Kịch bản nào nếu nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn dừng hoạt động ?

Hàn Lam, VNTB, 19/02/2022

Hiện tại nhà máy hiện sản xuất với công suất khoảng 60% và dự kiến sẽ nâng dần công suất lên 85% từ 12-3/2022 và lên mức 100% từ 15-3/2022. Việc duy trì sản xuất tạm thời đến khoảng tháng 5 năm nay.

Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn chiếm 35% sản lượng xăng dầu trong nước và là đối tác cung ứng xăng dầu lớn nhất cho các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu trong nước.

 Công ty trách nhiệm hữu hạn Lọc Hóa Dầu Nghi Sơn (NSRP) là công ty liên doanh được thành lập vào tháng 4/2008 do 4 thành viên góp vốn, bao gồm Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam), Công ty Dầu khí quốc tế Cô-Oét (KPE), công ty Idemisui Kosan Nhật Bản (IKC) và Công ty Hóa chất Mitsui Nhật Bản (MCI), trong đó PetroVietnam góp vốn 25,1%.

Trước đó, NSRP phải hủy nhập 2 tàu dầu thô trong tháng 1/2022 do khó khăn nghiêm trọng về tài chính.

Tại cuộc họp mới đây, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết lỗ lũy kế của NSRP đã lên tới 3,3 tỷ USD trong 3 năm, số tiền nợ nguyên liệu cũng lên tới 2,8 tỷ USD. "Để trở lại hoạt động không phải dễ" – Bộ trưởng nhấn mạnh. Theo Bộ trưởng, giải pháp căn cơ cho thị trường hiện nay vẫn là nâng hết công suất các nhà máy lọc hóa dầu còn lại lên để bảo nguồn cung cho thị trường.

Ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết dự kiến nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn sẽ cung cấp cho thị trường 300.000 m3 xăng và 300.000 m3 dầu mỗi tháng.

Trong năm đỉnh dịch 2021, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đạt những con số kinh doanh ấn tượng, với sản lượng sản xuất đạt 6,5 triệu tấn ; doanh thu đạt 100.694 tỷ đồng, tăng gần 74% so với năm 2020. Tính riêng quý IV/2021, BSR đạt khoảng 34.102 tỷ đồng doanh thu, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

BSR cho biết năm 2020 giá dầu thô (giá Dated Brent) giảm mạnh từ mức 63,5 USD/thùng bình quân tháng 1/2020 xuống còn 18,5 USD/thùng bình quân tháng 4/2020, sau đó tuy có tăng dần lên nhưng cũng chỉ đạt mức 49,89 USD/thùng bình quân tháng 12/2020.

Trong khi đó, năm 2021 giá dầu thô liên tục tăng mạnh. Giá Dated Brent liên tục tăng từ 49,89 USD/thùng bình quân tháng 12/2020 lên 83,66 USD/thùng bình quân tháng 10/2021, sau đó có giảm về 74,1 USD/thùng bình quân tháng 12/2021. Tuy nhiên những ngày đầu năm 2022 lại tiếp tục tăng cao đã tạo nhiều thuận lợi đối với tình hình sản xuất kinh doanh của BSR trong quý IV/2021 nói riêng và cả năm 2021 nói chung.

Bên cạnh đó, năm 2020, khoảng chênh lệch giữa giá dầu thô và giá sản phẩm chính (xăng, dầu) khá thấp, có tháng giá dầu thô cao hơn giá sản phẩm đã ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả sản xuất kinh doanh năm 2020. Trong khi đó, năm 2021, nhất là những tháng cuối năm, khoảng chênh lệch giữa giá dầu thô và giá các sản phẩm chính tốt hơn nhiều so với cùng kỳ năm trước đã góp phần làm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty.

Từ đầu năm đến nay, nhà máy lọc dầu Dung Quất sản xuất đưa ra thị trường hơn 680.000 tấn sản phẩm xăng dầu các loại, đạt 115% kế hoạch.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2021 của BSR, doanh thu thuần của công ty đạt 34.492 tỷ đồng, gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế gần 2.675 tỷ, gấp 2,16 lần quý IV/2020, tương ứng với lãi ròng 2.684 tỷ đồng.

BSR là đơn vị thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, được giao trách nhiệm tiếp nhận, quản lý, vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất – một công trình được gọi là trọng điểm quốc gia có tổng vốn đầu tư trên 3 tỷ USD, công suất chế biến 6,5 triệu tấn dầu thô/năm.

Trước mắt, BSR là kịch bản ‘cứu nguy’ cho các đe dọa nguồn cung từ Lọc dầu Nghi Sơn (NSRP).

Hàn Lam

Nguồn : VNTB, 19/02/2022

***********************

Khó khăn thực sự của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn là gì ?

Đình Đại, Diễn Đàn Doanh Nghiệp, 11/02/2022

Từ cuối năm 2021, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã phải giảm công suất, thậm chí đứng trước nguy cơ dừng hoạt động do khó khăn tài chính...

Khó khăn về tài chính, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn đứng trước nguy cơ ngừng hoạt động.

Trong thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, giá các mặt hàng như gas, xăng dầu đang chịu tác động rất lớn từ thị trường thế giới. Hiện nay, giá các mặt hàng xăng dầu và khí hóa lỏng (LPG) đang ở mức cao. Trong khi đó, Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn, một trong những nhà máy có vai trò sản xuất, cung ứng khí hóa lỏng LPG, xăng, diesel, dầu hoả/nhiên liệu máy bay... chủ yếu sử dụng cho thị trường trong nước lại đứng trước nguy cơ phải dừng hoạt động do khó khăn về tài chính, điều này tác động rất lớn đến nguồn cung xăng dầu trong nước. 

Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn trực thuộc Công ty trách nhiệm hữu hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP), được thành lập vào tháng 4/2008 do 4 thành viên góp vốn là Tập đoàn dầu khí Việt Nam - PVN chiếm 25,1% vốn điều lệ, Công ty Idenmitsu Kosan 35,1%, Công ty Hóa chất Mitsui 4,7%, Tập đoàn dầu mỏ Cô-oét 35,1%.

Dự án Nghi Sơn được kỳ vọng góp phần bảo an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng 40% nhu cầu xăng dầu trong nước, tạo điều kiện căn bản cho các ngành công nghiệp sau lọc dầu và dịch vụ phát triển; tăng thu ngân sách, tạo ra nhiều việc làm và đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế, xã hội của tỉnh Thanh Hóa nói riêng và của cả nước nói chung.

Mặc dù được xây dựng với sứ mệnh đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, nhưng vốn góp của đại diện Việt Nam, cụ thể là PVN tại NSRP chỉ chiếm 25,1%, không đủ quyền quyết định những vấn đề quan trọng của nhà máy. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến những bất cập trong quản trị, điều hành của NSPR.

Theo đại diện PVN, khó khăn về tài chính của PSRP xuất phát từ công tác quản trị do phía nước ngoài điều hành còn nhiều bất cập. Với vai trò nước chủ nhà, PVN đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo cam kết và đã liên tục có nhiều văn bản, ý kiến đóng góp nhằm thúc đẩy tiến độ dự án, cải thiện công tác quản lý quản trị nhằm tăng hiệu quả hoạt động của NSRP.

Lý giải về tỷ lệ vốn góp 25,1% tại NSRP, lãnh đạo PVN cho rằng, dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn ra đời trong bối cảnh Việt Nam cần cần tìm nguồn cung xăng dầu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và nguồn dầu thô từ mỏ Bạch Hổ ngày càng cạn kiệt, Việt Nam phải tìm nguồn cung dầu thô.

Liên quan đến việc NSRP phải hủy nhập 2 tàu dầu thô trong tháng 01/2022 và đối diện với nguy cơ dừng hoạt động vào ngày 13/2/2022 do khó khăn nghiêm trọng về tài chính gần nhất, được cho là bắt nguồn từ việc PVN chưa phê duyệt gia hạn thỏa thuận (RPA) và thanh toán sớm (EP) Hợp đồng FPOA. Tuy nhiên, PVN cho rằng, Ban điều hành NSRP phải chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm công tác nhập dầu thô và công suất vận hành Nhà máy…

Sau 3 năm vận hành thương mại (2018-2020), NSRP lỗ hơn 61.200 tỷ đồng.

"Việc NSRP tự ý hủy nhập 2 chuyến tàu dầu thô dẫn đến nguy cơ dừng hoạt động Nhà máy hoàn toàn thuộc phạm vi trách nhiệm của Ban điều hành NSRP, không liên quan tới việc phê duyệt gia hạn RPA và EP. Các vấn đề về RPA và EP là các nội dung nằm trong phương án tái cấu trúc tổng thể NSRP và đang trong quá trình đàm phán", đại diện PVN nhấn mạnh.

Vấn đề của Nghi Sơn nằm ở chỗ: Theo thỏa thuận giữa Chính phủ (do PVN thay mặt ký với liên doanh nhà đầu tư), PVN sẽ là đơn vị bao tiêu sản phẩm của Nghi Sơn, với giá bán buôn tại cổng nhà máy bằng với giá xăng dầu nhập khẩu mà cộng thêm thuế nhập khẩu 7% với các sản phẩm xăng dầu, 3% đối với các sản phẩm hóa dầu (polypropylen, benzen...). Trong 10 năm (đến 2028), nếu Việt Nam giảm thuế nhập khẩu xuống thấp hơn mức ưu đãi kể trên, PVN sẽ có trách nhiệm bù cho NSRP số tiền chênh lệch này.

Tuy nhiên, theo Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), với xăng từ năm 2023 thuế nhập khẩu đã xuống 5% và từ năm 2024 là 0%. Diesel và mazut là 0% từ năm 2016. Còn theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA), thuế nhập khẩu diesel từ 2016 là 5% và từ năm 2018 là 0%, riêng mazut từ năm 2016 thuế nhập khẩu đã là 0%.

Do đó, sau 3 năm vận hành thương mại (2018-2020), NSRP lỗ hơn 61.200 tỷ đồng, âm vốn chủ sở hữu hơn 11.000 tỷ đồng. Doanh thu năm 2019 đạt 86.675 tỷ thì năm 2020 giảm chỉ còn 74.848 tỷ đồng. 

Theo PVN, do Dự án Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn được đưa vào vận hành thương mại trong bối cảnh toàn thế giới có xu thế dịch chuyển nguồn năng lượng mạnh mẽ (năng lượng tái tạo, thay thế động cơ đốt trong bằng động cơ điện nên nhu cầu xăng dầu giảm), thị trường biến động bất lợi, biên lợi nhuận chế biến của ngành lọc dầu giảm mạnh và tác động của dịch bệnh Covid-19 đã làm ảnh hưởng lớn tới hiệu quả SXKD của Dự án. 

Đình Đại

Nguồn : Diễn Đàn Doanh Nghiệp, 11/02/2022