Thông tin từ Cục cảnh sát giao thông được báo Chính phủ dẫn lại chiều 14/2/2024 cho thấy, trong 7 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, lực lượng Cảnh sát giao thông đường bộ đã xử lý hơn 71.000 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông, trong đó vi phạm nồng độ cồn hơn 29.000 trường hợp, cao gấp 3,5 lần so với dịp Tết Nguyên đán năm ngoái. Trong khi đó, thống kê từ Bệnh viện Chợ Rẫy cho hay, trong 635 ca tai nạn giao thông vào bệnh viện này vào dịp Tết, chỉ hai người uống rượu bia.
Ảnh minh họa một vụ tai nạn giao thông xe gắn máy - AFP
Bác sĩ Đinh Đức Long nêu nhận định với RFA :
"Số liệu là thế nhưng theo tôi, nguyên nhân đầu tiên phải nói là do rượu bia. Nguyên nhân thứ hai là xe cộ tăng mà đường sá không tăng, thậm chí còn chật hơn vì người ta lấn đường bán hàng rong. Ngày xưa ra đường rất ít xe ô tô, bây giờ sáng ra đường đi làm xe ô tô chật hết. Chưa kể xe máy. Rồi chuyện đăng kiểm nữa. Mất tiền đăng kiểm nhưng rồi phương tiện liệu có an toàn không ? Năm vừa rồi bao nhiêu người đi tù.
Tôi không làm trong ngành giao thông nhưng tôi thấy, rõ ràng là phương tiện xe máy, xe ô tô nhiều hơn hẳn ngày xưa nên độ rủi ro khi giao thông cao hơn ; ý thức giao thông kém ; hạ tầng cơ sở kém do những người quy hoạch trình độ kém, duy ý chí, tham nhũng".
Nguyên nhân khiến số vụ tai nạn giao thông tăng cao ở Việt Nam thường bị cho là do bia rượu hay ý thức tuân thủ luật lệ giao thông của người đi đường kém. Tuy nhiên, còn một yếu tố khác hoàn toàn không do lỗi của người dân, đó là hệ thống đường xá kém.
Cựu công an Doãn Tú nhận định :
"Cái này tôi nghĩ là do đường xá giao thông ở Việt Nam không đáp ứng được nhu cầu tham gia giao thông, không đáp ứng được mật độ giao thông. Thứ hai, lực lượng làm nhiệm vụ giao thông bây giờ là công an các địa phương, kể cả công an mặc thường phục, đều có quyền chặn xe để kiểm tra giấy tờ. Khi họ làm nhiệm vụ họ không có ý thức. Lực lượng thực thi pháp luật đứng tràn ra đường cũng làm tắc nghẽn đường và gây tâm lý ức chế cho người đi đường, gây bức xúc cho họ. Điều này không loại trừ khả năng họ lao vào những phương tiện khác để giải tỏa ức chế.
Vấn đề thứ hai là vấn nạn tham ô tham nhũng từ khâu làm đường. Khi trung ương đưa một dự án làm đường từ quỹ viện trợ không hoàn lại nào đó, doanh nghiệp nào trúng thầu phải chi 20% cho các ông trên trung ương rồi. Dự án xuống đến cấp tỉnh phải chi cho cấp tỉnh. Xuống đến đại phương có con đường đó đi qua lại phải chi. Qua rất nhiều khâu trung gian thì đường xá không đảm bảo chất lượng nữa. Tính ra chi phí làm đường của Việt Nam đắt nhất thế giới. Một ngàn tỷ đồng cho một mét vuông".
Hiện trường vụ tai nạn ở cao tốc Cam Lộ - La Sơn hôm 18/2/2024. Photo : báo Người Lao Động
Lý giải về việc cùng công nghệ kỹ thuật nhưng 1 km đường ở Việt Nam tốn 700-1.000 tỷ đồng, còn các nước khác chỉ khoảng 300 tỷ đồng, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho rằng, ở Việt Nam trước khi xây dựng đường phải xử lý nền đất yếu như Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng, đồng bằng ven biển miền Trung rất tốn kém. Ngoài ra, chi phí cho việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất cũng rất cao…
Theo thống kê của Cục cảnh sát giao thông, chỉ trong 7 ngày Tết Giáp Thìn vừa qua, cả nước xảy ra 541 vụ tai nạn giao thông, làm chết 214 người, bị thương 504 người. Còn thống kê được Bộ Y tế đưa ra giữa năm 2023 cho thấy, mỗi năm Việt Nam có khoảng 18.000 nạn nhân nhập viện do tai nạn giao thông. Trong đó có 37% ca tai nạn giao thông liên quan đến bia rượu, 36% số người lái xe máy có nồng độ cồn trong máu vượt ngưỡng cho phép, 67% số lái ô tô vi phạm quy định về nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện và 11% số người tử vong do tai nạn giao thông có liên quan đến rượu, bia…
Blogger Tuấn Khanh cho rằng :
"Những con số thống kê tại Việt Nam thường có nhiều điều phải suy xét, vì nó thường đưa ra cho một mục đích nào đó. Trong trường hợp số thống kê về tai nạn giao thông ngày Tết ở Việt Nam, thì thực sự chúng ta chỉ có một nguồn là phía nhà nước đưa ra, không thể kiểm chứng nên những thông báo về tai nạn có độ cồn, hay tai nạn trong tình trạng nào đó, mọi thứ cũng rất mơ hồ để có thể nhận định.
Nhưng dù là tai nạn trong tình trạng gì, cứ đến Tết, người dân lại có thấy những con số tai nạn giao thông tăng cao, điều đó có đồng nghĩa với việc cảnh sát giao thông thiếu hẳn sự kiểm soát trong những ngày này, và cũng không rút kinh nghiệm gì được trong những con số tai nạn tăng cao của nhiều năm trước ?
Trong tất cả những bản tin, việc thống kê tai nạn giao thông như chỉ nhắm đến việc sai lầm của những người dân đi đường nhưng không nói gì đến những yếu tố khác như đường sá cũ kỹ không mở rộng, thiếu dàn trải cảnh sát giao thông để kiểm soát tai nạn như một nhiệm vụ chính, so với việc phải dốc toàn lực để thực hiện các nhiệm vụ quyết tâm chính trị như đo nồng độ cồn".
Trong một bài viết về tai nạn giao thông của VTCnews cuối năm 2023, chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo - nguyên Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, cho rằng, số người tử vong do tai nạn giao thông ở Việt Nam được Ngân hàng Thế giới hoặc một số cơ quan thống kê có thể cao gấp đôi con số do chính các cơ quan chức năng của Việt Nam tự thống kê.
Tại Hội nghị Ủy ban Tư vấn cấp cao về an toàn giao thông đường bộ diễn ra ngày 11 tháng 12 năm 2023 tại Trụ sở Liên Hợp Quốc, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia báo cáo trước quốc tế rằng, tỷ lệ nạn nhân tử vong do tai nạn giao thông đường bộ của Việt Nam đã giảm trên 30% trong giai đoạn 2011- 2020.
Báo Nhà nước dẫn lời ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, cho hay, thành tựu này đạt được là nhờ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, theo tinh thần Chỉ thị 18 của Ban Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông.
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 20/02/2024