 | Tổng quan: | 3070085 |
"Ngốc nghếch" hay "lệch chuẩn văn hóa" ?
Hoa hậu Mai Phương, vào trước Tết 2023, đã đăng vào mục story trên mạng xã hội hình ảnh mặc áo dài mừng xuân, nhưng lại chèn nhạc bài "Chinese New Year", khiến nhiều người theo dõi trên mạng xã hội không hài lòng.
Ảnh minh họa chụp tại Hội An năm 2022. AFP PHOTO.
Nhiều người bình luận rằng có một số nước khi nói đến Tết Âm Lịch thường dùng "Lunar New Year", chứ không phải "Chinese New Year" vì ngày lễ này không chỉ của Trung Quốc.
Lỗi "vô tư" hay vốn văn hóa "ngắn" ?
Hôm 25/1/2023, sau gần một tuần nhận "bão" chê bai lẫn thông cảm từ dư luận, nàng "hậu" Mai Phương đã lên tiếng xin lỗi khán giả với status dài đăng trên Instagram, nội dung có đoạn viết : "Phương biết bản thân mình không hoàn hảo, vẫn vô tư và đôi khi cũng ngốc nghếch không tưởng. Nhưng trên hết Phương mong mọi người tin rằng, Phương là người có suy nghĩ và nhận thức đủ để rút ra bài học và thấu hiểu những gì tốt nhất netizen muốn dành cho mình".
Qua sự vụ mới nhất về hoa hậu Mai Phương (mới nhất vì trước đây cũng có nhiều vụ lùm xùm xung quanh các người đẹp VN), Giáo sư Nguyễn Đình Cống từ Hà Nội hôm 27/1/2023 đưa ra nhận định :
"Chuyện cô hoa hậu Mai Phương dùng nhạc "Chinese New Year" thì chưa rõ đó là vô tình hay cố ý. Nếu là vô tình thì đó là một lỗi phổ biến của tầng lớp trẻ do không được giáo dục chu đáo. Nếu là cố ý thì cần có dư luận lên án và vạch ra thâm ý để có cách đối xử thích hợp chứ cũng chưa phải đã phạm vào tội làm nhục quốc thể".
Cũng trong ngày 27/1, liên quan đến câu chuyện cô hoa hậu Việt Nam 2022, cựu Trung tá Vũ Minh Trí cho rằng :
"Chúng tôi là những người dân bình thường thấy không có gì là nhục cả, bởi vì thực chất cô ấy không đại diện cho mình. Ví dụ chúng tôi bình chọn, cử đi thì tôi mới cảm thấy nhục. Thật ra bản thân cô ấy cũng đại diện cho nền văn hóa Việt Nam tại thời điểm hiện nay, trên mạng xã hội cũng đầy rẫy những cái thấp kém. Tôi không nói về phía Nhà nước, tôi nói về phía những người dân bình thường, cũng đầy những kẻ ngu dốt, những thói hư tật xấu, những cái mà nếu ở nền văn minh cao hơn hoặc các cụ của chúng ta ngày xưa thì không chấp nhận được. Chưa nói đến những cái gì xa xôi, nhưng nếu bản thân các cụ chúng ta ngày xưa mà sống lại thì sẽ thấy không đúng thuần phong mỹ tục, không đúng phong tục tập quán lâu đời của người Việt Nam... Những người đứng đầu ngành văn hóa, hay những cô hoa hậu, văn nghệ sĩ... được họ cử đi đại diện cho Việt Nam tham dự những cuộc thi hay những diễn đàn quốc tế nếu có phát ngôn linh tinh thì nó cũng thể hiện đúng thực trạng đáng buồn của nền văn hóa Việt Nam hiện nay".
Theo ông Vũ Minh Trí, không có gì đáng ngạc nhiên hay cảm thấy nhục quốc thể, bởi vì vốn văn hóa của những người đó chỉ có ngần ấy thôi !
Chuẩn văn hóa Việt Nam… ở đâu ?
Bộ Văn hóa thể thao và du lịch vào ngày 13/12/2021 đã ban hành Quyết định số 3196 về Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật. Bộ quy tắc này gồm ba chương, 11 điều. Dù quy tắc được nói không có giá trị pháp lý, nhưng lại qui định là bộ khung, đặt ra tiêu chuẩn để nghệ sĩ, người hoạt động nghệ thuật điều chỉnh hành vi ứng xử sao cho chuẩn mực. Ấy vậy mà dường như những scandal "vạ miệng" của những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật cứ "tiếp nối" nhau. Đặc biệt là sự vụ mới nhất của Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam – Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Xuân Bắc và tiếp đến là vụ của nàng "hậu" Mai Phương.
Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ từ Na Uy hôm 27/1, đưa ra nhận xét của mình về câu chuyện "nóng trên mạng" dịp tết Quý Mão như sau :
"Một đất nước với gần 100 triệu dân rất đa dạng, đa dạng về văn hoá, kiến thức, nghề nghiệp, nhận thức và cách ứng xử. Khó có một ai có thể dễ dàng đại diện về mặt văn hóa cho ngần ấy giá trị khác biệt chỉ trong một con người.
Các cuộc thi hoa hậu tập trung vào mặt sắc đẹp là chính, vì vậy mà nó nên dừng lại là các chương trình giải trí. Đừng nên gán ghép trách nhiệm xã hội hay quốc gia cho những hoa hậu ; những điều đó vượt quá khả năng của họ. Họ chỉ nên là những bông hoa đẹp, làm giàu các chương trình giải trí là đủ".
Theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, những người đại diện cho Việt Nam phải là những cá nhân do dân bầu, đại diện cho ý chí và quyền lợi của họ. Theo lập luận như vậy, trường hợp chưa có một cuộc bầu cử tự do thì ngay cả những người nắm quyền trong chính phủ hiện nay cũng chưa phải là những người đại diện hợp pháp cho Việt Nam.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa ,Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, mới đây cho rằng phải cấp thiết xây dựng hệ giá trị quốc gia về văn hóa và chuẩn mực con người Việt Nam. Theo ông Nguyễn Trọng Nghĩa, xã hội Việt Nam đã thay đổi, song văn hóa không thay đổi kịp và thiếu các hệ giá trị chuẩn mực để mỗi người tự soi chiếu.
Giáo sư Nguyễn Đình Cống khi trả lời RFA liên quan vấn đề này cho rằng, chuẩn mực của văn hóa là đạo lý làm người, là nhận thức và thái độ của con người đối xử với nhau và với tự nhiên. Giữa những con người thì cơ bản nhất, quan trọng nhất là tình yêu thương, lòng tôn trọng và sự tin cậy. Theo Giáo sư Nguyễn Đình Cống, một xã hội không bị đói kém mà đặt văn hóa sau kinh tế là sai đường và xã hội Việt Nam đang như vậy !
Giáo sư Nguyễn Đình Cống qua đó nhấn mạnh, chuẩn mực văn hóa phải dựa trên phẩm chất Quang Minh Chính Đại và hiện nhiều người trong giới lãnh đạo của Việt Nam đang rất thiếu những phẩm chất đó.
Còn theo cựu Trung tá Vũ Minh Trí, trong xã hội về mặt văn hóa, nếu muốn duy trì phát triển được cái tốt đẹp thì trước tiên các chuẩn mực phải đúng. Ông nói tiếp :
"Thực ra kể từ khi dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản thì những cái chuẩn về mặt văn hóa đã bị sai lệch đi, đã bị làm thấp đi rất nhiều. Ví dụ trước kia ở Hà Nội hay nông thôn, từ lời ăn tiếng nói của con người với nhau đều có mực thước, như phân biệt rõ ràng trên dưới. Nhưng từ năm 1954, khi miền Bắc đi theo chế độ mới, thì học sinh thay vì gọi thầy cô giáo là thầy cô xưng con... thì bây giờ xưng là em. Hay có những sự bình đẳng quá trớn cả trong gia đình, nhà trường và xã hội... ví dụ như người ta gọi nhau là đồng chí chẳng hạn. Thế nên từ những lệch chuẩn kiểu như thế, rồi những giá trị truyền thống không được gìn giữ, đã bị khai tử... cho nên cái cốt cách của con người Việt từ nhiều đời nay đã không còn nữa. Theo đó có nhiều những giá trị khác cũng đã bị phá hủy đi".
Ông Vũ Minh Trí còn cho rằng, một khi đã không có chuẩn mực, thì đương nhiên xã hội sẽ ngày càng biến chất, không có những cái chuẩn đúng đắn để người ta noi theo.
Những người cuối cùng của thế hệ hòa hoa mà lạc bước đã ra đi
Phạm Đình Trọng, 12/08/2018
Cùng đang học trung học chuẩn bị thi tú tài.Người sinh tháng chín, người sinh tháng mười hai, cùng năm 1927. Cùng 18 tuổi khi cuộc cách mạng tháng tám, 1945 nổ ra. Cùng bị cuốn hút bởi tiêu chí say đắm ngất ngây của cuộc cách mạng tháng tám: Đập tan xiềng xích nô lệ, giành tự do cho nhân dân, giành độc lập cho đất nước. Nhờ tài năng và nền tảng văn hóa của một nền giáo dục nhân văn, cả hai đều trở thành những tên tuổi, những gương mặt văn hóa sáng giá, đóng góp lớn cho cuộc cách mạng, để lại cho lịch sử và nền văn hóa đất nước những giá trị văn hóa bền vững. Hai tên tuổi đó là nhà báo Bùi Tín và nhạc sĩ Tô Hải.
Nhà báo Bùi Tín và nhạc sĩ Tô Hải - Ảnh minh họa (Tiếng Dân)
Không phải chỉ có hai tên tuổi Bùi Tín, Tô Hải. Cái hồn tinh tế nhạy cảm của con người mang trong máu nền văn minh sông Hồng, cái vốn liếng của trí lự Việt Nam được tiếp nhận chương trình giáo dục nhân văn của nền văn hóa Pháp, nền văn hóa đã mở ra kỉ nguyên Ánh sáng và cuộc cách mạng Tự do – Bình đẳng – Bác ái. Con người và nền giáo dục đó đã tạo ra hơn một thế hệ những tài năng, những nhà văn hóa, những trí thức, những nghệ sĩ lớn Trần Đức Thảo, Nguyễn Mạnh Tường, Nguyễn Hữu Đang, Thanh Tịnh, Thụy An, Văn Cao, Trần Dần, Hoàng Cầm, Tử Phác, Lê Đạt, Chế Lan Viên, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu, Nguyên Ngọc, Trần Duy, Trần Văn Cẩn, Sĩ Ngọc...
