Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

19/03/2023

Hai từ "gốc Việt" của Quan Kế Huy và Hồng Châu bị đục bỏ

Ngô Nhân Dụng - Trân Văn

Hai người Châu Á chiếm gii Oscar

Ngô Nhân Dụng, VOA, 19/03/2023

Người dân và chính quyn Malaysia đu hân hoan chia vui vi Michelle Yeoh, tc Dương T Qunh. Người Vit trong và ngoài nước, nht là các thuyn nhân t nn, cũng phi chúc mng Quan Kế Huy !

oscar1

Gn mt thế k mi có hai người Châu Á cùng chiếm Gii Oscar mt ln, cùng đóng phim Everything Everywhere All at Once. Hình : Michelle Yeoh th hai t trái ; Ke Huy Quan bìa trái.

Gn mt thế k mi có hai người Châu Á cùng chiếm Gii Oscar mt ln, cùng đóng phimEverything Everywhere All at Once. Cô Michelle Yeoh được trao gii n din viên chính s mt ; ông Ke Huy Quan gii din viên ph xut sc. Cô Yeoh người Malaysia gc Trung Hoa ; ông Quan người M sanh Vit Nam, cha m là người Vit gc Hoa. Phn ng ti hai nước Malaysia và Vit Nam hoàn toàn trái ngược nhau !

Dân Malaysia vui tưng bng thy mt tài t sanh trưởng nước mình tr thành người Châu Á đu tiên đot gii thưởng đin nh uy tín nht thế gii. Người ta coi cô là "Nim hng khi cho ph n Malaysia", theo báo Al Jazeera. Bà Janet Yeoh, m cô đng trước tm bích chương in hình cô vi hàng ch : "Nim Hãnh din ca Malaysia", nói, "Nó là đa con gái làm vic cn mn, ai cũng thy !"

Báo Al Jazeera,  Qatar vùng Trung Đông, k rng Th tướng Anwar Ibrahim ca ngi cô Yeoh trên Facebook ca ông, "Chúng tôi vô cùng hãnh din v s thành công ca cô". Ông Rozaidi Jamil, ch tch Hi Ngh Sĩ Malaysia nói rng đây là mt tm gương cho gii tr, "Thành công ca cô Yeoh là nim cm hng nhc nh ta rng, vi tài năng và làm vic cn cù các bn có th tiến rt xa, dù bn xut thân t đâu, quá kh thế nào".

Ông Jamil nói trong cuc hp mt c trăm người, cùng vi bà Janet Yeoh, m cô Michelle, và các ngh sĩ, các nhà chính tr, t lúc 7 gi sáng Th Hai Kuala Lumpur, đ coi truyn hình l trao gii Oscar đêm Ch Nht California. BáoThe Guardian, Anh quc, k Michelle Yeoh đã đin thoi cho m ngay sau khi nhn gii, trong lúc c trăm người v tay hoan hô. Bà Janet hô lên, bng tiếng Mã Lai : "Malaysia Boleh !" Nghĩa là : "Malaysia có th thng" ri nhc li, "Michelle Boleh !"

Cô Michelle, 60 tui, đã ni tiếng t lâu, người Vit còn nh cô th vai n hip trong phimH Phc Long Tàng, năm 2000, ca đo din Lý An (Ang Lee, Đài Loan), cùng vi tài t Hng Kông Châu Nhun Phát (Chow Yun-fat). Mã Lai, báo chí thường gi cô là Tan Sri Michelle Yeoh, vì năm 2013 cô đã được quc vương phong tước Tan Sri, theo Al Jazeera. Đó là tước hiu ging như Bo Quc Huân Chương hng nhì, thp hơn tước Tun, vn dùng đ gi các hoàng thân, và cao hơn Datuk. Ông b và mt người chú t phú ca cô đã được phong Datuk và Tan Sri.

