Cú đánh cuối cùng của Trump : có thể là thuế quan đối với hàng hóa Việt Nam
David Lawder, Andrea Shalal, James Pearson, Reuters, VNTB, 22/12/2020
Tổng thống Donald Trump có thể sẽ công bố các mức thuế đề xuất đối với hàng hóa Việt Nam trước khi rời nhiệm sở vào tháng Giêng, các chuyên gia tiền tệ và thương mại cho biết, sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ gắn mác đối tác thương mại ngày càng lớn của Hoa Kỳ là "thao túng tiền tệ" hồi tuần trước.
Tổng thống Donald Trump có thể sẽ công bố các mức thuế đề xuất đối với hàng hóa Việt Nam trước khi rời nhiệm sở vào tháng Giêng
Các chuyên gia nhận định, các công ty Hoa Kỳ nhập khẩu hàng hoátừ Việt Nam sẽ phải chịu mức thuế quan đáng kể từ cuộc điều tra "Mục 301" của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) về thực tiễn định giá tiền tệ.
Kết quả của cuộc thăm dò, song song với cuộc xem xét của Bộ Ngân Khố được công bố vào tuần trước, có thể được công khai ngay sau ngày 7/1.
Deborah Elms, giám đốc điều hành của Trung tâm Thương mại Châu Á có trụ sở tại Singapore cho biết :
"Đây là lúc khôn ngoan để lên kế hoạch cho việc kết thúc quy trình Mục 301 bởi vì, đặc biệt là với sự chỉ định của Bộ Ngân khố, rất có thể Hoa Kỳ sẽ áp đặt một số hình thức trả đũa đối với Việt Nam.
Các công ty Hoa Kỳ nhập khẩu khoảng 65 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2020, so với 66,6 tỷ USD của cả năm 2019. Thuế quan có thể đánh vào doanh thu hơn 400 tỷ đô la của ngành may mặc và giày dép của Mỹ, cùng với đồ nội thất, điện tử và hàng gia dụng".
"Sẽ có những hậu quả kinh tế", Elms nói trong một sự kiện trực tuyến hôm thứ Sáu do Phòng Thương mại Hoa Kỳ tổ chức tại Việt Nam.
Những kẻ thù đối đầu trong Chiến tranh Việt Nam những năm 1960 và đầu những năm 1970, Việt Nam và Hoa Kỳ đã có mối quan hệ nồng ấm hơn đáng kể trong những năm gần đây. Washington đã coi Hà Nội là một đối tác kinh tế và an ninh chiến lược ở Đông Nam Á để giúp chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, kể cả dưới thời chính quyền Trump, nhưng thuế quan sẽ khiến mối quan hệ này gặp trở ngại.
Đánh thuế hàng hoánhập khẩu của Việt Nam sẽ gây ra sự phức tạp thương mại khác cho Tổng thống đắc cử Joe Biden khi ông tiếp quản, và có thể thúc đẩy thuế quan trả đũa đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ sang Việt Nam.
Trump đã đưa ra các hạn chế kinh tế mới đối với Trung Quốc trong những tuần gần đây, bao gồm việc thêm nhà sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc SMIC và nhà sản xuất máy bay không người lái SZ DJI Technology vào danh sách đen công nghệ vào thứ Sáu.
Người phát ngôn của nhóm chuyển đổi chính quyền Biden đã không trả lời các câu hỏi về cuộc điều tra của Việt Nam hoặc phát hiện của Bộ Ngân Khố. Một phát ngôn viên của USTR cũng không trả lời.
Can thiệp, thặng dư
Báo cáo tiền tệ của Bộ Ngân khố, được công bố ngày 16 tháng 12, kết luận rằng Việt Nam, cùng với Thụy Sĩ, đã vượt quá cả ba ngưỡng về thao túng tiền tệ trong năm tính đến ngày 30 tháng 6.
Cả hai nước đều có những can thiệp vào thị trường ngoại hối và thặng dư tài khoản vãng lai toàn cầu vượt quá 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và thặng dư thương mại trên 20 tỷ đô la với Hoa Kỳ.
Việc chỉ định này tiếp thêm dầu cho cuộc điều tra Mục 301 của USTR về "các hành vi, chính sách và thực tiễn của Việt Nam có thể góp phần vào việc định giá thấp đồng tiền của mình", gây tổn hại cho thương mại Hoa Kỳ. USTR có các phiên điều trần công khai từ ngày 28 – 29/12 tại đây về cuộc điều tra và phiên điều trần thứ hai về việc các nhà sản xuất Việt Nam có sử dụng gỗ khai thác bất hợp pháp hay không.
Ba nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết USTR sẽ không cắt ngắn thời gian bình luận công khai kết thúc vào ngày 7 tháng 1, cho Trump khoảng hai tuần để thực hiện bất kỳ khuyến nghị thuế quan nào của Việt Nam trước khi ông rời nhiệm sở vào ngày 20/1. Thuế quan có thể bắt đầu được đưa ra trong những tuần đầu tiên của Biden ở Nhà Trắng.
Trì hoãn cho Việt Nam
Matthew Goodman, cựu quan chức Bộ Ngân Khố và là chuyên gia kinh tế Châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết : "Chính quyền này rõ ràng không hài lòng và muốn gửi đi một tín hiệu rằng Việt Nam cần phải quay lại với các chính sách tiền tệ của mình".
Thông điệp là Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận việc Việt Nam sử dụng đồng tiền thấp giả tạo để hỗ trợ phát triển giống như Trung Quốc đã định giá thấp đồng tiền của họ trong nhiều thập kỷ, Goodman nói và nói thêm rằng ông coi thặng dư tài khoản vãng lai cao của Việt Nam là một hiện tượng tạm thời.
USTR đã sử dụng một cuộc điều tra tương tự với Mục 301 để áp thuế lên tới 25% đối với hàng hoánhập khẩu trị giá 370 tỷ USD của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại kéo dài 2,5 năm của Trump với Bắc Kinh.