Hơn một thế hệ tài năng đó đã bị cuốn hút bởi tiêu chí say đắm, ngất ngây của cuộc cách mạng mùa thu năm 1945. Họ đi vào cuộc cách mạng mùa thu và cuộc kháng chiến chống Pháp cùng những người cộng sản là để đến cái đích ước mơ từ trăm năm của cả giống nòi Việt Nam : Đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, giải phóng giống nòi Việt Nam. Nhưng khi cuộc kháng chiến chống Pháp đang đi đến kết thúc thắng lợi, những người cộng sản lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp liền bộc lộ cái mưu đồ tội lỗi, độc ác của họ.
Đặt đảng cộng sản lên trên đất nước, lên trên dân tộc Việt Nam, những người cộng sản dẫn dắt cuộc kháng chiến chống Pháp đã vì lợi ích của đảng cộng sản Việt Nam, vì lợi ích của quốc tế cộng sản, thí bỏ lợi ích của đất nước, của dân tộc Việt Nam, vất bỏ mục tiêu độc lập của cả dân tộc Việt Nam để theo đuổi mục tiêu của những người cộng sản : mục tiêu xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. Họ nhẫn tâm cắt đôi đất nước Việt Nam thành hai trận tuyến, cắt đôi dân tộc Việt Nam thành hai nửa hận thù, biến đất nước Việt Nam thành biên ải của khối cộng sản thế giới, biến dân tộc Việt Nam thành đội quân gác biên ải, lấy máu dân tộc Việt Nam bảo đảm sự an toàn, bền vững và lớn mạnh cho những nhà nước cộng sản đàn anh Trung Cộng, Nga Xô.
Đánh thắng thực dân Pháp xâm lược, những người cộng sản liền quyết liệt thực thi nền chuyên chế độc tài trên nửa nước, hăm hở lấy máu dân làm chiến tranh áp đặt chuyên chế độc tài trên cả nước. Người dân Việt Nam vừa thoát khỏi thân phận nô lệ của người dân mất nước, xiềng xích nô lệ thực dân vừa rũ bỏ trên cổ, trên chân tay, trong đầu óc người dân thì những người cộng sản lại chụp lên thân phận người dân Việt Nam ách nô lệ mới còn nặng nề, khủng khiếp hơn nhiều lần ách nô lệ thực dân : nô lệ cộng sản.
Nặng nề, khủng khiếp nhưng nô lệ cộng sản tinh vi và giỏi lừa mị đến mức một nhà văn sắc sảo như Nguyễn Khải cũng phải đến cuối đời mới nhận ra "Ở các chế độ toàn trị chỉ có hai cơ quan mà quyền uy bao trùm cả xã hội. Đó là cơ quan tư tưởng, tuyên truyền và cơ quan công an. Một để chăn, một để chống. Còn khi đã có chuyện bất thường xảy ra thì chỉ có một biện pháp : đàn áp, bắt giữ, lập tòa án xét xử những kẻ cầm đầu" (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất)
Trong thể chế nô lệ cộng sản, những trí thức, nghệ sĩ, tinh hoa của dân tộc, những gương mặt văn hóa của đất nước cũng chỉ là những đứa trẻ trong nhà trẻ cộng sản mà thôi :
"Tám mươi triệu cái mặt không nhìn thấy mặt
Tám mươi triệu cái mồn tự nguyện bịt mồm...
Trí thức cụp tai
Ngòi bút trượt dài sợ hãi...
Trí thức cụp tai xin phiếu bé ngoan"
(thơ Nguyễn Đình Chính)
Đầu năm 2006, tổng kết một đời nô lệ cầm bút của mình, nhà văn Nguyễn Khải đau đớn nhận ra cả cuộc đời đã mang cả trí tuệ, tài năng ra đóng góp cho một xã hội không có chân móng : "Một xã hội mà công dân không được quyền sống thật, nói thật, nhà văn cũng không được quyền bộc bạch tâm sự riêng tư của mình trên trang giấy là một xã hội không có chân móng" (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất).
Thức tỉnh về thân phận "Trí thức cụp tai xin phiếu bé ngoan", thức tỉnh về một xã hội cộng sản không chân móng, phản con người, phản dân tộc, phản đất nước, những nhân cách trí thức Trần Đức Thảo, Nguyễn Mạnh Tường, Nguyễn Hữu Đang, Trần Dần... đã lên tiếng và phải chấp nhận sự trừng trị đàn áp, bắt giữ, tù đày man rợ của nhà nước độc tài cộng sản. Không ném cuộc đời vào đau khổ mòn mỏi vô ích trong ngục tù cộng sản như những người đi trước, nhà báo Bùi Tín sang tị nạn chính trị ở nước Pháp của cách mạng Tự do – Bình đẳng – Bác ái để ông viết và công bố với loài người văn minh về sự thật xã hội cộng sản Việt Nam, về sự thật cuộc đời một nhà báo trong xã hội cộng sản. Nhạc sĩ Tô Hải thì lặng lẽ viết về cuộc đời mình để kể với mai sau về thân phận ê chề, tủi nhục của người nghệ sĩ trong nhà nước cộng sản.
"Hoa Xuyên Tuyết" và "Mặt Thật" của nhà báo Bùi Tín, "Hồi Kí Của Một Thằng Hèn" của nhạc sĩ Tô Hải cùng với "Hoa Địa Ngục" của nhà thơ Nguyễn Chí Thiện, "Đêm Giữa Ban Ngày" của nhà văn Vũ Thư Hiên, "Đèn Cù" của nhà báo Trần Đĩnh, "Lời Ai Điếu" của nhà báo Lê Phú Khải là những cung oán ngâm khúc về những thân phận đau khổ của người dân, của trí thức trong nhà nước cộng sản, là thiên kí sự về nỗi thống khổ của người dân trong kiếp nô lệ cộng sản, là những trang tư liệu lịch sử chân thực, sinh động về thời cộng sản trị đau đớn của giống nòi Việt Nam, là lời thức tỉnh cho người dân, cho những trí thức đớn hèn đang còn u mê, an phận trong kiếp nô lệ cộng sản.
Ngoài những tác phẩm báo chí kịp thời, sắc sảo của nhà báo Bùi Tín, ngoài những nhạc phẩm còn mãi với thời gian như hợp xướng Tiếng Hát Người Chiến Sĩ Biên Thùy của nhạc sĩ Tô Hải thì Hoa Xuyên Tuyết, Mặt Thật và Hồi Kí Của Một Thằng Hèn là những đóng góp lớn lao, quí giá cho cuộc vật lộn thoát khỏi họa cộng sản của giống nòi Việt Nam.
Cùng có mặt trong cuộc đời vào năm 1927, những năm cuối cùng của kiếp nô lệ mất nước, nhà báo Bùi Tín, nhạc sĩ Tô Hải lại rời bỏ cuộc đời cùng một ngày thứ bảy 11.8.2018, những ngày tháng cuối cùng của kiếp nô lệ cộng sản. Cả cuộc đời hơn chín mươi năm, hai tâm hồn đẹp, hai nhân cách lớn chưa có được một ngày trút bỏ nỗi niềm đau đáu về vận mệnh đất nước, chưa có một ngày thôi canh cánh về thân phận người dân. Nhưng nỗi niềm của hai trí thức sáng, của hai nhân cách đẹp đã thức tỉnh hàng triệu người dân Việt Nam, đã thức tỉnh thế hệ trẻ Việt Nam. Hàng triệu người đã có mặt trong hàng ngũ đấu tranh loại bỏ thảm họa cộng sản tăm tối, đưa dân tộc Việt Nam hòa nhập với loài người văn minh, hòa nhập với thời đại sáng lạn của kỉ nguyên văn minh tin học. Tên tuổi Bùi Tín, Tô Hải cùng những tên tuổi Trần Đức Thảo, Nguyễn Mạnh Tường, Nguyễn Hữu Đang, Trần Dần,... sẽ được khắc ghi vào trang sử vượt qua đêm tối nô lệ đi tới ánh sáng độc lập tự do của giống nòi Việt Nam.
Phạm Đình Trọng
(12/08/2018)
*****************
Vĩnh biệt tác giả "Tiếng hát người chiến sỹ biên thùy" Tô Hải
Lê Phú Khải, VNTB, 12/08/2018
Nhân dân Sài Gòn không bao giờ quên buổi sáng đẹp trời ngày 16 tháng 12 năm 2007, trong cuộc biểu tình chống Trung Quốc xâm lược biển đảo Việt Nam, có ông già 80 tuổi, chống gậy đứng giữa cuộc biểu tình vẻ mặt đầy phẫn nộ khua gậy lên chỉ vào mặt một người đàn bà mặc áo xám hét to : Con này là chỉ điểm cho công an bắt người…
"Con này" mà Tô Hải chỉ mặt là người phụ nữ cao to, đứng quan sát xem ai la to, ai hăng hái nhất rồi chỉ cho công an chìm, công an nổi ẵm" đi! Cái "con này" ấy là Nguyễn Thị Quyết Tâm sau này được thăng chức Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.
Nhạc sỹ Tô Hải. Ảnh: Lê Phú Khải
Những kẻ chỉ điểm bắt người biểu tình chống Trung Quóc xâm lược Việt Nam như Nguyễn Thị Quyết Tâm được thăng quan tiến chức, được cộng sản xem là nồng cốt của chế độ phải được ghi rõ họ tên và đã được những người biểu tình hôm đó quay thành phim để lưu giữ đời đời cho con cháu về những gương mặt bán nước hại dân, còn nghệ sỹ Tô Hải thì đi vào lịch sử biểu tình chống Trung Quốc xâm lược biển đảo Việt Nam.
