 | Tổng quan: | 3706637 |
Đối lập mơ nước Nga không còn Putin, Trung Quốc đàn áp để xóa ký ức Thiên An Môn
Libération hôm nay 06/06/2023 dành trang nhất và hồ sơ cho nhà đối lập Vladimir Kara-Murza, với lá thư viết từ ngục tù, kêu gọi "một nước Nga được giải phóng khỏi Putin". Trên chiến trường, Ukraine tiếp tục các hoạt động quân sự nhưng vẫn mập mờ về thời điểm phản công. Ở Châu Á, Le Monde nhận thấy "Tại Hồng Kông, kỷ niệm về vụ đàn áp Thiên An Môn không còn được dung thứ".
Một phụ nữ cầm hoa giấy bị cảnh sát bắt giữ tại trung tâm thành phố ở Hồng Kông ở gần địa điểm tưởng niệm ngày 04/06/2023, trong dịp kỷ niệm 34 năm vụ thảm sát Thiên An Môn. Reuters – Tyrone Siu
Đòn thăm dò của Ukraine, hay đã bắt đầu phản công ?
Liên quan đến chiến tranh ở Ukraine, các báo đều quan tâm đến việc Kiev gia tăng các hoạt động chuẩn bị cho cuộc phản công để giành lại những vùng đất bị quân Nga chiếm. Le Figaro tóm tắt, sáng hôm qua, Bộ quốc phòng Nga loan báo đẩy lùi được cuộc tấn công quy mô vào 5 địa điểm ở tây nam Donetsk. Theo thủ lãnh Wagner, Yevgeny Prigozhin, lực lượng Ukraine đã chiếm thêm đất ở phía bắc và tây nam Bakhmut. Về phía Kiev xác nhận "có những hoạt động tấn công" nhưng giảm nhẹ tầm cỡ. Thứ trưởng quốc phòng Hanna Malyar nói rằng "Bakhmut vẫn là trung tâm, chúng tôi tiến lên trên một mặt trận khá rộng và giành chiến thắng".
Trước đó, hôm 27/05, tướng Valery Zaluzhnyi, tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine tuyên bố : "Đã đến lúc tái chiếm những gì thuộc về chúng ta". Trả lời Wall Street Journal, tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định quân đội đã sẵn sàng, và nói thêm có thể tiến hành theo nhiều cách. Hôm Chủ nhật, Bộ quốc phòng Ukraine phổ biến một video trong đó các chiến binh kêu gọi không nên nói gì về cuộc phản công, và cho biết sẽ không loan báo thời điểm khởi đầu.
Tại vùng biên giới, hai nhóm chiến binh Nga chống Putin và một đơn vị tình nguyện Ba Lan đã gia tăng quấy nhiễu Belgorod. Cuối tuần qua, những đợt oanh kích vào Shebekino, thành phố Nga 40.000 dân cách biên giới hơn một chục cây số làm hư hại nhiều tòa nhà, bốn người thiệt mạng, hàng ngàn người sơ tán. Binh đoàn Nước Nga Tự Do và Binh đoàn Tình nguyện Nga xâm nhập làng Novaya Tavolzhanka, cho biết đã bắt hơn một chục lính Nga và sẵn sàng trao đổi. Những vụ đột kích ngắn này nhằm gieo hoang mang nơi dân chúng, đồng thời buộc quân Nga phải rút về canh giữ biên giới.
F-16 : Kiev cần thêm thời gian
Nhà phân tích Joseph Henrotin ghi nhận : "Ukraine thổi phồng giả tạo những kilomet vùng tiếp xúc cần giám sát, càng làm tăng thêm thế lưỡng nan" cho Nga. Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho rằng Moskva vẫn chưa biết phải đáp trả cách nào. Trong ván bài tẩy này, khó thể biết được những hoạt động thăm dò của quân đội Ukraine có phải là khởi đầu của cuộc phản công hay không, hay chỉ là tiếp tục "shaping", chuẩn bị chiến trường.
Les Echos dẫn lời Alexander Kots, một blogger quân sự Nga trung thành với Kremlin cho biết các trận đánh diễn ra từ tờ mờ sáng ở Vugledar, phía nam Donetsk, và cả ở phía bắc ngoại vi Soledar và Bakhmut. Người này cho rằng không phải là cuộc tấn công lớn, vì Ukraine chưa điều đến những lực lượng chính.
Về phương tiện, Le Figaro tìm hiểu "Làm thế nào Không quân Ukraine chuẩn bị tiếp nhận chiến đấu cơ F-16". Có 50 phi công đã được chọn để huấn luyện, nhưng không cùng lúc vì nhiều người đang phục vụ ở mặt trận. Họ đã chuẩn bị hành lý, chỉ chưa biết nơi đến. Đan Mạch, Anh, Hà Lan đề nghị cho mượn căn cứ, người Mỹ cung cấp huấn luyện viên. Hồi tháng 3, hai phi công Ukraine đã được mời đến Hoa Kỳ để xác định thời gian điều khiển được F-16 cũng như phối hợp với các chiến đấu cơ khác. Nếu phi công cần được huấn luyện bốn tháng, các kỹ thuật viên bảo trì cần ít nhất 133 ngày, và đi kèm với F-16 là cả một "hệ sinh thái".
Ưu tiên kết nạp Ukraine vào EU ? Pháp-Đức bất đồng
Trong khi đó, việc mở rộng Liên Hiệp Châu Âu (EU) được bàn đến trong cuộc gặp tay đôi giữa tổng thống Pháp và thủ tướng Đức tối nay ở Postdam. Tại Bratislava tuần trước, ông Emmanuel Macron đã có một bước ngoặt quan trọng, đặt cơ sở cho việc kết nạp nhanh chóng Ukraine, Moldova, các nước Balkan vào EU. Macron cho rằng lúc Nga tiếp tục chiến tranh, gia tăng áp lực lên sườn phía đông Châu Âu, thì không nên để tồn tại một vùng xám.
Le Figaro nhắc lại, mới cách đây một năm, Emmanuel Macron còn nhấn mạnh trước Nghị Viện Châu Âu, rằng việc EU kết nạp Ukraine còn phải mất "nhiều thập niên nữa". Nhưng nếu nay Pháp tỏ ra cởi mở, thì Đức lại ngại ngần. Ông Olaf Scholz không muốn dành ưu tiên cho Ukraine, trong khi 5 nước vùng Balkan đã phải chờ đợi từ 20 năm qua.
Zelensky : Không hòa giải với quân xâm lược
Dù không khí đang sôi sục, những lời kêu gọi "hòa bình" tiếp tục được đưa ra. Tác giả Renaud Girard trên trang Ý kiến của Le Figaro nêu đề nghị của Indonesia hôm 03/06/2023 nhân Diễn đàn Shangri-La ở Singapore. Kế hoạch này gồm : ngưng bắn lập tức tại các chiến tuyến hiện nay, thiết lập vùng phi quân sự rộng rãi chạy dài theo đó, gởi lính mũ xanh đến giám sát. Số phận những tỉnh bị Nga chiếm đóng sẽ được quyết định bằng trưng cầu dân ý với các quan sát viên Liên Hiệp Quốc.
Nhật báo công giáo La Croix nói đến chuyến đi Kiev hai ngày kể từ hôm qua của Hồng y Matteo Zuppi, nhân vật đã từng giúp kết thúc cuộc nội chiến ở Mozambique. Ngài có rất ít khả năng xoay sở : chưa đầy một tháng trước tại Roma, vài giờ sau khi diện kiến Giáo hoàng, tổng thống Volodymyr Zelensky đã bác bỏ mọi khả năng hòa giải. Ông nói : "Chúng tôi không cần trung gian giữa Ukraine và kẻ xâm lăng".
Nhưng quốc vụ khanh Tòa Thánh, Hồng y Pietro Parolin cho biết : "Chuyến đi này không có mục đích trước mắt là đứng ra hòa giải, mà nhằm tạo ra không khí thuận lợi, giúp tiến đến một giải pháp hòa bình". Hồng y Zuppi cũng sẽ đến ba thủ đô khác : Washington, Moskva và Bắc Kinh.
Lá thư từ ngục tù của Putin : Chiến tranh, cái giá khủng khiếp
Về nội tình nước Nga, Libération dành trang nhất và hồ sơ cho nhà đối lập Vladimir Kara-Murza, với lá thư "viết từ ngục tù của Putin". Bị kết án 25 năm tù vì tố cáo cuộc chiến tranh với Ukraine, ông kêu gọi "một nước Nga được giải phóng khỏi Putin", ông chủ điện Kremlin hiện nay.
Trong bài xã luận mang tựa đề "Can đảm", Libération cho biết Kara-Murza, một trong những nhà đối lập kiên quyết nhất với Putin đã sụt mất 22 ký sau một năm bị tạm giam. Thứ Năm tới, một lần nữa ông phải ra tòa sau khi nhận bản án nặng nề ở phiên sơ thẩm vì chống lại cuộc xâm lăng. Tuyên bố của ông xứng đáng đi vào lịch sử : "Tôi cam kết với mỗi từ ngữ nói ra. Tôi chỉ tự trách mình có mỗi một điều, là trong những năm tháng hoạt động chính trị, tôi không thuyết phục được nhiều đồng bào mình và những chính khách của các quốc gia dân chủ về sự nguy hiểm của chế độ hiện nay ở Kremlin đối với nước Nga và thế giới. Ngày nay đã trở nên rõ ràng đối với tất cả mọi người, nhưng với một cái giá khủng khiếp là cái giá của chiến tranh".
