 | Tổng quan: | 3596292 |
Mặc dù ban đầu Trung Quốc mắc sai lầm về xử lý Covid-19, đặc biệt là trong việc công bố các thông tin kịp thời và cập nhật chính xác, nhưng Trung Quốc phần lớn đã ngăn chặn được sự bùng phát của virus corona ở trong nước. Vì vậy, Bắc Kinh đã chuyển sự chú ý sang việc hỗ trợ các quốc gia khác thông qua việc cung cấp vật tư y tế, bộ dụng cụ xét nghiệm và hỗ trợ kỹ thuật. Trung Quốc hy vọng sẽ gây dựng được thiện chí với các nước nhận hỗ trợ và thu hút được sự chú ý tích cực từ truyền thông quốc tế.
Trung Quốc cung cấp vật tư y tế, bộ dụng cụ xét nghiệm và hỗ trợ kỹ thuật cho Nam Phi - Ảnh minh họa
Chẳng hạn, Trung Quốc đã cung cấp bộ dụng cụ xét nghiệm cho Campuchia, gửi máy trợ thở đến thành phố New York, điều nhân viên y tế tới Iran và tăng tài trợ cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thêm 30 triệu USD (sau khi Washington quyết định đình chỉ tài trợ cho WHO vào ngày 14/4). Không thể phủ nhận rằng mục đích nhân đạo vẫn là chủ yếu, nhưng thật khó để bỏ qua những toan tính chính trị liên quan đến những nỗ lực tiếp cận các quốc gia khác của Trung Quốc.
Bắc Kinh đang nỗ lực làm dịu những chỉ trích về cách giải quyết đại dịch ban đầu và đánh bóng vai trò lãnh đạo toàn cầu hiện nay. Điều này đã thay đổi diễn ngôn từ chỗ Trung Quốc là nơi khởi phát dịch bệnh sang Trung Quốc là quốc gia tiên phong đứng lên giúp thế giới chống lại virus. Những động thái này đưa ra một thông điệp : Trung Quốc đã vượt qua thử thách Covid-19 và giờ có thể chuyển nỗ lực của mình sang giúp đỡ các quốc gia khác.
Trung Quốc cũng đã sử dụng các nỗ lực từ thiện tư nhân để thúc đẩy dòng quan điểm này. Người sáng lập Alibaba, Jack Ma, cũng đã đóng góp khẩu trang và vật tư y tế cho những nơi như Maldives, Mông Cổ, Myanmar, Nepal và Polynesia cùng những nước khác. Điều này được truyền thông Trung Quốc tung hộ rộng rãi. Mặc dù không có bằng chứng cho thấy bất kỳ sự phối hợp nào giữa Jack Ma và chính phủ Trung Quốc, điều đáng chú ý là các quốc gia tiếp nhận đều không có quan hệ chính thức với Đài Loan. Không có gì đáng ngạc nhiên khi các quốc gia nhận được nhiều sự giúp đỡ nhất là các quốc gia có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc hay có vai trò chủ chốt trong Sáng kiến Vành đai và Con đường.
"Ngoại giao khẩu trang” của Trung Quốc không chỉ được thực hiện trên cơ sở song phương thông qua các chủ thể công và tư mà Bắc Kinh còn trực tiếp hỗ trợ các công dân Trung Quốc hiện đang sống ở nước ngoài. Ví dụ, Đại sứ quán Trung Quốc tại Singapore đã tích cực tham gia giúp đỡ công dân Trung Quốc ở đây. Đại sứ quán đã mua và tặng 60.000 khẩu trang cho công nhân Trung Quốc tại Singapore, với dòng chữ "chúc đồng bào Trung Quốc khỏe mạnh, Tổ quốc luôn nhớ về bạn” được ghi trên các hộp khẩu trang.
Khả năng huy động các doanh nghiệp và cộng đồng người Trung Quốc ở nước ngoài để phục vụ mục đích ngoại giao và nhân đạo là rõ ràng. Hiệp hội Doanh nghiệp Trung Quốc (Singapore) cũng đã làm việc với Đại sứ quán Trung Quốc tại Singapore để phân phối khẩu trang. Trước đó, Đại sứ Trung Quốc tại Singapore đã thực hiện các chuyến thăm tới các trường học để thể hiện "sự quan tâm của chính phủ Trung Quốc đối với sinh viên Trung Quốc đang học tập ở nước ngoài”. Singapore không phải là trường hợp duy nhất – Đại sứ quán Trung Quốc tại Malaysia cũng đã phối hợp với các bệnh viện, tổ chức phi chính phủ và các nhóm chính trị địa phương để hỗ trợ cuộc chiến chống Covid-19.
Tuy nhiên, những nỗ lực của Trung Quốc để làm dịu dư luận về vai trò của họ trong đại dịch không phải là không có vấn đề. Có báo cáo cho rằng Tây Ban Nha đã ngừng sử dụng các bộ xét nghiệm nhanh do Trung Quốc sản xuất bởi tỷ lệ chính xác của chúng chỉ dưới 30%. Ấn Độ, bên cạnh nhiều quốc gia khác, cũng đã ngừng sử dụng bộ dụng cụ xét nghiệm nhanh của Trung Quốc với những lo ngại về độ chính xác tương tự như trên. Trung Quốc khẳng định rằng đó chỉ là những vấn đề nhỏ và các quan ngại về chất lượng đã bị thổi phồng lên.
Trung Quốc gặp khó khăn trong việc thuyết phục truyền thông và các chính phủ phương Tây rũ bỏ sự hoài nghi của họ. Hoa Kỳ đã không ngừng chỉ trích cách giải quyết vấn đề virus corona của Trung Quốc. Tổng chưởng lý bang Missouri của Mỹ mới đây đã khởi kiện Trung Quốc. Bang Mississippi cũng đã đệ đơn kiện tương tự. Điều này nhận được sự chú ý từ Nhà Trắng, với việc Trump nói rằng ông đang tìm các biện pháp để khiến Trung Quốc phải trả giá. Úc và New Zealand cũng đã hưởng ứng những lời kêu gọi của Washington về một cuộc điều tra độc lập về sự khởi phát dịch bệnh ở Vũ Hán, qua đó cho thấy giới hạn trong các nỗ lực ngoại giao công chúng của Trung Quốc.
Báo cáo mới được EU công bố sẽ là mối quan tâm lớn đối với các nhà ngoại giao và nỗ lực nâng cao hình ảnh của Trung Quốc. Báo cáo nói rằng "có bằng chứng đáng kể cho thấy các hoạt động bí mật của Trung Quốc trên các phương tiện truyền thông xã hội” khi Trung Quốc tìm cách dập tắt ‘những cáo buộc rằng họ khiến cho cuộc khủng hoảng trở nên tồi tệ hơn bằng cách cố gắng che đậy sự bùng phát dịch bệnh ở Trung Quốc’. Hơn nữa, những nỗ lực tiếp cận cộng đồng quốc tế của Bắc Kinh cũng có thể bị hoài nghi bởi các chính phủ sở tại. Mặc dù không có bằng chứng cụ thể nào về sự mờ ám của Trung Quốc trong các hoạt động ngoại giao xoay quanh Covid-19, nhưng các lo ngại về can thiệp và vận động chính trị từ nước ngoài vẫn luôn là nỗi lo sợ thường trực.
Diễn ngôn mà Trung Quốc đang thúc đẩy chỉ đem lại thành công hạn chế. Tuy nhiên, diễn ngôn này đã đạt được kết quả thuận lợi ở các nước Đông Âu như Hungary và Serbia – vốn là những quốc gia then chốt trong dự án Vành đai và Con đường. Có lẽ, điều quan trọng nhất đối với Bắc Kinh là cách công dân của chính họ nhìn nhận các nỗ lực quản lý khủng hoảng và củng cố sự phụ thuộc của các quốc gia vốn đã thân thiết với Trung Quốc từ trước.
Dylan MH Loh
Nguyên tác : "The power and limits of China’s ‘mask diplomacy”, East Asia Forum, 22/05/2020.