Th tướng Anwar Ibrahim và ông Rozaidi Jamil cũng như ông b trưởng Th Thao bày t lòng hãnh din v cô Michelle Yeoh, mt người sanh trưởng ti Malaysia, mà không ai nhc đến chuyn cha m cô vn có gc Trung Hoa ; đã đt tên cô là Dương T Qunh (楊紫瓊).

Cha m ca tài t Ke Huy Quan đt tên con là Quan Kế Uy (關繼威) mà các v làm giy t h tch Qun Năm Sài Gòn năm 1971 đã viết thành Quan Kế Huy, có l vì không phân bit được hai âm Huy và Uy.

Phn ng ca chính quyn Vit Nam khi chng kiến Quan Kế Huy đot gii Oscar khác hn cnh tượng Malaysia trước thành công ca Dương T Qunh.

Bn tin tiếng Anh ca đài BBC viết, ng ta là người gc Vit Nam đu tiên chiếm gii Oscar, mt trong hai người (gc Vit) được đ c - người kia là cô Hong Chau, trong phimThe Whale… Nhưng phn ng chính thc ca nhà cm quyn là im hơi lng tiếng, không ai trong chính quyn nói mt li nào... Các bn tin truyn thông, hu hết do chính quyn kim soát, nói rt ít v Ke Huy Quan và quá kh ca ông".

Đài BBC hi "Ti sao h ngn ngi không công nhn mt din viên thành công được c thế gii biết, mà ông ta công khai nói đến gc gác Vit Nam ca mình ?" Đài cho biết c Huy và cô Hong Chau đu là nhng thuyn nhân t nn cng sn. Chính quyn cng sn không mun ai nh ti hàng triu người vượt bin, gn na triu người đã chết trong nhng năm sau chiến tranh. Nhiu người đã hi l quan chc cng sn đ t chc vượt biên. Đảng cộng sản không mun s thành công ca mt cu bé t nn lúc nh tui khiến mi người nh ti nhng cnh thm thương này.

Năm 1978 gia đình Quan Kế Huy đã xung hai chuyến thuyn, ông b và sáu người con đến Hng Kông, bà m và ba con qua Malaysia. Năm 1979 h được nhn vào nước M. Khi k chuyn gia đình vượt bin, Quan Kế Huy đã bt khóc. Người Vit Nam nào nh li chuyn các thuyn nhân cũng phi khóc ! Chính quyn cng sn ch mun xóa lch s, cho mi người quên đi !

Đài BBC cho biết các báo Sài Gòn, như t Thanh Niên, tường thut chuyn gii Oscar đu nhn mnh rng ông là người gc Hoa, không phi hoàn toàn người Vit. Báo Tui Tr nói cha ông gc t lc đa, m gc Hng Kông. VnExpress thì nói "cha m ông là người Ch Ln".

B nh hưởng ca thái đ th ơ ca nhà nước, trên các mng nhiu người cũng đt câu hi Huy có phi là người Vit tht hay không ? Mt đc gi viết cho Facebook ca đài BBC qu quyết rng ng ta (Huy) không phi người Vit mà là người Vit gc Hoa sanh Vit Nam. Phi nói thng như vy !" Mt người khác viết : "Phi nói rõ ràng là ông ta là người M gc Hoa, đã có lúc mang quc tch Vit Nam. Tôi không thy có điu gì đ bo rng ông là người gc Vit !"

