Vụ cháy karaoke : Phong bì và thời của vô lý nhưng ai cũng tin có thật
Trân Văn, VOA, 09/09/2022
"Vấn đề nằm ở chỗ người ta chỉ phàn nàn chốn riêng tư vì lên tiếng nơi công cộng là tự đốn đường sống của mình. Chúng ta hời hợt, cơ quan hữu trách hời hợt để rồi những mạng người trẻ phải chết trong tức tưởi như vậy".
Quán karaoke bốc cháy ở tỉnh Bình Dương, giết chết 33 người hôm 7/9/2022.
Số nạn nhân thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn xảy ra ở quán karaoke An Phú, tọa lạc tại thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương hôm 7/9/2022 đã tăng từ 12 lên 33 vào ngày 8/9/2022. Chưa rõ đó đã là tổng số nạn nhân hay chưa vì vẫn còn mười người đang được điều trị tại bệnh viện và giới hữu trách không cho biết tình trạng sức khỏe của họ thế nào.
Tại cuộc họp báo do chính quyền tỉnh Bình Dương tổ chức để cung cấp thêm thông tin về tai nạn thảm khốc này, Giám đốc Công an Bình Dương tuyên bố sẽ "sớm khởi tố vụ án để làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có liên quan" (1). Cuộc điều tra chưa bắt đầu nhưng trách nhiệm của các viên chức và cơ quan hữu trách ở Bình Dương đã chính thức được loại bỏ bởi :Công an thành phố Thuận An thường xuyên kiểm tra an toàn phòng cháy – chữa cháy của quán karaoke An Phú và xác nhận nơi này luôn "chấp hành qui định về an toàn Phòng cháy chữa cháy". Ngoài kiểm tra, phía công an thành phố Thuận An còn "hướng dẫn duy trì các điều kiện an toàn Phòng cháy chữa cháy đồng thời kiến nghị mười nội dung để tổ chức thực hiện nhằm đảm bảo an toàn về Phòng cháy chữa cháy".Theo đại diện chính quyền của tất cả các cấp tại Bình Dương thì những cơ quan hữu trách khác ở tỉnh này cũng đã chu toàn trách nhiệm trong việc cấp giấy phép, quản lý hoạt động cơ bản bảo đảm đúng các quy định pháp luật trongkinh doanh karaoke tại quán An Phú.
Vụ hỏa hoạn tạo ra hậu quả khiến dư luận rúng động trong vài ngày vừa qua được cho rằng chỉ vì "chập nguồn điện gây cháy từ vách cách âm, nguồn nhiệt phát sinh nhanh" và do các nạn nhân thiếu ý thức, không thực hiện đúng hướng dẫn của tiếp viên, thậm chí sau khi đã nhận tin báo cháy vẫn vào phòng khóa cửa lại để hát tiếp...
***
Trên mạng xã hội, công chúng không "chia sẻ" những "quan điểm" như vừa dẫn. Có người phê phán nhẹ nhàng như Đỗ Dũng :Karaoke và Phòng cháy chữa cháy phải là "một cặp song ca". Đừng để chúng tách ra hát riêng, hiểm nguy vô cùng (2) ! Song có không ít người thẳng thắn hơn, chẳng hạn Chau Doan. Chau khẳng định :Phong bì chính là kẻ sát nhân (3) !
