Hành xử thiển cận, Trung Quốc "giúp" chuyến đi Việt Nam của ông Biden thành công
Le Figaro ngày 12/09/2023 dành hai trang báo khổ lớn cho sự kiện "Bản đồ ‘mới’ của Trung Quốc gây phẫn nộ cho các nước láng giềng". Tập Cận Bình khẳng định yêu sách trên Biển Đông, chứng tỏ dân tộc chủ nghĩa càng ngày cứng rắn, gây trở ngại cho bản thân ngành ngoại giao của Bắc Kinh.
Tổng bí thư Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và tổng thống Mỹ Joe Biden trong lễ tiếp đón tại Phủ Chủ tịch ở Hà Nội ngày 10/09/2023. AP - Luong Thai Linh
Tấm bản đồ chọc giận tất cả các quốc gia láng giềng
Chế độ cộng sản Trung Quốc hôm 28/08 đã tung ra một tấm bản đồ mới với các đường biên giới được "cập nhật", chủ yếu là chiếm gần trọn Biển Đông, gây ra một loạt phản ứng dữ dội nơi các quốc gia liên quan. Bản đồ của Bộ Tài nguyên Trung Quốc thêm vào một "đoạn thứ 10" vào "đường 9 đoạn" do Tưởng Giới Thạch vẽ ra từ năm 1948, rồi Mao Trạch Đông lấy lại, ôm trọn 90% vùng biển chiến lược đang được Việt Nam, Philippines, Malaysia, Indonesia đòi hỏi chủ quyền.
Tuy những đảo này nhiều khi nằm cách Hoa lục đến hơn 1.000 kilomet, "đường lưỡi bò" vẫn liếm sâu vào vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của các nước bên cạnh. Phát ngôn viên Uông Văn Bân (Wang Wenbin) nói rằng việc công bố bản đồ là chuyện bình thường, kêu gọi các láng giềng "bình tĩnh và khách quan". Nhưng hành động diễn ra ngay trước hội nghị thượng đỉnh ASEAN đã khiến bốn quốc gia nằm cạnh Biển Đông lên án mạnh mẽ hơn thường lệ.
Hà Nội thẳng thừng "bác bỏ" yêu sách "đơn phương" của nước láng giềng khổng lồ, coi đây là sự vi phạm chủ quyền của mình, vào lúc chuẩn bị tiếp đón tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden. Việt Nam đặc biệt quan ngại trước vòi bạch tuộc Trung Quốc lấn sang các mỏ khí đốt ngoài khơi, và những vụ xâm nhập thường xuyên vào vùng đặc quyền kinh tế. "Đường lưỡi bò" tham lam trên vùng biển giàu tài nguyên đã bị Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye năm 2016 tuyên bố là "vô căn cứ", và bản đồ mới làm không khí hội nghị ASEAN, có thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham gia, trở nên nặng nề hơn.
Kinh tế xuống dốc, Tập Cận Bình hung hăng hơn với bên ngoài
Việc dùng đến bản đồ để khẳng định yêu sách lãnh thổ là kiểu cách xưa nay của Trung Quốc cộng sản. Việt Nam mới đây đã cấm chiếu bộ phim Mỹ Barbie vì một cảnh có đường 9 đoạn. Sự kiện Bắc Kinh thêm vào đoạn thứ 10 cho thấy Tập Cận Bình trong nhiệm kỳ thứ ba càng hung hăng hơn, với ám ảnh "bị Mỹ bao vây".
Le Figaro nhắc lại, Mao đã từng giảm đường 11 đoạn xuống còn 9 đoạn để ve vuốt Bắc Việt thời ông Hồ Chí Minh năm 1953, qua việc từ bỏ Vịnh Bắc Bộ, nhưng sau lại xua quân chiếm Hoàng Sa của Việt Nam Cộng Hòa năm 1974. Giờ đây kinh tế đang suy sụp, Tập Cận Bình với xu hướng bá quyền, huy động quần chúng "bảo vệ tổ quốc".
Chuyên gia Bill Hayton nhận xét : "Chẳng có gì mới kể từ những yêu sách năm 1948. Bản đồ mới này nằm trong chiến lược quyết đoán hơn của đảng, và nhằm tuyên truyền trong nước. Họ lặp lại quan điểm, bất cần phản ứng của các nước khác". Bắc Kinh thậm chí còn muốn cấm những trang phục đụng chạm đến "tình cảm quốc gia", với những bản án tù. Sự cứng rắn này làm phức tạp thêm hoạt động của ngành ngoại giao, sau khi ngoại trưởng Tần Cương (Qin Gang) đột ngột "mất tích" và bị cách chức không một lời giải thích.
Bắc Kinh khiến phe bảo thủ ở Hà Nội trong thế bất lợi ?
Sự hung hăng của Bắc Kinh tạo điều kiện cho chuyến công du của tổng thống Joe Biden tại Hà Nội, sau khi hàng không mẫu hạm Mỹ thăm Đà Nẵng cách đây vài tuần. Theo Bill Hayton, "Cách hành xử của Trung Quốc là thiển cận, vì làm hại đến nỗ lực của những đồng minh tốt nhất của Bắc Kinh trong nội bộ chế độ Việt Nam", trong khi cuộc đấu tranh quyền lực đang dữ dội giữa phe bảo thủ thân cận với Bắc Kinh và những người ủng hộ mở cửa với phương Tây.
Trước nhu cầu thế giới đang giảm sút, con rồng Việt Nam tìm kiếm đầu tư và đối tác Mỹ khi các nhà máy phải hoạt động cầm chừng. Tuy nhiên ông Hayton cảnh báo "Việt Nam sẽ không bao giờ liên minh với Mỹ chống lại Trung Quốc". Trọng lượng kinh tế ngày càng lớn của Bắc Kinh ở ASEAN là kênh gây ảnh hưởng quan trọng. Chuyên gia Benoit de Treglodé của Viện Nghiên cứu Chiến lược cho rằng : "Trung Quốc tiến hành chiến dịch vận động hiệu quả lên giới tinh hoa Đông Nam Á, đã mệt mỏi với các bài học về dân chủ của phương Tây". Tuy nhiên sự sa sút hiện nay của nền kinh tế thứ nhì thế giới làm u ám thêm viễn cảnh trong khu vực.