Chúng ta có th hi tác gi các bc thư trên : Lý Bôn, người đu tiên xưng hoàng đế chng li Trung Quc vào thế k th 6 trong thi Bc thuc có th gi là "người Vit" không ? T tiên ông là người Trung Hoa sang nước ta t nn ! Các vua Trn Thái Tông, Trn Nhân Tông, đã lãnh đo cuc chiến chng quân Nguyên có là "người Vit" hay không ? Ông t h Trn là mt di dân t Phúc Kiến qua. Trước đó, mt người gc Phúc Kiến khác là Vũ Hn, cũng ti sng làng M Trch, Hi Dương, Vit Nam, vào thế k th tám. Đến thế k th 17 có Vũ Phương Đ, tác giCông Dư Tip Ký ; thế k 18 đã có 30 người h Vũ đu tiến sĩ. Gia đình h Mc đã dâng đt Hà Tiên cho chúa Nguyn, có th coi là người Vit hay không ? Trong thế k 20, các nhà văn H Dzếnh, Vương Hng Sn, dch gi Liêu Quc Nhĩ, đu là di dân gc Hoa đi th hai, có phi là người Vit hay không ?

Phn ln báo chí quc tế khi thut chuyn Gii Oscar đu nói Huy là người gc Vit. Bn tin AP viết, "Ke Huy Quan là người gc Vit Nam đu tiên chiếm gii Oscar". MngEmpire cũng viết : "Jonathan Luke Ke Huy Quan là mt din viên M sanh Vit Nam, được biết đến nhiu nht trong các cun phim thi 1980 ca Steven Spielberg …".

Nhiu người Vit trong nước cũng không chp nhn thái đ k th thin cn đi vi Quan Kế Huy.

Báo The Guardian k mt người Sài Gòn theo dõi gii Oscar trong khi đang ăn sáng và dùng Twitter trên mng, nghe tin Huy đot gii đã vui đến phát khóc. Cô Bui Khanh Minh viết, "Tôi không cn biết chuyn Ke Huy Quan có được coi là người Vit Nam hay không ! Bn t mt nước khác đến M ri t lp thành công. Đó đúng là mt ngun phn khích !"

Nhà văn Trn Tiến Dũng ng ý trên Facebook rng "Con người Quan Kế Huy là dân Sài Gòn - Ch Ln. Năng lc ca anh là do nơi anh sinh ra, Sài Gòn - Ch Ln".

BBC k mt sinh viên tên Do Nguyen Sài Gòn viết trên mng, "Tôi reo hò khi anh thng gii. Câu chuyn đi anh ta rt xúc đng và đy cm hng. Anh đã trn thoát khi Vit Nam, quê hương anh, năm 1979, đã tranh đu đ tn ti trong công ngh đin nh Hollywood và đot thng li chưa tng thy !" Mt người gi thư cho đài BBC cũng viết, "Chúng ta phi gi anh ta là người Vit Nam, vì anh sanh Vit Nam, (dù) cha m là di dân gc Hoa".

Thái đ ci m, bao dung đi vi nhng người gc ngoi quc đến nước mình là mt sc mnh ca dân tc Vit. Trong lch s nước ta, các đế quc t nhà Hán đến nhà Đường mun đng hóa, biến người Vit thành người Trung Quc. Nhưng h tht bi. Ngược li, di dân Trung Hoa qua Vit Nam đã được đng hóa biến thành người Vit, trong hàng ngàn năm, k t thi Bc thuc !

Người dân và chính quyn Malaysia đu hân hoan chia vui vi Michelle Yeoh, tc Dương T Qunh. Người Vit trong và ngoài nước, nht là các thuyn nhân t nn, cũng phi chúc mng Quan Kế Huy !

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : VOA, 19/03/2023

*******************************

Trường hp Ke Huy Quan : ‘Ơn này Đng ngi, không dám nhn

Trân Văn, VOA, 17/03/2023

Tun này, h thng truyn thông chính thc ti Vit Nam đng lot "đc b" hai t "gc Vit" trong các tin, bài v s kin ông Ke Huy Quan được chon trao Oscar cho "Nam din viên đóng vai ph xut sc nht".

oscar2

"Chng rõ ti sao báo chí Vit Nam khi viết v hai din viên Quan Kế Huy và Hng Châu đu không h đ cp đến ngun gc "t nn" ca h".

