 | Tổng quan: | 3249104 |
Như là phát súng cảnh báo để phương Tây chấm dứt giấc ngủ chiến lược ở thế giới phương Nam.
Các nhà lãnh đạo và đại diện BRICS, bao gồm các đại biểu từ sáu quốc gia được mời tham gia hội nghị thượng đỉnh BRICS được tổ chức tại Johannesburg ngày 24/8/2023. Ảnh Per-Anders Pettersson
Những người tin rằng thế giới đang dịch chuyển sang trật tự toàn cầu hậu phương Tây đã tìm thấy bằng chứng cho niềm tin của mình vào tuần trước. Tại thượng đỉnh thường niên ở Johannesburg, diễn đàn BRICS gồm 5 nền kinh tế mới nổi lớn – Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, và Nam Phi – đã công bố mở rộng quy mô bằng cách mời thêm 6 thành viên mới. Sang tháng 1 năm sau, Argentina, Ai Cập, Ethiopia, Iran, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE) sẽ tham gia tổ chức. Nếu dùng sức nặng kinh tế làm thước đo quyền lực, thì đây sẽ là một khối có sức mạnh phi thường. Cùng nhau, 11 quốc gia BRICS sẽ có tỷ trọng GDP toàn cầu dựa trên sức mua tương đương (purchasing power parity) cao hơn các nước công nghiệp G-7.
Tùy thuộc vào quan điểm của bạn, bạn có thể ăn mừng việc BRICS mạnh hơn hoặc lo lắng về điều đó – không có gì là hoàn toàn chắc chắn. BRICS mở rộng sẽ không làm đảo lộn thế giới và cũng không báo trước sự trỗi dậy của một trật tự toàn cầu hậu phương Tây. Cũng phi lý không kém là các tuyên bố cho rằng việc mở rộng BRICS đánh dấu một chiến thắng lớn cho Trung Quốc, Nga, và những nỗ lực của họ nhằm xây dựng một khối chống phương Tây từ các quốc gia phương Nam – hoặc rằng BRICS là cốt lõi của Phong trào Không liên kết mới.
Tất cả những cách giải thích này đều ít chú ý đến động lực đằng sau việc BRICS mở rộng và những tác động của nó. Khi nhầm lẫn những hy vọng và nỗi sợ về trật tự toàn cầu của họ với những phân tích khách quan, các nhà bình luận phương Tây đã bộc lộ sự thiếu hiểu biết của họ về các quốc gia phương Nam, với những lợi ích đa dạng và cách can dự riêng với các cường quốc.
Chắc chắn, việc nhiều quốc gia quan trọng bất ngờ bày tỏ mong muốn trở thành thành viên BRICS đã ảnh hưởng đến khâu phân tích. Nhưng việc mở rộng danh sách thành viên không biến BRICS thành một khối hùng mạnh, mà chỉ làm xói mòn sự gắn kết ít ỏi mà khối này có được trước khi mở rộng.
Cuộc đối đầu địa chính trị ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Ấn Độ đã phủ bóng đen lên BRICS và bất kỳ nỗ lực nào nhằm tạo ra một chương trình nghị sự thống nhất. Việc có thêm thành viên mới sẽ dẫn đến những xung đột mới : Ai Cập và Ethiopia đang tranh chấp quyết liệt trên sông Nile, trong khi Iran và Ả Rập Saudi là những kẻ thù trong khu vực – bất chấp nỗ lực hòa giải do Bắc Kinh làm trung gian. Những vấn đề này và nhiều vấn đề khác sẽ khiến việc biến sức nặng kinh tế tổng hợp của các quốc gia BRICS trở thành một lực lượng chính trị có ảnh hưởng trong các vấn đề toàn cầu trở nên khó hơn nhiều.
Những người coi BRICS như một Phong trào Không liên kết mới đã vô tình đúng ở một khía cạnh : Giống như Phong trào Không liên kết, BRICS sẽ không đạt hiệu quả trong việc biến những luận điệu mạnh mẽ về các vấn đề toàn cầu thành những kết quả cụ thể, thực tiễn. Khi thúc đẩy mở rộng BRICS, Trung Quốc chỉ đang tạo cho mình một diễn đàn thảo luận lớn hơn. Nhưng nếu Bắc Kinh muốn xây dựng một khối chống phương Tây lớn, thì họ không thể đạt được mục tiêu này vì bên trong BRICS có quá nhiều bạn bè của Mỹ.