Chau Doan cho rằng, nguyên nhân dẫn tới các vụ cháy quán karaoke khiến nhiều người chết là docác cơ quan quản lý không làm tốt chức trách và đã đến lúc phải nhìn thẳng vào vấn đề, giải quyết cho triệt để, đừng mơ màng mộng mị, đừng giả dối lấp lửng, đừng mập mờ để những người trẻ phải ra đi một cách vô cùng đau lòng như vậy nữa. Theo Chau, lẽ racác phòng karaoke phải có lối dẫnvào ban công, từ ban công có thểdùng cầu thang thoát hiểm nằmbên ngoài giống như cácnước khác mà ngườiViệt vẫn thấy qua phim ảnh. Kiểu thoát hiểm này đã có cả trăm năm rồinhưng Việt Nam không học, không áp dụng. Vì sao ? Châu lý giải :Ai đã kinh doanh karaoke, khách sạn thì quen với việc đưa phong bì. Có ngày phải đưa nhiềuphong bì cho nhiều đoàn khác nhau. Mà đã dính tới phong bì thì làm sao mà việc kiểm tra an toàn cháy nổ tử tế được ? Nói cách khác chính phong bì là nguyên nhân cướp đi nhiều mạng người vô tội.
Chau tự vấn :Vấn đề nằm ở chỗ người ta chỉphàn nàn chốnriêngtư vì lên tiếng nơi công cộng là tự đốn đường sống của mình. Chúng ta hời hợt, cơ quan hữutrách hời hợt để rồi những mạng người trẻ phải chết trong tức tưởi như vậy. Sự việc cứ lặp đi lặp lại, nguyên nhân y như nhau là do chập điện, do hàn nhưng cứ xảy ra là chết người. Tôi thương xót những nạn nhân, họ khôngcó lỗi khi đi giải trí hay đi làm. Tôi tức giận với lối quản lý hời hợt của cơ quan hữutrách. Các vị thu thuế của các doanh nghiệp nhưng các vị làm ăn không tử tế, không có trách nhiệm. Nếu không cương quyết thay đổi thì các tai nạn kiểu này sẽ còn tiếp tục xảy ra nhiều.
Cũng có những người như Nguyễn Thị Bích Hậu dựa vào ảnh chup quán karaoke An Phú để nêu thắc mắc về việc công nhận đạt qui chuẩn an toàn :Diện tích mặt bằng kinh doanh tới 1.500 mét vuông nhưng rất ít cửa sổ mà còn bị bít bằng gạch cho kín bên trong.Sân thượng cũng bít bùng do lợp bằng tôn. Còn biển hiệu thì bít hết mặt tiền bên ngoài căn nhà. Dokhông có lối thoát hiểm nên khi cứu phải đục rất nhiều chỗ trêntường để xông vô. Vậy thì có khác gì một cái hộp kín mít chỉchừa một đường vào và ra, làm sao thoát khi có cháy nổ ?Nghe nói quán này có đầy đủ các loại giấy phép, khi cấp phép những nơi cấp phép có tính tới các yếu tố đó không (4) ?
Suy nghĩ giống như Chau Doan, Nguyễn Thị Bích Hậu, Mai Bá Kiếm chọn phương thức khác để diễn đạt - điểm lại một số vụ hỏa hoạn xảy ra ở các quán karaoke từ trong Nam ra ngoài Bắc dẫn tới chết chùm như vụ cháy một quán karaoke ở 68 Trần Thái Tông - Hà Nội hồi tháng 11/2016 khiến 13 người chết và 11/13 là cán bộ nhiều tỉnh đang theo học Cao cấp chính trị tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh gần đây là vụ cháy một quán karaoke tại 231 Quan Hòa cũng ở Hà Nội vào đầu tháng trước khiến ba lính cứu hỏa thiệt mạng và kết luận :Tốt hơn hết đừng bao giờ đi hát karaoke vì tất cả quán karaoke đều là lò thiêu Bình Hưng Hòa tiềm năng(5) !