Ông Ke, 52 tui, sinh ti min Nam Vit Nam dưới thi Việt Nam Cộng Hòa. Sau tháng 4/1975, cha ông dn ông đào thoát khi Vit Nam (1978).

Sau khi toan bơm ông Ke thành mt loi biu tượng đ nâng cao yếu t "t hào" nhưng bt thành vì rõ ràng bơm mnh chng nào thì tác hi đi vi đng, nhà nước s phình ra chng đó bi chng khó chút nào nếu mun biết vì sao ông Huy và gia đình "di cư sang M" mà biết ri t s băn khoăn, ti sao đng, nhà nước li tàn t như vy nên h thng truyn thông chính thc ti Vit Nam hè nhau tháo hơi. "Gc Vit" ca ông Ke b lt b và mt s cơ quan truyn thông chính thc kiếm nhãn "gc Á" dán cho ông Ke.

Có th vì thn quá hóa gin, trang facebook có tên là Phn bác quan đim sai trái, thù đch trên facebook nhn :Báo chí cách mng thì nên biết chn lc, đng nên cái gì cũng vơ vào ri c thy "gc Vit" là n mũi (1).

T tranh cãi v chuyn có ông Ke gc Vit hay không, Phong Nguyn cho rng : V sc tc : ng 25% Vit, 75% Hoa. V cá nhân : ng chn tên "Quan Kế Huy" thì 99% là tiếng "chiu nay". V nơi sinh : 1971 Sai Gon, 100% VitNam. Coi ng là gc me, gc mít gì thì tùy nhưng quan trng nht là : ng sinh ra trong gia đình thường dân khá gi thi Việt Nam Cộng Hòa.Không sng ni sau khi được "gii phóng", gia đình ng phi vượt biên, tìm đường t nn – "Boat people" thì có 50% b bn/bcướp/b làm mi cho cá, 50% sng trong các chut t nn và không biết s đi v đâu, bao gi. Nước M đã cu vt gia đình ng và to môi trường cho ng vươn lên. Đây cũng là đim chung ca hu hết nhng "thuyn nhân" t nn M(Lương Xuân Vit, Nguyn Thanh Vit, Cung Le, Andrew Nguyen...). Ch có điu l là không thy h cm ơn chính ph "Chiu Nay(cách mi nht đ ch Vit Nam trên mng xã hi) đã to điu kin cho h được t nn nước ngoài. Tht là vô ơn(2) !

Cùng bàn v "gc" ca Ke Huy Quan, Mai Bá Kiếm viết : Báo chí "Chiu Nay" đưa tin tài t Quan Kế Huy là người "gc Vit đu tiên giành gii Oscar" là da vào hai căn c :Giy khai sanh ca Quan Kế Huy ghi anh được sinh ra ti Sài Gòn, Vit Nam ngày 20 tháng 8 năm 1971. Năm 1978, Quan Kế Huy cùng cha và bn anh em chính thc ra đi theo chương trình O.D.G đến tri "trung chuyn" Hongkong ch sang M. Nhng người đi theo chương trình O.D.G sau đó được bo lãnh thân nhân còn li "Chiu Nay" ra đi theo chương trình O.D.P bt đu t năm 1979.O.D.P viết tt t tiếng Anh "Orderly Departure Program" (Chương trình ra đi có trt t). Còn O.D.G là viết tt ca tiếng Vit "Ô(ng) Đi Ghe". Vì vy, báo chí chính thng không gi Quan Kế Huy bng tiếng Anh là "Boat People" hay bng tiếng Vit "Người T Nn".Tôi là cu nhà báo rt t hào v thut bin ng ca báo chí "Chiu Nay" (3) !

