Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

28/03/2024

Doanh nhân và doanh nghiệp làm ăn chân chính bây giờ hiếm lắm

Lê Quốc Quân -RFA tiếng Việt

Shark Thủy b bt : Kiếm tìm tri thc và khi nghip Vit Nam

Lê Quốc Quân, VOA, 28/03/2024

Nn nhân không ch là ph huynh mt tin, mà còn là các cháu bơ vơ không có lp đ hc.

shark1

Ông Nguyễn Ngọc Thủy - Ảnh minh họa

Ngày 26/3, Bộ Công an cho biết ông Nguyn Ngc Thủy đã b bt vti la đo chiếm đot tài sn. Ông Thủy là ch tch tp đoàn Egroup và là Tng giám đc công ty c phn Anh ng Apax vi h thng trung tâm Apax Leaders tng được coi là ln nht c nước.

Ông Thủy còn là thành viên trong chương trình ni tiếng "Thương v bc t" ca Shark Tank Vit Nam. Cũng vì vy mà thương hiu Shark Thủy gn bó mt thiết vi ông.

Nn nhân là người mun được hc

Báo Tui tr, trích li ca tướng Tô Ân Xô, cho biết"Năm 2023 ông Thủy b nhiu người t cáo la đo chiếm đot hàng ngìn t đng thông qua các loi hp đng dưới hình thc tin gi". Ông b khi t theo Khon 4 Điu 174 vi mc tù t 12 t 20 năm hoc tù chung thân.

Nn nhân ca Shark Thủy khá nhiu, t nhà đu tư chng khoán, người tham gia d án bt đng sn cho đến nhân viên các trung tâm Anh ng nhưng nhiu nht có l là nhng ph huynh đang khát khao đi kiếm tìm kiến thc tiếng Anh cho con mình.

Theo S giáo dc và Đào to Thành phố Hồ Chí Minh thì tng s hc sinh ca các Trung tâm Anh ng Apax Leaders trên đa bàn thành ph là 11.295 em, s hc sinh bo lưu kết qu là 6.072 em, s hc sinh rút hc phí là 4.384 em vi s tin hc phí phi hoàn tr là khong 108 t đng. Apax Leaders đã tr 14,2 t đng, còn n hơn 93 t đng. Bo him xã hi và Cc thuế Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho biết, chi nhánh ca Apax Leaders còn chm đóng hơn 32 t đng bo him các loi cho người lao đng và n 15 t tin thuế.

Nn nhân không ch là ph huynh mt tin, mà còn là các cháu bơ vơ không có lp đ hc. Trên mng Facebook có c mt "Hi nn nhân ca Apax English" vi s lượng thành viên tham gia lên đến hơn 6,2 ngàn người và đã tiến hành nhiu phương thc t nh nhàng đến căng thngnhư vây Shark đến gia đêm đ đòi tin nhưng kết qu rt hn chế, vì Apax Leaders đã bt đu ln bi theo nhng "thương v bc t" khác mà Shark Thủy k vng ném vào.

Hình nh lý tưởng cho gii tr khi nghip ?

Shark Thủy tng được coi là người thành công khi ông xây dng h thng Apax Leaders vi mong ước đào to nhng nhân s lãnh đo cho tương lai. Khi đng trên sân khu, ông có nhiu phát ngôn hay, thu hút người nghe, đc bit là gii tr. Nhiu bn tr coi ông như hình mu lý tưởng đ khi nghip. Thm chí nhiu người đã so sánh vic ông b hc gia chng vi nhng nhân vt giàu nht thế gii cũng đã b hc gia chng.

H thng giáo dc Apax Leaders ca ông mt thi được qung cáo là "ln nht c nước", vi hơn 120 trung tâm trên toàn quc, nm 30 tnh thành và khong hơn 120.000 hc viên đang theo hc. Doanh thu vào năm 2018 đt 1.000 t đng và tăng gp đôi lên 2.000 t trong năm 2020.