Bên cạnh đó, Le Figaro cũng chú ý đến việc Moskva "bỏ qua" cho "sai sót" về tấm bản đồ của "người bạn không giới hạn", dù Bắc Kinh đã tiện tay gộp luôn cả hòn đảo Bolchoi Ussuriisk mà Nga sở hữu phân nửa theo hiệp ước năm 2008. Bị phương Tây cấm vận, Moskva đang lệ thuộc nặng nề vào nguồn hàng cung cấp từ Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Nga hôm 31/08 nói rằng đây là "vấn đề kỹ thuật", ngoại trưởng Sergey Lavrov đang công du Châu Á không hề lên tiếng phản đối, thay vào đó ông Lavrov tố cáo chiến lược Mỹ tại Ấn Độ-Thái Bình Dương "ngăn chặn Trung Quốc và cô lập Nga".
Gián điệp Trung Quốc : Thêm một vụ gây rúng động nước Anh
Cũng liên quan đến Trung Quốc, Le Figaro và Les Echos nói về "Một vụ gián điệp mới của Bắc Kinh gây chấn động Nghị Viện Anh". Cảnh sát xác nhận bắt giữ hai nghi can, loan báo này gây ra một làn sóng thù địch mới đối với Trung Quốc. Thủ tướng Anh bày tỏ "quan ngại mạnh mẽ" trước kiểu can thiệp của Bắc Kinh.
Theo cảnh sát Anh, hai người đã bị bắt hôm 13/03, một ở gần Oxford và một ở Edimbourg vì nghi ngờ vi phạm luật bí mật quốc gia. Tờ The Times nêu tên người thứ hai là Chris Cash, một nhà nghiên cứu 28 tuổi được tuyển mộ bởi Alicia Kearns, chủ tịch ủy ban đối ngoại của Hạ Viện. Cash thường xuyên tổ chức những buổi tranh luận tại một pub ở gần Nghị Viện. Xuất thân từ một gia đình khá giả, tốt nghiệp khoa Sử đại học St Andrews ở Scotland, Chris Cash có thời gian làm việc tại Trung Quốc. Thông qua các luật sư, người này nói rằng mình vô tội. Cả hai nghi can được cho tại ngoại hầu tra. Năm ngoái, tình báo Anh cũng đã lật tẩy bộ mặt của một nữ gián điệp Trung Quốc là Christine Lee, vốn rất tích cực hoạt động trong giới chính trị, kể cả thông qua tài trợ.
Bắc Kinh bác bỏ tất cả cáo buộc, nói rằng đây là "thủ đoạn bài Hoa". Tiết lộ trên đây được đưa ra vào lúc chính giới Anh đang tranh cãi kịch liệt về quan hệ với Trung Quốc, dập tắt ý định của ông Rishi Sunak muốn tái lập đối thoại với Bắc Kinh. Bộ trưởng nội vụ Suella Braverman và quốc vụ khanh phụ trách an ninh Tom Tugendhat gây áp lực để chính phủ coi Trung Quốc là mối đe dọa cho an ninh và lợi ích của Anh quốc, nhưng Bộ Tài chánh, Thương mại và Ngoại giao lo ngại về hệ quả kinh tế.
Kiev tìm kiếm sự ủng hộ của các nước phương Nam
Le Monde nhận xét "Những bước ngắn của Ukraine hướng về các nước phương Nam" : Kiev cố gắng làm thăng bằng trở lại ngành ngoại giao đang chủ yếu nhắm vào phương Tây. Đang trong chiến dịch phản công trên chiến trường, gần đây Ukraine vui mừng trước những thành tựu nho nhỏ trên mặt trận ngoại giao. Khi những nước như Đông Timor hay Cam Bốt quyết định lên án Nga xâm lăng, tại Kiev người ta gần như muốn hô vang chiến thắng.
Ngược với quân đội vốn đã tăng cường từ sau những cuộc tấn công đầu tiên của Nga từ 2014, ngoại giao Ukraine không chuẩn bị cho một cuộc chiến trên trường quốc tế. Hôm thứ Bảy 09/09, Oleksandr Korniyenko, phó chủ tịch Quốc hội mô tả cú sốc của các chính khách Ukraine khi Liên Hiệp Quốc thông qua nghị quyết : "Chúng ta không hề chờ đợi một số lượng vắng mặt lớn như thế, và nhận ra rằng phải nghĩ đến một chiến lược".
Ukraine không có đại sứ quán ở Châu Phi, chính sách đối ngoại hoàn toàn hướng đến phương Tây. Trong những tháng đầu của cuộc chiến, việc làm truyền thông của tổng thống Volodymyr Zelensky và ê-kíp của ông tạo hiệu quả lớn nơi công luận và các chính phủ phương Tây, nhất là sau vụ thảm sát Bucha. Nhưng hiệu ứng Zelensky không có được nơi "các nước phương Nam", do hoạt động ngoại giao, tuyên truyền của Nga, và ảnh hưởng lịch sử từ thời Liên Xô.
Những tháng gần đây, ngoại trưởng Dmytro Kuleba đã đến thăm 11 nước Châu Phi. Các nhà báo Mỹ la-tinh và Châu Phi được Ukraine mời đến, không chỉ gặp tổng thống mà cả các dân biểu, đại diện xã hội dân sự và chiến binh trên mặt trận. Kiev tiếp xúc với những nước ít thân thuộc như Saudi Arabia, hoan nghênh Trung Quốc tham dự hội thảo về hòa bình cho Ukraine. Trong số những dấu hiệu tích cực có việc Cam Bốt đã giúp đào tạo một ê-kíp gỡ mìn cho Ukraine mà không hề quan tâm đến ý kiến của đồng minh lớn Bắc Kinh. Tuy vậy ngoại giao Ukraine còn nhiều việc phải làm : Ấn Độ của ông Modi không mời tổng thống Zelensky tham dự G20.
Một G20 bất công cho Ukraine
Về hội nghị này, xã luận của Le Monde nhận định "Một G20 không mấy kết quả", Les Echos cho rằng "Ukraine phải trả giá cho những thỏa thuận của G20 ở New Delhi". Hội nghị thượng đỉnh vừa kết thúc hôm Chủ nhật 10/09 là một thắng lợi cho thủ tướng nước chủ nhà, ông Narendra Modi, trong việc tô điểm hình ảnh của mình trước cuộc tổng tuyển cử năm 2024. Nhưng thất vọng cũng rất lớn về thông cáo chung, ở phần nói về Ukraine. Cuộc xâm lăng của Nga chỉ được nêu ra trong một đoạn ngắn rất chung chung, khác hẳn với thông cáo của G20 lần trước ở Bali. Tên của kẻ gây chiến biến mất, và không hề lên án hành động này, chỉ đề nghị tôn trọng "chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các Nhà nước".