Cũng nhắc lại một số vụ hỏa hoạn tước đoạt cuộc sống của nhiều người giống như Mai Bá Kiếm - ví dụ vụ hỏa hoạn ở chung cư Carina Plaza, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh, xảy ra hồi tháng 3/2018 khiến 13 người chết, 91 người bị thương vì hệ thống chữa cháy tự động tê liệt dẫu trước đó hai tháng đã được các cơ quan hữu trách kiểm tra và xác định là đạt yêu cầu an toàn - Đỗ Ngà cảm thán :Công tác kiểm tra Phòng cháy chữa cháy các tòa nhà khắp Việt Nam cũng vẫnthế ! Ở vị trí một nhà thầu, Ngà kể một số chuyện ông đã trải qua để chứng minh, việc thực hiện các yêu cầu về Phòng cháy chữa cháy, thực hiện các gói thầu Phòng cháy chữa cháy tại nhiều công trình chỉ nhằm đối phó dù chúng liên quan đến tính mạng nhiều người.
Theo Đỗ Ngà, thường thì Ban Quản lý dự án sẽ giới thiệu nhà thầu Phòng cháy chữa cháy, nhà thầu chính không có quyền lựa chọn doanh nghiệp thực hiện gói thầu Phòng cháy chữa cháy. Những nhà thầu nhận thực hiện gói thầu Phòng cháy chữa cháy thường là sân sau của giới lãnh đạo lực lượng Phòng cháy chữa cháy, toàn bộ trang bị - thiết bị đều là hàng Trung Quốc giá rẻ. Thi công vốn đã không ổn, lúc vận hành và kiểm tra định kỳ vẫn "qua" nhờ "đóng hụi chết" cho lực lượng cảnh sát Phòng cháy chữa cháy - tính ra vẫn rẻ hơn nhiều nếu phải thực hiện đúng kỹ thuật và điều này đã trở thành "luật bất thành văn". Đỗ Ngà lưu ý,hậu quả các vụcháy chỉ là "phần nổi của tảng băng", không ai có thể thống kê đầy đủ bao nhiêu nơi sử dụng hệ thống Phòng cháy chữa cháy không ổn ở những chỗ chưa bị cháy và chất vấn :Tại sao khôngthể ngăn chặn thảm họa và thảm họa vẫn xảy ra khắp nơi từ nguyên nhân cũ mèm như vậy ?Cần nhớ "có cầu mới có cung", bởi suy nghĩ, hành xử theo kiểu đối phó nên giới hữu trách mới tìm cách thỏa mãn để có tiền đút túi. Tham tiền, coi nhẹ tính mạng là cái khó sửa trong xã hội này. Rất khó sửa (6) !
***
Sau vụ hỏa hoạn ở quán karaoke An Phú, Đức Nguyễn bày tỏ khơi khơi :Ăn tiền cũng phải có đạo đức nghề nghiệp, chẳng hạn phải cho giải pháp khi có sự cố, đâu phải phân bua ngườita chết vì họ sai.Ở Việt Nam dân mình vô tư lắm.Vô tư đi xe máy ngược chiều trên đường cao tốc dành cho xe hơi, vô tư vượt đèn đỏ, vô tư chất đồ ở cửa thoát hiểm Khi điềubất hạnh xảy ra, cả xã hội lên đồng, khóc lóc vài ngày rồi thôi, đâu lại vào đấy. Những vụ cháy quán karaoke ở Việt Nam "chung quy cũng tại vua Hùng…". (7)
Trân Văn
Nguồn : VOA, 09/09/2022
Chú thích
(7) https://www.facebook.com/100000285671991/posts/pfbid02HEQFjqvP7YHzJGj7PqKUf558SP5rg2B5ndvKcnP3QfTCJByjx1kKxoJism1UhGWal/
***********************
Từ vụ cháy karaoke tại Bình Dương nhìn lại thực trạng cháy, nổ ở Việt Nam
RFA, 09/09/2022
Theo thống kê của Cục Cảnh sát Phòng cháy Chữa cháy và Cứu nạn Cứu hộ thuộc Bộ Công an, trong sáu tháng đầu năm 2022 tại Việt Nam đã xảy ra 848 vụ cháy, làm chết 41 người, bị thương 42 người ; thiệt hại tài sản khoảng 415 tỷ đồng và gần 41ha rừng. So với cùng kỳ năm 2021, thiệt hại tăng gần 130 tỷ đồng.