Ai Cập, Ả Rập Saudi, và UAE là những đối tác an ninh thân cận của Mỹ. Ngay cả khi có những khác biệt với Washington, các nước này khó có thể từ bỏ những đảm bảo an ninh của Mỹ để chạy theo những lời hứa chưa được kiểm chứng của Trung Quốc, chứ chưa nói đến sự bảo vệ từ một tổ chức vô dụng như BRICS. Trong bài phát biểu tại thượng đỉnh Johannesburg, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi các quốc gia BRICS "thực hành chủ nghĩa đa phương thực sự" và "từ chối nỗ lực tạo ra các vòng tròn nhỏ hoặc các khối độc quyền". Nhưng Ấn Độ đã là một phần của ít nhất hai "vòng tròn nhỏ" như vậy. Một là Đối thoại An ninh Bốn bên với Australia, Nhật Bản, và Mỹ ; vòng tròn thứ hai là diễn đàn I2U2 kết hợp Ấn Độ với Israel, UAE, và Mỹ. Tại Johannesburg, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi thậm chí còn kêu gọi "chuỗi cung ứng linh hoạt và toàn diện", một kiểu nói tránh để nhắc đến việc giảm sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc.
Nếu Trung Quốc coi BRICS là một diễn đàn để mở rộng vai trò của mình ở phương Nam thì Ấn Độ cũng vậy – và tương tự là Ả Rập Saudi và UAE, những nước sẵn sàng triển khai những khoản lớn từ nguồn vốn mà họ đã tích lũy trong nhiều thập niên để giành được lợi ích kinh tế và chính trị ở Châu Phi và xa hơn nữa. Trên thực tế, sự cạnh tranh giữa các nước BRICS để giành ảnh hưởng toàn cầu có lẽ sẽ gây ra hậu quả lớn hơn lợi ích chung của họ trong việc chống lại phương Tây. Thay vì tạo dựng một sân khấu mới để đối đầu với phương Tây, diễn đàn BRICS sẽ là một sân khấu mới để họ đối đầu lẫn nhau.
Do đó, các nhà hoạch định chính sách phương Tây nên bớt than vãn về "sự trỗi dậy" của BRICS – thay vào đó, hãy tập trung vào những mâu thuẫn nội khối mà họ có thể khai thác.
Đây không phải là lần đầu tiên Nga và Trung Quốc cố gắng thúc đẩy một liên minh chống phương Tây. Quả thực, lịch sử cho chúng ta biết rằng Moscow và Bắc Kinh đã đánh giá quá cao khả năng đoàn kết các xã hội ngoài phương Tây để chống lại phương Tây. Khi các hy vọng về một cuộc cách mạng cộng sản ở Đức tan vỡ sau Thế chiến I, người sáng lập Liên Xô, Vladimir Lenin, đã quay sang Châu Á và hứa sẽ "thiêu đốt phương Đông" bằng các cuộc cách mạng chống lại chủ nghĩa tư bản toàn cầu và các chúa tể thực dân phương Tây. Tại Đại hội các dân tộc phương Đông năm 1920 ở Baku, thuộc Azerbaijan do Soviet chiếm đóng bấy giờ, Quốc tế Cộng sản đã tập hợp một nhóm đa dạng và đầy màu sắc, gồm các nhà dân tộc chủ nghĩa, các nhà cách mạng, và các nhà lãnh đạo tôn giáo. Tuy nhiên, nỗ lực của Lenin đã không tiến xa được vì chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy khiến Châu Á trở nên không thân thiện với những ý tưởng của Bolshevik.