Ông luôn nói đến khi nghip, giáo dc và khai dân trí. Vào năm 2015, ông còn được Enterprise Asia bình chn là 1 trong 14 doanh nhân xut sc nht ti Vit Nam và được trao tng gii thưởng Doanh nhân Châu Á Thái Bình Dương (APEA).

Nhiu bn tr nghe Shark nói như được truyn thêm la. Nhiu ph huynh nghe Shark nói đã dn hết tin, thm chí vay mượn cho con đi hc ti trung tâm ca Shark.

Thế nhưng, vòng xoáy bt đng sn đy mê hoc là con đường dn rt nhiu doanh nhân đi đến lao tù. T Nhà Đu tư dn ngund liu t Tng cc Thng kê cho biết thì ch trong 2 tháng đu năm nay, 2.280 doanh nghip bt đng sn đã phi ngng hot đng, tăng 37,3% so vi cùng k năm 2023, và hàng lot d án bt đng sn ca công ty Apax Holdings tri dài t Bc Giang đến Vũng Tàu cũng chu chung s phn.

Khi nghip (Start-up) Vit Nam

Vượt lên trên chuyn d án đt đai, mt chui trung tâm tiếng Anh lâm vào tình trng không th hot đng được là rt tiếc cho hết thy mi người. Thay vì được nhìn thy hình nh các em nh rn ràng thc hành tiếng Anh ti các trung tâm, chúng ta ch còn thy nhng ph huynh mc áo đ, căng băng rôn đòi tin trước nhng cánh ca đóng kín.

Khát vng "ph biến tri thc" ca Shark Thủy tng hô hào đã hoàn toàn tht bi. Mt mt ông đã phm sai lm, nhưng mt khác ông cũng không đnh hình hết được không gian khi nghip tm quc gia.

Theo VnEconomy, trích li ca Giám đc Qu đu tư mo him Nextrans (Hàn Quc) ti Vit Nam Lê Hàn Tu Lâm thì ch có dưới 5% doanh nghip khi nghip ca Vit Nam được"t chc sinh nht ln th 2" . Đây là mt t l rt thp và đáng bun khi so sánh vi M là 50% vn tr được đến 2 năm và đến sinh nht ln th 5 thì vn còn 15-20%.

Hàng lot d án ca Shark Thủy tham gia đu tư khi nghip v giáo dc, y tế và công ngh như Talk Cafe 100% English, Soya Garden, Luxstay bt đu mt cách đy hào hng đã vp phi nhng tr ngi v pháp lý, vn, qun tr, môi trường kinh doanh nên cui cùng cũng đã đi vào dĩ vãng.

Đi "hc phí" ly bt đng sn và bếp t

Khi háo hc đưa con đến trung tâm ngoi ng có người nước ngoài dy, có l không mt người b m nào li nghĩ đến ngày phi căng băng rôn đòi n trước mt thy cô. Càng khó tin hơn khi đến h được mii n hc phí" ly bt đng sn và đ gia dng . Có l chưa mt quc gia nào mà giá tr ca vic hoán đi tri thc ly nhng vt cht c th k l như thế.

Khi nhìn vào nhng trung tâm Anh ng Apax Leader mt thi đy kiêu hãnh; khi nghe Shark Thủy nói v khi nghip và làm giàu, lòng tôi đã tràn đy hy vng v mt thế h hc trò mai sau, sánh vai các cường quc năm Châu. Khi nghe Shark Thủy nói v khát vng vươn cao, làm ch tri thc tiếng Anh trong xu hướng hi nhp toàn cu, rt nhiu người đã tưởng rng đt nước như rng đang mc thêm cánh.

Nhưng Shark Thủy đã chìm ngp trong n nn. Ông tr thành "con n" ca hàng vn người khi đã b nhng khon tin ln cho các con đi hc tiếng Anh mà không được hc. Có nhng ph huynh vay mượn tinđến 150 triu đng cho con hc  np tin cho con đi hc mà không biết rng Shark đang "huy đng vn" vi lãi sut cao và không th tr được.

