Đánh dấu 20 năm hoạt động
Chiều Chủ Nhật, 10 tháng 12, đúng Ngày Quốc tế nhân quyền lần thứ 69, và cũng đánh dấu 20 năm hoạt động của Mạng Lưới nhân quyền Việt Nam, lễ trao Giải nhân quyền Việt Nam 2017 cho ông Nguyễn Hữu Vinh (biệt danh Anh Ba Sàm), bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (biệt danh Mẹ Nấm), mục sư Y Yích, và Hội Anh em dân chủ, đã được diễn ra tại Hội trường thành phố Westminster, miền Nam California.
Nhà đấu tranh nổi tiếng người Trung Quốc Ngụy Kinh Sinh (trái) đến tham dự lễ trao giải Nhân Quyền 2017 do Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam tổ chức. RFA PHOTO/Ngọc Lan
Buổi lễ có sự tham dự của nhiều viên chức thành phố, các hội đoàn, các tổ chức chính trị quanh vùng, và đặc biệt là có sự hiện diện của ông Ngụy Kinh Sinh, nhà đấu tranh nhân quyền nổi tiếng người Trung Quốc.
Trong phần phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Kim Bình, Trưởng ban Phối hợp mạng lưới nhân quyền, đã nhấn mạnh đến sự dấn thân, hy sinh hạnh phúc riêng tư, chấp nhận đương đầu với bạo quyền, tù tội của những người được chọn trao giải Khôi Nguyên trong suốt 15 năm qua.
"Trong 15 năm qua, hơn 40 cá nhân, tổ chức đã được vinh danh trao giải này. Những người đó thật sự là những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam. Trong hoàn cảnh khó khăn nhất của những năm 2002-2003-2004, cho đến bây giờ, trong tất cả những đợt đàn áp tàn khốc nhất của cộng sản Việt Nam, không có năm nào, không có những người sẵn sàng đứng ra hy sinh tự do riêng tư của mình để tranh đấu bảo vệ cho giá trị, cho quyền con người, cho đồng bào mình, trong số những người đó có những người đã quá cố, có những người còn rất trẻ nhưng đã chịu tù tội 5 năm, 10 năm. Có những người là cựu chiến binh của cả hai miền, có người được sinh ra sau cuộc chiến, nhưng tất cả đều phải trả một giá rất lớn. Khôi nguyên của mỗi năm nếu không phải là một tù nhân lương tâm thì cũng là một cựu tù, có những trường hợp đặc biệt không bị tù thì cũng trong tình trạng quản chế, phải chịu sự khủng bố tinh thần. Khôi nguyên năm nay, cả ba anh chị và những anh em trong Hội Anh em dân chủ cũng là những người nằm trong số đó".
Sự tương đồng của người đấu tranh ở Việt Nam và Trung Quốc
Đến tham dự lễ trao Giải nhân quyền 2017 trong tư cách là người bạn lâu năm của những người khởi xướng thành lập Mạng Lưới, nhà tranh đấu Ngụy Kinh Sinh đã chia sẻ những cảm nghĩ của ông về sự tương đồng của những người đấu tranh cho tự do dân chủ ở Việt Nam và Trung Quốc.
Nhà báo Huỳnh Việt Lang (trái) và bà Đinh Ngọc Thu nhận giải Nhân Quyền 2017 thay ông Nguyễn Hữu Vinh-Anh Ba Sàm. RFA PHOTO/Ngọc Lan
Ông Ngụy Kinh Sinh nói "Chúng ta có chung một kẻ thù là các chế độ đảng trị cộng sản. Chúng ta có cùng lợi ích chung là xây dựng quê hương mình thành một nước dân chủ".
Theo ông Sinh, khi những nhà dân chủ của hai nước truyền bá tư tưởng tự do, dân chủ và nhân quyền về nước, đó là đang chuẩn bị xây dựng một xã hội dân chủ mới. Từ hải ngoại, sự truyền bá thông tin về dân chúng trong nước là những gì mà chúng ta phải làm từng bước để phá bỏ những dối trá mà cộng sản đang lừa phỉnh dân mình.
