 | Tổng quan: | 3601002 |
Việt Nam – Trung Quốc sắp thống nhất vùng đánh cá ở Vịnh Bắc Bộ
RFA, 04/09/2020
Việt Nam và Trung Quốc sắp tổ chức họp trực tuyến liên quan đến Hiệp định Hợp tác Nghề cá ở khu vực Vịnh Bắc Bộ giai đoạn mới, nhằm thống nhất vùng đánh cá chung.
Hình chụp hôm 16/8/2020 : các tàu cá của Trung Quốc từ tỉnh Hải Nam chuẩn bị xuống Biển Đông - Tân Hoa Xã
Truyền thông Nhà nước Việt Nam loan tin hôm 4/9 trích lời ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Nông nghiệp và phát triển nông thôn)) cho biết hiệp định sắp tới này sẽ giúp ngư dân Việt Nam được khai thác an toàn, hiệu quả.
Trong khi đó, ông Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, nói Hiệp định Hợp tác Nghề cá trong vịnh Bắc Bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc hiện tại đã hết hiệu lực. Ông này kêu gọi cần phải thông báo rộng rãi đến ngư dân vì có thể không nắm được thông tin.
Tổng cục Thủy sản Việt Nam cho hay trong khi chờ hiệp định đàm phán, ngư dân Việt Nam được khuyến cáo không vượt sang phía Đông đường phân định Vịnh Bắc Bộ.
Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam nhấn mạnh dù Vịnh Bắc Bộ không phải là khu vực giàu thủy sản nhưng lượng tàu cá của hai nước, đặc biệt là Trung Quốc sử dụng tàu to đánh bắt nhiều nên lấn át việc khai thác của ngư dân Việt Nam.
Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam cũng lên tiếng phản đối "Quy chế cấm đánh bắt cá trên Biển Đông" do Trung Quốc đơn phương ban hành (có hiệu lực từ 1/5 đến 16/8). Ông này nói quy chế không có hiệu lực pháp lý đối với các vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
Hồi giữa tháng 8, truyền thông Nhà nước Trung Quốc loan tin cho hay hàng nghìn tàu cá Trung Quốc ở đảo Hải Nam đã tràn xuống Biển Đông đi đánh bắt.
Theo diễn biến liên quan, chính phủ Trung Quốc vừa phê duyệt thêm hai nhà máy điện hạt nhân ở Hải Nam (cách Hải Phòng hơn 100km) và Chiết Giang.
Hai nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc ở Hải Nam và Triết Giang dự kiến hoàn thành lần lượt vào hai năm 2026 và 2025.
Thủ tướng Lý Khắc Cường nói các dự án nhằm đầu tư cơ sở hạ tầng, thúc đẩy kinh tế và cải thiện an ninh năng lượng trong tương lai.
*******************
Phạt 300 triệu đối với tàu đổ trộm chất thải xuống vùng lõi vịnh Hạ Long
RFA, 04/09/2020
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh vừa có quyết định xử phạt hành chính 300 triệu đồng đối với thuyền trưởng Phạm Văn Thắng và thủy thủ Phạm Văn Doanh của tàu QN – 5154 về hành vi đổ thải trái phép xuống vùng lõi vịnh Hạ Long. Báo Nhà nước Việt Nam loan tin ngày 4/9.
Tàu QN-5154 bị bắt quả tang đang xả khoảng 100m2 bùn đất trên khoang tàu xuống biển. Nguồn : nhandan.com.vn
Phòng Cảnh sát đường thủy Công an tỉnh Quảng Ninh bắt quả tang Phạm Văn Thắng và Phạm Văn Doanh đã tự ý mở cửa xả thải đáy, xả toàn bộ chất thải khoảng 100m2 bùn đất từ khoang tàu xuống vùng biển Hòn Mẹt, thuộc vùng lõi vịnh Hạ Long. Tuy nhiên, báo ko cho biết cụ thể bắt quả tang ngày nào.
Tàu QN – 5154 thuộc Công ty TNHH Yên Hải, trụ sở tại phường Yên Hải, thị xã Quảng Yên, Quảng Ninh.
Phạm Văn Thắng khai nhận với cơ quan chức năng rằng từ tháng 6/2020, ông được Công ty TNHH Yên Hải phân công sử dụng phương tiện tàu QN – 5154 để chở chất thải nạo vét từ dự án mở rộng cảng Hải đội 2 về đổ tại dự án sân Golf Tuần Châu, thành phố Hạ Long.
Nguyên nhân của hành vi xả thải trái phép được Thắng nói nhằm tiết kiệm nhiên liệu và thời gian chạy chuyến.
Phía cơ quan chức năng hiện đang hoàn chỉnh hồ sơ và sẽ xử lý vụ việc theo quy định pháp luật.
**********************
Thủy lợi Krông Pách thượng ở Đắk Lắk đe dọa tính mạng người dân
RFA, 03/09/2020
Dự án thủy lợi Krông Pách Thượng ở Đắk Đắk trị giá 4.400 tỷ đồng sau 11 năm vẫn chưa hoàn thành đang đe dọa tính mạng và tài sản người dân khi lũ xảy ra.
Mẫu phối cảnh dự án thủy lợi Krông Pách Thượng ở Đắk Lắk - Courtesy of Công ty cổ phần Xây dựng và Nhân lực Việt Nam
Đó là nhận định của đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp dẫn đầu trong buổi làm việc hôm 3/9 với Thường trực Tỉnh ủy Đắk Lắk để tìm giải pháp thúc đẩy tiến độ dự án Krông Pách Thượng.
Truyền thông Nhà nước Việt Nam loan tin cùng ngày cho biết buổi làm việc tập trung vào hai vấn đề đáng lo ngại nhất ở dự án này là tình trạng mưa lũ đe dọa tính mạng, tài sản người dân và khả năng mất vốn do dự án chậm giải ngân, chậm giải phóng mặt bằng.
Đại diện Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết vào trung tuần tháng 8 vừa qua, lượng mưa trong lòng hồ Krông Pách Thượng đạt mức 30 – 40 mm nhưng đã gây ngập lụt hàng chục hecta. Cơ quan nhà nước này dự đoán nếu sắp tới lượng mưa đạt 100mm thì sẽ ảnh hưởng lớn đến tính mạng, tài sản người dân ở địa phương.
Về tình trạng vốn của dự án, đại diện Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết có 210 tỷ chuyển tiếp từ 2019 nhưng đến nay vẫn chưa giải ngân và dự báo sẽ khó giải ngân hết dẫn đến khả năng bị cắt vốn.
Trong diễn biến liên quan, tuyến tàu cao tốc Cần Thơ – Trần Đề - Côn Đảo vận hành từ cuối tháng 12/2019 đã gây ra tình trạng sạt lở hai bên bờ, hư hại xuồng ghe, ngư cụ của người dân.
Ủy ban Nhân dân huyện Kế Sách (Sóc Trăng) cho biết sóng do tuyến tàu này gây ra đã làm sạt lở 37 đoạn chân đê dài 1500m ; gây 34 vụ chìm xuồng, ghe, hư hỏng phương tiện ; 11 lần lưới, ngư cụ của người dân bị cuốn trôi.
Hồi đầu tháng 8, Sở Giao thông – Vận tải tỉnh Sóc Trăng đã có văn bản gửi các đơn vị liên quan khắc phục tình trạng nói trên.
Cảng vụ Hàng hải Cần Thơ đã trả lời cho biết đã xử lý một chuyến chạy sai tuyến quy định của tàu gây thiệt hại phương tiện, nhưng chưa thể hạn chế tốc độ chạy của tàu.
********************
Đắk Nông khởi tố đường dây đánh bạc tiền tỉ
RFA, 04/09/2020
Cơ quan cảnh sát điều tra thuộc Công an tỉnh Đắk Nông vào ngày 4/9 đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố đối với tám bị can để điều tra làm rõ về hành vi đánh bạc và tổ chức đánh bạc lên đến gần 2 tỉ đồng. Báo Nhà nước Việt Nam loan tin cùng ngày.
Khởi tố nhóm người trong đường dây lô đề tiền tỉ. Nguồn : plo.vn
Tám người bị khởi tố đều cùng cùng trú huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông, bao gồm Nguyễn Thị Triều, Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Bảo Thái, Võ Thị Tám, Huỳnh Văn Bảy, Đặng Thị Thanh Trang, Huỳnh Thị Nở và Nguyễn Thị Liên Trực.
Bốn trong số 8 người vừa nêu hiện đang bị bắt tạm giam, bốn người còn lại bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm rời khỏi địa phương.
Những người bị khởi tố nằm trong số 19 người bị bắt giữ khi Phòng Cảnh sát hình sự phối hợp với Phòng Cảnh sát cơ động Công an tỉnh Đắk Nông triệt phá sáu điểm đánh bạc dưới hình thức ghi số đề tại thị trấn Đắk Mil, xã Đắk Lao và Đức Mạnh, huyện Đắk Mil vào chiều 25/8.
Theo cơ quan điều tra, nhóm người này đã giao dịch đánh bạc với số tiền khoảng 2 tỉ đồng chỉ trong vòng 15 ngày gần đây.
RFA, 04/09/2020
Tòa án Nhân dân thành phố Hải Phòng ngày 4/9 tuyên án tử hình đối với bà Trần Thị Kim Chi - Cựu giám đốc chi nhánh Ocean Bank Hải Phòng về tội ‘Tham ô tài sản’, chiếm đoạt gần 414 tỉ của ngân hàng.
4 bị cáo tại phiên tòa 4/9/2020. Nguồn : VTC
Báo trong nước loan tin cùng ngày, dẫn kết quả phiên tòa sơ thẩm sau nhiều ngày xét xử.
Ngoài bà Kim Chi, 3 bị cáo khác trong vụ án cũng bị tuyên án cùng tội ‘Tham ô tài sản’. Trong đó, 2 người bị án chung thân gồm Lê Vương Hoàng - nguyên kiểm soát viên và Nguyễn Thị Minh Huệ - nguyên Trưởng phòng Kế toán kho quỹ.
Bị cáo còn lại là Chu Văn Nha - nguyên thủ quỹ Ocean Bank Hải Phòng nhận án 20 năm tù.
Trong cáo trạng đọc tại tòa, 4 bị cáo từ năm 2012 đến tháng 8/2017 đã chiếm đoạt của Oceanbank Hải Phòng số tiền gần 414 tỉ đồng bằng cách nhận tiền gửi tiết kiệm của khách hàng nhưng không hạch toán vào hệ thống quản lý của ngân hàng, tất toán khống, lập khống hồ sơ vay cầm cố thẻ tiết kiệm của khách hàng, phát hành 109 thẻ tiết kiệm ngoài hệ thống cho 27 khách hàng.
Ngoài tuyên án đối với 4 bị cáo, Hội đồng xét xử còn buộc OceanBank bồi thường toàn bộ số tiền cho 27 khách cùng số tiền lãi phát sinh theo trách nhiệm dân sự.
