Tuy chưa có phản ứng chính thức nào đối với vụ công an Việt Nam bắt giam và khởi tố thanh niên biểu tình người Mỹ gốc Việt Will Nguyễn, lời cảnh báo của Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 21/6 đã có thể khiến chính thể độc đảng ở Việt Nam vừa khó hiểu vừa hụt hẫng.
Hình ảnh Will Nguyễn tham gia vào buổi biểu tình ở Thành phố Hồ Chí Minh hôm 10/6 trên Youtube. Ảnh : VOA
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nói với các phóng viên tại một buổi họp báo ở Washington DC rằng vụ việc sinh viên 32 tuổi, còn được gọi là Will Nguyễn, bị bắt giữ vì tham gia biểu tình hôm 10/6 ở Thành phố Hồ Chí Minh là "một lời nhắc nhở lớn với những công dân Mỹ, hay bất kỳ ai có liên quan, đi tới một đất nước khác và ở đó có biểu tình hay tuần hành đang diễn ra – các diễn tiến đó có thể chuyển rất nhanh từ ôn hòa, và có vẻ ôn hòa" thành cái khác.
Nữ phát ngôn viên của BNG Mỹ nói : "Vì vậy chúng tôi chỉ muốn cảnh báo, nhân vụ việc này, cảnh báo những người Mỹ khi du hành về điều đó". (VOA)
Will Nguyễn đã tham dự một cách quá nhiệt tình vào cuộc biểu tình ngày Mười tháng Sáu năm 2018 phản đối dự luật Đặc khu và dự luật An ninh mạng tại Sài Gòn.
Liệu khi khởi tố Will Nguyễn, chính quyền Việt Nam có muốn dùng vụ việc được hình sự hóa này như một cái cớ để trả treo với chính phủ Hoa Kỳ như Bắc Triều Tiên luôn mưu toan ?
Và nếu có thì trả treo về cái gì ?
Có khá nhiều nhu cầu mà chính quyền Việt Nam đang cần đến trong mối quan hệ ‘tốt đẹp chưa từng có’ với Hoa Kỳ – theo cách tuyên rao của Bộ ngoại giao Việt Nam.
Ngay trước mắt, việc khởi tố Will Nguyễn là một cách ‘nắn gân’ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, ít nhất cũng làm khó cơ quan này và bắt buộc các viên chức ngoại giao Mỹ phải ít nhiều chịu lệ thuộc vào cung cách ‘lệ làng’ của phía Việt Nam.
Khi Will Nguyễn còn chưa bị khởi tố, Đại sứ quán Mỹ đã quan tâm đến vụ sinh viên này bị bắt và đã đề nghị phía Việt Nam để được tiếp cận với Will. Đến khi Will Nguyễn bị khởi tố, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chính thức lên tiếng ‘hết sức quan ngại’ và "sự an toàn của ông ấy và sự an toàn của tất cả công dân Mỹ là mối quan tâm hàng đầu đối với Hoa Kỳ", cùng lúc tổ chức tiếp cận lãnh sự với người bị bắt.
Các cơ quan ngoại vụ và công an Việt Nam lại có chuyện để làm, có chuyện để thương thảo và cả ‘làm mình làm mẩy’ với phía Mỹ – đối tượng mà họ luôn cần, bao gồm cả nhu cầu ‘ra đi tìm đường cứu nước’ ở Mỹ, nhưng chưa bao giờ yêu mến.
Nhưng còn có thể có một mục đích thâm sâu và thực dụng hơn nhiều : bắt Trump phải nhượng bộ về thương mại.
Một cách nào đó, Tổng thống Trump của Hoa Kỳ là một ‘sát thủ’ đối với nền kinh tế và hệ tư tưởng của chế độ cộng sản Việt Nam. Chỉ vài tháng sau khi nhậm chức, Trump đã liệt Việt Nam vào danh sách 16 nước ‘gây hại’ cho nền kinh tế Mỹ do Mỹ phải nhập siêu của Việt Nam từ 25 – 30 tỷ USD mỗi năm. Đến tháng Mười Một năm 2017, ngay vào thời điểm tham dự Hội nghị APEC Đà Nẵng (Hội nghị thượng đỉnh kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương), Trump đã thẳng thừng tuyên bố nguyên tắc ‘công bằng và đối ứng’ trong quan hệ thương mại giữa Mỹ với các nước, trong đó có Việt Nam.
Chẳng bao lâu sau đó, không chỉ cá ba sa, tôm mà cả nhôm và thép Việt Nam – mà một phần không nhỏ trong đó mang nguồn gốc Trung Quốc – đã bị Mỹ áp thuế tăng vọt, gấp từ 2 – 4 lần mức trước đây, khiến cho những mặt hàng này trở nên cực kỳ khó khăn trong việc tìm đường thâm nhập vào thị trường Mỹ, cũng khiến cho giá trị xuất khẩu và xuất siêu của hàng Việt Nam vào thị trường Mỹ giảm đáng kể, càng khiến tương lai sụp đổ ngân sách của Việt Nam gần hơn bao giờ hết.
Trên phương diện du lịch, vào năm 2016 tổng lượng khách Hoa Kỳ đi du lịch các nước là 80 triệu lượt khách (56% đến Canada và Mexico, 6,6% dến khu vực Châu Á và 4,7% đến Đông Nam Á). Tổng chi tiêu của nguồn khách này là 2 tỷ USD, theo ASTA. Tuy nhiên, Việt Nam chỉ đón được 552.650 lượt khách, chiếm 15,6% trên tổng lượt khách đến khu vực Đông Nam Á và hơn 10% lượng khách đến Châu Á.
Chính quyền Việt nam đánh giá rằng 500.000 khách so với 80 triệu khách Mỹ đi du lịch nước ngoài thì "quá nhỏ bé, không là gì cả". Vì thế, với tốc độ tăng trưởng du lịch Việt Nam hiện nay là 10,6%, cần chọn Hoa Kỳ là điểm đột phá và là một trong TOP 10 thị trường đưa khách hàng đầu đến Việt Nam.
Ngành du lịch Việt Nam cũng đặt ra mục tiêu đón 1 triệu du khách Hoa Kỳ vào năm 2020.
Nhưng sau vụ Will Nguyễn, lời cảnh báo của Bộ Ngoại giao Mỹ về sự an toàn của công dân Mỹ khi tới các quốc gia có biểu tình chắc chắn sẽ gây ra tâm lý e ngại thật sự của khách du lịch Mỹ và cả du khách Canada khi xem xét điểm đến là Việt Nam, khiến lượng du khách Bắc Mỹ đến Việt Nam trong nửa cuối năm 2018 nhiều khả năng sẽ bị sụt giảm mạnh, kéo theo sự thất thu của ngân sách độc đảng.
Thiền Lâm
Nguồn : VNTB, 23/06/2018