Đi bầu ‘người tiêu biểu’
Hoài Nguyễn, VNTB, 20/05/2021
Nếu danh sách có 5 ứng cử viên, bầu lấy 3 thì có nghĩa là 2 người còn lại không đủ tài đức sao ? Không đủ tài đức sao lại cho ứng cử ? Còn chuyện ‘tiêu biểu’, vậy thế nào là ‘tiêu biểu’ ?
Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia Vương Đình Huệ : "Sáng suốt lựa chọn người đại biểu của nhân dân"
"Sáng suốt lựa chọn những người tiêu biểu về đức, tài, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân bầu vào Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021- 2026 !".
Đó là mẫu tin nhắn gọi là cổ động bầu cử mà bất kỳ ai dù có hay không, hoặc chưa là cử tri, song cứ sở hữu một số điện thoại di động là nhận đều đặn tin đó vào mỗi buổi sáng.
Mẫu câu "sáng suốt lựa chọn" đã ít nhiều mang tính xúc phạm cử tri, khi với những ai khó tính về chữ nghĩa, sẽ hiểu nếu mà vị ứng viên mà mình chọn, cuối cùng có kết quả rớt, thì đó là lỗi của cử tri khi đã ‘thiếu sáng suốt’ trong chọn người ‘tiêu biểu về đức, tài’.
"Đảng còn không tìm ra người tiêu biểu đủ tài – đức để thay thế ông Nguyễn Phú Trọng, huống gì mình. Thế nhưng nếu nói đó là ‘thiếu sáng suốt’ trong việc chọn bầu người mà Đảng cử, thì đó là xúc phạm, bởi thật tế tôi có biết họ là ai đâu để mà đại diện cho ý chí, nguyện vọng của mình kia chứ !" – một cử tri vốn là ông thầy giáo dạy Văn cấp 3, luận bàn.
Một cử tri khác khẳng định tuy là đảng viên, nhưng "mình không hề tự diễn biến, nên mình tin rằng một khi Đảng đã cử rồi thì ai cũng tiêu biểu tài – đức cả, nên bầu tất".
Ông nói rằng niềm tin này càng củng cố hơn khi Trung tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn Bộ Công an hôm 18/5/2021 ra thông cáo quy kết "đối tượng phản động chống phá bầu cử" trong khi chỉ còn vài ngày nữa là đến cuộc bỏ phiếu bầu Đại biểu Quốc hội khóa 15.
Theo ông Xô, "một số đối tượng phản động, phần tử xấu, không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định, tìm cách che giấu lý lịch, đánh bóng tên tuổi, lợi dụng quyền ứng cử, tự ứng cử của công dân để tìm cách xâm nhập bộ máy chính quyền hòng chống phá từ bên trong ; khi bị phát hiện, đấu tranh ngăn chặn thì tìm cách vu cáo, xuyên tạc các cơ quan chức năng vi phạm dân chủ, nhân quyền, kêu gọi tẩy chay bầu cử".
An tâm quá còn gì, vì theo lời tướng Xô, các đối tượng phản động này đã bị tóm hết rồi, nên giờ danh sách ứng cử viên toàn là tài – đức không thôi, tám lạng hay nửa cân thì khó so bì.
Trở lại một chút với yêu cầu "tiêu biểu".
Trước đây, vào đầu năm 1946, trong hoàn cảnh kháng chiến vô cùng gian khó, thù trong, giặc ngoài, song để tìm người tài đức cho cuộc bầu cử Quốc hội khóa đầu tiên (diễn ra vào ngày 6/1/1946), Bác Hồ đã có bài viết "Tìm người tài đức" trên Báo Cứu Quốc số ra ngày 20/11/1946.
Bác viết : "Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài. Trong 20 triệu đồng bào không thiếu người có tài có đức. Vì Chính phủ nhìn không đều, thấy không khắp nên những bậc có tài có đức chưa xuất hiện. Khuyết điểm đó tôi xin thừa nhận. Nay muốn sửa điều đó và tìm kẻ hiền năng. Các địa phương phải lập tức điều tra nơi nào có người tài đức, có thể làm ích nước lợi dân thì phải báo cáo ngay cho Chính phủ biết".
Nay thì Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không có lời kêu gọi cầu thị ấy, vì Đảng đã cử ra rất nhiều tài – đức, để tùy vào nhu cầu của cử tri mà họ lựa chọn ai là tiêu biểu trong vai trò đại diện tiếng nói của người dân ở nghị trường.
Những ứng viên hiện là chính khách như Nguyễn Phú Trọng, Phạm Minh Chính, Nguyễn Xuân Phúc, Vương Đình Huệ… là người tham gia trong việc gây ảnh hưởng tới chính sách công và ra quyết định ; Trong đó bao gồm những người giữ những vị trí ra quyết định trong chính phủ và những người tìm kiếm những vị trí đó, dù theo phương thức bầu cử, bổ nhiệm. Họ đều không thể rớt ở lần bỏ phiếu vào Chủ nhật 23-5. Liệu có thể xem họ là những hình mẫu của yêu cầu "sáng suốt lựa chọn…" như nội dung tin nhắn ?
Hoài Nguyễn
Nguồn : VNTB, 20/05/2021
*********************
Chẳng nhớ đã bầu cho ai !