Tô Hải sinh ngày 24/9/1927 tại Hà Nội, nguyên quán tại Tiền Hải, Thái Bình.
18 tuổi, như mọi thanh niên trí thức yêu nươc khác, Tô Hải xung phong vào Vệ quốc đoàn theo tiếng gọi non sông lên đường cứu nước. ông tâm sự, lúc theo Việt Minh di cứu nước, bố ông là một công chức thời Pháp, có học, có đọc sách đã khuyên ông không nên theo cộng sản, nếu không nghe ông thì cứ đi, nhưng đừng có về nữa! Tô Hải lúc đó đang ở trong thời kỳ "thơ" trong chữ "ngây thơ" mà Nguyễn Khắc Viện đã viết. Chỉ đến cải cách ruộng đất sau đó hơn chục năm, thì thời kỳ "thơ" đã hết và chuyển sang thời kỳ "ngây" như ông Viện đã nhận ra ở cuối đời mình. Lúc đó Tô Hải nhận ra mình "ngây" thì đã muộn! Không có đường về nữa ! Ông phải tiếp tục sống như một người cộng sản đích thực (ông kết nạp đảng năm 1949 ), tức là phải dối trá để tồn tại.
Chính vì thế mà ông đã viết cuốn hồi ký "Hồi ký của một thằng hèn" để xám hối ! Nhà xuất bản "Tiếng quê hương" ở Virginia, Hoa Kỳ đã ấn hành năm 2009, chính tôi là người đã viết lời giới thiệu cho cuốn sách này. Việc viết giới thiệu cho cuốn Hồi ký này là một chuyện rất khôi hài. Khi những người biên tập cuốn "Hồi ký của một thằng hèn" yêu cầu người viết giới thiệu nó, tốt nhất, là một người đang ở trong nước. Nhạc sỹ Tô Hải, tác giả của "Nụ cười sơn cước", "Tiếng hát người chiến sỹ biên thùy" đã nhờ tôi viết. Lý do vì tôi là người đầu tiên và duy nhất đã đọc bản thảo nó ở trong nước. Số là tôi ra Nha Trang thăm Tô Hải, thấy ông dành toàn bộ thời gian cho cuốn sách. Và tôi đã đọc nó trong một xóm nhỏ ở thành phố biển Nha Trang. Nhưng các vi biên tập cuốn sách này ở nước ngoài lại cho tôi là "công an của Việt cộng" nên không muốn lời giới thiệu sách đứng tên tôi. Tô Hải phải email sang nói rõ, tôi là nhà báo, không phải là công an. Các vị đó vẫn không tin, nói rằng, gia đình tôi có nhiều người làm công an nên "cài" tôi vào để … Cuối cùng thì lời giới thiệu là bài viết của tôi, do sự "cam kết" của Tô Hải. Hơn nữa, cũng chẳng ai ở trong nước đã đọc Hồi ký của một thằng hèn để mà viết, nếu những người in sách muốn người viết phải là một người ở trong nước! Điều đáng buồn từ sự việc này là, cả dân tộc ta nghi kỵ nhau, không ai tin ai nữa… "đấu tranh giai cấp" đã dẫn đến tình trạng đó !
…Trên mạng xã hội ở Việt Nam hơn một thập kỷ qua, nhạc sỹ Tô Hải là một blogger lớn tuổi nhất, ông có cả một trang Web mang tên "Tô Hải’s blog hàng tuần đều có bài". Ông viết blog trong tình trạng đau yếu của tuổi già, kê lưng vào gối mà gõ máy tính… Nhưng chỉ vắng bóng ông trên mạng ít bữa là các độc giả trẻ Việt Nam trên khắp nơi trong ngoài nước lo lắng, mong mỏi, email đến thăm hỏi… là một chứng nhân của lịch sử, những chuyện ông viết ra khiến lớp tre khao khát sự thật đón đọc say mê. Nhưng không phải Tô Hải chỉ viết cái đã qua, hàng ngày ông đọc Le Monde trên mạng, nắm bắt tình hình thế giới, tình hình trong nước và bình luận kịp thời những vấn đề nóng bỏng của đất nước.
Có lần Đài phát thanh đối ngoại Pháp RFI phỏng vấn ông. Họ ngạc nhiên về những thông tin ông đưa ra. Họ hỏi, tin ấy ở đâu ra ? Ông trả lời : Tôi đọc trên Le Monde sáng nay ! Tay phóng viên này thú nhận : Từ sáng đến giờ chưa đọc Le Monde !!!
Công bằng mà nói, với những huân chương mà ông đã được nhận, với giải thưởng về Văn học nghệ thuật đợt 1, ông có thể ngồi rung đùi mà nhận bổng lộc, đến các hộị nghị, kỷ niệm này nọ mà ngồi ghế danh dự trong làng nhạc sỹ Việt nam mà nhận bao thư. Và… ngậm miệng ăn tiền dài dài… như các nghệ sỹ lão thành khác (!)
Nhưng vận nước không để ông ngồi yên. Ông nghĩ đến con cháu, nghĩ đến thế hệ mai sau sẽ sống ra sao nếu bọn Tàu Ô gặm dần đất nước mà ông bà đã tốn bao nhiêu xương máu để gìn giữ nó đến hôm nay. Ông tâm sự : Từ ngày tôi viết blog, mấy thằng nhạc sỹ xưa kia nó vô Sài Gòn là nhào đến nhà tôi… Vậy mà khi thấy tôi viết trên mạng, nó lỉnh, nó sợ liên lụy, giới nhà văn của ông còn đỡ chứ giới nhạc cùng thời với tôi chúng nó hèn quá ! Tôi an ủi ông : Những kẻ ngậm miệng ăn tiền ấy có gì đáng nói, bù lại, hiện anh có hàng vạn bạn đọc trên thế giới, đó chẳng phải là đáng vui hay sao ?
Là người bất đồng chính kiến nên công an đã đến "hỏi thăm" cái xe bán bánh mỳ của vợ ông ở đầu phố, công an và chính quyền phường đã đến tận nhà "khuyên giải" ông không viết blog nữa!
Viết đến đây tôi bỗng nhớ đến năm 1991, tại hội trường Matxcơva, tôi đứng giữa những người già, rất già, râu tóc bạc phơ đang cầm biểu ngữ đứng biểu tình trong tuyết giá… Một người Việt Nam nói với tôi lúc đó : Những người già như thế này đi biểu tình không phải như sinh viên Nam Triều Tiên, Singapore đi biểu tình đòi hỏi một cái gì cụ thể cho ngày hôm sau đâu. Mà họ vì trách nhiệm của lương tâm, vì một tương lai, vì một cái gì cao cả hơn đối với đất nước.
Những gì mà nhạc sỹ Tô Hải đã và đang làm chính vì "những điều cao cả hơn đối với đất nước" Việt Nam yêu quý của ông.
Hôm nay, người nhạc sỹ đã viết hợp xướng giao hưởng "Tiếng hát người chiến sỹ biên thùy"… đã ra đi. Ông có thể ngậm cười nơi chín suối vì cái ngày 16/12/2007 ở tuổi 80, ông đã chống ba-toong đi biểu tình chống Trung Quốc xâm lược biển đảo Việt Nam, thì hôm nay ở tuổi 91, ông có thể yên lòng vì hàng chục nghìn đồng bào đã xuống đường theo gót ông năm xưa trên khắp miền đất nước, hô vang những khẩu hiệu yêu nước, chống bè lũ bán nước và cướp nước …"Quê hương yêu dấu bao người chờ mong" trong bài "Tiếng hát người chiến sỹ biên thùy" của ông vẫn còn đó… để tiển ông về nơi an nghỉ.
Lê Phú Khải
Nguồn : VNTB, 12/08/2018
****************
Nhà báo Bùi Tín và nhạc sĩ Tô Hải qua đời
Ngọc Thu, Tiếng Dân, 11/08/2018
Thế là hai nhân vật lớn trong giới bất đồng chính kiến đã cùng nhau từ bỏ chúng ta hôm nay : Nhà báo Bùi Tín ra đi lúc 1g25′ sáng ở Paris, tức 6h25′ sáng giờ Việt Nam và nhạc sĩ Tô Hải qua đời lúc 19h40' tối nay, 11/8/2018. Cả hai ông hưởng thọ 91 tuổi.
Nhà báo Bùi Tín khi sống ở Pháp.
Hai ông sinh cùng năm, nhà báo Bùi Tín sinh ngày 29/12/1927 ở Nam Định, nhạc sĩ Tô Hải sinh ngày 24/9/1927 ở Hà Nội và ra đi cùng ngày, chỉ cách nhau 15 tiếng.
Cũng như ông Bùi Tín, ông Tô Hải ra đi trong cô quạnh, không có người thân xung quanh đưa tiễn, mà chỉ có những người bạn cùng chí hướng. Nhưng ông Tô Hải may mắn hơn ông Bùi Tín, là ông còn có người bạn đời là cô Lâm Thị Ái, tận tụy, chăm sóc cho ông trong nhiều năm qua, nhất là trong mấy tuần gần đây, cô Ái luôn túc trực với ông bên giường bệnh.
Cả hai ông Bùi Tín và Tô Hải đều là những người đã từng phục vụ chế độ cộng sản Việt Nam và đã phản tỉnh, lên tiếng phản đối chế độ, trở thành những nhân vật bất đồng chính kiến hàng đầu ở Việt Nam và hải ngoại.
Nhà báo Bùi Tín, bút danh Thành Tín, từng mang quân hàm đại tá. Ông tham gia Quân đội Nhân dân Việt Nam từ năm 1946-1982. Ông cũng đã từng giữ chức Phó Tổng biên tập báo Nhân Dân từ năm 1982 đến năm 1990. Tháng 9/1990, ông xin tị nạn ở Pháp, sau khi ông lên tiếng phê phán đường lối lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam, phê phán chế độ Cộng sản và chủ nghĩa xã hội, để rồi đảng cộng sản Việt Nam gọi ông là "kẻ thù của nhân dân".