Khi nghip là du hiu ca "chn dân khí"

Chúng ta đã tng chng kiến nhng doanh nghip bt đu khi nghip rt thành công, như Flappy Bird ca Nguyn Hà Đông, hoc d án Umbala (là mt ng dng quay và chia s video do người Vit to ra sm hơn c Tiktok) chết yu. Ngoài ra hàng lot tên tui khác đã mt thi làm nc lòng gii tr như Wefit, Món Huế, The Kafe, Lamita đã dn dn gc ngã và ri b th trường.

Mc dù Vit Nam vn là mt th trường đy hp dn vi 100 triu người, cơ cu dân s tr và đy năng đng, nhy bén vi công ngh thông tin. Vit Nam cũng là đim đến hp dn ca nhng vòng gi vn cho các Start-up v công ngh và Fintech trong sut hàng chc năm qua.

Thế nhưng vn đ vào các Start-up Vit Nam năm 2022đã gim đến 56% so vi năm 2021  và có v như tinh thn khi nghip mt thi đy hưng phn gi đã bt đu suy sp. Doanh khí đang đi xung, s thiu não đã bt đu lan nhanh, nhiu doanh nhân gi ch mong đi làm thuê cho các doanh nghip nước ngoài ngay trên quê hương mình.

Gia lúc công cuc đt lò dâng cao, nhng tp đoàn ln như Vn Thnh Phát, Tân Hoàng Minh, FLC Trnh Văn Quyết đang bước ra trước vành móng nga ; gia lúc Vit Nam chưa có đ mt môi trường pháp lý lành mnh, mt "lng p" an toàn quy mô ln, thì chưa th có nhng đi bàng non ra đi, đ cùng sánh bước vi các doanh nghip "k lân" trên thế gii.

Ch khi "chn" được dân khí, lòng ái quc s là ánh sáng soi ri cho nhng doanh nhân chân chính khi nghip. Nếu không "chn được dân khí" thì lò la và nhng cuc đu đá hin nay s chôn vùi nhit huyết và nhu khí ca mt tng lp doanh nhân tr.

Trong đó v vic ca Shark Thủy là mt bài hc đin hình.

Lê Quốc Quân

Nguồn : VOA, 28/03/2024

**********************************

Doanh nghiệp cần nhiều thay đổi khác hơn là tượng doanh nhân !

RFA, 26/03/2024

Một tạp chí thuộc Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh hôm 24/3/2024 đăng một bài viết cho rằng : ‘Nên xây dựng tượng đài doanh nhân ở những khu có đông các nhà máy, xí nghiệp, doanh nghiệp…’

shark2

Ông Nguyễn Ngọc Thủy – ‘Shark’ Thủy – Chủ tịch Egroup. Courtesy GTO

Chủ một doanh nghiệp tư nhân ở Thành phố Hồ Chí Minh ẩn danh vì lý do an ninh, hôm 26/3/2024 nói với RFA :

"Tôi thấy vấn đề xây tượng họ lạm dụng quá nhiều, việc dựng tượng của một nhân vật nào đó ở phải là danh nhân thực sự của một dân tộc, chứ không phải chuyện chơi. Chứ bây giờ ‘mấy anh’ lựa ra các doanh nghiệp tự ‘các anh’ bầu lên rồi dựng tượng, chẳng có ít lợi gì, không tạo cho người dân ấn tượng nào. ‘Các anh’ cứ dựng tượng cho cố lên, rồi năm thứ nhất, năm thứ hai vô ngồi tù…".

Vị này nêu câu hỏi : Tại sao doanh nhân lại được dựng tượng ? Mục tiêu nào để dựng tượng ? Họ đóng góp gì cho đất nước? Ông nói tiếp :

"Hơn 700 doanh nghiệp nhà nước, nhưng doanh nghiệp nào cũng lỗ mấy chục ngàn tỷ thì dựng tượng làm gì ? Còn những doanh nhân làm ăn chân chính đừng có hòng giàu như vậy. Chỉ có móc nối, móc ngoặc, hoặc sân sau của các cán bộ lãnh đạo thì mới có doanh thu vài ngàn đến vài chục ngàn tỷ đồng. Đâm ra ‘các anh’ dựng tượng để vinh danh chính ‘các anh’… điều này chẳng hay ho gì, đó chỉ là trò hề".