Bà Trần Thị Kim Chi Chi phải bồi thường cho OceanBank toàn bộ số tiền đã tham ô 353,5 tỉ và 2,7 triệu USD cùng số tiền lãi phát sinh. Ba người còn lai phải bồi thường tiền lãi phát sinh cho OceanBank.
Cũng tin liên quan, 10 cựu lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Dầu khí Toàn cầu (GPBank) và 3 lãnh đạo ở các công ty khác vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố do có liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Phát triển Điện lực Sài Gòn, Công ty cổ phần M&C và GPBank khiến GPBank thiệt hại 961 tỷ đồng.
Cụ thể, ông Tạ Bá Long - nguyên Chủ tịch GPBank ; Phạm Quyết Thắng - nguyên Tổng Giám đốc GPBank, cùng 8 người khác nguyên là lãnh đạo, cán bộ GPBank bị đề nghị truy tố về hành vi "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".
Ba người còn lại bị đề nghị truy tố về hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" gồm ông Phùng Ngọc Khánh - nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Sài Gòn One Tower, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần M&C ; Nguyễn Trọng Hiếu, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Phát triển Điện lực Sài Gòn ; Kim Văn Bộ, nguyên Phó Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển Điện lực Sài Gòn.
Cựu Ủy viên Bộ chính trị Đinh La Thăng bị tuyên án tù lần 2, đền bù 600 tỷ (VOA, 29/03/2018)
Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội hôm 29/3 tuyên án 18 năm tù giam với cựu Ủy viên Bộ Chính trị Đinh La Thăng trong vụ án thất thoát 800 tỷ đồng (35 triệu USD) của PetroVietnam khi đầu tư vào ngân hàng OceanBank.
Cựu Ủy viên Bộ Chính trị và cựu chủ tịch tập đoàn dầu khí PetroVietnam Đinh La Thăng nghe cáo trạng của tòa hôm 29/3. Ông Thăng bị tuyên án 18 tháng tù trong lần xử thứ 2 trong năm nay.
Trước đó, ông Thăng đã bị tuyên án 13 năm tù tại phiên tòa diễn ra vào tháng 1 năm nay. Như vậy sau 2 phiên xử, ông Thăng nhận án tổng cộng 31 năm tù giam.
Hội đồng xét xử hôm 29/3 quy cho ông Thăng tội "cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" vì vụ thất thoát hơn 35 triệu USD, và tòa buộc ông phải bồi thường 600 tỷ đồng (26.43 triệu USD).
Theo cáo trạng của tòa, ông Thăng không bàn thảo với ban quản lý khi ký kết một hợp đồng với chủ tịch lúc đó của OceanBank Hà Văn Thắm sau khi tập đoàn dầu khí mà ông quản lý quyết định đầu tư 800 tỷ đồng vào ngân hàng này.
Theo lời tuyên của tòa, ông không báo cáo lên chính phủ về hợp đồng này như theo luật định.
Vào năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam mua lại ngân hàng OceanBank với giá 0 đồng sau nhiều năm hoạt động kém hiệu quả và thua lỗ nặng.
Trong một phiên xét hỏi trong tháng này, ông Thăng nói ông chỉ chuyển tiền vào ngân hàng OceanBank sau khi được đồng ý về chủ trương, cụ thể là xin ý kiến của thủ tướng. Ông Thăng nói nhận ông được văn bản đồng ý của thủ tướng vào tháng 10, năm 2008.
Báo chí Việt Nam không nêu đích danh ông Nguyễn Tấn Dũng, người nắm chức Thủ tướng chính phủ trong thời gian xảy ra vụ án.
Nhà báo độc lập Trương Huy San trên trang Facebook cá nhân nhận định rằng "Thủ tướng không to hơn luật, nếu lời khai của ông Thăng được chấp nhận thì Nguyễn Tấn Dũng có thể bị khởi tố chức không phải là Thăng thoát tội".
Hãng tin AP nói vụ xử Đinh La Thăng là một phần trong cuộc chiến bài trừ tham nhũng chưa có tiền lệ do Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng lãnh đạo. AP cho rằng ông Trọng đã thâu tóm thêm quyền lực kể từ khi tái đắc cử vào năm 2016, sau khi hất cẳng ông Dũng ra khỏi chính trường.
Ông Đinh La Thăng, 57 tuổi, từng nắm chức Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, và là cựu chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) từ năm 2008 đến 2011.
Sáu bị cáo khác, gồm cựu phó tổng giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn, cũng bị tuyên phạt tội "cố ý làm trái" và nhận án từ 15 tháng cải tạo tới 5 năm tù. Tòa buộc các bị cáo bồi thường số tiền thất thoát còn lại, 200 tỷ đồng (8.81 triệu USD).
**********************
Bản án của Đinh La Thăng và hệ thống tư pháp Việt Nam (RFA, 29/03/2017)
Phiên tòa xử các ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh là một trong những phiên tòa đầu tiên được áp dụng Bộ luật Tố tụng hình sự mới có hiệu lực từ 1/1/2018, đó là chú trọng, đảm bảo tối đa quyền tranh tụng của những người tham gia tố tụng. Phiên tòa này cũng không có vành móng ngựa. Thế nhưng phần tự bào chữa của các bị cáo lại khiến dư luận đặt dấu hỏi về hệ thống tư pháp hiện nay ở Việt Nam.
Ông Đinh La Thăng tại Tòa án Nhân dân Hà Nội hôm 29/3/2018. Reuters
Quan điểm án tại hồ sơ
Sau 5 ngày xét xử, sáng 29/3/2018, ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - PVN bị tuyên mức án 18 năm tù và phải bồi thường 600 tỷ đồng về tội Cố ý làm trái trong vụ án gây thiệt hại 800 tỉ đồng của PVN đầu tư vào Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương (OceanBank).
Trước đó một tuần, trong phần tự bào chữa trước tòa sau khi Viện kiểm sát công bố bản luận tội sáng 22/3/2018, ông Đinh La Thăng phủ nhận cáo trạng của Viện kiểm sát về việc ông đã có hành vi che giấu sai phạm trong việc PVN góp vốn vào OceanBank. Ông Thăng nói thêm rằng chỉ khi Thủ tướng đồng ý rồi thì PVN mới thực hiện đầu tư và ông đề nghị Hội đồng Xét xử xem xét kỹ việc OceanBank bị Ngân hàng Nhà nước mua 0 đồng, vì đây là căn nguyên dẫn đến sự việc hiện nay.
Trong một phiên tòa khác diễn ra vào tháng 1/2018, ông Thăng khai rằng những quyết định của ông khi còn đứng đầu Tập đoàn dầu khí Việt Nam là do đường lối của Bộ Chính trị, trong đó có quyết định của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng. Thế như ng tòa án không triệu tập ông Nguyễn Tấn Dũng để đối chất.
Nhà nghiên cứu chính trị, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nhận định :
Trước đây người ta cũng đưa ra văn bản viết rất rõ là ông Thủ tướng đồng ý cho làm thì việc ông Thăng bỏ 800 tỷ vô ngân hàng kia (Ocean Bank) là không sai. Rất tiếc họ tuyên án 18 năm tù. Đấy là cái mình nhìn từ bên ngoài vào thấy nó không ổn đâu. Bảo là Thủ tướng đồng ý cho làm thì lúc nào ổng chả đồng ý, nhưng cài thêm câu làm cho đúng pháp luật thì làm cũng chết mà không làm cũng chết. Hôm nay xử ông Thăng 18 năm tù và bồi thường 600 tỷ. Cá nhân tôi nói rõ là không đúng.
Còn theo quan điểm của luật sư Đặng Đình Mạnh, Trưởng văn phòng luật mang tên ông tại TPHồ Chí Minh thì ông thấy điều đó không đúng vì luật quy định rất rõ là tất cả những chứng cứ hoặc yêu cầu vừa gỡ tội vừa buộc tội của các bên phải được áp dụng một cách bình đẳng.
Ông cho biết chức năng của Viện kiểm sát là truy tố, buộc tội thì khi họ đề nghị những thành phần nào ra tòa thì hầu như tòa chấp nhận ngay. Vậy nên khi luật sư hoặc của chính bị cáo muốn yêu cầu ai ra tòa đối chất để chứng minh sự vô tội hoặc giảm nhẹ tội thì lẽ ra tòa án nên chấp nhận. Thí dụ ông Thăng khai có sự đồng ý của Thủ tướng chính phủ, thậm chí chủ trương của Bộ chính trị thì cần phải có sự đối chất tại tòa. Mọi việc phải được giải quyết tại tòa. Ông nói thêm :
Luật có quy định rất rõ rằng bản án tại tòa phải căn cứ vào quá trình thẩm tra toàn bộ đầy đủ các chứng cứ tại tòa chứ không phải tại hồ sơ. Thông thường trong trường hợp tòa từ chối thì tòa sẽ nói đã có chứng cứ về việc đó hoặc đã có lời khai của thủ tướng, thí dụ vậy, cho nên không cần triệu tập ông thủ tướng nữa. Thật ra điều đó không đúng. Quan điểm đó là quan điểm án tại hồ sơ. Trong khi quy định của Bộ luật tố tụng hình sự là tất cả mọi thứ phải thẩm định, thẩm tra tại tòa và án thì căn cứ vào kết quả của quá trình đó mà tuyên, cho nên tôi thấy yêu cầu của ông Thăng là chính đáng và tòa không chấp nhận thì tôi cho là đáng tiếc. Và điều đó nó sẽ đưa đến hậu quả là bản án tòa tuyên người ta sẽ không tâm phục khẩu phục.
Ông Trịnh Xuân Thanh tại Tòa án Nhân dân Hà Nội hôm 8/1/2018. Reuters
Khác với ông Đinh La Thăng, ông Trịnh Xuân Thanh, một cựu quan chức cao cấp dầu khí Việt Nam, trong phần tự bào chữa trước tòa hôm 25/1/2018 đã rất kiệm lời và chỉ nói vắn tắt rằng "Có bào chữa cũng bằng không". Luật sư Mạnh nhận định về điều này :
Ông Thanh là người từ chế độmà ra. Trước khi ra tòa ông từng leo lên chức Phó chủ tịch của một tỉnh cho nên ổng rất hiểu cái sinh hoạt của tư pháp Việt Nam, của tòa án Việt Nam. Do đó ông biết rằng việc tự bào chữa tại tòa có giá trị tới mức độ nào. Ông rất hiểu nên ông phát biểu dựa trên sự hiểu biết của ông.
Hệ thống tư pháp và yếu tố chính trị
Điều 2, Hiến pháp năm 2013 khẳng định "Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân" nên "Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp". Do đó, mô hình tổ chức nhà nước pháp quyền ở Việt Nam không phải và không thể "Tam quyền phân lập".
Vì không chấp nhận tam quyền phân lập nên dư luận cho rằng có yếu tố chính trị trong các vụ án xử các quan chức cao cấp. Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nhận xét về hệ thống tư pháp ở Việt Nam hiện nay :
Theo tôi biết thì hệ thống tòa án ở Việt Nam nó không rõ. Những công bố từ tòa ra, hồ sơ điều tra và cả quá trình điều tra không ai biết cả. Một hệ thống tư pháp mà không độc lập với chính trị thì nó xảy ra những chuyện như vậy.