Nhạc sĩ Tô Hải lúc sinh thời.
Nhạc sĩ Tô Hải từng tham gia Vệ quốc đoàn sau Cách mạng Tháng Tám. Ông cũng đã từng giữ chức trưởng Đoàn Văn công khu 5, cũng như nhiều chức vụ khác nhau, trước khi từ bỏ đảng và chế độ mà ông phục vụ. Ngoài những bản nhạc mà ông sáng tác, ông còn nổi tiếng với cuốn "Hồi Ký Của Một Thằng Hèn", do Nhà xuất bản Tiếng Quê Hương xuất bản ở Mỹ năm 2009 và đã được phổ biến rộng rãi trên các trang mạng.
Ông Tô Hải tự nhận mình là "thằng hèn", mà mọi người gọi ông bằng cái tên thân thương là "Nhát Sỹ Tô Hải". Cuốn hồi ký của ông kể lại những chuyển biến trong cuộc đời ông từ năm 1945, lúc ông đi theo đảng với một niềm tin mù quáng, cũng như nỗi đau dày vò sau khi ông biết mình đã đi lạc đường, nhưng không thể dừng lại, cho tới lúc ông từ bỏ đảng, lên tiếng chống lại những cái sai của đảng, của chế độ.
Trong cuốn hồi ký, ông Tô Hải viết về sự gian trá, tàn bạo và lưu manh của chế độ mà ông đã từng phục vụ, cũng như nỗi đau khi ông phải sống cuộc sống làm người nhưng không phải là con người. Nỗi đau đó luôn dày vò tâm can ông, nhất là khi ông gặp gỡ những người "đồng chí", bạn bè cũ của mình, những người luôn vênh váo và tự hào với cuộc sống của họ, với những thứ vật chất mà họ có được do cướp của dân.
Blogger Phạm Thanh Nghiên, cựu tù nhân lương tâm, viết về ông Bùi Tín và Tô Hải như sau :
"Ngày hôm nay có hai trái tim của hai con người yêu nước đã ngừng đập : Cựu đại tá Bùi Tín, cũng từng là Phó tổng biên tập báo Nhân Dân và Nhạc sĩ Tô Hải, tác giả cuốn sách nổi tiếng ‘Hồi ký của một thằng hèn’. Cả hai người đều có quá khứ phục vụ cho chế độ Việt cộng. Và cả hai đều phản tỉnh và trở thành những tiếng nói hàng đầu trong cuộc đấu tranh đòi dân chủ, tự do và nhân quyền cho Việt Nam.
Tôi may mắn từng được chuyện trò với cả hai cụ. Và nợ hai cụ những lời hứa hẹn. Những lời hứa hẹn không bao giờ trả được nữa. Nhưng đâu chỉ có chúng tôi nợ nhau. Núi xương sông máu đấy, ai còn nợ? Tuổi trẻ của hàng vạn con người mang tên Việt Nam đấy, ai còn nợ? Những món nợ mang tên Thời Đại, mang tên Lịch Sử không bao giờ thanh toán được.
Nhưng, có những người đi trả nợ non sông. Họ là những Bùi Tín, Tô Hải, Vũ Cao Quận, Trần Lâm, Lê Hồng Hà, Hoàng Minh Chính, Nguyễn Thanh Giang, Hoàng Tiến, Nguyễn Minh Cần… Họ từng là đảng viên cộng sản, góp phần không nhỏ làm nên chế độ này trước khi trở thành những nhân vật bất đồng chính kiến. Gọi những con người ấy là những người trả nợ quá khứ – có lẽ cũng không sai".
Rồi cả hai ông Bùi Tín và Tô Hải không hẹn nhau mà ra đi cùng ngày. Họ đã thanh thản ra đi sau khi đã viết, đã nói lên thật nhiều điều họ muốn nói về chế độ này, về những điều mà họ băn khoăn, trăn trở, lo lắng cho vận mệnh của đất nước, tương lai của dân tộc này.
Ngọc Thu
Nguồn : Tiếng Dân, 11/08/2018
***************
Sau Bùi Tín, Tô Hải, lớp sóng mới vẫn dâng lên
Ngô Nhân Dụng, Người Việt, 11/08/2018
Bùi Tín và Tô Hải mới ra đi, nhưng có thể an lòng. Vì chắc họ đã nhìn thấy những thế hệ con cháu mình vẫn giữ vững lòng yêu nước, tiếp tục đấu tranh đòi tự do dân chủ cho gần 100 triệu dân Việt Nam, như hai ông đã theo đuổi vào cuối đời.
Ông Bùi Tín và ông Tô Hải cùng sinh một năm và mất trong vòng một ngày ở hai nơi xa cách, Paris và Sài Gòn. Họ thuộc thế hệ vừa lên 18 tuổi khi lòng yêu nước của 25 triệu người Việt Nam bùng lên ; toàn dân vùng dậy quyết đánh đuổi thực dân Pháp.
Bùi Tín và Tô Hải thuộc thế hệ thanh niên trong trắng bị đảng cộng sản đánh lừa, lợi dụng chiêu bài kháng chiến nhưng bên trong chỉ nhắm mục đích làm lính tiên phong cho cộng sản quốc tế, đưa dân tộc Việt một cuộc nội chiến đẫm máu. Khi nhìn rõ đảng cộng sản đã nô lệ hóa đồng bào với chế độ độc tài tàn bạo, Bùi Tín và Tô Hải đều thức tỉnh. Hai ông từ bỏ chủ nghĩa cộng sản và dấn thân trên con đường tranh đấu cho tự do dân chủ.
Khi quyết định đào tị ở thủ đô Pháp năm 1990, ông Bùi Tín đang có một địa vị cao ở báo Nhân Dân. Nếu tiếp tục đóng vai "bồi bút," như chính ông có lúc tự công nhận, Bùi Tín có triển vọng sẽ gia nhập hàng ngũ lãnh đạo trong guồng máy tuyên truyền của đảng cộng sản, có thể trở thành một thứ tư bản đỏ sau này. Nhưng ông đã suy nghĩ, trăn trở, trước cảnh chế độ cộng sản sụp đổ năm 1989 ở chính nơi nó phát sinh. Người trí thức trong ông thức tỉnh khi thấy chủ nghĩa cộng sản bị nhân loại vứt vào thùng rác của lịch sử vì tự bản chất hoàn toàn vô nghĩa lý.
Lương tâm trí thức đã thúc đẩy Bùi Tín từ bỏ quá khứ cộng sản của chính mình. Từ đó, ông dấn thân trên con đường tranh đấu cho dân chủ tự do.
Ai đã gặp Bùi Tín thì thấy rõ ông càng ngày càng quyết liệt đối với chế độ cộng sản phi nhân. Là người làm truyền thông, ông đã phát biểu không ngừng nghỉ trong gần 30 năm qua. Viết báo, viết sách, thuyết trình, tham dự các cuộc hội thảo, trả lời các cuộc phỏng vấn, nói trên các đài radio và truyền hình.
Những cuốn sách của Bùi Tín, như "Hoa Xuyên Tuyết" (1991), "Mặt Thật" (1995)…, và hàng ngàn bài báo, bài phát biểu sẽ là những chứng cớ cho một giai đoạn lịch sử nước ta. Ba tháng trước, dù thân thể đã lâm trọng bệnh, ông đã góp mặt lần cuối cùng với tổ chức Họp Mặt Dân Chủ trong cuộc hội thảo tại thành phố Stuttgart, nước Đức.
Khi ra đi, Bùi Tín không biết rằng nhạc sĩ Tô Hải ở Việt Nam cũng sắp từ giã cõi đời. Nhạc sĩ Tô Hải cũng bị đảng cộng sản lợi dụng như Bùi Tín. Ông đã trên dưới 1,000 bản nhạc, như Bùi Tín viết hàng ngàn bài báo, cuối cùng nhận ra mình đã mất hết, chỉ làm công cụ cho đảng cộng sản.
Như chính Tô Hải đã thú nhận trong tự truyện "Hồi Ký Của Một Thằng Hèn," "hầu hết sáng tác của tôi là do ‘hèn’ nên nội dung chỉ là hát lên hát xuống các khẩu hiệu tuyên truyền."
Bao nhiêu văn nghệ sĩ thuộc thế hệ trước và sau Bùi Tín và Tô Hải cũng chịu số phận "văn nô" vì lỡ chân theo đảng cộng sản, tưởng lầm mình đang xây dựng tương lai dân tộc. Vào cuối đời, Chế Lan Viên đã tỉnh mộng, bày tỏ những lời tạ tội với lịch sử. Ông thú nhận chính mình đã viết những câu thơ thúc đẩy hàng triệu thanh niên đi giết đồng bào rồi chịu cái chết vô ích. Nguyễn Khải đã can đảm nhìn nhận tài viết văn của mình bị uổng phí chỉ vì cả cuộc đời cam tâm làm tay sai cho chế độ. Lê Hiếu Đằng đến khi sắp qua đời còn bày tỏ thái độ dứt khoát từ bỏ con người cộng sản ở trong mình để được trở về với dân tộc.
Bao nhiêu con người, nuôi trong mình di sản của dòng máu yêu nước tinh ròng chảy cuồn cuộn trong huyết quản mọi người dân Việt Nam, đã thức tỉnh nhìn ra mình đã bị một bọn người cuồng tín, gian manh, chuyên chế độc quyền lừa bịp. Những người văn nghệ này đã thức tỉnh, quyết định quay lại sống như con những người Việt Nam chân thật. Họ đứng về phía dân tộc, vạch rõ bộ mặt dối trá, phản phúc của chế độ bạo tàn đang đưa nước Việt Nam vào vòng lệ thuộc đế quốc đỏ Trung Cộng. Họ đã chọn con đường danh dự, mong góp tay xây dựng một đất nước tự do dân chủ.
Con đường đó đang lôi cuốn hàng triệu người thuộc thế hệ sau nối gót.