T s th hin ca các cơ quan truyn thông chính thc ti Vit Nam, Nguyn Tun thc mc : "T nn" là k húy ? Theo Nguyn Tun :Chng rõ ti sao báo chí Vit Nam khi viết v hai din viên Quan Kế Huy và Hng Châu đu không h đ cp đến ngun gc "t nn" ca h. Ít ai chú ý rng trong danh sách được đ c gii Oscar năm nay còn có tên ca mt minh tinh khác cũng gc Vit- Hng Châu. Cô y cũng là mt người t nn. Theo các trang đin nh M, HngChâu sanh ra tri t nn Thái Lan vào năm 1979. Trang wiki mô t chuyến vượt biên đy nguy him : "Năm 1979, gia đình cô là mt trong s nhng thuyn nhân ri b đt nước, xuyên sut chng đường vượt biên, b cô b bn đến suýt chết trong khi m đã mang thai cô được sáu tháng". Gia đình Hng Châu được mt nhà th Công giáo bo tr và đnh cư New Orleans. Cô y theo hc đin nh Đihc Boston và theo đui s nghip màn bc cho đến nay. Ngoài nhng gii thưởng ln trước đây, được đ c gii Oscar là mt vinh d và mt thành tu đi vi Hng Châu.

Báo chí Vit Nam có nhng bài viết v Hng Châu và Quan Kế Huy, nhưng điu đáng chú ý là h tránh đ cp đến ngun gc t nn ca chai. Nhng bài viết nhân dp chai được đ c hay nhn gii thưởng ch viết chung chung như "sang Mĩ đnh cư". Chng hn như đi vi Quan Kế Huy, có báo viết như sau : "Quan Kế Huy là din viên gc Vit, còn được biết đến vi ngh danh Jonathan Ke Quan. Nam din viên sinh ra ti Sài Gòn vào năm 1971 nhưng sm cùng gia đình di cư sang M t năm 1975" (tht ra, anh ta cùng thân ph vượt biên vào năm 1978). Mt s báo thot đu đ cp đến Quan Kế Huy là "din viên gc Vit" nhưng mt ngày sau thì đi thành "gc Á" hay "gc Hoa".

Đng thái ca báo chí Vit Nam liên quan đến Quan Kế Huy và Hng Châu rt khác vi trường hp ca sĩ Sangeeta Kaur (Mai Xuân Loan), người mi được trao gii thưởng âm nhc Grammy danh giá. Báo chí Vit Nam có v rt t hào v cô y như là mt "người gc Vit". Cha m cô y là người Vit t nn và cô y sanh ra và ln lên Mĩ. Có l điu khác nhau gia hai người là Quan Kế Huy nhc đến thân phn t nn ca mình trước thế gii. Câu chuyn thuyn nhân t nn vào thp niên 1970 và 1980 là mt chương s ln và tang thương ca dân tc. Gn đây, chánh ph Vit Nam kêu gi my người làm phim Nam Hàn là hãy tôn trng lch s. Tôi thiết nghĩ nếu mình kêu gi người ngoài tôn trng lch s thì mình trước tiên hãy tôn trng lch s ca nước mình.

S tht là báo chí phương Tây vn ghi anh y là mt din viên M gc Vit(Vietnamese-born American actor) có cha m gc Hoa. Anh y sanh Sài Gòn vào năm 1971, và chc tng mang quc tch Vit Nam trước khi vượt biên tìm t do. Anh y mang mt cái tên rt Vit : Huy. Anh y nói tiếng Vit. Khi sang M, gia đình anh y sng trong khu đông người t nn gc Vit. Do đó, cách báo chí M và phương Tây đ cp đến anh y như là mt din viên M gc Vit theo tôi là bình thường.

Nhng tranh cãi v "Người M gc Vit" và "Người M gc Hoa" không th làm lu m s tht : Anh y là người t nn t Vit Nam.Tôi nghĩ thế gii chú ý đến anh y vì thân phn t nn, ch không vì anh là người gc Vit hay gc Hoa. Tôi nghim ra là đi vi người phương Tây, nhng ch như "t nn" và "tìm t do" có th gây cm xúc rt mnh. Có l t trong tim thc, nhng người sanh ra và ln lên trong nhng nước có lch s tương đi "tr" như M và Úc, h nhìn người t nn đi tìm t do như là tm gương phn chiếu ca thế h ông cha đu tiên cũng đi tìm t do và vươn lên t nghch cnh.