Phiên xử các quan chức cao cấp là chuyện không thường thấy ở Việt Nam trước đây. Nhà báo Nate Fischler từng nhận định trên trang web Asia Times ngay sau phiên xử ông Đinh La Thăng từ hôm 22/1/2018 rằng "xét đến chức vụ cao của ông Thăng thì việc kết án ông thật đáng ngạc nhiên vì các cựu ủy viên Bộ Chính Trị trước đây dù có tham nhũng đều được bỏ qua, không có ai bị đưa ra tòa".
Dư luận cho rằng có yếu tố chính trị trong các phiên xử này, rằng đảng cộng sản xử chứ không phải tòa án xử vì Việt Nam hiện vẫn không chấp nhận thể chế "Tam quyền phân lập". Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nói :
Bây giờ thanh trừng lẫn nhau thì nhìn đã thấy, thế nhưng ẩn đằng sau trị người này mà không trị người kia thì không rõ lắm bởi vì bản thân cái hệ thống tư pháp đã không rõ. Tham nhũng thì tràn lan và bây giờ người ta sờ vào đâu cũng thấy nhưng việc bắt thì lại không rõ, xử lại không rõ nên xử lý kiểu gì nó cũng vướng. Rồi liên quan đến chính trị. Người ta đem một cái thứ chính trị nào đó ra mà nó không đúng thì người ta lại xử lý hình sự một người nào đó. Nhìn vào là thấy ngay thôi à. Cái đó là cái mà bao nhiêu cải cách pháp luật Việt Nam chưa làm được cho tốt hơn.
Một khi tòa án là công cụ của đảng cộng sản thì chuyện người dân luôn bị những bản án bất công là điều không tránh khỏi. Bên cạnh đó là việc tuyên các bản án dựa trên hồ sơ chứ không phải trên kết quả thẩm định, thẩm tra tại tòa theo đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam.
Diễm Thi
****************
Đinh La Thăng nhận thêm 18 năm tù, buộc bồi thường 600 tỷ (CaliToday, 29/03/2018)
Chiều 29/3, tòa án thành phố Hà Nội đã tuyên ông Đinh La Thăng 18 năm tù giam. Theo tòa, ông Thăng là người phải chịu trách nhiệm chính trong việc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) đầu tư vào OceanBank làm thất thoát 800 tỷ đồng. Cùng với mức án tù, ông Thăng còn phải bồi thường thiệt hại số tiền 600 tỷ.
Ông Đinh La Thăng (thứ hai từ phải sang) bị tuyên 18 năm tù và buộc bồi thường 600 tỷ đồng. Ảnh : NLD
Trên tất cả các tờ báo, truyền thông trong nước không hề gọi ông là cựu Ủy viên Bộ Chính trị, cựu Ủy viên Trung ương đảng cộng sản Việt Nam, mà chỉ là nguyên Chủ tịch PVN. Bất chấp trước đó ông Thăng kêu gọi tòa án hãy đối xử với ông như "số phận một con người", mức án 18 năm tù được giới quan sát coi là khá nặng dành cho nhân vật quyền lực một thời này.
Theo Hội đồng xét xử, mặc dù các bị cáo trong đó có ông Đinh La Thăng không thừa nhận hành vi "cố ý làm trái các quy định của nhà nước" nhưng căn cứ vào các chứng cứ thu thập trong quá trình điều tra, cũng như qua các lời khai của các bị cáo đã đủ căn cứ để kết tội ông Thăng cùng các đồng phạm khác. Tòa án cho rằng, mặc dù biết năng lực yếu kém của OceanBank nhưng ông Thăng cũng đã thực hiện tất cả 3 lần góp vốn với số tiền lên đến 800 tỷ đồng. Tất cả việc làm này đều không được sự chấp thuận, đồng ý của thủ tướng Chính phủ thời đó là ông Nguyễn Tấn Dũng.
Tuy nhiên, trước đó, cũng tại phiên tòa ông Thăng khẳng định rằng việc góp vốn đều có sự chấp thuận của Chính phủ. Chẳng những vậy, khi ông muốn rút vốn khỏi ngân hàng liền nhận được công văn từ Chính phủ không cho thoái vốn. Đó chính là nguyên nhân dẫn đến số tiền 800 tỷ đồng đầu tư vào OceanBank bị thất thoát. Bằng những luận cứ khá thuyết thục, Đinh La Thăng cũng khẳng định vào thời điểm đầu năm 2015, khi Ngân hàng Nhà nước quyết định mua lại OceanBank với giá 0 đồng, PVN vẫn làm ăn có lãi. Việc thua lỗ là do những người kế nhiệm điều hành PVN sau này.
Dù với luận cứ khá thuyết phục nhưng với phiên tòa mà bản án đã được bỏ túi như ở Việt Nam, ông Đinh La Thăng muốn cãi cũng không được.
Với việc tòa tuyên ông Đinh La Thăng bổ sung góp vốn mà không có sự đồng thuận của thủ tướng chính phủ thời đó, ông Nguyễn Tấn Dũng đã vô can trong việc để cho PVN đầu tư 800 tỷ vào OceanBank.
Mức án mà các bị cáo phải nhận như sau :
1- Đinh La Thăng : 18 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
2- Nguyễn Xuân Sơn (cựu phó tổng giám đốc PVN) : 30 tháng tù giam cùng tội trên.
3- Vũ Khánh Trường (cựu thành viên Hội đồng thành viên PVN) : 5 năm tù cùng tội trên.
4- Nguyễn Thanh Liêm (cựu thành viên Hội đồng thành viên PVN) : 20 tháng cải tạo không giam giữ cùng tội trên.
5- Nguyễn Xuân Thắng (cựu Thành viên Hội đồng thành viên PVN) : 22 tháng tù cùng tội trên.
6- Phan Đình Đức (cựu thành viên Hội đồng thành viên PVN) : 15 tháng cải tạo không giam giữ cùng tội trên.
7- Ninh Văn Quỳnh (cựu kế toán trưởng kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và kiểm toán PVN) : 7 năm tù về tội "cố ý làm trái" và 16 năm tù vì tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản". Tổng hợp hình phạt là 23 năm tù.
Trong khi ông Đinh La Thăng là người phải chịu trách nhiệm chính trong việc làm thất thoát 800 tỷ đồng phải bồi thường 600 tỷ đồng, thì ông Ninh Văn Quỳnh phải bồi thường 100 tỷ ; Vũ Khánh Trường bồi thường 40 tỷ ; 4 bị cáo còn lại mỗi người buộc phải bồi thường 15 tỷ.
Như vậy, với mức án 18 năm tù mà tòa án Hà Nội vừa tuyên, cộng thêm mức phạt 13 năm tù trong vụ "Cố ý làm trái và Tham ô tài sản" xảy ra tại PVN và Tổng công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) mà tòa đã tuyên vào ngày 22/1, tổng mức hình phạt mà ông Đinh La Thăng phải chấp hành lên đến 31 năm tù.
Phiên tòa khép lại với những câu hỏi về số phận của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn để ngỏ. Dù trong vụ án này, với việc tuyên án có lợi cho ông Dũng nhưng công chúng dễ dàng nhận ra rằng, mục đích cuối cùng trong chiến dịch "chống tham nhũng" mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giương lên vẫn là ông Dũng. Sắp tới đây những sai phạm trong vụ Bộ Thông tin-Truyền thông yêu cầu MobiFone mua lại Công ty nghe nhìn toàn cầu (AVG) của em trai tỷ phú Phạm Nhật Vượng là Phạm Nhật Vũ sẽ có thêm những tình tiết mới. Vì theo yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ Công an đã vào cuộc điều tra. Trong vụ án này dính líu đến rất nhiều lãnh đạo cấp cao, trong đó có cả đương kim Bộ trưởng Bộ Thông tin-Truyền thông Trương Minh Tuấn, cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin-Truyền thông Nguyễn Bắc Son. Ngoài ra, ông Tô Lâm-Bộ trưởng Công an cũng được cho là không vô can trong vụ án này.
Theo dư luận, vụ án này có dính líu khá sâu đến con gái của cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là bà Nguyễn Thanh Phượng.
Người Quan Sát
******************
Tuyên phạt ông Đinh La Thăng 18 năm tù, buộc bồi thường 600 tỉ (Tuổi Trẻ, 29/03/2014)
Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội cho rằng ông Đinh La Thăng đã cố ý làm trái trong vụ PVN góp vốn vào OceanBank khiến PVN thiệt hại 800 tỉ, tuyên phạt ông Thăng 18 năm tù, buộc bồi thường 600 tỉ.
Ông Đinh La Thăng tại tòa
Chiều 29-3, Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội đưa ra phán quyết với bị cáo Đinh La Thăng và 6 đồng phạm trong vụ Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nan (PVN) mất 800 tỉ đồng góp vốn vào Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank).
Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng - nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị PVN 18 năm tù về tội cố ý làm trái.
Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên buộc bị cáo Đinh La Thăng cùng 6 đồng phạm liên đới bồi thường 800 tỉ cho cho PVN, trong đó, bị cáo buộc là người phải chịu trách nhiệm chính, ông Đinh La Thăng chịu trách nhiệm bồi thường 600 tỉ đồng.
Mức án với 6 đồng phạm khác trong vụ án :
- Ninh Văn Quỳnh - nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban tài chính kế toán và kiểm toán PVN : 7 năm tù về tội cố ý làm trái, 16 năm tù về tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, tổng hợp hình phạt chung với bị cáo Quỳnh là 23 năm tù. Buộc bồi thường 100 tỉ đồng cho PVN.
- Vũ Khánh Trường - nguyên Thành viên Hội đồng thành viên PVN : 5 năm tù, buộc bồi thường 40 tỉ đồng.
- Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Phó Tổng giám đốc PVN : 30 tháng tù
- Nguyễn Xuân Thắng - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN : 22 tháng tù
- Nguyễn Thanh Liêm - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN : 20 tháng cải tạo không giam giữ
- Phan Đình Đức - nguyên thành viên Hội đồng thành viên PVN : 15 tháng cải tạo không giam giữ
Các bị cáo Sơn, Thắng, Liêm và Đức mỗi người phải bồi thường 15 tỉ đồng cho PVN.
Đủ căn cứ buộc tội bị cáo Đinh La Thăng Thăng và đồng phạm
Theo Hội đồng xét xử, đa số các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, một số bị cáo không thừa nhận. Tuy nhiên căn cứ vào chứng cứ thu thập được, quá trình điều tra vụ án, lời khai của các bị cáo tại tòa đủ căn cứ kết luận hành vi phạm tội của ông Đinh La Thăng và các đồng phạm.
Bản án xác định ông Đinh La Thăng với chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN thời điểm năm 2008 đã có hành vi ký Thỏa thuận hợp tác tham gia góp vốn với Hà Văn Thắm, Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank, nhưng không thông qua Hội đồng quản trị.