Sang thập niên 1960, lãnh đạo Trung Quốc Mao Trạch Đông nghĩ rằng ông có thể làm được điều tương tự khi nỗ lực thúc đẩy các cuộc cách mạng ở Châu Á. Thế nhưng, thất bại của ông đã mở đường cho "chủ nghĩa tư bản mang màu sắc Trung Quốc" ở quê nhà. Các nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev và Leonid Brezhnev chọn thử một chiến thuật khác – liên kết với những người theo chủ nghĩa dân tộc ở Châu Phi và Châu Á để chống lại phương Tây. Moscow dường như đã giành được chỗ đứng ở phương Nam trong suốt những năm 1970. Tại hội nghị thượng đỉnh Phong trào Không liên kết năm 1979 ở Havana, lãnh đạo Cuba Fidel Castro và những người ủng hộ ông đã tuyên bố rằng Liên Xô và các nước vệ tinh chính là "đồng minh tự nhiên" của Thế giới Thứ Ba.
Tuy nhiên, nước Mỹ bị cho là đang suy thoái cuối cùng đã quay trở lại vào những năm 1980 và đẩy Moscow vào thế phòng thủ. Trong khi đó, giới tinh hoa tại các nước phương Nam đã chứng tỏ sự khôn ngoan khi lợi dụng sự chia rẽ giữa phương Tây, Liên Xô, và Trung Quốc để làm lợi cho mình. Tuyên bố của Castro và các nhà lãnh đạo khác về tình hữu nghị với khối cộng sản vào năm 1979 có nhiều điểm tương đồng với việc Trung Quốc thể hiện tham vọng của mình đối với BRICS. Nhưng cũng giống như việc Liên Xô tự vắt kiệt nguồn lực khi hỗ trợ một danh sách dài các nước thuộc Thế giới Thứ Ba vào cuối thập niên 1970, Trung Quốc của Tập cũng đã đi quá xa – nước này đang bị bao vây bởi những khó khăn kinh tế sâu rộng và phải bận rộn đối phó với sự phản kháng từ Mỹ.
Tuy nhiên, thông báo mở rộng BRICS vào tuần trước có một tác dụng hữu ích : yêu cầu phương Tây ngừng xem thường vai trò của phương Nam. Theo đó, những người ra quyết định sáng suốt ở phương Tây nên loại bỏ thái độ coi thường bảo thủ, lẫn thái độ trịch thượng cấp tiến – vốn là những thái độ đang gây khó khăn cho việc thu hút giới tinh hoa ở các nước phương Nam – và cần tìm ra những cách tốt hơn để tái thu hút các quốc gia đang phát triển.
Mối đe dọa lớn nhất đối với phương Tây hiện đại từ thế giới ngoài phương Tây là sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc ở Châu Á và Châu Phi. Quá trình phi thực dân hóa và cạnh tranh với khối cộng sản để giành được bạn bè ở phương Nam đã giúp phương Tây giành lại được vị thế. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, những bài học từ Chiến tranh Lạnh nhanh chóng bị lãng quên, và phương Tây lại bắt đầu chế nhạo và chỉ trích các nước phương Nam. Khi đó, Trung Quốc và Nga đã xuất hiện, khai thác sự phẫn nộ chống phương Tây ở các nước phương Nam.
Phương Tây không thể duy trì vị thế thống trị toàn cầu của mình mà không phải làm gì. Họ cần phải bước xuống khỏi bệ cao mà họ đã tự đặt lên kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh và vật lộn trong "vũng bùn" thách thức từ Trung Quốc và Nga. Phương Tây đã thành công vượt qua những thách thức đối với vị thế thống trị toàn cầu của mình trong một giai đoạn dài cạnh tranh giữa các siêu cường, khi họ tìm ra nhiều cách hợp tác hơn để thu hút giới tinh hoa ngoài phương Tây. Và họ có thể làm điều tương tự một lần nữa. Việc mở rộng BRICS có thể là một việc làm ngu ngốc, nhưng nó vẫn là một phát súng cảnh báo rằng phương Tây phải chấm dứt giấc ngủ chiến lược của mình. Các nước Phương Nam đang chờ họ.
C. Raja Mohan
Nguyên tác : "BRICS Expansion Is No Triumph for China", Foreign Policy, 29/08/2023
Nguyễn Thị Kim Phụng biên dịch
Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 05/09/2023
C. Raja Mohan là chuyên gia bình luận của Foreign Policy, nghiên cứu viên cấp cao tại Viện Chính sách Xã hội Châu Á và là cựu thành viên Ban Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ.
