Thông Luận

Gần hai tháng sau Hội nghị trung ương 7 vào tháng Năm năm 2018 mà đã xuất hiện dấu hiệu đổ bệnh của ‘lò ông Trọng’, một lần nữa Nguyễn Phú Trọng lại tìm cách ‘nâng cao niềm tin của nhân dân và đảng viên vào đảng’ bằng bài bản ‘diệt ruồi’ như đã từng thực hiện vào các khoảng thời gian trước Hội nghị trung ương 5 vào tháng Năm năm 2017 và Hội nghị trung ương 6 vào tháng Mười năm 2018.

Nguyễn Phú Trọng và bức thư yêu cầu công khai tài sản. Ảnh : VOA

Ngày 21/6/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an của ủy viên thường vụ đảng ủy công an trung ương Nguyễn Phú Trọng đã ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam 4 bị can gồm : Từ Thành Nghĩa – cựu Tổng Giám đốc Liên doanh Dầu khí Việt – Nga Vietsovpetro (VSP) ; Võ Quang Huy – cựu Chánh Kế toán VSP ; Đinh Văn Ngọc – cựu Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) và Nguyễn Tuấn Hùng – trưởng Ban Tài chính Tổng Công ty Thăm dò và khai thác Dầu khí (PVEP) về hành vi "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản" theo Điều 355, Bộ luật Hình sự.

VSP, BSR và PVEP là các doanh nghiệp con của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) – ‘căn cứ địa cách mạng’ của cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên PVN Đinh La Thăng, một dấu ấn vô cùng đáng nhớ của ông Thăng khi từ nơi đó ông đã đi lên cái ghế Bộ trưởng Giao thông vận tải và sau đó còn lọt vào Bộ Chính trị của đảng cầm quyền, để chẳng bao lâu sau đó cũng kẻ chỉ đạo phá chùa Liên Trì này đã phải rơi vào vũng lầy của đảng bằng hai cái án với tổng cộng ba chục năm tù giam mà chỉ có thể thốt lên ‘Hãy đối xử với bị cáo như một con người’.

Hiển nhiên là sau khi ‘mần’ con cá lớn Đinh La Thăng và ‘thay máu’ tập đoàn mẹ PVN, Nguyễn Phú Trọng đã tiến tới ‘xẻ thịt’ những con cá con. 

Ba ngày sau vụ khởi tố bắt giam 4 cựu lãnh đạo doanh nghiệp của PVN, đến lượt Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam Vũ Thanh Hà – nguyên Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) để điều tra về hành vi Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng trong quá trình thực hiện Dự án nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ (Ethanol Phú Thọ).

Dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ đã tiêu tốn hơn 1.534 tỷ đồng nhưng đến thời điểm thực hiện thanh tra (tháng 9/2016) vẫn dang dở, bế tắc. Đây là một trong số 12 dự án ‘ngàn tỷ trùm mền’ để lại từ thời bộ trưởng công thương Vũ Huy Hoàng – kẻ bị dư luận xã hội xem là tội đồ của quá nhiều hậu quả ghê gớm phát sinh từ tham nhũng, đầu tư lãng phí, bảo kê cho các nhóm lợi ích xăng dầu và điện lực, nhập khẩu vô tội vạ nhiều mặt hàng từ Trung Quốc như một cách ‘nối giáo cho giặc’…

Cho tới nay, Vũ Huy Hoàng chỉ mới bị kỷ luật đảng và ‘cách tất cả các chức vụ thời trước, nhưng vẫn khá bình yên ngoài vòng lao lý.

Trong hai ngày 27/6 và 28/6/2018, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Thông tin và Truyền thông và các cá nhân liên quan vụ AVG như Lê Nam Trà, Phạm Đình Trọng, Cao Duy Hải, Phạm Hồng Hải, Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn. Đồng thờ kỷ luật đảng hai nhân vật tướng lĩnh cao cấp trong Quân chủng phòng không – không quân thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam là Thượng tướng Phương Minh Hòa và Trung tướng Nguyễn Văn Thanh.

Ông Trọng đang ra ‘chiêu’ gì ?

Cần nhắc lại, sau Hội nghị trung ương 7 vào tháng Năm năm 2018 mà đã chẳng thể ‘diệt ruồi’ lẫn đả hổ’, bầu không khí ‘chống tham nhũng’ bất thần lắng hẳn đi. Sau khi xuất hiện ‘chủ nghĩa nhân văn Nguyễn Phú Trọng’, đã có một luồng dư luận cho rằng thực ra ông Trọng là người thiếu kiên quyết trong chống tham nhũng và phần đa chỉ là giơ cao đánh khẽ, chủ đích nhằm răn đe để giữ đảng, thu hồi tài sản tham nhũng và lấy tiếng ‘Sỹ phu Bắc Hà’ hay ‘Minh quân’ cho cá nhân mình.