Quyết định việc góp vốn khi biết rõ năng lực yếu kém của OceanBank, ký ban hành Nghị quyết thực hiện các lần góp vốn, bổ sung vốn góp khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng chính phủ.
Ngoài ra, PVN không thực hiện theo yêu cầu của Bộ tài chính để đảm bảo các điều kiện về góp vốn. Thực hiện chỉ đạo của ông Thăng, các bị cáo đã thực hiện 3 lần góp vốn vào PVN với số tiền 800 tỉ đồng.
Các bị cáo tham gia thực hiện chỉ đạo và chủ trương của ông Thăng gồm : Vũ Khánh Trường, Nguyễn Thanh Liêm, Nguyễn Xuân Thắng, Phan Đình Đức lúc ấy là thành viên Hội đồng thành viên PVN cùng ông Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh (thời điểm đó giữ chức Phó tổng giám đốc và Kế toán trưởng).
Đến thời điểm ngày 1-1-2011, Luật tổ chức tín dụng đã có hiệu lực quy định : "Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng…", với vai trò Chủ tịch Hội đồng thành viên, ông Đinh La Thăng không thực hiện việc thoái vốn của PVN tại OceanBank để đảm bảo tỉ lệ sở hữu vốn điều lệ là không vượt quá 15% mà tiếp tục ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương là người đại diện 20% vốn của PVN tại OceanBank trái quy định.
Hậu quả, hành vi mà bị cáo Đinh La Thăng cùng đồng phạm thực hiện dẫn tới việc toàn bộ số tiền 800 tỉ đồng của PVN bị mất hoàn toàn khi OceanBank kinh doanh thua lỗ, mất vốn chủ sở hữu và Ngân hàng Nhà nước buộc phải mua lại OceanBank với giá 0 đồng.
Tại tòa bị cáo Thăng cho rằng hành vi của mình không phạm tội cố ý làm trái.
Tuy nhiên Hội đồng xét xử cho rằng có đủ cơ sở xác định về việc tham gia góp vốn là chủ trương góp vốn nhưng bị cáo Đinh La Thăng ký kết thỏa thuận này không thông qua Hội đồng quản trị để thống nhất chủ trương cũng như để Hội đồng quản trị đánh giá về năng lực của Oceanbank.
Không có nghị quyết nào cho thấy bị cáo Thăng chỉ đạo thực hiện rà soát năng lực tài chính của Oceanbank. Sau khi ra nghị quyết bị cáo Thăng cần nhận thức rằng Thủ tướng đồng ý về chủ trương còn việc góp vốn ra ngoài của công ty mẹ thì phải thuân thủ theo pháp luật.
Theo điều lệ, ông Thăng phải biết lần góp vốn bổ sung thứ 3 nâng tổng số tiền của PVN tại Oceanbank lên 800 tỉ đồng.
Như vậy xuyên suốt từ chủ trương tới khi thực hiện, bị cáo Thăng đã có hành vi trái điều lệ của PVN, trái điều lệ quy chế quản lý kinh tế công ty mẹ. Hành vi này của bị cáo là cố ý làm trái.
Hội đồng xét xử tuyên đọc bản án - Ảnh : THÂN HOÀNG
PVN mất 800 tỉ không phải do OceanBank bị mua 0 đồng
Theo hội đồng xét xử, quan điểm cho rằng PVN không có thiệt hại trong hành vi góp vốn vì vẫn được chi cổ tức hàng năm là không có căn cứ.
Báo cáo của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cho thấy Oceanbank làm ăn lỗ ở thời gian PVN góp vốn. Báo cáo tài chính hàng năm của ngân hàng này là không chính xác, phản ánh không trung thực hiện trạng kinh doanh. Lợi nhuận của PVN theo báo cáo tài chính của Oceanbank là ảo.
Bản án sơ thẩm cũng bác quan điểm bào chữa của các luật sư cho rằng PVN mất 800 tỉ là do Oceanbank bị Ngân hàng Nhà nước mua bắt buộc giá 0 đồng.
Hội đồng xét xử nhận định việc PVN mất vốn là do hành vi làm tái trái, không tuân thủ quy định pháp luật của các bị cáo. Trong vụ án có hậu quả xảy ra, có mối quan hệ nhân quả.
Luật sư cho rằng số tiền này không mất sau khi Oceanbank chuyển chủ sở hữu sang Ngân hàng nhà nước. Hội đồng xét xử thấy rằng quan hệ mua giữa Ngân hàng nhà nước với Oceanbank là quan hệ mua bắt buộc, không phải là hoạt động huyển chủ sở hữu.
Về kiến nghị xem xét quyết định của Ngân hàng nhà nước mua lại Oceanbank với giá 0 đồng, Hội đồng xét xử cho rằng "kiến nghị về việc mua 0 đồng không có nghĩa trùng quan điểm với việc tài sản Oceanbank còn và việc mua 0 đồng là sai". Hội đồng xét xử không chấp nhận luận cứ của luật sư.
Trước đó, tại phiên tòa, ông Đinh La Thăng khẳng định, việc góp vốn vào Oceanbank không phải là chủ trương ban đầu của PVN mà mà là giải quyết hệ lụy của việc thí điểm kinh doanh đa ngành của PVN.
Bị cáo cũng khẳng định mình "không tư lợi, không tư túi gì, hoàn toàn trong sạch" trong vụ việc này. Do đó, ông Thăng đề nghị hội đồng xét xử xem xét bối cảnh khách quan của thời điểm đó.
Về cáo buộc ở lần góp vốn thứ 3 (100 tỉ đồng) vi phạm luật các tổ chức tín dụng, ông Đinh La Thăng nói rằng bản thân bị cáo biết rõ Luật các tổ chức tín dụng đã có hiệu lực pháp luật. Nhận thức của bị cáo là việc góp vốn này là không sai, bản thân bị cáo không chỉ đạo, không trực tiếp ký nghị quyết.
Cũng trong phần tự bào chữa của mình, ông Đinh La Thăng tiếp tục khẳng định sau khi góp vốn của Oceanbank thì ngân hàng này trở thành ngân hàng bán lẻ tốt nhất và giá cổ phiếu đã tăng lên gấp đôi so với thời điểm PVN góp vốn.
Về việc bị mất tiền, ông Thăng cho rằng doanh nghiệp làm ăn thua lỗ vì có những khoản kinh doanh không đạt hiệu quả. Cụ thể, đến năm 2014 ngân hàng Oceanbank kinh doanh khó khăn thì PVN và Oceanbank đã có trích lập dự phòng.
Ông Đinh La Thăng tự bào chữa tại tòa
Ông Thăng cũng cho rằng đồng nhất việc không thoái vốn được với việc đầu tư góp vốn là không đúng, vì khi đó PVN đã có lộ trình thoái vốn được Chính phủ đồng ý.
Việc Ngân hàng Nhà nước quyết định mua 0 đồng đã gây ra thiệt thòi cho các cổ đông, bản thân ông Thăng cho rằng chính sách mua 0 đồng này là trái pháp luật, không đúng với việc phát triển nền kinh tế.
Thực tế, sau khi mua 0 đồng với Oceanbank thì Chính phủ đã quyết định dừng việc mua ngân hàng giá 0 đồng vì việc mua này không đúng.
Khi được nói lời sau cùng, bị cáo Thăng nhắc tới người cha vừa mất mà ông không được về chịu tang. Ông Thăng xin vong linh bố tha thứ cho mình.
Cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN nói hi vọng trước khi sự thật khách quan được làm rõ, căn cứ vào nguyên tắc, chủ trương của Đảng, bản án phải xuất phát từ tranh luận phiên tòa, đề ra đường lối xử lý khoan hồng khi tuyên với bị cáo.
"Hãy đối xử với bị cáo như đối xử với một con người", ông Thăng nói tại tòa.
Thân Hoàng - Diệp Thanh
30 tháng 9 là hạn chót báo cáo về 12 đại dự án nhà nước thua lỗ (RFA, 15/09/2017)
Chính phủ Việt Nam vừa ra quyết định Bộ Công thương phải báo cáo kết quả điều tra 12 đại dự án vốn nhà nước bị thua lỗ trước ngày 30 tháng Chín.
Trụ sở của PetroVietnam ở Hà Nội - AFP
Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Bộ công thương và các ban ngành liên quan cũng phải báo cáo cho Thủ tướng biết việc xử lý chuyện vay nợ của các dự án này đã đến đâu.
Các dự án này bao gồm 4 nhà máy phân đạm, Nhà máy Đóng tàu Dung Quất, Công ty Thép Việt – Trung, Nhà máy Ethanol Phú Thọ, Nhà máy Bột giấy Phương Nam, Nhà máy Gang Thép Thái Nguyên (giai đoạn 2), nhà máy Nhiên liệu Sinh học Bình Phước, Nhiên liệu Sinh học Dung Quất và Xơ sợi Đình Vũ.
Trong các dự án này có những nhà máy ngừng hoạt động hoàn toàn, có những nhà máy hoạt động chỉ có vài ngày, và tất cả đều thua lỗ.
Trong các dự án này Tập đoàn Dầu khí Quốc gia có nhiều dự án với số tiền đầu tư nhiều nhất.
Bộ Công Thương cũng công bố kết luận của Ủy ban kiểm tra trung ương đảng cộng sản Việt Nam là các lãnh đạo của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã thiếu trách nhiệm trong việc lãnh đạo gây hậu quả rất nghiêm trọng trong việc quản lý vốn của nhà nước.
Ủy ban trung ương kết luận rằng các vị lãnh đạo này phải bị kỷ luật, nhưng chưa cho biết hình thức kỷ luật như thế nào.
Các vị lãnh đạo của Tập đoàn hóa chất sẽ bị kỷ luật là ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch Hội đồng Thành Viên, và ba người khác từng là lãnh đạo của tập đoàn này.
Tập đoàn hóa chất đã đầu tư các nhà máy phân đạm mà tính cho đến nay số tiền lỗ đã lên đến 4200m tỉ đồng.
*******************
Đảng đang quyết tâm 'mổ xẻ cơ thể sinh bệnh tật' (BBC, 15/9/2017)
Việc đưa ra xét xử các vụ đại án liên tục trong suốt thời gian qua và đến nay cho thấy Đảng Cộng sản và nhà nước Việt Nam đang quyết tâm 'mổ xẻ cơ thể sinh bệnh tật', theo ý kiến của một cựu quan chức lãnh đạo thuộc Văn phòng Quốc hội Việt Nam.
Ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Ocean Bank trước khi bị đề nghị mức án chung thân
Cùng lúc, đang có câu hỏi đặt ra trong công luận về việc vì sao chỉ có những doanh nhân bị xét xử, hầu tòa, mà không phải là những người có trọng trách nhưng đã 'cố ý làm sai' phải đối diện với công lý, một ý kiến khác từ một nhà phân tích chính sách nói với Bàn tròn thứ Năm hôm 14/9/2017.