Đỗ Minh Châu biên dịch
Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 29/05/2020
Dylan MH Loh hiện là Trợ lý Giáo sư tại Phòng Chính sách công và Ngoại giao toàn cầu, Đại học Công nghệ Nanyang (NTU), Singapore. Ông cũng là biên tập viên sáng lập của trang ThePolitburo.org.
Ngoại giao Trung Quốc thời viêm phổi Vũ Hán : ‘mất bạn thêm thù’
Hoàng Lan, Thoibao.de, 26/04/2020
Không thành công như ‘ngoại giao bóng bàn’ những năm 70, chiến dịch ngoại giao thời Covid-19 của Trung Quốc trong đó có ‘ngoại giao khẩu trang’ của Trung Quốc không những không hoàn thành nhiệm vụ được giao là làm thế giới quên đi trách nhiệm của Bắc Kinh trong việc để bùng phát dịch bệnh ra toàn cầu mà còn làm méo mó thêm hình ảnh Trung Quốc vốn đã không đẹp đẽ trong cộng đồng quốc tế.
Khẩu trang, dụng cụ xét nghiệm kém chất lượng đã không mang lại khúc ca khải hoàn của cho Bắc Kinh. Từ khắp nơi trên thế giới, từ Châu Á đến Châu Âu xuống Châu Phi, cái nhãn Made in China một lần nữa khiến người tiêu dùng ngán ngẩm.
Tại Châu Âu, hàng loạt các nước lên tiếng về chất lượng hàng Trung Quốc không đạt tiêu chuẩn.
Hàng loạt lô hàng y tế và bộ kit xét nghiệm mà Trung Quốc gửi tới các quốc gia khác bị xác định kém chất lượng.
Chính phủ Hà Lan hồi tháng 3 đã thu hồi 600.000 khẩu trang FFP2, tức phân nửa lô hàng 1,3 triệu chiếc được Trung Quốc giao hôm 21/3/2020 vì không đạt chất lượng.
Thứ Năm 26/3, chính quyền Tây Ban Nha rút lại 58.000 bộ xét nghiệm của công ty Trung Quốc Shenzhen Bioeasy Biotechnology vì độ tin cậy chỉ có 30%.
Thủ tướng Slovakia Igor Matovic phàn nàn 1,2 triệu bộ xét nghiệm kháng thể nước này mua từ Trung Quốc có chất lượng kém.
Chính quyền Cộng hòa Czech cho biết 30% trong số 300.000 bộ xét nghiệm nhanh mua từ Trung Quốc bị hỏng.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng lên tiếng chỉ trích chất lượng của hàng hóa y tế Trung Quốc.
Mới đây, ngày 8/4, các nhà chức trách Phần Lan phát hiện ra rằng lô khẩu trang y tế và mặt nạ phòng độc nhập từ Trung Quốc không đáp ứng được các tiêu chuẩn bảo vệ chống lại virus corona để sử dụng trong môi trường y tế.
"Tất nhiên chuyện này khiến chúng tôi hơi thất vọng", AFP dẫn lời quan chức Bộ Y tế Phần Lan Kirsi Varhila phát biểu trong cuộc họp báo.
Tại sân nhà, Châu Á, tình trạng hàng Trung Quốc kém chất lượng cũng gây thất vọng cho các quốc gia trong châu lục. Đặc biệt, hồi đầu tháng 4, Trung Quốc được cho là đã gửi khẩu trang làm từ vải đồ lót đến Pakistan thay vì khẩu trang N95 như đã hứa để giúp quốc gia Nam Á này đối phó dịch Covid-19.
Trong đoạn video phát trên kênh truyền hình News Break TV có trụ sở tại Lahore - thủ phủ của tỉnh Punjab, người ta nghe được giọng của một phóng viên : "Trung Quốc đã liên lạc với chúng tôi. Họ nói sẽ gửi khẩu trang N95 đến chính quyền tỉnh Sindh nhưng cuối cùng lại gửi khẩu trang làm bằng vải đồ lót. Lãnh đạo tỉnh Sindh chưa kiểm tra đã vội vã gửi khẩu trang đến các bệnh viện. Các bác sĩ và y tá tuyên bố khẩu trang này là một trò đùa".
Cuối tháng trước, Trung Quốc đã đề nghị Pakistan mở cửa biên giới giữa hai nước trong một ngày để cung cấp thiết bị y tế giúp Pakistan chống lại đại dịch Covid-19. Đại sứ quán Trung Quốc trong một lá thư gửi Bộ Ngoại giao Pakistan cho biết chính quyền khu tự trị Tân Cương muốn tặng một lô vật liệu y tế cho vùng Gilgit-Baltistan - lãnh thổ cực Bắc của Pakistan.
Theo bức thư, chính quyền Tân Cương tặng 200.000 khẩu trang thông thường, 2.000 khẩu trang N95, 5 máy thở, 2.000 bộ dụng cụ xét nghiệm và 2.000 quần áo bảo hộ y tế cho các bác sĩ và nhân viên y tế.
Tuy nhiên, "hàng viện trợ y tế chất lượng cao" mà Trung Quốc tuyên bố lại là khẩu trang N95 "làm bằng áo ngực phụ nữ", không giúp ích gì cho Pakistan. Một nữ phát thanh viên dẫn chương trình của Kênh Tin tức Pakistan khi đưa tin đã tức giận hét lên "China ne chuna laga diya", nghĩa là "Trung Quốc thực sự đã lừa dối chúng ta"…
Đoạn video về phát biểu của nữ MC truyền hình trên đây được chia sẻ trên Twitter, đã gây nên phản ứng mạnh mẽ. Có người dùng internet để lại lời bình "Chúng tôi cần khẩu trang, không phải áo ngực".
Một quan chức cấp cao Nepal cho biết Chính phủ Nepal gần đây cũng đã hủy bỏ một thỏa thuận ký với một công ty tư nhân Trung Quốc sau khi nhận thấy các thiết bị y tế của họ có chất lượng dưới tiêu chuẩn.
Tại Châu Phi, nơi mà Trung Quốc đã đổ hàng tỉ USD để có thêm bạn bè và tăng tầm ảnh hưởng tại các tổ chức đa phương như Liên Hiệp Quốc hay Tổ chức Y tế Thế giới, cách xử lý trong cuộc chiến chống Covid-19 liên quan đến công dân Châu Phi tại Trung Quốc và vấn đề giảm gánh nặng nợ cho lục địa đen đang khiến vị thế ngoại giao của Bắc Kinh bị lung lay.
Một nhóm các đại sứ Châu Phi ở thủ đô Bắc Kinh mới đây đã viết thư gửi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị để khiếu nại về việc công dân từ Togo, Nigeria và Benin sinh sống ở thành phố Quảng Châu (thủ phủ tỉnh Quảng Đông, miền Nam Trung Quốc) bị đuổi ra khỏi nhà và bị buộc xét nghiệm Covid-19. Một số người thậm chí còn bị yêu cầu cách ly một mình trong khách sạn.
Vụ việc đã gây ra sự bất bình trên khắp Châu Phi cũng như trong cộng đồng những người di cư, dẫn đến cuộc "võ mồm" ngoại giao hiếm hoi giữa các quan chức Trung Quốc và Châu Phi, đồng thời phá vỡ truyền thống lâu đời của Châu Phi là không lên tiếng phản ánh những vấn đề gặp phải với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của lục địa đen. Vụ việc căng thẳng đến nỗi Đại sứ Trung Quốc tại Nigeria Zhou Pingjian bị triệu tập để làm rõ thông tin Bắc Kinh ngược đãi công dân đến từ các nước Châu Phi.
Vấn đề càng trở nên trầm trọng thêm khi Trung Quốc miễn cưỡng tán thành quyết định của Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) nhằm cho phép các nước Châu Phi hoãn thanh toán nợ cho đến cuối năm nay, bất chấp lời kêu gọi xóa nợ cho các quốc gia trong khu vực của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Trong khi đó, Bắc Kinh đã vượt mặt Ngân hàng Thế giới trở thành "chủ nợ" lớn nhất của Châu Phi. Theo Sáng kiến Nghiên cứu Trung Quốc - Châu Phi thuộc Trường nghiên cứu quốc tế tiên tiến Johns Hopkins (Mỹ), Chính phủ và Ngân hàng Phát triển Trung Quốc đã cho Châu Phi vay hơn 150 tỉ USD trong giai đoạn 2000-2018.
