : "Có l, h có nhiu điu mun nói hơn là cái giơ tay".

3 - Phn ng công lun Vit Nam trong và ngoài nước

Công lun trong và ngoài Vit Nam th t ra bt bình, phn n, phn đi mnh m v v án vi bn án sơ thm v án Đng Tâm tuyên ngày 14/9/2020.

Ông Nguyn Hùng, tác gi bài viết "Đng Tâm và phiên tòa ô nhc" đăng ti trên VOA cho rng, phiên x 29 người dân Đng Tâm trong v chính quyn vô c xông vào tư gia ca người cha, ông hay th lĩnh tinh thn ca h (Lê Đình Kình) gia đêm khuya dn ti cái chết ca bn người Vit(3 công an, mt người dân) chng có th dùng t gì khác là nát như tương đ mô tÔng phn n và chua xót viết "Và 45 năm sau khi kết thúc cuc chiến gia người Vit Nam đ ngư ông Trung Quc đc li Hoàng Sa, anh em trong nhà li giết nhau vì mnh đt ngoài đng trong khi cướp bin vn rình rp.

Chết bn mng người chưa xong, người ta còn mun tr thù đ ba mng công an phi đi cho bng được ba mng dân. Đt nước văn hóa bn ngàn năm và khát khao mun sánh vai vi các cường quc năm Châu mà sao ch thi đua xung đáy thế này ?"

Ông Hùng cho rng, din tiến các phiên Tòa và bn án cho thy tinh thn thượng tôn lut pháp không được tôn trng ; và bin minh cho các hành đng ca nhng nông dân Đng Tâm b kết ti, ch là quyn t v chính đáng khi b công an bt ng tn công trái phép vào ban đêm khi mi người còn đang ng.

Nhà báo trong nước Osin Huy Đc, tác gi "Bên thng cuc" đã viết trên trang Facebook cá nhân rng"Nếu, v án được nhìn nhn mt cách khách quan, phi có điu tra đc lp đ xem xét tính hp pháp ca vic đang đêm xâm phm ch ca các công dân Đng Tâm, thì mi có th đánh giá các hành vi tiếp theo là phm ti hay không phm ti".

TS. Nguyn Quang A nhà hot đng vn đng cho xã hi dân s ti Vit Nam đ ngh "phi hy phiên tòa và điu tra s phm pháp ca công an".

4 - Phn ng ca quc tế

K t khi xy ra v xung đt chết người, rt nhiu t chc quc tế, các cơ quan chính ph nhiu nước đã yêu cu nhà chc trách Vit Nam cho phép tiến hành điu tra đc lp v án. Thế nhưng cho đến nay, yêu cu này vn chưa được đáp ng thì Tóa án Vit Nam đã xét x và đưa ra bn án bt công, vô nhân đo và nng n cho các nông dân Đng Tâm b bt và khi t hình s ch vì khiếu ni kêu oan v đt đai b trưng thu trái phép.

VOA đã nhc li li ca Phát ngôn viên ca Liên Hiệp Châu Âu Virginie Battu-Henriksson tng nói vi VOA tiếng Vit sau ngày công an tn công vào Thôn Hoành, Xã Đng Tâm đêm rng sáng ngày 9-1-2020 ; rng t chc này "quan ngi" v hành đng "dn ti tn tht đáng lên án v nhân mng" Đng Tâm. Và rng "Vic s dng bo lc đi vi dân thường đã dn ti tn tht đáng lên án v nhân mng. Chúng tôi xin gi li chia bun ti các gia đình và bn bè ca các nn nhân". Bà Battu-Henriksson nói thêm, bày t k vng rng "chính quyn Vit Nam s tôn trng các quyn cơ bn ca người dân v vic hi hp và th hin quan đim ôn hòa mà không phi đi mt vi bt k đe da hay vic s dng vũ lc nào".

T chc Theo dõi Nhân quyn (HRW) bày t quan ngi v vi phm th tc t tng trong phiên x Đng Tâm, cùng lúc gii lut sư tiếp tc lên tiếng v quyn bào cha cho các b cáo trong v án gây nhiu tranh cãi.

T chc HRW cũng ra thông báo kêu gi chính quyn Vit Nam cho phép các nhà quan sát quc tế đc lp, gm c gii ngoi giao, báo chí và các t chc xã hi dân s theo dõi các phiên tòa x 29 công dân Đng Tâm v cáo buc "giết người" và "chng người thi hành công v". Thông báo viết "Nn tra tn và bc cung vn vn ph biến trong các tri giam ca công an trong khi khái nim tòa án đc lp còn xa vi, và các bn án được Đảng cộng sản đnh sn là các đc thù ca cái gi là h thng tư pháp Vit Nam",

Ông Phil Robertson, Phó giám đc ph trách khu vc Châu Á ca HRW nói, lc lượng an ninh Vit Nam cn chm dt vic sách nhiu và theo dõi thân nhân ca các b cáo.Ông cũng viết trên Twitter rng có đến 10 người b tm gi bên ngoài phiên tòa xét x v Đng Tâm Hà Ni hôm 7/9/2020.