Hiện vẫn chưa rõ liệu thuế quan đối với hàng hóa Việt Nam có đạt đến mức đó hay gần với mức thuế từ 6,2% đến 10% mà Bộ Thương mại đã áp dụng đối với lốp xe Việt Nam vào tháng 11 theo một quy tắc tiền tệ mới hay không.
Các nhà phân tích cho rằng việc Việt Nam vi phạm ngưỡng thặng dư tài khoản vãng lai của Bộ Ngân Khố một phần là kết quả của cuộc chiến thương mại của chính quyền Trump với Trung Quốc, khiến các công ty đang tìm cách né tránh thuế quan của Trung Quốc và lượng lớn xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng mạnh.
Các giám đốc điều hành có liên quan của Hoa Kỳ đã liên hệ với Quốc hội. Một phụ tá quốc hội nói với Reuters : "Chỉ tin đồn về một khoản thuế lớn khác đối với các công ty Mỹ đã tạo ra một sự hoảng loạn đến mức các văn phòng quốc hội đã nhận được cuộc gọi hoảng loạn từ các doanh nghiệp ở quê nhà".
Trong các bình luận gửi cho cuộc điều tra tiền tệ USTR, Hiệp hội May mặc và Da giày Hoa Kỳ cho biết Việt Nam "thậm chí còn trở nên quan trọng hơn khi các công ty Hoa Kỳ thực hiện các chiến lược đa dạng hóa khỏi Trung Quốc. Việc áp đặt các mức thuế trừng phạt mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam sẽ gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng ".
David Lawder, Andrea Shalal, James Pearson
Nguyên tác : Trump's final trade jab may be tariffs on Vietnamese goods – experts, Reuters, 21/12/2020
Ngọc Lan dịch
Nguồn : VNTB, 22/12/2020
David Lawder và Andrea Shalal ở Washington, và James Pearson ở Hà Nội ;
Bổ sung : Phương Nguyễn và Khánh Vũ tại Hà Nội ;
Biên tập : Heather Timmons và Robert Birsel.
***********************
Thủ tướng Việt Nam lên tiếng sau khi bị Mỹ dán mác ‘thao túng tiền tệ’
VOA, 22/12/2020
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ra lệnh cho các bộ ngành hữu quan làm việc với các đối tác Mỹ để "xử lý những tồn tại, vướng mắc" ngay sau khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump định danh Việt Nam là quốc gia thao túng tiền tệ.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dùng hình ảnh đôi giày để minh họa lợi nhuận của các nhà đầu tư Mỹ tại Việt Nam. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Mỹ và vừa bị chính quyền Tổng thống Trump định danh là nước "thao túng tiền tệ".
Bộ Tài chính Mỹ hôm 16/12 đưa Việt Nam, cùng với Thụy Sỹ, vào danh sách các nước thao túng tiền tệ sau khi cho rằng quốc gia Đông Nam Á, hiện đang là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Hoa Kỳ, đã can thiệp mạnh vào thị trường tiền tệ nhằm điều chỉnh hiệu quả cán cân thanh toán.
Mỹ cho rằng Việt Nam đã đáp ứng 3 tiêu chí mà Bộ Tài chính Mỹ dùng để đánh giá việc thao túng tiền tệ của một quốc gia, bao gồm thặng dư tài khoản vãng lai lớn hơn 3% GDP, thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Mỹ ít nhất là 20 tỷ USD, và can thiệp vào thị trường ngoại hối vượt quá ít nhất là 2% GDP.
"Trên thực tế, thời gian quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có nhiều chỉ đạo liên quan tới quan hệ thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ", ông Phúc đượcBáo điện tử Chính phủ trích lời nói hôm 19/12. "Thực hiện các chỉ đạo này, các bộ, cơ quan Việt Nam đã chủ động hợp tác với các đối tác Hoa Kỳ, đạt nhiều kết quả rất tích cực, nhát là về thương mại, đầu tư…".
Người đứng đầu chính phủ Việt Nam cho biết các bộ ngành Việt Nam và các đối tác Mỹ đang "cùng xử lý những tồn tại, vướng mắc, duy trì quan hệ thương mại ổn định, hướng tới cán cân thương mại hài hòa, bền vững, cùng có lợi cho cả đôi bên".
Trước đó một ngày, Thủ tướng Phúc tại một cuộc họp của chính phủ một lần nữa nhấn mạnh quan điểm Việt Nam "không thao túng tiền tệ" như kết luận của Bộ Tài chính Mỹ đưa ra hôm 16/12. Ông Phúc đượcVnExpress trích lời nói rằng "chính sách điều hành tiền tệ của Việt Nam là để ổn định kinh tế vĩ mô, không phải hạ giá tiền tệ có lợi thế thương mại không công bằng".
Quan điểm này của Chính phủ Việt Nam cũng được cả Bộ Ngoại giao và Ngân hàng Nhà nước đề cập hôm 17/12. Theo giải thích củaNgân hàng Nhà nước, "thặng dư thương mại việc điều hành tỷ giá những năm qua – trong khuôn khổ chính sách tiền tệ chung - nhằm thực hiện mục tiêu nhất quán là kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế không công bằng". Trong khi đó,người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định Việt Nam "đặc biệt coi trọng quan hệ kinh tế, thương mại với Hoa Kỳ" và "thực hiện nghiêm túc" các cam kết cũng như thoả thuận thương mại giữa hai nước.
Hồi tháng 10, Thủ tướng Phúc đã lên tiếng phủ nhận chính sách tỷ giá tiền tệ của Việt Nam nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại sau khi Bộ Thương mại Mỹ công bố cuộc điều tra về việc Việt Nam thao túng tiền tệ. Ông Phúc, trong cuộc gặp với Tổng Giám đốc Cơ quan phát triển Tài chính Quốc tế Hoa Kỳ Adam Boehler tại Hà Nội, đã đề nghị người đứng đầu DFC "có tiếng nói với Tổng thống" Donald Trump để có "đánh giá khách quan hơn về thực tiễn tại Việt Nam".
