Châm ngôn dựng nước của người Nhật là "Kaizen", tiếng Hán là "cải thiện". "Cải" có nghĩa là "thay đổi". "Thiện" là tốt đẹp. "Cải thiện" có ý nghĩa "thay đổi sao cho ngày càng tốt đẹp hơn". "Cải thiện" có tính thường trực và liên tục. Đó là cả một quá trình phân tích - tổng hợp, sao cho mọi sự việc thuộc về cộng đồng xã hội được điều chỉnh trong chiều hướng ngày càng tối tân (hiện đại), tốt đẹp, tiện lợi… hơn.
Sự "cải thiện" thường trực khiến cho nước Nhật chỉ có thể ngày càng giàu hơn, tiến bộ hơn.
Với phương châm "cải thiện" làm triết lý sống, rõ ràng ta ít khi thấy người Nhật "tự hào" về một thành quả nào đó. Theo họ thành quả đạt được hôm nay vẫn còn phải "cải thiện" để kết quả đó được tốt hơn. Chỉ nhìn những cái cụ thể trong xã hội Nhật. Về "lễ độ", không thể phản bác dân Nhật đứng đầu thế giới. Vụ ông chủ trạm xăng người Nhật, ngày khai trương trạm xăng ông này đã đứng cả ngày để cúi đầu cám ơn từng khách hàng đi vào đổ xăng. Ta cũng phải nhìn nhận dân Nhật kỷ luật, ngăn nắp, sạch sẽ… Ở chốn công cộng, đường xá, ga métro… sạch bóng như chùi, không một cọng rác. Người qua đường nhẫn nại chờ đèn xanh. Khi qua đường họ cố gắng đi trong đường vạch sẵn dành cho người đi bộ. Về vật dụng xe cộ, máy móc điện tử….ta cũng thấy những gì do Nhật chế tạo (hay sản xuất) đều bền, tốt, thẩm mỹ… hơn những món hàng tương đương do nơi khác sản xuất.
Sự "cải thiện" thường trực khiến cho nước Nhật chỉ có thể ngày càng giàu hơn, tiến bộ hơn.
Ngược với dân Nhật, dân ta thì rất đỗi "tự hào". Tôi viết những giòng này trước khi đội U23 Việt Nam đá chung kết với Ubezkistan. Ngay cả khi đội Việt Nam thắng, thì thành tích này vẫn còn rất khiêm nhường so với thứ hạng quốc tế. Những người rành về túc cầu chứng minh điều này. Các đội banh U19, U21, U23… không phải là các đội banh "chuyên nghiệp". Đây chỉ là nơi chốn "mầm non", đào tạo các cầu thủ chuyên nghiệp đi đá các đội tỉnh hay các đội quốc gia. Nhìn đội banh quốc gia VN, ta thấy Việt Nam cần phải "cải thiện" nhiều hơn nữa để một ngày nào đó đội quốc gia đặt chân vào "sân chơi" quốc tế.
Mới vào chung kết mà đã "tự hào", "thế nước đang lên", làm như Việt Nam vừa chinh phục được cả vũ trụ. Mà ngay khi cả lúc Việt Nam chinh phục được vũ trụ thì cũng không thể tự hào theo kiểu "cả nước lên đồng" như vậy. Vì ta còn phải "cải thiện" thường trực để Việt Nam vẫn luôn luôn là quốc gia đứng đầu chinh phục vũ trụ.
Trở lại chuyện hôm qua anh cu Daniel Hauer lấy biểu tượng "anh hùng dân tộc" là ông Giáp ra làm "khôi hài đen". Cả xã hội "lên đồng", giảy nảy như gái ngồi phải cọc. Báo chí xăng tay nhập cuộc. Bộ thông tin cũng gởi giấy triệu tập anh cu Dan. Đọc tin không biết thực hư là bộ ngoại giao ra lịnh "trục xuất" anh cu. Tôi thấy "cơn bão trong ly nước" đang có nguy cơ trở thành "sự cố ngoại giao", mà điều này Việt Nam không hề muốn trong lúc này. Với nước Đức, trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, khiến Việt Nam trở thành một "đối tác đáng nghi ngại" cho cả khối Châu u. Bây giờ thêm "sự cố ngoại giao" với Mỹ rõ ràng là điều không mong đợi.
