Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

12/12/2022

TikTok : Công cụ tuyên truyền của Đảng cộng sản Tàu

Phan Quang Trọng

Để hiểu tại sao chính giới Hoa Kỳ lo ngại ảnh hưởng của ứng dụng TikTok vào chính trị Hoa Kỳ nhất là cuộc bầu cử giữa kỳ vừa qua, chúng ta thử tưởng tượng vào năm 1970 đa số cử tri trẻ Mỹ nhận hầu hết các tin tức về chính trường hay về các ứng cử viên tổng thống, từ một tờ báo hoặc chương trình phát thanh hoạt động tại Hoa Kỳ được tài trợ bởi Nhà xuất bản Sự Thật – cơ quan tuyên truyền chính của Liên Bang Sô Viết lúc đó. Đó chính là vị thế của ứng dụng TikTok đối với người dùng ứng dụng này tại Hoa Kỳ. Hiện nay, TikTok có hơn 85 triệu người Mỹ theo dõi, công ty chính của TikTok là ByteDance có trụ sở tại hoa lục, như các doanh nghiệp lớn có trụ sở chính tại đó, họ thường bị nhà cầm quyền Trung Cộng chi phối nặng nề. Chính giới Hoa Kỳ ngày càng lo ngại TikTok trên thực tế đã trở thành một cơ sở truyền thông hoạt động công khai bên trong Hoa Kỳ dưới vỏ bọc là một mạng truyền thông xã hội, nhưng thực sự là một công cụ tuyên truyền hữu hiệu của Đảng cộng sản Trung Hoa và có thể của các cơ quan tình báo của họ. Một điều chúng ta ngày càng thấy là TikTok nhào nặn thông tin với mục tiêu rõ rệt, dưới chiêu bài thỏa mãn sở thích cá nhân của người dùng.

tiktok1

Địa điểm đặt máy chủ không quan trọng bằng ai là người làm chủ các dữ liệu mà TikTok thu thập trong nhiều năm qua

Ngay chính nhân viên cao cấp của TikTok cũng thú nhận điều này. Tổng giám đốc của TikTok khu vực Úc Đại Lợi thú nhận với ủy ban điều tra vào tháng 9/2020 là ứng dụng TikTok "không chú trọng đến kết nối xã hội mà thiên về chuyển tải sáng tạo và thể hiện cá tính (của người dùng)". Nói một cách khác, ứng dụng TikTok giống một nhà xuất bản, một tờ báo hơn là một mạng xã hội như Facebook, Instagram, Twitter, vv. Vì trên Facebook và Twitter, nội dung chúng ta xem xuất phát từ người hay tổ chức chúng ta kết bạn. Trong khi, trên TikTok, người dùng không phải theo dõi bất kỳ ai. Thuật toán (tạm dịch từ chữ algorithm) của TikTok sẽ quyết định những gì người dùng được tiếp cận, dựa trên cách người dùng tương tác với nội dung mà họ nhận được. Thuật toán quyết định như thế nào ? Đó là câu hỏi mà TikTok sẽ không trả lời và điều đó đặt ra một thách thức tiềm tàng về an ninh quốc gia cho Hoa Kỳ hay các quốc gia mà TikTok hoạt động. Gần đây, chính giới Hoa Kỳ từ cả hai đảng Cộng hòa va Dân chủ, đều đang lên tiếng lo ngại về ứng dụng TikTok không chỉ trong lãnh vực bảo vệ các thông tin cá nhân của người dùng mà về khả năng tuyên truyền và hướng dẫn dư luận nhất là trong giới trẻ Hoa Kỳ.

Trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020, nhiều nhà quan sát đưa ra lập luận là nhà cầm quyền Nga đã can dự và các thông tin dù thật hay giả của họ đưa ra có tầm ảnh hưởng đến kết quả bầu cử. Cuộc tranh luận xung quanh đề tài này sẽ còn được nhắc đến, vì các quốc gia lẽ đương nhiên đều can dự hay tìm cách ảnh hưởng các cuộc bầu cử của nhau để hòng đem lại kết quả có lợi cho họ. Nhưng việc dùng một ứng dụng kỹ thuật cao như TikTok để tuyên truyền và hướng dẫn dư luận là một cách thức quá tài tình vì đa số người trẻ đa số vẫn nghĩ TikTok là một ứng dụng vô hại và hoàn toàn không biết ứng dụng này đã ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của họ.

