17 tháng 2 năm nay tiếp tục trôi qua trong lặng lẽ, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam tiếp tục câm lặng, không đả động gì đến chuyện vào đúng ngày này năm 1979, Trung Quốc xua đại quân tràn vào các tỉnh cực Bắc Việt Nam, giết sạch, đốt sạch, phá sạch mọi thứ để "dạy cho Việt Nam một bài học" và cũng không có bất kỳ hành động nào để bày tỏ sự tri ân, thương tiếc.
Nghĩa trang liệt sĩ ở Lạng Sơn, trong số này có những liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến biên giới với Trung Quốc năm 1979 - Reuters
Việc tưởng niệm những người lính đã đền nợ nước trong suốt mười năm (từ cuối thập niên 1970 đến cuối thập niên 1980), những thường dân đã uổng mạng 44 năm trước chỉ diễn ra trên mạng xã hội. Khác với một số năm trước, năm nay, trên hệ thống truyền thông chính thức, chỉ vài cơ quan có "máu mặt" như Thông tấn xã Việt Nam (1), Nhân Dân (2), đề cập đến cuộc chiến được gọi là "bảo vệ biên giới phía Bắc". Tại Việt Nam, việc tưởng niệm những người đã ngã xuống trong cuộc chiến chống quân xâm lược Trung Quốc hồi cuối thập niên 1970 cho đến cuối thập niên 1980 hoặc đã uổng mạng dưới tay quân xâm lược không theo quy luật nào cả.
Hoạt động tưởng niệm mang tính tự phát có năm có thể thực hiện thoải mái, có năm bị đàn áp khốc liệt, có năm thì một số cá nhân có thể cảm thấy thoải mái, một số thì bị giám sát chặt chẽ, không cho đến những nơi có thể trở thành chỗ "tụ tập đông người". Trên hệ thống truyền thông chính thức cũng thế, có năm, các cơ quan truyền thông chính thức giống như bị đãng trí đột xuất nên im như tờ, có năm đột nhiên đồng thanh lên tiếng như ngựa được thả lỏng cương. Năm nay thì chỉ vài cơ quan truyền thông thuộc loại "có sừng, có mỏ" được Đảng ta, Nhà nước ta "tin tưởng tuyệt đối" như Thông tấn xã Việt Nam, Nhân Dân… khẳng định : Đảng, Nhà nước, nhân dân luôn trân trọng, ghi nhớ.
Không cần phải bàn đến sự trân trọng của nhân dân bởi điều đó đã thể hiện rất rõ cả trên mạng xã hội lẫn trong thực tế nhưng phải bàn đến sự "trân trọng" của Đảng, Nhà nước. Làm sao có thể xem là "trân trọng" khi từ đầu thập niên 1990 đến giờ, đại diện giới lãnh đạo chính quyền Việt Nam chỉ chính thức đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến chống quân xâm lược Trung Quốc vào đúng dịp 17 tháng 2 một lần hồi 2016 và do vậy mà điều lẽ ra là đương nhiên ấy trở thành "sự kiện đặc biệt" (3) ? Mãi tới năm ngoái, Thủ tướng đương nhiệm mới làm như thế thêm một lần nữa nhưng là vào hạ tuần tháng 1 nhân dịp "làm việc tại Quảng Ninh" (4) !