Đối với bản thân Kara-Murza, cái giá phải trả cũng rất đắt : bị tạm giam, ông suýt chết hai lần vì bị đầu độc năm 2015 và 2017. Trang web điều tra Bellingcat tìm được dấu vết các điệp viên FSB Nga đã theo dõi ông những ngày trước khi bị đầu độc, cùng một cách với Alexei Navalny. Nhờ người vợ vận động sang chữa trị tại Mỹ, ông sống sót nhưng bị di chứng nặng nề. Và nay còn có nguy cơ bị đưa đi giam ở một nhà tù rất xa nổi tiếng khắc nghiệt để cô lập ông với thế giới, trong lúc sức khỏe tiếp tục suy sụp.
Vladimir Kara-Murza, 41 tuổi, là nhà sử học kiêm nhà báo mang hai quốc tịch Anh và Nga nhưng không muốn lưu vong, xưa nay chỉ làm việc cho những cơ quan truyền thông độc lập. Ngày 01/09/2018, Vladimir Kara-Murza là một trong số 14 người được thượng nghị sĩ Mỹ John McCain chọn lựa để khiêng quan tài mình trong tang lễ. Tờ báo cũng không quên Alexei Navalny, nhà đối lập 47 tuổi vừa đón sinh nhật lần thứ ba trong tù. Hay Ilya Yashin, người đại biểu bị tám năm rưỡi tù vì dùng chữ "chiến tranh" thay cho "chiến dịch quân sự đặc biệt". Hoặc Yevgeny Roizman, cựu thị trưởng Ekaterinburg, cũng phải ra tòa vì chỉ trích cuộc xâm lăng. Sự can đảm của những nhân vật từ chối chết đi mà không cảnh báo thế giới về bộ máy đàn áp đang nghiền nát họ, mang lại hy vọng về một nước Nga khác sẽ xuất hiện một ngày nào đó. Nhưng bao giờ ?
Trung Quốc muốn xóa sạch ký ức về tội ác Thiên An Môn
Ở Châu Á, La Croix cho biết nhiều nhà đấu tranh Hồng Kông bị bắt giữ vì tưởng niệm vụ thảm sát Thiên An Môn. Le Monde nhận thấy "Tại Hồng Kông, kỷ niệm về vụ đàn áp Thiên An Môn không còn được dung thứ".
Chỉ vì cầm cuốn sách "Ngày 35 tháng Năm", cách gọi mỉa mai để né kiểm duyệt, ám chỉ ngày 4 tháng Sáu (31 cộng thêm 4 ngày) mà một thanh niên bị cảnh sát bắt giữ chiều ngày 04/06 tại Hồng Kông, cùng với khoảng 20 nhà đấu tranh dân chủ. Năm ngàn cảnh sát được triển khai tại khu thương mại Đồng La Loan (Causeway Bay). Mấy chục xe trong đó có vài chiếc thiết giáp hiện đại bao vây công viên Victoria, địa điểm tưởng niệm vụ thảm sát Thiên An Môn ngày 04/06/1989.
Trong số người bị bắt có Trần Bảo Oánh (Chan Po Ying), chủ tịch đảng đối lập Liên đoàn Dân chủ Xã hội ; "Mamie Wong", người phụ nữ lớn tuổi không hề vắng mặt trong các cuộc biểu tình, Mạch Yến Đình (Mak Yin Ting), cựu chủ tịch hiệp hội các nhà báo Hồng Kông… Một hôm trước đó, nghệ sĩ Tam Mộc (San Mu) khi bị mấy chục cảnh sát dẫn giải, đã la lớn với công chúng : "Người Hồng Kông đừng sợ hãi ! Đừng quên ngày 4 tháng Sáu !". Canada, Anh, Úc đã đăng lời kêu gọi Bắc Kinh minh bạch về sự kiện vẫn là cấm kỵ tại Trung Quốc.
"Lễ hội ẩm thực" để làm quên đi vụ thảm sát
Ngay cả sau khi trao trả cho Trung Quốc năm 1997, người Hồng Kông vẫn duy trì truyền thống tổ chức tưởng niệm Thiên An Môn, tập hợp cả trăm ngàn người. Đến 2020, buổi lễ bị cấm lần đầu tiên từ 30 năm qua vì Covid, rồi liên tiếp hai năm sau cũng với cái cớ này. Liên minh vẫn tổ chức tưởng niệm giải thể năm 2021, đa số người phụ trách vào tù. Riêng luật sư Trâu Hạnh Đồng (Chow Hang Tung), cựu phó chủ tịch đã tuyệt thực 34 giờ để kỷ niệm 34 năm vụ thảm sát, do vậy bà đã bị biệt giam.
Cảnh sát trưởng Đặng Bỉnh Cường (Chris Tang) cảnh báo sẽ "cứng rắn", nhưng trưởng đặc khu Lý Gia Siêu (John Lee) không nói rõ có cấm kỷ niệm Thiên An Môn tại Hồng Kông hay không. Giám mục Hồng Kông Stephano Chu Thủ Nhân (Stephen Chow) trong ngày này kêu gọi "cầu nguyện cho những người mà trái tim đã chai đá". Để đánh lạc hướng, chính quyền tổ chức lễ hội ẩm thực tại công viên Victoria vào đúng ngày tưởng niệm những sinh viên đã ngã xuống dưới xích xe tăng Trung Quốc.
Người đấu tranh dân chủ Hồng Kông tị nạn tại Đài Loan : Không đơn giản
Le Monde cũng nói về "Cuộc sống lưu vong đầy sóng gió của người tị nạn Hồng Kông tại Đài Loan". Tháng 8/2020, vài tuần lễ sau khi luật an ninh quốc gia mới bắt đầu áp dụng tại Hồng Kông khởi đầu cho nạn đàn áp chưa từng thấy, và sau vụ 12 thanh niên dùng thuyền chạy sang Đài Loan nhưng bị bắt ngay trên biển, đảo quốc tự do này là mơ ước của những người đấu tranh dân chủ. Nhất là tổng thống Thái Anh Văn nhanh chóng lên tiếng ủng hộ phong trào biểu tình Hồng Kông. Làn sóng tị nạn đầu tiên đến Đài Bắc sau vụ chiếm Nghị Viện Hồng Kông (LegCo) đêm 01/07/2019, và tiếp tục tăng lên. Có khoảng 10.000 người Hồng Kông đến Đài Loan tị nạn mỗi năm, nhưng từ một, hai năm qua bắt đầu giảm xuống.
Đợt tị nạn đầu tiên là những thanh niên trong tâm trạng hoảng loạn, đôi khi không hành lý, không có cả thẻ SIM, chưa có khái niệm gì về cuộc sống ở Đài Loan, chỉ tin vào lời hứa hẹn của bà Thái Anh Văn. Tanya, một nhà đấu tranh trẻ tuổi thổ lộ, một số thanh niên cảm thấy cay đắng vì nghĩ rằng bị lợi dụng cho mục đích chính trị. "Chính nhờ các sự kiện ở Hồng Kông năm 2019 mà bà Thái mới có được nhiệm kỳ tổng thống thứ hai. Nhưng một khi đã tái đắc cử, họ bị rơi vào quên lãng". Phát ngôn viên tổng thống Đài Loan biện minh rằng không bỏ rơi người Hồng Kông tị nạn, nhưng không muốn gây ra một cuộc khủng hoảng với Trung Quốc.
Tang Phổ (Sang Pu), cựu biên tập viên Apple Daily cho biết, các thanh niên Hồng Kông mới sang lần đầu rất ngạc nhiên trước một đất nước dân chủ, tự do, bình đẳng hơn so với đặc khu, một xã hội dân sự tích cực. Nhưng họ thấy thiếu vắng một Nhà nước pháp quyền mà người Anh đã xây dựng từ 150 năm qua. Thủ tục hành chánh ở Đài Loan không rõ ràng như Hồng Kông, mà khá tùy tiện, nhiều người đến nay vẫn chưa có visa. Một số cảm thấy bị theo dõi, hoặc từ gián điệp Trung Quốc xâm nhập vào Đài Loan, hoặc do tình báo Đài Loan nghi ngờ họ là mật vụ Hoa lục giả danh người Hồng Kông. Không ít thanh niên đấu tranh đã thất vọng, di cư sang Anh, Canada hay Úc.
Thụy My
Tưởng niệm Thiên An Môn : Người dân Hồng Kông sẽ không bỏ cuộc
Cũng như nhiều tờ báo khác, Le Figaro hôm nay nói nhiều về thời sự nước Pháp. Nhìn ra quốc tế, hồ sơ được Le Figaro đặc biệt quan tâm là tại Israel lãnh đạo phe đối lập đã lập được liên minh nhằm loại thủ tướng Benjamin Netanyahu, cầm quyền từ 12 năm nay. Le Figaro chạy tựa trang nhất "Tại Israel, Netanyahu một mình chống lại tất cả". Nhìn sang Châu Á, đáng chú ý là bài viết nhân 32 năm vụ thảm sát Thiên An Môn tại Bắc Kinh, Trung Quốc năm 1989.
