Một người bạn trẻ ở Việt Nam, đọc bài "Trí thức Việt – Tâm thức nô lệ" tôi phổ biến trên Facebook đã gọi cho tôi qua Viber, nói lên nhận định của anh về bài viết. Anh không đồng ý cho rằng những người tôi nêu tên trong bài thuộc hay đại diện cho thành phần trí thức trong nước. Theo anh, họ chỉ là những người có học vấn, bằng cấp chuyên môn về một lãnh vực nào đó. Anh bạn trẻ này tế nhị, lịch sự không dùng chữ "cuồng" để diễn tả thái độ, việc làm, lời nói của họ đối với ông Trump.
Tôi viết lại những lời anh nói, đưa lên đây để các bạn nhận định, đánh giá. Anh nói rằng :
"Cần phải phân biệt người có bằng cấp chuyên môn trong một lãnh vực nào đó với người trí thức. Một bác sĩ, dược sĩ, nha sĩ... chỉ là người có chuyên môn, kiến thức về y khoa, thuốc, răng... của con người, đó là chuyên môn của họ dùng để câu cơm. Tương tự như thế, một kỹ sư IT hay kỹ sư điện... chỉ hơn người khác trong lãnh vực phần mềm, tin học hay cấu trúc mach điện tử, các con chip…".
Do ảnh hưởng của văn hóa Khổng Tử, người ta thường lầm lẫn trí thức là người có bằng cấp, học vấn cao... đây là điều hoàn toàn sai lầm. Muốn được gọi là trí thức, ngoài bằng cấp, học vấn ra còn phải có đạo đức, nhân cách, lòng tự trọng, liêm sỉ. Không gian manh, lẻo lự, không a dua cái ác, không cư xử, phát ngôn côn đồ, sỉ nhục, bôi nhọ người khác dưới bất cứ hình thức nào.
Trí thức, ngoài khả năng chuyên môn và những điều đòi hỏi về nhân cách, họ cần phải có kiến thức tổng quát ở các lãnh vực khác như văn hóa, xã hội, kinh tế, chính trị, luật pháp… Nếu không chịu học hỏi, đọc sách báo, theo dõi tin tức, thời sự trên các phương tiện truyền thông dòng chính (Main Stream Media) họ cũng không có gì khác gì một người nông dân, công nhân ít học. Điều khác biệt duy nhất giữa họ với những người không có bằng cấp chuyên môn là họ quen thuộc với công việc phân tích, tổng hợp, nhận định vấn đề trong phạm vi chuyên môn. Ngoài ra họ chẳng có gì hơn người khác.
Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 03/11/2020 cùng những diễn tiến đầy kịch tính sau đó với những vụ kiện, những khiếu nại bầu cử gian lận của đương kim tổng thống Donald Trump làm lộ rõ sự yếu kém, hạn chế về hiểu biết của những người Việt Nam có bằng cấp, học vị được gọi là trí thức.
Có rất nhiều bác sĩ, kỹ sư, luật sư... phán một cách hồ đồ, ngớ ngẩn rằng phải chờ Tối Cao Pháp Viện Mỹ có phán quyết ai là tổng thống thì mới biết ai chiến thắng cuộc bầu cử ngày 03/11/2020. Mọi tin tức được truyền thông, báo chí loan tải, phổ biến, mọi lời chúc mừng của các nguyên thủ quốc gia trên thế giới, của Giáo Hoàng, Đạt Lai Lạt Ma... đều không có giá trị, chỉ là trò vận động của đảng Dân chủ, của ông Joe Biden…
Dựa vào số thẩm phán 6/3 của đảng Cộng hòa so với Dân chủ, đem vụ tranh tụng về phiếu bầu ở Florida năm 2000 giữa ông George Bush và Al Gora ra làm chứng cớ (1), họ ngu ngơ tin rằng Tối Cao Pháp Viện sẽ quyết định thuận lợi cho ông Trump khi tuyên bố ai đắc cử. Điều này chứng tỏ trình độ hiểu biết của họ, kiến thức sơ đẳng về nền dân chủ của Mỹ, với tam quyền phân lập, nhiệm vụ của Tối Cao Pháp Viện, cơ quan tư pháp cao nhất của Mỹ gần như ở số không. Cho dù Tối Cao Pháp Viện có 9 thẩm phán của đảng Cộng hòa hoặc tất cả có do Trump bổ nhiệm đi nữa, cũng không người nào có đủ can đảm, dũng khí tuyên bố ngược lại kết quả bầu cử của các tiểu bang – sự chọn lựa của người dân.