Vụ cháy tại Cơ sở kinh doanh karaoke An Phú, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương hôm 6/9. AFP Photo
Cũng theo Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ, trong giai đoạn năm 2015-2019, đã xảy ra 17.844 vụ cháy tại Việt Nam, làm 433 người chết, 960 người bị thương, thiêu hủy tài sản trị giá gần 8.000 tỷ đồng, thiệt hại gần 9.600ha rừng.
Điển hình như vụ cháy quán karaoke trên phố Trần Thái Tông, quận Cầu Giấy, Hà Nội vào tháng 11/2016 khiến 13 người chết ; vụ cháy vào tháng 7/2017 làm 8 người chết tại xưởng bánh kem ở xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội ; vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra vào tháng 3/2018 tại tòa nhà Carina Plaza, đường Võ Văn Kiệt, phường 16, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh, khiến 13 người chết. Hay trước đó là vụ cháy tòa nhà Trung tâm thương mại quốc tế (ITC), Thành phố Hồ Chí Minh, vào tháng 10 năm 2002 khiến 60 người thiệt mạng.
Gần đây là vụ cháy quán karaoke ở đường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội vào ngày 1/8 đã khiến ba lính cứu hỏa thiệt mạng.
Và mới nhất là vụ cháy tại Cơ sở kinh doanh karaoke An Phú, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương hôm 6/9 khiến 33 người thiệt mạng đưa ra nhiều câu hỏi cần trả lời về công tác phòng cháy chữa cháy tại Việt Nam.
Trao đổi với RFA hôm 9/9, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Luật gia Việt Nam, nhận định :
"Luật Phòng cháy Chữa cháy đã được sửa đổi rất nhiều lần, từ 2015 cho đến 2018, và cũng đã sửa chữa bổ sung... Chính phủ cũng đã ban hành rất nhiều nghị định về vấn đề này. Việc này tôi cho rằng họ đã không ý thức chấp hành các quy định pháp luật."
Liên quan vụ cháy Cơ sở kinh doanh karaoke An Phú ở thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương, Luật sư Hậu nói :
"Tôi thấy thứ nhất những người để xảy ra tai nạn này đã không tuân thủ những điều kiện về phòng cháy chữa cháy. Tức là khi cháy ở Bình Dương những người này ý thức của họ kém, họ khóa cửa lại sử dụng rượu bia, khi có người đến nhắc nhở đã cháy thì họ khóa trái cửa. Thứ hai các cơ quan Nhà nước đã không thường xuyên kiểm tra. Sau khi đã cấp giấy phép đúng ra phải kiểm tra thường xuyên, khi sửa chữa phải có người giám sát... Thứ ba là họ đã không tập huấn những kỹ năng khi có tình huống cháy, vì đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện họ phải thực hiện những cái đó."
Vụ cháy ở Bình Dương với số người chết lên đến 33 người khiến dư luận đặt ra nhiều nghi vấn liên quan việc thẩm định cấp phép hoạt động, cũng như công tác cứu nạn cứu hộ tại các tiệm karaoke tại địa phương này.
Anh T., một người dân sinh sống ở An Phú - Bình Dương, nói lại với RFA hôm 9/9 về những gì anh biết về vụ việc :
"Họ hoảng sợ quá mất bình tĩnh, thấy ở đâu kín thì vô trốn nhưng cửa thoát hiểm không có nên mới chết nhiều như vậy. Thấy khói bốc mất bình tĩnh, từ đó theo phản xạ tự nhiên chạy trốn thì vô tình đi vào chỗ chết. Những người chết trong đó là do chốt cửa lực lượng cứu hộ vô không được. Số chạy thoát lên cao được không có đường xuống thì bắt buộc phải nhảy lầu, tôi biết có nạn nhân nhảy lầu xuống đưa vào cấp cứu là chết trong bệnh viện."