Phú Nhuận, VNTB, 18/05/2021
Cựu phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, ông Nguyễn Sĩ Dũng đặt câu hỏi khá cắc cớ : "Bạn có nhớ tên đại biểu Quốc hội mình đã bầu cho họ trong lần gần đây nhất không ?".
Có lẽ chả mấy ai để tâm là mình từng gạch tên ai, bầu chọn ai, phần vì 5 năm rồi còn gì, phần nữa có ai tranh cử đâu để mà mình nhớ…
Ông kể, khi còn làm việc ở Văn phòng Quốc hội, ông thường tổ chức chương trình "Nghị viện trẻ" để giáo dục cho các cử tri trẻ về Quốc hội. Tại nhiều cuộc tiếp xúc, ông hay hỏi các bạn trẻ : "Các bạn có nhớ trong cuộc bầu cử Quốc hội vừa rồi mình đã bầu cho ai không ?".
"Câu trả lời khá nhất quán, gần như không ai nhớ đã bầu cho đại biểu nào" – ông Nguyễn Sĩ Dũng nói.
Dĩ nhiên về lý thuyết thì một khi không nhớ tên đại biểu, xem ra khó xác lập chế độ trách nhiệm của đại biểu trước cử tri.
Nếu dân chủ là việc các đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân phải chịu trách nhiệm trước cử tri, chúng ta sẽ vận hành nền dân chủ của mình thế nào trong tình cảnh như vậy – đặc biệt là ở hôm chiều ngày 16-5 rồi, báo chí đồng loạt đăng bài viết ký tên Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", ở đoạn gần cuối, tác giả viết :
"…bên cạnh việc xác định chủ trương, đường lối đúng, bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng, phải phát huy mạnh mẽ vai trò sáng tạo, sự ủng hộ và tham gia tích cực của nhân dân. Nhân dân tiếp nhận, ủng hộ và nhiệt tình tham gia thực hiện đường lối của Đảng vì thấy đường lối đó đáp ứng đúng yêu cầu, nguyện vọng của mình. Sức mạnh nhân dân là cội nguồn sâu xa của thắng lợi, của phát triển".
Cử tri không nhớ mình đã bầu cho ai, vậy thì làm sao họ biết đường lối của Đảng có đáp ứng yêu cầu dân sinh của mình hay không ?
Thật ra thì mỗi khi gặp chuyện oan ức, cử tri cũng nhận được sự tham vấn từ báo chí, luật sư là hãy cậy đến tiếng nói của các vị đại biểu Quốc hội. Thế nhưng có ai thử thống kê là có vụ nào nhờ tiếng nói của vài vị đại biểu Quốc hội X.Y.Z. nào đó mà họ hết oan khuất ?
Hai dẫn chứng dễ nhận thấy nhất cho việc các đại biểu Quốc hội của Việt Nam dường như ‘lực bất tòng tâm’ : vụ đất đai Thủ Thiêm, và đất đai ‘vườn rau Lộc Hưng’.
Hai vụ việc đơn cử trên phần nào giúp giải thích cho thắc mắc của ông Nguyễn Sĩ Dũng, là nền dân chủ đại diện có hai cấu phần : đại diện và ủy quyền. Phần đại diện do các đại biểu đảm nhiệm ; phần ủy quyền do cử tri đảm nhiệm. Vận hành nền dân chủ đại diện chính là vận hành cả hai phần cấu thành này.
"Tuy nhiên, từ trước đến nay, có vẻ như chúng ta chỉ chú ý đến phần đại diện mà ít quan tâm đến phần ủy quyền. Các đại biểu phải hoạt động theo quy chế, phải báo cáo kết quả hoạt động với cử tri, phải chịu sự giám sát của Mặt trận và của truyền thông… Còn các cử tri, sau khi bỏ phiếu xong, gần như hết trách nhiệm, gồm cả việc nhớ tên" – ông Nguyễn Sĩ Dũng ‘trách cứ’ cử tri như vậy.
Giờ tạm giả dụ trách móc của ông Nguyễn Sĩ Dũng là đúng, vậy thì tư cách là một cử tri, người viết bài này yêu cầu ứng cử viên Nguyễn Phú Trọng – một người có thâm niên nhiều khóa liền trong vai trò ‘ông nghị’, hãy chấm dứt ngay cách lập luận luôn mang tính giả định, đổ thừa hoàn cảnh : "Thành công hay thất bại là phụ thuộc trước hết vào sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng" – trích bài viết "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam".
Bởi thế nào là đúng đắn, là bản lĩnh chính trị của từng nhiệm kỳ Tổng bí thư – vì ngay cả đồng chí Tổng bí thư đương nhiệm vẫn còn loay hoay gọi là "một số vấn đề lý luận và thực tiễn" cho tìm kiếm về con đường ‘đi lên’ chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Nói thêm, không rõ ‘động cơ nào’, mà sau chưa đến 24 tiếng, bài viết kể trên của tác giả "Giáo sư, Tiến sĩ, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng" được ‘xử lý chìm’, khi đã không còn hiện diện ở trang 1 của các báo điện tử.
Phú Nhuận
Nguồn : VNTB, 18/05/2021