Cũng có những biểu hiện cho thấy ông Trọng đang thỏa mãn quá sớm với bản thành tích chống tham nhũng còn quá ít ỏi của ông, để trong khi tương lai trở thành ‘bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo’ và ‘lưu danh sử xanh’ của ông còn xa mới đạt tới.

Rất có thể, sự phản ứng của dư luận trên, mà đặc biệt là dư luận từ giới cách mạng lão thành trong đảng, đã khiến Nguyễn Phú Trọng không thể ngủ ngon và tiếp tục mơ màng về danh hiệu ‘Người đốt lò vĩ đại’ của ông ta.

Vậy là một lần nữa kể từ quý hai năm 20167, ông Trọng lại khởi động quy trình ‘diệt ruồi’. Theo ‘quy luật’ riêng có của ông Trọng, chiến dịch ‘diệt ruồi’ sẽ gia tăng theo thời gian, có thể trong một giai đoạn khoảng 3 – 4 tháng, để đạt tới đỉnh điểm nhất thời bằng hàng loạt ‘ruồi’ bị cho ‘nhập kho’ và tạo tiền đề để tiến tới ‘mần’ một ‘con hổ’ nào đó.

Tuy nhiên với tình trạng khẩu khí đốt lò của ông Trọng đột ngột xuôi xị tại Hội nghị trung ương 7, không có gì bảo đảm là trong thời gian tới ông Trọng sẽ dám ‘đả hổ’ mà không thật sự lo ngại cho vấn đề an toàn cá nhân của ông ta.

Thiền Lâm

Nguồn : CaliToday, 02/07/2018

Ông Đinh La Thăng lại ra tòa 'sau Tết' (BBC, 08/02/2018)

Một luật sư nói với BBC rằng phát ngôn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng về phiên tòa xử ông Đinh La Thăng vụ OceanBank "sau Tết" là "hoàn toàn phù hợp với bối cảnh và đặc điểm chính trị tại Việt Nam, mặc dù điều này là không nên".

Ông Đinh La Thăng bị tuyên 13 năm tù trong phiên xử kết thúc hôm 22/1/2018

Tin cho hay, trong buổi gặp mặt chúc Tết đại biểu trí thức, văn nghệ sĩ nhân dịp đón xuân Mậu Tuất 2018, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nói :

"Chúng ta đã làm rất quyết liệt. Áp Tết rồi, tòa vẫn vừa tuyên thêm một án tù chung thân với Trịnh Xuân Thanh. Ở Thành phố Hồ Chí Minh thì đại án Phạm Công Danh cũng làm tiếp.

"Còn vụ 800 tỷ đồng tại OceanBank thì để sau Tết, không để không khí nặng nề dịp vui xuân".

"Sự nhân văn trong cuộc đấu tranh cũng là thế. Cuộc chiến rất cam go, phức tạp, như Bác Hồ nói là 'chống giặc nội xâm', thứ 'giặc' còn khó chống hơn 'giặc ngoại xâm' vì nó phạm đến anh em, đồng chí của chúng ta".

Hôm 22/1, ông Đinh La Thăng, cựu Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã bị Tòa án Nhân dân Hà Nội tuyên phạt 13 năm tù vì tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại PVN và PVC.

Tháng trước, báo Người Đưa Tin viết :

"Liên quan đến hành vi gây thiệt hại 800 tỷ đồng cho PVN và các cổ đông trong giai đoạn từ năm 2008 - 2011, ông Đinh La Thăng sẽ còn phải ra hầu tòa trong một vụ án khác cũng về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 165 Bộ luật Hình sự".

"Cáo trạng kết luận ông Thăng chính là người quyết định chủ trương, chỉ đạo việc thực hiện nên phải chịu trách nhiệm chính về số tiền thiệt hại 800 tỷ đồng PVN góp vốn vào Oceanbank", báo này viết.

'Chủ trương, đường lối'

Hôm 8/2, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, bình luận với BBC từ Thành phố Hồ Chí Minh : "Người Việt vốn kiêng kỵ đầu năm mà nói chuyện chết chóc, tù tội. Một khi đưa ra xét xử thì báo chí không thể không đưa tin".