Theo truyền thông Nhà nước, cách nay vài năm Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ đã được nhận 81 xe chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn các loại, gồm 18 xe chữa cháy cỡ lớn, 48 xe chữa cháy cỡ trung bình, hai xe thang chữa cháy loại vươn thẳng, sáu xe thang chữa cháy loại cần trục, bảy xe cứu hộ, với mức đầu tư 502 tỷ đồng.
Dù được đầu tư nhiều, nhưng con số 33 người chết trong vụ cháy ở Bình Dương cho thấy năng lực cứu hộ, cứu nạn còn hạn chế. Theo thông tin từ Công an tỉnh Bình Dương, vụ cháy được phát hiện vào 20 :15 tối ngày 6/9 và hơn một tiếng sau, tới 21 :30 đã ‘cơ bản được khống chế’. Tuy nhiên, theo truyền thông trong nước, suốt một ngày sau, đến tối ngày 7/9, số lượng nạn nhân còn mắc kẹt quá nhiều, với tổng cộng số người tử vong lên tới 32 người và một người tử vong trong bệnh viện.
Anh T. cho biết thêm giờ đây không dám vào những cơ sở kinh doanh karaoke nữa :
"Sợ chứ, toàn bộ người dân là gần như sợ. Giờ mà rủ tôi đi karaoke mà trong nhà cao tầng như vậy là chắc chắn tôi không đi. Chỗ nào mà có cái phòng gần cửa đầu tiên vô thì tôi đi, còn nếu hết phòng mà đi vô sâu thì tôi không dám đi nữa, lỡ có hỏa hoạn làm sao... ai cũng sợ rồi vì chết nhiều quá tới 33 người. Tất cả những giấy phép đều có yêu cầu an toàn phòng cháy chữa cháy, nhưng họ phải kinh doanh nhiều phòng mới có lãi. Mà đất ở trong đô thị đâu có nhiều đâu mà rộng rãi, phải tận dụng tầng trên, nếu cháy từ trên xuống còn may, nếu cháy từ dưới lên trên thì đâu có đường thoát."
Một người khác (giấu tên vì lý do an toàn) cũng sinh sống ở Bình Dương nói :
"Lâu lâu cũng có đi hát karaoke... nhưng gặp trường hợp như vậy là sợ rồi... vì nhiều vấn đề quá."
Cảnh sát phòng cháy chữa cháy tỉnh Bình Dương cho báo chí Nhà nước biết cơ sở karaoke An Phú hoạt động từ năm 2016, đã được cấp ‘giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy’, và liên tục được kiểm tra về an toàn phòng cháy chữa cháy vào các năm 2019, 2021, 2022... nhưng khi hỏa hoạn xảy ra thì số nạn nhân tử vong lại quá lớn ?
Quản lý một cửa hàng kinh doanh, lắp ráp thiết bị phòng cháy chữa cháy ở Thành phố Hồ Chí Minh không muốn nêu tên vì lý do an toàn, cho biết phỏng đoán của ông :
"Thường cho thấy đối với các quán karaoke, vũ trường là nơi sử dụng hệ thống điện rất nhiều, nguồn năng lượng rất lớn, vì vậy cũng không loại trừ khả năng có thể là do chập điện, nhưng phải chờ kết luận điều tra. Thứ hai, những nguyên nhân thường dẫn đến cháy ở các quán karaoke hoặc các cơ sở khác là do sơ suất, bất cẩn của con người trong quá trình sử dụng hệ thống điện và trong quá trình sử dụng nguồn lửa nguồn nhiệt. Thực tế đã có những vụ hỏa hoạn các quán karaoke như vậy. Đây là những vấn đề mà công tác quản lý, cũng như trong quá trình vận hành các cơ sở kinh doanh karaoke cần phải chú ý."