Luật sư Trâu Hạnh Đồng (Chow Hang Tung) thắp nến tưởng niệm vụ Thiên An Môn. Ảnh công bố ngày 03/06/2021. Luật Sư Trâu là thành viên ban lãnh đạo Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước. Reuters - LAM YIK
Trong bài viết "Vụ Thiên An Môn : Hồng Kông tưởng nhớ trong im lặng", Le Figaro cho biết năm nay người dân Hồng Kông tưởng niệm sự kiện đau thương năm 1989 "không nến, không diễn văn" : Cảnh sát lấy lý do dịch bệnh Covid-19 đã cấm mọi cuộc tụ tập đông người trong ngày hôm nay 04/06, ai vi phạm sẽ bị phạt tù 5 năm. Chính quyền cũng huy động hơn 3.000 cảnh sát để ngăn chặn các hoạt động tưởng niệm.
Ông Richard Tsoi, thư ký Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước tại Trung Quốc, nhà tổ chức lễ canh thức tưởng niệm thường niên vụ Thiên An Môn, cho biết : "Chúng tôi tổ chức lễ canh thức từ năm 1990 và đây là năm đầu tiên nhà chức trách không cấp giấy phép tổ chức. Rõ ràng là có những sự cân nhắc chính trị sau sự cấm đoán này".
Để lách lệnh cấm của chính quyền, Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước tại Trung Quốc (Hong Kong Alliance in Support of Patriotic Democratic Movements of China) đã tổ chức một cuộc triển lãm đặc biệt trong Bảo tàng ngày 04/06 của họ, bảo tàng duy nhất trên thế giới dành cho sự kiện Thiên An Môn. Người dân có thể đến bảo tàng đặt một bông hoa tưởng niệm các nạn nhân Thiên An Môn.
Nhưng đến hôm Thứ ba 01/06, cảnh sát đến ập đến bảo tàng và cho rằng bảo tàng chưa được cấp giấy phép. Ông Richard Tsoi khẳng định : "Đây là điều chưa từng được nói tới. Bảo tàng mở cửa từ năm 2016 và chúng tôi chưa bao giờ gặp vấn đề với nhà chức trách". Kể từ hôm 01/06, bảo tàng 04/06 đã bị đóng cửa.
Theo Le Figaro, tuy bị chính quyền cấm đoán, nhưng nhiều người dân đặc khu hành chính vẫn dự định tưởng niệm vụ Thiên An Môn theo một cách riêng nào đó. Một cô gái 19 tuổi tên là Yan cho biết : "Tối 04/06, tôi sẽ mặc áo đen, thắp nến ở nhà tôi và cầu nguyện cho các nạn nhân". Một người làm nghề quảng cáo, 54 tuổi, thì cho biết ông sẽ xuống phố và bật đèn điện thoại hướng lên bầu trời. Ông xúc động nói : "Tôi không muốn nhớ đến những sự kiện này, nhưng tôi không thể quên được, chúng khắc sâu trong tâm trí tôi cứ như thể mọi chuyện mới vừa xảy ra hôm qua".
Còn cô Yan khẳng định : "Chúng tôi có nghĩa vụ tưởng niệm vụ thảm sát này bởi chính phủ Trung Quốc đang tìm cách phủ nhận sự tồn tại của vụ thảm sát và rất nhiều thanh niên ở Trung Quốc thậm chí còn không biết chuyện gì đã xảy ra. Chúng tôi cần hành động để thảm kịch này sẽ còn được nhớ mãi". Một thanh niên 16 tuổi mới đây mới biết đến sự kiện bi thương năm 1989 nghĩ rằng cần tiếp tục tưởng niệm vụ Thiên An Môn để người dân Hồng Kông ý thức được hơn về lịch sử của riêng họ và hiểu rằng cần phải đấu tranh để duy trì, gìn giữ hệ thống của riêng Hồng Kông nhằm đối phó với sự tấn công của Đảng cộng sản Trung Quốc.
Từ vài tuần nay, nhiều chính trị gia thân Bắc Kinh và nhiều trí thức Trung Quốc thân chế độ ký kêu gọi giải tán Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước, với lý do tổ chức này đã kêu gọi lật đổ chế độ độc đảng ở Trung Quốc, tức là vi phạm Luật an ninh quốc gia mới mà Bắc Kinh áp đặt đối với Hồng Kông. Lật đổ chế độ độc đảng chính là một trong những mục tiêu đề ra trong Hiến chương của Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước tại Trung Quốc, bên cạnh việc đòi giải phóng cho các nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc và buộc tội những người gây ra vụ thảm sát Thiên An Môn.
Tuy nhiên, thư ký Liên minh, ông Richard Tsoi, khẳng định tổ chức của ông sẽ không bao giờ từ bỏ mục tiêu bởi sau 32 năm, vẫn chưa có ai phải chịu trách nhiệm về vụ thảm sát Thiên An Môn. Ông nhấn mạnh Liên minh cần giữ gìn lực lượng cho những cuộc đấu sắp tới. Tuy nhiên, Le Figaro lo ngại Liên minh Hồng Kông Ủng hộ các Phong trào dân chủ yêu nước sẽ gặp nguy hiểm bởi hai trong số các nhà sáng lập tổ chức đã phải ra tòa, vì tổ chức các cuộc biểu tình hồi năm 2019. Bản thân ông Richard Tsoi cũng bị kết án 14 tháng tù treo vì những cáo buộc tương tự.
Tình hình Hồng Kông cũng là đề tài được báo công giáo La Croix đặc biệt quan tâm. Đối với La Croix, việc hủy lễ tưởng niệm 32 năm vụ thảm sát Thiên An Môn vào hôm nay 04/06 khẳng định Hồng Kông đã chuyển thành chế độ độc tài. Mặc dù Luật an ninh quốc gia mới đã đè bẹp phe đối lập, nhưng các tín hiệu phản kháng vẫn còn cả ở trong và ngoài nước.
Cơ quan truyền thông Hồng Kông HKFP đưa tin đã có 107 vụ bắt giữ liên quan đến luật an ninh quốc gia mới, trong đó có vụ bắt ông trùm tuyền thông báo chí đối lập Jimmy Lai. Nhiều người cho La Croix biết giờ đây mỗi khi ra khỏi nhà tham gia sự kiện gì phải suy nghĩ kỹ xem có sự kiện đó có đáng để phải ngồi tù không.
Nhiều chính trị gia Hồng Kông, nhà bất đồng chính kiến đã phải rời khỏi thành phố. Một người giải thích lý do phải ra đi cho dù việc rời bỏ gia đình và bạn bè là điều rất khó khăn : "Tôi không phải là số một trong danh sách, nhưng có nguy cơ bị truy tố với tội danh dẫn đến án tù chung thân". Những người này nghĩ rằng ủng hộ sự nghiệp tranh đấu dân chủ cho Hồng Kông ở nước ngoài sẽ hữu ích hơn là từ Hồng Kông.
Nhiều thanh niên bỏ rất nhiều tiền ra để có hộ chiếu BNO sang Anh Quốc. Honcques Laus, 19 tuổi, cho biết : "Tôi tiếp tục chiến đấu. Tôi đã viết thư cho nhiều chính trị gia, kêu gọi thế giới dân chủ áp đặt các biện pháp trừng phạt nhắm vào các chế độ chuyên chế ở Hồng Kông và Trung Quốc". Trong số những chính trị gia nhận thư của thanh niên trên có ngoại trưởng Anh Dominic Raab, cựu ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, lãnh đạo ngoại giao Châu Âu Josep Borrell.
Khác với Le Figaro và La Croix, báo Le Monde quan tâm rải rác đến nhiều đề tài quốc tế : liên minh lịch sử ở Israel để lật đổ thủ tướng Natanyahu, Peru - quốc gia có số ca tử vong do Covid-19 cao nhất thế giới tính theo quy mô dân số, việc tiêm ngừa cho thanh thiếu niên ở Mỹ, công cuộc tái thiết Châu Âu, quyền lực của em gái nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un…, nhưng đáng chú ý là bài viết trong mục Thời luận "Trump dẫn dắt cuộc chiến đi tìm sự thật" của cây bút Alain Frachon.
Đa số thượng nghị sĩ Cộng hòa ngày 28/05/2021 đã phản đối việc thành lập một ủy ban điều tra lưỡng đảng về vụ người ủng hộ Donald Trump tấn công Đồi Capitol. Đối với cây bút xã luận của Le Monde, thái độ "phản dân chủ" nói trên cho thấy các thượng nghị sĩ Cộng hòa gắn bó với cựu tổng thống Mỹ Donald Trump hơn là với các định chế.
Ngay cả khi bị đánh bại trong kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2020, phải ra trước tư pháp về tội trốn thuế, bị mạng Twitter và nhiều mạng xã hội khác chặn, Donald Trump vẫn tiếp tục làm hỏng nền dân chủ ở Mỹ. Sự kiện ngày 28/05 kể trên ở Washington là một minh chứng. Tác giả bài viết gọi đó là "một ngày đen tối trong lịch sử Hoa Kỳ".
Ít nhất là kể từ khi Đệ nhị Thế chiến kết thúc, đảng Dân chủ và Cộng hòa đã cùng phối hợp tìm kiếm sự thật mỗi khi có chuyện tồi tệ xảy ra với đất nước : chẳng hạn sau vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy năm 1963, vụ tấn công khủng bố 11/09/2001, vụ Watergate năm 1974. Bằng cách này hay cách khác, cùng với cảnh sát và tư pháp, Quốc hội Mỹ đã đóng vai trò trong việc xác lập sự thật, với những mức độ thành công khác nhau. Thế nhưng, truyền thống đó đã bị đa số thượng nghị sĩ Cộng hòa, những người theo chủ nghĩa Trump tại Thượng Viện, gây ảnh hưởng nghiêm trọng.