Vụ kiện tụng năm 2000 giữa George W Bush và Al Gore, Tối Cao Pháp Viện chỉ quyết định không cho đếm phiếu lại, tạo thuận lợi cho ông Bush, chỉ hơn ông Al Gore 537 phiếu. Quyết định này không phải là quyết định thay đổi kết quả bầu cử. Giả sử rằng năm 2020, Tối Cao Pháp Viện muốn có quyết định thuận lợi cho ông Donald Trump thì họ phải quyết định chuyện gì ?
Cho đến giờ phút này chưa hề có một khiếu nại nào về bầu cử gian lận của ông Trump được nộp lên Tối Cao Pháp Viện bởi nó sẽ bị trả lại. Giải quyết chuyện bầu cử của tiểu bang nào do Tối Cao Pháp Viện tiểu bang đó chịu trách nhiệm. Tối Cao Pháp Viện của Pennsylvania đã hủy bỏ kiện cáo của ông Trump, điều này cho phép chính quyền tiểu bang xác nhận sự chiến thắng của ông Biden tại đây (2).
Nền giáo dục từ chương và văn hóa Khổng Tử khiến cho nhiều người được coi như trí thức Việt Nam không có thói quen đặt câu hỏi. Họ không chịu suy nghĩ, tại sao trước bầu cử ông Donald Trump luôn miệng tuyên bố "Nếu tôi thua là bầu cử có gian lận" ? Năm 2016 ông Trump cũng tuyên bố như vậy, nhưng nhờ thắng nên mọi liên quan đến bầu cử yên ổn. Giờ đây thua, Trump quậy phá tanh bành, càm ràm, thưa kiện, vu khống, chửi bới liên tục khắp nơi cũng như tỏ ý không muốn rời khỏi tòa Bạch Ốc vào ngày 20/01/2021. Thái độ hèn hạ, tiểu nhân, lưu manh, côn đồ đó của ông Trump được "trí thức" Việt Nam hùa theo cổ võ, hoan hô.
Không một người được coi là trí thức nào trong số đông người ủng hộ Trump đặt câu hỏi : "Tại sao Trump biết trước có gian lận mà không thể ngăn chặn ? Vừa nắm hành pháp (Donald Trump), tư pháp (Bill Barr), thượng viện (Mitch McConnell), tức 2,5/3 nhánh quyền lực của đất nước, có cơ quan điều tra liên bang FBI, tình báo, cảnh sát... mà Trump, đảng Cộng hòa lại để cho gian lận bầu cử xẩy ra ? Trump và nội các bất tài hay chỉ giỏi ăn vạ, vu khống ? Những người có bằng cấp được gọi là trí thức Việt Nam có bao giờ nghĩ đến chuyện này hay chỉ nhanh nhẩu vồ chụp các thuyết âm mưu phát xuất từ các website New Tang Dynasty, The Epoch Times, Đại Kỷ Nguyên... nhắm mắt, bịt tai há miệng la cho thật to : "Bầu cử có gian lận, chờ phán quyết của Tối Cao Pháp Viện ?".
Chấm dứt cuộc nói chuyện, suy nghĩ về những điều anh bạn trẻ nhận xét, cảm thấy thật hữu lý. Trí thức trước nhất cần phải có cái tâm, nhân cách, lòng tự trọng, biết nhận định, đánh giá đúng một vấn đề, sau đó mới đến bằng cấp, kiến thức. Tôn thờ, sùng bái thần tượng, a dua theo sự gian ác, lưu manh, nói láo, nói dối liên tục, cổ võ cách hành xử côn đồ, bất chấp đạo lý, kỷ cương, pháp luật... thì dù có bằng cấp, học vị cao tới đâu cũng chỉ là rác rưởi của xã hội. Nhưng nếu vậy thì những người tôi nêu tên trong bài Trí Thức Việt – Tâm Thức Nô Lệ nên được gọi là gì ?
Thạch Đạt Lang
(30/11/2020)
Tham khảo :
(1) https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/nov/03/biden-trump-repeat-gore-bush-2000