Người quản lý cửa hàng này nhận định, theo báo cáo ban đầu của công an Bình Dương thì Cơ sở karaoke An Phú đáp ứng đủ điều kiện phòng cháy, tuy nhiên khi cháy xảy ra thì khách vẫn hát, cho thấy hệ thống đã không tự động ngắt nguồn điện của quán. Vậy câu hỏi đặt ra là hệ thống báo cháy có hoạt động không ? Vì sao cháy mà cầu dao không tự động cắt mạch điện. Ngoài ra còn nhiều vấn đề khác như có đèn thoát hiểm ở các lối thoát hiểm không ? Hệ thống báo cháy có lắp đặt vòi phun nước tự động ở các phòng và hành lang không ?
Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho biết thêm về nghị định số 54 mà Chính phủ đã ban hành năm 2019 quy định về điều kiện đăng ký kinh doanh đối với dịch vụ karaoke, phải đáp ứng những điều kiện sau :
"Thứ nhất doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải được thành lập theo luật doanh nghiệp. Thứ hai khi kinh doanh những ngành nghề này phải đảm bảo những điều kiện về phòng cháy, nổ, an ninh trật tự. Thứ ba, phòng hát karaoke phải có diện tích sử dụng từ 20 mét vuông trở lên, không tính các công trình phụ. Thứ tư, không được đặt chốt cửa bên trong phòng hát karaoke hoặc đặt thiết bị báo động, trừ các thiết bị báo cháy nổ."
Tuy nhiên nhiều người cho rằng, Việt Nam quy định về phòng cháy chữa cháy tương đối đầy đủ, nhưng việc thực thi những quy định đó tại các địa phương còn nhiều vấn đề cần phải xem xét.
Nguồn : RFA,09/09/2022
**********************
Bắt giam chủ karaoke cháy ở Hà Nội hồi tháng Tám khiến ba công an chết
RFA, 09/09/2022
Chủ Karaoke ISIS ở số 231 phố Quan Hoa, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội-ông Phạm Duy Hùng, bị cơ quan chức năng khởi tố và bắt giam. Đây là nơi xảy ra vụ hỏa hoạn vào ngày 1/8 khiến ba chiến sĩ công an chữa cháy hy sinh.
Hiện trường vụ cháy ở quán Karaoke ISIS ở Hà Nội hôm 1/8/2022 - Người Đưa Tin
Tin do truyền thông Nhà nước loan đi ngày 9/9, dẫn nguồn từ Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng- Phó Giám đốc Công an Thành phố Hà Nội, đưa ra tại cuộc họp báo thường kỳ của Ủy Ban Nhân dân Thành phố Hà Nội.
Ba nạn nhân khi làm nhiệm vụ chữa cháy tại Karaoke số 231 là Đặng Anh Quân, đội trưởng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy&Cứu nạn cứu hộ ; Đỗ Đức Việt, cán bộ và Nguyễn Đình Phúc, chiến sĩ nghĩa vụ.
Tin cho biết hỏa hoạn xảy ra vào lúc 13g06’. Tổ cứu hỏa của Công an Quận Cầu Giấy sau khi hướng dẫn đưa được tám người ra ngoài an toàn, nhưng khi họ trở lại và đang đi lên tầng trên để làm nhiệm vụ thì cầu thang bị sập, đường vòi chữa cháy bị đứt, trần nhà sập đè chết ba người.
Cơ quan chức năng đưa ra kết luận ban đầu vụ cháy xảy ra vào khi công việc hàn xì để sửa chữa quán Karaoke ISIS đang được tiến hành.
Tin về việc bắt giữ chủ quan Karaoke ISIS ở Hà Nội được đưa ra vào khi công luận trong nước còn ‘bàng hoàng’ về vụ hỏa hoạn tại Karaoke An Phú ở Bình Dương hôm 7/9 khiến 33 người thiệt mạng.
Nguồn : RFA, 09/09/2022