Dù không ai hy vọng Trung Quốc sẽ đánh mất vị trí là đối tác cho vay và thương mại song phương lớn nhất của Châu Phi, nhưng giới phân tích và giới ngoại giao Châu Phi nói rằng khả năng quan hệ Trung - Phi bị ảnh hưởng là khó tránh khỏi. "Rất nhiều căng thẳng hiện hữu trong quan hệ Trung - Phi. Tôi nghĩ đây chỉ là 2 trong số rất nhiều vấn đề tồn đọng trong quan hệ giữa đôi bên" - Cobus van Staden, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Viện các vấn đề quốc tế Nam Phi, cho biết.
Không những thế việc giới chức ngoại giao Trung Quốc ráo riết tung những tin đồn thất thiệt tại Châu Âu khiến cho hình ảnh nước này thêm phản cảm.
Bác sĩ nổi tiếng Ý Giuseppe Remuzzi đã phải lên tiếng sửa chữa thông tin mà Bắc Kinh bịa đặt về nguồn gốc virus từ Italie
Không chỉ Mỹ là nạn nhân của Trung Quốc khi nước này tung ra thuyết âm mưu rằng nCoV đã được các binh sĩ quân đội Mỹ đưa tới Trung Quốc, nước này còn đẩy nguồn gốc của đại dịch sang Châu Âu.
Sau khi truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin rộng rãi rằng một nhà nghiên cứu nổi tiếng Italy đã nói nCoV có thể bắt nguồn từ nước này, không phải Vũ Hán, bác sĩ thận Giuseppe Remuzzi đã phải lên nhật báo Il Foglio để sửa chữa thông tin, khẳng định bình luận của ông bị bóp méo vì mục đích tuyên truyền.
Trong một loạt bài tiểu luận, nhà kinh tế học hàng đầu Hua Sheng đã cảnh báo Trung Quốc về việc lan truyền các thuyết âm mưu liên quan đến nguồn gốc virus. Ông kêu gọi Bắc Kinh dám đứng lên nhận trách nhiệm vì những gì đã xảy ra ở Vũ Hán. Ông phát biểu : "Vài người nói rằng nếu chúng ta tiến hành điều tra bên trong đất nước mình, chúng ta sẽ cung cấp cho người ngoài bằng chứng cũng như một công cụ giúp họ làm tổn hại đến lợi ích quốc gia. Nhưng tôi phải khẳng định mọi chuyện sẽ đi theo hướng hoàn toàn ngược lại".
Nhiều chuyên gia Trung Quốc cũng tỏ ra lo lắng về nguy cơ suy yếu hình ảnh với chiến lược ngoại giao hiện nay mà Bắc Kinh theo đuổi.
Tuy nhiên, Lucrezia Poggetti, học giả tại tại Viện nghiên cứu Trung Quốc Mercator ở Berlin, Đức, nhận định để giữ thể diện cho bộ máy lãnh đạo, rất ít khả năng Bắc Kinh sẽ thừa nhận sai lầm hoặc thể hiện một bộ mặt yếu kém trên trường quốc tế.
Nhưng nếu ngay cả khi các nhà ngoại giao Trung Quốc xử lý thành công cuộc khủng hoảng công chúng trong ngắn hạn, họ vẫn có thể gặp khó khăn trong việc chống lại những xu hướng dài hạn được hình thành trong đại dịch. Ví dụ các nước Châu Âu, bao gồm cả Pháp, Anh, Đức cùng Mỹ và Nhật Bản đang đánh giá lại mức độ phụ thuộc của họ vào Trung Quốc đối với những nguồn cung thiết yếu liên quan đến y tế và an ninh quốc gia.
Bên cạnh đó, cuộc vận động nơi hậu trường chính trường phương Tây của các quan chức Trung Quốc nhằm cố gắng thuyết phục họ công khai ca ngợi Bắc Kinh lại càng để lại ấn tượng xấu cho giới phương Tây.
Ảnh chụp màn hình email của Lãnh sự quán Trung Quốc tại Chicago gửi Chủ tịch Thượng viện Hoa Kỳ Roger Roth ngày 22/02/2020
Trung Quốc đang cố gắng mua chuộc sự ủng hộ của một thượng nghị sĩ từ tiểu bang Wisconsin. Nhưng trớ trêu thay, kết quả họ thu được lại là : các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã đưa ra một nghị quyết chỉ trích Bắc Kinh vì đã che giấu thông tin về sự bùng phát của dịch bệnh.
Ngày 26/3/2020, Chủ tịch Thượng viện Hoa Kỳ Roger Roth từ tiểu bang Wisconsin đã đưa ra một nghị quyết lên án Đảng cộng sản Trung Quốc vì đã cố tình dối lừa thế giới về sự bùng phát dịch bệnh ở Vũ Hán, khiến "dịch bệnh lây lan toàn cầu tạo thành đại dịch, một điều đã từ bao đời nay chưa xảy ra", nghị quyết viết.
Ông Roth nói rằng nghị quyết này là để đáp trả hành động của Lãnh sự quán Trung Quốc ở Chicago khi đã đề nghị ông thông qua một nghị quyết do Lãnh sự quán Trung Quốc soạn thảo - bao gồm các thông tin tuyên truyền và sai sự thật như : "Trung Quốc đã minh bạch và hành động nhanh chóng trong việc chia sẻ thông tin quan trọng về virus với WHO và cộng đồng quốc tế, do đó tạo ra một cửa sổ cơ hội để các quốc gia khác kịp thời ứng phó".
Tờ Die Welt của Đức ngày 12/4 trích dẫn một tài liệu mật của Bộ ngoại giao nước này cho biết, Trung Quốc đã vận động nhiều quan chức và nhân viên cấp cao trong chính phủ Đức để "ca ngợi cách thức ứng phó dịch bệnh của Bắc Kinh".
Bộ Ngoại giao Đức đã ra ra thông cáo yêu cầu tất cả các bộ ngành từ chối nỗ lực tiếp cận này. Tờ báo cũng dẫn một nguồn tin tình báo Đức cho biết : "Giới chức Trung Quốc đang theo đuổi chính sách tăng cường tuyên truyền thông tin liên quan đến cuộc chiến chống Covid-19 của nước này".
Giới chức ngoại giao Trung Quốc ở nước ngoài, những người được coi là đại diện cho quốc gia ở nước sở tại đã góp phần xây dựng hình ảnh một Trung Quốc ngày càng hung hăng, ngạo mạn.
Trong một bài bình luận đăng tải hôm 24/4, hãng tin AP cho biết bất cứ khi nào Trung Quốc bị cáo buộc không nhanh chóng ngăn chặn dịch Covid-19 lây lan, các nhà ngoại giao của họ từ Châu Á đến Châu Phi, London đến Berlin, đều ngay lập tức phản ứng một cách kịch liệt.
Theo AP, họ thuộc thế hệ các nhà ngoại giao mới được mô tả là "Chiến binh Sói" - đặt theo tên bộ phim bom tấn theo chủ đề yêu nước.
Dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, cách tiếp cận của các đặc phái viên Trung Quốc ở nước ngoài trở nên cứng rắn hơn. Bắc Kinh lúc này thúc giục các nhà ngoại giao của mình theo đuổi chính sách "ngoại giao nước lớn" nhằm tái khẳng định vị thế của một cường quốc toàn cầu.
Gần đây, Đại sứ Trung Quốc tại Thụy Điển Quế Tùng Hữu so sánh các nhà báo ở Thụy Điển giống "võ sĩ hạng nhẹ đòi đấu với võ sĩ hạng nặng Trung Quốc". Một phóng viên Thụy Điển trước đó viết bài về tác động của hệ thống chính trị lên phản ứng với dịch Covid-19 của chính quyền Bắc Kinh.