"Do đó, việc không đưa các đại án còn thời hạn chuẩn bị xét xử ra xét xử trong dịp Tết cổ truyền là hoàn toàn đúng đắn. Tuy nhiên, nếu vì lý do này mà trì hoãn những vụ đã hết thời hạn chuẩn bị xét xử là vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của bị cáo".

"Chúng ta không thể vì để không ảnh hưởng đến không khí Tết mà buộc bị cáo phải "hy sinh" quyền và lợi ích hợp pháp của mình".

"Trên mạng xã hội cũng có ý kiến cho rằng, việc Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu như thế là can thiệp vào công tác xét xử, vi phạm nguyên tắc độc lập xét xử của tòa án".

"Tuy nhiên, cần phải hiểu đúng nội hàm độc lập xét xử của tòa án Việt Nam. Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo toàn diện hệ thống chính trị, trong đó có hệ thống tòa án nên sẽ không có chuyện độc lập tuyệt đối mà chỉ là độc lập tương đối".

"Nghĩa là về lý thuyết, sẽ không có chỉ đạo cụ thể phải xử người này hoặc người kia tội gì, bao nhiêu năm tù mà chỉ có đưa ra chủ trương, đường lối". "Do đó, phát biểu của ông Trọng hoàn toàn phù hợp với bối cảnh và đặc điểm chính trị tại Việt Nam, mặc dù điều này là không nên".

Luật sư Sơn nói thêm : "Dưới góc độ cá nhân, tôi không ủng hộ kiểu độc lập tương đối như hiện nay. Tòa án phải là nơi nhân danh công lý, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ chính nghĩa chứ không phải là công cụ để bảo vệ bất kỳ đảng phái hay nhà nước nào".

"Khi tuyên án, tòa án phải nhân danh công lý chứ không phải nhân danh Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".

"Theo những gì báo chí Việt Nam nêu thì hai vụ án liên quan đến ông Đinh La Thăng kết thúc điều tra chỉ cách nhau có một ngày nên quyết định tách vụ án của cơ quan điều tra (nếu có) là vi phạm Bộ luật Tố tụng hình sự". "Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Đinh La Thăng. Khi đó, một hành vi phạm tội có thể bị xử lý hai lần và bị tổng hợp hình phạt thay vì bị xử một lần với tình tiết tăng nặng là phạm tội nhiều lần".

"Điều này đồng nghĩa với việc sau khi tổng hợp hình phạt thì ông Thăng phải đối diện với mức án tù cao hơn trường hợp xử một lần với tình tiết tăng nặng".

'Quyết tâm chính trị'

"Theo Điều 117 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 (có hiệu lực áp dụng tại thời điểm điều tra, truy tố), thì Cơ quan điều tra chỉ được tách vụ án trong những trường hợp thật cần thiết khi không thể hoàn thành sớm việc điều tra đối với tất cả các tội phạm và nếu việc tách đó không ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan và toàn diện của vụ án".

Trong trường hợp này thì phải đặt vấn đề nhập vụ án chứ không phải là tách vụ án.

Theo Điều 242 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2018, Viện Kiểm sát có nghĩa vụ phải nhập vụ án (chứ không phải là có thể) khi bị can phạm nhiều tội, bị can phạm tội nhiều lần. Do đó, giả sử cơ quan điều tra tách vụ án là "đúng" quy định thì để có lợi cho ông Đinh La Thăng, Viện Kiểm sát có thể chờ thêm vài này nữa khi Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 có hiệu lực sẽ nhập các vụ án lại".

"Rất tiếc là trên thực tế chúng ta thấy điều ngược lại. Các cơ quan tiến hành tố tụng đã gấp rút hoàn thành thủ tục điều tra, truy tố trong một thời gian ngắn kỷ lục nên đã gói gọi thủ tục điều tra, truy tố theo Bộ luật Hình sự 2003 và đương nhiên không thể buộc Viện Kiểm sát phải nhập vụ án".

"Xử lý hình sự ông Đinh La Thăng còn là một quyết tâm chính trị của Đảng. Ở Việt Nam, đôi khi quyết tâm chính trị nó còn có sức mạnh hơn cả luật pháp. Mà cái gì liên quan đến chính trị thì cũng rất khó lường nên cũng rất khó đoán kết quả của các phiên tòa sắp tới. Mà theo kinh nghiệm của tôi thì một khi đã bị khởi tố, bắt tạm giam thì việc tuyên ông Thăng vô tội là chuyện hy hữu".

Hồi cuối tháng 12/2017, Luật sư Phan Trung Hoài, một trong các luật sư của ông Thăng, "kiến nghị nhập hai vụ án của ông Đinh La Thăng để xét xử trong cùng một phiên tòa" nhưng yêu cầu này không được chấp nhận.