Cũng theo bài viết trên báo nhà nước, Việt Nam hiện có rất nhiều tấm gương doanh nhân tạo đột phá trong quản trị doanh nghiệp, sản xuất, kinh doanh với những dự án đầy tham vọng, mang tầm vóc quốc tế… Do đó việc xây dựng tượng đài doanh nhân cũng khuyến khích các thế hệ doanh nhân sau này noi gương và học tập…

Ông Q. ở miền Trung Việt Nam, từng công tác qua nhiều doanh nghiệp trong nước và Nhật Bản, hôm 26/3/2024 khi trao đổi với RFA cho biết, hiện nay Việt Nam đã có quá nhiều tượng đài nói về các cá nhân cũng như tập thể, chẳng hạn như các bức phù điêu nói về/ghi dấu một sự kiện lịch sử nào đó, với nhiều lĩnh vực như : chính trị, kinh tế, văn hóa... ở đủ các lĩnh vực ! Bây giờ lại có ý kiến đề xuất nên làm tượng đài doanh nhân thì ông Q. cho rằng không cần thiết và cũng không nên làm với lý do :

"Doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh trước hết là vì mục tiêu lợi nhuận cho chính họ chứ không phải xuất phát từ mục đích do yêu nước mà họ phải bỏ vốn của chính họ để thành lập doanh nghiệp kinh doanh. Trong quá trình kinh doanh, họ cũng phải giở nhiều thủ đoạn trong cạnh tranh vì ‘thương trường như chiến trường’, họ triệt phá lẫn nhau chứ không phải cùng giúp nhau, cùng hợp tác với nhau… mới có thể tồn tại và phát triển doanh nghiệp của họ".

Còn nói về đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp thì theo ông Q., nếu doanh nghiệp không có đạo đức thì cũng không được vì họ ý thức rằng, nếu họ cung cấp ra ngoài xã hội những sản phẩm, dịch vụ tồi, kém chất lượng thì sớm muộn gì doanh nghiệp của họ cũng bị phá sản. Như vậy, cũng vì mục tiêu lợi nhuận của chính doanh nghiệp của họ thì họ phải bằng mọi cách để doanh nghiệp không bị phá sản. Ông Q. nói tiếp :

"Tất nhiên, nếu doanh nghiệp họ phát triển và mang lại lợi nhuận cho chính họ thì sau đó họ mới có đủ điều kiện để đóng góp cho ngân sách nhà nước thông qua thuế và giải quyết ngày càng nhiều việc làm cho nhiều người lao động. Tóm lại, khác với các lĩnh vực khác, doanh nghiệp trước hết là vì chính mình, đạt mục tiêu làm giàu cho mình rồi sau đó mới nghĩ đến đất nước".

Đối với nhiều doanh nghiệp bây giờ vừa mới thấy ca ngợi đấy thì hôm sau tay đã tra vào còng rồi, chẳng hạn FLC, Tân Hiệp Phát, Tân Hoàng Minh... nên không khéo hôm nay xây thì ngày mai đập !".

Theo ông Q., doanh nghiệp làm ăn chân chính bây giờ hiếm lắm. Đối với những doanh nghiệp chân chính này, điều họ cần là luật pháp rõ ràng, cơ chế thông thoáng, thủ tục hành chánh nhanh gọn, hiệu quả… chứ họ không cần mấy cái tượng đài vớ vẩn như những kẻ ăn không ngồi rồi nghĩ ra!

shark3

Ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh. RFA edit.

Chủ tịch Tập đoàn FLC mà ông Q. nhắc đến là ông Trịnh Văn Quyết, bị Cơ quan Cảnh sát điều tra đề nghị truy tố trong vụ án ‘thao túng thị trường chứng khoán, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ’.