Những lớp sóng đấu tranh đang trỗi dậy ở khắp nước Việt Nam. Các cuộc biểu tình chống Đặc Khu dâng đất cho Trung Cộng và chống luật kiểm soát mạng xã hội đã tự động bùng lên. Người dân đã ý thức nhu cầu tự do dân chủ. Lớp người trẻ đã theo tiếng gọi của những Nguyễn Đan Quế, Lê Công Định, Nguyễn Văn Đài, Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Thị Công Nhân, Nguyễn Quang A, vân vân.
Những thanh niên còn đang cắp sách đến trường như Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nguyên Kha, Việt Khang…, cùng đứng dậy phản đối Trung Cộng lấn chiếm quê cha đất tổ. Những cô gái như Đỗ Thị Minh Hạnh, Bùi Thị Minh Hằng, Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Trần Thị Nga, Cấn Thị Thêu, Huỳnh Thục Vy, Phạm Đoan Trang… nêu tấm gương dũng cảm cho các thanh niên cùng thế hệ.
Trong lúc hai ông Bùi Tín và Tô Hải sắp từ giã cõi trần, họ có thể được nghe tin Huỳnh Thục Vy, ở Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk, đang phải đối đầu với chế độ cộng sản phản dân tộc. Tác giả cuốn "Nhận Định Sự Thật Tự Do và Nhân Quyền" bị sách nhiễu chỉ vì đã từng thẳng thắn công khai xác nhận chính cô là người xịt sơn lên các lá cờ đỏ sao vàng trong những bức ảnh hồi cuối năm 2017 trên mạng của mình.
Huỳnh Thục Vy nói không úp mở : "… đối với tôi thì cờ đỏ, ‘cờ máu’ là biểu tượng của sự đàn áp, độc tài, độc đoán, phi dân chủ, phản dân quyền của chính quyền độc tài cộng sản Việt Nam. Nó là biểu trưng cho việc đảng cộng sản Việt Nam ngồi trên đầu 90 triệu người dân."
Huỳnh Thục Vy đã may những chiếc áo mang hình ảnh lá cờ vàng của Việt Nam Cộng Hòa. Hiện tượng lớp người trẻ tuổi chưa lớn lên hay chưa ra đời khi miền Nam bị cộng sản chiếm cũng nuôi tấm lòng hoài vọng thời kỳ một nửa nước Việt Nam còn chế độ tự do dân chủ cho thấy lòng dân Việt đã chuyển hướng.
Năm 2015, Nguyễn Viết Dũng, tức Dũng Phi Hổ, đã từng công khai treo cao lá cờ vàng ba sọc đỏ ngay trước nhà mình tại Nghệ An. Một nhóm năm người thanh niên mặc bộ quân phục Việt Nam Cộng Hòa "biểu tình ngồi" tại Hồ Gươm, Hà Nội dù biết trước họ sẽ bị bắt. Tháng Giêng năm nay bốn người ở An Giang, trong đó có Vương Văn Thả, bị xử 6 đến 12 năm tù về tội "Tuyên truyền chống nhà nước," khi họ treo cao ngọn cờ vàng vào ngày 30 Tháng Tư, 2017.
Làn sóng đấu tranh đòi tự do dân chủ đang tiếp tục dâng lên. Các ông Bùi Tín, Tô Hải có thể yên lòng nhắm mắt. Vì con đường họ đã lựa chọn khi thức tỉnh càng ngày càng đông với một thế hệ mới cầm đuốc tiến lên.
Ngô Nhân Dụng
Nguồn : Người Việt, 11/08/2018
****************
Vĩnh biệt người anh lớn Bùi Tín...
Mai Tú Ân, VNTB, 11/08/2018
Biết nhau chỉ dăm bảy năm, quen thân lắm là dăm lần anh Bùi Tín comment hay inbox cho vài cái để gọi là động viên tinh thần, cùng là Hội viên Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam nhưng do tính chất công việc lỏng lẻo nên cũng chẳng mấy khi liên lạc. Đó là tất cả những gì mà Mai Tú Ân có được với anh Bùi Tín. Nhưng đó không phải những điều đáng nói với một con người vừa vĩ đại vừa bình thường mới nhắm mắt xuôi tay nơi xứ người. Nhà báo Bùi Tín…
Nhà báo Bùi Tín
Với anh Bùi Tín thì trên hết tất cả là tấm lòng đồng đạo của người cầm bút trân trọng nâng đỡ nhau. Với Mai Tú Ân thì đó là tấm lòng của kẻ hậu bối dành cho tiền nhân. Cuộc đời lẫy lừng, có một không hai trong lịch sử Việt Nam của anh Bùi Tín, từ đại tá, Phó tổng biên tập báo Nhân Dân rồi trở thành một cây viết hải ngoại đối lập hàng đầu với chính quyền cộng sản Việt Nam cùng một kho tư liệu lịch sử vô giá mà anh liên tục cho ra đời suốt mấy chục năm nay. Mấy ai đã làm được những điều như anh Bùi Tín đã làm. Mấy ai đã trụ vững nơi ngã ba đường, cũng như thanh thản sống giữa hai luồng dư luận trái ngược nhau trút xối xả lên đầu như anh. Anh vẫn vững vàng để trở thành lịch sử và cũng bởi chính anh là lịch sử.
Chẳng có một lời nói nhưng anh Bùi Tín, qua cuộc sống thăng trầm nghiệt ngã, qua khoảng khắc tối sáng của cuộc đời và cuối cùng là như nước chảy chỗ trũng, anh về bên lẽ phải với sự uy nghi vững chắc của một cây bút thượng thừa, đã lăn lộn đầu bảng của cả hai chiến tuyến. Khó có một cây bút nào có một cuộc sống như anh cũng như khó có một ông thầy nào đáng để chúng tôi học hỏi như anh.
Điều đáng khâm phục anh Bùi Tín là mặc dù bị nhiều áp lực nhưng những điều anh viết về chế độ và con người cộng sản Việt Nam đều chắc, chuẩn và sự thật chứ không hề phóng đại hay bôi bác rẻ tiền. Chính vì thế mà những điều anh Bùi Tín để lại là những tài liệu đáng tin cẩn cũng như để cho những người cầm bút bài học về việc đừng uốn cong ngòi bút của mình.
Qua những bài phỏng vấn hay những bài viết gần đây, anh hay nhắc đến các sự kiện lịch sử cùng với nỗi âu lo về việc thế hệ sau phải hiểu đúng sự kiện lịch sử ấy. Dường như anh hiểu được thời khắc của mình đã điểm nên mong những điều anh viết ra được những hậu bối hiểu và đánh giá cho đúng mọi sự kiện như nó diễn ra cùng các bối cảnh chung quanh. Không nói ra nhưng có lẽ anh vẫn còn đau đáu nỗi đau khi thiên hạ nhiều người vẫn đánh giá anh là kẻ phản bội, trá hàng. Chắc hẳn anh đã mang sang thế giới bên kia một nỗi niềm câm nín không thể nói thành lời...
Anh Bùi Tín hỡi. Giờ này linh hồn của anh đã phiêu bạt nơi nước Chúa xa xôi, đâu còn nghe được những lời đẫm lệ của trần gian, rằng chúng tôi nghiêm trang tiễn anh ra đi trong danh dự như của một người lính ngã xuống vì Tổ Quốc. Người lính ấy thì không thể đớn hèn phản trắc. Những người cầm bút chúng tôi kính cẩn tiễn đưa anh như tiễn đưa bậc niên trưởng đồng đạo, như một cây đại thụ cuối cùng mà chỉ có một thời oan nghiệt máu lửa nhất của dân tộc mới sản sinh ra. Và với một cây đa cây đề như anh thì đừng nói đến những chuyện phản trắc đớn hèn. Bởi anh đã vượt lên tất cả...
Như một câu chuyện thần tiên nước ngoài thì năm tháng sẽ trôi đi, vật đổi sao rời, những điều tốt đẹp cùng những con người tốt đẹp rồi sẽ chẳng còn thêu hoa dệt gấm trên hành tinh này nữa và sẽ để lại cái vẻ nhàn nhạt buồn tẻ khi họ không còn nữa. Nhưng rồi cũng năm tháng trôi đi, bao nước chảy qua cầu thì những điều tốt đẹp cùng những con người tốt đẹp sẽ xóa mây mù để trở lại và lại làm đẹp với trái đất này. Như nơi ma quỉ vắng bóng sẽ có thần linh xuất hiện. Mặc cho thiên hạ nói ngả nói nghiêng thì chúng tôi cũng đều muốn anh Bùi Tín sẽ trở về trái đất này cùng với những con người tốt đẹp nhất và họ đang cầm tay nhau nhảy vũ điệu Thần Tiên với các cháu nhi đồng.
Chắc chắn anh Bùi Tín sẽ trở về...
Mai Tú Ân
Nguồn : VNTB, 12/08/2018
*********************
Nhà báo Bùi Tín : Một tài năng, một tấm lòng…
Nguyễn Tường Thụy, RFA, 11/08/2018
Tối 10/8/2018, khi những thông tin đầu tiên của chị Tường An, anh Từ Thức ở bên Pháp về sức khỏe rất xấu của Nhà báo Bùi Tín nhưng tôi vẫn cứ hy vọng. Không phải là tôi không biết khi đã hôn mê thì tình hình đã nguy kịch. Nhưng sự hy vọng của tôi là một sự ngoan cố, cố chống lại một sự thật phũ phàng. Với bệnh tật hiểm nghèo, người ta có câu "còn nước, còn tát" và vẫn có những trường hợp qua khỏi.
Cố nhà báo Bùi Tín
Cho đến sáng dậy, nhìn vào bản tin, tôi chỉ biết lặng người đi và thở dài. Một lúc sau, tôi mới thốt được một câu với người nhà : Bác Bùi Tín mất rồi !
Tôi chưa một lần được diện kiến nhà báo Bùi Tín, điều đó với tôi là không may mắn. Phải chi tôi đã có một lần đi Pháp. Tôi lại ngẩn người ra tiếc thời gian tôi đi Mỹ tháng 4, tháng 5 năm 2014. cháu Đỗ Xuân Trầm (chị gái tù nhân lương tâm Đỗ Thị Minh Hạnh) mời tôi đi Châu Âu vài tháng. Cháu bảo chú không phải làm gì cả, cháu lo tất cả cho chú, kể cả làm visa. Cháu sắp xếp cho chú đi khắp các nước Châu Âu. Lần này chú về Việt Nam họ sẽ không cho chú xuất cảnh nữa đâu, vì "tội"của chú to lắm. Nhưng rồi tôi đã về thằng Việt Nam và sau đó quả nhiên đã bị chặn xuất cảnh tại ga hàng không Nội Bài trên đường đi Myanmar vào ngày 6/12/2015.