Các vụ đại án và nhiều vụ việc liên quan hệ thống ngân hàng vừa qua đều liên quan tới việc điều hành chính phủ và hệ thống ngân hàng từ các nhiệm kỳ lãnh đạo trước, đây có thể sẽ là những cấp phải trả lời câu hỏi chính về trách nhiệm điều hành, lãnh đạo đất nước trong thập niên qua, một ý kiến khác tại cuộc Tọa đàm của một nhà báo nói với BBC Tiếng Việt.
Trước hết, từ Sài Gòn, bình luận về diễn biến các mức án được cho là rất cao mới được đề nghị với các cựu lãnh đạo Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank) là các ông Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm, bên cạnh việc cựu Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đặng Thanh Bình mới bị khởi tố, cùng một số đại án khác, Luật sư Trần Quốc Thuận từ Sài Gòn nói :
"Việc mở ra những vụ đại án sẽ cố gắng xử hết trong năm 2017 này và tiếp tục mở ra các vụ đại án khác cho thấy Đảng và Nhà nước quyết tâm mổ xẻ cơ thể đã sinh ra bệnh tật này, mà theo cách nói là cố gắng bóc ra được những con sâu tạo nên những chuyện thiệt hại rất lớn đến nền kinh tế và tài sản của nhà nước.
Ông Nguyễn Xuân Sơn , nguyên Tổng Giám đốc Ocean Bank trước khi bị đề nghị mức án tử hình
"Vấn đề quan trọng nhất, tôi nghĩ, là phải tìm cho ra nguyên nhân sâu xa mà để những vụ án này lan truyền những vụ án khác mà bây giờ trên hệ thống chính trị Việt Nam, ta nhìn nhiều nơi hễ mà đi thanh tra thì đều là có vấn đề, mà hiện giờ vụ án đã lên đến mức án lần đầu tiên trong nhóm án này có đưa một mức án cao nhất là tử hình.
"Còn mức án trước kia như vụ Vinashin, Vinalines, thì cũng chỉ ở mức án 20 năm, chung thân thì không đáng kể, nhưng thực tế người đó làm sao làm được ? Những người lãnh đạo làm sao làm được ? Phải có người bổ nhiệm, người đề bạt và trách nhiệm theo dõi, giám sát, kiểm tra là như thế nào ? Cho nên đó là câu chuyện mà cần phải làm tới nữa.
"Cho nên người ta nói rằng phải làm cho ra nguyên nhân sâu xa là người ban hành chủ trương, tạo điều kiện cho người đó có thể phạm tội như thế,... những người đứng sau lưng, người đứng bên trên thì phải lôi ra cho được, từ đó phải tìm giải pháp nào mà người ta đương nói nhiều là đang có một cuộc cải cách cơ chế, thể chế, câu chuyện đang đặt ra để làm sao mà ngăn chặn được", nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam nói.
Tại sao lại chỉ có doanh nhân ?
Bình luận về thực chất của các vụ đại án ngân hàng, bên cạnh nhiều diễn biến khác xuất hiện khá 'dồn dập' gần đây trên truyền thông Việt Nam như câu chuyện thu phí giao thông với các dự án xây dựng, vận hành, chuyển giao (BOT), các 'lùm xùm' liên quan ngành dầu khí Việt Nam trong đó có Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và nhiều vụ việc khác, từ Hà Nội, Phó Giáo sư Tiến sĩ Phạm Quý Thọ nói :
"Trong dư luận có nói rằng tại sao lại chỉ có các nhà kinh doanh, các nhà doanh nghiệp, thí dụ từ ông Nguyễn Đức Kiên (Bầu Kiên) ngày xưa cho đến bây giờ toàn những nhà kinh doanh thôi, nhưng thực ra cái cố ý làm sai này cũng là các quan chức đứng đằng sau ba đại án lớn này và hiện tượng BOT, thì rõ ràng là nó đang rối và chắc chắn phải có người chịu trách nhiệm.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng tiếp tục đốc thúc và giao nhiệm vụ cho các cấp, ngành hữu quan đẩy mạnh tiến độ xử lý các vụ đại án từ nay tới cuối năm, theo truyền thông Việt Nam
"Tuy nhiên chúng ta phải bình tĩnh, bởi vì chúng ta biết rằng cách xử lý ở Việt Nam là nó không giống như các nước nào, đầu tiên cứ phải giải quyết từ những cái mà chúng ta cho đó là vùng cấm, để được Đảng giải quyết xong, sau đó mới đến chính phủ, cái gì chưa đạt được thì phải đưa ra Quốc hội.
"Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta không làm việc này cho những người đứng đằng sau, cái lợi ích nhóm mà sân sau ấy, thì sẽ mất lòng tin của dân chúng, bởi vì người dân đang mong là phải có đích đến của việc chống tham nhũng này.
"Còn nếu không làm được việc này, người ta sẽ nói [đó] là việc đấu đá trong nội bộ, thì nó cũng không hay. Chúng ta [Việt Nam] nên làm minh bạch trong chuyện này, hoặc là nó có một vùng cấm nào đấy thì lại càng không tốt, khi chúng ta nói rằng 'không có vùng cấm,' chuyên gia về chính sách công từ Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch & Đầu tư của Việt Nam nói với Bàn tròn.
Từ Warsaw, thủ đô Ba Lan, nhà báo Mạc Việt Hồng, Chủ biên tờ báo mạng Đàn Chim Việt Online đưa ra thêm bình luận với BBC :
"Tôi nghĩ rằng chắc chắn có ai đó, hoặc những ai đó đứng đằng sau tất cả những câu chuyện này, chúng ta cứ tạm gọi là một đồng chí X, hay một đồng chí Y nào đó, nhân những vụ án ở ngân hàng vừa rồi, tôi nghĩ rằng tiếp theo đây sẽ có nhiều ngân hàng lớn, mà các quan chức của các nhà băng này, Tổng Giám đốc, rồi Chủ tịch Hội đồng Quản trị sẽ đứng trước vành móng ngựa, chứ không riêng là mấy ngân hàng đã bị bắt như chúng ta [đã thấy], mà theo tôi sẽ có những ngân hàng khác nữa.
"Tất nhiên, tất cả những câu chuyện này đều hướng tới một người hoặc một số người và nó đều liên quan tới chính sách điều hành quốc gia... và người phụ trách là Thống đốc ngân hàng..., tôi nghĩ rằng đây mới là những người phải chịu trách nhiệm chính về việc điều hành đất nước trong thập niên vừa qua", bà Mạc Việt Hồng nêu quan điểm với BBC hôm 14/9.
Được biết, ngày 31/7/2017, Tổng Bí thư đảng CSVN, ông Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, đã chủ trì tổ chức Phiên họp thứ 12 của cơ quan này để thảo luận, cho ý kiến về tiến độ, kết quả thực hiện chương trình công tác của Ban Chỉ đạo 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2017, truyền thông chính thống Việt Nam cho hay.
Về nhiệm vụ sáu tháng cuối năm, ông Tổng Bí thư và Ban Chỉ đạo yêu cầu "tập trung vào một số nhiệm vụ chủ yếu như tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn trong công tác phòng chống tham nhũng, nhất là ở địa phương, cơ sở ; chỉ đạo tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng", vẫn theo truyền thông trong nước.
*********************
Luật sư nói gì về 'mắt xích' PVN-OceanBank ? (BBC, 15/09/2017)
Luật sư bào chữa cho bị cáo bị đề nghị lĩnh án tử hình trong phiên xử "đại án" nói thân chủ của mình "không phạm tội".
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Luật sư Nguyễn Minh Tâm, một trong các luật sư bào chữa cho cựu Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn hôm 14/09 lập luận rằng thân chủ của mình "không thể lợi dụng sự phụ thuộc của Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) vào Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vì không thể làm trái thỏa thuận được lãnh đạo của hai tổ chức này đã ký kết".
Luật sư Tâm mô tả điều ông gọi là "cáo trạng có điểm bị nhầm lẫn" bởi trong thời gian làm Tổng Giám đốc Oceanbank ông Nguyễn Xuân Sơn "không có tư cách người đại diện phần vốn góp của PVN" tại ngân hàng OceanBank và do vậy "không lợi dụng và không thể lợi dụng uy tín, vị thế của PVN" để buộc Chủ tịch Hội đồng quản trị ngân hàng này là ông Hà Văn Thắm phải chi tiền cho mình.
Luật sư Tâm được Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) dẫn lời nói rằng có một văn bản thỏa thuận cam kết giữa PVN và Oceanbank ký ngày 18/9/2008 giữa ông Đinh La Thăng - Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN và ông Hà Văn Thắm - Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank.
"Quan hệ giữa Oceanbank với PVN đã được hai ông Chủ tịch thống nhất, thỏa thuận và triển khai những cam kết hỗ trợ tối đa từ trước khi Nguyễn Xuân Sơn được PVN giới thiệu sang OceanBank công tác, kể cả sau khi Nguyễn Xuân Sơn đã rời khỏi OceanBank", VOV dẫn lời luật sư Nguyễn Minh Tâm trong bài "Thỏa thuận giữa Oceanbank và PVN có từ thời ông Đinh La Thăng", đăng vào chiều tối 14/09.
Thỏa thuận giữa PVN và OceanBank được mô tả là xác định việc "PVN hỗ trợ cho Oceanbank về tài chính đồng thời sử dụng và khuyến khích các đơn vị trực thuộc, đơn vị thành viên của PVN sử dụng các dịch vụ của ngân hàng, các dịch vụ liên quan do OceanBank cung cấp".
Luật sư Tâm cũng đưa ra một loạt văn bản của PVN trong đó có văn bản yêu cầu các đơn vị thành viên và các đơn vị có vốn góp của PVN mở và phát triển hệ thống tài khoản thanh toán của đơn vị mình tại Oceanbank để tạo ra "sự liên thông và hiệu quả trong quá trình thanh toán, chuyển tiền giữa PVN và các đơn vị, khách hàng được nhanh chóng và tiện lợi".
Một văn bản nữa của Tổng Giám đốc PVN vào tháng Chín 2009 yêu cầu các đơn vị chưa mở tài khoản tại OceanBank khẩn trương phối hợp ngân hàng thực hiện mở và sử dụng tài khoản.
Một tháng sau đó đã có thêm một văn bản của Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN yêu cầu gửi các đơn vị, kể cả các nhà thầu dầu khí phải thực hiện việc mở tài khoản và thực hiện các giao dịch qua tài khoản tại OceanBank.
Do đó luật sư Nguyễn Minh Tâm biện luận rằng không thể kết tội ông Nguyễn Xuân Sơn đã "lợi dụng uy tín, vị thế và sự phụ thuộc của OceanBank vào nguồn tiền gửi huy động từ PVN" để gây áp lực hoặc chi phối lãnh đạo OceanBank (ông Hà Văn Thắm) nhằm "chiếm đoạt tài sản" của ngân hàng này như trong cáo trạng bởi gốc rễ nắm ở thỏa thuận ban đầu và các văn bản sau đó giữa lãnh đạo PVN và OceanBank.
Nội dung tranh tụng của luật sư Nguyễn Minh Tâm cũng được một số báo trong nước đưa tin trong đó có báo Thanh Niên, Dân Trí,...