Tổng thống Brazil, Luiz Inacio Lula da Silva, hết sức mâu thuẫn khi tỏ ra ngưỡng mộ chủ trương đấu tranh bất bạo động của Mahatma Gandhi, nhưng lại vội vã mời kẻ đã gieo rắc cái chết và đau thương trên đất Châu Âu đến dự G20 năm 2024 tổ chức tại nước mình. Thất vọng còn vì thông cáo chung tránh nêu mục tiêu ra khỏi năng lượng hóa thạch, trong khi các nhà khoa học khẳng định đây là giải pháp duy nhất có thể xoay chuyển được tình thế. Về hai cuộc khủng hoảng này, G20 ở Ấn Độ chứng tỏ sự hèn nhát rất đáng buồn, nhất là trong bối cảnh Liên Hiệp Quốc đang tê liệt, nhiều nguyên thủ không tham dự kỳ họp Đại hội đồng.
Nhập cư, đồng phục, tăng trưởng : Tựa chính báo Pháp
Trang nhất các báo Paris hôm nay chủ yếu dành cho thời sự nước Pháp. Le Figaro chạy tựa "49.3, kiểm duyệt : Những ẩn số khi Quốc hội họp lại" : Chính phủ do thiếu đa số, nhiều lần phải dùng đến điều 49.3 để thông qua ngân sách, nhưng lần này luật nhập cư có thể gây bất đồng với cánh hữu. Trong khi đó Libération dành hồ sơ cho "Lao động không giấy tờ : Những lời kêu gọi hợp thức hóa" : một số dân biểu thuộc nhiều đảng muốn gây áp lực lên chính phủ vào lúc vài tuần nữa sẽ xem xét luật nhập cư.
La Croix nói về "Đồng phục ở trường học : Giới trẻ nghĩ gì". Việc cấm mặc áo choàng Hồi giáo "abaya" vẫn còn bị tranh luận, nay vấn đề đồng phục lại được đưa ra. Học sinh trung học cấp 2 và cấp 3 có những ý kiến khác nhau, giữa việc tự do lựa chọn trang phục mình thích và tránh chạy đua mặc hàng hiệu. Trên lãnh vực kinh tế, Les Echos quan tâm đến "Tăng trưởng : Pháp vượt qua Đức", cả năm ngoái lẫn năm nay. Riêng Le Monde nhìn sang Bắc Phi, đưa tít "Động đất : Maroc trước tầm vóc của thảm kịch".
Thụy My
Sách Tàu có tích Lưu Bị kiên nhẫn tam cố thảo lư mời thỉnh Khổng Minh. Người Việt có câu "nhất quá tam ba bận". Chuyện cầu cạnh quan trọng đến mấy thì cũng chỉ ba lần. Ấy thế mà hai năm qua, bác Tổng nhà ta đã hạ cố đến bốn lần đánh tiếng chào mời Tổng thống Biden. Ôi ! Thiết tha đến vậy nhưng ông Biden vẫn cứ lững lơ hẹn sẽ đến vào "thời điểm thích hợp cho cả hai bên" ! Chẳng bù với bác Tập đả hổ, chưa đại hội đảng, chưa biết tái đắc cử hay không đã ưu ái hẹn hò dành suất gặp đầu tiên tình thương mến thương cho đàn em Trọng đốt lò ! Vậy thời điểm nào là "thích hợp cho cả hai bên" để ông Bảy Đờn hát bản tình ca hẹn hò với bác Tổng ?
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Nhật Bắc
Gừng càng già càng cay, chừng như tuổi càng cao thì tình cảm hữu nghị càng thêm nồng thắm nên dù bận trăm công nghìn việc chỉ đạo đốt lò, chống tham nhũng theo kiểu nhân văn, mở đường cán bộ tham nhũng nộp tiền chuộc tội, vừa phải lo trừng trị bọn suy thoái bị thế lực thù địch tác động, âm mưu diễn biến hòa bình, bác Tổng nhà ta vẫn hừng hực khí thế xông pha đối ngoại.
Chưa đầy hai năm có bốn lần mời !
Vừa mới sang Tàu tiếp kiến, chúc mừng Hoàng đế Tập Cận Bình tái đắc nhiệm kỳ 3, bác Tổng lại liên tục thúc giục đàn em bắn tiếng chào mời Tổng Thống Biden. Với tầm nhìn xa rộng ngất trời xanh, kết thúc năm 2019,đất nước, nhân dân phải oằn mình chịu đựng bao thiên tai, nhân tai, địch họa, dịch Covid đang chớm nở, bác Trọng đã nhìn thấy : 'Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam'. Từng là Chủ tịch Hội Đồng lý luận Trung Ương, bậc thầy lý luận của sĩ phu Bắc Hà có lý luận luôn giữ sĩ khí "Mình phải như thế nào người ta mới như thế ấy chứ !".
Năm 2021, bác Tổng từng hai lần đánh tiếng chào mời, Tổng Thống Biden vẫn làm lơ, lẽ ra sẽ tự ái dồn dập cạch mặt, đoạn giao. Ấy vậy mà tháng 11 này trong vòng chưa đầy một tuần lễ, bác Tổng hai lần trực tiếp và gián tiếp nhắn gửi lời mời Tổng Thống Biden thăm viếng, đó là sự trân trọng thiết tha nhũn nhặn xưa nay chưa hề thấy. Tất cả những lần nhắn gửi này đều được báo chí nhà nước thông tin ầm ỉ.
Đầu tiên, ngày 15/4, tại Trụ sở Trung ương Đảng, bác Tổng tiếp Đại sứ Daniel Kritenbrink đến chào từ biệt khi kết thúc nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam. "Nhân cuộc tiếp, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị Đại sứ chuyển lời cảm ơn đến Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã gửi thư chúc mừng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được bầu lại làm Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ; trân trọng mời Tổng thống Hoa Kỳ sớm thăm Việt Nam" (1).