FBI đã buộc tội 400 người. Ngoài ra còn có một cuộc điều tra nội bộ của Quốc hội về sự thất bại của lực lượng an ninh ở Đồi Capitol. Nhưng một trong những mục tiêu của việc thành lập ủy ban điều tra lưỡng đảng là làm rõ vai trò của phe cực hữu trong quá trình chuẩn bị vụ xâm chiếm tòa nhà Quốc hội và tìm hiểu xem ông Trump đã làm gì trong vụ này.
Trừ một số ngoại lệ, các dân biểu Cộng hòa không muốn có cuộc điều tra nói trên vì nhiều lý do : Cuộc điều tra có thể làm đảng Cộng hòa mất cơ hội trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11/2022. Ông Donald Trump đã đưa ra mệnh lệnh : không để thành lập ủy ban lưỡng đảng. Cựu tổng thống vẫn còn có uy lực trong khối cử tri đảng Cộng hòa và các dân biểu đảng này cũng không dám liều lĩnh vượt ranh giới. Theo nhà báo Alain Frachon, bằng cách phản đối việc thành lập một ủy ban điều tra, đa số các thượng nghị sĩ Cộng hòa đã thừa nhận họ theo chủ nghĩa Trump.
Vì từ chối làm giống các đồng nhiệm Cộng hòa, nhân vật quyền lực thứ 3 của đảng tại Hạ Viện, bà Liz Cheney, đã bị bãi nhiệm dưới tác động của Donald Trump. Nghị sĩ Liz Cheney từng nói : "Câu hỏi đặt ra là liệu đảng Cộng hòa có tiếp tục những lời nói dối này về kỳ bầu cử tổng thống 2020 hay không và liệu họ có nỗ lực làm giảm nhẹ tầm mức nghiêm trọng của ngày 06/01 hay không… lá phiếu năm 2020 không bị đánh cắp, bất kỳ ai nói ngược lại đều là coi thường Nhà nước pháp quyền và đầu độc nền dân chủ của chúng ta (…) Các dân biểu Cộng hòa phải quyết định xem liệu chúng ta có đứng về phía sự thật và trung thành với Hiến pháp hay không".
Ông Trump "nắm giữ hầu bao" cho kỳ bầu cử lập pháp tháng 11/2022 và sẽ tài trợ cho một ứng viên để đánh bại nghị sĩ Liz Cheney cũng như chống lại bất kỳ dân biểu nào của đảng Cộng hòa dám công khai thách thức luận điểm về tính không chính đáng của ông Biden. Cây bút xã luận của Le Monde nhắc lại ông Trump có thói quen như vậy : ông từng phản đối tính chính đáng của tổng thống thứ 44 của Mỹ, chi hàng trăm ngàn đô la để chứng minh rằng Barack Obama không sinh ra ở Hoa Kỳ và như vậy không thể được bầu vào Nhà Trắng.
Giờ đây, đảng Cộng hòa, vốn đã đóng góp rất nhiều cho nước Mỹ, đã có sự lựa chọn. Đó là lòng trung thành với Donald Trump thay vì trung thành với các thể chế của quốc gia. Thành công của 100 ngày đầu tiên tiên trong nhiệm kỳ của tổng thống Biden che khuất một nền tảng thể chế tối tăm, bị những người theo chủ nghĩa Trump làm cho thoái hóa. Alain Frachon kết luận bài viết với nhận định của nhiều chuyên gia khoa học chính trị, nhà báo về "sự tiến hóa phi dân chủ của một bộ phận đảng Cộng hòa" ; "sự mất đoàn kết dân tộc", "sự thiếu tin tưởng vào các định chế" hay "Mọi chuyện đều không ổn. Nền dân chủ Mỹ vẫn đang bị đe dọa (...) bởi vì thay vì chứng kiến lời nói dối nghiêm trọng của Trump mất đi, điều ngược lại đang xảy ra".
Về tình hình nước Pháp, một trong những chủ đề được La Croix đề cập đến là sự cố hy hữu xảy ra vào chiều tối 02/06/2021 : mất đường truyền viễn thông làm gián đoạn trong vòng nhiều giờ các dịch vụ khẩn cấp. Các cuộc gọi đến nhiều tổng đài dịch vụ cứu hộ, cứu hỏa, cảnh sát, cấp cứu y tế… tại nhiều tỉnh thành đều rơi vào… "hư không". La Croix so sánh với "kịch bản của những bộ phim khoa học viễn tưởng". Nhiều vị bộ trưởng gọi đó là sự cố "không thể chấp nhận", "nghiêm trọng" và "chưa từng có".
Theo La Croix, công ty Orange, trong đó Nhà nước Pháp có cổ phần, là nhà mạng phụ trách đường truyền viễn thông kết nối đến các dịch vụ khẩn cấp tại Pháp cho biết có "lỗ hổng về lập trình" chứ không phải do bị tấn công mạng. Sự cố làm dấy lên câu hỏi về việc cải tổ hệ thống kết nối với các dịch vụ khẩn cấp tại Pháp, Hồ sơ có thể được đưa ra thảo luận tại Quốc hội, hướng tới khả năng lập một số khẩn cấp duy nhất như ở Mỹ hay các nước Bắc Âu.
Thùy Dương
Bóng ma Thiên An Môn lởn vởn trên khu Đại học Bách khoa Hồng Kông (RFI, 19/11/2019)
Sau năm tháng dân Hồng Kông biểu tình ngày càng dữ dội chống lại chính quyền thân Bắc Kinh, chính quyền Trung Quốc vẫn chưa vãn hồi được trật tự tại đặc khu này. Cuộc đối đầu dữ dội chưa từng thấy giữa cảnh sát và sinh viên biểu tình bị bao vây trong khuôn viên trường Đại học Bách khoa đã khiến cho một số nhà quan sát lo ngại về khả năng xảy ra một chiến dịch đàn áp theo kiểu Thiên An Môn năm 1989
Một cảnh sát chống bạo động trước Đại học Bách khoa Hồng Kông ngày 19/11/2019.Reuters
Phải nói là trong những ngày gần đây, chế độ Bắc Kinh đã gia tăng đáng kể sức ép trên phong trào phản kháng tại Hồng Kông, mà mới đây nhất là tuyên bố vào hôm nay, 19/11/2019 của Quốc Hội Trung Quốc, bác bỏ phán quyết hôm qua của Tòa án Tối cao Hồng Kông cho rằng lệnh cấm đeo mặt nạ trong những cuộc biểu tình mà trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga đã ban hành là không hợp hiến.
Quyết định trên, kèm theo những cảnh báo càng lúc càng gay gắt, những bài xã luận không khoan nhượng của báo chí Trung Quốc, đã làm tăng đáng kể sức ép.
Bên cạnh đó, có hai động thái của quân đội Trung Quốc đồn trú tại Hồng Kông đã khiến giới quan sát lo ngại. Gần đây, Bắc Kinh đã loan báo thay phiên lực lượng đóng tại Hồng Kông, có nghĩa là đưa đơn vị mới đến thay cho các đơn vị cũ. Tuy nhiên, một số nguồn tin cho rằng lực lượng mới được điều đến nhưng lực lượng cũ không hề rời đi, mặc nhiên nhân đôi quân số Trung Quốc đóng tại Hồng Kông.
Và cuối tuần qua, trong một động thái hiếm hoi, lính Trung Quốc đã rời doanh trại ra dọn dẹp một số con đường. Điều đáng nói là trên áo thun một số người có ghi tên đơn vị của người lính là lực lượng đặc biệt chống khủng bố của quân đội Trung Quốc. Điều này đã khiến một số nhà quan sát nêu lên khả năng một chiến dịch quân sự đang được chuẩn bị.
Một dấu hiệu khác là trong một đoạn video được loan truyền trên mạng hôm 17/11 vừa qua, người ta thấy cảnh sát Hồng Kông tại khu Đại học Bách khoa nói rằng muốn thấy một vụ 64 tái diễn (64, hay lục tứ, là ám hiệu chỉ vụ thảm sát Thiên An Môn).
Trước diễn biến tình hình càng lúc càng bế tắc và xấu đi tại Hồng Kông, tâm lý bi quan trước khả năng một vụ đàn áp kiểu Thiên An Môn tại Hồng Kông ngày càng lộ rõ, đặc biệt trong giới ly khai.
Trả lời báo Pháp hôm 08/11 vừa qua, nhà văn Liêu Diệc Vũ (Liao Yi Wu), đang lưu vong tại Đức, đã lo ngại rằng "Một Thiên An Môn thứ hai đang được chuẩn bị tại Hồng Kông".
Trước đó, trả lời phỏng vấn ngày 15/08 của AFP, nghệ sĩ Ngải Vị Vị, đang sống ở Berlin, cũng dự đoán một vụ đàn áp dữ dội phong trào phản kháng tại Hồng Kông theo kịch bản Thiên An Môn. Lý do, theo nhân vật bất đồng chính kiến nổi tiếng này, đó là vì một chế độ độc đoán như Trung Quốc "không hề biết đối thoại hay tranh luận là gì".