Ngày 24/08/2023, kết thúc thượng đỉnh lần thứ 15 tại Johannesburg, Nam Phi, nhóm BRICS – gồm năm nước Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi – thông báo đón thêm sáu thành viên mới. Một số nhà quan sát cho rằng BRICS mở rộng còn đồng nghĩa với việc thúc đẩy tiến trình phi đô la hóa và hình thành một liên minh thống trị thị trường dầu khí, nguyên nhiên liệu.
Từ trái sang phải : Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov tại thượng đỉnh BRICS, Johannesburg, Nam Phi, ngày 23/08/2023. AP - Gianluigi Guercia
Kể từ ngày 01/01/2024, BRICS sẽ trở thành BRICS+, khi có thêm sáu thành viên mới là Argentina, Ai Cập, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc ả rập thống thất, Ethiopia và Iran. Hầu hết giới chuyên gia đều có chung một nhận xét : Đây là một thắng lợi của Nga và nhất là của Trung Quốc.
Đây là hai nước quyết tâm mở rộng nhóm nhiều nhất. Với Bắc Kinh, sự mở rộng này đồng nghĩa với khả năng gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc với nhóm các nước phương Nam. Về phần Moskva, sự mở rộng này có thể hạn chế phần nào thế cô lập của Nga trên trường quốc tế vì cuộc chiến xâm lược Ukraine.
Sự kiện cũng cho thấy ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc trong nhóm. Ấn Độ và Brazil lo sợ tầm ảnh hưởng của mình sẽ bị tan biến. New Dehli – đối thủ cạnh tranh của Bắc Kinh – cũng có tham vọng trở thành một trong những đầu tầu của những nước đang phát triển.
Một sự mở rộng quá nhanh và quá lớn có nguy cơ biến "BRICS thành một diễn đàn chống phương Tây để phục vụ trước hết các lợi ích của Trung Quốc và Nga", theo như lời một quan chức ngoại giao Ấn Độ được nhật báo Pháp Le Monde dẫn lại.
Raoul Delcorde, đại sứ danh dự của Bỉ, trả lời nhật báo kinh tế L’Echo (Bỉ) nhận định "Trung Quốc có thể ép buộc được các nước còn lại vì chỉ riêng nước này đã đóng góp đến 70% GDP của toàn bộ nhóm BRICS".
Thay đổi trật tự thế giới
Dù vậy, giữa các nước đều có chung một mẫu số : Cùng phản đối một trật tự kinh tế thế giới do phương Tây thiết lập và mong muốn hướng đến một thế giới đa cực. Mở rộng cửa đón các thành viên mới cho phép củng cố hơn nữa vai trò thay thế của BRICS trên bình diện địa chính trị, trước các định chế quốc tế do phương Tây thống trị.
Nhà kinh tế học Jean-Joseph Boillot, cố vấn cho Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (IRIS), trả lời RFI Pháp ngữ, nhắc lại BRICS được thành lập năm 2009, sau khi cơn bão khủng hoảng tài chính của Mỹ quét qua, đẩy nhiều nước đang phát triển và nước nghèo lâm vào cảnh khốn khó trong vòng 5-10 năm liên tiếp.
BRICS cho rằng, bất chấp quy mô diện tích, dân số và kinh tế, nhóm này đã không được đại diện đầy đủ trong các định chế quốc tế. Chuyên gia kinh tế Jean-Joseph Boillot, cố vấn cho Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (IRIS), trả lời RFI Pháp ngữ, giải thích vì sao dù có những khác biệt lớn về trọng lượng kinh tế nhưng nhiều nước vẫn được chọn để tham giam BRICS :
"Điều cốt lõi ở đây là vì những nước này bị gạt ra khỏi các định chế quốc tế lớn. Năm nước thành viên của BRICS chiếm khoảng 15% phiếu bầu ở Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) trong khi cả năm nước gộp lại có đến gần 3,5 tỷ dân và chiếm gần 25% GDP của toàn cầu. Đây là ý tưởng chính dẫn đến việc hình thành BRICS.