Tiếp theo đó, trong chuyến Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris thăm Việt Nam bác Tổng làm cao không tiếp nhưng đã nhờ "Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chuyển lời hỏi thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Tổng thống Joe Biden. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mời Tổng thống Joe Biden thăm Việt Nam trong thời gian tới" (2).
Suốt từ ấy đến nay, chưa nghe thấy Tổng thống Biden trả lời trả vốn về lời mời này, tuy nhiên các quan chức chính phủ từ Bộ trưởng quốc phòng, Thứ trưởng Ngoại giao, ông Đặc phái viên Tổng thống Hoa Kỳ về Khí hậu liên tục đến Việt Nam. Mặc khác, thông lệ gần đây hai năm một lần các hàng không mẫu hạm của Mỹ đến Việt Nam một lần đã bị gián đoạn dù báo chí đã có thông tin USS Ronald Reagan sẽ đến Đà Nẵng trong năm ngày vào tháng 7/2022. Mới đây nhất, Tổng thống Biden đã vượt Thái Bình Dương bay đến Campuchia sát nách với Việt Nam nhưng chẳng hề ngó ngàng chi tới lời mời của bác Tổng (3).
Chuyện lạ đã xảy ra ngày 12/11, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Thủ đô Phnom Penh, Vương quốc Campuchia Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc trao đổi với Tổng thống Biden và "chuyển lời của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mời Tổng thống Mỹ Joe Biden sang thăm Việt Nam".
Tổng thống Joe Biden vui vẻ nhận lời và hứa sẽ thu xếp chuyến thăm vào thời điểm thích hợp cho cả hai bên" (4).
Có lẽ lời hứa của Tổng thống Biden vẫn chưa thỏa mãn với mong muốn của bác Tổng nên chỉ 8 ngày sau, tại Bangkok, Thái Lan, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc có cuộc gặp với Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris nhân dịp tham dự Tuần lễ cấp cao APEC. "Thông qua Phó Tổng thống Kamala Harris, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trân trọng chuyển lời mời Tổng thống Mỹ Joe Biden sớm thăm Việt Nam’ (4a).
Tổng thống Biden vốn không cực đoan, thiên kiến, ông từng phê phán thái tử Mohammed bin Salman, là người đang thật sự trị vì Saudi Arabia, ra lệnh giết chết nhà báo Jamal Khashoggi của báo Washington Post. Nhưng để giải quyết tình trạng khủng hoảng xăng dầu của thế giới ông vẫn sẳn sàng đến Saudi Arabia gặp thái tử Mohammed bin Salman.
Tình trạng nhân quyền, tự do báo chí ở Việt Nam dưới thời bác Tống tuy ngày càng tệ, bác Tổng nhà ta tuy có trao huân chương cho các chiến sĩ công an hy sinh trong cuộc chiến tiêu diệt cụ Lê Đình Kình và đàn áp mấy trăm hộ dân ở Đồng Tâm hay dính dáng đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh nhưng chưa đến đổi làm ảnh hưởng đến các quan hệ chiến lược quốc gia và vai trò địa chính trị của Việt Nam trên bàn cờ quốc tế.
Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ công bố năm 2022 đã xác định "Tăng cường quan hệ với các đối tác hàng đầu trong khu vực, bao gồm Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Mông Cổ, New Zealand, Singapore, Đài Loan, Việt Nam và các quốc đảo ở Thái Bình Dương" (4b).
Đây không phải là lời nói suông, chính phủ Mỹ thời Biden đã hào phóng hỗ trợ Việt Nam hơn 30 triệu liều vacxin Covid ngay thời điểm nóng bỏng nhất : xây dựng trụ sở sứ quán ở Hà Nội quy mô lớn nhất Đông Nam Á ; mở trung tâm CDC ; đại học Fulbright… ; nương tay cho Việt Nam về cáo buộc ‘thao túng tiền tệ"thời Tổng thống Trump ; hỗ trợ Việt Nam về bảo vệ môi trường sông Mê Kông…
Quan trọng nhất là với Biển Đông, Mỹ đề cao quyền tự do hàng hải và tôn trọng luật pháp quốc tế. Ngược lại Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền theo đường chín đoạn, biến Biển Đông thành ao nhà, chiếm Hoàng Sa, Trường Sa, đưa tàu thăm dò xâm phạm thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, cướp bóc, bức hại ngư dân, gây áp lực buộc Việt Nam phải hủy hợp đồng thăm dò khai thác dầu khí… Những cuộc tuần tra thực hiện tự do hàng hải của Mỹ vừa qua đã giảm thiểu rất lớn mưu đồ dùng vũ lực bành trướng Biển Đông của Trung Quốc. Việt Nam là một trong số ít những quốc gia ở Thái Bình Dương- Ấn Độ Dương được đánh giá là "đối tác hàng đầu". Mỹ đã tặng Việt Nam nhiều tàu cảnh sát biển. Với người dân Việt Nam đó là những tín hiệu tốt lành. Những chuyến viếng thăm của các tổng thống Bill Clinton, Obama, được người dân Việt Nam hoan nghênh chào đón nồng nhiệt.
Không dám nâng tầm quan hệ Việt- Mỹ
Vậy thì lý do gì ngăn cản Tổng thống Biden đáp ứng lời mời của bác Tổng ? Hỏi cho vui vậy thôi chứ trẻ con cũng biết cái kiểu lý luận nói vậy mà không phải vậy của chiến lược ngoại giao cây tre của bác Tổng. Cũng không riêng Tổng Trọng mà từ các thế hệ tiền nhiệm đặt lợi ích, sự tồn vong của đảng, của chế độ chính trị mà nói trắng ra là đặc quyền đặc lợi của tầng lớp cai trị cha truyền con nối lên trên lợi ích và sự tồn vong của dân tộc nên miệng cười đong đưa với túi tiền thế lực thù địch tay chân thì nắm chặt xích sắt của bạn vàng.
Chuyến đi Việt Nam của Phó Tổng thống Kamala Harris năm rồi không chỉ là cuộc dạo chơi, trong cuộc gặp với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, bà Kamala Harris thẳng thắn mở lời "việc nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ sẽ là một thông điệp tích cực đối với nhân dân hai nước" (5).
Thế nhưng từ Nguyễn Xuân Phúc đến Phạm Minh Chính đều lu loa những lời hoa mỹ ca ngợi thành tựu tốt đẹp của quan hệ hai nước và chốt hạ giới hạn là "làm sâu sắc, thực chất hơn quan hệ hợp tác toàn diện".