Nhưng khi đọc báo, hầu hết các báo lớn, đều có đăng bài dùng lời lẽ dao to búa lớn đối với anh cu Dan. Việc này như "chế dầu vào lửa", khiến cho toàn Hà Nội sôi sục căm thù. Có người còn hăm dọa đánh cu Dan, đánh cả vợ con anh cu.
Tôi thấy là không được. Ngay khi cả Việt Nam là "lương tâm của vũ trụ", "không cần Mỹ", thì báo chí cũng không thể mở "tòa án nhân dân" xử anh cu Dan này được. Mọi người cứ nói "nhập gia tùy tục" mà không ai chịu để ý là cái "tập tục" của Việt Nam tương tự như cái "hủ mắm thúi" ngàn năm, lấy từ ông Khổng tử bên Tàu. Mọi người muốn dùng "luật Việt Nam" để xử cu Dan. Vậy thì luật nào để "trị" cái tập tục "không cho dân mở miệng" của Việt Nam ?
Trong khi anh Mattis, bộ trưởng bộ quốc phòng Mỹ thì đi thắp nhang chùa Trấn Quốc.
Không biết có "ẩm ý" gì mà ông xếp xòng quân đội Mỹ lại đi thăm chùa Trấn Quốc ? Chỉ nội cái tên cũng đủ cho ta hình dung đủ thứ.
Theo lịch trình, nếu không có gì trục trặc giờ chót, thì một chiếc hàng không mẫu hạm thuộc Đệ thất hạm đội Mỹ sẽ cập bến Việt Nam vào tháng ba. Thì các thứ Đệ thất, Đệ lục, Đệ ngũ… hạm đội của Mỹ cùng với những chiếc hàng không mẫu hạm, lại là những món đồ "trấn quốc" của nước Mỹ.
Nghĩ cũng tức cười ! Đánh cho Mỹ chạy mất dép. Phụ nữ Hà Nội thời đó thề đánh Mỹ "còn cái lai quần cũng đánh". Bây giờ lại mời Mỹ về giữ nước (trấn quốc).
Theo tôi, Việt Nam nên "cải thiện" kho vũ khí của mình, cải thiện khả năng chế tạo vũ khí để Việt Nam sản xuất ra được một "món" đồ quốc phòng dành vào việc "trấn quốc".
Qua vụ anh cu Dan, vụ U23… ta thấy lòng "tự hào" của Việt Nam lên cao bất tận. Bây giờ không cần bốc thăm sẽ có khối người sẵn sàng "hồi thiên".
"Hồi thiên - Kaiten" (về trời), cùng với đội "Thần phong - Kamikaze" một dưới biển, một trên không, là hai đội cảm tử của quân Nhật hồi Thế chiến II. Dưới biển, Kaiten, chiếc "thủy lôi" có người cầm lái, đã gieo kinh hoàng cho hải quân Mỹ. Trên không, chiến đấu cơ của quân Nhật chỉ đủ xăng cho "chuyến đi", không chuyền về. Vì vậy phi công, máy bay trở thành vũ khí. Hàng không mẫu hạm của Mỹ cũng ghê răng với mấy ông liều mạng này.
Theo tôi, Việt Nam nên lập đội "Hồi thiên" để bảo vệ biển đảo. Chiếc tàu ngầm Hoàng Sa không biết đã chế tạo tới đâu ? có thể "cải biên" thành "hồi thiên" để "trấn quốc" được chưa ?
Đây là thời điểm lý tưởng. "Thế nước đang lên cao", người người "tự hào", con gái cái "ngàn vàng" còn dám đem triển lãm lộ thiên, thì con trai chuyện gì không dám làm ?
"Trấn quốc" là chuyện của Việt Nam. Mà khi có Mỹ chống lưng dĩ nhiên là phải hiệu nghiệm hơn rồi.
Trương Nhân Tuấn
Nguồn : fb.nhantuan.truong, 27/01/2018