 | Tổng quan: | 3053889 |
"Chúng tôi cùng đồng hành với Trần Huỳnh Duy Thức để yêu cầu Nhà nước Việt Nam phải thượng tôn pháp luật"
Giáo xứ Song Ngọc và Linh mục Nguyễn Đình Thục kêu gọi trả tự do cho tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức. Courtesy : Facebook Nguyễn Đình Thục
Tính đến ngày 6/9, tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đã tuyệt thực được 24 ngày, và ông tuyên bố vẫn tiếp tục tuyệt thực để phản đối đòi hỏi từ phía công an rằng ông sẽ được đặc xá nếu như ông nhận tội, cũng như trại giam hạn chế đối với thư tín của ông gửi ra ngoài.
Đài RFA có cuộc trao đổi với bà Trần Thị Diệu Liên, chị gái của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức ; cựu tù nhân lương tâm Lê Thăng Long, là người cũng đã bị bắt và bị tuyên án tù trong cùng vụ án với tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức ; và tù nhân nhân quyền-Blogger Nguyễn Ngọc Già để biết thêm thông tin về sự sống còn của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, mà không ít người ưu ái gọi ông là "Nelson Mandela Việt Nam".
Trước hết, bà Trần Thị Diệu Liên chia sẻ về chuyến thăm gặp mới nhất vào ngày 31 tháng 8 vừa qua.
Bà Trần Thị Diệu Liên : Chuyến đi thăm vào ngày 31 tháng 8 là chuyến đi ngoài tiêu chuẩn của gia đình. Trong tháng 8 thì gia đình đã đi thăm vào ngày 18/8 rồi. Và tại thời điểm đó, Thức tuyên bố tuyệt thực từ ngày 14/8. Chúng tôi muốn thực hiện chuyến đi ngoài tiêu chuẩn là vì gia đình rất quan tâm đến tình hình sức khỏe của Thức. Gia đình đã nhiều lần gọi điện thoại liên tục đến trại giam để hỏi về tình hình sức khỏe của em mình, nhưng chúng tôi hoàn toàn không có một thông tin nào từ trại giam, và chúng tôi quyết định đi. Chúng tôi cũng muốn cần có một gặp giữa gia đình với ban lãnh đạo của trại giam là để tìm hiểu và yêu cầu họ hãy ngưng đàn áp Thức, để dẫn đến tình trạng Thức phải tuyệt thực.
Trước khi lên đường thì chúng tôi vẫn trên tinh thần là sẽ động viên Thức để Thức ngừng tuyệt thực. Thật sự, khi chúng tôi gặp Thức, chúng tôi thấy Thức tuyệt thực là không phải đòi hỏi tự do cho riêng mình, mà Thức đòi hỏi công lý ở Việt Nam phải được thực thi. Điều đó, chúng tôi đã biết suốt bao nhiêu năm Thức dấn thân, cho nên mặc dù là rất xót xa và rất thương em của mình, nhưng mà chúng tôi đành quyết định và phải đồng hành hỗ trợ cùng với Thức trên con đường đấu tranh này. Từ hôm đó đến nay thì gia đình không nhận được thông tin gì về Thức hết.
Hòa Ái : Và bây giờ, một câu hỏi dành cho Blogger Nguyễn Ngọc Già, ông nhận định như thế nào về tình trạng các tù nhân lương tâm, trong thời gian gần đây phải tuyệt tực để phản đối cách hành xử hà khắc của trại giam, qua trường hợp tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, hay Blogger Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh ?
Blogger Nguyễn Ngọc Già : Theo ý kiến của tôi thì chúng ta phải thấy nhà tù là nơi thực thi pháp luật. Nhưng tình trạng hiện nay tại các nhà tù làm người dân hình dung về một hang ổ dùng để tra tấn, đày đọa, và ghê sợ nhất đó là sự trả thù được thực hiện tại các nhà tù. Tôi cho đó là tín hiệu SOS mà nhà cầm quyền Việt Nam phải lưu tâm. Bởi vì, Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm thuộc Liên Hiệp Quốc, được hàng trăm quốc gia công nhận, không thể để tình trạng vô pháp như vậy được.
Bên cạnh đó, còn có Thông tư 27 của Bộ công an, có hiệu lực từ ngày 06/10/17, tức là còn rất mới, do ông Tô Lâm ký, quy định về quy tắc ứng xử của Công an Nhân dân. Trong đó, điều 4 và điều 7 quy định rất rõ, nhưng thực tế thì giới công an không thi hành ; do đó, trại tù Nghệ An đặt ra luật lệ riêng. Với tư cách là người đã từng ở tù, tôi khẳng định toàn bộ tất cả trại tù trên toàn quốc hiện nay, mỗi giám thị là một lãnh chúa ; họ tự đặt ra luật riêng. Điều đó, chính là họ đang làm xói mòn lòng tin của dân chúng dành cho nhà cầm quyền, chứ không phải do thế lực thù địch nào cả.
Còn riêng về chị Quỳnh và anh Thức thì hình thức tuyệt thực giống nhau, nhưng nội dung khác nhau. Chị Quỳnh tuyệt thực để phản đối trại tù dùng "tù trị tù" để sỉ nhục nhân phẩm và đe dọa sinh mạng của mình. Trong khi anh Thức tuyệt thực để yêu cầu nhà cầm quyền phải thượng tôn pháp luật. Anh Thức nhấn mạnh rằng dù có đặc xá thì anh ấy cũng không chấp nhận, bởi đơn giản là anh Thức không có tội. Do đó, đặc xá dù ở gốc độ nào chăng nữa thì vẫn đồng nghĩa là có tội ; trong khi những những cớ trước đây, mà mọi người thấy để kết tội anh Thức, thì đó là những quan điểm khác biệt không trai lại với lợi ích của quốc gia, dân tộc.
Trong tất cả các bộ luật hiện hành, không có một bộ luật nào mà có bất kỳ điều, khoản nào buộc người tù phải nhận tội thì mới được thả. Do đó, ép anh Thức nhận tội thì không chỉ vô pháp, vô lý mà còn là tư duy quá lạc hậu.
Tóm lại, việc anh Thức tuyệt thực là anh ấy đang đòi hỏi chung, chứ không phải cho cá nhân anh ấy. Vì lẽ đó, tôi nghĩ rằng tuyệt thực là phương pháp cuối cùng của những người đấu tranh ôn hòa, nhưng nó chỉ có giá trị đối với những xứ sở tồn tại quyền con người. Rất tiếc, ở Việt Nam thì chúng ta vẫn đang phải đấu tranh cho điều đó.
Cư dân mạng đăng tải hình ảnh kêu gọi Việt Nam trả tự do cho tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức. Courtesy : Facebook Trần Huỳnh Duy Tân
Hòa Ái : Xin được trở lại với bà Trần Thị Diệu Liên. Thưa bà, sau chuyến thăm của gia đình đến gặp ông Trần Huỳnh Duy Thức vào ngày 31/8 thì gia đình đã kêu gọi người dân cùng tham gia tiếp sức cho ông Trần Huỳnh Duy Thức để đấu tranh cho tự do nhân quyền của Việt Nam. Bà cảm nhận thế nào khi có rất nhiều người ủng hộ việc đấu tranh bằng hình thức tuyệt thực và bà có nghĩ rằng phong trào đồng hành này sẽ có tác động hiệu quả đến Chính quyền Việt Nam trong việc trả tự do cho em trai của bà ?
Bà Trần Thị Diệu Liên : Gia đình chúng tôi rất ấm lòng khi biết rằng có rất nhiều người đang đồng hành cùng đi trên con đường với Thức. Và tôi cũng tin rằng Thức rất là vui và vững tin khi biết được rằng bên ngoài có những người bạn cũ, những người bạn mới và có những người chưa từng quen biết và họ đang tiếp sức và tiếp lửa để cùng đi trên con đường với Thức.
Còn về việc có nghĩ được rằng động thái của Chính quyền Việt Nam như thế nào, thì tôi có suy nghĩ như thế này : Về việc Thức được tự do thì tôi nghĩ rằng ai cũng mong muốn điều đó hết. Việc Thức có tội hay không thì tôi nghĩ cũng đã có câu trả lời. Việc mà gia đình đang quan tâm lúc này không phải là Thức được thả ra như thế nào, thả ra làm sao mà việc gia đình chúng tôi quan tâm là về sức khỏe của Thức, và chúng tôi làm sao để Thức có thể tiếp tục thực hiện được những ước mơ, hoài bão mà Thức luôn dành cho Việt Nam. Và, tôi cũng rất tin tưởng vào sức mạnh của người dân, khi chúng ta biết kết hợp cùng nhau lên tiếng đòi hỏi một điều chính đáng bằng cách thức ôn hòa, thì lúc đó chính quyền phải biết lắng nghe và đối thoại.
Hòa Ái : Xin thưa với ông Lê Thăng Long, theo như phân tích pháp lý của Luật sư Ngô Ngọc Trai, Luật sư Ngô Ngọc Trai, là luật sư tư vấn cho gia đình của ông Thức, thì ông Trần Huỳnh Duy Thức phải được trả tự do. Nhưng, có một mấu chốt ở chỗ, như Luật sư Lê Công Định cho rằng Chính quyền Hà Nội không muốn làm việc này, bởi vì như thế thì sẽ buộc phải trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện đối với những người đang bị bắt giam vì tội "lật đổ chính quyền nhân dân" theo Điều 79 Bộ luật Hình sự năm 1999. Ông dự đoán như thế nào về sự tự do của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, thưa ông ?
Ông Lê Thăng Long : Thật sự, mọi người đều mong anh Thức được về sớm nhất, và điều đó chỉ xảy ra khi nhà cầm quyền nhận thấy được : thứ nhất là người ta cũng hiểu ra, thứ hai là người ta cảm thấy yên tâm khi anh Thức ra thì anh Thức không gây nguy hại gì cho họ.
Theo tôi, vụ án của anh Thức và chúng tôi thì có những nhận định sai và dẫn đến kết án sai. Thứ hai, anh Thức từ khi thụ án đến giờ luôn thể hiện là một người rất nghiêm túc, không có tội thì không nhận. Thứ ba, theo Bộ luật Hình sự mới thì cần phải trả tự do cho anh Thức đúng luật, Nhà nước Việt Nam cần phải thực hiện điều đó. Thứ tư là từ cả một quá trình trước giờ những phản hồi của anh Thức ra bên ngoài nhà tù ; bao gồm thư từ, tất cả mọi thứ đều hết sức ôn hòa và hết sức vì quyền lợi của đất nước, của dân tộc và của tất cả mọi người ; cho nên không có việc gì phải giữ anh Thức nữa.
Tôi mong rằng và tôi nghĩ rằng việc trả tự do cho anh Thức sẽ sớm xảy ra. Có thể có một bước tiến ban đầu, vì giữ thể diện hay gì đó, thì sẽ thả anh Thức ra với hình thức chẳng hạn như chữa bệnh. Đó cũng là một bước tiến để chúng ta đạt tới một giải pháp tổng thể hơn, không những cho anh Thức mà cho tất cả mọi tù nhân lương tâm, cũng như cho đất nước của chúng ta để hướng tới dân chủ, văn minh thật sự tốt đẹp hơn.
Hòa Ái : Xin được chân thành cảm ơn bà Trần Thị Diệu Liên, ông Lê Thăng Long và Blogger Nguyễn Ngọc Già dành thời gian tham gia buổi hội luận này.
Tham khảo toàn bộ cuộc hội luận :
https://www.facebook.com/RFAVietnam/videos/1419885658155334/
Hòa Ái thực hiện
Nguồn : RFA, 06/09/2018
Nhiều người tuyệt thực tiếp sức cùng anh Trần Huỳnh Duy Thức (RFA, 02/09/2018)
Ngày 2/9/2018, hàng chục người tuyên bố nhịn ăn ít nhất 1 ngày để đồng hành cùng tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức hiện đang tuyệt thực ngày thứ 20 trong Trại giam số 6 - Thanh Chương, Nghệ An để yêu cầu nhà nước Việt Nam thượng tôn pháp luật và trả tự do cho ông căn cứ vào Bộ luật hình sự mới có hiệu lực hồi đầu năm.
Nhà hoạt động Lê Thăng Long (trái) và Phạm Bá Hải tham gia tuyệt thực ủng hộ tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức - Courtesy FB Lê Thăng Long & Hai Ba Pham
Phong trào tiếp sức tuyệt thực cùng Trần Huỳnh Duy Thức
Hôm 1/9, gia đình của tù nhân lương tâm hiện đang thụ án 16 năm tù giam với cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" kêu gọi người dân cùng tham gia tiếp sức cho ông ‘để đấu tranh cho sự tự do nhân quyền của Việt Nam’.