Tiếp tục trò chơi chữ nghĩa và thử thách lòng kiên nhẫn của chính phủ Mỹ, dù Tổng thống Biden chưa hứa hẹn gì nhưng trong cuộc gặp bà Sherman, Thứ trưởng ngoại giao Mỹ sáng 13/06/2022, Bộ trưởng ngoại giao Bùi Thanh Sơn rào đón Việt Nam coi Mỹ là một trong những "đối tác quan trọng hàng đầu" đề nghị hai bên thúc đẩy chuyến thăm của Tổng thống Biden trong năm nay. chừng như sợ bà Sherman không hiểu khái niệm "đối tác quan trọng hàng đầu" chỉ là cách nói đãi bôi, ông Bùi Thanh Sơn còn khẳng định "Việt Nam sẵn sàng cùng Mỹ thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau".
Đáp lời, Thứ trưởng Sherman khẳng định Washington coi trọng quan hệ với Hà Nội, nhất quán ủng hộ một Việt Nam giàu mạnh và thịnh vượng. Bà cũng nhắc lại, phía Mỹ mong muốn nâng tầm quan hệ với Việt Nam khi điều kiện phù hợp và không đả động gì về việc thúc đẩy chuyến viếng thăm Việt Nam của Tổng thống Biden (6).
Những câu thần chú kinh điển "đối tác quan trọng hàng đầu", "thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất" cũng được Phạm Minh Chính và Nguyễn Xuân Phúc nhai đi nhai lại kèm theo lời mời của Tổng Trọng trong các cuộc gặp gần đây.
Trong quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, người ta thường phân định ra thành bốn cấp độ từ thấp đến cao lần lượt là : Đối tác (partnership) – đối tác toàn diện (comprehensive partnership) – đối tác chiến lược (strategic partnership) và mức cao nhất là đối tác chiến lược toàn diện (comprehensively strategic partnership)
Trong đó đối tác chiến lược là mối quan hệ giữa hai quốc gia mang tính chất toàn cục, then chốt và có giá trị lâu dài với thời gian. Mối quan hệ này gắn liền với nhiều lĩnh vực phát triển cùng có lợi có thể bao gồm cả lĩnh vực an ninh quân sự.
Việt Nam đã ký quan hệ đối tác chiến lược với hàng tá quốc gia, được xem là bội thực đối tác chiến lược. Trung Quốc, Nga và Ấn Độ là ba đối tác chiến lược toàn diện nhưng với Mỹ trước sau Việt Nam từ chối cơ hội nâng cấp quan hệ, chỉ dừng ở mức quan hệ đối tác toàn diện.
Thần phục Tập, đong đưa với Biden !
Đồng thời với việc mời mọc, ve vãn Tổng thống Biden đến thăm Việt Nam, Tổng Trọng hể hả khoe khoang với cử tri Hà Nội : "Vừa rồi các chuyến đi thăm Trung Quốc của tôi thế giới quan tâm để ý lắm cũng có nhiều đặc biệt, một thực tế là trước khi Trung Quốc đại hội chưa biết ai là Tổng bí thư nhưng Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc đã có thư mời Tổng bí thư ta sang thăm Trung Quốc và là vị khách quốc tế đầu tiên sang thăm chính thức, bạn cũng khẳng định sẽ đón vào ngày 30/10 và chúng ta sang đúng vào ngày đó. Sang thăm thì Trung Quốc dành rất nhiều ngoại lệ, trong điều kiện dịch bệnh nhưng bạn đón tiếp như thế nhiều người bình luận chưa từng có, rất là đặc biệt nhất là dư luận quốc tế đánh giá cao" (7).
Tổng Trọng tự hào sự tiếp đón long trọng của Trung Quốc mà quên rằng biển đảo tổ quốc vẫn nằm trong tay Trung Quốc, hài cốt 66 liệt sĩ bị thảm sát ở Trường sa vẫn đang vất vưởng dưới lòng biển Gạc Ma, ngư dân vẫn đang biến thành vật tế thần cho các lệnh cấm đánh bắt của Trung Quốc. Tổng Trọng và báo chí trong nước vẫn giấu diếm những thỏa thuận thần phục mà chính báo chí Trung Quốc đã công khai là Trọng và Tập đã "đi sâu trao đổi ý kiến chân thành, thẳng thắn về vấn đề trên biển ; cho rằng kiểm soát bất đồng, duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông vô cùng quan trọng". Theo tuyên bố này, các lãnh đạo của Việt Nam và Trung Quốc "nhất trí xử lý ổn thỏa vấn đề trên biển, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh lâu dài ở khu vực".
Theo CGTN, mạng lưới tin tức truyền hình do nhà nước Trung Quốc quản lý, ông Trọng nói với ông Tập rằng Việt Nam không cho phép bất kỳ quốc gia nào đặt căn cứ quân sự trên lãnh thổ của mình, không tham gia bất kỳ liên minh quân sự nào, không sử dụng vũ lực chống lại bất kỳ nước nào, và không liên kết với quốc gia này chống lại quốc gia khác (8).
Trong bối cảnh Trung Quốc đang bành trướng thế lực, độc chiếm Biển Đông hiện nay, Mỹ muốn nâng cấp quan hệ việt Mỹ nhằm tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng giữa hai nước và cả khu vực ASEAN. Mỹ tôn trọng giá trị dân chủ nhân quyền nhưng đó là điều cần cho người dân Việt chứ không phải với người dân Mỹ nên việc thay đổi thể chế chính trị ở Việt Nam không phải là mục tiêu của Mỹ.
Với những thề nguyền thần phục Trung Quốc cùng với việc khăng khăng khước nâng cấp quan hệ Việt Mỹ liệu Tổng thống Biden đến thăm Việt Nam thì hai bên có chuyện gì để bàn ?
Thời điểm phù hợp với điều kiện của hai nước mà Tổng thống Biden đến Việt Nam có thể hiểu rằng chỉ khi nào Tổng Trọng vứt bỏ vòng kim cô 16 chữ vàng, thay đổi nhãn quan chính trị lệch lạc lấy lợi ích dân tộc phục vụ cho đảng phái, phe nhóm cầm quyền, tự tin, thực tâm nâng cấp quan hệ Việt Mỹ thành đối tác chiến lược. Điều đó còn khó hơn xoay mặt trời mọc ở hướng tây nên chỉ còn lại một cơ hội mong manh khác là một ngày trọng đại theo ý nghĩa tứ đại lễ của người Á Đông của Tổng Trọng nếu nó xảy ra khi Tổng thống Biden còn đương chức.