Từ quan điểm này, Saudi Arabia là cường quốc thứ chín trên thế giới và trên phương diện GDP tính theo đầu người, Saudi Arabia cũng không xa mấy các nước Châu Âu, nhưng trên bình diện chính trị, vai trò và quyền phủ quyết trong các tổ chức quốc tế lớn là không có. Do vậy, việc bày tỏ nguyện vọng tham gia nhóm BRICS còn nhằm mục đích làm thay đổi trật tự kinh tế thế giới".
Nhưng BRICS có thêm thành viên mới không chỉ là mở rộng câu lạc bộ, mà đây còn là một liên minh mở rộng cho phép vạch lại mô hình tài trợ phát triển của các nước mới trỗi dậy, thống trị các thị trường dầu khí và nguyên liệu thiết yếu trong quá trình chuyển đổi năng lượng.
Các vương quốc Ả Rập : Những ông chủ ngân hàng mới
Và trong tầm nhìn này, Trung Quốc sẽ là bên hưởng lợi trước tiên. Trang mạng La Tribune (25/08/2023) nhận định việc mở rộng nhóm cho phép Trung Quốc tăng tốc dự án Những Con đường Tơ lụa Mới (BRI), được khởi động từ năm 2013, liên quan đến gần 70 nước, đông đến khoảng 4,4 tỷ dân, và chiếm đến khoảng 40% GDP toàn cầu, nhưng bị đình trệ vì đại dịch Covid-19.
Như vậy, BRICS có thể huy động thêm được nguồn vốn cho ngân hàng phát triển của nhóm – New Development Bank (NDB), được thành lập năm 2014 – để có thể tài trợ các dự án đầu tư cho các nước mới trỗi dậy mà không cần các khoản vay có điều kiện từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (World Bank – WB).
Kinh tế gia Alexandre Kateb, chủ tịch Văn phòng tư vấn The Multipolarity Report, trên đài truyền hình tư nhân BFMTV, nhấn mạnh việc mở rộng BRICS cũng có nghĩa là phi đô la hóa :
"Đúng là phi đô la hóa và phát triển một đồng tiền trao đổi thay thế như nhân dân tệ chẳng hạn sẽ đi cùng với việc mở rộng nhóm. Ở đây thật sự có một lô-gic kết nối hai khía cạnh này với nhau. Theo tôi, điều này thể hiện rõ qua việc kết nạp hai nước Saudi Arabia và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, bởi vì đây là những nước có thể tài trợ cho một hệ thống tài chính mới dựa trên đồng tiền của BRICS hay một đơn vị tiền tệ dự trữ nào đó mà đồng tiền này được ấn định theo bản vị vàng hay dầu hỏa".
Về điểm này, nhà nghiên cứu thuộc IRIS, trên đài RFI lưu ý thêm rằng "ngân hàng NDB của BRICS vốn đang thiếu nguồn tài chính, bỗng nhiên có thêm hai chủ ngân hàng, giờ có thể cấp vốn cho các nước phương Nam nào có nhu cầu. Cho đến hiện tại, Trung Quốc là bên giữ vai trò này, tất cả các nước đều tỏ ra nghi ngại về ảnh hưởng quá lớn của Trung Quốc ở trong nhóm. Do vậy, sự có mặt của hai nước Ả Rập là một sự tái cân bằng khá thú vị".
Liên minh BRICS và OPEC+ để thống lĩnh thị trường dầu lửa
Trong bối cảnh này, Nhà Trắng ra sức ngăn cản nhiều nước tham gia BRICS, khi cam kết giải ngân "khoảng 50 tỷ đô la tiền vay cho các nước có thu nhập trung bình và các nước nghèo", đồng thời mời gọi các nước đồng minh và đối tác tham gia đóng góp để nâng tổng số tiền hỗ trợ có sẵn là 200 tỷ đô la.
Liệu rằng Mỹ có thể cạnh tranh với Trung Quốc ? Câu trả lời là Khó, vì giới quan sát cảnh báo thêm rằng đại đa số các nước thành viên khối OPEC Mở rộng, nhóm các nước khai thác và xuất khẩu dầu hỏa, cũng sẽ sớm gia nhập nhóm BRICS. Sự hội nhập này sẽ mang lại cho nhóm một vị thế vượt trội trên các thị trường dầu khí.