Cuc đi và s nghip ca Quan Kế Huy là khá tiêu biu ca nhng người đi tìm "Gic mơ M". Đó là gic mơ được sng trong mt xã hi tôn trng các giá tr như dân ch, nhân quyn, t do và bình đng ; là môi trường mà trong đó mi người - bt k xut thân t thành phn nào - đu có th thành công, có cuc sng tt đp hơn, đy đ hơn, thnh vượng hơn qua làm vic chăm ch. Tuyt đi đa s người t nn Vit Nam, bt k là người gc Hoa hay "Vit thun tuý" đến M thi thp niên 1970 và 1980 đu nghèo hay rt nghèo. Có rt nhiu người đến M vi hai bàn tay trng sau mt cơn biến đng lch s. H không biết tiếng Anh. y vy mà h đã sng sót, n đnh, và vươn lên. Theo tôi biết, có nhiu văn ngh sĩ gc Vit t nn đã thành danh M dù h ít khi nào nhc đến quá kh t nn ca mình. Không nhc đến không có nghĩa là quên.

Nhng người t Vit Nam đến M sau này không th nào cm nhn được nhng khó khăn ca người t nn thi đó - và điu này cũng d hiu vì h không được dy v chương s đau bun thi đó. Nhưng h nên biết rng người ta có câu "Nhng k nào quên lch s s b buc lp li lch s" (Those who forget their history are condemned to repeat it). Ngày nay, có khá nhiu người Vit Nam xin đi đnh cư các nước như M, Úc, Canada bng tin. Nhng người có nhiu tin có th thành đt nước ngoài nhưng h không bao gi nhn được s ngưỡng phc như nhng thuyn nhân thành đt như Quan Kế Huy. Điu này đc bit đúng các xã hi như M và Úc, có l h (nhng người vươn lên t nghch cnh) là hin thân ca Gic mơ M, còn nhng người giàu có thường b công chúng nhìn vi s nghi ng ca Honore de Balzac (Đng sau mi tài sn kếch xù đu là mt ti ác) (4).

***

T nhng gì đã thy trên h thng truyn thông chính thc ti Vit Nam qua s kin Ke Huy Quan được trao gii Oscar, Phm Th Hoài bày t :Ước gì Dương Thu Hương được Nobel Văn chương đ lòng t hào đy un khúc ca người Vit được mt ln thng băng, khi lăn tăn gc Hoa hay gc Vit, Quc gia hay Quc cng, t nn hay Vit kiu, thành danh trong hay ngoài nước. Đ báo chí chính thng khi phi lo git tít. Ch im lng là xong (5).

Trân Văn

Nguồn : VOA, 17/03/2023

Chú thích

(1) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0rrTPxpPSgEyahhSWYdfJwY2SxQxR7PDRx6RHf1EkA8eSoWrRgnFYHeei38bmEjDAl&id=100036650302393

(2) https://www.facebook.com/groups/2426060594206398/posts/3167988620013588/

(3) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0arPUtYefPZuWnERKc5BD2MRiumu85t9vmd5mzvSukZe9B16QpcdEFx5YKNCskbGRl&id=100089087646024

(4) https://www.facebook.com/t.nguyen.2016/posts/pfbid0X6d7aRi4DoQTmpdRdZvvRi3LHMg8heM6SbXLX2qBSMhtx8fkS2EeZCzKKqJyWPgsl

(5) https://www.facebook.com/procontra.asia/posts/pfbid02QKnzAD2ZSnMknW93tpwErrP69Qe2rECNLxBPMEvrkrNi86hojSbQ9Pt5pcYy9GcFl

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Ngô Nhân Dụng, Trân Văn
Read 271 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)