Một chuyên gia đến từ Trường Đại học Renmin (Trung Quốc), cảnh báo nước ông sẽ kiên quyết chống trả nếu bất cứ ai chĩa mũi dùi vào Trung Quốc về vấn đề này. Ông nói : "Các nhà lãnh đạo Trung Quốc có thể nghĩ rằng nếu Trung Quốc không đáp trả, họ sẽ làm tổn thương Trung Quốc nhiều hơn nữa".
Vào tháng thứ tư của đại dịch, hình ảnh của Trung Quốc trên báo chí nước ngoài không mấy đẹp đẽ. Những từ ngữ thường thấy trong các bài viết về Trung Quốc luôn là "không tin tưởng", "nghi ngờ", "khả nghi"…
Chiến dịch ngoại giao của Trung Quốc trong đại dịch Covid-19 đã phản tác dụng. Bắc Kinh đã, đang và sẽ còn phải đối phó lâu dài với những hậu quả của chiến dịch đối ngoại đen tối này.
Hoàng Lan (Hà Nội)
Nguồn : Thoibao.de, 26/04/2020
********************
Ngoại giao khẩu trang của Trung Quốc đại bại
Thụy My, RFI, 24/04/2020
Theo nhà bình luận Alain Frachon của Le Monde, sau nhiều tuần lễ lũng đoạn và dối trá, Trung Quốc muốn trưng ra bộ mặt một siêu cường nhân từ. Tuy nhiên do Bắc Kinh lạm dụng thế mạnh của mình, nên gậy ông đã đập lưng ông.
Bốc dỡ hàng từ chiếc máy bay vận tải chở 7 triệu khẩu trang và nhiều trang bị bảo hộ từ Trung Quốc đến Warsawa, Ba Lan ngày 14/04/2020. © Maciek Jazwiecki/Agencja Gazeta via Reuters
"Ngoại giao khẩu trang" không làm thay đổi hình ảnh của Trung Quốc, chiến dịch này đã thất bại trong việc làm thế giới quên đi trách nhiệm của Bắc Kinh làm đại dịch lan tràn.
Sau nhiều tuần lễ vừa chối bỏ sự kiện, vừa nhào nặn thông tin, Trung Quốc đến cuối tháng Hai đã chuyển sang thế tiến côn, với tham vọng trưng ra bộ mặt nhân từ của một siêu cường. Bắc Kinh đã ngăn chận được con virus ở trong nước và nay ra tay cứu độ toàn thế giới. Bắc Kinh tự khen mình và, cùng với các container khẩu trang, còn xuất khẩu (lậu) tính "ưu việt" của hệ thống cai trị Trung Quốc.
Lẽ ra chiến dịch này phải thành công - cũng giống như với văn hóa Mỹ : trang phục jean, nhạc rock and roll, phim ảnh Hollywood và phim truyền hình nhiều tập mang hơi hướng dân chủ và quyền lực Hoa Kỳ. Còn đây là khẩu trang, dụng cụ xét nghiệm, máy trợ thở đi cùng với khúc khải hoàn ca của chế độ Bắc Kinh.
Tuy nhiên Trung Quốc đã thất bại, ít ra là với thế giới phương Tây. Vì sao ? Câu trả lời không có gì đáng ngạc nhiên với Tập Cận Bình, đó là tầm nhìn của chủ tịch Trung Quốc và cách thức mà ông ta cai trị.
Trung Quốc ỷ mình là nước duy nhất có khả năng cung cấp một số phương tiện thiết yếu chống lại virus corona, để tự tạo ra hình ảnh một người khổng lồ tử tế. Trước mặt Bắc Kinh là cả một đại lộ mà Donald Trump đã mở ra. Bất lực trước đại dịch, tổng thống Mỹ hoàn toàn muốn rút lui khỏi nhiệm vụ lãnh đạo thế giới. Nhưng Đảng cộng sản Trung Quốc đã quá lạm dụng ưu thế của mình. Dù là bậc thầy trong việc lợi dụng bất kỳ hành động nào để tuyên truyền, Bắc Kinh đã đi quá trớn.
Tuyên truyền một cách ngạo mạn
Hậu quả là vào tháng thứ tư của đại dịch, hình ảnh của Trung Quốc trên báo chí không mấy đẹp đẽ. Những từ ngữ thường thấy trong các bài viết về Trung Quốc luôn là "không tin tưởng", "nghi ngờ", "khả nghi"…
"Ngoại giao khẩu trang" đã gặp phải một số trục trặc. Nhưng bên cạnh một số chuyến hàng bị phát hiện là dỏm, còn kèm theo cung cách ngạo mạn dạy đời, chê bai các nền dân chủ phương Tây. Tóm lại, cùng với những chiếc khẩu trang được chờ đón, trong bao bì còn có các truyền đơn, và được dàn cảnh quá lố.
Bí mật dai dẳng về nguyên nhân thảm kịch Vũ Hán, một nửa sự thật, những con số thay đổi và khó tin – còn phải tính đến tất cả những điều này. Đồng thời chế độ Bắc Kinh còn trục xuất một số nhà báo Mỹ, tống giam những người dân Trung Quốc chỉ trích chính sách của Đảng cộng sản Trung Quốc trong hồ sơ này. Toàn bộ diễn ra trên cái nền dân tộc chủ nghĩa được thổi bùng lên.
Chiến dịch "ngoại giao khẩu trang" rầm rộ đã thu lượm được không bao nhiêu kết quả, thậm chí còn phản tác dụng. Liên Hiệp Châu Âu sẽ kiểm soát chặt chẽ đầu tư của Trung Quốc vào châu lục. Ngành kỹ nghệ dược phẩm sẽ dịch chuyển nhiều nhà máy từ Trung Quốc trở về Châu Âu. Nhật Bản trợ giúp các công ty của mình chuyển sản xuất từ Hoa lục về Nhật hoặc các nước kế cận. Tại Washington, những người chủ trương tách rời kinh tế Mỹ với Trung Quốc đang thắng thế. Châu Phi chờ đợi xem Bắc Kinh có xóa nợ hay không. Và trầm trọng hơn, chừng như các tuyên bố chính thức của Bắc Kinh đã đặc biệt mất đi tính khả tín.
Tại sao lại thất bại như thế ? Trung Quốc có những nhà ngoại giao có năng lực. Ngành công nghiệp nước này đã nhanh nhạy cố gắng sản xuất khẩu trang, dụng cụ xét nghiệm và máy trợ thở. Bắc Kinh tỏ ra hào hiệp trong việc hỗ trợ New York và một số nước Châu Phi. Trung Quốc can đảm chống lại con virus ở Hoa lục. Chuyện gì đã xảy ra ?
Dấu ấn Tập Cận Bình
Tác giả Alain Frachon lý giải : từ đầu đến cuối, việc xử lý khủng hoảng Covid-19 mang nặng dấu ấn một Trung Quốc của Tập Cận Bình. Ông chủ tịch đã đặt trở lại Đảng cộng sản Trung Quốc làm trung tâm của xã hội, sự hiện diện của đảng được tăng cường khắp nơi : trong các trường trung tiểu học, đại học, cơ quan chính quyền và nền kinh tế (nơi mà lãnh vực quốc doanh được ưu tiên)… Khác với những người tiền nhiệm, ý tưởng về một cơ cấu chính quyền, một cơ quan chuyên môn hoạt động tương đối độc lập với Đảng cộng sản Trung Quốc là đi ngược lại với "tư tưởng Tập Cận Bình".
Theo ông Richard McGregor, một trong những chuyên gia giỏi nhất về Đảng cộng sản Trung Quốc trong cuốn sách gần đây nhất "Xi Jinping : The Backlash" thì đối với Tập Cận Bình, chính trị được đặt trên chuyên môn (kể cả về y tế, như đã diễn ra ở Vũ Hán) và thực tế.
"Tư tưởng Tập Cận Bình" được dấy động với các chiến dịch chấn chỉnh ý thức hệ, khoe khoang những ưu điểm của hệ thống cai trị Trung Quốc đồng thời ám chỉ rằng các chế độ tự do dân chủ đang suy tàn. Ở trong nước, cần đấu tranh chống "các ý tưởng thù địch phương Tây", còn với bên ngoài, phải ca ngợi ưu thế của "kinh nghiệm Trung Quốc".