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long hôm 17/12 nhận định với VOA rằng Việt Nam không nên cải chính mà phải chứng minh là không có những dấu hiệu thao túng tiền tệ như Bộ Tài chính Mỹ vừa định danh theo Đạo luật Cạnh tranh và Thương mại Quốc tế Omnibus năm 1988.
Với việc bị Mỹ định danh là nước thao túng tiền tệ, Việt Nam được cho là có khả năng bị chính quyền Tổng thống Trump áp thuế lên hàng hoánhập vào Mỹ. Theo tuyên bố của Bộ Thương mại Việt Nam gửi choReuters, các quan chức Việt Nam và Mỹ sẽ gặp nhau vào cuối tháng này để bàn thảo các vấn đề thương mại. Bộ này nói rằng việc "hai bên duy trì các cuộc thương thảo vào lúc này là vô cùng quan trọng" và cho biết thêm rằng bất cứ hàng động nào của Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) nhằm đánh thuế lên hàng hóa của Việt Nam sẽ gây tổn hại đến các mối quan hệ song phương giữa hai nước.
Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 1/4 tổng số kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm nay, theo thống kê của Tổng cục Hải quan đượcTuổi Trẻ trích dẫn. Trong khi đó thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đạt con số kỷ lục hơn 56,6 tỷ USD tính đến hết tháng 10 năm nay, theo thống kê củaCục Thống kê Hoa Kỳ.
Việt Nam được cho là đang nỗ lực làm "hài hòa hóa " cán cân thương mại với Mỹ bằng cách nhập khẩu nhiều hơn các mặt hàng của Mỹ từ năm ngoái và mới đây phê duyệt một dự án điện khí hóa lỏng (LNG) của tập đoàn ExxonMobil của Mỹ ở Hải Phòng trị giá hơn 5 tỷ USD để sử dụng LNG nhập khẩu từ Mỹ. Trước đó, một công ty liên doanh của Mỹ với Việt Nam, LNG Chân Mây, cũng đang có kế hoạch đầu tư tới 6 tỷ USD vào một dự án điện ở Việt Nam để tìm cách thu lợi nhuận từ nhu cầu điện tăng cao của quốc gia Đông Nam Á cũng như giúp thu hẹp thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Việt Nam.
Nguồn : VOA, 22/12/2020
**********************
Việt Nam : 'Mỹ áp thuế sẽ gây tổn hại quan hệ song phương'
BBC, 22/12/2020
Giới chức Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ gặp nhau vào cuối tháng này để thảo luận về các vấn đề thương mại, chính phủ Việt Nam cho biết vào hôm thứ Hai, sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ tuần trước nói Việt Nam "thao túng tiền tệ".
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin (ngoài cùng, trái)
"Việt Nam lấy làm tiếc về quyết định của USTR (Đại diện Thương mại Hoa Kỳ) vào ngày 2 tháng 10 khởi động cuộc điều tra theo Khoản 301 về tiền tệ và gỗ của Việt Nam", Bộ Công thương Việt Nam được Reuters dẫn lời trả lời hãng tin này bằng email.
Chính quyền Trump tuần trước đã gọi Việt Nam là nước thao túng tiền tệ, một động thái mà các doanh nghiệp cho rằng sẽ mở đường cho USTR áp thuế đối với hàng hóa Việt Nam.
Bộ Công thương Việt Nam cho biết "điều rất quan trọng đối với hai bên là duy trì các cuộc đàm phán vào lúc này", đồng thời cho biết thêm rằng bất kỳ động thái nào của USTR nhằm áp thuế với hàng hóa Việt Nam "sẽ làm tổn hại quan hệ thương mại song phương".
"Về phía Việt Nam, các công ty sẽ mất lòng tin khi kinh doanh với các đối tác Hoa Kỳ, dẫn đến việc giảm nhập khẩu nguyên liệu và công nghệ của Hoa Kỳ", Bộ Công thương Việt Nam cho biết thêm, theo Reuters.
Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn một phần tư tổng doanh thu xuất khẩu trong 11 tháng đầu năm nay.
Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hoa Kỳ bao gồm hàng may mặc, điện tử và các sản phẩm từ gỗ.
Các công ty Mỹ đã nhập khẩu khoảng 65 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2020, so với 66,6 tỷ USD của cả năm 2019,
USTR đã từng sử dụng một cuộc điều tra Khoản 301 tương tự để biện minh cho mức thuế lên tới 25% áp với hàng nhập khẩu trị giá 370 tỷ USD của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại kéo dài hai năm rưỡi của Tổng thống Trump với Bắc Kinh.
Hiện vẫn chưa rõ liệu thuế quan đối với hàng hóa Việt Nam có đạt đến mức đó hay gần với mức thuế 6,2% đến 10% mà Bộ Thương mại đã áp dụng đối với lốp xe Việt Nam vào tháng 11 theo một quy tắc tiền tệ mới hay không.
Các nhà phân tích cho rằng việc Việt Nam vi phạm ngưỡng thặng dư tài khoản vãng lai của Bộ Tài chính Hoa Kỳ một phần là hệ quả của cuộc chiến thương mại của chính quyền Trump với Trung Quốc, khiến các công ty đổ xô đầu tư vào Việt Nam vì tìm cách tránh thuế quan của Hoa Kỳ với Trung Quốc theo đó làm tăng mạnh lượng xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ.
"Với tuyên bố của Bộ Tài chính Mỹ mới đây cùng việc điều tra theo Mục 301 thì rất có thể Hoa Kỳ sẽ áp đặt một kiểu trả đũa đối với Việt Nam", Deborah Elms, giám đốc điều hành của Tổ chức Thương mại Châu Á tại Singapore nói. "Sẽ có những hậu quả kinh tế".
Áp thuế hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam sẽ làm phức tạp về thương mại cho Tổng thống đắc cử Joe Biden khi ông nhậm chức, và có thể châm ngòi cho trả đũa thuế quan đối với hàng hóa của Hoa Kỳ xuất sang Việt Nam.