Tiến sĩ Lê Minh Nguyên, đại diện Mạng Lưới, đã giới thiệu tóm tắt về Hội Anh em dân chủ Việt Nam, một tổ chức được thành lập ngày 24 tháng Tư, 2013 trên trang mạng xã hội Facebook bởi luật sư Nguyễn Văn Đài và hơn 40 cựu tù nhân lương tâm như kỹ sư Phạm Văn Trội, mục sư Nguyễn Trung Tôn, ông Nguyễn Bắc Truyền, ông Trương Minh Đức…
Do hoạt động trên một địa bàn rộng, tích cực đa dạng, nên Hội Anh em dân chủ được xem là tổ chức xã hội dân sự hàng đầu trong nước. Hiện nay, Hội Anh em dân chủ có 12 thành viên đang bị khởi tố tạm giam điều tra, hay đã bị truy tố xét xử. Ngoài ra, nhiều thành viên Hội Anh em dân chủ đã đang phải trốn tránh, đào tỵ để tránh bị truy nã, sách nhiễu.
Dược sĩ Nguyễn Mậu Trinh từ Washington DC về nhận giải thay cho Hội Anh em dân chủ Việt Nam.
Nhà báo Huỳnh Việt Lang được mời giới thiệu về ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang blog Anh Ba Sàm.
Blog Anh Ba Sàm được thành lập từ ngày 9 tháng Chín năm 2007. Bằng khẩu hiệu "Phá Vòng Nô Lệ", blog Anh Ba Sàm đã đem đến cho người đọc rất nhiều kiến thức bổ ích, thú vị và làm thay đổi suy nghĩ của rất nhiều người quan tâm. Ông Vinh bị nhà cầm quyền Việt Nam bắt giam từ tháng Năm, 2014 và kêu án 5 năm tù giam.
Bà Đinh Ngọc Thu, người duy trì blog Anh Ba Sàm hoạt động sau khi ông Vinh bị bắt, đã nhận giải thưởng thay ông. Phát biểu tại buổi nhận giải, bà Thu nói :
"Nhiều người đã nhận ra rằng muốn vô hiệu hóa chuyên chính vô sản ở Việt Nam thì phải cung cấp thông tin trung thực cho đồng bào của mình và thông tin chính là con đường duy nhất giúp thay đổi nhận thức và nhận thức giúp thay đổi hành vi. Slogan ‘Phá Vòng Nô Lệ’ của blog Anh Ba Sàm đã bắt đầu từ đó. Năm 2007, anh Vinh đã lập blog Anh Ba Sàm, và anh Vinh không đơn độc".
Mục sư Y Yích là cá nhân tiếp theo được trao giải với phần giới thiệu của ông Vũ Hoàng Hải, đại diện khối 8406.
Ông Vũ Hoàng Hải (trái) và Mục sư Y Phương nhận giải Nhân Quyền 2017 thay Mục sư Y Yich. RFA PHOTO/Ngọc Lan
Mục sư Y Yích sinh năm 1960, sống tại tỉnh Gia Lai, là người thiểu số đầu tiên được Mạng Lưới trao giải. Vào năm 2007 mục sư Y Yích bị nhà cầm quyền tỉnh Gia Lai bắt và bị kết án tù 6 năm, chỉ vì tội cùng với người Thượng biểu tình đòi đất và đòi tự do tôn giáo.
Ra tù, ông tiếp tục hoạt động cho nhân quyền và tự do tôn giáo. Tháng Chín, 2013 ông bị nhà cầm quyền tỉnh Gia Lai bắt lần thứ hai và kết án 12 năm tù giam.
Mục sư Y Phương là người nhận giải thay cho mục sư Y Yích.
Người cuối cùng được chọn là cô Nguyễn Ngọc Như Quỳnh có nickname Mẹ Nấm. Bà Jacky Bông, phó trưởng ban phối hợp Mạng Lưới Nhân Quyền, giới thiệu sơ lược về blogger Mẹ Nấm.
Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa xét xử, tuyên phạt Mẹ Nấm 10 năm tù giam với tội danh Tuyên truyền chống nhà nước, mặc dù cô chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình.
Mẹ Nấm được tổng thống phu nhân Hoa Kỳ tuyên dương là "người phụ nữ can đảm". Cô cũng được nhiều chính khách Hoa Kỳ và Đức quốc quan tâm bênh vực.
Cô Nguyên Nhung, một blogger có nick name Hồn Nhiên, đã nhận giải thưởng thay cho Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.
Được thành lập từ năm 2002, Giải nhân quyền Việt Nam đến nay đã được trao cho 39 cá nhân và 3 tổ chức đã có những đóng góp xuất sắc, có nhiều ảnh hưởng đến các phong trào đấu tranh cho công lý và nhân quyền tại Việt Nam. Giải nhân quyền Việt Nam còn là một cơ hội để người Việt ở hải ngoại bày tỏ sự quan tâm ủng hộ với những người dấn thân vào cuộc chiến đấu không ngơi nghỉ vì những quyền căn bản cho nhân dân Việt Nam.