Cây bút Huy Đức mô tả điều ông gọi là OceanBank "không cần 800 tỷ góp vốn" [của PVN].
Viết trên Facebook cá nhân hôm 14/09, ông nói "đừng ngạc nhiên khi mai mốt ta biết 800 tỷ này vào túi ai - OceanBank cần dòng tiền lên tới 500 nghìn tỷ của PVN đi qua tài khoản của mình".
Trong khi đó Luật sư Nguyễn Thị Minh Phương, là một trong bốn luật sư bào chữa cho ông Nguyễn Xuân Sơn vào sáng hôm 15/09 trong phần tranh tụng nói PVN với số tiền gửi lớn tại Oceanbank thì liệu có nhận được tiền "chăm sóc" của nhà băng này hay không bởi nhiều công ty con của PVN nhận được.
Ông Hà Văn Thắm nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân
Luật sư Phương đặt ra câu hỏi vì sao Bộ Công an phải khởi tố vụ án hình sự lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản xảy ra tại 3 công ty liên quan đến ngành dầu khí và khởi tố bổ sung với cựu kế toán trưởng PVN.
Luật sư này biện luận trong thời gian thân chủ của mình bị buộc phạm vào tội tham ô tài sản, ông Nguyễn Xuân Sơn không phải là Chủ tịch thành viên PVN, không được giao quản lý vốn, không điều hành PVN và đây là quyền hạn của hội đồng thành viên PVN và không có ông Nguyễn Xuân Sơn trong đó.
"Dựa vào căn cứ nào để cáo buộc Nguyễn Xuân Sơn quản lý tài sản và rút tiền của Oceanbank", Luật sư Nguyễn Thị Minh Phương nói. "Nguyễn Xuân Sơn không thể là chủ thể của tội Tham ô".
Tại các phiên xét hỏi trước, ông Hà Văn Thắm khai đã chuyển cho Nguyễn Xuân Sơn hơn 300 tỉ đồng để nhờ ông Sơn "chăm sóc nhóm khách hàng tại PVN" và tin rằng ông Sơn "chăm sóc khách hàng rất hiệu quả".
Viện Kiểm sát đề nghị tuyên mức án tử hình với ông Nguyễn Xuân Sơn và án tù chung thân với ông Hà Văn Thắm, đều là các cựu lãnh đạo OceanBank.
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank, bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Ông Hà Văn Thắm nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân về các tội tham ô, cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ và vi phạm quy định về cho vay.
Hàng chục bị can còn lại bị đề nghị các mức án tù trong khoảng từ 3 tới 27 năm tù trong vụ xử được gọi là đại án.
********************
Đại án OceanBank : Nguyễn Xuân Sơn bị đề nghị án tử hình (BBC, 14/09/2017)
Viện Kiểm sát đề nghị tuyên mức án tử hình với ông Nguyễn Xuân Sơn và án tù chung thân với ông Hà Văn Thắm, đều là các cựu lãnh đạo OceanBank.
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank bị cho là "không thành khẩn".
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank, bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Ông Hà Văn Thắm nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân về các tội tham ô, cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ và vi phạm quy định về cho vay.
Hàng chục bị can còn lại bị đề nghị các mức án tù trong khoảng từ 3 tới 27 năm tù trong vụ xử được gọi là đại án.
Truyền thông tại Việt Nam mô tả phiên xử 11 ngày tập trung vào một loạt cáo buộc của Viện Kiếm sát Nhân dân Tối cao bao gồm việc các cựu giới lãnh đạo OceanBank và thuộc cấp "phù phép" hàng trăm tỉ đồng để tham ô trục lợi, chi tiền "chăm sóc" Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và có các hành vi "lũng đoạn, làm mất an ninh thị trường tiền tệ".
Vì sự liên hệ giữa PVN, đơn vị góp 800 tỉ tiền vốn vào OceanBank, một loạt các bị can khác đã và đang bị khởi tố "bổ sung" và Viện kiểm sát "chưa đề nghị xử lý".
"Đại diện Viện kiểm sát nhận định Hà Văn Thắm xuất phát từ động cơ cá nhân, chịu áp lực vì PVN là cổ đông lớn nên đã đề ra chủ trương chi lãi ngoài trong thời gian dài ; công khai trên toàn hệ thống OceanBank, gây ảnh hưởng xấu đến chính sách tiền tệ của Nhà nước", báo Tuổi Trẻ đưa tin.
"Theo đại diện Viện kiểm sát, Nguyễn Xuân Sơn là cán bộ PVN, được cử sang OceanBank đại diện cho phần vốn góp của PVN.
Ông Hà Văn Thắm nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân
"Sơn đã lợi dụng chức vụ, chi phối, yêu sách, áp đặt Hà Văn Thắm chi lãi suất ngoài, chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn để chi tiêu cá nhân và chi cho một số mối quan hệ, gây ảnh hưởng xấu đến PVN - một trong những tập đoàn kinh tế lớn của Nhà nước và hành vi phạm tội của Sơn diễn ra trong thời gian dài gần như công khai.
"Bị cáo [Sơn] có nhiều thành tích trong ngành dầu khí nhưng không đủ để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự", báo này dẫn lời Viện Kiểm sát.
Viện Kiểm sát cũng đã đề nghị Hội đồng Xét xử kiến nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước xem xét trách nhiệm của các cá nhân có trách nhiệm thanh tra, giám sát hoạt động của OceanBank giai đoạn từ năm 2009-2014 (giai đoạn Ngân hàng Nhà nước hoạt động dưới quyền cựu Thống đốc Nguyễn Văn Bình).
Hồi cuối tuần trước một cựu phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước bị khởi tố với tội danh "thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan tới những sai phạm liên quan tới ngân hàng Ngân hàng Xây dựng và một số tổ chức khác trực thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Hồi đầu tháng, Thanh tra Chính phủ nói đã có những lỗ hổng trong công tác quản lý tại Ngân hàng Nhà nước, trong đó có việc giám sát yếu kém đối với các tổ chức tín dụng, và việc phòng chống tham nhũng kém hiệu quả.
Bình luận về thực trạng của một số vụ án trong ngành ngân hàng, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh mới đây nói rằng "để có thể hoạt động tốt, một số lãnh đạo ngân hàng đã liên kết với các cán bộ cấp rất cao trong bộ máy quyền lực.
"Họ nghĩ là với những liên kết như vậy, họ có thể bước lên trên các quy định pháp luật để phục vụ lợi ích nhóm".
Cho đến nay, một số quan chức cao cấp, gồm cả đương chức lẫn đã nghỉ hưu, bị kỷ luật dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đáng chú ý nhất là ông Đinh La Thăng mất ghế ủy viên Bộ Chính trị vì bị kỷ luật liên quan tới giai đoạn 2006-2008, là thời gian ông lãnh đạo PetroVietnam (PVN).
Phiên xử sơ thẩm lần hai vụ Hà Văn Thắm và 47 cá nhân bị cáo buộc "tham ô tài sản", "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", khiến Ngân hàng Đại dương (Ocean Bank) thiệt hại gần 2.000 tỉ đồng đã bước sang ngày thứ 11.
Bị cáo Hà Văn Thắm được đưa đến phiên tòa - Ảnh : TÂM LỤA
Khác với phiên xử sơ thẩm lần đầu (diễn ra từ 27 tháng 2 đến 8 tháng 3, sau đó Tòa án quyết định hoãn xử, trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung vì nhiều vấn đề còn tù mù), diễn biến phiên xử sơ thẩm lần hai sôi động hơn hẳn vì có rất nhiều thông tin trước nay vẫn được xem như tin đồn, giờ được thừa nhận là chính xác…
Đúng là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) – "anh cả" của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa đã từng đem hàng trăm ngàn tỉ đồng gửi vào Ocean Bank để lấy lãi, có lúc, số tiền mà PVN gửi cho Ocean Bank lên tới 25.000 tỉ đồng. Ngoài việc trả lãi theo thỏa thuận trên giấy trắng, mực đen, Ocean Bank còn trả thêm cho PVN và 400 doanh nghiệp, cơ quan chủ yếu thuộc nhà nước một khoản nữa gọi là "lãi ngoài" mà mức độ chênh lệch giữa thực định với thực trả lên tới 1.500 tỉ đồng.
Khoản tiền khổng lồ ấy chưa xác định được đã vào túi của những ai còn ông Hà Văn Thắm và các thuộc cấp – vốn là những nhân viên cao cấp của Ocean Bank đang hầu tòa.
Hôm 31 tháng 8, trước Tòa, các nhân viên của Ocean Bank đồng loạt kêu oan. Bà Nguyễn Thị Nga, người từng là Kế toán trưởng của Ocean Bank, nghẹn ngào nói thay cho các cựu giám đốc khối, cựu giám đốc chi nhánh của Ocean Bank rằng họ chỉ là người thừa hành, thực hiện lệnh của thượng cấp, không tư lợi, không biết bí đạo của "lãi ngoài" nên không hề giấu diếm, che đậy và do đó, sổ sách rất rõ ràng,… thành ra các cơ quan tiến hành tố tụng buộc tội rất dễ dàng.
Bà Lê Thị Thu Thủy, cựu Phó Tổng Giám đốc Ocean Bank rồi bà Nguyễn Hoài Nam, cựu Giám đốc Khối nguồn vốn của Ocean Bank, cùng nhấn mạnh một sự thật là dẫu Ocean Bank được Ngân hàng Nhà nước và thanh tra nhiều ngành giám sát chặt chẽ nhưng suốt từ năm 2009 đến 2013, không cơ quan hay viên chức nào cảnh báo hoặc ngăn chặn. Họ ai oán, chính cung cách quản lý bất nhất của các cơ quan nhà nước đẩy họ vào tù !
Mới đây, lần đầu tiên, một cơ quan truyền thông ở Việt Nam chính thức chỉ ra những điểm bất thường trong tương quan PVN – Ocean Bank. Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn, lẽ ra Ocean Bank đã chết nếu không được hà hơi, tiếp sức bằng nguồn tiền khổng lồ từ PVN. Vấn đề chưa được làm rõ là tại sao cả PVN lẫn các doanh nghiệp thành viên của PVN, các liên doanh với PVN, các đơn vị trực thuộc (Viện Dầu khí, Đại học Dầu khí,…) đều cùng chọn Ocean Bank để gửi tiền ? Nếu không có chủ trương, không có chỉ đạo từ thượng tầng thì các doanh nghiệp, thành viên, các liên doanh với PVN, các đơn vị trực thuộc PVN có đồng loạt chọn Ocean Bank để gửi tiền hay không ?
Nếu lời khai của ông Hà Văn Thắm và ông Nguyễn Xuân Sơn - cựu Tổng Giám đốc Ocean Bank vào thời điểm ngân hàng này chi hàng ngàn tỉ đồng cho "lãi ngoài" – là thật thì khoản tiền khổng lồ đó đã thành "lộc" của nhiều cá nhân. Tuy nhiên do chi "lãi ngoài" là giao nhận trực tiếp giữa lãnh đạo Ocean Bank với lãnh đạo các đơn vị là "khách hàng" của Ocean Bank, không có chứng từ, không có cá nhân nào nhìn nhận thành ra chẳng phải chỉ có ông Thắm, ông Sơn mà các nhân viên cao cấp của Ocean Bank cũng lãnh đủ.