Nguồn : BBC, 21/12/2020
***********************
Quan chức thương mại Việt Nam và Mỹ sắp gặp nhau thảo luận về thao túng tiền tệ
RFA, 21/12/2020
Các quan chức Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ gặp nhau vào cuối tháng này để thảo luận về các vấn đề thương mại. Reuters loan tin hôm nay.
Tiền đồng Việt Nam. AFP
Cuộc gặp gỡ này được diễn ra sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ hồi tuần trước dán nhãn Việt Nam là một nước thao túng tiền tệ. Trong một tuyên bố quan email, Bộ thương mại cho biết lấy làm tiếc khi Bộ Ngân Khố Hoa Kỳ vào ngày 2 tháng 10 đã khởi động điều tra Việt Nam về thao túng tiền tệ, theo mục 301 của Đạo luật Thương mại 1974.
Văn phòng đại diện thương mại Mỹ (USTR) tháng 10 vừa qua đã thiết lập quy trình điều tra có thể dẫn đến việc Mỹ áp thuế đối với hàng tỷ USD hàng nhập khẩu từ Việt Nam, song Phòng Thương mại Mỹ và các đại diện doanh nghiệp đã cảnh báo về những hậu quả của việc áp thuế đối với quan hệ song phương. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn một phần tư tổng doanh thu xuất khẩu trong 11 tháng đầu năm nay. Các mặt hàng xuất khẩu chính bao gồm hàng may mặc, điện tử và các sản phẩm gỗ. Hồi tháng 8 năm nay, Bộ Ngân khố Hoa Kỳ cũng xác định Việt Nam đã hạ giá đồng tiền vào năm 2019 và bắt đầu áp thuế lên mặt hàng vỏ lốp xe xuất khẩu của Việt Nam vào tháng 11.
Trong cuộc họp báo thường kỳ vào chiều ngày 17/12/2020, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng được truyền thông trong nước dẫn lời rằng Việt Nam đặc biệt coi trọng mối quan hệ thương mại, kinh tế với Hoa Kỳ và luôn duy trì đối thoại, tham vấn để duy trì hài hòa lợi ích giữa đôi bên. Khi có bất kỳ vấn đề gì phát sinh, Việt Nam đều tiếp xúc, trao đổi trên tình thần thẳng thắn, cởi mở để giải quyết vấn đề.
Nguồn : RFA, 21/12/2020
******************
Bị gắn mác thao túng tiền tệ, liệu Hà Nội có bị trừng phạt ?
Mai Hương, RFA, 20/12/2020
Từ tháng 5/2019, Việt Nam bị xếp vào danh sách giám sát do có 2 tiêu chí vượt ngưỡng là thặng dư thương mại song phương (xuất siêu lớn) và thặng dư cán cân vãng lai (trên 2% GDP). Từ tháng 1/2020, Việt Nam tiếp tục nằm trong danh sách bị giám sát. Theo báo cáo mới đây nhất của Bộ Tài chính Mỹ thì Việt Nam (cùng với Thụy Sĩ) đã vượt cả 3 tiêu chí đó là :
i) Xuất siêu sang Mỹ gấp 2,85 lần ngưỡng qui định.
ii) Thặng dư cán cân vãng lai 4,6% GDP (tiêu chí là 2% GDP).
iii) Mua ròng ngoại tệ 5,1% GDP (tiêu chí là 2% GDP). Đấy chính là những lý do khiến Việt Nam bị gắn nhãn quốc gia thao túng tiền tệ. Cùng với Việt Nam và Thụy Sĩ, thì Đài Loan, Thái Lan và Malaysia cũng ở sát ngưỡng thao túng tiền tệ, vì đã vượt 2 tiêu chí xuất siêu và thặng dư cán cân vãng lai, còn mua ròng ngoại tệ đã gần đến 2% GDP.
Hình minh họa. Tiền đồng Việt Nam - AFP
Việt Nam phủ nhận
Vậy hậu quả việc bị liệt vào danh sách quốc gia thao túng tiền tệ là gì ? Trước tiên là sẽ bị loại trừ khỏi các hợp đồng của chính phủ Hoa Kỳ, tiếp theo có thể bị Bộ Thương mại sử dụng các phát hiện định giá thấp tiền tệ để bắt đầu áp thuế chống trợ cấp đối với các ngành được hưởng lợi từ việc định giá thấp (sẽ được dỡ bỏ khi được cho ra khỏi danh sách thao túng). Thực ra nếu trong năm 2020 Việt Nam không mua dự trữ ngoại tệ nhiều thì chắc chắn vẫn chỉ ở nhóm 10 nước bị giám sát thôi. Vậy sự hóa giải tới đây khá đơn giản. Nếu trong vòng 1 năm nữa Hà Nội mua ròng ngoại tệ dưới 2% GDP thì lại có thể được rút khỏi danh sách quốc gia thao túng tiền tệ. Với lý giải như vậy thì việc suy đoán là ông Trump đánh Việt Nam để "giã biệt", rồi các nhà máy sẽ rời Việt Nam sang các nước khác để tránh bị đánh thuế cao có lẽ là chưa đúng về bản chất.
Liên quan đến việc Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc Việt Nam có hành vi thao túng tiền tệ trong báo cáo định kỳ 6 tháng về "Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Hoa Kỳ", báo cáo cập nhật vĩ mô Công ty Chứng khoản Bản Việt (VCSC) của bà Nguyễn Thị Thanh Phượng cũng có những phân tích đáng chú ý. Theo Bản Việt, việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tăng cường củng cố dự trữ ngoại hối trong bối cảnh nguồn cung ngoại tệ dồi dào là "hợp lý". Nói "hợp lý" là vì, vẫn theo các chuyên gia của VCSC, tỷ lệ dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang ở mức thấp so với thế giới và chỉ rơi vào xung quanh ngưỡng khuyến cáo tối thiểu của IMF.