Trong phát biu ca mình ngày 7/9, ông Robertson nói rng HRW rt lo ngi v th tc t tng và quyn được xét x công bng dành cho 29 người dân Đng Tâm đang b xét x.

Bài ti chúng tôi s nhn đnh "Vì sao bn án sơ thm v án Đng Tâm gây bt bình và tranh cãi gay gt ca công lun ?

Houston, ngày 21/9/2020.

Thin Ý

Nguồn : VOA, 22/09/2020

**********************

EU phn đi án t hình sau khi tòa Hà Ni tuyên án v v Đng Tâm

VOA, 22/09/2020

Mt tuyên b mi đây ca Liên Hiệp Châu Âu (EU) nói khi này chng li vic áp dng án t hình, ít ngày sau khi mt tòa án Hà Ni tuyên án t hình đi vi hai b cáo trong v "giết người, chng người thi hành công v" Đng Tâm.

banan2 (2)

Ông Lê Đình Công trong phiên xét x sơ thm Hà Ni t 7-14/9/2020 v v án xã Đng Tâm

Tuyên b ca người phát ngôn EU đăng trên trang web ca khi hôm 18/9 m đu vi li đ cp rng Tòa án Nhân dân Hà Ni vào hôm 14/9 đã tuyên hai ông Lê Đình Công và Lê Đình Chc phi nhn án t vì h tham gia vào cuc đi đu thm khc gia các dân làng vi lc lượng công an xã Đng Tâm hi rng sáng ngày 9/1 năm nay.

Tiếp đến, tuyên b viết : "Liên Hiệp Châu Âu phn đi vic s dng án t hình dưới bt c hình thc nào và trong bt c hoàn cnh nào, và luôn nht quán kêu gi xóa b hình pht này trên toàn cu".

Trong quan đim ca EU, án t hình va đc ác va vô nhân đo, và bãi b hình pht này là điu thiết yếu đ bo v quyn sng ca mi người.

"EU thúc gic Vit Nam thông qua vic tm hoãn áp dng án t hình, xem như là bước đu tiên tiến đến vic bãi b", tuyên b ca Liên Hiệp Châu Âu viết.

Bên cnh đó, tuyên b nói rng các tin tc, báo cáo v hoàn cnh và trình t t tng liên quan đến phiên tòa "cũng làm dy lên nhng quan ngi sâu sc".

"EU và các nước thành viên ng h mnh m đi vi pháp quyn và quyn trn vn v vic được xét x công bng, như được quy đnh trong Điu 14 ca Công ước Quc tế v Các Quyn Dân s và Chính tr, mà Vit Nam là mt bên ký kết", tuyên b ca EU nêu rõ.

Như VOA đã đưa tin, sau 7 ngày xét x sơ thm, Tòa án Nhân dân Hà Ni vào chiu 14/9 tuyên án t hình đi vi ông Lê Đình Công, 56 tui, và ông Lê Đình Chc, 40 tui, vì hai ông "phm ti giết người" trong mt v đng đ vi công an hi đu năm nay, xut phát t tranh chp đt đai.

Tòa cũng tuyên các mc án t 15 tháng tù treo đến chung thân đi vi 27 người khác b quy là "phm ti chng người thi hành công v, hoc giết người".

Các b cáo là người dân thôn Hoành, xã Đng Tâm, huyn M Đc, Hà Ni, b bt rng sáng 9/1 sau khi hàng nghìn nhân viên công an đt kích vào thôn vi lý do "bo đm an ninh, trt t" cho công trình thi công tường rào sân bay Miếu Môn, nơi có tranh chp đt đai gia chính quyn vi người dân trong nhiu năm qua.

V đt kích dn đến hu qu là ông Lê Đình Kình, 84 tui, được xem là th lĩnh tinh thn ca người dân, b công an bn chết ; phía công an có 3 người thit mng.

Trong v này, nhà chc trách cáo buc rng ông Lê Đình Công "ch mưu, thường xuyên kích đng giết cán b công an", cũng như "trc tiếp ném lu đn, giết chết công an".

Ông Lê Đình Chc b cáo buc "ném bom xăng, lu đn v phía công an, dùng tuýp st gn dao bu chc, khiến 3 cnh sát ngã xung h" ri cùng ông Lê Đình Doanh xăng thiêu chết" 3 người đó.

Lê Đình Công và Lê Đình Chc là con trai ông Lê Đình Kình. Lê Đình Doanh là cháu ni ông Kình.

Nhà chc trách nhiu ln khng đnh người dân thôn Hoành, xã Đng Tâm, có ch tâm "tn công nhm tiêu dit lc lượng công an". Trong khi đó, 29 b cáo nói h ch "bo v đt đai" và "phòng v" trong tình hung chính bn thân và người nhà gp nguy him khi xy ra v đt kích.