Về phía các chuyên gia phương Tây, nhận định chung cho đến gần đây đều cho rằng Bắc Kinh sẽ không đưa quân dẹp phong trào phản kháng để khỏi làm sứt mẻ hình ảnh mà họ đã cố gắng tổ điểm lại từ sau vụ Thiên An Môn.
Mặt khác, Trung Quốc cũng không muốn thêm củi lửa cho phương Tây, đặc biệt là Mỹ đang dùng lá bài Hồng Kông để công kích Bắc Kinh. Quốc Hội Mỹ từng đe dọa xóa bỏ các ưu đãi dành cho Hồng Kông nếu quân đội Trung Quốc can thiệp để khôi phục trật tự.
Dẫu sao thì, theo nhận định của hãng tin Pháp AFP hôm nay, bóng ma của cuộc đàn áp đẫm máu trên quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh nhắm vào những người biểu tình ủng hộ dân chủ năm 1989 vẫn gây ám ảnh tại Hồng Kông.
Trang thông tin chuyên biệt SinoInsider ghi nhận : "Vào lúc những người trẻ biểu tình chìm trong nỗi tuyệt vọng và cảnh sát Hồng Kông lại sẵn sàng hơn trong việc sử dụng vũ khí sát thương, khả năng tái diễn thảm kịch Thiên An Môn hoàn toàn có thật".
Trọng Nghĩa
******************
Mỹ : Trung Quốc phải giữ cam kết về các quyền tự do cho Hong Kong (VOA, 19/11/2019)
Hoa Kỳ hết sức quan ngại về tình hình bất ổn chính trị và bạo động ngày càng nghiêm trọng tại Hong Kong, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố hôm 18/11 và kêu gọi chính quyền Hong Kong có biện pháp rõ ràng giải quyết quan ngại của công chúng.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo phát biểu về vấn đề Hong Kong tại cuộc họp báo ở Bộ Ngoại giao
Ông Pompeo cũng nói thêm rằng đảng cộng sản Trung Quốc phải tôn trọng cam kết của mình đối với người dân Hong Kong về các quyền tự do.
"Chính quyền Hong Kong có trách nhiệm chính phải mang lại yên bình cho Hong Kong", ông Pompeo nói. "Bất ổn và bạo động không thể giải quyết chỉ bằng các nỗ lực thực thi luật pháp. Chính quyền phải có các bước rõ ràng giải quyết quan ngại của công chúng".
Người biểu tình Hong Kong phẫn nộ về điều mà họ xem là sự can thiệp của Trung Quốc vào các quyền tự do được hứa hẹn của Hong Kong khi lãnh thổ này được Anh trao trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997. Người biểu tình nói họ đang đáp lại việc cảnh sát dùng bạo lực thái quá.
Bất ổn ở Hong Kong đề ra thách thức lớn cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Bắc Kinh nói không can thiệp vào chuyện nội bộ của Hong Kong và quy trách nhiệm cho các nước phương Tây khuấy động bất ổn.
***************
Biểu tình Hong Kong : Người biểu tình đu dây trốn thoát (BBC, 19/11/2019)
Nhiều người biểu tình đu dây xuống để thoát khỏi trường đại học đang bị cảnh sát bao vây
Khoảng 100 người khác cố gắng rời khỏi Đại học Bách khoa đã phải đối mặt hơi cay và đạn cao su. Một số đã bị bắt giữ.
Nhà chức trách cho biết có 116 người bị thương trong vụ bạo lực hôm thứ Hai.
Trong tuần qua, khuôn viên trường đại học này đã trở thành chiến trường cho các biểu tình chống chính phủ.
Bạo lực là một trong những vấn đề tồi tệ nhất trong những tháng bất ổn vừa qua tại vùng lãnh thổ bán tự trị này thuộc Trung Quốc. Các cuộc biểu tình bắt đầu từ việc phản đối dự luật dẫn độ, và giờ đã phát triển thành các cuộc biểu tình chống chính phủ.
Trung Quốc đã cảnh báo rằng "đừng ai đánh giá thấp quyết tâm [của họ] để bảo vệ chủ quyền và sự ổn định của Hong Kong", và đại sứ Trung Quốc tại Anh nói rằng chính quyền trung ương sẽ không ngồi yên nếu tình hình trở nên "mất kiểm soát".
Hong Kong là một phần của Trung Quốc, và các cuộc biểu tình xảy ra là vì người dân lo sợ các quyền tự do đặc biệt mà lãnh thổ này được hưởng từ khi là thuộc địa cũ của Anh đang bị Bắc Kinh thu hẹp dần.
Hôm thứ Hai, Tòa án tối cao của Hong Kong đã ra phán quyết rằng lệnh cấm người biểu tình đeo mặt nạ là vi hiến. Luật cấm mặt nạ là một lệnh khẩn cấp thời thuộc địa được chính quyền áp dụng vào tháng 10, nhưng phần lớn người biểu tình phản đối nó.
Chính phủ Hong Kong cho biết bạo lực vào cuối tuần đã "làm giảm khả năng" các cuộc bầu cử quận có thể được tổ chức vào Chủ nhật như dự kiến, theo đài truyền hình RTHongkong. Trì hoãn hoặc hủy bỏ các cuộc bầu cử có thể làm gia tăng biểu tình.
Vương quốc Anh đã thúc giục "chấm dứt bạo lực và tất cả các bên nên đối thoại" trước các cuộc bầu cử. Trao đổi với BBC hôm thứ Hai, cựu Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt đã cáo buộc một số người biểu tình cố gắng "kích động một cuộc đối đầu quân sự với Trung Quốc".
Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Mike Pompeo kêu gọi chính phủ Hong Kong giải quyết các mối quan ngại của công chúng.
"Chính phủ Hong Kong chịu trách nhiệm chính trong việc đem lại yên bình cho Hong Kong. Tình trạng bất ổn và bạo lực không thể giải quyết chỉ bằng những nỗ lực của lực lưỡng thực thi pháp luật", ông Pompeo nói.
Cảnh sát vẫn đang bao vây trường đại học nơi hàng trăm người biểu tình được cho là bị mắc kẹt. Các sĩ quan đã ra lệnh cho người bên trong buông vũ khí đầu hàng. Một người biểu tình bên trong trường đại học nói với BBC rằng lượng thực, nước uống cả thiết bị sơ cứu đang cạn kiệt.
Trong khi đó, một đám cháy bùng phát trong khuôn viên trường và nhiều tiếng nổ lớn đã được nghe thấy, theo Bưu điện Hoa Nam.
Vào tối thứ Hai, một số nhân vật đặc biệt đã được cảnh sát cho phép vào khuôn viên trường để hòa giải và thuyết phục hàng chục người biểu tình rời đi. "Tình hình ngày càng trở nên nguy hiểm hơn", ông Jasper Tsang, một chính trị gia thân Bắc Kinh, cựu chủ tịch Hội đồng Lập pháp Hong Kong, nói với hãng tin Reuters ngay sau khi ông đến trường.
PolyU đã bị người biểu tình chiếm đóng trong vài ngày. Vào tối Chủ nhật, cảnh sát đã cảnh báo những người biểu tình là họ có đến 22g00 (21g00 giờ Việt Nam) để rời khỏi khuôn viên trường, nói rằng họ có thể sử dụng đạn thật nếu các cuộc tấn công tiếp tục.
Vào Chủ nhật, trường đại học cho biết khuôn viên đã bị "phá hoại nghiêm trọng".
Một số người biểu tình còn lại trong trường đại học đã tự nhận mình là sinh viên của trường nhưng không rõ chính xác con số thực tế là bao nhiêu.
Nước mắt tự hào
Nhiều phụ huynh có con mắc kẹt trong Đại học Bách khoa đã tham gia nhóm 200 người biểu tình ôn hòa vào tối thứ Hai ở phía đông Tsim Sha Tsui, một khu du lịch chỉ cách khuôn viên bị bao vây 300 m.
Bà Ng - người chỉ muốn cho biết họ của mình - mới biết con trai bà nằm trong số những người bị mắc kẹt trong trường vào tối Chủ Nhật và đã ở lại con đường gần trường đại học kể từ đó. "Thằng bé sợ hãi vì chưa bao giờ phải đối mặt với bất kỳ tình huống khẩn cấp nào như thế này".
Người mẹ mắt đẫm lệ tự hào về đứa con trai 18 tuổi của mình bất chấp hoàn cảnh. "Con trai tôi không khóc. Cậu bé mạnh mẽ và thích giúp đỡ người khác", cô nói. "Tôi nói với con trai tôi rằng con không làm gì sai và con là một đứa trẻ xuất sắc. Mẹ sẽ không trách con".
Bà bảo con ở lại trong khuôn viên trường và đợi bà đến đón. Bà Ng nói chính phủ nên chịu trách nhiệm về sự hỗn loạn ở Hong Kong.
"Chính phủ của chúng tôi ngày càng liều lĩnh hơn. Họ bỏ qua những yêu cầu rất cơ bản từ người dân !" bà nói. "Tôi không sinh ra ở Hong Kong nhưng tôi yêu Hong Kong rất nhiều ! Hong Kong là một nơi tuyệt vời nhưng nó đã biến thành thế này. Điều này làm tan nát trái tim tôi !"