Ngành ngoại giao không thoát khỏi chủ trương này. Trên các diễn đàn quốc tế, cung cách cai trị độc đoán cần phải có cùng tính chính đáng, nếu không là cao hơn so với dân chủ tự do ; đối kháng với phương Tây luôn nằm trong chương trình của Trung Quốc.
Tập Cận Bình tái áp đặt ý thức hệ lên Trung Quốc – theo nhà nghiên cứu Alice Ekman trong cuốn sách "Rouge vif. L’idéal communiste chinois" (tạm dịch "Đỏ sẫm, lý tưởng cộng sản Trung Quốc"). Theo Ekman, giai đoạn cực đoan về ý tưởng này đối với Tập Cận Bình không chỉ là phương tiện để tái khẳng định quyền lực của mình trong thời buổi kinh tế khó khăn, mà ông ta còn tin vào chủ thuyết mác-xít. Nếu việc xử lý khủng hoảng Covid-19 của Trung Quốc là thiếu thực tế và đôi khi phản tác dụng, đó cũng là do ông Tập thiên về lý tưởng.
Thụy My
Nguồn : RFI, 24/04/2020
Vật tư y tế chất lượng kém gây tổn hại hình tượng của Đảng cộng sản Trung Quốc trên quốc tế
Lâm Thi Viễn, Trithuc.vn, 30/03/2020
Do Đảng cộng sản Trung Quốc che giấu tình hình dịch bệnh viêm phổi, nên dẫn đến virus Trung Cộng (virus corona mới, virus viêm phổi Vũ Hán) lây lan ra khắp toàn cầu. Vì để cải thiện hình tượng, Đảng cộng sản Trung Quốc đã dùng đến ngoại giao vật dụng y tế, thậm chí cử đội ngũ y tế đi viện trợ nước khác. Nhưng do các nguyên nhân như khẩu trang và bộ xét nghiệm có chất lượng kém, cộng thêm ý đồ chính trị rõ ràng, nên đã khiến cho mưu đồ ngoại giao của Đảng cộng sản Trung Quốc bị thiệt hại nặng.
Hình ảnh một phân xưởng thuộc da chuyển đổi sang sản xuất khẩu trang ở thành phố Vigevano phía bắc nước Ý. (Ảnh Getty Images)
Hôm 28/3, Bộ Y tế Hà Lan cho biết, phía chính quyền Hà Lan thu hồi 600.000 khẩu trang do Trung Quốc sản xuất do chúng không phù hợp với tiêu chuẩn chất lượng.
Mạng phát thanh cộng đồng Hà Lan NOS đưa tin, tuần trước Hà Lan đã nhập khẩu tổng cộng 1,3 triệu khẩu trang từ Trung Quốc, có chứng nhận KN95 (chứng nhận tiêu chuẩn của Trung Quốc, giống với loại N95). Tuy nhiên, lô khẩu trang này trong quá trình kiểm tra đã không phù hợp tiêu chuẩn, do đó lập tức dừng phân phát cho các bệnh viện và triển khai thu hồi.
Trung Quốc sản xuất một nửa lượng khẩu trang trên toàn cầu. Tính đến ngày 29/2, truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết sản lượng sản xuất khẩu trang mỗi ngày của Trung Quốc đạt 116 triệu chiếc, gấp 12 lần của ngày 1/2.
Ngoại giới cho rằng Đảng cộng sản Trung Quốc đang cố gắng từ một nước "xuất khẩu virus" biến thân thành"đại cứu tinh toàn cầu" trong dịch bệnh, diễn tiết mục "ngoại giao khẩu trang", không ngờ rằng lại tự vả vào mặt mình vì khẩu trang"sản xuất tại Trung Quốc" có chất lượng kém.
Bộ kit xét nghiệm của Trung Quốc chỉ có tỷ lệ chính xác khoảng 20 – 30%
Ngoài khẩu trang chất lượng kém ra, hộp thuốc xét nghiệm nhanh do Trung Quốc sản xuất cũng liên tiếp bị tai tiếng do độ chính xác chỉ khoảng 20% – 30%.
Ngày 27/3, quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói với kênh truyền thông độc lập Mắt Trung Đông (Middle East Eye), hộp thuốc xét nghiệm nhanh virus corona mới do Trung Quốc sản xuất, chỉ có độ chính xác khoảng 30% – 35%, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã dừng sử dụng bộ xét nghiệm của Trung Quốc.
Ngày 25/3, Tây Ban Nha chỉ ra, 5,5 triệu hộp thuốc xét nghiệm nhanh vừa mới mua từ Trung Quốc có độ chính xác quá thấp, tỷ lệ chính xác xét nghiệm ra virus chỉ có 30%, do đó đã quyết định trả hàng. Theo yêu cầu y tế, độ chính xác của bộ xét nghiệm nhanh cần trong khoảng 70% – 80%.
Ngày 18/3, máy bay đặc chủng của quân đội Cộng hòa Czech đã vận chuyển 150.000 hộp thuốc xét nghiệm nhanh virus corona mới từ Thâm Quyến Trung Quốc về nước, và chuyển những vật phẩm này đến các địa điểm chỉ định, phân phối cho quân nhân, cảnh sát, bệnh viện lớn.
PavlaSvrčinová, quan chức y tế Cộng hòa Czech sau đó đã cho biết, sau 5 ngày liên tiếp sử dụng hộp thuốc xét nghiệm để tiến hành so sánh thì phát hiện, tỷ lệ sai của hộp thuốc xét nghiệm lên đến 80%, do đó toàn bộ mẫu xét nghiệm sẽ được kiểm tra thêm.
Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc La Triều Huy cho biết hôm 26/3, Trung Quốc đã cung cấp các vật tư viện trợ khẩn cấp bao gồm cả bộ xét nghiệm cho 83 quốc gia.
Tuy nhiên, một nhà bình luận chương trình truyền hình của Tây Ban Nha cho biết, Đảng cộng sản Trung Quốc trước tiên là mang virus đến, sau đó là bán thuốc ngăn chặn virus và một lần nữa lừa dối thế giới.
Số người lây nhiễm ở Trung Quốc thấp, liệu có liên quan đến chất lượng bộ xét nghiệm
Tình hình phổ biến là ngoại giới giữ thái độ nghi ngờ về số trường hợp xác nhận lây nhiễm và số trường hợp tử vong mà chính quyền Đảng cộng sản Trung Quốc thông báo, cho rằng số liệu của họ là tạo giả. Epoch Times đã có được một bản số liệu của chính quyền Đảng cộng sản Trung Quốc, số liệu cũng cho thấy Đảng cộng sản Trung Quốc có hiện tượng che giấu báo cáo nghiêm trọng, có tỉnh có số ca nhiễm thực tế gấp 22 lần số liệu được thông báo.
Tính đến ngày 29/3, số trường hợp xác nhận lây nhiễm tại Mỹ đã vượt con số 120.000. Trong buổi họp báo của Nhà Trắng hôm 26/3, có phóng viên hỏi Tổng thống Trump rằng liệu ông có cảm thấy kinh ngạc vì số trường hợp lây nhiễm ở Mỹ vượt quá cả Trung Quốc ?
Ông Trump nói không kinh ngạc. "Bạn không biết con số ở Trung Quốc là bao nhiêu, đều là con số mà Trung Quốc (Đảng cộng sản Trung Quốc) tự công bố", ông Trump nói.
Có học giả nghi ngờ, số người lây nhiễm ở Trung Quốc thấp hơn cả Mỹ, điều này có quan hệ gì với các hộp thuốc xét nghiệm không đạt tiêu chuẩn ?
Viện trợ y tế nước ngoài của Đảng cộng sản Trung Quốc không được tin tưởng
(Ảnh : Shutterstock)
Ngoài vật dụng phòng hộ và thuốc xét nghiệm ra, Đảng cộng sản Trung Quốc còn có ý đồ thông qua việc cử đội ngũ y tế viện trợ nước ngoài, để cải thiện hình tượng quốc tế và tuyên truyền lý niệm chính trị của mình, nhưng họ cũng bị rơi vào tình cảnh lúng túng.