*
Khi còn là lính binh nhì, binh nhất, tôi đã biết đến Nhà báo Bùi Tín với bút danh Thành Tín.
Đến thời kỳ ký và thi hành Hiệp định Paris 1973 thì Thành Tín là một bút danh sáng giá nhất trong làng báo miền Bắc hồi ấy. Ông đưa tin và trả lời phỏng vấn các đoàn quốc tế trong Ban liên hiệp quân sự bốn bên, liên tục có bài đăng trên mặt báo. Hoạt động của ông sôi nổi tới mức, ông được coi như phát ngôn viên của phái đoàn miền Bắc. Tôi hai mươi tuổi đời, vài tuổi lính, hòa với không khí sôi động của phe chiến thắng chứ nào đã biết gì ngoài các bài giảng của chính trị viên hay tuyên huấn.
Là đảng viên 24 năm trong lòng chế độ cộng sản, lên đến cấp đại tá quân đội rồi Phó tổng biên tập báo Nhân dân và nghề nghiệp làm báo với óc quan sát tinh nhạy, nhà báo Bùi Tín biết rất nhiều chuyện thâm cung, bí sử của chế độ.
Sau khi nhà báo Bùi Tín tị nạn chính trị ở Pháp, có một số tranh cãi như trong biến cố 30/4/1975, Bùi Tín là thượng tá hay đại tá, Bùi Tín có mặt ở Dinh Độc Lập khi nào... Nhưng điều đó có nghĩa lý gì khi ông đã quyết rời bỏ hàng ngũ cộng sản để đấu tranh cho tự do, dân chủ và nhân quyền. Nhắc nhiều đến "thành tích" phục vụ chế độ của ông, có khi còn làm cho ông phiền lòng. Vì vậy, tôi chỉ lướt qua vài dòng như thế để nói lên rằng, với tài năng của ông, nếu tiếp tục chấp nhận phục vụ chế độ thì con đường thăng tiến của ông sẽ còn dài.
*
Năm 1990, thông tin Bùi Tín xin tị nạn chính trị ở Pháp đã kích thích sự tò mò của tôi, truyền cảm hứng cho tôi trong quá trình đi tìm sự thật phía sau các bài giảng ở nhà trường cũng như ở đơn vị. Hồi ấy chưa có Internet, tôi thường tìm cách nghe lén "đài địch" như BBC, RFI, VOA để xem ông nói gì, viết gì. Qua đó, tôi mở mang thêm về nhãn quan chính trị. Những bài viết, bài trả lời phỏng vấn của ông củng cố cho tôi thêm cách nhìn toàn diện, khách quan với nhiều góc độ khác nhau về một sự việc, hiện tượng. Những thứ mà người ta đã kết luận về nó, đã đóng dấu chất lượng, đã tán ốc vít vào khung thép cần phải được tháo tung ra, xem xét lại. Đó là cách đánh giá, nhìn nhận lại về học thuyết Mác - Lê nin, về cuộc chiến tranh ở Việt Nam, về nhân vật Hồ Chí Minh... Tôi đã ngộ ra nhiều điều sau khi bộ não lười biếng, thụ động đã biết hoạt động theo một cơ chế khác. Thì ra nó không phải như vậy. Tất nhiên, sự thay đổi nhận thức của mỗi con người là cả một quá trình chứ không phải từ sự tác động của riêng một sự việc hay nhân vật nào.
*
Sức viết của nhà báo Bùi Tín thật đáng khâm phục. Ông viết đều đặn kể cả khi ở tuổi 91. Tại Paris, ông viết hai cuốn sách "Hoa Xuyên tuyết" (1991) và "Mặt thật" (1995). Với "Hoa Xuyên tuyết", ông lấy tên một loài hoa đặt tên cho tác phẩm của mình để nói lên khát vọng tự do. Một loài hoa mỏng manh, yếu ớt nhưng nó cố xuyên qua lớp tuyết dày để thấy được mặt trời. Còn trong "Măt thật", ông vạch ra sự giả dối của đảng cộng sản Việt Nam, bóc nó ra để thấy cái mặt thật như tên gọi của tác phẩm. Các tác phẩm in bằng tiếng nước ngoài của ông có 'From Enermy to Friend' (Từ Thù đến Bạn), 'Following Ho Chi Minh' (Đi theo Hồ Chí Minh), 'Vietnam - Face Cachée du Régime' (Việt Nam - Bộ mặt Che giấu của Chế độ)
Những bài báo của ông thì nhiều vô kể, xuất hiện hàng tuần liên tục trên các trang báo nổi tiếng. Ví dụ, bài viết của ông trên VOA trong tháng 6 là 7 bài. Cứ vài ba ngày, goup mail của Hội nhà báo Độc lập lại nhận được bài mới của ông (ông là Hội viên Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam ngày 15/7/2014, ngay sau khi Hội thành lập). Theo Người Việt online thì Nhà xuất bản Tiếng Quê Hương (Hoa Kỳ) đã cùng với tác giả Bùi Tín chọn lựa 200 bài báo, in trong tuyển tập Thao Thức Cùng Quê Hương, sẽ ra mắt cuối Tháng Tám hay đầu Tháng Chín năm nay. Ngòi bút của ông sắc sảo, già dặn và đầy tính phát hiện.
Bài viết gần đây nhất của ông có lẽ là bài "Vụ án lớn giả danh quân đội giữa thủ đô" đăng trên Tiếng Nói Hoa Kỳ ngày 27/6/2018.
*
Ở Pháp, ông vẫn thường xuyên theo dõi và liên hệ chặt chẽ với giới đấu tranh trong nước, nhất là từ khi phong trào xã hội dân sự độc lập phát triển mạnh. Ông đặc biệt chú ý đến tầng lớp trẻ mới xuất hiện. Sau khi nghe tin ông mất, trong những dòng chia sẻ tin buồn, nhiều người còn nhắc lại gần đây còn được ông nói chuyện hay gửi thư.
Điều đáng khâm phục của nhà báo Bùi Tín là ông dám từ bỏ vinh hoa do nhà nước cộng sản đem lại để dấn thân vào con đường đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền. Chính lúc ở vào đỉnh cao của vinh quang, ông đã từ bỏ nó để cống hiến phần đời còn lại cho quê hương, đất nước. Điều đó nói lên ông vừa có tư duy nhạy bén, vừa là một nhân cách lớn.
NB Bùi Tín vĩnh viễn ra đi trong sự thương tiếc không nguôi của giới đấu tranh cho tự do. Ông sống thế, kể cũng đã thọ nhưng tôi và hẳn là còn rất nhiều người muốn ông sống thọ hơn. Nhưng ông đã làm việc vì đất nước liên tục trong 28 năm không ngưng nghỉ, chúng ta không thể đòi hỏi ở ông nhiều hơn.
Theo một bài viết đăng trên báo Việt Nam thì nhà báo Bùi Tín nói ông nhớ quê hương đến da diết : "Có đêm mình mơ được về nước. Sướng quá mình vất dép đi chân trần chạy dọc theo bờ Hồ, thỉnh thoảng dừng lại đưa tay với những rặng liễu đang rủ bóng xuống mặt hồ xanh biếc. Có lần mình mơ được chạy mấy vòng quanh Hồ Tây lộng gió. Ôi những giấc mơ đó sao mà hạnh phúc".
Vậy mà từ khi đi tị nạn chính trị, ông không được một lần trở về Việt Nam. Bây giờ ông không bao giờ còn cơ hội nữa. Nghĩ mà càng thấy thương ông thêm. Hẳn trước khi nhắm mắt, ông không khỏi ngậm ngùi nghĩ về quê hương xứ sở. Nhưng hình ảnh ông, kỷ niệm về ông và những việc ông làm vì tương lai của đất nước sẽ mãi ghi sâu vào tâm khảm của những người Việt Nam yêu tự do.
Nguyễn Tường Thụy
Nguồn : RFA, 11/08/2018
****************
Tô Hải - một thằng hèn vĩ đại
Nguyễn Lân Thắng, RFA, 11/08/2018
Tôi gặp cụ Tô Hải lần đầu tiên vào đầu năm 2012. Đó là thời điểm khi tôi vừa mới trải qua cả một mùa hè biểu tình chống Trung Quốc rực lửa năm 2011 ở Hà Nội. Tuy chưa từng gặp nhau, nhưng tôi nhớ như in cuộc gặp ấy cụ đã ôm chầm lấy tôi như một đứa con đi xa trở về. Có chuyện đó là bởi vì tuy tôi là thế hệ trẻ, nhưng đã biết cụ rất lâu qua các bài viết trên blog, facebook... còn cụ thì biết đến tôi vì những tấm hình biểu tình nóng hổi tôi chụp hồi đó.
Xin vĩnh biệt cụ, Một thằng hèn vĩ đại
Rồi bẵng đi 2 năm, lần thứ 2 tôi gặp cụ Tô Hải chính là ở đám tang thầy giáo yêu nước Đinh Đăng Định. Lúc này cụ đã yếu và phải ngồi xe lăn rồi, nhưng cụ vẫn nhất quyết phải đến bằng được trước linh cữu, tự tay châm nén nhang cho một thầy giáo chỉ vì những hành động yêu nước đã bỏ mình vì những bệnh tật gặp phải trong nhà tù cộng sản.