Bà Trần Thị Diệu Liên, chị gái của ông Trần Huỳnh Duy Thức, người đến Trại giam số 6 để thăm gặp ngày 31/8/2018 nói như sau :
"Gia đình cũng muốn đi cùng với Thức trên con đường này, những việc Thức làm không chỉ là trách nhiệm của riêng Thức mà là trách nhiệm của cả một dân tộc.
Cho nên gia đình muốn thực hiện trách nhiệm của mình thông qua cách đồng hành tuyệt thực cùng với Thức. Thông qua việc này, gia đình muốn mọi người biết đến Thức và những cái mong ước Thức dành cho Việt Nam và chúng ta cùng nhau biến cái đó thành sự thật".
Trên trang Facebook của nhà hoạt động Lê Bảo Nhi hiện đang sinh sống tại Sài Gòn cũng có thông báo phát động "Phong trào tiếp sức tuyệt thực cùng Trần Huỳnh Duy Thức" với mục tiêu "thượng tôn pháp luật qua việc đòi tự do ngay lập tức cho anh".
Căn cứ vào khoản 3, Điều 109 của Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực hồi đầu năm 2018 về hành vi "chuẩn bị phạm tội" liên quan đến cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân", theo đó mức hình phạt tù chỉ từ 1 năm đến 5 năm, xét trong trường hợp của ông Thức đã phải ngồi tù qua 9 năm thì việc trả tự do cho ông là cần thiết.
Mỗi người tham gia sẽ nhận 1 ngày để nhịn ăn bắt đầu từ 1/9, chụp ảnh cùng tấm biển ghi khẩu hiệu "Free T.H.D.Thuc" và đăng tải lên Facebook cá nhân. Tính đến tối ngày 2/9 số người đăng ký đã kín lịch đến 26/09/2018.
Theo thông báo này, "cuộc tiếp sức tuyệt thực này có thể kéo dài một vài tháng, và cũng có thể lên đến vài năm cho đến khi nào Trần Huỳnh Duy Thức được thả vô điều kiện".
Tuyệt thực là phương thức duy nhất của tù nhân lương tâm
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức. Courtesy FB Tiếp sức tuyệt thực free THD Thức
Doanh nhân Lê Thăng Long, cựu tù nhân lương tâm, người chịu án 5 năm trong cùng vụ với ông Trần Huỳnh Duy Thức giải thích với chúng tôi rằng, tuyệt thực là ‘vũ khí’ cuối cùng mà người tù chính trị dùng đến để chống lại áp bức trong trại giam.
"Ngay sau khi xử sơ thẩm, lúc tôi đang còn bị tạm giam thì có làm đơn để kháng án lên phúc thẩm thì tôi đã tuyệt thực 10 ngày và trước khi phiên tòa phúc thẩm xảy ra thì tôi cũng đã tuyệt thực 11 ngày. Trong điều kiện chúng tôi ở trong tù thì gần như phương tiện duy nhất để phản kháng đó là tuyệt thực.
Tuy nhiên ngay khi chúng tôi được chuyển về trại giam Xuân Lộc ngay khi bản án có hiệu lực thì tôi cũng tiếp tục tuyệt thực để phản đối, tuy nhiên anh Thức và anh Định cùng tôi lúc đó ở chung tại Xuân Lộc đã ngăn cản và nói cần giữ sức khỏe để tiếp tục đấu tranh.
Và vì sao anh Thức phải dùng đến phương thức tuyệt thực ? Như chúng ta đã biết đây là lần tuyệt thực thứ hai. Anh Thức là người hiểu rất rõ về sự an toàn tính mạng và sức khỏe, anh hiểu rất rõ cái nguy hiểm và sự cần thiết phải tồn tại, nhưng không còn cách nào khác ngoài phương thức cuối cùng mà anh phải dùng đến, thông qua đó chúng ta cũng hiểu và cần có sự lên tiếng và hỗ trợ ảnh", ông Lê Thăng Long nói với chúng tôi vào chiều 2/9 sau khi ông nhịn ăn vào một ngày trước đó để đồng hành với người đồng sự của mình.
Tuy nhiên, ông Lê Thăng Long vẫn đề nghị cựu Tổng Giám đốc công ty Internet One Connection có trụ sở ở Singapore dừng tuyệt thực để bảo toàn tính mạng và "chúng tôi sẽ tiếp sức với anh để ủng hộ anh đấu tranh cho việc thượng tôn pháp luật và nhất là trả tự do sớm nhất cho anh căn cứ vào bộ luật mới".
Cựu tù nhân lương tâm Bùi Thị Minh Hằng, một người từng tuyệt thực dài ngày trong trại giam để phản đối những bất công, nói với Đài Á Châu Tự Do hôm 23.8 rằng có những lúc người tù có án "an ninh quốc gia" phải bất chấp thân thể trước những chà đạp của trại giam.
"Như bản thân tôi dùng những vật sắc nhọn rạch trên cơ thể mình những vết cắt để thể hiện việc chống lại những áp bức, tôi đã từng dùng mẩu dao lam, kềm cắt để rạch.
Đối với người tù chính trị, tôi cho rằng chúng ta đều phải thể hiện cho họ thấy rằng chúng ta không cần cơ thể của chúng ta nữa, một khi chúng ta bị chà đạp, đày đọa và điều mà chúng ta đòi hỏi đó là họ phải tuân thủ luật pháp.
Trong quá trình như thế thì tôi cho rằng cái để thúc đẩy nhanh hơn và tạo hiệu ứng tốt cho những người hy sinh trong tù đấy là thông tin ở bên ngoài.
Chúng ta ở bên ngoài phài dùng truyền thông để gây sức ép đó mới có thể yểm trợ cho người ở bên trong", bà Hằng khẳng định.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức, sinh năm 1966, nguyên là Tổng Giám đốc Công ty Dịch vụ điện thoại Internet One Connection thành lập ở Singapore khoảng năm 2002, nắm giữ giao thức gọi điện thoại qua Internet với mức phí rất rẻ được xem là tiền thân của các ứng dụng sau này như Viber, Skype…
Năm 2009, ông Thức bị bắt với cáo buộc ban đầu là "trộm cước viễn thông", tuy nhiên sau đó bị chuyển tội danh thành "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".
Ông Thức bị tuyên án 16 năm tù giam trong phiên tòa đầu năm 2010. Tổ chức Ân xá quốc tế sau đó gọi phiên tòa là "sự nhạo báng công lý".
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức nhiều lần từ chối lời đề nghị đi định cư ở Hoa Kỳ hay Âu Châu, và tuyên bố "ở lại để cống hiến và phục vụ cho đất nước".
*******************
Thư ngỏ kêu gọi nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam trả tự do cho anh Trần Huỳnh Duy Thức
Tỳ kheo : Thích Ngộ Chánh
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Kính thưa tất cả quý Phật Tử Việt Nam !
Tính đến ngày hôm nay, ngày 2/9/2018, một Phật tử thiện tâm luôn hướng về Phật pháp, đang tuyệt thực trong chốn lao tù cộng sản đã 20 ngày, đó là anh Trần Huỳnh Duy Thức. Anh Thức tuyệt thực với mục đích yêu cầu nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam phải thượng tôn pháp luật.
Việc làm này của anh Thức hết sức cao cả, anh đấu tranh không phải cho riêng anh, cho gia đình anh, mà anh đấu tranh cho sự tự do, dân chủ, cho tất cả mọi người dân Việt Nam nói chung, bao gồm cả Phật tử chúng ta.
Vì vậy, tôi tha thiết kêu gọi tất cả thiện nam tín nữ, là Phật tử Việt Nam, hãy làm một việc cụ thể, thiết thực để đồng hành, sẻ chia, tiếp ngọn lửa thương yêu, nguyện cầu cùng với anh Trần Huỳnh Duy Thức yêu cầu nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam buộc phải thượng tôn pháp luật.
Chúng ta có thể đồng hành cùng anh Thức bằng cách mà quý vị thấy thiết thật nhất.
Kính chúc quý vị vô lượng an lạc trong ánh hào quang của mười phương Chư Phật.
Nam Mô Công Đức Lâm Bồ Tát Ma Ha Tát.
Đồi thông Phương Bối ngày 02/09/2018
Trân trọng !
Tỳ kheo : Thích Ngộ Chánh
Một nguồn tin từ thân nhân của ông Nguyễn Bắc Truyển cho biết, ông đang chuẩn bị viết đơn gửi Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao và Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, bày tỏ nguyện vọng hai cơ quan này kháng nghị bản án đã tuyên đối với ông. Lý do : Kết luận trong bản án, quyết định của Tòa án không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức (trái) và Nguyễn Bắc Truyển (phải)
Điểm chung của Trần Huỳnh Duy Thức và Nguyễn Bắc Truyển : doanh nhân, trí thức
Ông Trần Huỳnh Duy Thức sinh ngày 29 tháng 11 năm 1966, tại Sài Gòn. Năm 1990, ông tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh. Đầu năm 1993, ông Thức khởi nghiệp bằng việc mở một cửa hàng vi tính nhỏ mang tên EIS. Chỉ một vài tháng sau, cửa hàng của ông đã có thể tự lắp ráp những chiếc máy vi tính cá nhân đầu tiên.
Nhờ chất lượng sản phẩm và các dịch vụ hậu mãi, doanh thu của EIS tăng nhanh, EIS trở thành thương hiệu chi phối phân khúc máy tính gia đình trên thị trường Sài Gòn vào năm 1994.
Tháng 2 năm 2003, One Connection Singapore của Trần Huỳnh Duy Thức nhanh chóng nổi lên thành một nhà cung cấp dịch vụ viễn thông trên môi trường Internet toàn cầu. Nhờ thành công về thương mại của công ty, các hãng thông tấn quốc tế và Singapore bắt đầu đưa tin sự kiện công nghệ Việt Nam xuất hiện cạnh tranh vững chãi trên thị trường toàn cầu. Kể từ đó Trần Huỳnh Duy Thức thường được mời và đối đãi trọng thị của cơ quan phát triển kinh tế Singapore, theo chính sách thu hút nhân tài và đầu tư của họ.
Tháng 3 năm 2009, sở Thông tin - Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh ra quyết định buộc One Connection Việt Nam ngừng cung cấp dịch vụ và xử phạt hành chính, tịch thu các máy móc thiết bị.
Chủ Nhật, ngày 24 tháng 5 năm 2009, Trần Huỳnh Duy Thức bất ngờ bị bắt với thông tin ban đầu là trộm cước viễn thông. Tuy nhiên, một thời gian ngắn sau cả Lê Công Định, Lê Thăng Long đều lần lượt bị bắt và cùng với ông bị chính quyền cáo buộc tội "lật đổ chính quyền".
Sau đó cơ quan điều tra nói rằng vào năm 2005, ông Thức cùng một số nhân vật lập ra Nhóm nghiên cứu Chấn, thông qua việc nghiên cứu tình hình chính trị, kinh tế, xã hội ở Việt Nam. Từ đầu tháng 11 năm 2008, ông lập hai Blog trên mạng internet : Change We Need và Trần Ðông Chấn xuất hiện nhiều bài viết và bình luận về lãnh đạo cũng như nền chính trị Việt Nam, với tổng cộng khoảng 49 bài viết. Thông tin ở đây được một số hãng thông tấn quốc tế đăng lại.
Cũng theo cơ quan điều tra, tháng 3 năm 2009, ông Thức đi Phuket, Thái Lan. Tại đây ông gặp một số nhân vật trí thức khác, cùng họ thành lập tổ chức chính trị nhằm thay thế Đảng cộng sản Việt Nam khi xảy ra biến cố chính trị trong tương lai, có tên Đảng xã hội Việt Nam. Sau khi về nước, ông cùng với ông Lê Công Định, Nguyễn Sĩ Bình hợp tác viết cuốn sách "Con đường nước Việt", trong đó Lê Công Định viết phần cải cách Tư pháp, Nguyễn sĩ Bình viết về phần cải cách xã hội, còn ông Thức viết về phần cải cách Kinh tế.
Ông bị bắt vào ngày 24 tháng 5 năm 2009 với tội danh ban đầu là trộm cắp cước điện thoại, sau đó với các cáo buộc hoạt động chính trị nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Ông bị đưa ra xét xử vào ngày 20 tháng 01 năm 2010, tuyên án 16 năm tù giam.
Tương tự ông Trần Huỳnh Duy Thức, khi nhận bản án tù đầu tiên, ông Nguyễn Bắc Truyển là một doanh nhân.
Ngày 10/05/2007, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã đưa vụ án "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam" ra xét xử và tuyên phạt Lê Nguyên Sang (SN 1959, bác sĩ) 5 năm, Nguyễn Bắc Truyển (SN 1968, giám đốc Công ty TNHH Việt Thịnh Phú, quận Phú Nhuận) 4 năm, và Huỳnh Nguyên Đạo (SN 1968, giám đốc Công ty TNHH Liên hiệp Huỳnh) 3 năm tù giam cùng về tội : "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam".