Cụ thể, tham chiếu dữ liệu của Ngân hàng Thế giới - World Bank, Công ty chứng khoán Bản Việt cho rằng tỷ lệ dự trữ ngoại hối so với nợ nước ngoài của Việt Nam năm 2018 mới chỉ ở mức 51,3%. Mức này hiện thấp hơn tỷ lệ 57,8% của các nước thu nhập trung bình thấp và 88,5% của các nước thu nhập trung bình cao trên thế giới. Vào cuối năm 2019, dự trữ ngoại hối của Việt Nam cũng chỉ vào mức 3,43 tháng nhập khẩu và tăng lên 4,4 tháng hiện tại (vượt ngưỡng khuyến cáo tối thiểu ba tháng nhập khẩu của Quỹ Tiền tệ Thế giới IMF).
Tuy vậy, theo Chứng khoán Bản Việt, tỷ lệ này vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình 11,5 tháng nhập khẩu của thế giới và 7,7 tháng của các nước thu nhập trung bình thấp. VCSC nhận định : "Chỉ số dự trữ so với khoảng khuyến cáo phù hợp với chính sách tiền tệ của Việt Nam cũng mới chỉ đang tiến dần đến ngưỡng khuyến cáo tối thiểu của IMF".
Hình minh họa. Nhân viên ngân hàng ở Hà Nội đang đếm đồng đô la Mỹ. AFP
Trong báo cáo cập nhật vĩ mô, chuyên gia của VCSC dự báo, cả Việt Nam lẫn Mỹ sẽ tiến hành đàm phán, trao đổi, thương lượng để tìm giải pháp chung tốt nhất cho vấn đề này. Trong trường hợp không tìm được cách giải quyết có lợi, phù hợp cho cả hai bên, Mỹ mới tính đến áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Việt Nam. Như thông tin trước đó, Phòng Thương mại Mỹ (US Chamber of Commerce) ngày 16/12 cho hay, Cơ quan đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) đang xem xét việc thông báo đánh thuế lên hàng hoánhập khẩu từ Việt Nam trước phiên điều trần theo Điều 301 (Luật Thương mại Mỹ 1974) về định giá tiền tệ (dự kiến sẽ diễn ra ngày 29/12 tới đây và hạn chót để phản hồi là 7/1/2021).
Về phía Việt Nam, Chứng khoán Bản Việt cho rằng, giới chức trách, cơ quan hữu quan của Việt Nam đã "tiếp cận với vấn đề một cách tích cực" và hiện vẫn đang phối hợp trao đổi với Mỹ. Nhận định về khả năng Việt Nam có bị chính quyền Hoa Kỳ áp lệnh trừng phạt hay không, theo nhóm chuyên gia của VCSC, có thể phiên điều trần tới đây vẫn được tiếp tục và khả năng cao là USTR sẽ chỉ đưa ra quyết định sau khi quá trình điều trần kết thúc. Sàn chứng khoán Việt Nam cũng hứng chịu ảnh hưởng tiêu cực khi hàng loạt mã cổ phiếu giảm giá sau khi thông tin Hoa Kỳ gắn mác thao túng tiền tệ cho Việt Nam.
Mỹ có xem lại cho phù hợp ?
Việc bị xếp vào danh sách này sẽ khiến Việt Nam phải đối mặt với nhiều rủi ro về kinh tế. Do đó, cần chú trọng hơn nữa việc kiên trì, ổn định trong điều hành chính sách tiền tệ. Chia sẻ xoay quanh vấn đề Mỹ nghi Việt Nam thao túng tiền tệ, Phó Giáo sư Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh (Trưởng bộ môn Quản trị tài chính quốc tế, Học viện Tài chính) cho rằng việc Chính phủ Mỹ công bố danh sách thao túng tiền tệ mỗi năm là bình thường. Hoa kỳ có những tiêu chí cụ thể để đánh giá vấn đề thao túng tiền tệ. Mỹ xác định là những quốc gia có thặng dư thương mại với Washington từ 20 triệu USD trở lên là những nước cần phải xem xét. Tiếp đó, một nước nếu trong vòng khoảng 6 tháng thường xuyên mua vào các đồng ngoại tệ có thể coi là điều chỉnh tỷ giá hối đoái một cách khiên cưỡng ý muốn chủ quan của ngân hàng quốc gia nước đó. Cuối cùng là thặng dư cán cân vãng lai trên 2% GDP. Đây cũng là tiêu chí để xem xét thao túng tiền tệ.
Phó Giáo sư Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh trao đổi với VOV rằng, Chính phủ Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách thao túng tiền tệ trước hết là căn cứ trên các tiêu chuẩn của Mỹ. Tuy nhiên, việc này phía Mỹ nên xem xét thêm các tiêu chí khác cho phù hợp với tình hình chung. Việt Nam vốn không có ý định phá giá đồng tiền để đẩy mạnh cạnh tranh. Mục tiêu của Việt Nam chỉ nhằm ổn định đồng tiền để không bị mất giá thái quá. Do đó, việc mua vào ngoại tệ này chủ yếu có 2 lý do : Thứ nhất là để giữ ổn định giá trị Việt Nam đồng, nghĩa là Việt Nam không phá giá đồng tiền để cạnh tranh thương mại một cách bất bình đẳng. Thứ hai, việc mua ngoại tệ vào liên tục là do hiện nay dự trữ ngoại tệ của Việt Nam còn rất mỏng so với mức dự trữ mà IMF khuyến cáo, thậm chí mỏng so với mức dự trữ ngoại tệ của các quốc gia xung quanh của Việt Nam. Phó Giáo sư Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh : "Do đó, Việt Nam mới mua ngoại tệ để tăng cường dự trữ hối đoái đề phòng những biến động bất thường trên thị trường tài chính. Có thể thấy, Chính phủ Mỹ chưa xem xét cẩn trọng vấn đề này".
Theo Phó Giáo sư Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh, khi bị liệt vào danh sách thao túng tiền tệ, Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm sự phân biệt đối xử trong việc áp thuế, cũng như định giá hàng hóa Việt Nam khi vào thị trường Mỹ.