***
Kết quả kiểm toán PVN năm 2011 xác định, tổng số tiền mặt của PVN là 96.014 tỉ đồng, song tổng số nợ mà PVN vay mượn các nơi vào thời điểm đó lên tới 90.728 tỉ đồng – những khoản nợ ấy dẫu được Bộ Tài chính bảo lãnh nhưng đều phải trả lãi.
Dù ghi nhận PVN đem 800 tỉ góp cho Ocean Bank và mất trắng 800 tỉ này vì Ocean Bank phá sản (Ngân hàng Nhà nước phải tiếp quản theo phương thức "mua lại với giá 0 đồng") là "sai phạm nghiêm trọng" nhưng cả Kết luận Điều tra của Bộ Công an lẫn Cáo trạng của Viện Kiểm sát Tối cao chỉ chú trọng chuyện ông Hà Văn Thắm và ông Nguyễn Xuân Sơn "tham ô", "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt" 246 tỉ đồng, rồi cùng với các nhân viên cao cấp của Ocean Bank "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", gây thiệt hại 1.500 tỉ đồng, chứ hoàn toàn không bận tâm đến chuyện ai đã nhận "lãi ngoài".
Tương tự, các cơ quan tiến hành tố tụng cũng không hề ngó ngàng xem việc PVN góp 800 tỉ và dòng tiền chuyển dịch giữa PVN với Ocean Bank trong giai đoạn cuối thập niên 2000, đầu thập niên 2010, được ước đoán là hàng trăm ngàn tỉ liên quan thế nào đến chuyện ông Hà Văn Thắm từ thương nhân bình thường, chuyên kinh doanh vỏ xe hơi, rồi dầu ăn trở thành một trong mười người giàu nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam suốt từ 2011 đến 2013 ? Ngoài ông Thắm ai hoặc những ai phải chịu trách nhiệm về hậu quả mà Tập đoàn Đại Dương (Ocean Group) tạo ra không chỉ trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng mà còn tác động tới nhiều lĩnh vực khác như bất động sản, thương mại ?...
Một câu hỏi khác : Bí đạo của "lãi ngoài" có phải là lý do khiến ông Nguyễn Xuân Sơn được điều chuyển từ vị trí Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Dầu khí (PVFC) thuộc PVN sang Ocean Bank làm Tổng Giám đốc năm 2008, sau khi hoàn tất nhiệm vụ nhận và chuyển "lãi ngoài" cho những nhân vật bí ẩn, ông Sơn rời khỏi Ocean Bank, quay về PVN làm Phó Tổng Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng thành viên như một phần thưởng ? Công chúng suy đoán đó là do sự sắp đặt của ông Đinh La Thăng, suy đoán ấy có thể đúng song chưa đủ vì ông Thăng không phải Thủ tướng. Chỉ Thủ tướng mới có thẩm quyền bổ nhiệm – miễn nhiệm Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN. Người bổ nhiệm ông Sơn làm Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN tháng 7 năm 2014 và cho ông Sơn thoái nhiệm vào tháng 7 năm 2015, hai ngày trước khi công an khởi tố ông Sơn là ông Nguyễn Tấn Dũng.
Nhiều cơ quan hữu trách của cả Đảng lẫn chính quyền Việt Nam từng thi nhau nhập cuộc để xác định trách nhiệm quy hoạch, bổ nhiệm ông Trịnh Xuân Thanh sau khi ông Thanh khiến Tổng Công ty Xây lắp dầu khí (PVC) thua lỗ 3.200 tỉ nhưng chưa cơ quan hữu trách nào xác định trách nhiệm quy hoạch, bổ nhiệm ông Nguyễn Xuân Sơn sau những hậu quả ông Sơn gây ra cho Ocean Bank và PVN. Chẳng lẽ việc qui hoạch, bổ nhiệm ông Sơn không đáng để bận tâm ?
***
Từ năm 2000 đến nay, Việt Nam đã thực hiện ba đợt "tái cơ cấu" hệ thống ngân hàng. Đợt "tái cơ cấu" nào cũng có chuyện đóng cửa một số ngân hàng thương mại, cho ngân hàng này mua lại ngân hàng khác, hợp nhất ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn với công ty tài chính cổ phần, chuyển ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn thành ngân hàng thương mại cổ phần đô thị, sáp nhập các ngân hàng thương mại cổ phần vào với nhau.
Mỗi đợt tái cơ cấu lại tạo ra những đại gia mới và theo sau đó là hàng loạt đại án ngân hàng : Nguyễn Đức Kiên – Ngân hàng Á châu (ACB), Phạm Công Danh – Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB), Hà Văn Thắm – Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank), Trầm Bê – Ngân hàng Phương Nam (PNB) và Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank). Những đại gia này kéo theo nhiều thuộc cấp vốn chỉ thực hiện mệnh lệnh của ông chủ vào tù và chỉ có thế mà thôi. Theo thời gian, thiệt hại mà các đại án ngân hàng gây ra cho kinh tế - xã hội càng ngày càng lớn và càng ngày, các đại án càng có quan hệ mật thiết với nhau.
Sau khi mua đa số cổ phần của Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng chỉ vì "thấy thích, chứ chưa có kế hoạch gì" vào năm 2003, ông Thắm trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị ngân hàng này vào năm 2004. Nhờ chủ trương "tái cơ cấu" ngân hàng, năm 2006, Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng được chuyển từ ngân hàng khu vực nông thôn thành ngân hàng khu vực đô thị rồi xin đổi tên. Ocean Bank ra đời. Năm 2007, vốn điều lệ của Ocean Bank chỉ có 1,2 tỉ đồng nhưng đến cuối năm 2013 tăng lên thành 11.424 tỉ đồng, gấp… 7.000 lần !
Theo các cơ quan tiến hành tố tụng thì năm 2012, ông Thắm dọa bà Hứa Thị Phấn – người nắm giữ 85% cổ phần của Ngân hàng Đại Tín - là sẽ bạch hóa những sai phạm của bà Phấn trong điều hành Ngân hàng Đại Tín để ép bà Phấn bán lại toàn bộ cổ phần với giá 4,5 tỉ. Có một điều mà ông Thắm không dè là nợ xấu của Ngân hàng Đại Tín quá lớn. Khi thấy bị hố, ông Thắm gạ bán Ngân hàng Đại Tín cho ông Phạm Công Danh và đòi khoản hoa hồng cho việc môi giới là 800 tỉ. Để ông Danh có thể làm chủ Ngân hàng Đại Tín, ông Thắm dùng tiền của Ocean Bank cho một công ty của ông Danh vay 500 tỉ. Mua được Ngân hàng Đại Tín, ông Danh xin đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB). VNCB vỡ nợ gây ra khoản thiệt hại 9.500 tỉ, trong đó Ocean Bank mất 500 tỉ mà ông Thắm đã cho ông Danh vay để mua Ngân hàng Đại Tín. Xử ông Danh không thể bỏ qua ông Thắm và chẳng còn cách nào khác hơn là phải bắt ông Trầm Bê vì ông Bê phải chịu trách nhiệm về việc cho ông Danh vay 1.800 tỉ sai qui định…
Năm 2016, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam loan báo, tỉ lệ nợ xấu đã giảm xuống còn 2,46% tính trên tổng số tiền mà hệ thống ngân hàng tại Việt Nam đã cho vay. Thế nhưng đến tháng 6 năm nay - một năm sau khi ông Nguyễn Tấn Dũng thôi làm Thủ tướng, ông Nguyễn Văn Bình thôi làm Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chính phủ Việt Nam thú thật, tỉ lệ nợ xấu hiện là… 17,21% tính trên tổng số tiền mà hệ thống ngân hàng tại Việt Nam đã cho vay. Tổng nợ xấu chừng… 600.000 tỉ đồng và vì các đại biểu Quốc hội được nhắc nhở rằng đó là tiền của dân nên họ lập tức thông qua "Nghị quyết về xử lý nợ xấu" (ấn định các giải pháp hỗ trợ hệ thống ngân hàng, kể cả sử dụng công quỹ để bù đắp những khoản từng cho vay, giờ gần như không thể thu hồi).
Chưa ai tính xem nợ xấu làm bao nhiêu công trình phúc lợi liên quan tới dân sinh bị đình trệ, nợ xấu tương ứng thế nào với tình trạng tận thu thuế và phí vắt kiệt sức dân. Bởi tạo ra nợ xấu, gây ra thiệt hại, các "đại gia" đã và sẽ phải trả giá bằng tự do, thậm chí bằng sinh mạng của họ, song còn trách nhiệm của những cá nhân ban hành các chủ trương, phê duyệt các quyết định, góp phần biến những cá nhân vốn hết sức bình thường thành "đại gia" tung hoành ngang dọc một thời thì sao ?
Tiếp tục xí xóa như đã từng thì không chỉ không đòi lại được những khoản bị cưỡng đoạt mà trong tương lai sẽ tiếp tục mất thêm nhiều ngàn tỉ khác.
Đại án Ocean Bank và vấn đề nợ xấu của Việt Nam (VOA, 29/08/2017)
Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội chiều ngày 28/8 mở phiên sơ thẩm xét xử những sai phạm liên quan tới hoạt động của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương- tức Ocean Bank.
Ảnh chụp màn hình từ trang Tuổi Trẻ Online - Bị cáo Hà Văn Thắm được đưa đến phiên tòa (Ảnh : TÂM LỤA)
51 bị cáo sẽ bị mang ra xét xử, hai bị cáo được chú ý nhiều nhất là ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ocean Bank, và ông Nguyễn Xuân Sơn, cựu Tổng Giám đốc Ocean Bank, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia, PetroVietnam. Cùng bị xét xử với hai ông có khoảng 50 doanh nhân và cựu nhân viên của PetroVietnam cũng như nhân viện của Ngân hàng Trung ương, Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây Dựng Việt Nam và nhân viên ngân hàng Ocean Bank.
Vụ án lớn kỷ lục đã thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế với bài tường trình của AP đăng trên nhiều tờ báo lớn kể cả the New York Times, và nhiều tờ báo có uy tín khác như Deutche Welle của Đức.
Báo chí trong nước nói vụ án này nắm kỷ lục về số người tham gia tố tụng, với hơn 700 người 'có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan', trong đó có hơn 50 luật sư.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, ông Thắm bị truy tố về 4 tội danh : "tham ô tài sản", "lạm dụng chức vụ và quyền hạn để chiếm đoạt tài sản", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng" và "cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng".
Ông Thắm cùng các bị cáo khác bị tố cáo là vi phạm pháp luật trong việc cho vay vốn, huy động tiền gửi, chi lãi suất vượt trần, gây thiệt hại nặng nề cho cổ đông- trong đó có nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách tiền tệ.