Đến năm 2017, theo cáo buộc của cơ quan điều tra, ngày 24 tháng 4 năm 2013, cùng với các ông như Nguyễn Văn Đài, Phạm Văn Trội, Trương Minh Đức, Trần Đức Thạch…, ông Nguyễn Bắc Truyển xúc tiến thành lập một tổ chức mang tên Hội Anh em Dân chủ. Tuy nhiên sau đó, ông Truyển đã rời tổ chức này ngay khi vừa thành lập. Thế nhưng vào ngày 30 tháng 7 năm 2017, ông Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Tôn và Trương Minh Đức bị bắt, và truy tố vì tội "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân", theo điều 79 Bộ Luật Hình sự.
Nhìn từ vụ án "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời"
Ông Trần Huỳnh Duy Thức nhận bản án tuyên vào tháng 01/2010. Ông Nguyễn Bắc Truyển nhận bản án tuyên vào tháng 06-2018. Cả hai đều được xét xử theo Điều 79, Bộ Luật Hình sự 1999. Như vậy liệu đề xuất kháng nghị từ nội dung của Bộ Luật hình sự 2015 có hợp lý ?
Và tình tiết nào cho thấy cả hai phiên tòa hình sự xử ông Thức và ông Truyển đã cùng vi phạm cả 3 nội dung thường dùng để làm căn cứ kháng nghị : (1) Kết luận trong bản án, quyết định của Tòa án không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án ; (2) Có vi phạm nghiêm trọng trong thủ tục tố tụng trong điều tra, truy tố, xét xử dẫn đến sai lầm nghiêm trọng trong việc giải quyết vụ án ; (3) Có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.
Ông Nguyễn James Han tại phiên tòa (hàng trên, ngoài cùng, từ phải qua). Ảnh : Phan Thương (TNO)
Một dẫn chứng điển hình cho củng cố cả 3 nội dung như vừa nêu, đó là bản án tuyên vào chiều 22/08/2018, trong phiên tòa sơ thẩm xét xử 12 bị cáo là thành viên của tổ chức phản động "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" phạm tội "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" theo điều 79 Bộ luật Hình sự năm 1999.
Theo nội dung vụ án được công tố trình bày, thì lợi dụng sự phát triển của mạng Internet, thông qua các trang mạng xã hội và các ứng dụng trên không gian mạng, tổ chức phản động "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" do đối tượng Đào Minh Quân (sinh năm 1952, quốc tịch Mỹ, cựu quân nhân chế độ Việt Nam Cộng hòa) cầm đầu đã thực hiện nhiều thủ đoạn, kế hoạch tuyên truyền xuyên tạc chính sách, chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam, lôi kéo những đối tượng bất mãn chế độ và Nhà nước Việt Nam, đưa người từ nước ngoài về lôi kéo người trong nước thực hiện các hoạt động chống phá, bạo động vũ trang với mục đích phá hoại, nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.
Trong vụ án này, các bị cáo Nguyen James Han (sinh năm 1967, Việt kiều Mỹ), Phan Angle (sinh năm 1956, quốc tịch Mỹ) đã truyền đạt chỉ thị của Đào Minh Quân, chủ động bàn bạc, phân công nhiệm vụ cho các bị cáo khác thực hiện như : rải truyền đơn, đột nhập đài phát thanh chèn sóng để phát các nội dung tuyên truyền cho tổ chức, xịt sơn bôi bẩn tượng đài Bác Hồ ở nơi công cộng, tụ tập biểu tình phản đối Formosa...
Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã tuyên phạt các bị cáo : Nguyen James Han, Phan Angle mức án 14 năm tù, trục xuất 2 bị cáo ngay sau khi chấp hành hình phạt tù tại Việt Nam. Các bị cáo còn lại có mức án 11 năm đến 5 năm tù.
Căn cứ để kháng nghị giám đốc thẩm : Điều 109, Bộ Luật hình sự 2015
Trở lại với vụ án ông Trần Huỳnh Duy Thức và ông Nguyễn Bắc Truyển. Kết luận điều tra và cáo trạng tại các phiên xét xử đều cho thấy cả hai không có hành vi, hay ý định cho hành động bằng vũ lực để "lật đổ chính quyền nhân dân" như ở vụ án tuyên hôm chiều 22/08 đã nói ở trên.
Cả hai ông đều không trực thuộc một tổ chức vũ trang nào đang hướng đến việc ‘lật đổ chế độ cộng sản’, chứ chưa vội nói tới ‘chính quyền nhân dân’ như việc làm của "Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời" đang được cho là ‘lật đổ chế độ’ Việt Nam hiện nay.
Như vậy, nếu không vì chuyện ngần ngại đền bù oan sai, chấp nhận kháng nghị giám đốc, có lẽ các vị trong Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao đã có thể tuyên rằng chưa đủ cơ sở pháp lý để xem hành vi của ông Trần Huỳnh Duy Thức là "lật đổ chính quyền nhân dân" ; vì việc kêu gọi cải cách kinh tế, cải cách đường lối chính trị của ông Thức không nhằm thay đổi "chính quyền nhân dân", mà chỉ nhằm giúp đất nước phát triển tốt hơn – tương tự như kêu gọi một cuộc cách mạng 4.0 hiện nay của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Điều 109, Bộ Luật hình sự 2015
Tương tự, hoàn toàn không thuyết phục khi người được cho là ‘đầu vụ án’ lại được phóng thích với yêu cầu phải rời Việt Nam, thì ông Nguyễn Bắc Truyển lại tiếp tục chịu mức án tù 11 năm về những hành vi được chính các bút lục vụ án thể hiện, là ông đã rời Hội Anh em dân chủ ngay khi Hội này vừa thành lập, và ông cũng không thực hiện bất kỳ hành động nào trong phạm vi điều chỉnh của Điều 79, Bộ Luật Hình sự 1999.
Trong trường hợp ‘vuốt mặt nể mũi’, Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao có thể vận dụng Công văn số 04/TANDTC-PC, do phó Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, ông Nguyễn Trí Tuệ ký ngày 09 tháng 01 năm 2018.
Theo đó, "Kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2018 (ngày Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực thi hành), khi xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm, xét xử giám đốc thẩm và thi hành án hình sự cần áp dụng Bộ luật Hình sự năm 2015 như sau [trích] :
(…) b) Các điều khoản của Bộ luật Hình sự năm 2015 xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng ; quy định hình phạt nhẹ hơn, tình tiết giảm nhẹ mới ; miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và các quy định khác có lợi cho người phạm tội thì được áp dụng đối với cả những hành vi phạm tội xảy ra trước 0 giờ 00 phút ngày 01 tháng 01 năm 2018 mà sau thời điểm đó mới bị phát hiện, đang bị điều tra, truy tố, xét xử hoặc đối với người đang được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt, xóa án tích".
So với vụ án "lật đổ chính quyền nhân dân" tuyên hôm chiều 22/08/2018, thì cả ông Thức lẫn ông Truyển, nếu vẫn giữ nguyên cáo buộc về tội danh "lật đổ chính quyền nhân dân", thì chỉ có thể tuyên hai ông mức án tại khoản 3, Điều 109 Bộ Luật hình sự 2015 : "Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm".
Cả ông Thức và ông Truyển đều có thể được trả tự do theo đúng quy định của pháp luật, mà không cần viện dẫn đến Luật Đặc xá.
Thảo Vy – Trần Thành
Nguồn : VNTB, 24/08/2018
Nhà văn Anh gốc Pakistan Babar Ahmad từng viết rằng "Ngục tù cho biết rằng, có những thứ mà người ta không thể tước đoạt được từ bạn, đó là trái tim của bạn". Ông ghi lại suy nghĩ này sau khi được trả tự do, với 8 năm bị cầm tù tại Anh do bị nghi ngờ là tiếp ý tưởng cho khủng bố khi viết những câu chuyện về cuộc xung đột sắc tộc ở Bosnia và Chechnya, rồi một trang web có khuynh hướng ủng hộ Taliban đăng lại.
"Ngục tù cho biết rằng, có những thứ mà người ta không thể tước đoạt được từ bạn, đó là trái tim của bạn" (Babar Ahmad)
Suốt trong thời gian đó, thư từ của của Babar Ahmad gửi ra ngoài, đều bị mật vụ Anh soi chiếu cẩn mật, vì lo ngại rằng các ngôn từ ẩn dụ của ông có thể là thông điệp cho ai đó.
Nhưng xét cho cùng, cuộc đời của Babar Ahmad không ngặt nghèo như Trần Huỳnh Duy Thức, vì tất cả những lá thư mà người ta gửi cho ông, cũng như ông gửi đi đều đến đúng địa chỉ mà không bị cắt gọt gì. Với tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, từ tháng 6/2018, khi có những đòi hỏi từ phía trại giam về việc ông Thức phải làm đơn nhận tội và xin khoan hồng để được đặc xá, ông đã bị hành hạ bằng nhiều cách vị quyết liệt từ chối việc đổi chác đó.
Trần Huỳnh Duy Thức, từ tháng 6/2018, đã bị hành hạ bằng nhiều cách vị quyết liệt từ chối việc đổi chác đó.
Lâu nay, khi viết thư về gia đình, ông Thức vẫn viết một mạch thăm hỏi ba mẹ, anh em, vợ con. Nhưng giờ, theo "quy định mới", ông Thức mỗi lần viết thư về thăm nhà, chỉ được viết cho một người. Nếu là cho ba thì không được cho mẹ, đã viết cho vợ thì không được cho con. Cán bộ mới nhậm chức là Trần Duy Phong xuất hiện ở trại giam số 6 Nghệ An đã quyết định như vậy, nhưng không giải thích là vì sao.
Trước đây, anh Thức làm thơ, viết nhạc và gửi về gia đình như một cách chia sẻ tinh thần. Giờ thì trại giam cũng không cho cho phép anh gửi những tác phẩm đó về nhà. Thư từ bên ngoài của người ủng hộ tinh thần cho anh gửi đến trại cũng bị giấu đi, không tới tay anh.
Trước đó, ông Thức từng bị một thời gian dài giam trong buồng tối, không có ánh sáng sinh hoạt. Mắt của ông không thể thấy được và bị giảm thị lực trầm trọng. Lúc đó gia đình xin được gửi các đèn pin bằng nhựa vào để giúp ông sinh hoạt dễ đang hơn, dĩ nhiên cán bộ trại giam cũng từ chối vì lý do an ninh.
Tường tự như Barba Ahmad, ông Trần Huỳnh Duy Thức chỉ có ngôn ngữ và suy nghĩ của mình để thể hiện. Ông Thức bị kết tội vì lên tiếng chỉ ra các sai lầm của một nhà nước về kinh tế, chính trị và kêu gọi phải thay đổi. Nhưng điểm khác biệt giữa hai con người ấy, là Barba Ahmad bị kết tội là liên quan đến một nhà nước khủng bố, còn ông Trần Huỳnh Duy Thức thì bị một nhà nước kết tội và giam cầm ông bằng phương thức khủng bố.
Barba Ahmad bị giam từ năm 2004 đến 2012, sau đó Tòa án tối cao của Anh Quốc đã ra phán quyết buộc chính phủ bồi thường ông 60.000 bảng Anh và công bố hồ sơ về việc ông bị kết tội oan, bị ngược đãi trong nhà tù. Năm 2009 cũng là năm ông Thức bị bắt. Một năm sau, ông bị đưa ra toà, và bị kêu án 16 năm tù giam và 5 năm quản chế vì ngay tại toà, ông lên tiếng tố cáo quá trình điều tra đã bức cung và nhục hình đối với ông. Mức án này cao gấp đôi so với ban đầu dự kiến của Viện kiểm sát, như một cách trả thù cho thái độ của ông.
Đến ngày 23/8/2018, ông Trần Huỳnh Duy Thức đã tuyệt thực được 10 ngày để phản đối hành vi ngược đãi của cán bộ trại giam trong việc kiểm duyệt thư từ, sách nhiễu sinh hoạt của ông mà không theo bất kỳ một quy định chính thức nào. Và ông nói nếu việc ngược đãi vẫn tiếp tục, ông sẽ lại tuyệt thực để chống lại sự bất công và sai trái này.
Hàng ngày, trong thời gian ông Thức tuyệt thực, gia đình vẫn điện thoại vào trại giam để theo dõi tình trạng của ông, nhưng phía trại giam im lặng, không phản hồi bất kỳ điều gì. Vì sức khỏe hiện nay của ông Thức rất yếu, việc tuyệt thực của ông là điều khiến gia đình vô cùng lo lắng.