Ngày 29/3, Đài Tiếng nói Hoa Kỳ đưa tin, ngoài việc Đảng cộng sản Trung Quốc từng bước triển khai hoạt động viện trợ nước ngoài, cách nhìn nhận của các nước nhận viện trợ từ Đảng cộng sản Trung Quốc cũng đang dần thay đổi. Họ không phải là trở nên tin tưởng Đảng cộng sản Trung Quốc hơn, mà càng cảm thấy bất an hơn.
Hôm 27/3, tờ Nam Hoa Tảo báo (SCMP) tại Hồng Kông trích dẫn lời của ông Marcin Przychodniak – chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Sự vụ Quốc tế Ba Lan cho biết, những nước nhận được viện trợ của Trung Quốc, đặc biệt là các nước Trung Âu và Đông Âu, càng cảm thấy bất an đối với động cơ chính trị và kinh tế đằng sau sự viện trợ này.
Ông Marcin Przychodniak cho biết, song song với đề xuất viện trợ, Đảng cộng sản Trung Quốc cũng đang ra sức tuyên truyền lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc anh minh thế nào, chế độ chính trị của Trung Quốc thành công ra sao, v.v. Còn những nước nhận viện trợ, vì để đảm bảo có thể tiếp tục mua vật tư y tế cần thiết từ Trung Quốc, thì cần phải "trực tiếp hợp tác" với Chính phủ Đảng cộng sản Trung Quốc, điều này có thể sẽ đính kèm thêm điều kiện chấp nhận quyền phát ngôn của Đảng cộng sản Trung Quốc.
Hôm 23/3, ông Josep Borrell – người phụ trách Cơ quan Đối ngoại Liên Hiệp Châu Âu, đã cảnh báo các nước thành viên về vấn đề "ngoại giao khẩu trang" của Đảng cộng sản Trung Quốc. Ông nói, Châu Âu "cần ý thức được rằng (trong khủng hoảng dịch bệnh) vẫn tồn tại nhân tố địa chính trị". Đằng sau "chính trị hào phóng", chính là sự tranh đoạt sức ảnh hưởng.
Ông Andrew Small, chuyên gia về mối quan hệ Liên Hiệp Châu Âu – Trung Quốc của Quỹ Marshall (Mỹ) cho biết, hảo cảm ban đầu của EU đối với Đảng cộng sản Trung Quốc đã mất. Chính phủ Đảng cộng sản Trung Quốc gần đây xác thực đã tăng cường chính trị hóa dịch bệnh, tuyên truyền và phát tán tin tức giả.
SCMP đưa tin cho biết, còn một nhân tố nữa khiến EU thay đổi thái độ với Đảng cộng sản Trung Quốc, đó chính là gần đây ông Tập Cận Bình đã gọi điện cho nhiều lãnh đạo các nước Châu Âu, nhưng duy nhất lại bỏ sót Chủ tịch Ủy ban Liên Hiệp Châu Âu Ursula von der Leyen.
Bản tin chỉ ra, điều này khiến EU ý thức được rằng, Đảng cộng sản Trung Quốc muốn tiếp xúc đơn phương với từng nước Châu Âu chứ không muốn tiếp xúc với EU, mục đích đã quá rõ ràng, chính là ‘đào góc tường’ Châu Âu. Việc này khiến cho nhiều quan chức EU trong các bài phát biểu đã gọi Đảng cộng sản Trung Quốc là "đối thủ cạnh tranh hệ thống" của EU. Cách nói "đối thủ cạnh tranh hệ thống" được đưa ra bởi bà Ursula von der Leyen và người tiền nhiệm Jean-Claude Juncker.
Theo Epoch Times
Lâm Thi Viễn
Nguồn : trithuc.vn, 30/03/2020
*****************
Trung Quốc lấn át – Hoa Kỳ thu mình – Châu Âu phản ứng chậm
Hải Yến, VNTB, 29/03/2020
Thực tế những viện trợ mà Trung Quốc ban phát cho các nước sau này chỉ là một phần nhỏ của những gì mà thế giới đã giúp đỡ nước này ngay khi dịch bệnh bắt đầu được phát hiện hồi tháng 1 …chỉ riêng viện trợ của Hoa Kỳ cho Trung Quốc cao gấp 10 đến 100 lần so với viện trợ của Trung Quốc cho Mỹ. Nhưng sai lầm của chính quyền Trump là đã không thực hiện công tác truyền thông ồ ạt như chính quyền cộng sản Trung Quốc đã làm.
Một sân bay ở Vũ Hán bắt đầu ngập tràn người sau khi gỡ bỏ rào cản "cách ly" thành phố - Ảnh minh họa
Trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán đang gây nên một cuộc khủng hoảng toàn cầu được dự đoán lớn nhất từ khoảng 1 thế kỷ nay, Trung Quốc, nơi xuất phát của dịch bệnh, không ngừng thể hiện là cường quốc đầu tầu thế giới trong khi Hoa Kỳ lại thu mình với chiến lược "Nước Mỹ trước hết" của tổng thống Trump.
Trong bối cảnh dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán tạm thời được kiểm soát tại đất nước sinh ra nó là Trung Quốc thì lại diễn biến phức tạp tại Mỹ và Châu Âu, Trung Quốc tự xem mình là quốc gia đi đầu và là "mạnh thường quân" trong cuộc chiến chống dịch.
Trong khi Châu Âu trở thành nơi cúm Vũ Hán lây lan mạnh mẽ nhất trong những tuần qua, với 6 nước đứng trong top 10 nước có số ca nhiễm cao nhất toàn cầu, gồm các nền kinh tế lớn nhất châu lục như Italy, Tây Ban Nha, Đức, Pháp, Anh trong đó Italy là một trong những điểm nóng về dịch lớn nhất thế giới ngoài Trung Quốc.
Cùng đó, phía bên kia Đại Tây Dương, Mỹ có khả năng trở thành tâm điểm mới của dịch bệnh khi siêu cường này chứng kiến sự gia tăng rất nhanh số ca nhiễm và số người chết vì dịch bệnh.
Thì tình hình có vẻ lắng dịu tại Trung Quốc, các ca nhiễm mới giảm mạnh, đặc biệt trong ngày 18/3, Trung Quốc đại lục lần đầu ghi nhận không có ca nhiễm mới trong nước kể từ khi dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán bùng phát hồi tháng 1/2020.
Nắm bắt thời cơ, Bắc Kinh thực hiện một cuộc tổng tiến công ngoại giao để giúp đỡ các nước đang gặp khó trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh bằng việc tuyên bố sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm đối phó với dịch bệnh, hỗ trợ nhân lực, vật lực cho các nước trong cuộc chiến đầy cam go này.
Đối với các nước Châu Âu, Tập Cận Bình đã điện đàm với các nhà lãnh đạo Châu Âu – đang là nạn nhân của viêm phổi Vũ Hán với thái độ đầy cảm thông và chia sẻ
Ông Tập nói với thủ tướng Đức Angela Merkel rằng : "Nếu Đức có nhu cầu, Trung Quốc sẵn sàng hỗ trợ trong khả năng của chúng tôi", "Những cuộc khủng hoảng về sức khỏe cộng đồng là thách thức chung với nhân loại. Sự đoàn kết và hợp tác là những vũ khí mạnh nhất chống lại nó", "Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ "thông tin và kinh nghiệm", sẵn lòng hợp tác với Berlin trong phát triển vaccine".
Với Tổng thống Pháp, ông Tập nói : "Trung Quốc sẵn sàng cùng Pháp thúc đẩy hợp tác quốc tế trong ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh, đồng thời hỗ trợ vai trò cốt lõi của Liên Hợp Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới trong việc hoàn thiện quản lý y tế công cộng toàn cầu". Và Trung Quốc đã tặng cho nước Pháp 1 triệu chiếc khẩu trang để cung cấp cho đội ngũ y tế nước này.