*******************
Hồng Kông : 100 sinh viên Bách Khoa còn trong vòng vây cảnh sát (RFI, 19/11/2019)
Hôm 19/11/2019 vẫn còn cả trăm người biểu tình phản kháng, chủ yếu là sinh viên, trụ lại bên trong Đại học Bách khoa Hồng Kông bị cảnh sát bao vây từ ba ngày nay. Trưởng đặc khu Hồng Kông tiếp tục đòi người biểu tình "đầu hàng", trong lúc Bắc Kinh gia tăng các động thái hù dọa phong trào phản kháng, nhắc lại rằng sẽ không để Hồng Kông rơi vào trạng hỗn loạn.
Một số sinh viên rời khỏi khuôn viên đại học để đầu hàng cảnh sát Hồng Kông ngày 19/11/2019. Reuters
Phát biểu trong một cuộc họp báo vào sáng hôm nay, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga đã yêu cầu "những người biểu tình, bao gồm cả những kẻ bạo loạn" phải buông vũ khí và ra ngoài để "nhận chỉ thị từ cảnh sát". Bà cam kết họ sẽ được đối xử nhân đạo. Theo lời lãnh đạo Hồng Kông, đã có 600 người biểu tình rời khỏi khuôn viên trường Đại học Bách khoa, trong đó khoảng 200 người dưới 18 tuổi.
Thông tín viên RFI Florence de Changy tại Hồng Kông ghi nhận :
Từ hôm qua, cảnh sát cho phép nhân viên cứu hộ can thiệp, hàng chục sinh viên được đưa ra khỏi ký túc xá, nhiều người trên băng ca, một số bị sốc, một số rét run.
Ngoài ra, hơn 200 người phản kháng vị thành niên cũng đã rời được khu Đại Học nhờ sự can thiệp của một số nhân vật ôn hòa trong cánh thân Bắc Kinh.
Còn những người biểu tình trên 18 tuổi, chịu ra hàng, thì đã bị bắt giữ, trong lúc một số đã lén thoát được.
Một tia hy vọng nhỏ vào hôm nay : Lãnh đạo đặc khu, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga cho biết là đã đồng ý với ông Đặng Bỉnh Cường (Chris Tang), tân lãnh đạo cảnh sát vừa được đề cử, để tìm một lối thoát không bạo lực cho "sự cố Đại học Bách khoa".
Giọng điệu hòa hoãn hơn bình thường, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga nói thêm là "chính quyền (của bà) sẽ cư xử một cách nhân đạo đối với những người bị thương và những người vị thành niên".
Tuy nhiên, đại sứ Trung Quốc tại Luân Đôn Lưu Hiểu Minh một lần nữa đã lại cảnh cáo Hồng Kông với tuyên bố : "Nếu tình hình trở nên không kiểm soát được, chính quyền trung ương sẽ không khoanh tay đứng nhìn. Chúng tôi có đủ quyết tâm và sức mạnh để chấm dứt sự hỗn loạn đó".
Theo ghi nhận của hãng tin Anh Reuters, tình trạng bạo lực tại Đại học Bách khoa Hồng Kông (PolyU) là một cuộc đối đầu dài nhất và dữ dội nhất giữa người biểu tình với cảnh sát kể từ khi phong trào phản kháng bùng lên vào tháng 6.
Từ hôm Chủ Nhật, cảnh sát Hồng Kông đã bao vây khu đại học, bắt giữ tất cả những ai cố trốn khỏi nơi đó. Trong vòng vây chặt chẽ đó, tối hôm qua, hàng chục người biểu tình đã bất chấp nguy hiểm, buộc dây thừng từ một cây cầu rồi leo xuống đường nơi họ được bạn bè chờ sẵn chở đi bằng xe máy.
Dây chuyền người cứu viện các sinh viên bị bao vây
Hàng ngàn người Hồng Kông cũng đã đổ về khu đại học xá Đại học Bách khoa để tìm cách phá vỡ vòng vây cảnh sát, giúp những người bên trong trốn ra được. Xung đột đã nổ ra với lực lượng cảnh sát.
Đặc phái viên RFI Stéphane Lagarde tại Hồng Kông đã có mặt trong đoàn người tới giải cứu các sinh viên bị bao vây ở Đại học Bách khoa, và ghi nhận sự hình thành của cả một "dây chuyền người" khổng lồ bao quanh khu vực đại học :
"Với cảnh tượng khăn vải, dầu hỏa được chuyền từ tay này sang tay khác, đoạn xa lộ Cửu Long và các con đường chung quanh Đại học Bách khoa chỉ là một dây chuyền người khổng lồ vào tối thứ Hai này tại Hồng Kông.
Laurent Gayer, chuyên gia nghiên cứu phong trào nổi dậy trong thành phố tại trường Khoa Học Chính Trị Pháp Sciences Po, giải thích : "Họ chủ yếu là những thanh niên, chuyền tay nhau các chiếc ô, xăng dầu, khăn vải và chai không để làm bom xăng. Họ đang chế tạo vũ khí để đối phó với cảnh sát".
Gần bến phà, người biểu tình giận dữ đập phá lề đường, gạch đá bị gỡ ra, và từng viên được chuyền lên chiếc cầu vượt bắt ngang qua đại lộ để sẵn sàng chờ đợi cảnh sát.
Tim, đầu bếp trong một khách sạn gần đấy, giải thích rằng những người đó muốn cứu các sinh viên bên trong Đại Học. Anh cho biết rất buồn cho đám trẻ, buồn cho tương lai Hồng Kông.
Gần khu đại hoc bị cảnh sát bao vây, phố Tiêm Sa Chủy (Tsim Sha Tsui) dầy đặc khói cay. Một chủ tiệm vội vàng kéo hạ bức màn sắt của tiệm pizza, nhưng quá trễ, khách hàng khóc ròng trên đĩa bánh của mình. Anh rất bực tức vì công việc làm ăn bị phá hoại.
Nhưng không phải người bán hàng nào cũng bị thiệt. Một người Bangladesh bán bia tại đây đã vui mừng. Tất cả các thùng bia của ông đều đã được mua và được dây chuyền người nhanh chóng chuyển lên tuyến đầu".
Bắc Kinh gia tăng áp lực
Trong không khí căng thẳng này, Bắc Kinh gia tăng áp lực. Hôm thứ Hai, Tòa Án Tối Cao Hồng Kông bác bỏ lệnh cấm "mang khẩu trang đi biểu tình", vì lệnh này bị xem là vi phạm Hiến pháp Hồng Kông.
Hôm nay, một phát ngôn viên của Trung Quốc cho rằng chỉ có quốc hội Trung Quốc mới có thẩm quyền phán quyết "luật nào là phù hợp, luật nào là đi ngược" với Luật Cơ bản ( Hiến pháp ) của đặc khu.
Trước nguy cơ Trung Quốc dùng biện pháp mạnh để giải quyết khủng hoảng, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đưa ra hai lời kêu gọi : chính quyền Hồng Kông " ban hành các biện pháp minh bạch để đáp ứng nguyện vọng của người dân và tái lập ổn định", đảng Cộng sản Trung Quốc "phải tôn trọng những cam kết với người dân Hồng Kông, những người chỉ mong ước được sống trong tự do".
Trọng Nghĩa, Tú Anh
****************
Trung Quốc : Mỹ, Anh chớ can thiệp vào vấn đề Hong Kong (VOA, 18/11/2019)
Hôm 18/11, Đại sứ Trung Quốc tại Anh cho biết các nước ngoài, bao gồm cả Hoa Kỳ và Anh, nên ngừng can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Hong Kong khi những người biểu tình tiếp tục đối đầu với cảnh sát, theo Reuters.
Đại sứ Trung Quốc tại Anh Liu Xiaoming.
"Một số nước phương Tây đã công khai ủng hộ những kẻ phạm tội bạo lực cực đoan, Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua cái gọi là Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong để can thiệp một cách trắng trợn vào các vấn đề Hong Kong, đó là vấn đề nội bộ của Trung Quốc", Đại sứ Liu Xiaoming nói với các phóng viên.
"Chính phủ Anh và Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Anh đã công bố các báo cáo liên quan đến Trung Quốc, đưa ra những nhận xét vô trách nhiệm về Hong Kong. Điều tồi tệ hơn là một số chính trị gia người Anh thậm chí còn dự định trao (một) giải thưởng cho một nhà tuyên truyền chính cho nền độc lập của Hong Kong", đại sứ Trung Quốc cho biết thêm.
Trong khi đó hôm 17/11, Hoa Kỳ lên án việc sử dụng vũ lực bất hợp pháp ở Hong Kong và kêu gọi Bắc Kinh bảo vệ quyền tự do của người dân Hong Kong, một quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Donald Trump, cho biết sau khi những người biểu tình đối đầu với cảnh sát Hong Kong, trong khi người biểu tình bị cảnh sát giam lỏng tại trường đại học Bách Khoa.
Bạo lực bên ngoài trường Đại học Bách khoa Hong Kong.
"Chúng tôi lên án việc sử dụng vũ lực một cách vô lý và kêu gọi tất cả các bên kiềm chế bạo lực và tham gia vào cuộc đối thoại mang tính xây dựng", quan chức của Hoa Kỳ nói.
"Như Tổng thống đã nói, Hoa Kỳ mong muốn Bắc Kinh tôn trọng các cam kết của mình theo Tuyên bố chung Trung-Anh và để bảo vệ quyền tự do, hệ thống pháp lý và lối sống dân chủ của Hong Kong", Reuters dẫn lời quan chức Mỹ cho biết thêm.