Trong suốt thời gian Barba Ahmad vướng vòng lao lý, nhiều lần và hàng chục ngàn người đã ký thỉnh nguyện thư để ủng hộ ông. Năm 2015, ông trở lại cư ngụ ở Anh trong sự trọng thị của cảnh sát và chính phủ Anh, vì thái độ ôn hòa và quyết đòi công lý cho mình.
Ở Việt Nam, đã córất nhiều lần và hàng chục ngàn chữ ký, lời kêu gọi nhà cầm quyền Hà Nội hãy trả tự do cho ông Trần Huỳnh Duy Thức. Năm 2018, dư luận trong và ngoài nước một lần nữa dậy lên ý kiến đồ trả tự do cho ông, sau khi ông đã chịu án 9 năm tù. Nhiều lần, đại diện của chính phủ Việt Nam đề nghị ông đi tỵ nạn để được tự do, ông đã dứt khoát từ chối và nói "tôi phải ở lại để phục vụ cho đất nước mình".
Năm 2018, Trần Huỳnh Duy Thức hiện rõ hơn trong suy nghĩ và trái tim của hàng triệu người Việt, vì thái độ ôn hòa và quyết liệt đòi công lý cho mình, và khó khăn hơn Barba Ahmad vì nơi ông đòi hỏi, là một một quốc gia độc tài và không có nền tư pháp độc lập.
Nhưng ông vẫn không ngừng lại. Trong hơi thở yếu đuối vì tuyệt thực nhưng không khoan nhượng, nói từ trại giam, ông vẫn căn dặn gia đình mình rằng "Không cần phải van xin, và cũng đừng kêu gọi ân huệ nào, mà chúng ta chỉ cần đòi hỏi một nhà nước biết tuân thủ với luật pháp của chính họ đề ra".
Như Barba Ahmad viết "Ngục tù cho biết rằng, có những thứ mà người ta không thể tước đoạt được từ bạn, đó là trái tim của bạn". Những năm tháng hành hạ và ngược đãi Trần Huỳnh Duy Thức từ nhà tù đã không làm thay đổi ông. Nhà tù của chế độ cộng sản đã tước đoạt tuổi trẻ, sức sáng tạo của ông, nhưng không thể đánh bại được ước mơ phải xây dựng và đổi thay đất nước của ông.
Một ước mơ đầy cảm động của con người yêu nước mình, thứ mà chủ nghĩa cộng sản không bao giờ có hay tước đoạt được.
Tuấn Khanh
Nguồn : RFA, 23/08/2018 (tuankhanh's blog)
Khác với thái độ kênh kiệu cường quyền trước đây, dường như trong nội bộ giới chóp bu và công an trị Việt Nam từ cuối tháng Bảy năm 2018 đến nay đã diễn biến một cuộc đấu tranh tư tưởng 50/50 : Thả hay không thả Trần Huỳnh Duy Thức ?
Ông Trần Huỳnh Duy Thức.
Vì sao công an thúc ép ‘nhận tội’ ?
Trần Huỳnh Duy Thức được nhiều người biết như một nhà đấu tranh dân chủ kiên cường, đã ở tù cộng sản được 9 năm trong cái án tù giam khủng khiếp 16 năm mà chế độ không hề chấp nhận đa nguyên đa đảng đã dành cho anh với lý cớ ‘lật đổ chính quyền’.
"Có đặc xá anh cũng không chấp nhận bởi vì đơn giản anh không có tội. Anh không bao giờ chấp nhận đặc xá, không bao giờ. Không chờ đợi hay xin xỏ gì hết. Ở hết án, rục xương cũng được, nhưng dứt khoát không cần đặc xá" - Trần Huỳnh Duy Thức nói với vợ anh và người em là Trần Huỳnh Duy Tân trong lần gia đình thăm gặp anh gần đây nhất ở nhà tù Nghệ An, được nhà hoạt động nhân quyền Lê Công Định thông tin cho cộng đồng mạng.
Một lần nữa trong nhiều lần, gia đình Trần Huỳnh Duy Thức chứng kiến anh rất mệt và yếu do đã tuyệt thực 5 ngày, kể từ 14/8/2018. Lý do tuyệt thực là phía an ninh đang muốn gây áp lực buộc anh Thức nhận tội để được đặc xá.
Chỉ còn ít hôm nữa là đến ngày 2/9 - quốc khánh Việt Nam…
Vì sao công an lại cố ép Trần Huỳnh Duy Thức ‘nhận tội’ để được đặc xá, khi vào đầu tháng Tám năm 2018 Tổng cục 8 (Tổng cục Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp) của Bộ Công an đã có văn bản trả lời luật sư Ngô Ngọc Trai - người thường xuyên lên tiếng đề nghị chính quyền đặc xá và trả tự do cho Thức : "Hiện nay Nhà nước ta chưa có chủ trương đặc xá năm 2018 nên không có căn cứ để xem xét, đề nghị đặc xá cho phạm nhân Trần Huỳnh Duy Thức" ?
Và vì sao công an vẫn cố ép Trần Huỳnh Duy Thức ‘nhận tội’ khi họ thừa biết Thức ngoan cường đến thế nào khi từ nhiều năm qua đã không những không chịu nhận tội mà còn từ chối mọi đề nghị của Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu để đi tị nạn chính trị ở nước ngoài ?
Kinh nghiệm bị ‘tống xuất’
Theo kinh nghiệm của những tù nhân lương tâm đã bị chính quyền Việt Nam tống xuất ra nước ngoài như blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải (năm 2014), blogger Tạ Phong Tần (năm 2015) và gần đây nhất vào tháng Sáu năm 2018 là luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài, nhà cầm quyền Việt Nam rất thường mang những nhà hoạt động nhân quyền đang phải thụ án tù giam lâu năm ra để mặc cả và đổi chác với Mỹ và cả Đức sau này lấy những lợi ích về thương mại và viện trợ (Hiệp định Kinh tế Xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Châu Âu (EVFTA)). Cứ vài ba tháng, những quan chức an ninh của Bộ Công an lại vào trại giam ‘thăm’ tù chính trị và gợi ý để họ chấp nhận nhận tội và được đi nước ngoài dưới dạng ‘chữa bệnh’.
Thậm chí một chính quyền được xem là ‘chính danh’ ở Việt Nam rốt cuộc đã chẳng cần quan tâm đến việc đối tượng tù nhân dùng để mặc cả thương mại không chịu nhận tội và cũng chẳng chịu đi tị nạn chính trị ở nước ngoài, mà thi hành luôn chế độ cưỡng bức họ phải đi.
Vậy là vào một đêm tối trời tháng Mười năm 2014, tù nhân lương tâm Điếu Cày Nguyễn Văn Hải bất thần bị công an dựng dậy ở nhà tù Nghệ An, với hành trang chỉ là đôi dép tổ ong mòn vẹt nổi tiếng của các trại tù Việt Nam, bị áp giải tới sân bay quốc tế Nội Bài và bị tống xuất thẳng sang Hoa Kỳ.
Và một đêm 7 tháng Sáu năm 2018, tù nhân lương tâm được cộng đồng quốc tế và các tổ chức nhân quyền đặc biệt quan tâm là luật sư Nguyễn Văn Đài, cùng nữ cộng sự của ông là Lê Thị Thu Hà, cũng đã bị nhà cầm quyền và công an Việt Nam tống xuất ra nước ngoài, nhưng không phải đi Mỹ mà là đi Đức.
Tuy nhiên vào tháng Sáu trên đã không có tin tức gì về Trần Huỳnh Duy Thức được đặc xá, dù luật sư Ngô Ngọc Trai đã lập hồ sơ đề nghị đặc xác cho Trần Huỳnh Duy Thức gửi hầu hết cơ quan chính quyền từ sau tết nguyên đán năm 2018.
Mãi đến gần đây, sau một số lần gửi thư đề nghị và yêu cầu được hồi âm, luật sư Trai mới nhận được văn bản trả lời của Viện kiểm sát tối cao, Văn phòng Chính phủ và gần đây nhất là Bộ Công an - tất cả đều ‘nhà nước ta chưa có chủ trương đặc xá…’.
Tuy trả lời theo cách trên, nhưng một nghi ngờ không thể bỏ qua là thái độ nằng nặc của an ninh Việt Nam ép Trần Huỳnh Duy Thức phải nhận tội, như thể phía công an đang phải tiến hành một động tác cấp bách, chịu sức ép về thời gian và nhắm tới một mục đích ẩn giấu nào đó.
Mục đích đó, nếu có, là cái gì ?
Lại ‘đổi nhân quyền lấy thương mại’
Nếu liên tưởng với trường hợp bị tống xuất gần đây nhất là Nguyễn Văn Đài, chẳng khó để nhận ra là một lần nữa từ sau hai năm 2013 và 2014 dùng chiến thuật ‘đổi tù nhân chính trị lấy TPP’, vào năm 2018 này giới chóp bu Việt Nam lại mang cái kho đầy ắp người bất đồng chính kiến bị tống giam ra đổi chác EVFTA.
Trong khoảng thời gian này, lợi ích và cũng là hy vọng tiền bạc duy nhất của chính thể Việt Nam là EVFTA, ngoài ra không có gì khác.
Vào đầu tháng Sáu năm 2018, chính tờ Nhật báo Frankfurt Phổ thông (Frankfurter Allgemeine Zeitung - FAZ) của Đức đã tiết lộ cái chiến thuật trên của chính thể độc đảng Việt Nam : Trịnh Xuân Thanh - người bị mật vụ Việt Nam bắt cóc tại Berlin vào tháng Bảy năm 2017 - sẽ được trả tự do "trong thời gian tới đây". Dựa trên nhiều nguồn tin, tờ nhật báo này nói rằng chính phủ Hà Hội đã cam kết với nước Đức sẽ cho phép Trịnh Xuân Thanh xuất cảnh sang nước Cộng Hòa Liên bang Đức sau khi vụ xét xử một người giúp đỡ bắt cóc ở Berlin đi đến kết thúc. Cũng theo thông tin của nhật báo này, một phần của sự nhượng bộ từ phía Việt Nam cũng là việc trả tự do cho luật sư Nguyễn Văn Đài. Với những vụ trả tự do như thế, Hà Nội hy vọng sẽ cải thiện được quan hệ kinh tế với nước Đức và EU, báo FAZ tường thuật. Đại diện EU cũng nói với Hà Nội rằng việc phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do với Việt Nam vào đầu năm 2019 sẽ phụ thuộc vào sự chấp thuận của Đức trong Hội đồng Châu Âu. Thuộc vào trong số những nhượng bộ về ngoại giao của Việt Nam cũng là việc cải thiện những điều kiện giam giữ cho các tù nhân chính trị khác…
Đến gần cuối tháng Bảy năm 2018, tình cảnh xảy đến với những kẻ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh còn khốn khó hơn nhiều : phiên tòa của Tòa Thượng thẩm Berlin xử Nguyễn Hải Long - một nghi can tham gia vào đường dây bắt cóc Trịnh Xuân Thanh - đã dẫn đến kết quả Nguyễn Hải Long ‘khai sạch’ để được hưởng mức án khoan hồng chỉ có 3 năm 10 tháng tù giam thay vì gấp đôi nếu không chịu nhận tội làm gián điệp và bắc cóc.
Sang đầu tháng Tám năm 2018, cơn địa chấn mang tên ‘Trịnh Xuân Thanh’ đã chính thức lan sang Slovakia và cả một phần Châu Âu theo cách Bộ trưởng công an Việt nam là Tô Lâm bị nghi ngờ trầm trọng về việc ông ta đã làm ‘bình phong’ để mượn một chiếc máy bay của chính phủ Slovakia nhằm ‘vận chuyển’ Trịnh Xuân Thanh từ sân bay Bratislava đến thủ đô Moscow của Cộng hòa liên bang Nga.
Cơn địa chấn trên đang khiến tương lai EVFTA bong bóng hơn bao giờ hết.
Kịch bản nào với Trần Huỳnh Duy Thức ?
Cũng vào thời gian sôi sục trên, một nhóm nhà ngoại giao của Đức và Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam đã vào nhà tù thăm Trần Huỳnh Duy Thức. Một lần nữa Trần Huỳnh Duy Thức khẳng khái trả lời ‘không tị nạn chính trị’.
Còn sắp tới đây, liệu kịch bản nào sẽ xảy ra với Trần Huỳnh Duy Thức ?
Trong nhiều ‘đặc thù xã hội chủ nghĩa’ ở Việt Nam, hành động công an gấp rút thúc ép tù chính trị phải ‘nhận tội’ khá thường là một tín hiệu báo trước sự thay đổi số phận của người tù.
Thông thường, sự thúc ép nhận tội từ phía cơ quan công an và tư pháp chỉ xảy ra trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, chứ không phải khi bị cáo đã trở thành tù nhân.