Đặc biệt, thị trường tài chính, tiền tệ sẽ gặp nhiều vấn đề nảy sinh, từ việc có thể đánh giá đồng Việt Nam đang rẻ hơn giá trị thực tế của nó, khiến cho việc tiếp cận với thị trường tài chính thế giới trở nên khó khăn, chi phí đắt đỏ, cũng như liên quan đến lãi vay, nợ vay gây nhiều trở ngại cho việc tiếp cận thị trường quốc tế. Ông Thịnh lưu ý : "Trong khi đó, Việt Nam lại đang rất cần vốn đầu tư nước ngoài, cũng như cần dòng vốn quốc tế. Có thể nói, việc bị xếp vào danh sách này là rất nguy hiểm đối với nền kinh tế Việt Nam".
Phó Giáo sư Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh khuyến cáo, Việt Nam cần kiên trì ổn định chính sách điều hành, đồng thời nên có giải thích rõ hơn đối với các bộ, ban, ngành. Đặc biệt, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước cần làm việc, trao đổi trực tiếp và đầy đủ các vấn đề liên quan với Bộ Tài chính Mỹ. Từ đó, phía Mỹ sẽ có đánh giá toàn diện, đầy đủ những điều kiện khiến Việt Nam phải thực thi các chính sách của mình. "Hiển nhiên, Chính phủ Việt Nam không muốn phá giá đồng tiền để tạo ra cạnh tranh bất bình đẳng, từ đó làm lệch cán cân thương mại về phía Việt Nam. Do đó, cần giải thích rõ ràng, cụ thể để nhà chức trách Mỹ hiểu và xem xét, điều chỉnh phù hợp với Việt Nam", Trưởng Bộ môn Quản trị Tài chính quốc tế, Học viện Tài chính nhận xét.
Cần tính tới yếu tố chính trị
Phó Giám đốc Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC) Vũ Tú Thành trao đổi với Forbes nhận định, việc gắn mác Việt Nam thao túng tiền tệ mang yếu tố chính trị nhiều hơn là xét trên các yếu tố kỹ thuật. Theo ông Thành, "nếu xét riêng các yếu tố kỹ thuật, tôi nghĩ rằng các đại diện từ phía Mỹ hoàn toàn hiểu rằng Việt Nam không hề và cũng khó có thể phá giá tiền đồng để tăng lợi thế thương mại". Tuy nhiên, theo con số thống kê, thặng dư thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ hiện tại ở con số xấp xỉ 70 tỷ USD tính tới tháng 11 năm nay, cùng với hai cuộc điều tra gần đây theo điều khoản 301 về gian lận thương mại đối với hai ngành hàng đồ gỗ và dệt may là điều thực sự đáng lo ngại đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
Nếu quyết định của Bộ Tài chính trong những tuần tới đây không có khả năng dẫn đến bất kỳ kết quả rõ ràng nào về các biện pháp trừng phạt, thì tầm quan trọng của nó nằm ở tính biểu tượng của thông báo. Về vấn đề này, Bộ Tài chính vừa đưa ra một chìa khóa quan trọng trong các hoạt động của chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, coi Việt Nam là đối tác ngày càng quan trọng khi Hà Nội tiếp tục là đối thủ lớn nhất của Trung Quốc trong các tranh chấp ở Biển Đông.
Mỹ chính thức áp thuế 456% lên một số sản phẩm thép nhập từ Việt Nam. Ngoài ra, trong báo cáo về phòng vệ thương mại của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR), nhóm nghiên cứu kinh tế từ HSBC cũng cho rằng phần thặng dư thương mại gia tăng đến từ nhóm các mặt hàng điện tử được sản xuất ở Việt Nam ngày càng tăng, kết quả của dòng vốn FDI được duy trì trong nhiều năm qua. Khuyến cáo với các doanh nghiệp trong nước, chuyên gia Vũ Tú Thành lưu ý : "Các doanh nghiệp Việt Nam đang có hoạt động giao thương với Hoa Kỳ sẽ phải tiếp tục theo dõi sát sao những động thái từ phía các cơ quan như Bộ Tài chính và USTR. Đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đối tác là doanh nghiệp tại Hoa Kỳ để hạn chế những tổn thất có thể xảy ra từ các biện pháp áp thuế trừng phạt".
Mai Hương
Nguồn : RFA, 20/12/2020
***********************
Liệu Việt Nam có thoát mác "thao túng tiền tệ" của Mỹ trong năm tới ?
Trần Văn Thông, RFA, 20/12/2020
Mới đây, nhiều hãng tin khu vực và quốc tế đồng loạt đưa tin về việc Mỹ xác định Việt Nam "thao túng tiền tệ", đồng thời bình luận về những hậu quả và tác động đối với thị trường và thương mại song phương, cũng như dự đoán về những bước đi tiếp theo của Washington.
Hình minh họa. Tiền đồng của Việt Nam - Reuters
Hậu quả sẽ là gì ?
Động thái này của Mỹ sẽ không dẫn đến "hậu quả" cụ thể ngay lập tức, song có thể sẽ làm leo thang căng thẳng và tác động tới thị trường trong ngắn hạn.
Theo luật, chính quyền Mỹ sẽ phải đàm phán với các đối tác thương mại để giải quyết vấn đề mất cân bằng tỷ giá hối đoái. Sau 1 năm, Washington có thể sẽ áp dụng các hình phạt thương mại nếu quyết định gắn mác thao túng tiền tệ không được gỡ bỏ. Vì thế, các quốc gia bị xác định là "nước thao túng tiền tệ" sẽ phải bắt đầu các cuộc đàm phán với Mỹ và có thể có sự tham gia của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF). Nếu những lo ngại của Bộ Tài chính Mỹ không được giải quyết, Mỹ có thể áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt, bao gồm cả trừng phạt thuế quan. Một số ý kiến trong giới kinh doanh lo ngại Tổng thống Donald Trump sẽ nhanh chóng cho tiến hành biện pháp đánh thuế.
Liệu Việt Nam có thực sự "thao túng tiền tệ" ?
Văn phòng đại diện thương mại Mỹ (USTR) tháng 10 vừa qua đã thiết lập quy trình điều tra có thể dẫn đến việc Mỹ áp thuế đối với hàng tỷ USD hàng nhập khẩu từ Việt Nam, song Phòng Thương mại Mỹ và các đại diện doanh nghiệp đã cảnh báo về những hậu quả của việc áp thuế đối với quan hệ song phương.