Cảnh sát Hong Kong đã phong tỏa trường Đại học Bách khoa và những người biểu tình lan qua một khu phố du lịch, sau gần hai ngày liên tiếp đối đầu đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc đụng độ đẫm máu.
********************
Hàng chục ngàn người Việt ủng hộ cuộc tranh đấu của sinh viên Hong Kong (VOA, 18/11/2019)
Ước tính có đến hàng chục ngàn người Việt đang bày tỏ ủng hộ qua mạng xã hội cho cuộc tranh đấu vì dân chủ và tự chủ do các sinh viên Hong Kong tiến hành đã kéo dài 5 tháng nay, hiện đang bị cảnh sát địa phương trấn áp ngày càng mạnh tay.
Một nhà hoạt động giấu tên giương biểu ngữ ở Hà Nội kêu gọi Liên Hiệp Quốc "cứu giúp" Hong Kong, 18/11/2019
Tin tức được VOA cập nhật vào tối 18/11, giờ Hong Kong, cho biết cảnh sát vây hãm hàng ngàn nhà hoạt động tại trường Đại học Bách khoa Hong Kong (PolyU), bắn đạn hơi cay ngăn không cho họ thoát ra.
Cùng lúc, nhiều người biểu tình khác ở ngoài trường đại học lại kéo đến từ các phía tìm cách giải vây cho những người bị vây hãm.
Trong vòng hai ngày qua, theo quan sát của VOA, từ ngày 16 và 17/11, hàng chục ngàn người sử dụng mạng xã hội Việt Nam viết trên các trang cá nhân hoặc trong các diễn đàn rằng họ theo dõi từng giây từng phút những diễn biến cuộc đối đầu giữa một bên là các sinh viên Hong Kong không một vũ khí trong tay, và một bên là đội ngũ cảnh sát được trang bị đến tận răng.
Nhiều người Việt, trong đó có những Facebooker với ảnh hưởng lớn như nữ doanh nhân Lê Hoài Anh, nhà xã hội học Khuất Thu Hồng, chuyên gia về bình đẳng giới Nguyễn Vân Anh, các nhà báo Bạch Hoàn, Mai Quốc Ấn, Trương Châu Hữu Danh, nhà hoạt động Nguyễn Hồ Nhật Thành…, đã đổi hình đại diện của họ trên mạng xã hội với khung ảnh mang dòng chữ "Stand with Hong Kong" (Sát cánh cùng Hong Kong) hoặc "Pray for Hong Kong" (Cầu nguyện cho Hong Kong).
Trong các bài đăng trên trang cá nhân hoặc trong các diễn đàn có tổng cộng hàng trăm nghìn thành viên, gồm Bàn luận về Kinh tế - Chính trị, Góc nhìn Báo chí - Công dân, Nhật ký yêu nước…, họ vừa chia sẻ tin tức cập nhật vừa bày tỏ tình đoàn kết cũng như thể hiện sự cảm phục với các nhà tranh đấu Hong Kong.
Nữ doanh nhân Lê Hoài Anh, có tới hơn 320.000 người theo dõi Facebook, liên tục cập nhật về tình hình Hong Kong và viết rằng bà "xót thương" cho thế hệ trẻ Hong Kong.
Bà Hoài Anh cũng đưa ra quan điểm là trong con mắt bà, chính quyền Trung Quốc - mà bà cáo buộc là đã cài người vào cảnh sát Hong Kong để đàn áp sinh viên - phải bị xem như là một loại nhà nước "phát xít".
Nữ nhà báo Bạch Hoàn, với hơn 200.000 bạn và người theo dõi Facebook, gọi chính quyền Hong Kong là một "chính quyền tội phạm", và chính quyền Bắc Kinh là một "chính quyền khủng bố". Bà cũng đưa ra cảm nhận của cá nhân là thế hệ trẻ Hong Kong "sẽ không bao giờ lùi bước" vì họ chỉ có lựa chọn giữa "chết" hoặc là "tự do, dân chủ, nhân quyền".
Nhà báo Mai Quốc Ấn đổi ảnh đại diện để bày tỏ ủng hộ Hong Kong, 17/11/2019
Nhà báo Mai Quốc Ấn, có gần 70.000 bạn và người theo dõi, khẳng định rằng người HongKong đang tranh đấu cho "những giá trị sống cơ bản nhất về quyền làm người" và ông cho rằng mọi chuyện "chỉ thực sự tồi tệ" khi HongKong được trao trả về cho Trung Quốc vào năm 1997.
Ông Ấn cáo buộc rằng 100 năm dân chủ Hong Kong khi là thuộc địa của Anh "gần như bị xoá sạch" sau chừng hai thập kỷ nằm dưới sự cai quản của Trung Quốc. Gọi đó là "tà quyền", nhà báo này cảnh báo rằng ảnh hưởng của Trung Quốc đã và đang gây nhiều tai họa cho Việt Nam, người Việt cần nhìn vào Hong Kong để cảnh giác.
VOA nhận thấy những người nổi tiếng khác như MC Phan Anh hay ca sĩ Văn Mai Hương tuy không đăng các bài viết dài song cũng bày tỏ sự ủng hộ và thương cảm với giới tranh đấu Hong Kong.
Ông Phan Anh viết "Cầu nguyện cho chính nghĩa ! Cầu nguyện cho Hong Kong ! Cầu nguyện cho hòa bình, tự do và dân chủ trên toàn thế giới !" Nữ ca sĩ Văn Mai Hương nói bà cầu nguyện cho Hong Kong và thấy "đau lòng" khi đọc báo, xem các hình ảnh về Hong Kong trong mấy ngày qua.
Các bài viết trên hoặc có nội dung tương tự được chia sẻ nhiều trong các diễn đàn, thu hút hàng nghìn lời bình luận. Theo quan sát của VOA, đại đa số những thành viên diễn đàn nhìn giới tranh đấu Hong Kong với con mắt "cảm phục" vì họ "đang quyết tử cho một nền dân chủ", thể hiện cách sống được xem là "xứng đáng một kiếp người".
Nhiều người cổ vũ rằng các bạn trẻ và nhân dân Hong Kong "hãy đoàn kết lại" để vượt qua khó khăn và "giành lấy cho bằng được thứ quí nhất về cho toàn thể nhân dân Hong Kong".
Kèm theo đó là hàng trăm lời bình lên án "cộng sản Trung Quốc tàn độc" đang "xâm chiếm Hong Kong", cũng như đòi Trung Quốc rút binh lính và để Hong Kong tự chọn lựa chế độ của mình.
Ca sĩ Văn Mai Hương bày tỏ xót thương cho những người đấu tranh ở Hong Kong, 16/11/2019
Trong số các cuộc thảo luận, đôi khi xuất hiện một số ít ý kiến lạc lõng cho rằng những người biểu tình Hong Kong đang gây hại cho đời sống và nền kinh tế của chính vùng lãnh thổ khi "làm loạn".
Đáp lại những ý kiến dạng này, nhiều người tỏ ý thương hại cho những ai không hiểu được giá trị lớn lao của dân chủ, nhân quyền.
Nhà văn, võ sư Đoàn Bảo Châu, Facebooker có hơn 115.000 bạn và người theo dõi, phân tích rằng "không nên" so sánh thế hệ trẻ Hong Kong với thế hệ trẻ Việt Nam.
"Con người Việt Nam nói chung đang ở một cảnh giới tồn tại thấp kém hơn người Hong Kong nhiều", ông Châu viết.
"Không phải chỉ thế hệ trẻ Việt Nam mà thế hệ hệ lớn tuổi cũng chưa bao giờ được biết đến thế nào là tự do dân chủ thực sự, cho nên người ta không thể hiểu tại sao người Hong Kong lại có thể sẵn sàng đổ máu để bảo vệ một giá trị ‘xa vời’ đến vậy", theo ông Châu.
Trình bày khái quát về giá trị này, ông Châu viết : "Con người sinh ra phải được bình đẳng, quan chức mà không mang lại lợi ích cho nhân dân thì đáng vứt đi. Một chế độ chính trị tốt thì phải tôn trọng quyền con người và nhiệm vụ của thể chế ấy là phục vụ nhân dân, giải phóng sức sáng tạo và lao động, sự tự do tinh thần, tư tưởng của nhân dân, đưa đất nước đi lên".
Dưới góc nhìn của ông Châu, người trẻ Hồng Kông "đã được tắm trong bầu không khí tự do dân chủ thực sự", nên trước mối hoạ bị Trung Quốc cộng sản tước đi những giá trị ấy, "họ quyết phải bảo vệ cho dù máu và nước mắt đã chan hòa xứ sở của họ".
Do sự khác biệt quan trọng này, nhà văn-võ sư Đoàn Bảo Châu nhận định : "Sẽ còn lâu lắm trước khi Việt Nam có được cả một thế hệ hiểu thế nào là tự do dân chủ và quyết tâm đấu tranh vì những điều đẹp đẽ ấy".
Lúc này, tin tức trên báo chí nhà nước Việt Nam cho hay Bộ Ngoại giao Việt Nam ngày 18/11 "đã hỗ trợ 40 sinh viên đại học và sau đại học tại Hong Kong về nước an toàn".