Cụ Tô Hải trong mắt anh em đấu tranh trẻ ở Việt Nam là một tượng đài vĩ đại. Không chỉ là những bức hình, những đoạn phim ghi lại cảnh một ông già bé nhỏ kiên cường chống gậy đi biểu tình giữa đường phố, cụ Tô Hải đã đi vào lòng người trẻ chúng tôi bằng những bài viết sắc sảo lật mặt chế độ cộng sản trên trang blog của cụ, bằng cuốn "Hồi ký của một thằng hèn" chấn động dư luận một thời. Hôm nay, nhạc sỹ Tô Hải, người tự nhận là MỘT THẰNG HÈN đã ra đi rời bỏ thế gian, nhưng với tôi hình ảnh cụ sẽ còn sống mãi. Chính cụ là một trong những người đã trực tiếp tác động làm lớp trẻ chúng tôi sống thôi hèn, dám đứng lên xuống đường đòi hỏi những điều thuộc về dân tộc này.
Xin vĩnh biệt cụ, MỘT THẰNG HÈN VĨ ĐẠI
Nguyễn Lân Thắng
Nguồn : RFA,11/08/2018 (nguyenlanthang's blog)
Câu chuyện về nhạc sĩ lão thành Tô Hải có diễn biến mới khi BBC được cho biết về một góc đau buồn trong quan hệ gia đình của ông.
Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ở nhà ngày 16/1
Một người con gái của vợ đầu của ông Tô Hải khẳng định với BBC bố bà "đã hết bệnh nên bệnh viện mới cho về", và bày tỏ lo ngại ông bị người vợ sau "khống chế".
Trước đó, người vợ hiện nay của nhạc sĩ Tô Hải, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC rằng bà "hoang mang" khi bệnh viện cho chồng về và ám chỉ có sức ép của công an.
Nhưng hôm 18/1, trả lời BBC, bà Tô Hà, một trong ba người con của vợ đầu ông Tô Hải, nói bố bà đang hồi phục.
Sau khi được biết về phản ứng của bà Tô Hà, nhạc sĩ Tô Hải nói với BBC rằng bà Tô Hà là con gái nhưng xem bố như "kẻ thù".
Vào viện
Tô Hải từng là một nhạc sĩ cách mạng nổi tiếng ở miền Bắc Việt Nam. Nhưng những năm gần đây, sống ở TP. HCM, ông bày tỏ thái độ ly khai với Đảng Cộng sản.
Trong cuốn "Hồi ký của một thằng hèn", hoàn thành năm 2007, ông tự gọi mình là "một trong những tên bồi bút bất đắc dĩ đắc lực nhất".
Ông cũng duy trì trang blog với các bài viết mang tính phê phán về xã hội, chính trị Việt Nam.
Những ngày đầu năm 2017, nhạc sĩ Tô Hải nhập viện ở một bệnh viện tư ở TP Hồ Chí Minh, Hoàn Mỹ.
Hôm 14/1, ông được bệnh viện cho về, nhưng người vợ hiện nay của ông, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC hôm 16/1 rằng chồng bà "chưa khỏe mà sao đã cho về".
Hôm 17/1, bà Tô Hà, người con của vợ đầu của ông Tô Hải, liên lạc với BBC, cho biết sau khi có bản tin đầu trên BBC, bà đã chất vấn bà Ái.
"Trưa hôm 16/1, tôi đến nhà thăm bố, thấy bố đã ngồi dậy được, còn nói tiếng Pháp làu làu - tôi chụp rất nhiều hình - và hỏi cô Ái tình hình có thật là công an gây sức ép để bệnh viện trả bố về không ?"
"Cô ấy bảo thấy mấy cô hộ lý hỏi 'nhà chị có người làm bên công an hay sao mà lắm công an hỏi thăm thế ?'"
"Tôi trả lời họ nói thế có gì ác ý đâu, mình không có bằng chứng thì sao lại phao tin như vậy, không nên làm ầm ĩ chuyện này lên. Mà nếu có việc đấy, tôi nói sẽ đến bệnh viện làm việc, hay đưa bố sang bệnh viện khác, thì cô ấy cản".
"Tôi yêu cầu xem hồ sơ bệnh án, cô ấy thoái thác, chỉ bảo bố bị viêm phổi. Nhưng thực tế, sau hai ngày cấp cứu, ông đã khỏe lại (chúng tôi đến đột xuất đang thấy ông chuẩn bị ăn trưa như trong hình). Nhưng sau đó trên mạng lại đưa tin ông nguy kịch, là không đúng, bình thường khi hết bệnh rồi thì bệnh viện cho về nhà để tĩnh dưỡng, tránh lây nhiễm tréo".
Nhạc sĩ Tô Hải có ba người con với vợ đầu, con trai cả sinh năm 1954, hai con gái là bà Tô Hà sinh năm 1956 và người con út 1958.
Theo lời kể của bà Tô Hà, từ tháng Năm 1975, khi nhạc sĩ Tô Hải vào Nam, ông "cắt đứt" quan hệ với gia đình, tuy chỉ chính thức ly dị mẹ bà năm 1998.
"Có những éo le nên tôi không muốn nói nhưng lần này tôi muốn lên tiếng rằng chúng tôi không hài lòng với cô Ái".
"Tôi cho rằng cô ấy nói dối rằng 'bệnh viện trả về dù nguy kịch'. Tôi muốn cải chính là bố tôi không nguy kịch, ông đang hồi sức".
"Tôi lo cho bố tôi, vì với thông tin của bà Ái, có thể các bệnh viện sẽ ngại không dám nhận bố tôi khi có chuyện, và bà ấy đã nói rằng sẽ không cho bố tôi đi viện nữa dù có bất cứ việc gì xảy ra".
Bà Tô Hà, hiện sống ở cả Việt Nam và Pháp, nói thông điệp bà muốn chuyển đến những người quan tâm nhạc sĩ Tô Hải là : "Việc ngày hôm nay là do ông suy dinh dưỡng, không được chăm sóc tốt, chứ không có bệnh".
Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ngày 7/1 trong bệnh viện Hoàn Mỹ
"Nếu ai đó nghĩ đây là tranh chấp gia đình, đây không phải là vậy. Anh em chúng tôi đều là những người thành đạt, chúng tôi không có ý kiến gì về chuyện tài sản mà chỉ muốn nói sự thật và không muốn ai dùng ông để trục lợi về kinh tế hay chính trị", bà Tô Hà nói với BBC.
'Không bịa đặt'
Khi BBC liên lạc, bà Lâm Thị Ái vẫn khẳng định những gì bà nói trước đó "không hề bịa đặt".
"Lúc đầu, chồng tôi chưa bớt mà bệnh viện đã cho về. Chồng tôi cũng không muốn về, nhưng ông biết là bị buộc phải về nên mới bảo 'thôi về đi, anh hiểu rồi.'"
"Không hiểu sao cô Tô Hà rất thù hận tôi, nhưng tôi không thêm bớt điều gì, chỉ nói những gì tôi chứng kiến".
"Tôi không muốn nói những điều không hay về cô Hà, nhưng chỉ kể vài chi tiết để người bên ngoài gia đình nhận xét".
"Cô Hà một năm ghé thăm bố cô ấy không quá ba lần".
"Mới đây, khi ông Hải vào viện, cô ấy đưa được 5 triệu rồi đi mất".
"Tôi sống với ông Hải 30 năm rồi chứ không phải đợi đến khi ông già yếu mới đến để trục lợi như cáo buộc của cô Hà".
"Tôi không phủ nhận chuyện vợ chồng tôi bây giờ sống khó khăn. Hàng tháng phải nhờ bạn bè giúp thêm vì từ khi ông ấy bị chính quyền cho là phản động thì họ đã cắt hết các khoản tiền của ông ấy".
Bà Ái cũng chuyển máy cho BBC nói chuyện với nhạc sĩ Tô Hải, người tâm sự rằng sức khỏe của ông "không bằng hai tuần trước".
Kể lại chuyện vào bệnh viện Hoàn Mỹ, ông Tô Hải nói lúc mới vào, "họ nói bác phải chuyển sang phòng chăm sóc đặc biệt".
Qua điện thoại, ông nói từng tiếng đứt quãng với hơi thở nặng nhọc : "Chúng tôi đóng thêm tiền hôm ấy thì ngay hôm sau họ lại bảo cho về".
"Chính tôi thắc mắc. Vợ chồng tôi đã nghĩ tôi còn nằm đây đến hết Tết, nhưng họ lại bảo hết bệnh rồi, rằng tôi như ngọn đèn hết dầu, lúc nào cũng có thể tắt, nên về".
"Tôi phải về bằng xe cấp cứu. Vì thế những gì bà xã tôi nói với BBC là đúng 100%".
Giọng gay gắt, ông xác nhận bà Tô Hà là con gái của vợ đầu nhưng nói bà Tô Hà "căm thù gia đình tôi 30 năm rồi, từ khi tôi xây dựng gia đình mới".
"Nó bịa ra rất nhiều chuyện về gia đình tôi. Bây giờ nó giàu có, về đây kinh doanh nên dựa vào chính phủ này".
Ông nói : "Có lẽ bây giờ nó muốn lấy điểm để làm ăn thuận tiện, nên thấy chúng tôi phát biểu không có lợi cho nhà nước nên quay lại đánh vợ chồng tôi".
'Sững sờ và đau lòng'
Khi được cho biết về những lời của bố, bà Tô Hà nói bà "không ngờ bố lại bị khống chế như vậy", khẳng định ở đây chỉ để nói sự thật và không ngờ lại diễn biến quá xấu như vậy !
Bà trả lời bà không có hoạt động kinh doanh nào cả, và "không có gì phải lấy điểm với chính quyền".
"Chưa có bất cứ một ai nhân danh chính quyền hay công an, liên hệ với tôi bao giờ cả !".
"Chuyện giúp đỡ kinh tế từ ngày bố tôi còn ở Nha Trang thì tự bố tôi và cô Ái và gia đình tôi biết nhưng bây giờ không có biên nhận, thì muốn nói sao cũng được !"
"Hôm 16/1, bố tôi nói về nhà khoẻ ra nhiều ! Như vậy là bệnh viện cho về là giải pháp đúng chứ không phải trong tình trạng nguy kịch".
Bà Tô Hà nói không muốn nói thêm về "chuyện buồn" của gia đình mà chỉ muốn làm rõ có phải bố của bà bị bệnh viện cho về sớm do áp lực của chính quyền hay không.