Trong một động thái cần thiết, Bộ Tài chính Mỹ đã thiết lập các "tiêu chí khách quan" rõ ràng để đánh giá liệu một đối tác thương mại có thao túng tiền tệ hay không. Điều này đặc biệt quan trọng vì luật pháp Mỹ trao quyền ưu tiên cho Bộ Tài chính trong những vấn đề này. Việc áp dụng các tiêu chí này đối với trường hợp của Việt Nam đặc biệt hữu ích. Trên thực tế, Việt Nam đã không vi phạm 2 trong 3 tiêu chí mà Bộ Tài chính Mỹ đề ra.
Tiêu chí 1 : Việt Nam có thặng dư tài khoản vãng lai ít nhất 2% GDP ?
Theo dữ liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cán cân tài khoản vãng lai của Việt Nam đã chuyển từ thặng dư 6,26 tỷ USD trong quý 3/2019 sang thâm hụt 323 triệu USD trong quý 2/2020 (theo số liệu cập nhật mới nhất). Nếu Việt Nam thực sự có hành vi định giá thấp đồng nội tệ, điều đó sẽ theo hướng ngược lại.
Sự thay đổi tài khoản vãng lai của Việt Nam theo hướng thâm hụt không có gì ngạc nhiên. Kinh tế phát triển nhanh và Việt Nam tiếp nhận dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) khổng lồ, một phần do Mỹ áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và nỗ lực chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc. Dòng vốn FDI - được coi là thặng dư tài khoản vốn trong cán cân thanh toán quốc gia - là hình ảnh phản chiếu thâm hụt tài khoản vãng lai của quốc gia.
Tóm lại, Việt Nam không vi phạm tiêu chí về tài khoản vãng lai vì tài khoản vãng lai của Việt Nam bị thâm hụt chứ không phải thặng dư.
Tiêu chí 2 : Mua ròng ngoại tệ với tổng giá trị ít nhất bằng 2% GDP trong 12 tháng.
Đối với tiêu chí trên, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) cho biết dự trữ ngoại hối của Việt Nam đạt 84,1 tỷ USD vào tháng 7/2019 (số liệu mới nhất), tăng 3 tỷ USD từ mức 81,1 tỷ USD của tháng 1/2019. Mức này thấp hơn 0,9% GDP của Việt Nam, mà IMF ước tính sẽ đạt khoảng 340 tỷ USD trong năm 2020.
Hình minh họa. Nhân viên ngân hàng ở Hà Nội đang đếm các đồng đô la Mỹ
Mặc dù những dữ liệu này không phải của cả năm 2020, song báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ hồi tháng 1 cho biết : "Các cơ quan chức năng Việt Nam đã truyền đạt một cách đáng tin cậy tới Bộ Tài chính Mỹ rằng mua ròng ngoại hối là 0,8% GDP trong 4 quý, tính đến tháng 6/2019". Việc Bộ Tài chính Mỹ thêm dữ liệu của IMF vào báo cáo hồi tháng 1 cho thấy Việt Nam không vượt ngưỡng mà Bộ này đặt ra liên quan đến mua ròng ngoại tệ.
Tóm lại, quỹ đạo mua ròng ngoại tệ của Việt Nam trong nửa đầu năm 2020 không vi phạm tiêu chí của Bộ Tài chính Mỹ về các hành vi tiền tệ không công bằng dẫn đến đồng tiền bị định giá thấp.
Tiêu chí 3 : Có thặng dư thương mại song phương với Mỹ ít nhất 20 tỷ USD trong 12 tháng.
Thâm hụt thương mại hàng hóa và dịch vụ của Mỹ với Việt Nam là 54,5 tỷ USD vào năm 2019 và tiếp tục tăng lên vào năm 2020. Dù các nhà kinh tế đều cho rằng cán cân thương mại là thước đo không chính xác để đánh giá lợi ích thương mại trong một mối quan hệ, song rõ ràng Việt Nam vi phạm tiêu chí này của Bộ Tài chính Mỹ.
Dẫu vậy, sự gia tăng thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam ở mức độ lớn là kết quả trực tiếp của việc Mỹ áp thuế đối với hơn 350 tỷ USD hàng hoánhập khẩu từ Trung Quốc. Thật vậy, nhiều công ty đã chuyển chuỗi cung ứng từ Trung Quốc sang các nước khác, trong đó có Việt Nam, để né tránh các mức thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Trong chuyến thăm Việt Nam cuối tháng 11 vừa qua, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien khuyến nghị Việt Nam "mua thêm hàng hóa của Mỹ như khí đốt tự nhiên hóa lỏng và thiết bị quân sự để tránh phải chịu thuế trừng phạt của Mỹ".
Trung Quốc thoát mác "thao túng tiền tệ"
Trung Quốc, cũng bị Bộ trưởng Tài chính Mnuchin "gắn mác" thao túng tiền tệ vào tháng 8/2019 (khi căng thẳng thương mại Mỹ-Trung lên đến đỉnh điểm), giống như giai đoạn 1992-1994, nhưng đã được 'trắng án' vào tháng 1/2020 (hai ngày trước khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới ký kết một thỏa thuận thương mại "Giai đoạn 1").
Trung Quốc là "cái gai" trong mắt Trump và là đối tượng bị Bộ Tài chính Mỹ nhắm đến lâu nay vì cách nước này quản lý đồng Nhân dân tệ. Trung Quốc nhiều lần thoát khỏi nhãn thao túng tiền tệ là nhờ sức mạnh kinh tế và chiến lược. Lý do là liên tiếp các chính quyền Mỹ muốn can dự với Trung Quốc và thúc đẩy nước này đi theo con đường cải cách thay vì đối đầu.