Sau khi tòa tuyên án, như tin VOA đã đưa, hàng nghìn người ký mt bn kiến ngh mang tên "Phn đi bn án bt công trong phiên tòa Đng Tâm" được đăng trên trang avaaz.org. Bn kiến ngh gi đến Tòa án Nhân dân Hà Ni nêu ra "5 vn đ nghiêm trng chưa được làm rõ", bao gm :

Th nht, tính pháp lý ca tha đt 59 hectare cánh đng Sênh, xã Đng Tâm - nơi có tranh chp - chưa được làm rõ rng đây là đt nông nghip hay đt quc phòng.

Vn đ th hai là mt lot các câu hi : Tính pháp lý ca vic lc lượng cnh sát, công an Hà Ni tiến vào thôn Hoành, xã Đng Tâm đêm 8/1, rng sáng ngày 9/1 là gì ? Văn bn nào là cơ s pháp lý đ các lc lượng này tiến vào trong đêm ? Cp nào quyết đnh và ai là người thi hành quyết đnh y ?

Th ba, nhng người kiến ngh đt ra cht vn rng căn c vào văn bn nào mà lc lượng cnh sát được phép đt nhp ch ca ông Lê Đình Kình và bn chết ông lúc na đêm, khi ông không phi là b can trong bt c v án nào.

Bên cnh đó là câu hi v vic công an vu cho ông "cm lu đn" thi đim đó, nhưng nhng người dân b công an bt giam trong v này khng đnh ông Kình "không cm trong tay bt c mt qu lu đn nào".

Đim cht vn th tư là tòa cn làm rõ lý do dn ti cái chết ca 3 nhân viên công an. Nhng người kiến ngh ch ra rng cơ quan có thm quyn "chưa thc nghim điu tra" v án nghiêm trng có ti 4 người thit mng, trong khi các li khai ca mt s nhân viên công an và ca nhng người dân b bt rt mâu thun vi nhau.

Vn đ cui cùng được nêu trong bn kiến ngh là vì sao mt s lut sư không được tiếp cn b can trong quá trình điu tra, và ti sao tòa không tr h sơ đ điu tra li, khi 19 b cáo th hin trước tòa rng h b bc cung, nhc hình.

Nhng người tham gia bn kiến ngh tuyên b rng h "kêu gi công lý cho 4 người đã thit mng không rõ nguyên do trong s c 9/1/2020", đng thi cũng "kêu gi công lý cho 29 người dân Đng Tâm b tuyên án trong mt bn án đy du hiu oan sai".

Nguồn : VOA, 22/09/2020

************************

Tuyên bố của văn phòng Liên Hiệp Châu Âu tại Việt Nam về hai bản án tử hình người dân Đồng Tâm

Ngày 14 tháng 9 năm 2020, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội tuyên án tử hình đối với các bị cáo Lê Đình Công và Lê Đình Chức vì liên quan đến cuộc đối đầu bi thảm giữa người dân và lực lượng an ninh tại xã Đồng Tâm ngày 9 tháng 1 năm 2020.

banan3

ckground: white; vertical-align: baseline;">European Union in Vietnam

Liên Hiệp Châu Âu phản đối việc sử dụng hình phạt tử hình dưới mọi hình thức và trong mọi hoàn cảnh, đồng thời luôn kiên định kêu gọi xóa bỏ hình phạt này trên toàn cầu. Hình phạt tử hình là tàn nhẫn và vô nhân đạo, và việc bãi bỏ hình phạt này là cần thiết để bảo vệ quyền được sống của mỗi người. Ngày càng có sự đồng thuận cao trên thế giới phản đối việc sử dụng hình phạt tử hình. EU hối thúc Việt Nam thông qua việc tạm hoãn áp dụng án tử hình, coi đây là một bước đầu tiên hướng tới việc bãi bỏ.

Các báo cáo về những điều kiện và thủ tục tố tụng của phiên tòa làm dấy lên quan ngại sâu sắc về tính minh bạch và công bằng của phiên tòa này. EU và các nước thành viên ủng hộ mạnh mẽ sự tôn trọng pháp quyền và được hưởng đầy đủ quyền được xét xử công bằng, như quy định tại Điều 14 của Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị mà Việt Nam là một bên ký kết.

----------------------------

Statement by the Spokesperson on two death sentences

On 14 September 2020, the Hanoi People’s Court handed down death sentences to defendants Le Dinh Cong and Le Dinh Chuc over their involvement in the tragic confrontation between civilians and security forces at Dong Tam commune on 9 January 2020.

The European Union is opposed to the use of capital punishment in all forms and under all circumstances and consistently calls for its universal abolition. The death penalty is cruel and inhumane and its abolition is essential to protect every person’s right to life. There is a large and growing consensus in the world against the use of the death penalty. The EU urges Vietnam to adopt a moratorium on its use, as the first step towards abolition.
Reports about the conditions and proceedings of the trial also raise serious concerns. The EU and its Member States strongly advocate for the rule of law and for the full right to a fair trial, as stipulated in Article 14 of the International Covenant on Civil and Political Rights, to which Vietnam is a signatory party.

Nguồn : European Union in Vietnam, 18/09/2020

https://www.facebook.com/EUandVietnam/posts/3399943940048742

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Thiện Ý, European Union, VOA tiếng Việt
Read 661 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)