Trước đó, Trung Quốc đã cử 300 bác sĩ qua Ý cùng với trang thiết bị để giúp chống dịch cùng hy vọng sẽ thiết lập "con đường tơ lụa y tế" như là một phần của sáng kiến "Vành đai, Con đường" mà Trung Quốc đang triển khai khắp thế giới.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng cam kết cung cấp cho Tây Ban Nha – quốc gia mới đây chứng kiến sự leo thang nhanh chóng của dịch bệnh – các thiết bị y tế như khẩu trang, máy thở và thiết bị bảo vệ cho các chuyên gia y tế với lời an ủi tới Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez rằng "sau cơn mưa trời lại sáng", đồng thời gợi ý hai nước nên tăng cường hợp tác và trao đổi sau khi dịch bệnh được dập tắt.
Tại Châu Âu, ngoài các nước kể trên, Bắc Kinh cũng ra tay giúp đỡ nhiều nước vùng Balkan, đặc biệt là Serbia với lời hứa "Trung Quốc và Serbia là đối tác chiến lược toàn diện. Tình hữu nghị bền chặt như sắt đá giữa hai quốc gia, cũng như người dân, sẽ tồn tại mãi mãi".
Máy bay Trung Quốc chở vật tư y tế tới Châu Âu - Ảnh minh họa
Không chỉ thể hiện sự chia sẻ đối với các nền kinh tế hàng đầu thế giới, Trung Quốc cũng tự đặt cho mình trách nhiệm giúp đỡ các nước đang phát triển trên toàn thế giới.
Tại Đông Nam Á, Trung Quốc đã tặng nhiều bộ dụng cụ xét nghiệm viêm phổi Vũ Hán cho Campuchia ; gửi 2.000 bộ xét nghiệm nhanh viêm phổi Vũ Hán đến Philippines ; trong khi cam kết giúp đỡ nhiều nước khác như Lào, Thái Lan.
Tại Trung Đông, Trung Quốc cũng đã gửi 7 chuyên gia y tế cùng với nhiều thiết bị vật tư y tế đến Iraq, gồm 2 bộ máy nhằm cho phép nhân viên phòng thí nghiệm Iraq tăng số ca xét nghiệm viêm phổi Vũ Hán lên gấp 4 lần. Các chuyên gia Trung Quốc cũng hướng dẫn các bác sĩ và giới chức y tế Iraq các bước chống lại viêm phổi Vũ Hán, tham gia hội nghị từ xa với các giám đốc bệnh viện ở Iraq.
Iran cũng là quốc gia nhận được sự ưu ái của Trung Quốc trong cuộc chiến chống dịch bệnh. Trung Quốc đã gửi tới Iran 250.000 khẩu trang và 5.000 bộ kit xét nghiệm viêm phổi Vũ Hán cùng những câu thơ của nhà thơ Ba Tư lừng lẫy Saadi Shirazi thời Trung Cổ.
Đảng cộng sản Trung Quốc còn vươn vòi bạch tuộc xuống dưới cả Nam Á để hỗ trợ Pakistan chống dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán.
Ngay tại đại bản doanh của mình là Đông Bắc Á, Trung Quốc cũng không ngừng tận dụng thời cơ, giúp đỡ Hàn Quốc và Nhật Bản.
Thành phố Thượng Hải đã gửi 500.000 chiếc khẩu trang cho Hàn Quốc trong bối cảnh số ca nhiễm mới ở Hàn Quốc những ngày đầu tháng 3 đã vượt xa Trung Quốc. Trong 500.000 chiếc khẩu trang, có 100.000 chiếc dành cho nhân viên y tế và 400.000 chiếc dành cho người dân. Lô hàng đã đến sân bay quốc tế Incheon hôm 3/3. Trong khi đó, Hội Chữ thập đỏ Hàn Quốc cho biết hai thành phố khác của Trung Quốc – Thiệu Hưng và Thanh Đảo – đã bày tỏ thiện chí sẽ ủng hộ khẩu trang, kính bảo hộ y tế và các hàng hóa cần thiết khác để điều trị cho bệnh nhân nhiễm viêm phổi Vũ Hán.
Cũng trong thời điểm đầu tháng 3, Jack Ma, người sáng lập tập đoàn Alibaba và cũng được cho đảng viên tiêu biểu của Đảng cộng sản Trung Quốc, đã tặng 1 triệu chiếc khẩu trang cho Nhật Bản để ngăn chặn sự lây lan của nhiễm viêm phổi Vũ Hán.
Theo thông tin ngày 29/2 trên Twitter của Đại sứ quán Trung Quốc tại Nhật Bản, cơ quan đại diện của Trung Quốc sẽ tặng 100.000 khẩu trang và 5.000 bộ quần áo bảo hộ cho Nhật Bản, cũng như các bộ dụng cụ chẩn đoán virus.
Còn với đối thủ của mình là Mỹ, một mặt Trung Quốc bằng cách gián tiếp hay trực tiếp tỏ ra hào phóng, sẻ chia với siêu cường thế giới ; mặt khác, tranh thủ lấn át vai trò lãnh đạo thế giới trong cuộc khủng hoảng y tế chưa từng có tiền lệ này.
Ngày 16/3, Jack Ma cho biết, quỹ thiện nguyện của ông đang vận chuyển 1 triệu khẩu trang và 500.000 bộ kit xét nghiệm cho Mỹ để chống lại đại dịch viêm phổi Vũ Hán.
Ông này viết trên Weibo như sau : "Dựa trên kinh nghiệm chống viêm phổi Vũ Hán trong quá khứ của chúng tôi, xét nghiệm nhanh chóng, chính xác và thiết bị bảo hộ đầy đủ cho nhân viên y tế vô cùng cần thiết để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan". "Chúng tôi hi vọng khoản quyên góp sẽ giúp đỡ người Mỹ".
Ngoài ra, Trung Quốc đã quyết định quyên góp 20 triệu USD cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để hỗ trợ hợp tác quốc tế trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán.
Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng chia sẻ thông tin với các nước khác nhằm giúp các nước này hiểu rõ về quá trình nhiễm bệnh và tử vong cũng như chia sẻ trình tự gen với WHO, một động thái quan trọng để các quốc gia khác đưa ra giải pháp điều trị trong thời gian sớm nhất có thể.
Bên cạnh đó, truyền thông nước này loan báo Trung Quốc thúc đẩy chia sẻ giải pháp với các quốc gia khác bằng cách công bố các hướng dẫn về chẩn đoán, điều trị, phòng ngừa và kiểm soát viêm phổi Vũ Hán với hơn 100 quốc gia và hơn 10 tổ chức quốc tế và khu vực. Nước này cũng thành lập cơ chế làm việc song phương và đa phương để tăng cường hợp tác quốc tế trong cuộc chiến chống lại viêm phổi Vũ Hán.
Tất cả những động thái trên chỉ là phần nổi của tảng băng. Thực tế những viện trợ mà Trung Quốc ban phát cho các nước sau này chỉ là một phần nhỏ của những gì mà thế giới đã giúp đỡ nước này ngay khi dịch bệnh bắt đầu được phát hiện hồi tháng 1.
Facebooker Nguyệt Phan tổng hợp, đầu tháng 1/2020, công ty Honeywell của Mỹ tặng nửa triệu khẩu trang phòng chống độc N95 ; công ty 3M cũng tặng số khẩu trang tương tự. Bristol Myers Squibb tặng 220.000 khẩu trang N95 cho bác sĩ-y tá Vũ Hán. Hai tổ chức phi chính phủ của Mỹ – MAP International và MedShare – đã tặng Trung Quốc hơn hai triệu khẩu trang, 11.000 trang phục bảo hộ và 280.000 găng tay.