Còn ông Trần Quí Thanh - Chủ tịch Tập đoàn Tân Hiệp Phát bị bắt và truy tố vì đã hiếm đoạt hơn 1.000 tỷ đồng thông qua hành vi cho vay lãi dưới hình thức sang tên tài sản rồi chiếm đoạt nhiều thửa đất.

Chủ tịch Tân hoàng Minh – Đỗ Anh Dũng và con trai Đỗ Hoàng Việt bị truy tố lừa đảo hơn 8.640 tỷ đồng.

Mới nhất là vào ngày 26/3/2024, ông Nguyễn Ngọc Thủy – ‘Shark’ Thủy – Chủ tịch Egroup, một doanh nhân mà báo chí nhà nước trước đây thường ca ngợi là ‘tấm gương doanh nhân tiêu biểu’… đã bị bắt với cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Anh Trần Anh Quân, một người hoạt động xã hội ở Sài Gòn, hôm 26/3/2024 khi trao đổi với RFA cho rằng có hai vấn đề trong việc xây tượng đài doanh nhân là lấy kinh phí ở đâu để xây và xây theo hình mẫu người doanh nhân nào :

"Trong trường hợp lấy ngân sách nhà nước để xây tượng đài thì phải nhớ rằng Việt Nam đã có rất nhiều tượng đài, nhưng những tượng đài đó không hề giúp ích gì được cho người dân. Mà ngân sách nhà nước chính là thuế của người dân đóng, thì việc sử dụng ngân sách phải có lợi cho người dân chứ không phải muốn làm gì thì làm và không hỏi ý kiến người dân. Thay vì xây tượng đài trong khu công nghiệp thì có thể dùng tiền đó xây dựng công viên, trường học phục vụ công nhân và con cái của người lao động".

Còn trong trường hợp xây tượng đài doanh nhân bằng tiền kêu gọi vận động quyên góp từ các doanh nghiệp thì Anh Quân cho rằng có thể lại có tiêu cực. Vì theo Anh quân chuyện ‘vận động’ doanh nghiệp ở Việt Nam từ lâu nay được coi như một hình thức trấn lột khi mà lãnh đạo địa phương đi tới từng công ty để ép họ phải ‘quyên góp’ những khoản phí mà họ không muốn đóng. Nếu không ‘quyên góp’ thì doanh nghiệp bị gây khó khăn trong thủ tục giấy tờ hành chính. Còn nếu ‘nộp tiền quyên góp’ thì lại không biết báo cáo thuế như thế nào. Anh Quân nói tiếp :

"Vấn đề thứ hai là các doanh nhân Việt Nam hiện nay thường xuyên phải đút lót cho quan chức nhà nước để doanh nghiệp được vận hành yên ổn. Chính vì vậy doanh nhân nào cũng đối diện với nguy cơ bị cơ quan công an bắt giam với những tội danh liên quan tới tham nhũng, hối lộ. Điển hình như Trịnh Văn Quyết, Trương Mỹ Lan hay mới nhất là ông Shark Nguyễn Ngọc Thủy, Chủ tịch Egroup, họ đều là những người thành đạt cho tới trước khi bị bắt giam. Thậm chí có doanh nhân còn được nhà nước tặng huân chương lao động nhưng vẫn bị bắt giam vài năm sau đó. Lập tượng tôn vinh doanh nhân, trong khi doanh nhân lũ lượt rủ nhau vào tù thì chẳng khác nào tôn vinh những tội phạm chưa bị phát hiện".

Nhà hoạt động Trần Anh Quân cho rằng, trước khi xây tượng tôn vinh doanh nhân thì nhà nước cần phải tạo ra một môi trường xã hội - kinh tế - chính trị minh bạch và dân chủ để doanh nghiệp có thể vận hành một cách trong sáng mà không cần đút lót, lách luật. Như vậy theo Anh Quân, doanh nhân mới trong sạch trước pháp luật và ‘yên tâm’ khi được tôn vinh.

Nguồn : RFA, 26/03/2024

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Lê Quốc Quân, RFA tiếng Việt
Read 443 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)