Trong phiên tòa xử vụ "Cố ý làm trái…" tại PVN, ông Thăng được ghi nhận nói lời sau cùng trước tòa "xin được tại ngoại để thăm người cha bệnh tật và ăn cái Tết cuối cùng với gia đình và người thân trước khi thi hành án".

Sau đó có tin ông Đinh Văn Nhu, cha của ông Thăng, đã qua đời tại Hà Nội hôm 26/1.

Trong một diễn biến khác, hôm 5/2, em trai của ông Thăng là ông Đinh Mạnh Thắng, cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại dầu khí Sông Đà bị tuyên phạt 9 năm tù trong phiên tòa xử vụ tham ô tài sản xảy ra tại Công ty cổ phần Bất động sản điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land).

***********************

Ông Trọng ‘lo’ vì vụ Nguyễn Xuân Anh (VOA, 07/02/2018)

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hôm 7/2 tiết lộ rằng lãnh đạo đảng đã "lo" vì vụ xử lý bí thư thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh tháng 11 năm ngoái.

Ông Nguyễn Phú Trọng đang học hỏi từ chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ?

Phát biểu trước các trí thức và các văn nghệ sĩ trước Tết, theo báo chí trong nước, ông Trọng đề cập tới nỗi lo vì vụ đó trước khi Việt Nam đăng cai hội nghị Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) ở Đà Nẵng.

"Khi đó chúng tôi cũng lo lắm, khi sự kiện 12.000 người tham dự, toàn nguyên thủ quốc gia các nước hàng đầu thế giới tới dự mà bão thì rập rình, mà chúng ta thì vừa xử lý đến cả ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy đương nhiệm của thành phố", ông Trọng nói, theo trang Dân Trí.

Một tháng trước khi diễn ra sự kiện với sự tham dự của nhiều nguyên thủ các nước như Mỹ, Trung Quốc và Nga, ông Anh bị kỷ luật đảng và mất chức Bí thư thành ủy Đà Nẵng và Ủy viên Trung ương Đảng vì các vi phạm cá nhân bị coi là "nghiêm trọng" cũng như những khuyết điểm của thành ủy Đà Nẵng.

Khi nói về vụ này, một số cơ quan báo chí nước ngoài gọi ông Anh là "bí thư thành phố tổ chức APEC".

Ngoài vụ ông Nguyễn Xuân Anh, Tổng bí thư Trọng còn nhắc tới cuộc chiến chống tham nhũng, chống điều ông gọi là "giặc nội xâm", mà ông nói là Việt Nam đã làm "rất quyết liệt", theo VietnamNet.

Người lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam cũng không quên nói tới án tù chung thân thứ hai đối với ông Trịnh Xuân Thanh, nhân vật từng gọi ông Trọng là "bác" và xưng "cháu" khi nói lời "xin lỗi" trước tòa.

Về phiên xử các quan chức Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, trong đó có ông Đinh La Thăng, vì vụ góp vốn vào OceanBank "gây thiệt hại" 800 tỷ đồng, ông Trọng nói "để sau Tết, để không khí không nặng nề dịp vui xuân".

"Sự nhân văn trong cuộc đấu tranh cũng là thế", Tổng bí thư Trọng, người còn nắm cơ quan chống tham nhũng của Việt Nam, được trích lời nói.

Việt Nam đã liên tiếp đưa nhiều cựu quan chức ra xét xử trong chiến dịch rầm rộ, khiến nhiều người có ý kiến cho rằng Hà Nội đang áp dụng các bài học từ chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" của Trung Quốc.

Một số nhà phân tích chính trường Việt Nam từng nói với VOA Việt Ngữ rằng họ sẽ "ngạc nhiên" nếu các lãnh đạo Việt Nam "không học hỏi chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập Cận Bình".

Kịch bản "đã hổ, diệt ruồi" nguyên tác của ông Tập Cận Bình người đứng đầu Đảng cộng sản Trung Quốc đã được ông Nguyễn Phú Trọng người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam sao ý bản chính và đang đạo diễn cho các cơ quan chức năng nhà nước thực hiện, với sự cố vấn, cam kết hổ trợ của đảng và nhà nước Trung Quốc. Nhiều người đã nhận xét như vậy để cho rằng chính cơ sở này mà Tổng bí thư Nguyễn Phú trọng và nhóm lợi ích đang ở thế mạnh của ông mới dám chống tham nhũng một cách mạnh mẽ, quyết liệt như hiện nay mà không sợ"bứt dây động rừng", sự phản kháng của các đối tượng tham nhũng trong các nhóm lợi ích khác.