Trước đây vào tháng 8/2020, ông Donald Trump đã ban hành lệnh hành pháp cấm bất kỳ giao dịch nào của Hoa Kỳ với các công ty Trung Cộng sở hữu TikTok và WeChat, dựa theo các cố vấn chiến lược ông Trump lập luận là phải quyết định như vậy vì lợi ích an ninh quốc gia. Chưa đầy một năm sau, tháng 6/2021, ông Joe Biden thu hồi lệnh hành pháp cấm các ứng dụng phổ biến TikTok và WeChat của ông Trump và thay thế bằng một pháp lệnh yêu cầu xem xét rộng rãi hơn một số ứng dụng do nước ngoài kiểm soát có thể gây rủi ro an ninh cho Hoa Kỳ. Nhiều nhà bình luận thì cho rằng cách hành xử của Ông Biden là đúng vì cần có những nghiên cứu vững chắc hơn trước khi có những quyết định cấm vận. Nhưng trong tháng này, một loạt các nhà lập pháp, các luật gia và chuyên gia lưỡng đảng đang cảnh báo ứng dụng TikTok là một vũ khí được sử dụng để thu thập thông tin cá nhân, dữ liệu định vị, và điều nguy hiểm là dần làm tê liệt ý chí phấn đấu và hướng dẫn dư luận giới trẻ Mỹ. Theo các vị lên tiếng mạnh bạo gần đây, họ cho TikTok đang gây thiệt hại tại Hoa Kỳ và nơi khác từ chính nội dung video hay thông điệp TikTok chuyển tại, trong khi tại Hoa Lục các video của TikTok kêu gọi lòng yêu nước, ý chí phấn đấu trong học tập và phát triển trí tuệ nơi người trẻ Trung Hoa. Nhiều cuộc hội thảo đang tìm cách chứng minh TikTok là một ứng dụng đang thực sự gây nguy hiểm và kêu gọi thay đổi chính sách quản lý của Ông Biden cho phép TikTok hoạt động bên trong Hoa Kỳ. Chúng tôi xin đơn cử một vài vị dân cử và quân nhân cao cấp vừa lên tiếng cảnh báo về ứng dụng TikTok.

Thượng nghị sĩ Tom Cotton, tiểu bang Arkansas, Ủy viên Tình báo Thượng viện ; Thượng nghị sĩ Mark Warner, TB Virginia, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện ; Giám đốc FBI Christopher Wray và Ủy viên Truyền thông Liên bang (Federal Communication Commisioner) Brandon Carr gần đây đều kết luận ứng dụng TikTok đã và sẽ là một rủi ro không thể chấp nhận tác hại đến an ninh quốc gia Hoa Kỳ.

Chuẩn tướng và tiến sĩ Robert Spalding, thuộc Lực lượng Không quân Hoa Kỳ hiện về hưu, nguyên là người đứng đầu và chuyên gia nghiên cứu sách lược đối phó với Trung Cộng cho tham mưu trưởng Liên quân ; ông Spalding cũng là nguyên trưởng khối Thiết lập Kế hoạch Chiến lược cho Hội đồng An ninh Quốc gia ; và tác giả nhiều nghiên cứu về Trung Cộng được in thành sách. Chính ông đã không ngần ngại kết luận TikTok là một công cụ chiến tranh không hạn chế của Đảng cộng sản Trung Quốc nhằm đối đầu với Mỹ.

Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 40% giới trẻ thuộc thế hệ Z trong độ tuổi từ 18 đến 24 đã chọn TikTok và Instagram để tìm kiếm thông tin trên mạng hơn cả việc dùng Google. Một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy 26% trung niên dưới 30 tuổi nhận tin tức hàng ngày từ TikTok. Tờ Washington Post tiết lộ gần 30% các ứng cử viên thuộc hai đảng chính vừa chạy đua vào Thượng viện có tài khoản TikTok và 1/5 các ứng cử viên Hạ viện có tài khoản TikTok. Các đảng viên đảng Dân chủ có nhiều khả năng sử dụng ứng dụng TikTok nhiều hơn. Theo Alliance for Security Democracy, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Hoa Kỳ chuyên nghiên cứu các nỗ lực của nước ngoài nhằm can thiệp vào các thể chế dân chủ, cho biết khoảng 34% ứng cử viên thuộc đảng DC so với 12% thuộc đảng CH trong các cuộc bầu cử Thượng, Hạ viện, và Thống đốc có tài khoản TikTok. Đây là một con số không nhỏ chứng tỏ tố cáo cho TikTok có ảnh hưởng vào các kỳ bầu cử tại Hoa Kỳ không phải không có căn cứ.