Năm 2018, này, Trần Huỳnh Duy Thức đã thụ án đến 9 năm - quá lâu để công an ép ‘nhận tội’, nếu không phải nhằm mục đích cầu may một lời thú tội để nếu có miễn cưỡng phải đặc xá cho Trần Huỳnh Duy Thức thì ‘nhà nước ta’ cũng không đến nỗi quá bỉ mặt.
Không chịu ‘nhận tội’, số phận của Trần Huỳnh Duy Thức sẽ không được ‘đặc xá’ và vẫn phải tiếp tục thụ án nốt 7 năm còn lại ?
Hay Trần Huỳnh Duy Thức sẽ bị lặp lại kịch bản đã xảy ra với Điếu Cày Nguyễn Văn Hải - cưỡng bức đưa lên máy bay để tống xuất ra nước ngoài vào một đêm tối trời nào đó ?
Chỉ còn ít hôm nữa là đến ngày 2/9. Hy vọng cho kịch bản Trần Huỳnh Duy Thức nhận ‘đặc xá’ theo điều kiện ‘yêu cầu đối ngoại của nhà nước Việt Nam’ trong Luật Đặc xá, được trả tự do và được ở lại Việt Nam mà không bị tống xuất ra nước ngoài và để những người dân Việt được ôm chầm lấy anh, có lẽ thật mỏng manh.
Nhưng vẫn là hy vọng…
Phạm Chí Dũng
Nguồn : VOA, 22/08/2018
Anh Trần Huỳnh Duy Thức tiếp tục tuyệt thực phản đối giới cầm quyền ép nhận tôi để được đặc xá
Theo thường lệ, hôm thứ Bảy 18/8 mới đây gia đình anh Trần Huỳnh Duy Thức đến Trại giam số 6 Nghệ An thăm anh thì thấy anh Thức rất mệt và yếu, anh Thức cho biết đó là do anh đã tuyệt thực 5 ngày, kể từ 14/8/2018.
Trước đó, từ ngày 6/8/2018 anh Thức cũng đã từ chối thức ăn của trại và chỉ ăn mì gói do gia đình gửi vào trước đó. Từ 5 ngày nay, anh Thức chỉ uống nước và nói gia đình mang tất cả thức ăn trong lần thăm gặp này về.
Lý do tuyệt thực là phía an ninh đang muốn gây áp lực buộc anh Thức nhận tội để được đặc xá. Trong suốt buổi thăm gặp hôm nay, anh Thức luôn lặp lại nhiều lần với vợ và em trai rằng : "Có đặc xá anh cũng không chấp nhận bởi vì đơn giản anh không có tội. Anh không bao giờ chấp nhận đặc xá, không bao giờ. Không chờ đợi hay xin xỏ gì hết. Ở hết án, rục xương cũng được, nhưng dứt khoát không cần đặc xá".
Sở dĩ nhà cầm quyền muốn trả tự do cho anh Thức bằng cách đặc xá là vì họ không muốn áp dụng một quy định luật pháp mới có lợi cho mọi tù nhân nhân quyền, đó là Khoản 3, Điều 109 và Điều 14 của Bộ luật Hình sự 2015 về hành vi "chuẩn bị phạm tội" liên quan đến cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân", theo đó mức hình phạt tù chỉ từ 1 năm đến 5 năm.
Nếu áp dụng điều khoản luật mới có lợi nói trên, nhà cầm quyền buộc phải trả tự do ngay lập tức và không điều kiện những người đã bị bắt giam về tội danh lật đổ chính quyền theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự cũ. Đó là điều họ không muốn.
Từ Sài Gòn, luật sư nhân quyên Lê Công Định đã có cuộc trả lời phỏng vấn của nhà báo Trần Quang Thành. Nội dung như sau, mời quí vị cùng nghe :
YouTube PV luật sư Lê Công Định
Trần Quang Thành thực hiện
Nguồn : Tiếng Dân Việt Media, 20/08/2018
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức tuyệt thực, không nhận tội để được đặc xá (RFA, 19/08/2018)
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Thức đang tuyệt thực để phản đối đòi hỏi nhận tội từ phía công an để đổi lại lệnh đặc xá. Anh Trần Huỳnh Duy Tân, em trai của anh Trần Huỳnh Duy Thức cho đài Á Châu Tự Do biết tin này vào ngày 19/8.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức trong một lần gặp gỡ gia đình tại trại giam trước đây. Citizen photo
Anh Tân cho biết anh và vợ anh Thức đã đến trại giam số 6 ở tỉnh Nghệ An để thăm anh Thức vào ngày 18/8. Anh nói :
"Ngày hôm qua tôi và vợ anh Thức là chị Thoa đi lên thăm ảnh và biết được ngày hôm qua ảnh tuyệt thực là ngày thứ 5, hôm nay là ngày thứ 6, và ảnh sẽ tuyệt thực đến ngày 23/8 là 10 ngày… Và ảnh sẽ còn tuyệt thực nữa nếu yêu cầu của anh đối với trại giam không được giải quyết".
Trong một phiên toà diễn ra vào tháng 1/2010, anh Trần Huỳnh Duy Thức bị kết án tù 16 năm với cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền" theo điều 79 Bộ Luật Hình sự năm 1999. Anh Trần Huỳnh Duy Thức từ trước đến nay vẫn một mực khẳng định mình vô tội.
Vào ngày 28/1/2018, sau 8 năm thụ án, anh Trần Huỳnh Duy Thức đã viết đơn gửi đến Chánh án Toà án Nhân dân tối cao, yêu cầu xem xét lại án tù của mình, và giảm án chiếu Theo Bộ luật hình sự mới 2015. Gia đình của anh Thức cho biết chiếu theo những quy định trong các điều 7, 109 và 63 của Bộ Luật Hình sự mới, anh Thức có đủ điều kiện để Toà án giảm mức hình phạt đã tuyên. Đặc biệt, điều 63 về việc giảm hình phạt đã tuyên nêu rõ không quy định người được giảm hình phạt phải nhận tội.
Luật sư Lê Công Định, người cùng bị bắt và bị xét xử với anh Trần Huỳnh Duy Thức, viết trên facebook cá nhân hôm 18/8 :
"Sở dĩ nhà cầm quyền muốn trả tự do cho anh Thức bằng cách đặc xá là vì họ không muốn áp dụng một quy định luật pháp mới có lợi cho mọi tù nhân nhân quyền, đó là Khoản 3, Điều 109 và Điều 14 của Bộ luật Hình sự 2015 về hành vi "chuẩn bị phạm tội" liên quan đến cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân", theo đó mức hình phạt tù chỉ từ 1 năm đến 5 năm.
Nếu áp dụng điều khoản luật mới có lợi nói trên, nhà cầm quyền buộc phải trả tự do ngay lập tức và không điều kiện những người đã bị bắt giam về tội danh lật đổ chính quyền theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự cũ. Đó là điều họ không muốn".
Anh Trần Huỳnh Duy Tân cho biết anh Thức kiên quyết ở tù chứ không chịu nhận tội :
"Cho dù anh có ở lại trong tù hết án, dù rục xương vẫn không chấp nhận vì anh không có tội".
Trước đây anh Trần Huỳnh Duy Thức cũng đã nhận được những lời đề nghị đi tị nạn ở nước ngoài nhưng anh cũng không chấp nhận và khẳng định "sẽ không lưu vong để đổi lấy tự do".
Trong lần đến thăm này, anh Tân được anh Thức cho biết từ 2 tháng nay, trại giam số 6 có người quản lý mới là Đội trưởng Giáo dục và người này gây nhiều khó khăn cho anh. Những khó khăn mà anh Thức nêu ra bao gồm việc hạn chế viết thư cho gia đình, người thân, hạn chế gửi đơn đến các cơ quan. Anh Thức cũng không được gửi các sáng tác thơ, nhạc ra ngòai, Kiến nghị của anh gửi Chủ tịch nước không được chuyển đi, những khiếu nại gửi cho Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Nghệ An, và Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao không được gửi đi và không có thông tin phản hồi.
Luật sư Lê Công Định nhận định :
"Gây áp lực buộc nhận tội lên anh Thức không thành, nhà cầm quyền sử dụng "biện pháp nghiệp vụ" quen thuộc là gây khó khăn cho sinh hoạt của anh trong tù".
Anh Thức cho gia đình biết, sau 10 ngày, nếu trại giam không đáp ứng các yêu cầu của anh thì anh sẽ tiếp tục tuyệt thực.
Tuy nhiên gia đình anh Trần Huỳnh Duy Thức rất lo cho tình hình sức khỏe của anh vì anh đã rất mệt trong lần gặp này. Anh Tân nói với Đài Á Châu Tự Do :
"Ảnh tuyên bố là 10 ngày nhưng lần này sức khỏe ảnh tệ hại hơn lần trước. Gia đình cũng đang lo lắng về quyết định tuyệt thực. Gia đình cũng mong anh sớm ngưng để bảo đảm sức khỏe và tính mạng của ảnh".
****************
Anh Trần Huỳnh Duy Thức tuyệt thực (Lê Công Định, 18/08/2018)
Hôm nay gia đình anh Thức đến Trại giam số 6 Nghệ An thăm anh theo thường lệ, thì thấy anh Thức rất mệt và yếu do đã tuyệt thực 5 ngày, kể từ 14/8/2018.
Linh mục Phan Văn Lợi đồng hành cùng Trần Huỳnh Duy Thức
Trước đó, từ ngày 6/8/2018 anh Thức cũng đã từ chối thức ăn của trại và chỉ ăn mì gói do gia đình gửi vào trước đó. Từ 5 ngày nay, anh Thức chỉ uống nước và nói gia đình mang tất cả thức ăn trong lần thăm gặp này về.
Lý do tuyệt thực là phía an ninh đang muốn gây áp lực buộc anh Thức nhận tội để được đặc xá. Trong suốt buổi thăm gặp hôm nay, anh Thức luôn lặp lại nhiều lần với vợ và em trai rằng : "Có đặc xá anh cũng không chấp nhận bởi vì đơn giản anh không có tội. Anh không bao giờ chấp nhận đặc xá, không bao giờ. Không chờ đợi hay xin xỏ gì hết. Ở hết án, rục xương cũng được, nhưng dứt khoát không cần đặc xá".
Sở dĩ nhà cầm quyền muốn trả tự do cho anh Thức bằng cách đặc xá là vì họ không muốn áp dụng một quy định luật pháp mới có lợi cho mọi tù nhân nhân quyền, đó là Khoản 3, Điều 109 và Điều 14 của Bộ luật Hình sự 2015 về hành vi "chuẩn bị phạm tội" liên quan đến cáo buộc "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân", theo đó mức hình phạt tù chỉ từ 1 năm đến 5 năm.
Nếu áp dụng điều khoản luật mới có lợi nói trên, nhà cầm quyền buộc phải trả tự do ngay lập tức và không điều kiện những người đã bị bắt giam về tội danh lật đổ chính quyền theo Điều 79 của Bộ luật Hình sự cũ. Đó là điều họ không muốn.
Đó cũng là lý do vì sao khi luật sư Ngô Ngọc Trai viết nhiều thư phân tích pháp lý dựa trên luật mới để yêu cầu họ trả tự do cho anh Thức, thì nhận được câu trả lời từ các cơ quan tố tụng có liên quan với nội dung tránh né đề cập đến luật mới, và cố tình hướng đến hình thức đặc xá, rồi nhấn mạnh "chưa có cơ sở pháp lý để xét đặc xá" (!)(?).
Cơ sở pháp lý để đặc xá đó chính là bản nhận tội mà anh Thức phải chính tay viết. Gây áp lực buộc nhận tội lên anh Thức không thành, nhà cầm quyền sử dụng "biện pháp nghiệp vụ" quen thuộc là gây khó khăn cho sinh hoạt của anh trong tù.
Từ 2 tháng nay, Trại giam số 6 có tên cai ngục mới là Trần Duy Phong, đội trưởng giáo dục. Tên này tìm mọi cách gây khó khăn cho anh Thức như sau :
1) Tự ý đặt ra quy định mới về thư và đơn từ, theo đó anh Thức chỉ được viết thư cho 1 người trong gia đình, đơn từ gửi cho các cơ quan tố tụng cũng chỉ được gửi đến 1 cơ quan. Mỗi tháng chỉ được gửi 2 thư/đơn.
2) Từ tháng 6/2018 đến nay không cho anh Thức gửi về gia đình các sáng tác nhạc, thơ, văn.
3) Kiến nghị của anh Thức gửi đến Chủ tịch nước không được chuyển đi.
4) Bốn đơn khiếu nại gửi cho Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng không được chuyển đi và không có bất kỳ thông tin phản hồi nào từ Trại giam.
Cuối buổi gặp gia đình, anh Thức tuyên bố "sẽ tuyệt thực 10 ngày để yêu cầu nhà nước thượng tôn pháp luật và miễn toàn bộ hình phạt còn lại để trả tự do cho tất cả những người chuẩn bị phạm tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" theo Khoản 3, Điều 109 và Điều 14 của Bộ luật Hình sự 2015".