La Tribune ước tính tổ chức OPEC+ được hội nhập vào BRICS có thể sẽ chiếm đến hơn 60% sản lượng khai thác và 40% khả năng tinh lọc vàng đen của thế giới. Trung Quốc và Ấn Độ là những khách hàng quan trọng của các nước Vùng Vịnh. Việc bảo đảm nguồn cung dầu khí là mang tính sống còn cho nền kinh tế Trung Quốc, vốn dĩ một phần lớn nhập khẩu là để đáp ứng các nhu cầu trong nước.
Ông Alexandre Kateb nhận định, việc nhiều nước khai thác và xuất khẩu dầu hỏa gia nhập BRICS cho thấy rõ một mục tiêu chiến lược khác : Giảm bớt sự phụ thuộc vào đô la trong việc niêm yết giá dầu trên thị trường thế giới.
"Đây thực sự là chất xúc tác cho sự chuyển đổi này và vai trò của nhân dân tệ trong việc thanh toán các hợp đồng dầu mỏ. Quá trình đã được bắt đầu với việc Saudi Arabia ký một thỏa thuận với Trung Quốc để thanh toán những hợp đồng xuất khẩu dầu lửa bằng nhân dân tệ. Rồi chuyển giao hàng khí hóa lỏng đầu tiên của Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất đến Trung Quốc cũng được trả bằng đồng nhân dân tệ.
Hơn nữa, chính hãng Total của Pháp là bên đưa ra sáng kiến giao dịch này. Và ngày nay chúng ta thấy rõ là có cả một phong trào nhằm thiết lập các giao dịch trong một khuôn khổ đa phương, nơi xuất phải cho ý tưởng về một loại tiền dự trữ cho BRICS, một loại đơn vị tiền tệ trao đổi đóng vai trò như là một đơn vị thanh toán cho tất cả các hoạt động giao dịch này và như vậy cũng sẽ cho phép gộp những nước khác mắc nợ Trung Quốc, cung cấp tài chính cho họ mà không dùng đến đồng đô la, như trường hợp của Argentina hiện nay".
Châu Âu và sự phụ thuộc vào BRICS trong tương lai ?
Cuối cùng, trong lĩnh vực nguyên liệu, mức độ tập trung còn quan trọng hơn và trở nên mang tính chiến lược cho nhiều nước mới trỗi dậy muốn tận dụng quá trình chuyển đổi năng lượng để có thể tự mình phát triển các chuỗi công nghiệp thế giới và hưởng lợi các chuỗi giá trị cao như kế hoạch IRA của tổng thống Mỹ Biden trị giá 370 tỷ đô la, hay của kế hoạch của Liên Hiệp Châu Âu, 750 tỷ euro.
Những nước muốn tham gia, hay đã là thành viên, đều là những quốc gia giầu khoảng sản, nhất là những nguồn đất hiếm như nickel, cobalt, platine hay palladium… Trọng lượng của những nước này (Nga, Indonesia, Cộng hòa Congo, Nam Phi, hay Trung Quốc…) trong lĩnh vực dầu khí và nguyên nhiên liệu, cũng như trữ lượng của chúng có khả năng thúc đẩy sự hội tụ lợi ích giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng trong nhóm BRICS trong tương lai.
Điều này có nguy cơ làm thay đổi cấu hình hiện tại của thị trường quốc tế và các chuỗi cung ứng. Đó cũng là những gì đã xảy ra cho dầu lửa và khí đốt khi chiến tranh Nga – Ukraine nổ ra, qua việc phát triển khai thác mỏ tại lục địa Châu Phi.
Nếu như Hoa Kỳ vẫn có thể trông cậy vào nguồn khai thác và sản xuất dầu khí ở trong nước và trong một chừng mực nào đó là các loại nguyên liệu hiếm từ Canada, rõ ràng là việc BRICS mở rộng nhưng dưới sự ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc có thể làm suy yếu Liên Hiệp Châu Âu. Khu vực này có nguy cơ bị lệ thuộc nhiều vào nguồn cung dầu lửa từ nhiều nước thành viên tương lai của BRICS, chủ yếu ở vùng Trung – Cận Đông và Châu Phi.