Gió Bấc
Nguồn : RFA, 21/11/2022
1. https://vietnamnet.vn/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-tiep-dai-su-my-tai-vi...
2. http://m.mattran.org.vn/tin-tuc/chu-tich-nuoc-nguyen-xuan-phuc-tiep-pho-...
3. https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-62074562
4b. https://vn.usembassy.gov/vi/trang-thong-tin-chien-luoc-an-do-duong-thai-...
6. https://tuoitre.vn/viet-nam-thuc-day-chuyen-tham-cua-tong-thong-biden-tr...
7. https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-thoi-su/tong-bi-thu-thong-tin-toi-...
Ý nghĩa thời sự của việc chuyển lời mời Tổng thống Biden thăm Việt Nam
Một khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã công khai đánh giá tích cực đối với ba trụ cột chủ yếu của "Pax Sinica" là BRI, GDI và GSI mà vẫn nói "Không" với "Đối tác Chiến lược" với Hoa Kỳ, thì có thể, ông Trọng sẽ phải nhắc lại lời mời một vài lần nữa…
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đón Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tại Nhà Trắng ngày 12/5/2022. Photo US Embassy in Hanoi. Và bao giờ thì Tổng thống Biden sẽ ghé thăm Việt Nam ?
Tại sao một lời mời đáng trân trọng như thế này – trân trọng đến mức, ít nhất đã được phía Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho các cấp dưới nhắc đi nhắc lại nhiều lần – lại không để diễn ra trong khuôn khổ của một hoạt động "ngoại giao chính diện", mà lại dùng hình thức "ngoại giao hành lang" để lobby ?
Trong gần 60 hoạt động "chính diện" giữa "mùa Thượng đỉnh" ASEAN và EAS tại Phnom Penh từ 9 đến 13/11/2022, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tranh thủ tiếp xúc, chuyển lời mời chính thức của Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tới Tổng thống Mỹ Joe Biden,mời ông sang thăm Việt Nam . Theo tường trình của "Zing News" ngày 12/11, Tổng thống Joe Biden đã vui vẻ nhận lời và hứa sẽ thu xếp chuyến thăm vào thời điểm thích hợp cho cả hai bên. Trong khi đó, theo đài VOA (của Chính phủ Hoa Kỳ), Phát ngôn viên Nhà Trắng Karine Jean-Pierre đã trả lời rằng, bà "không có gì để chia sẻ" khi hồi đáp yêu cầu của VOA xác nhận về mộtcuộc điện đàm khả dĩ giữa ông Biden với ông Trọng trong thời gian tới đây .
"Ngoại giao hành lang" hay "ngoại giao chính diện"
Tại sao một lời mời quan trong như thế này – quan trọng là vì, ít nhất đã được phía Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho các cấp dưới nhắc đi nhắc lại nhiều lần – lại không để diễn ra trong khuôn khổ của một hoạt động "ngoại giao chính diện", mà lại dùng hình thức "ngoại giao hành lang" để lobby ? Và đúng là do "ngoại giao lobby" nên nữ phát ngôn Nhà Trắng trả lời với chính truyền thông Mỹ rằng, bà chẳng có gì để chia sẻ về một cái tin, theo góc nhìn của Hà Nội là rất "hot", liên quan đến hai nhà lãnh lãnh đạo hàng đầu Việt Nam và Hoa Kỳ. Phải chăng từ phía các nhà hoạch định chính sách của Mỹ – Ngoại trưởng Antony Blinken hay Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan chẳng hạn – họ đang nghĩ về những trở ngại mới trong bang giao bộ ba Việt-Mỹ-Trung, sau chuyến thăm có thể nói là lịch sử của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Trung Quốc ? Nhiều khả năng, cả Hà Nội lẫn Whashington thông qua các đại sứ ở mỗi thủ đô, đã có những hình thức phù hợp, để thông báo một cách đàng hoàng, trong chừ ng mực đôi bên chấp nhận được, về những thông tin mà phía bên kia có thể quan tâm lúc này, tới "mối tình tay ba" đầy ngang trái nhưng cũng hết sức… "exciting".
Trong khi đó, theo truyền thông Việt Nam, giữa khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40 – 41 và các hội nghị cấp cao liên quan tại thủ đô Phnom Penh (Campuchia), thì ngày 12/11 hai nhà lãnh đạo Việt Nam và Mỹ đã có cuộc gặp gỡ chớp nhoáng. Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định coi trọng và dành ưu tiên cao cho quan hệ "Đối tác toàn diện" giữa hai nước. Hai nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường trao đổi, đối thoại ở tất cả cấp, đặc biệt là cấp cao, bằng nhiều hình thức linh hoạt. Trước mắt, hai bên sẽ phối hợp chuẩn bị tốt cho điện đàm sắp tới giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Joe Biden, tiến tới thực hiện chuyến thăm cấp cao giữa hai bên vào thời điểm thích hợp và điều kiện cho phép. Tổng thống Joe Biden, được Zing News dẫn lời, đề nghị hai nước tiếp tục thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ trong thời gian tới, tận dụng hiệu quả các dư địa hợp tác nhằm đưa quan hệ giữa hai nước đi vào chiều sâu, hiệu quả, nhất là trên những lĩnh vực hai bên cùng có lợi,đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trê n thế giới.