Anh Thức đòi hỏi "thượng tôn pháp luật phải là thương hiệu quốc gia quan trọng nhất của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế".
Anh Thức nói sẽ cố gắng vượt qua thử thách này và xin Ba anh tha lỗi nếu có bất trắc xảy ra, và muốn mọi người hãy vững tâm tiếp tục đấu tranh cho con đường tương lai của Việt Nam.
Anh Thức cũng cho biết đang khiếu nại và nếu đến ngày 23/8/2018 mà Trại giam số 6 không giải quyết thì sẽ tiếp tục tuyệt thực.
Mong mọi người hãy quan tâm đến trường hợp tuyệt thực lần này của anh Trần Huỳnh Duy Thức.
Nhà cầm quyền hãy tuân thủ luật pháp và trả tự do vô điều kiện cho anh Thức !
Lê Công Định
*****************
Anh Trần Huỳnh Duy Thức tuyệt thực
Ở nhà tù tại Nghệ An, lúc này là những ngày rất lạnh.
Gia đình nói sức khỏe của anh Trần Huỳnh Duy Thức có vẻ khá hơn đợt trước, tức đợt vào năm 2017 mà anh bị giam trong buồng tối, ảnh hưởng nặng đến mắt.
Tháng 1/2010, anh Trần Huỳnh Duy Thức bị kêu án 16 năm tù. Trong phiên xử, anh Trần Huỳnh Duy Thức đã tuyên bố mình bị bức cung và yêu cầu tái xét sự việc.
Anh và các đồng sự bị bắt vì cổ súy cho một cuộc đấu tranh bất bạo động, và cho đến bây giờ anh không nhận bất kỳ một tội danh nào mà tòa án Nhà nước Việt Nam gán cho anh. Đã đến lúc mà các bút lục của vụ án cần được mở lại với sự soi chiếu trước quốc tế để xét lại về tính hợp lý và hợp pháp của bản án 16 năm tù áp đặt cho anh.
Tính theo ngày tháng, 20/1/2018 vừa rồi, anh Trần Huỳnh Duy Thức đã chịu thời gian giam giữ 8 năm, phân nửa bản án của Nhà nước Việt Nam đưa ra. Trong suốt 8 năm ấy, anh đã chịu đựng nhiều sự đối xử khắc nghiệt, được gia đình cấp báo ra bên ngoài.
Anh Thức là người quyết liệt từ chối việc bảo trợ của quốc tế, để đi tỵ nạn nước ngoài, thoát khỏi sự cùng cực trong nhà tù. Nói với gia đình mình, anh khẳng định rằng muốn được sống và chết cho lý tưởng, trên quê hương của mình.
Những tin tức mới nhất, cho biết gia đình anh Thức đang cùng anh gửi đơn lên Tòa án nhân dân tối cao, yêu cầu giảm án tù, chiếu theo các điều khoản trong Bộ luật Hình sự mới (2015) vừa áp dụng.
Tháng 2/2018, gia đình của anh Trần Huỳnh Duy Thức đi thăm anh, chuyến đầu tiên của năm.
-----------------------------------
Tuấn Khanh : Cám ơn anh Trần Huỳnh Duy Tân về cuộc trò chuyện này. Được biết gia đình vừa có chuyến thăm đầu tiên anh Trần Huỳnh Duy Thức trong năm 2018. Nhờ anh cho biết qua về tình hình sức khỏe của anh Thức cũng như tinh thần của anh Thức hiện nay ra sao ?
Trần Huỳnh Duy Tân : Dạ, hôm mùng 3 Tết vừa rồi, tức vào ngày 18/2/2018, gia đình 5 người đi thăm anh Thức ở Nghệ An, gồm tôi, vợ con anh Thức, chị gái và em trai. Chúng tôi đến buổi sáng và được gặp anh Thức vào lúc 2g40 chiều. Thời gian thăm gặp được 1 tiếng đồng hồ.
Anh Thức đi ra gặp, gia đình nhận thấy sức khỏe ảnh bình thường. Còn tinh thần thì vẫn kiên định như mọi khi và vững tin vào con đường anh Thức đã chọn. Sự tự tin của anh Thức thể hiện trong từng lời nói và thông điệp về cho gia đinh rằng, đừng lo lắng và hãy tin vào công lý, cũng như hãy tin rằng anh sẽ sớm về nhà với gia đình.
Tuấn Khanh : Lâu nay, những người đi thăm nuôi các tù nhân lương tâm vẫn hay nói rằng nhìn cách đối xử của cán bộ trại giam thì có thể đoán được phần nào tình hình của người trong nhà tù. Anh Tân có để ý thấy thái độ của cán bộ trại giam như thế nào, đối với trường hợp của anh Thức ?
Trần Huỳnh Duy Tân : Thật ra thì không khí thăm nuôi anh Thức lần này, cũng như một vài lần trước – khoảng 3 tháng trở lại thì ứng xử của cán bộ trại giam có dễ chịu hơn. Lần này, dù vẫn phải nói chuyện qua một vách bằng kính, tuy nhiên cánh cửa bên cạnh phòng nói chuyện lại để mở khi kết thúc buổi thăm gặp. Trước đây không bao giờ có chuyện đó, nhưng khoảng 3 tháng nay thì cửa mở. Nên vậy, cuối buổi trò chuyện anh Thức có thể bước qua bắt tay và ôm từng người trong gia đình trong thời gian thật ngắn. So với những lúc khó khăn thì thậm chí việc bắt tay, nắm tay cũng không được. Không khí hiện nay cũng không căng thẳng như trước.
Tuấn Khanh : Được biết gia đình từng có những đơn xin giám đốc thẩm, yêu cầu xét lại các tình tiết chưa được làm rõ, hoặc bất hợp lý của vụ án. Chuyển biến của các đơn từ đó hiện nay như thế nào, xin anh cho biết ?
Trần Huỳnh Duy Tân : Trước đây, anh Lê Công Định, anh Lê Thăng Long và anh Nguyễn Tiến Trung – những người chịu chung một vụ án với anh Thức – đã cùng thảo, và đưa ra một lá đơn yêu cầu giám đốc thẩm vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm vào ngày 9-1-2015. Đơn đã được gửi đến ông Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao. Thế nhưng mọi thứ vẫn im lặng, không có phản hồi gì. Trong đơn đã nêu các lý do yêu cầu giám đốc thẩm là :
Tuấn Khanh : Đó là phía những người bạn của anh Thức, còn về phía gia đình thì sao ?
Trần Huỳnh Duy Tân : Trước khi có lá đơn đó, ba của anh Thức có làm đơn xin giám đốc thẩm với những chứng cứ cần được xét lại. Nhưng lúc đó Viện kiểm sát và Tòa án nhân dân tối cao đã bác, và nói là không có gì để xét lại cả. Rồi đến đơn yêu cầu giám đốc thẩm của 3 anh như vừa nói, mọi thứ vẫn hoàn toàn im lặng.
Mới đây, anh Thức có gửi một lá đơn đến Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, yêu cầu xem xét lại án tù của mình, và giảm án chiếu theo Bộ luật Hình sự mới. Đơn được anh Thức gửi đi từ trại giam vào ngày 28-1-2018 vừa rồi với các căn cứ :
- Khoản 3 Điều 7 BLHS 2015 (có hiệu lực từ 1/1/2018) quy định "Một hình phạt nhẹ hơn và quy định khác có lợi cho người phạm tội thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật có hiệu lực thi hành".
- Điểm b, Khoản 1, Điều 2 của Nghị quyết 41/2017/QH14 v6e2 việc thi hành BLHS 2015 cũng quy định : "Quy định hình phạt nhẹ hơn, giảm hình phạt và các quy định khác có lợi cho người phạm tội thì được áp dụng đối với cả những hành vi phạm tôi xảy ra trước 0 giờ 00 phút ngày 1/1/2018 hoặc đối với người đang được xét giảm chấp hành hình phạt".
- Khoản 3 Điều 109 BLHS 2015 có quy định một hình phạt nhẹ hơn đối với "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" so với Điều 79 BLHS 1999 là "Người chuẩn bị phạm tội này bị phạt từ 1 đến 5 năm"
- Điều 63 BLHS 2015 quy định : Về việc giảm hình phạt đã tuyên ; Không quy định người được giảm hình phạt phải nhận tôi ; Người chấp hành án phạt tù được một phần ba bản án thì Tòa có thể giảm thời gian chấp hành hình phạt.
Chiếu theo những điều này, cũng như với thời gian đã chấp hành án thì anh Thức có đủ điều kiện để Tòa án giảm mức hình phạt đã tuyên.
Về phía gia đình cũng sẽ viết lại lá đơn này, với ba anh Thức là người đứng đơn, tiếp tục gửi thêm cho Tòa án Nhân dân tối cao. Đồng thời gia đình cũng sẽ làm việc với các luật sư để được tư vấn và hỗ trợ.
Tuấn Khanh : Dạ, cám ơn anh, mong được một ngày nghe tin tốt về anh Thức.
Tuấn Khanh ghi
Một ngày cuối tháng 4, tôi nhận được cú điện thoại từ gia đình của anh Trần Huỳnh Duy Thức, kể tình hình của anh Thức trong trại giam lúc này. Câu chuyện kèm theo một món quà bất ngờ : một bài hát mà anh Thức sáng tác nhân ngày của mẹ, vào tháng 5/2017.
Trần Huỳnh Duy Thức là Giám đốc công ty OCI trước khi bị bắt
Nhiều ngày, tôi không có lòng nào mà nghe nổi bài hát, bởi chỉ loay hoay nghĩ về tình trạng của anh Thức trong nhà tù số 6, một nơi nằm sâu ở phía tây Nghệ An. Từ tháng 8/2016, trong phòng giam nóng bức và tăm tối cả ngày lẫn đêm, những người quản lý trại tù số 6 đã quyết định cắt điện phòng giam của anh Thức. Mọi sinh hoạt của anh đều phải diễn ra trong một khung cảnh nhờ nhờ, suốt trong nhiều tháng, đã khiến thị lực của anh bị sút giảm trầm trọng.
Anh Trần Huỳnh Duy Tân, em trai của anh Thức kể lại sau chuyến đi thăm nuôi vào tháng 4 vừa rồi, rằng anh Thức đang bị tình trạng mắt nhìn không còn rõ, lại có nhiều biểu hiện như ruồi bay trước mắt. Lúc này, anh đọc hay nhìn rất tệ. Khi gia đình xin trại giam mở điện phòng vào ban ngày, hoặc nếu không thì xin được gửi vào cho anh Thức chiếc đèn pin nhỏ bằng nhựa để anh có thể nhìn rõ hơn, thì phía nhà tù đã từ chối, nói rằng đèn pin thuộc vào thiết bị điện tử, nên không được sử dụng.
Khó tả làm sao, khi nhà chính quyền không mang lại ánh sáng cho con người, việc chọn cách tự thắp lên một tia sáng để bước đi, con người cũng không được phép.
Anh Tân nói lần thăm nuôi đó là một lần thật căng thẳng. Vì lần đó gia đình đã có những phản ứng dữ dội nhất về hoàn cảnh chịu lao tù của anh Thức. Sự căng thẳng không phải bởi chỉ chuyện ánh sáng phòng giam, mà điều kiện y tế nói chung cũng tồi tệ đến mức gia đình giật mình khi nhận được yêu cầu từ anh Thức, rằng sớm gửi vào cho anh sách vở nói về các kiểu bệnh của răng, để anh đọc và tìm cách tự chữa chứ không thể trông cậy gì vào việc nhờ cậy y tế nhà tù.
Tôi không dám hỏi thêm về các triệu chứng mắt của anh Thức – có thể đó là tình trạng vẩn đục dịch kính hay tăng nhãn áp chẳng hạn – do tôi nhìn thấy gia đình anh cũng đã đủ căng thẳng. Tôi lại thấy mình loay hoay, nghĩ vẩn vơ khi nhìn ra ngoài trời mùa hè ở Sài Gòn đang rực nắng, và nghĩ tới đâu đó âm u trong căn phòng giam nhốt một người luôn cất lên những lời yêu nước thiết tha.
Cuối cùng, tôi cũng mở bài hát của anh Thức để nghe anh viết gì. Nếu không kể bài hát về Mẹ vào năm ngoái, mà anh viết lời, Trần Vũ Anh Bình viết nhạc, thì đây là bài đầu tiên anh tự mình viết tất cả.