Với tài sản ước tính vượt ngưỡng 1 tỉ đôla vào năm 2014, thời còn trên đỉnh cao sự nghiệp, ông Hà Văn Thắm được xếp hạng là người giàu có thứ nhì, chỉ đứng sau Chủ tịch tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng.
Trong số những bị can bị truy tố bổ sung trong vụ án lần này, đáng chú ý có ông Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây dựng Việt Nam, người đang thọ án tù 30 năm.
Báo Deutche Welle nói ông Thắm bị cáo buộc đã phê chuẩn khoản tiền cho vay lên tới 23,5 triệu USD cho ông Danh mà không đòi hỏi tài sản thế chấp như quy định.
Vào tháng 5 năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp quản Ocean Bank sau khi ngân hàng này báo cáo lỗ 445 triệu USD, với nợ xấu chiếm gần 50% các khoản cho vay chưa thanh toán.
Gần đây, nhà nước Việt Nam đã đẩy mạnh nỗ lực chống tham ô nhũng lạm, với một số vụ án trong đó một số giám đốc điều hành bị tuyên án tử hình.
Những đại án trong ngành tài chính ngân hàng nêu bật một số lỗi hệ thống, từ lâu đã tạo điều kiện cho tham nhũng và cho phép xảy ra những sai phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực ngân hàng Việt Nam, Ngân hàng nhà nước đã bị buộc phải mua lại một số ngân hàng, trong đó có Ocean Bank, Ngân hàng Xây Dựng, và Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu do ông Nguyễn Xuân Sơn điều hành. Tiến sĩ kinh tế Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, nói những sai phạm trong ngành ngân hàng đã bị 'bưng bít từ lâu', và trách nhiệm có thể quy một phần, cho Thanh tra NHNN đã không phát hiện những dấu hiệu báo trước, như mức nợ xấu trầm trọng, đã nổi lên từ thời ông Nguyễn Văn Bình còn là Thống đốc NHNN, khi diễn ra những vụ sáp nhập ngân hàng vào khoảng năm 2011.
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nói trong cương vị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Nguyễn văn Bình, giờ là Ủy viên Bộ Chính trị và Trưởng ban Kinh tế Trung ương, cũng phải chịu trách nhiệm.
Phân tích về nợ xấu của Việt Nam và trách nhiệm của ngân hàng trung ương, ông Phạm Chí Dũng nói :
"Ba đại án này nó liên quan tới món nợ xấu khổng lồ, mà vào năm 2014, đã gấp đôi vốn điều lệ của các ngân hàng bị mua với giá không đồng. Món nợ xấu đó đã lên tới ít nhất là 20.000 tỉ đồng, trong khi vốn điều lệ của cả ba ngân hàng chỉ lên tới 10.000 tỉ đồng. Như vậy thì ngân hàng nhà nước phải bỏ ra ít nhất 10.000 tỉ đồng nợ xấu để mua với giá không đồng. Vậy lấy tiền đâu ra ? Chắc chắn là phải lấy tiền từ ngân sách, tức là tiền đóng thuế của người dân".
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng cho rằng vụ án liên quan tới Ocean Bank chỉ là một phần không đáng kể trong tình hình nợ xấu nói chung của Việt Nam.
"Tình hình nợ xấu ở Việt Nam hiện nay là 900,000 tỉ đồng, cao hơn rất nhiều. Tôi nghĩ đại án Hà Văn Thắm cũng như ngân hàng xây dựng, ngân hàng dầu khí toàn cầu, nó ảnh hưởng trầm trọng tới hoạt động của khối ngân hàng, và từ đó người ta nhìn thấy một khuôn mặt khác của ngành ngân hàng, nghĩa là thay vì là nơi trú ẩn an toàn cho những đồng tiền tiết kiệm, trong ngân hàng có quá nhiều những tiêu cực, một số ngân hàng lớn, chẳng hạn như Ngân hàng Phát triển Nông thôn Agribank vv… có những quan chức tiêu cực tham nhũng, khách hàng gửi tiền vào đó, sau một thời gian thì tiền mình ‘không cánh mà bay’, thì làm sao người dân có thể tin tưởng ngân hàng ? Điều đó chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng tới chiến dịch huy động vàng và đôla trong dân chúng của chính phủ bây giờ".
Báo Deutche Welle của Đức nói ông Thắm bị cáo buộc đã chấp thuận khoản tiền vay lên tới 23,5 triệu USD cho ông Phạm Công Danh, nguyên chủ tịch Ngân hàng Xây dựng Việt Nam, mà không cần tài sản thế chấp.
Các ngân hàng liên can tới đại án được cho là đã gây thiệt hại tổng cộng 69 triệu USD.
Vào tháng 5 năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp quản Ocean Bank sau khi ngân hàng này báo cáo lỗ 445 triệu USD, với nợ xấu chiếm gần 50% các khoản cho vay chưa thanh toán.
Liệu tình hình này có làm xói mòn lòng tin của giới đầu tư nước ngoài ? Tiến sĩ Phạm Chí Dũng :
"Vấn đề đầu tư nước ngoài từ đầu năm 2017 tới nay thì chủ yếu vẫn là các nước Châu Á như Singapore, Hồng Kông… Các nước Châu Âu và Mỹ ít đầu tư vào Việt Nam, thậm chí có khuynh hướng rút vốn ra, ví dụ từ năm 2017 đến nay đã có 3 ngân hàng Úc thoái vốn khỏi Việt Nam. Đó là một hiện tượng mà tôi cho là đáng lo ngại cho môi trường đầu tư nước ngoài tại Việt Nam nói riêng và môi trường kinh tế Việt Nam nói chung".
Vụ án xét xử lãnh đạo và nhân viên của Ocean Bank diễn ra ngay sau khi tòa án quốc tế ở Paris bắt đầu xét xử vụ án một doanh nhân Việt gốc Hà Lan, ông Trịnh Vĩnh Bình, kiện chính phủ Việt Nam.
Ông Phạm Chí Dũng nói vụ án ‘xuyên thế kỷ’ đang gây bão mạng này, cũng làm cho giới đầu tư nước ngoài ngần ngại, vì đây có thể là một minh chứng cho thấy môi trường làm ăn ở Việt Nam có rủi ro cao, thậm chí, không an toàn.
"Vụ kiện của ông Trịnh Vĩnh Bình khiến cho báo giới nước ngoài cũng như các nhà đầu tư nước ngoài họ có một cái nhìn khác đối với môi trường đầu tư ở Việt Nam. Nó sẽ ảnh hưởng tới ý định đầu tư của họ trong tương lai. Thực ra, điều này đã xảy ra trong lĩnh vực đầu tư của người Việt ở hải ngoại rồi".
Ông Hà Văn Thắm, 45 tuổi, xuất thân từ tỉnh Bắc Giang, tốt nghiệp cử nhân Đại học Thương mại, Thạc sĩ trường Đại học Columbia Commonwealth, và có bằng Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh của Đại học Công nghệ Paramount, Hoa Kỳ.
Mới 21 tuổi, ông đã mở công ty và nắm chức vụ Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Bình Minh. Năm 2007, ông Thắm trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Đại Dương.
Phiên xử ông và các đồng phạm dự kiến sẽ kéo dài 20 ngày.
************************
Bắt đầu phiên xét xử vụ đại án kinh tế tại Ocean Bank (RFA, 28/08/2017)
Từ ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử Hà Văn Thắm cùng 50 bị cáo trong vụ đại án kinh tế, tham nhũng tại Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Đại Dương (Ocean Bank).
Từ ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử Hà Văn Thắm cùng 50 bị cáo trong vụ đại án kinh tế, tham nhũng tại Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Đại Dương (Ocean Bank). AFP
Ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch của ngân hàng này bị cáo buộc với tội danh phê duyệt trái phép một khoản vay lên đến 1.500 tỷ đồng vào năm 2012. Khoản vay này được cấp cho công ty bất động sản Trung Dũng mà người đứng đầu là ông Phạm Công Danh, hiện đang chịu án tù về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra ông Hà Văn Thắm cũng nhận được sự trợ giúp của ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), nguyên Tổng giám đốc Ocean Bank. Sau đó, ông Sơn đã tham ô 49 tỷ đồng và chiếm đoạt 197 tỷ đồng.
Các bị cáo phải đối diện với các bản án khác nhau, trong đó có những người có thể phải lãnh mức án tử hình.
Phiên tòa có sự góp mặt "kỷ lục"của 50 luật sư bào chữa và 700 nhân chứng và dự tính kéo dài trong 20 ngày.
********************
Tòa mở lại phiên xử 'đại án' Hà Văn Thắm (BBC, 28/08/2017)
Ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội mở lại phiên xét xử sơ thẩm 'đại án' Hà Văn Thắm cùng 50 doanh nhân và nhân viên ngành ngân hàng.
Ông Hà Văn Thắm từng thuộc trong số 10 người giàu nhất xét trên giá trị vốn hóa cổ phiếu tai Việt Nam
Trong phiên sơ thẩm dự kiến sẽ kéo dài trong 20 ngày này, ông Thắm và các bị cáo khác bị truy tố nhiều tội danh khác nhau.
Theo nội dung cáo trạng, có một số bị cáo bị đề nghị mức án tử hình, AFP nói.
Ngoài tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, ông Thắm còn bị truy tố tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Hồi cuối tháng 2/2017, phiên xét xử sơ thẩm đã được mở, nhưng sau ít ngày Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung sau khi có đề nghị của Viện Kiểm sát.
Ông Hà Văn Thắm khi còn giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank
Phiên tòa lần này có sự tham gia 'kỷ lục' của hơn 50 luật sư bào chữa và gần 750 nhân chứng.
Ông Thắm bị cáo buộc đã duyệt cho ông cho Phạm Công Danh vay khoản 500 tỷ đồng thông qua công ty Trung Dung mà không có tài sản đảm bảo, dẫn đến sự sụp đổ của Ocean Bank, nơi ông Thắm từng là Chủ tịch Hội đồng Quản trị.
Ông Phạm Công Danh hiện đang chịu án tù vì những sai phạm về quản lý kinh tế trong một vụ án khác.
Sau khi ông Thắm bị bắt hồi 2014, hầu hết các chi nhánh của Oceanbank đã phải đóng cửa, và Ngân hàng Nhà nước sau đó mua lại Oceanbank với giá 0 đồng.
Thời gian gần đây, Việt Nam đã truy tố và bỏ tù hàng chục cán bộ quản lý ngành ngân hàng trong nhiều vụ đại án ngân hàng. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng các lãnh đạo tham nhũng cũng phải bị truy tố trước pháp luật.
"Trong các vụ án kinh tế, chỉ có chủ doanh nghiệp hay những người quản lý doanh nghiệp bị truy tố, không có những người làm luật hay cán bộ nhà nước...việc trừng phạt (quan chức) đảng và nhà nước là chưa đủ mạnh", chuyên gia về luật kinh tế Nguyễn Viết Khoa nói với hãng AFP.
Vụ OceanBank là một trong sáu "đại án" mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo "cần tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xử lý".