Nếu người viết bài này không nhầm thì ít nhất, đây là lần thứ tư, Việt Nam đã có nhã ý mời Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thăm chính thức Hà Nội. Lần thứ nhất là vào chiều 15/4/2021, tại trụ sở Trung ương Đảng, trong buổi tiếp Đại sứ Mỹ Daniel Kritenbrink, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng gửi lời cảm ơn đến Tổng thống Joe Biden đã gửi thư chúc mừng ông được bầu lại làm Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam ; trân trọng mời Tổng thống Mỹ sớm thăm Việt Nam. Tổng bí thư Trọng cũng đã bày tỏ tin tưởng, dưới nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden,quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phát triển hiệu quả, thực chất. Lần thứ hai, tại phủ Chủ tịch, nhân dịp Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris thăm Hà Nội, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thông qua Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc,cũng nhắc lại lời mời Tổng thống Joe Biden thăm Việt Nam trong thời gian tới. Lần thứ ba là vào tối 12/5/2022 (giờ địa phương), trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Hoa Kỳ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng. Tại cuộc gặp này, theo như báo chí trong nước đưa tin, ông Chính đã nhắc lại lời mời của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mời Tổng thống Joe Biden sớm thăm Việt Nam. Tổng thống Biden, được dẫ n lời, trân trọng cảm ơn và cho biếtsẽ thu xếp thăm Việt Nam vào thời gian phù hợp với cả hai bên.
Quá tam ba bận, vào ngày 13/6/2022, trong cuộc gặp gỡ làm việc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc đã đề nghị người đồng cấp, Thứ trưởng thứ nhất BNG Mỹ Wendy Sherman phối hợp nhằm thúc đẩy chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden trong năm 2022. Về phía Mỹ, Washington mong nâng tầm quan hệ với Việt Nam "khi phù hợp". Trong cuộc làm việc với bà Thứ trưởng thứ nhất BNG Sherman sáng 13/6, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, Việt Nam coi Mỹ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu. Ông Sơn khẳng định Việt Nam sẵn sàng cùng Mỹ thúc đẩy quan hệ "Đối tác toàn diện" đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau. Về phần mình, Thứ trưởng Sherman khẳng định Washington coi trọng quan hệ với Hà Nội, nhất quán ủng hộ một Việt Nam giàu mạnh và thịnh vượng. Bà Thứ trưởng cũng bày tỏ phía Mỹmong muốn nâng tầm quan hệ với Việt Nam khi điều kiện phù hợp.
Việt Nam chưa hiểu hết Mỹ hay ngược lại ?
Thật ra thì với mạng lưới tình báo hình nay, Mỹ không cần thông tin trực tiếp từ Hà Nội cũng đã có thể đánh giá khá đầy đủ tác động, trong cả tương lai gần lẫn tầm xa, các thỏa thuận Trung – Việt vừa qua tại Bắc Kinh đối với quan hệ Mỹ – Việt và cục diện khu vực. Trong các tiếp xúc cấp cao vừa qua, không phải là lần đầu Washington phát đi tín hiệu về việc mong muốn đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới. Trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 8/2021, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris đã đề xuất nâng từ quan hệ "Đối tác toàn diện" lên "Đối tác chiến lược". Những lời đề nghị liên tục này được đưa ra từ hàng chục năm nay về việc nâng cấp quan hệ, nhưng từ hai năm trở lại đây có vẻ như dồn dập và bức thiết hơn, nhìn từ góc độ chiến lược Indo-Pacific (IPS), khiến Việt Nam không khỏi lúng túng. Bởi vì, từ chiến tuyến bên kia, ĐCSTQ không dưới một lần yêu cầu Đảng cộng sản Việt Nam phải cam kết rõ ràng với "Cộng đồng chung vận mệnh" (hoặc một tên gọi khác là "Cộng đồng tương lai chung"). Tức là cam kết phải đi theo "Trật tự" do Trung Quốc và nước Nga của Putin cầm chịch !
Trong khi đó, cách thức Việt Nam và nhiều thành viên ASEAN khác từng đề xướng "không chọn bên" giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc gần như trở thành một nguyên tắc đối ngoại của cả khối. Tuy nhiên, cuộc chiến tranh xâm lược của Nga đối với Ukraine (không thể gọi tên khác được) đã khiến cho nguyên tắc này bắt đầu có dấu hiệu bị phân hóa. Nhất là từ nay, Ukraine đã đã ký "Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á" (TAC). Với bộ quy tắc xử sự giữa các quốc gia ĐNÁ này, Việt Nam và ASEAN càng không thể bước lên con tàu của Nga Và Trung Quốc được. Nếu chiến tranh càng kéo dài và tăng mức độ tàn khốc (Putin còn dọa dùng bom A), lập trường "trung lập" đối với xung đột lớn nhất từ Thế chiến Hai đến nay, quả thật khó đứng vững. Nữ nhà văn Việt Nam đã đánh giá các lá phiếu trắng của Hà Nội suốt năm qua tại Liên hợp quốc là những hành vi liều lĩnh. Nhà văn Võ Thị Hảo ví, Hà Nội như một con ếch ngồi chồm chỗm vỗ tay tán thưởng ngọn lửa dưới đáy nồi đang luộc đồng loại và sẽ đến lượt luộc chết chính cả bản thân mình.Nếu một khi Trung Quốc khởi binh trên Biển Đông hoặc dọc theo các tỉnh biên giới từ cả hai đầu, phía Bắc và phía Tây Nam.
Dẫu sao mặc lòng, một khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã công khai đánh giá tích cực đối với ba trụ cột chủ yếu của "Trật tự Trung Hoa’ (Pax Sinica) là BRI, GDI và GSI mà vẫn nói "Không" với xây dựng quan hệ "Đối tác chiến lược" với Hoa Kỳ, thì đồ rằng, ông Trọng sẽ còn phải nhắc lại lời mời thêm một vài lần nữa,trước khi dàn cố vấn của Tổng thống Biden đưa ra quyết định cuối cùng, khi nào Tổng thống nên thăm Việt Nam. Phải công bằng thừa nhận một thực tế, chuyện tham gia "Sáng kiến Vành đai và Con đường" (BRI) thì từ trước đến nay, Hà Nội cũng chỉ nói suông. Khi bị Bắc Kinh ép quá thì đành nối "Hai hành lang một vành đai" của Việt Nam với BRI. Tuy nhiên, với "Sáng kiến Phát triển Toàn cầu" (GDI) và "Sáng kiến An ninh Toàn cầu" (GSI) thì câu chuyện có thể đã "quặt sang" một hướng khác. Rủi ro và nguy hiểm không chỉ cho một mình Việt Nam và các nước ASEAN ! Hãy xem bài phân tích sâu sát của Tạp chí "Asia Nikkei" từ tập đoàn truyền thông uy tín bậc nhất tại Nhật,để thấy hết độ rủi ro và nguy hiểm khôn lường ấy ! Có lẽ một trong những ý nghĩa thời sự quan trọng của việc chuyển lời mời Tổng thống Biden thăm Việt Nam là lời cảnh báo dành cho Hoa Kỳ rằng, có thể Trung Quốc đã "chèn một cái nêm" trong "Trật tự" do Mỹ và các nước dân chủ dẫn dắt.