Tôi mở bài hát, nghe đi nghe lại nhiều lần. Có lúc, tôi bước vội ra cửa sổ nhìn trời, trong khi tai vẫn còn vang lên giai điệu của bài hát. Thật khó tin những gì tôi đang thấy ngoài đời là những lời anh viết, anh mô tả từ phòng giam tăm tối đó. Ánh nắng, mây trắng, làn gió và những mầm xanh đang phất phơ trong một ngày thiên nhiên tràn ngập sự sống, có đủ trong bài hát. Phải yêu cuộc đời này lắm, thì ca từ của anh Thức mới có đầy ắp sự rạo rực của hy vọng và khát khao như vậy. Bài hát của anh nói về mẹ, về cha, nhưng nghe như lời hát về tổ quốc mình. Nghe mà thao thức, mà loay hoay.
Tôi chỉ biết gửi đến các anh chị, các bạn, bài hát mới của anh Trần Huỳnh Duy Thức. Tôi xin để lại mọi thứ trong cảm nhận riêng của từng người về bài hát này, hơn là diễn giải một cách dài dòng. Nhưng tôi tin khi lắng nghe và chia sẻ đủ, các bạn và các anh chị sẽ có cùng một cảm giác như tôi : rằng một người như có suy nghĩ đầy ánh sáng như Trần Huỳnh Duy Thức, ắt sẽ sớm thoát khỏi bóng tối của căn phòng giam oi bức đó, để còn dựng lên những mầm xanh, những con đường Việt Nam, như anh đã ôm ấp, viết lên trong bài.
*******************
TB : Anh Thức nói tôi đặt tựa giùm cho bài hát này, để gửi tặng cho tất cả những ai yêu mẹ, yêu đất nước mình. Tôi có tạm đặt một cái tên cho bài hát này, nhưng có lẽ đúng nhất, chính người nghe và chia sẻ với Trần Huỳnh Duy Thức sẽ tự mình thầm gọi tên nó, theo những suy nghĩ riêng. Chắc anh Thức sẽ vui vì điều đó.
Tuấn Khanh
Nguồn : RFA, 12/05/2017 (tuankhanh's blog)
--------------------
Kính mời quý đọc giả cùng nghe :
Với tất cả trân trọng và thương cảm, nhà văn Ngô Thế Vinh vừa gửi đến cho mọi người một tin buồn lớn : Giáo sư Phạm Hoàng Hộ đã từ trần vào hôm 29 tháng 1 năm 2017.
Ông để lại một sự nghiệp đồ sộ, bộ sách Cây Cỏ Việt Nam (gồm 6 quyển, hai tập) với lời đề tặng :
Những ai còn sống hay đã chết trong tù vì tháng Tư năm 1975 đã quyết định ở lại để tiếp tục dâng góp cho đất nước.
Tặng giáo sư Nguyễn Duy Xuân nguyên viện trưởng Đại Học Cần Thơ, mất ngày 10/XI/1986 tại trại Cải Tạo Hà-Nam-Ninh.
Tặng hương hồn những ai trên biển Đông đã chết nghẹn ngào.
Tôi băn khoăn tự hỏi : Giáo sư Nguyễn Duy Xuân là ai ? Sao một công trình nghiên cứu về thực vật học mà lại mở đầu bằng những "lời đề tặng" u ám, u uẩn và u uất thế ? Chúng ta đang sống trong một thời đại, và một đất nước, bi thương đến độ này sao ?
Những trang viết kế tiếp của nhà văn Ngô Thế Vinh, với nhiều dòng chữ nghẹn ngào, đã giúp cho tôi lý giải những câu hỏi vừa nêu :
Giáo sư Nguyễn Duy Xuân cũng là người Cần Thơ, sinh năm 1925 hơn Giáo sư Phạm Hoàng Hộ 4 tuổi, tốt nghiệp Tiến sĩ Kinh tế tại Đại học Vanderbilt Hoa Kỳ, trở về Việt Nam 1963, giáo sư Luật. Nhận chức Viện trưởng từ Giáo sư Phạm Hoàng Hộ, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân đã nỗ lực phát triển Viện Đại học Cần Thơ trên mọi lãnh vực từ chương trình giảng dạy, đào tạo ban giảng huấn, xây cất thêm giảng đường, phòng thí nghiệm, thiết lập ký túc xá như hệ thống campus cho sinh viên đến từ các tỉnh xa Miền Tây...
Chỉ trong vòng 9 năm [1966 - 1975] với công lao xây dựng của hai Viện trưởng tiền nhiệm : Giáo sư Phạm Hoàng Hộ, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân, Viện Đại Học Cần Thơ như một Ngọn Hải đăng Miền Tây, trở thành một trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học, đặc biệt bước đầu ưu tiên phát triển hai lãnh vực Sư phạm và Nông nghiệp, vững vàng sánh bước với các Viện Đại học lâu đời khác của Miền Nam, đóng góp cho sự thăng tiến của vùng đồng bằng sông Cửu Long...
Chỉ mấy ngày trước biến cố 30 tháng 4, 1975, cũng như Giáo sư Phạm Hoàng Hộ, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân như một trí thức dấn thân, quyết định ở lại và giữa cảnh dầu sôi lửa bỏng, ông vẫn can đảm nhận chức Tổng trưởng Bộ Văn hóa Giáo dục cuối cùng của Việt Nam Cộng Hòa. Giữ chức vụ đó chưa đầy một tuần lễ thì chính quyền Miền Nam xụp đổ, Tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng.
Giáo sư Nguyễn Duy Xuân bị đưa vào trại tù cải tạo, sau đó bị đưa ra Bắc ... đã chết trong tù cải tạo Hà Nam Ninh ngày 10 tháng 11 năm 1986 trong đói khát và bệnh tật không thuốc men. Xác của ông được vùi nông trong nghĩa địa tù cải tạo trên triền núi phía sau trại tù Ba Sao (1).
Tôi đã có lần nhìn thấy tấm ảnh chụp bia thờ 626 linh hồn tử vong (từ năm 1975 đến năm 1988) của trại tù này, trên trang web của blogger Phạm Thanh Nghiên.
Bia thờ 626 linh hồn tử vong (từ năm 1975 đến năm 1988) tại trại tù Ba Sao
Có lẽ tên tuổi của giáo sư Nguyễn Duy Xuân cũng được ghi trên tấm bia này vì ông từ trần vào năm 1986, thời điểm mà giới truyền thông nhà nước vẫn xưng tụng (không tiếc lời) về sự "dũng cảm nhìn vào sự thực" và "quyết tâm đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam".
Nếu "dũng cảm nhìn vào sự thực" thì đây chỉ là sự quyết tâm "bẻ lái con tầu đất nước" theo hướng Trung Nam Hải – như nhận xét và cảnh báo của blogger Trần Huỳnh Duy Thức :
Trung Quốc và Việt Nam tạo ra một phiên bản khác về sự vi phạm tính toàn vẹn của các quyền con người. Hai nước này đã thừa nhận quyền kinh tế cho người dân nhưng vẫn tước đoạt không khoan nhượng quyền chính trị của họ, gây nên một kiểu tự do què quặt khác. Mặc dù mô hình này có thể tạo nên sự tiến bộ kinh tế và các thành tích ấn tượng về xóa đói giảm nghèo, nhưng nó cũng đồng thời nuôi dưỡng bất bình và suy thoái xã hội rồi nhốt chúng lại.
Khi sự trầm trọng này trở nên mục rỗng thì nó sẽ dẫn tới việc bộ máy chính trị tự dân chủ hóa hoặc sẽ kết thúc trong sụp đổ toàn diện về kinh tế, xã hội, chính trị và một chế độ bị lật nhào. Đây là tiến trình tất yếu vì nó phá vỡ sự toàn vẹn của các quyền con người vốn thuộc về luật của Tạo hóa. Dưới tác động của toàn cầu hóa và xã hội Internet, tiến trình này sẽ diễn biến rất nhanh, nhanh hơn đã từng chứng kiến trong thời gian chiến tranh lạnh dẫn đến sự tan rã của hệ thống Đông Âu và Liên Xô.
Lời cảnh báo này, tiếc thay, đã bị những người đứng đầu chế độ hiện hành coi như là một "lời nguyền" hay "trù ẻo". Tuy mang tiếng là theo chủ nghĩa duy vật nhưng họ lại là những kẻ rất dị đoan. Vốn bệnh tật nên họ sợ "tiếng cú", và đã vu vạ cho Trần Huỳnh Duy Thức đủ loại tội danh (trộm cắp cước điện thoại, hoạt động chính trị nhằm lật đổ chính quyền) cùng một bản án nặng nề – 16 năm tù và 5 năm quản chế, vào ngày 20 tháng 1 năm 2010 – qua một phiên toà mà đại diện của Hội Ân Xá Quốc Tế đã mô tả như là "sự nhạo báng công lý".
Hơn bẩy năm đã trôi qua nhưng chưa bao giờ người tù nhân lương tâm quả cảm này bị công luận lãng quên. Ông vẫn luôn được nhắc đến với rất nhiều trân trọng, qúi mến, cùng quan ngại :
- BBC (21/01/2010) : Người có án nặng nhất nói bị bức cung ;
- BBC (21/01/2010) : Các nhóm nhân quyền chỉ trích bản án ;
- RFI (30/01/2010) : Bốn nhà bất đồng chính kiến ở Việt Nam kháng án ;
- Bauxite Việt Nam (14/06/2013) : Duy Thức đã không ngủ suốt 10 ngày biệt giam ;
- RFA (15/10/2013) : Trần Huỳnh Duy Thức được vinh danh Giải nhân quyền ;
- RFA (07/05/2016) : Tù nhân Trần Huỳnh Duy Thức bị chuyển trại giam ;
- BBC (17/05/2016) : Ông Trần Huỳnh Duy Thức sẽ tuyệt thực ;
- Ba Sàm (28/05/2016) : Trí thức tuyệt thực cùng Trần Huỳnh Duy Thức ;
- VOA (31/01/2017) : Ông Thức nhất quyết không lưu vong…
Blogger Trần Huỳnh Duy Thức và "Con đường nào cho Việt Nam"
Tôi chưa bao có cái hân hạnh được giao tiếp với ông Trần Huỳnh Duy Thức. Tôi chỉ được biết người tù nhân lương tâm bất khuất này qua công luận. Và công luận thì đã vạch rõ sự ác độc và tính man rợ của những kẻ đứng đầu chế độ công an trị hiện hành. Họ đã gây ra không biết bao nhiêu là cái chết đớn đau và oan khuất :
Những người bị giết đều là những tinh hoa, là danh sĩ đạo cao đức trọng, yêu nước thương dân, có thành tựu văn hóa sáng giá cống hiến cho nền văn hiến nước nhà. Họ chết mỗi người mỗi cách đau xót và hàm oan : Nhà văn Lan Khai bị xô xuống vực, văn hào Ngô Tất Tố bị bức cho treo cổ tự vẫn, Khái Hưng bị bỏ rọ trấn sông, Phạm Quỳnh đối thủ đáng gờm của thực dân Pháp bị xử tử, Tạ Thu Thâu nhà yêu nước lớn bị tử bắn ; nàng thơ nữ sĩ Thu Hồng bị bắn lén từ sau lưng ; Nhượng Tống dịch giả tài hoa số 1 bị ám sát ; Dương Quảng Hàm vị giáo sư đáng kính ra khỏi nhà đi mãi không về ; vị bồ tát Thiều Chử bị bức hại nhảy xuống sông tự tận...
Đó là tất cả sự thực về những cái chết tức tưởi oan khuất của các nhà văn, nhân sĩ mà bọn gieo ác vẫn sống nhởn nhơ trên pháp luật với bộ mặt người lương thiện ! Nguyên tắc bất di bất dịch nằm trong ý thức hệ tư tưởng của những kẻ sát nhân lương thiện này là : yêu nước và chính kiến là độc quyền của tao, mày không đi với tao, mày là kẻ thù của tao. Đã là kẻ thù thì mày không có quyền tồn tại ! (Thái Doãn Hiểu – "Những cái chết tức tưởi của Nhà văn, Chuyện bây giờ mới kể").
Phạm Quỳnh, Ngô Tất Tố, Khái Hưng, Dương Quảng Hàm sinh vào cuối thế kỷ XIX. Lan Khai, Thu Hồng, Nhượng Tống, Nguyễn Duy Xuân sinh vào đầu thế kỷ XX. Kể từ khi cướp được quyền bính đến nay, những người cộng sản Việt Nam đã giết chết bao nhiêu là anh tài và nhân sĩ (thuộc mấy thế hệ kế tiếp nhau) rồi ?
Chúng ta bắt buộc phải luôn quan ngại (và canh thức) về sinh mệnh của Trần Huỳnh Duy Thức, cùng hàng trăm tù nhân lương tâm khác, đang nằm trong vòng tay của cường quyền và bạo lực !