Cứ đặt cách hành xử của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam đối với những liệt sĩ người Việt đã đền nợ nước trong cuộc chiến vệ quốc kéo dài từ cuối thập niên 1970 đến cuối thập niên 1980 ở khu vực biên giới Việt – Trung bên cạnh cách đối xử với những "liệt sĩ Trung Quốc" đã "hy sinh" ở miền Bắc Việt Nam khi được đưa sang Việt Nam "chống Mỹ cứu nước" ắt sẽ thấy, trong nhận thức của giới lãnh đạo chính quyền Việt Nam, liệt sĩ người Việt không quan trọng bằng "liệt sĩ Trung Quốc". Năm nào chính quyền Việt Nam cũng cử đại diện đến đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm các "liệt sĩ Trung Quốc" tại những "Nghĩa trang Liệt sĩ Trung Quốc" trên đất Việt Nam…
Có năm, đại diện chính quyền Việt Nam đến đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm "liệt sĩ Trung Quốc" vào dịp kỷ niệm ngày Việt Nam – Trung Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao (5). Có năm, đại diện chính quyền Việt Nam đến đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm "liệt sĩ Trung Quốc" nhân "Ngày Thương binh – Liệt sĩ của Việt Nam" (6). Thậm chí, cứ như thông tin của các cơ quan truyền thông Trung Quốc thì năm nào vào Tiết Thanh Minh, Đại sứ và nhân viên ngoại giao của Trung Quốc tại Việt Nam cũng lập đoàn đi tảo mộ ở các "Nghĩa trang Liệt sĩ Trung Quốc" tại Việt Nam. Việt Nam hiện có tới 40 nghĩa trang như thế nằm rải rác trên 19 tỉnh, thành phố.
Theo CRI (China Radio International - Đài phát thanh Quốc tế của Trung Quốc), năm ngoái, khi đi tảo mộ các "liệt sĩ Trung Quốc" hy sinh cho Việt Nam, ông Hùng Ba – Đại sứ của Trung Quốc tại Việt Nam tiếp tục lập lại điều mà chính quyền Trung Quốc đã nói từ lâu, đó là "trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước của Việt Nam, hơn 1.400 con em xuất sắc của dân tộc Trung Hoa đã hy sinh vì sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Việt Nam" (7).
Lẽ nào chỉ vì quân xâm lược là Trung Quốc – quốc gia có di sản quý báu là sự tương đồng ý thức hệ, với đặc trưng cùng do Đảng cộng sản lãnh đạo nên tạo ra mối quan hệ đặc biệt, chi phối cách ứng xử của cả hai, thành ra nếu có được một người bạn xã hội chủ nghĩa rất lớn bên cạnh ủng hộ và hợp tác cùng có lợi thì sẽ vô cùng thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam (8). Những liệt sĩ người Việt hy sinh trong một cuộc chiến vệ quốc như cuộc chiến chống quân xâm lược Trung Quốc ở biên giới phía Bắc đương nhiên phải bị rẻ rúng hơn các "liệt sĩ Trung Quốc" đã cùng chính quyền Việt Nam "chống Pháp, chống Mỹ" ?
Nếu một lần nữa "tiếng súng lại vang trên bầu trời biên giới, gọi toàn dân ta vào cuộc chiến đấu mới" như 44 năm trước, vì chính quyền Việt Nam chưa bao giờ ngần ngại trong việc chứng minh, chẳng có gì quý hơn "sự tương đồng ý thức hệ, với đặc trưng cùng do Đảng cộng sản lãnh đạo", chẳng có gì quan trọng bằng việc được "một người bạn xã hội chủ nghĩa rất lớn bên cạnh ủng hộ và hợp tác cùng có lợi thì sẽ vô cùng thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam" và dứt khoát phải gìn giữ thực thi cả "16 chữ vàng" lẫn "tinh thần bốn tốt" để Đảng cộng sản Việt Nam có thể đạt tới "muôn năm" mà người Việt ngã lòng, lơi tay thì ai đắc tội với dân tộc, với tiền nhân ?
Đồng Phụng Việt
Nguồn : RFA, 21/02/2023
Tham khảo
(2) https://nhandan.vn/44-nam-cuoc-chien-dau-bao-ve-bien-gioi-phia-bac-vi-doc-lap-tu-do-post739148.html
(7) http://www.lmcchina.org/vie/2021-04/07/content_41522529.html
(8) http://tuoitre.vn/khong-ai-quen-loi-ich-quoc-gia-dan-toc-527794.htm