Đến tháng 2/2020, Mỹ đã gửi đến Vũ Hán 17 tấn hàng viện trợ. Đó là chưa kể số hàng trị giá 1,4 triệu USD mà Hiệp hội bóng rổ quốc gia Hoa Kỳ (NBA) tặng tỉnh Hồ Bắc cùng một số thiết bị y tế hiện đại trị giá 285.000 USD dùng cho Bệnh viện thứ tư Vũ Hán (Vũ Hán thị đệ tứ y viện). Đó là chưa kể các tập đoàn khổng lồ của Mỹ như Microsoft, Dell, Boeing và L’Oreal cũng tặng tổ chức Hồng Thập Tự Trung Quốc và tỉnh Hồ Bắc 1,4 triệu USD bằng hiện vật lẫn hiện kim…
Như vậy, chỉ riêng viện trợ của Hoa Kỳ cho Trung Quốc cao gấp 10 đến 100 lần so với viện trợ của Trung Quốc cho Mỹ. Nhưng sai lầm của chính quyền Trump là đã không thực hiện công tác truyền thông ồ ạt như chính quyền cộng sản Trung Quốc đã làm.
Trong bối cảnh lần đầu tiên trong một cuộc khủng hoảng quy mô toàn cầu, mà Hoa Kỳ dường như không còn đóng vai trò lãnh đạo nào với chiến lược mới của ông Trump, Châu Âu thì phản ứng chậm chạp trước lời kêu gọi cứu trợ của 2 nền kinh tế quan trọng là Ý và Tây Ban Nha, Trung Quốc đã cướp thời cơ để biến mình từ tội đồ của nhân loại với trách nhiệm hàng đầu khi để xảy ra thảm kịch quy mô toàn cầu hiện nay thành anh hùng cứu nhân độ thế. Cái chết của nhân loại bởi tác nhân là chính quyền cộng sản Trung Quốc liệu có đang đến gần ?
Trung Quốc triển khai chiến lược ‘ngoại giao khẩu trang’ tuyên truyền rầm rộ thậm chí phóng đại sự hào phóng của mình không chỉ để làm nổi bật vai trò của mình và còn để thế giới quên đi nguồn gốc của dịch bệnh viêm phổi với khởi nguồn từ Vũ Hán.
Hải Yến (Hà Nội)
Nguồn : Thoibao.de, 29/03/2020
********************
Chuyện từ Hà Lan : 600.000 khẩu trang Trung Quốc kém chất lượng
Khẩu trang Trung Quốc kém chất lượng
Chính phủ Hà Lan đã đặt mua 1.300.000 khẩu trang của Trung Quốc và đã được giao hàng thứ bảy tuần qua. Tuy nhiên sau khi khẩu trang được giao cho các bệnh viện trên toàn quốc thì phát hiện ra 600.000 khẩu trang không thể sử dụng cho bệnh viện được (1).
600.000 trên tổng số 1.300.000 khẩu trang loại FFP2 nhập từ Trung Quốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng
Khẩu trang vừa nhập khẩu được cho là loại FFP2 có khả năng lọc các hạt nước nhỏ và chỉ dành riêng cho bác sĩ và nhân viên y tế trong các phòng chăm sóc đặc biệt điều trị bệnh nhân nhiễm virus corona.
Bộ Y tế và Sức Khỏe kiểm tra chất lượng và phát hiện ra gần một nửa trong số khẩu trang này không đạt chất lượng khi mức độ lọc chỉ đạt FFP 0,8. Ngoài ra khẩu trang cũng không ôm hết mặt hoặc mút lọc khi không hoạt động.
Vì vậy Bộ này đã quyết định không phân phát khẩu trang này cho các bệnh viện và yêu cầu thu hồi lại những khẩu trang đã lỡ phân phát ra.
Theo người đứng đầu hiệp hội Phòng chăm sóc đặc biệt Hà Lan, một người nằm trong phòng chăm sóc đặc biệt (IC) cần phải được kiểm tra mỗi 10 phút. Mỗi lần sẽ sử dụng một khẩu trang, như vậy cần có 6 khẩu trang cho một bệnh nhân trong một tiếng đồng hồ và 144 khẩu trang trong một ngày.
Hiện nay số bệnh nhân nằm trong IC tại Hà Lan là hơn 900 người. Nội số khẩu trang dành cho nhân viên chăm sóc y tế trong phòng IC thôi đã lên đến 129.600 khẩu trang trong một ngày. Và con số này sẽ còn tiếp tục tăng lên. Trong khi đi còn có nhu cầu khẩu trang cho nhân viên y tế chăm sóc bênh nhân nhiễm corona đang điều trị ở bệnh viện, cũng như các bệnh nhân thông thường khác.
Khẩu trang không dành cho người khỏe
Trong lúc khẩu trang đang khan hiếm, giá bán trên mạng có thể lên tới hơn 200 euro (5 triệu) cho một hộp khẩu trang y tế 3 lớp thông thường thì một phòng khám ở thành phố Putten có một vụ trộm cắp đặc biệt. Kẻ đột nhập đã đập cửa lấy đi 150 khẩu trang (họ không cho biết là bị mất đi khẩu trang loại gì) cùng với 35 chai nước rửa tay diệt khuẩn hiện cũng là một mặt hàng đang khan hiếm ở đây (2).
Một chuyến hàng 6 triệu khẩu trang của quân đội Đức ở Kenya cũng đã bị trộm lấy khi khi nước này cũng đang trong tình trạng khan hiếm khẩu trang. Đây là lô hàng Đức cho sản xuất ở Kenya và họ vẫn chưa biết được vì sao bị mất (3).
Ở Hà Lan, người không bị bệnh không ai đeo khẩu trang. Họ còn có quan điểm rằng khẩu trang không giúp ngăn lây bệnh, ngược lại nếu đeo, và sử dụng không đúng cách sẽ có tác dụng ngược. Một phần vì không còn khẩu trang để mà mua nên có muốn cũng không có khẩu trang sử dụng.
Những người hưu trí hay có thời gian rảnh do phải nghỉ làm vì dịch bệnh hiện đang làm việc thiện nguyện là may khẩu trang cho các bệnh viện, nhà chăm sóc dưỡng lão để bù đắp phần nào vào tình trang khan hiếm khẩu trang ở đây.
Đoàn Văn Hậu "không được đeo khẩu trang" ?
Cầu thủ số 15 Đoàn Văn Hậu, người đang đá cho câu lạc bộ bóng đá Herenveen, một tỉnh ở phía bắc Hà Lan đã viết trên Facebook cá nhân rằng cầu thủ này không đeo khẩu trang rằng "anh không được đeo khẩu trang tại Hà Lan" (4).
"Xin lỗi mọi người, ở bên này đeo khẩu trang người ta sẽ nói mình bị bệnh và kỳ thị. Nếu ở Việt Nam, Hậu vẫn sẽ đeo khẩu trang".
Đây là một thông tin rất thất thiệt và vô cùng tai hại khi chỉ một bức hình và lời nói này đã có 82.000 lượt thích và 539 lượt chia sẻ. Chưa kể lại còn được các báo mạng Việt Nam đua nhau xào nấu và phát hành rộng rãi (5).
Thực tế không có bằng chứng người bị kỳ thị hay hành hung vì đeo khẩu trang. Người ta tránh xa người đeo khẩu trang hay có thể nhìn với cặp mắt nghi ngờ vì nghĩ đó là người nhiễm bệnh. Nếu muốn đeo vì không bị bệnh cũng không ai cấm nhưng để kết luận rằng "không được đeo khẩu trang" mà báo mạng Việt Nam lật đật chụp lấy để câu view là không lương thiện.
Diên Vỹ
Nguồn : VNTB, 29/03/2020
Chú thích :
(1) https://nos.nl/artikel/2328673-honderdduizenden-chinese-mondmaskers-teruggeroepen-uit-nederlandse-ziekenhuizen.html
(2) https://www.politie.nl/nieuws/2020/maart/24/opsporing-verzocht-24-maart-2020.html
(3) https://www.nation.co.ke/news/world/German-army-loses-6-million-masks-in-Kenya/1068-5502520-oes370z/index.html
(4) https://news.zing.vn/van-hau-tiet-lo-chuyen-bi-ky-thi-khi-deo-khau-trang-o-ha-lan-post1064752.html
(5) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1547675172054701&set=a.101479140007652&type=3&theater