Lần này, Trung Quốc vẫn không bị gắn mác thao túng tiền tệ, dù vẫn có tên trong số 10 đối tác thương mại của Mỹ bị đưa vào danh sách giám sát về tiền tệ. Dù Trung Quốc chỉ đáp ứng 1 trong 3 tiêu chí chính để bị xác định là nước thao túng tiền tệ, song Mỹ vẫn khuyến cáo : "Bộ Tài Chính Mỹ kêu gọi Trung Quốc cải thiện tính minh bạch đối với việc quản lý tỷ giá hối đoái của họ, đặc biệt liên quan đến việc can thiệp ngoại hối chính thức…"
Việc Mỹ "ân xá" cho Trung Quốc có thể có tác dụng khuyến khích các nhà đầu tư quốc tế đẩy mạnh đầu tư vào trái phiếu Trung Quốc, vốn mang lại lợi suất cao hơn hầu hết các thị trường tương đương. Ngoài ra, việc Trung Quốc "thoát" mác thao túng tiền tệ lần này có thể giúp các nhà đầu tư Mỹ tự tin hơn trong việc mua các tài sản có lợi suất cao của Trung Quốc.
Liệu tình thế có tuyệt vọng đối với Việt Nam ?
Về mặt nào đó, Việt Nam có lẽ đã quá thành công trong việc mở cửa nền kinh tế. Các nhà lãnh đạo Việt Nam chủ yếu học tập mô hình của Trung Quốc, mở cửa cho đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực sản xuất, tạo ra những thứ rẻ tiền cho thị trường Mỹ và cải thiện đời sống cho người dân. Trong quá trình này, thặng dư thương mại với Mỹ đã tăng lên đáng kể.
Hình minh họa. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross phát biểu tại một sự kiện do Phòng Thương mại Mỹ tổ chức ở Hà Nội hôm 8/11/2019. AFP
Dù có quan hệ thân tình với Washington, Việt Nam giống Trung Quốc ở nhiều mặt. Tuy vậy, Việt Nam nhỏ hơn Trung Quốc nhiều. Việt Nam cũng là nước quan trọng mà Mỹ cần giữ quan hệ thân thiết trong khi tìm cách kiềm chế một Trung Quốc ngày càng quyết đoán ở Biển Đông. Nếu Việt Nam cảm thấy quá tệ thì cần xem Bộ Tài chính Mỹ đang theo dõi những nước nào thao túng : ngoài Trung Quốc còn có Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Italy, Singapore, Malaysia. Mới nhất, Đài Loan, Thái Lan và Ấn Độ đã được thêm vào danh sách theo dõi. Do vậy, đây không phải là ngày tận thế đối với Việt Nam.
Chính quyền Biden có thể làm gì ?
Cho đến nay, chính quyền Biden chưa thể hiện rõ liệu có tiếp tục chiến dịch gây sức ép của chính quyền Trump đối với Việt Nam hay không. Tuy nhiên, nhiều liên đoàn lao động và đảng viên Dân chủ tiến bộ ủng hộ việc áp dụng các biện pháp thương mại cứng rắn hơn đối với các quốc gia cố tình giảm giá đồng tiền của mình để tạo lợi thế thương mại.
Việc giữ nguyên hay bãi bỏ quyết định gắn mác thao túng tiền tệ sẽ tùy thuộc vào quyết định tiếp theo của Bộ trưởng Tài chính.
Tuy nhiên, việc Washington nhanh chóng gỡ bỏ mác thao túng tiền tệ đối với Trung Quốc chỉ vài tháng sau khi xác định Bắc Kinh là "kẻ thao túng tiền tệ" vào tháng 8/2019 – ngay trước khi ký thỏa thuận thương mại song phương vào tháng 1/2020 – cho thấy động thái gắn mác của chính quyền Trump có yếu tố chính trị chi phối. Như vậy, hoàn toàn có khả năng chính quyền Mỹ có thể ra một báo cáo khác cho trường hợp của Việt Nam vào năm tới. Bilal Hafeez, Giám đốc điều hành của Macro Hive và là cựu giám đốc chiến lược tại Nomura Holdings Inc., cho biết : "Tôi không nghĩ Janet Yellen (người được Tổng thống đắc cử Joe Biden để cử làm Bộ trưởng Tài chính) sẽ quá lớn tiếng về khía cạnh chính sách tiền tệ".
Theo hãng Nikkei của Nhật Bản, kết luận trong báo cáo nửa năm của Bộ Tài chính Mỹ đã được nhiều nhà phân tích ngoại hối dự đoán từ trước, song vấn đề này chưa được đưa ra thảo luận với chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Ứng cử viên Bộ trưởng Tài chính Mỹ Yellen có thể sẽ chỉnh sửa những phát hiện trên trong báo cáo tiền tệ đầu tiên của bà, dự kiến sẽ được công bố vào tháng 4/2021. Một quan chức Mỹ khẳng định : "Chính quyền Biden không liên quan đến việc này. Đây là quyết định của chính quyền Trump".
Win Thin, người đứng đầu bộ phận chiến lược tiền tệ tại ngân hàng lâu đời BBH ở New York cho rằng báo cáo này đã "hoàn toàn bị chính trị hóa" dưới thời Trump. Ông nhấn mạnh : "Mọi động thái của Bộ trưởng Tài chính đương nhiệm đều có thể dễ dàng bị đảo ngược khi Bộ trưởng Tài chính mới nhậm chức".
Nhiều ý kiến giới phân tích cho rằng việc Bộ Tài chính Mỹ "gắn mác" một số nền kinh tế là thao túng tiền tệ nằm trong ý định của Tổng thống Donald Trump trước khi rời nhiệm sở trong bối cảnh đại dịch Covid-19 làm gia tăng thâm hụt của Mỹ với các đối tác thương mại. Dù Tổng thống đắc cử Joe Biden được cho là sẽ bớt "nghiêm khắc" trong các vấn đề thương mại, song chính quyền mới của Nhà Trắng có thể sẽ rơi vào thế khó chính trị nếu ngay lập tức dừng các cuộc điều tra về thao túng tiền tệ - di sản của chính quyền hiện tại.
Trần Văn Thông
Nguồn : RFA, 20/12/2020