Việc các cử tri trẻ tuổi đang sử dụng TikTok để nhận các tin tức liên quan đến chính trị thật ra không xa lạ gì với các dân cử, tuy nhiên chính phủ Hoa Kỳ chưa có quyết định hiệu quả nào để giảm các hình thức can thiệp từ nước ngoài vào kết quả bầu cử, nhất là đối với cách dùng một kỹ thuật cao như TikTok. Chính phủ Hoa Kỳ đang đối diện một vấn nạn nặng nề hơn lo ngại về quyền truy cập vào dữ liệu người tiêu dùng, vì một tỷ lệ đáng kể từ những cử tri trẻ tuổi đang nhận tin tức về thế giới, bao gồm cả chính trị, lịch sử, tư tưởng từ một cơ sở truyền thông xã hội thuộc sở hữu của một công ty Trung Cộng và đang dùng thuật toán do các kỹ thuật gia của họ điều khiển. Như vậy, ứng dụng TikTok ngày càng trở thành yếu tố dẫn đến việc thắng hay thua trong các kỳ bầu cử. Nói một cách khác một tổ chức truyền thông của nước ngoài đang thực sự thao túng kết quả bầu cử, vì các cử tri trẻ tuổi ngày càng trở thành khối cử tri quan trọng trong các cuộc bầu cử tại Hoa Kỳ.

Vừa rồi trên chương trình 60 Minutes, một nhà nghiên cứu khi so sánh hai phiên bản TikTok tại Hoa Kỳ và Hoa Lục, ông cho thấy phiên bản TikTok tại Hoa Lục cho trẻ em dưới 14 tuổi hướng dẫn các thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà, về các viện bảo tàng, các video có nội dung kêu gọi lòng yêu nước và tinh thần hiếu học. Đồng thời TikTok giới hạn trẻ em Hoa Lục chỉ được dùng ứng dụng này 40 phút mỗi ngày. Chứng tỏ họ hiểu tầm ảnh hưởng tiêu cực của ứng dụng với trí não của giới trẻ. Phiên bản TikTok tại Hoa Kỳ hay tại Tây Phương thì có thể gây nghiện và giới trẻ được quyền xem nhiều tiếng mỗi ngày. Tại Hoa Kỳ khi giới trẻ được hỏi họ muốn trở thành người thế nào thì đa số muốn trở thành người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội, trong khi đa số giới trẻ Hoa Lục muốn trở thành những phi hành gia đi chinh phục vũ trụ. Đây là một điểm các nhà nghiên cứu đang nêu ra về TikTok, lo ngại họ đánh cắp dữ liệu cá nhân là chuyện bình thường, chuyện chính là họ đang làm suy yếu chí phấn đấu, tinh thần hiếu học của giới trẻ Tây Phương, và ngay cả đến việc hướng dẫn dư luận chính trị tại Hoa Kỳ. Khi được hỏi về việc giới hạn thời giờ trẻ em Tây Phương dùng TikTok, họ trả lời đó là quyền của trẻ em tự lựa chọn. Trong khi họ không cho trẻ em tại Hoa Lục quyền lựa chọn !

Nhìn từ góc cạnh kỹ thuật, TikTok cũng thu thập dữ liệu từ người dùng ứng dụng của họ, nhưng mức độ khai thác dữ liệu người dùng của TikTok lại không bình thường. Một nhà phân tích tại Security.org cho thấy TikTok có thể thu thập đến 50 loại thông tin từ người dùng từ 13 tuổi trở lên, đây là độ tuổi tối thiểu được dùng TikTok. Những thứ mà TikTok thu thập gồm tên tuổi, giới tính người dùng, địa chỉ email cho đến thông tin chi tiết về thiết bị di động của họ, ngay cả nội dung tin nhắn và theo dõi dữ liệu về các hoạt động trực tuyến của người dùng. Kho dữ liệu này giúp các kỹ thuật gia tại TikTok viết những thuật toán phức tạp và thông minh để từ đó họ đẩy những thông tin của các nhà quảng cáo, tiếp thị và nguy hiểm hơn cả là những thông tin dẫn dắt dư luận giới trẻ Hoa Kỳ theo hướng có lợi cho họ. Chính vì vậy, dữ liệu của người dùng sẽ không an toàn với TikTok. Khi đưa ra khuyến cáo này, ban quản trị TikTok khuyên người tiêu dùng yên tâm vì máy chủ của họ không nằm ở Hoa Lục. Những người làm việc kỹ thuật dư biết địa điểm đặt máy chủ không quan trọng bằng ai là người làm chủ các dữ liệu mà TikTok thu thập trong nhiều năm qua.

Xin hãy chờ xem quốc hội Hoa Kỳ sẽ có giải pháp gì cho TikTok. Nhà nghiên cứu về các phương tiện truyền thông xã hội Eugene Wei đã chỉ ra, "Việc một ứng dụng như TikTok được tung ra từ Trung Cộng có thể đến Hoa Kỳ và nhanh chóng phù hợp về văn hóa của thị trường Hoa Kỳ là một lời cảnh tỉnh cho các công ty công nghệ cao đầy tự mãn của Hoa Kỳ". Đó cũng là lời cảnh tỉnh cho chính phủ Hoa Kỳ vì tương lai của chính nước Mỹ đang bị đe dọa.

Phan Quang Trọng

Nguồn : VNTB, 12/12/2022

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Phan Quang Trọng
Read 315 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)