Một nhóm nữa gồm 10 sinh viên Việt Nam và một số giáo viên, giảng viên "đang ở tại các khu vực an toàn", Bộ Ngoại giao cho biết thêm.
Bộ cũng chỉ đạo Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hong Kong và Macau "sẵn sàng triển khai các biện pháp bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết", tin cho hay.
Tối thứ sáu 16/8/2019, tại hai thành phố Melbourne và Sydney, Úc, những người ủng hộ Bắc Kinh đã tấn công người ủng hộ tự do cho Hồng Kông.
Những hình ảnh bạo động được nhanh chóng thông tin giúp dư luận Úc nhận rõ bản chất của cộng sản Bắc Kinh tạo quan tâm đến tình hình đấu tranh tại Hồng Kông.
Những hình ảnh bạo động của cảnh sát Hồng Kông được nhanh chóng thông tin giúp dư luận Úc nhận rõ bản chất của cộng sản Bắc Kinh
Cảnh sát Melbourne cho biết hai người ủng hộ Bắc Kinh đã bị lập biên bản vì bạo hành người biểu tình, cả hai sẽ bị truy tố vì vi phạm luật Úc.
Sáng hôm sau thứ bảy 17/8/2019, tại Melbourne hằng trăm người người Hoa, Tân Cương, Tây Tạng, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam và Úc tập họp trước Thư viện tiểu bang và sau đó đồng hành quanh thành phố Melbourne vừa lên án hành vi bạo hành của phía ủng hộ Bắc Kinh vừa lên tiếng ủng hộ người biểu tình Hồng Kông (We love Hong Kong).
Trong vòng 2 tiếng cuộc biểu tình đồng hành diễn ra khá ôn hòa. Nhiều người đứng xem, chụp hình, quay phim, biểu lộ ủng hộ đoàn biểu tình. Các đài truyền hình, báo chí, nhiều Facebook và Twitter đưa tin, hình ảnh về cuộc biểu tình.
Đáng tiếc cảnh sát phải bắt một thanh niên gốc Hoa đứng trước đoàn biểu tình chửi bới và tịch thu một lá cờ đỏ 5 sao vàng Trung Quốc.
Hăm dọa từ giới chức Trung Quốc
Theo tin ABC, Đại sứ Trung Quốc tại Úc, ông Cheng Jingye, chính thức ra tuyên bố đe dọa người ngoại quốc (như chúng ta) không được hỗ trợ Hồng Kông và can thiệp vào chuyện nội bộ của Bắc Kinh.
Ông quên rằng ông đang ở trên đất Úc, một xứ sở của tự do, mọi người đều có quyền tự do bày tỏ quan điểm chính trị và đa số người biểu tình hôm thứ Bảy đều là công dân Úc.
Đài ABC trước đây đã tường trình về việc việc tòa đại sứ Trung Quốc thông qua Hiệp hội Học sinh Học giả Trung Quốc (Chinese Students’ and Scholars’ Association – CSSA) tổ chức chuyên chở hàng ngàn sinh viên từ các thành phố khác lên Quốc hội Canberra chào mừng Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường thăm Úc vào tháng 3/2017.
Theo ABC, Đại sứ Trung Quốc đã tài trợ cờ, thức ăn, phương tiện di chuyển, luật sư hỗ trợ và cả giấp "chứng nhận tham gia" để khi các sinh viên này khi tốt nghiệp về nước có thể sử dụng xin việc làm.
Lời đe dọa của ông Cheng gợi nhớ chuyện cũ đâu chừng cũng có bàn tay Đại sứ Trung Quốc trong cuộc biểu tình đầy bạo động vào tối thứ Sáu.
Bởi thế chúng ta không thể làm ngơ để Bắc Kinh công khai lợi dụng tự do tại Úc tài trợ tổ chức các cuộc biểu tình phản đối người đấu tranh Hồng Kông và bạo động vi phạm luật Úc ngay trên nước Úc.
Không thể có Thiên An Môn thứ hai…
Được đài ABC phỏng vấn ông Nguyễn Thế Phong, phó chủ tịch Cộng Đồng Victoria cho biết rất "kinh hoàng" thấy cảnh phe thân Trung Quốc tấn công các nhà hoạt động dân chủ ủng hộ Hồng Kông vào tối thứ Sáu vừa qua.
Ngày 17/8/2019, hàng trăm người người Hoa, Tân Cương, Tây Tạng, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam và Úc tập họp trước Thư viện tiểu bang lên án hành vi bạo hành của phía ủng hộ Bắc Kinh và lên tiếng ủng hộ người biểu tình Hồng Kông (We love Hong Kong) và sau đó diễu hành quanh thành phố Melbourne.
Hành vi bạo động của phe thân Trung Quốc làm ông lo sợ cũng như những lời đe dọa từ phía nhà cầm quyền cộng sản Bắc Kinh, dàn quân sát biên giới Hồng Kông, tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực, cho cảnh sát đàn áp người biểu tình, ông Phong cho ABC biết :
"Chúng tôi rất quan tâm đến những gì Trung Quốc đe dọa gần đây. Chúng tôi vẫn còn một ký ức rất sâu đậm về Thiên An Môn. Chúng tôi không muốn Thiên An Môn xảy ra ở Hồng Kông".
Chúng tôi là nạn nhân…
Ông Nguyễn Văn Bon chủ tịch Cộng đồng người Việt tại Úc cho Đài ABC biết nhiều người tham gia cuộc biểu tình là "nạn nhân của chế độ cộng sản" :
"Chúng tôi sát cánh bên nhau thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của chúng tôi (cho người đấu tranh tại Hồng Kông), để bảo vệ các giá trị dân chủ và đó là trách nhiệm của chúng tôi".
Đại diện các cộng đồng Tây Tạng, Tân Cương, Trung Hoa và Việt Nam lên tiếng tố cáo sự tàn ác của nhà cầm quyền cộng sản đối với người dân và nhất là đối với những người đấu tranh cho tự do tại các quốc gia này.
Một người biểu tình gốc Hoa nói với tôi : "Anh biết về cuộc chiến ở Việt Nam, cũng như ở nước anh (Trung Hoa), hằng triệu người miền Nam đã bị cộng sản giết".
Tôi nói với anh ấy : "Không chỉ ở miền Nam, ngay ở miền Bắc, trong cuộc cải cách ruộng đất lên đến nửa triệu người là nạn nhân của cuộc cải cách cách ruộng đất và ngày nay cộng sản vẫn đàn áp bất kể người miền Nam hay miền Bắc".
Anh ta đồng ý và cho biết : "Nơi nào có cộng sản, nơi đó có máu đổ và vì thế chúng ta phải hỗ trợ cho Hồng Kông đừng để xảy ra một Thiên An Môn thứ hai".
Bởi thế sau 30/4/1975, hằng triệu người đã bỏ nước ra đi, hằng trăm ngàn thuyền nhân đã đến được Hồng Kông và từ đó được định cư ở các quốc gia tự do.
Và cũng bởi thế thật khó làm ngơ nếu người Việt yêu chuộng tự do và từng nhờ ơn Hồng Kông, không sát cánh cùng người dân Hồng Kông để họ bị cộng sản Bắc Kinh xuống tay đàn áp, như từng làm tại Thiên An Môn.
Vinh danh cờ vàng
Ngoài việc phỏng vấn Đài ABC còn đưa hình ông Nguyễn Văn Bon đằng sau là những lá cờ vàng.
Các đài truyền hình, trang mạng báo chí, nhiều Facebook và Twitter, hôm thứ bảy 17/08/2019, đưa tin về cuộc biểu tình, hình ảnh cờ vàng loan tỏa khắp nơi, một dịp để chúng tôi vinh danh cờ vàng một biểu tượng cho tự do.
Ông Nguyễn Thế Phong đại diện cho cộng đồng Việt Nam cũng lên án hành động xâm lược trắng trợn Bãi Tư Chính và Biển Đông của Trung Quốc và kêu gọi mọi người hành động để bảo vệ lãnh thổ lãnh hải Việt Nam.
Hồng Kông loạn cộng sản tan ?
Một người bạn của tôi chia sẻ suy nghĩ lo âu về việc Bắc Kinh thảm sát Hồng Kông. Nhưng đồng thời anh lại suy nghĩ nếu chuyện xảy ra thì cả thế giới sẽ tảy chay Bắc Kinh, trong hoàn cảnh chiến tranh thương mãi và khủng hoảng Biển Đông, Trung Quốc sẽ tan tành và như thế cộng sản Việt Nam cũng sẽ tan theo.
"Hồng Kông loạn cộng sản tan" có thể gây tranh cãi. Nhưng chắc chắn một điều khi cộng sản Bắc Kinh hay Hà Nội thảm sát người đấu tranh thì người Việt hải ngoại sẽ đồng loạt xuống đường sát cánh đấu tranh cho một Trung Hoa tự do, một Việt Nam tự do.
Đồng thời việc chúng ta cần làm là không có thảm sát nhưng "Hồng Kông tự do cộng sản tan". We love Hong Kong.
Melbourne, Úc Đại Lợi, 20/08/2019
Nguyễn Quang Duy
---------------------------
Mời quý vị vào google drive của chị Nguyễn Anna và của anh Lê Trung để xem hình :
- Cộng đồng người Việt tự do yểm trợ cuộc biểu tình của người Hồng-kông hôm thứ Bảy 17/08/2019