Tưởng Năng Tiến
Nguồn : RFA, 22/02/2017 (tuongnangtien's blog)
--------------------
Trước thời điểm 30/4/1975 hai ngày, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân từ vị trí Viện trưởng Viện Đại học Cần Thơ lên giữ chức Tổng trưởng Bộ Văn hóa, Giáo dục và Thanh Niên của chính phủ mới do Tổng thổng Dương Văn Minh lập.
Ngày 30/4/1975, Tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng trên đài phát thanh trước đại diện quân giải phóng miền Nam. Chính quyền Việt Nam Cộng Hòa chính thức sụp đổ.
Sau 1975, qua một thời gian cải tạo ở Thủ Đức, Giáo sư Xuân được đưa đi học tập, cải tạo ở trại Ba Sao thuộc tỉnh Hà Nam Ninh (nay thuộc tỉnh Nam Định) lúc đó.
Năm 1983, trong một lần ra Hà Nội dự họp, Giáo sư Võ Tòng Xuân khi đó là Đại biểu quốc hội có ý định vô trại Ba Sao để thăm lại vị viện trưởng của mình khi còn ở Viện Đại học Cần Thơ.
Giáo sư Xuân liên hệ với ông Hoàng Xuân Sơn, lúc đó là Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Nam Ninh, nhờ ông Sơn giới thiệu với ban quản lý trại Ba Sao để vào thăm Giáo sư Nguyễn Duy Xuân.
Giáo sư Võ Tòng Xuân nhớ lại : Gặp lại đồng nghiệp, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân rất mừng. Khi đó do giỏi tiếng Anh nên ngoài thời gian lao động, ông Xuân được trại giao dịch lại một số tài liệu của Mỹ cho chính quyền. Ở trong trại, hai ông Giáo sư đều tên Xuân luận bàn về chỉ thị khoán 100 đang sôi nổi trong ngành nông nghiệp lúc đó. Giáo sư Nguyễn Duy Xuân tỏ ra vui mừng khi hay tin Đại học Cần Thơ tham gia góp phần hỗ trợ nông dân sản xuất lương thực, ít nhiều tác động đến chỉ thị khoán 100.
Giáo sư Nguyễn Duy Xuân cũng là người ít nhiều tác động Giáo sư Võ Tòng Xuân về nước làm việc. Năm 1972, khi đang công tác ở Viện Nghiên cứu lúa gạo quốc tế (Philippines), Giáo sư Xuân nhận được thư của Giáo sư Nguyễn Duy Xuân gợi ý về nước làm việc.
"Anh Xuân nói đồng bằng sông Cửu Long là cái vựa của lúa gạo nên rất cần những nhà khoa học về nông nghiệp như tôi. Chiến tranh rồi có ngày hòa bình, đất nước sẽ cần những người như tôi. Đó là một trong những lý do tôi về công tác ở Đại học Cần Thơ", Giáo sư Xuân kể lại.
Lần gặp gỡ ở trại Ba Sao là lần đầu tiên cũng là lần cuối cùng sau năm 1975 mà Giáo sư Võ Tòng Xuân gặp lại Giáo sư Nguyễn Duy Xuân. Do tuổi già và mắc bệnh hiểm nghèo, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân đã qua đời vào năm 1986 khi đang ở trại Ba Sao.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Nga ôm di cốt ba mình gửi lên chùa Thiên Hưng ở đường Vạn Kiếp, Bình Thạnh (Thành phố Hồ Chí Minh) - Ảnh : chụp lại tư liệu gia đình Giáo sư Xuân
Giận ba ghê gớm
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Nga – con gái đầu của Giáo sư Nguyễn Duy Xuân – cho hay trước khi chính quyền Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ, mẹ bà đã dẫn hai người em kế là Nguyễn Thị Minh Tâm và Nguyễn Như Đức di tản khỏi Sài Gòn. Ban đầu ba mẹ con sống ở đảo Guam khoảng 8-9 tháng rồi mới sang Pháp. Riêng bà Nga khi bảy tuổi đã được bà ngoại đưa sang Pháp từ năm 1968.
Sống xa gia đình từ nhỏ, lại không rành tiếng Việt nên với bà Nga, kí ức về người ba khá mờ nhạt. Số lần mà bà Nga gặp ba mình chỉ đếm trên đầu ngón tay. Đó là những lần Giáo sư Xuân sang Pháp công tác hay lần cô bé Nga tròn 13 tuổi lần đầu tiên về thăm Việt Nam vào năm 1974.
"Về Việt Nam lần đó, tôi có xuống Cần Thơ thăm ba. Ba dẫn tôi đi thăm đồng ruộng, thăm Viện Đại học Cần Thơ đang xây dựng. Ba giới thiệu với tôi chỗ này chỗ kia. Nhớ về ba đó là người rất ham học. Ông thường giúp đỡ những sinh viên nghèo, giúp học bổng cho họ", bà Nga nói.
Bà Nga cho biết thời gian Giáo sư Xuân cải tạo ở trại thi thoảng gia đình vẫn gửi thư và nhờ người thân ở Việt Nam vào thăm, gửi lương thực vào cho ba mình. Ngược lại, Giáo sư Xuân cũng viết thư cho vợ con.
"Trong thư ba động viên má đừng buồn, cố gắng giữ sức khỏe để lo cho con cái. Với ba chị em tôi, ba khuyên phải cố gắng học tập, đặc biệt là phải đọc nhiều sách và giúp đỡ người khác", bà Nga xúc động kể.
Dù ba viết thư động viên như vây nhưng những năm sau 1975, có lúc cô bé Nga giận ba mình ghê gớm. Cô hờn trách và thấy tủi thân khi nghĩ về ba. Cô không thể lý giải và không ai lý giải cho cô biết là tại sao trước và sau ngày 30/4/1975, ba cô có cơ hội ra nước ngoài đoàn tụ với gia đình nhưng ông vẫn ở lại Việt Nam, để mẹ con cô bơ vơ ở đất khách quê người.
Bà Nga cố kìm xúc động thổ lộ : "Tại sao lúc đó ba không ở bên má để lo cho chúng tôi mà đi lo cho người khác. Những ngày Sài Gòn hỗn loạn, gia tài mà má và hai em tôi di tản chỉ là một cái va li nhỏ đựng áo quần dù trước đó ba đã nhờ cậy Đại sứ quán Mỹ ở Sài Gòn giúp đỡ. Sự hờn trách ba cứ đeo đuổi tôi nhiều năm sau này".
Theo Giáo sư Võ Tòng Xuân, trước ngày 30/4/1975, những người nào có chức sắc ở Viện Đại học Cần Thơ đều được cấp một tấm giấy coi như giấy thông hành để ra nước ngoài khi có biến cố. Với chức vụ tương đương bộ trưởng, Giáo sư Nguyễn Duy Xuân có thể ra nước ngoài bất cứ lúc nào nếu muốn nhưng ông vẫn ở lại Việt Nam.
"Ba muốn ở lại quê hương"
Bà Nga lý giải việc tìm mộ của ba hơi muộn là do khi sang Pháp, cả gia đình phải lo ổn định cuộc sống. Và những năm ở Pháp, gia đình không hiểu chính sách Việt Nam có cho phép bốc mộ với những người từng tham gia chính phủ Việt Nam Cộng Hòa và bị đưa đi cải tạo hay không.
Thêm lý do nữa, khi di tản, gia đình bà mất hết liên lạc với những người đồng nghiệp của ba ở Viện Đại học Cần Thơ trước đây.
Những năm gần đây, mỗi năm bà Nga dành ra một tháng để về Việt Nam làm từ thiện, chủ yếu giúp đỡ trẻ dị tật, có hoàn cảnh khó khăn. Khi đó bà mới chủ động hỏi thông tin để tìm mộ ba mình. Năm 2014, bà Nga liên hệ với trường Đại học Cần Thơ và được giới thiệu tới gặp Giáo sư Võ Tòng Xuân. Rất tiếc là dịp bà về năm ngoái trùng với đợt Giáo sư Xuân công tác dài ngày ở Ấn Độ nên ước nguyện không thành.
Về phía Giáo sư Xuân, sau khi nghe được tâm nguyện của bà Nga, ông âm thầm nhờ một người quen là ông Lê Quang Mẫn, nhà ở Long Xuyên (An Giang) nhưng quê ở Nam Định tìm giúp. Trong một lần về quê, ông Mẫn đã lên trại cải tạo Ba Sao hỏi. Từ những thông tin mà ông Mẫn cung cấp, quản lý trại đã chỉ ông Mẫn ra nghĩa địa của trại. Ngôi mộ của Giáo sư Nguyễn Duy Xuân được đánh số thứ tự 93.
Nhận được tin, Giáo sư Xuân gửi thư điện tử báo để bà Nga về Việt Nam. Cuối tháng 3/2015, bà Nga về tới Việt Nam. Ngày 29/3, Giáo sư Xuân và bà Nga ra Nam Định, lên trại Ba Sao để làm thủ tục xin bốc mộ. Sau khi bốc lên, phần xương được hỏa táng, lấy tro bỏ trong tiểu nhỏ. Sau đó, gia đình đã đưa làm lễ cầu siêu tại một ngôi chùa ở Ninh Bình.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt Nga nhớ về những kỉ niệm với Giáo sư Nguyễn Duy Xuân - Ảnh : Trung Hiếu
"Cái hay là khi chôn cất, để làm dấu tránh thất lạc, những người chôn cất đã đặt mấy đồng tiền trong tay anh Xuân. Khi bốc mộ, mấy đồng tiền vẫn còn nguyên", Giáo sư Võ Tòng Xuân nói.
Ngày 5/4, phần tiểu chứa tro cốt Giáo sư Nguyễn Duy Xuân đã được người con gái đưa về Sài Gòn bằng đường tàu lửa, sau đó đem gửi ở chùa Thiên Hưng trên đường Vạn Kiếp, quận Bình Thạnh (Thành phố Hồ Chí Minh).
Bà Nga kể nỗi giận hờn ba kéo dài đến năm bà 44 tuổi. Sau này em trai mất, rồi tới mẹ mất, bà tìm đọc sách Phật, đọc lại tư liệu về ba mình, tìm đọc về những đất nước có hoàn cảnh chiến tranh, chia cắt như Việt Nam, bà mới lý giải một phần lý do khi đó ba mình muốn ở lại quê hương. Vốn là người yêu nước, tính tình hay giúp đỡ người khác lại xuất phát từ giáo dục nên Giáo sư Nguyễn Duy Xuân mong muốn ở lại để góp một tay xây dựng quê hương sau chiến tranh.
Khi đã hiểu được tâm nguyên của ba, nỗi giận hờn, buồn tủi khi nghĩ về ba trong bà Nga dường như tan biến. Từ đó, hàng năm bà đều dành một tháng về Việt Nam giúp đỡ trẻ em nghèo khó như thực hiện một phần tâm nguyện của ba mình. Khi hiểu ý nguyện của ba, bà Nga rất đỗi tự hào về người ba của mình.
"Sau khi tìm được mộ của ba, bà sẽ đưa di cốt ba mình sang Pháp để tiện bề chăm sóc, thờ cúng ?", người viết hỏi. "Tôi sẽ để tro cốt ba ở lại Việt Nam. Bởi cả cuộc đời ba luôn muốn ở lại quê hương mình. Ba sẽ không chịu nếu tôi đưa ổng sang Pháp đâu", bà Nga xúc động nói.
Tiểu sử Giáo sư Nguyễn Duy Xuân
Giáo sư Nguyễn Duy Xuân sinh năm 1925 tại Ô Môn, tỉnh Cần Thơ, cựu học sinh Collège de Cần Thơ. Sau khi đậu bằng Diplôma (văn bằng thành chung). Giáo sư sang Pháp du học tốt nghiệp cử nhân kinh Tế. Ông tiếp tục theo học chương trình sau đại học ở Anh, lấy bằng Thạc sĩ về kinh tế học ; tiếp đến sang Mỹ theo học ở đại học Vanderbilt, và lấy học vị Tiến sĩ kinh tế học rồi trở về Việt Nam năm 1963.
Trong thời gian giữ chức Viện trưởng Viện Đại học Cần Thơ, Giáo sư Xuân đã nỗ lực phát triển viện đại học trên mọi lãnh vực từ chương trình giảng dạy, đào tạo cán bộ giảng huấn,ngân sách, tài trợ, xây cất thêm giảng đường, phòng thí nghiệm đến tổ chức hành chánh, y tế sinh viên và thiết lập ký túc xá dành cho sinh viên đến từ các tỉnh miền Tây.
Giáo sư Xuân đã đẩy mạnh phát triển hai ngành sư phạm và nông nghiệp với viễn kiến nhằm đạo tạo những giáo chức trung cấp để mở rộng mạng lưới giáo dục, nâng cao trình độ dân trí và những cán bộ chuyên môn với những kiến thức về khoa học và kỹ thuật nông nghiệp để gia tăng tiềm năng sản xuất của đồng bằng sông Cửu Long.
Trung Hiếu