"Năm ngoái chính tôi tổ chức sinh nhật cho bố, và ông nói xin lỗi, các con hãy bỏ qua tất cả".
"Tôi rất sững sờ và đau lòng trước phát biểu của bố tôi chỉ vì tôi muốn nói sự thật nhưng tôi chưa bao giờ lại xem bố là kẻ thù tuy bố bỏ rơi chúng tôi từ ấu thơ".
"Chúng tôi vẫn tự nhủ, không có chỗ dựa nào về tinh thần lẫn vật chất, chúng tôi mới thành đạt được. Khi không lên thăm được bố tôi, tôi nhờ các bạn bè đến thăm".
"Từ hai hôm nay, cô Ái lu loa khắp nơi nhất là họ hàng bên Mỹ và dọa sẽ bỏ đi, vất bố tôi lại một mình nên chắc vì thế, bố tôi mớí có những lời phát biểu như vậy".
"Dù sao tôi cũng mừng vì ông đã khỏe, mới mắng con khỏe như vậy", bà Tô Hà phát biểu.
********************
Bệnh viện từ chối điều trị cho nhạc sĩ Tô Hải ? (RFA, 20/01/2017)
Nhạc sĩ Tô Hải trong phòng cấp cứu ngày 16/10/2013. Ảnh: Tô Hải’s Blog
Nhạc sĩ Tô Hải, 90 tuổi, được nhiều người biết đến qua một số sáng tác cách mạng ‘đỏ’ ; nhưng về sau chính ông công khai thừa nhận thời kỳ theo đàng cộng sản là ‘sai lầm’. Hiện ông đang rất ốm và bị bệnh viện từ chối điều trị.
Những hình ảnh vừa rồi ghi nhận được khi nhóm chúng tôi đến thăm ông tại căn nhà nhỏ ở chung cư Miếu Nổi, mặt tiền bờ kè kênh Nhiêu Lộc, Sài Gòn. Hiện nay ông phải điều trị tại nhà sau khi bệnh viện Hoàn Mỹ ở thành phố Hồ Chí Minh từ chối không điều trị tiếp cho ông.
Bà Lâm thị Ái, vợ của nhạc sĩ Tô Hải, kể lại sự việc :
Tôi hỏi "tôi muốn nghe chính bác sĩ nói về trường hợp của ông Hải phải xuất viện như thế nào ?" thì cô nói "tất cả những xét nghiệm của ông trong mấy ngày nay đều tốt không bệnh nữa". Khi bác sĩ giải thích như vậy thì tôi ngạc nhiên lắm, tôi nói "hay là ông có chuyện gì bác sĩ nói thật với tôi", bác sĩ nói "không có chuyện gì cả ông hết bệnh thì cho về thôi" nhưng bác sĩ hỏi "nhưng người nhà làm công an hả, vì có công an vào hỏi thăm" vì vậy khi tôi ra về tôi nói với cụ là "chắc có chuyện gì rồi cho nên công an vô hỏi thăm nên mình phải về thôi".
Những nhà hoạt động xã hội dân sự độc lập cũng đặt ra nghi ngờ cơ quan chức năng Việt Nam gây áp lực buộc bệnh viên nơi ông Tô Hải đang điều trị từ chối ông.
Nguyên nhân được những nhà hoạt động nêu ra vì chính quyền quan ngại có nhiều thành phần đấu tranh, bất đồng chính kiến sẽ đến thăm ông tại bệnh viện.
Nhạc sĩ Tô Hải trong những năm gần đây được xem như thành phần trí thức "phản tỉnh" ; tức nhận ra sai lầm nghe theo đảng cộng sản đi làm ‘cách mạng’.
Từ sau năm 1990, ông bắt đầu viết viết hồi ký và blog chỉ trích chính cuộc sống của bản thân ông trước đó, gọi loại nhạc chính ông sáng tác là "nhạc nô", tức phục vụ cho mục tiêu tuyên truyền của đảng cộng sản Việt Nam.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Đài Á Châu Tự Do trước đây, đích thân nhạc sĩ Tô Hải cho biết :
Ngày xưa ở ngoài Miền Bắc anh em chúng tôi chẳng làm gì đáng tội cả ; chỉ có viết tự do không theo yêu cầu của các ông thôi là các ông bắt đi "cải tạo". Tất cả các chuyện đó bây giờ các ông đang sửa chữa đấy. Vừa rồi tại Huế lại tặng thưởng thêm cho Trần Dần, đưa Lê Đạt vào nhà tang lễ của quốc gia, in lại Phạm Quỳnh, in lại Nguyễn Văn Vĩnh. Tất cả những cái đó là các ông đều làm mà không nói ra. Chớ còn tôi thì bây giờ tôi chỉ nói ra hộ các ông thôi. Tôi thì tôi hy vọng, tôi mong rằng làm sao tất cả mọi người hãy thúc đẩy các nhà cầm quyền hôm nay có nhiều hành động và ứng xử có tiến bộ. Tôi chỉ xin mong dân chủ. Hãy cho chúng tôi được nói. Đừng bịt mồm chúng tôi nữa. Đừng truy tố chúng tôi vì những tội gọi hẳn là cái tội "nháy nháy", là tội yêu nước nữa.
Cuốn hồi ký của ông tựa đề "Hồi ký của một thằng hèn" được in năm 2009. Hồi Ký Của Một Thằng Hèn được nhạc sĩ Tô Hải viết về nỗi đau của một người không được sống làm người đúng nghĩa.
Cô Lâm Thị Ái chia sẻ đôi điều về một số hoạt động sáng tác của nhạc sĩ Tô Hải trong những năm gần đây.
"Sau khi in cuốn hồi ký một thằng hèn xong, thì cụ tiếp tục viết blog rất nhiều khoảng 4-500 bài, thì cụ nói ước mong được in tập hai của Hồi ký một thằng hèn tức là vượt qua nỗi sợ để cho con cháu các thế hệ sau này được đọc một giai đoạn lịch sử mà đất nước ngả nghiêng như thế này và cụ là người làm chứng".
Khi phong trào viết blog ra đời, ông có một trang riêng mang tên ‘Nhát sĩ Bảo Thủ’ hay ‘Tô Hải’s blog. Bài viết mới nhất được đăng trên đó có tựa ‘Độc tấu New Style vui xuân 2017’ ; trong đó có đoạn viết :
Suốt quá trình làm "com-muy-nít" bưng bê bốn chục năm,
Dùng chữ nghĩa, dùng âm thanh tuyên truyền, dụ dỗ... bịp nhân dân
Bỏ quê hương, ruộng đồng. bỏ gia đình, bỏ tổ tiên, mồ mả...
Nghe theo Đảng, Bác quang vinh, phá tất cả, bỏ tất cả,
Quyết vượt qua mọi gian khó, xây thế giới đại đồng...
Mong ước trong những ngày vừa qua của ông thổ lộ với bà Lâm Thị Ái cũng như một số thân hữu đến thăm là ‘được sống đến ngày Việt Nam có dân chủ, không còn bị cai trị bởi một đảng duy nhất như lâu nay’.
Ông tên thật Tô Đình Hải, sinh năm 1927, tại Hà Nội, nguyên quán Tiền Hải, Thái Bình.
Thông tín viên Việt Nam
Tên tuổi của nhạc sĩ Tô Hải gắn liền với nhạc phẩm Nụ Cười Sơn Cước
Gia đình nhạc sĩ Tô Hải, người đang bệnh nặng, cáo buộc một bệnh viện ở Thành phố Hồ Chí Minh từ chối chữa trị cho ông do áp lực của công an.
Tên tuổi của nhạc sĩ Tô Hải gắn liền với nhạc phẩm Nụ Cười Sơn Cước.
Sau Cách mạng tháng Tám 1945, ông tham gia Vệ quốc đoàn.
Sau khi ra khỏi Đảng Cộng sản Việt Nam, nhạc sĩ cho xuất bản tại Mỹ cuốn sách gây tranh cãi - Hồi ký của một thằng hèn (Nhà xuất bản Tiếng Quê Hương ở bang Virginia ấn hành năm 2009).
Hôm 16/1, BBC gọi điện hỏi thăm ông nhưng giọng ông rất yếu và gần như không nghe được người đầu dây bên kia nói gì.
Theo gia đình, sức khỏe của vị nhạc sĩ 90 tuổi đang diễn biến rất xấu vì bệnh viêm phổi cấp.
Hôm 16/1, trả lời BBC từ Thành phố Hồ Chí Minh, bà Lâm Thị Ái, vợ ông Tô Hải cho biết : "Chồng tôi bệnh nặng, gia đình đưa ông vào cấp cứu tại bệnh viện Hoàn Mỹ hôm 5/1".
"Việc chữa trị đang bình thường thì hôm 13/1, một nữ bác sĩ khoa Nội Tổng hợp nói với tôi rằng bệnh viện đã chữa hết bệnh phổi cho ông Hải nên cho ông ấy về ngay trong ngày hôm ấy".
"Tôi rất hoang mang vì tôi là người chăm sóc chồng mỗi ngày, thấy sức khỏe ông ấy chỉ sụt đi chứ không khá lên được".
"Do ông Hải không ngồi được nên tôi phải nhờ người giúp khiêng ông ấy lên băng ca và đưa về nhà bằng xe cấp cứu".
Bà Ái cũng cho biết thêm : "Chồng tôi được bệnh viện cho về nhưng không được phép mang theo phim phổi và các chứng từ khác liên quan đến bệnh tình".
"Tôi không biết lý do đích xác của việc bệnh viện cho chồng tôi xuất viện là gì nhưng hôm ấy bác sĩ hỏi lại tôi rằng "Nhà cô là công an à ? Vì sao công an vô đây hỏi thăm ông ấy nhiều vậy ?".
BBC liên hệ Bệnh viện Hoàn Mỹ nhưng người trực tổng đài nói : "Đây là thông tin mật về bệnh nhân nên không thể trả lời".
Người của bệnh viện hứa trả lời vụ việc sớm qua email nhưng chúng tôi chưa nhận được phản hồi.