Hải Lê
Nguồn : VOA, 16/11/2022
Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận lời mời thăm Việt Nam khi thích hợp
Trọng Nghĩa, RFI, 13/11/2022
Bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN tại Phnom Penh, tổng thống Mỹ Joe Biden đã có cuộc trao đổi với thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính ngày 12/11/2022. Theo Thông Tấn Xã Việt Nam, nhân dịp này, hai bên đã nhấn mạnh đến việc củng cố thêm quan hệ đối tác toàn diện Mỹ-Việt và tổng thống Biden đã nhận lời mời đến thăm Việt Nam.
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính và tổng thống Mỹ Joe Biden thủ tướng Cam Bốt Hun Sen tại thượng đỉnh Mỹ-ASEAN, Phnom Penh, Cam Bốt, ngày 12/11/2022. AP - Vincent Thian
Trong bản tin gửi từ Phnom Penh, TTXVN cho biết là hai ông Joe Biden và Phạm Minh Chính đã "khẳng định coi trọng và dành ưu tiên cao cho quan hệ Đối Tác Toàn Diện giữa hai nước, và củng cố giao lưu và đối thoại ở mọi cấp độ."
Có hai sự kiện được chú ý. Trước hết là việc một cuộc điện đàm giữa tổng thống Mỹ và tổng bí thư Đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đang được thu xếp, và nhất là khả năng tổng thống Joe Biden đến thăm Việt Nam.
Theo các nguồn tin báo chí Việt Nam, chính thủ tướng Việt Nam đã "chuyển lời của tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mời tổng thống Joe Biden sang thăm Việt Nam" và "tổng thống Joe Biden vui vẻ nhận lời và hứa sẽ thu xếp chuyến thăm vào thời điểm thích hợp cho cả hai bên".
Cũng liên quan đến bang giao Việt-Mỹ, hôm 10/11 vừa qua, bộ Tài Chính Mỹ đã gỡ bỏ một cái gai trong quan hệ song phương khi rút tên Việt Nam ra khỏi danh sách các nước cần giám sát vì thao túng tiền tệ. Cùng được ra khỏi danh sách "đen" này, còn có các nước Ấn Độ, Thái Lan, Ý và Mêhicô.
Ngược lại, có 7 nền kinh tế bị đưa vào "danh sách giám sát" lần này. Đó là Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Singapore, Malaysia và Đức.
Trọng Nghĩa
*************************
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mời Tổng thống Mỹ Joe Biden sang thăm Việt Nam
RFA, 13/11/2022
Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam gửi lời mời Tổng thống Mỹ Joe Biden sang thăm Việt Nam vào thời gian tới và Tổng thống Mỹ đã nhận lời, hứa sẽ thu xếp chuyến thăm vào thời điểm thích hợp cho cả hai bên.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Phnom Penh, Campuchia, hôm 12/11/2022 - AFP
Theo truyền thông Nhà nước, lời mời này được Thủ tướng Phạm Minh Chính chuyển tới Tổng thống Joe Biden nhân cuộc gặp giữa hai bên tại Hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra tại Phnom Penh (Campuchia) hôm 12/11.
Theo báo Nhà nước, tại cuộc gặp này, hai bên đã thống nhất phối hợp chuẩn bị tốt cho điện đàm sắp tới giữa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Joe Biden, tiến tới thực hiện chuyến thăm cấp cao giữa hai bên vào thời điểm thích hợp.
Hai bên khẳng định coi trọng và dành ưu tiên cao cho quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước ; nhất trí tăng cường trao đổi, đối thoại ở tất cả các cấp, đặc biệt là cấp cao, bằng nhiều hình thức linh hoạt.
Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Việt Nam đã được dự đoán từ nhiều tháng qua với việc Mỹ cử các đại diện Ngoại giao tới Việt Nam, cụ thể là chuyến thăm của Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Kritenbrink vào ngày 12/10 vừa qua.
Hồi tháng 4 năm ngoái, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã chuyển lời mời Tổng thống Mỹ sang thăm Việt Nam qua Đại sứ Mỹ là Daniel Kritenbrink khi vị Đại sứ này đến chào từ biệt kết thúc nhiệm kỳ Đại sứ ở Việt Nam.
Mỹ trong thời gian qua đã vài lần đề nghị Việt Nam nâng cấp quan hệ hai nước từ Đối tác toàn diện lên thành Đối tác chiến lược nhưng Việt Nam vẫn chưa dồng ý. Một số phân tích của các chuyên gia quốc tế cho rằng Hà Nội chưa đưa ra quyết định vì còn ngần ngại Trung Quốc, nước hiện có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam.
Ông Nguyễn Phú Trọng cũng vừa có chuyến thăm tới Bắc Kinh từ ngày 30/10 đến 1/11. Ông là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên tới Bắc Kinh kể từ sau Đại hội 20 của Đảng cộng sản Trung Quốc khi Chủ tịch Tập Cận Bình được bầu giữ chức Tổng bí thư thêm nhiệm kỳ thứ ba.
Báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Việt Nam viết rằng chuyến thăm Trung Quốc lần thứ tư trên cương vị Tổng bí thư Đảng của ông Trọng là "sự kiện đối ngoại đặc biệt quan trọng đối với cả Việt Nam và Trung Quốc".
Theo truyền thông Nhà nước, nhân chuyến thăm này, lãnh đạo hai Đảng cộng sản đã chứng kiến việc ký kết 13 văn kiện hợp tác giữa hai Đảng, hai nước.
Một số bình luận của những người được nhiều người theo dõi trên Facebook tại Việt Nam tỏ ra lo ngại về việc Việt Nam dường như đang ngả về Trung Quốc quá nhiều. Cũng có đề nghị là ông Trọng nên có lời mời chính thức với Tổng thống Mỹ tới Việt Nam.
Theo Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc : "Việt Nam không thể quay sang Hoa Kỳ vì hai lý do : sợ bị cuốn vào một liên minh chống Trung Quốc và sợ bị bỏ rơi nếu Hoa Kỳ và Trung Quốc thoả thuận ngầm với nhau".