Kịch bản 'đả hổ diệt ruồi' của Tập Cận Bình đã được Nguyễn Phú Trọng sao ý bản chính

Khi chúng tôi viết bài này thị vụ đại án chống tham nhũng đã diễn ra một tuần và dự kiến kéo dài khoảng hai tuần. Đây là một đại án chống tham nhũng vì là vụ án lớn "điển hình" cho kịch bản chống tham nhũng "đả hổ, diệt ruồi" do Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng lãnh đạo thực hiện.

Vụ đại án liên quan đến 22 viên chức cán bộ đảng viên cộng sản từng nắm những chức vụ lãnh đạo cấp cao trong chính quyền, điều hành các cơ sở kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh vốn lớn, tiền nhiều, đầy cám dỗ. Trong số các bi can này, cao cấp nhất là nguyên Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư thành ủy, Đại biểu Quốc hội và Bộ trưởng Giao thông Đinh La Thăng đã bị tước hết binh quyền trước khi bị bắt giam hôm 8/12/2017 và truy tố ra tòa cùng với Trinh XuânThanh và khoảng 20 người khác thuộc hạng không hổ thì cũng là cọp beo ; mà có đồn đoán là thuộc nhóm lợi ích của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Tất cả đều bị truy tố một hay cả hai tội danh "cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Khoản 3 Điều 165, và tội "tham ô tài sản" quy định nơi khoản 4, Điều 278, Bộ luật Hình sự năm 1999, không phải Bộ Luật hình sự 2015 có hiệu lực từ năm 2018. Vì các tội phạm xẩy ra trong thời gian ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng khi Bộ luật hình sự 1999 đang có hiệu lực pháp luật.

Đối với con hổ Đinh La Thăng (tương tự như con hổ Bạc Lai Hy, Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư thành ủy Thượng hải và vợ ở Trung Quốc) thì bị truy tố một tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Khoản 3 Điều 165, Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo cáo trạng, ông Thăng có sai phạm trong việc chỉ đạo thực hiện dự án nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 với tư cách là người đứng đầu. Ông Thăng bị cho là đã chỉ định công ty dầu khí Việt Nam PVN thực hiện gói thầu EPC, chỉ đạo công ty con PV Power ký hợp đồng với PVC ‘trái quy định’. Sau đó ông Thăng chỉ đạo cấp dưới tại PVN và Ban quản lý dự án căn cứ hợp đồng này tạm ứng hơn 6,6 triệu đôla và hơn 1.312 tỉ đồng cho PVC để ông Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.115 tỉ đồng sai mục đích.

Như vậy là ông Thăng chỉ bị truy tố một tội "cố ý làm trái quy định…" nên mức án tối đa chỉ còn 20 năm tù. Vì Khoản 3 Điều 165, Bộ luật Hình sự năm 1999 quy địmh : "Phạm tội gây thiệt hại từ một tỷ đồng trở lên hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác, thì bị phạt tù từ mười năm đến 20 năm". Vì vậy sau một tuần xét xử, tin truyền thông cho hay hôm 13/01/2018 đại diện Viện kiểm sát nhân dân đã xác nhận bị can Đinh La Thăng có tội vì đã đủ yếu tố cấu thành tội "cố ý làm trái…", dù bị can không nhận tội, nhưng vẫn đề nghị với Hội đồng xét xử mức án từ 14 đến 15 năm tù cho bị can Đinh La Thăng là mức trung bình giữa mức án tối đa và tối thiểu của khung hình phạt về tội danh này.

1. Đối với tội trạng của "hổ" Đinh La Thăng

Đúng như dự đoán trong một bài viết trước phiên xử, chúng tôi cho rằng dù là một vụ án điển hình "đả hổ", nhưng con hổ Đinh La Thăng có thể được nhận một bản án khoan hồng ở mức thấp nhất của khung hình phạt là 10 năm tù hay mức trung bình 15 năm tù về mặt pháp lý dù kháng cáo hay không kháng cáo.

Sự suy đoán này dựa trên các dấu hiệu báo trước một mức án vừa phải đủ đạt yêu cầu, không quá nặng nề sẽ dành cho ông Thăng như :

(1) Truy tố một tội "cố ý làm trái quy định…" bỏ cho tội "tham ô tài sản" là đảng đã "chiếu cố" mở đường "cho hổ chạy", khỏi bị án tử hình hay chung thân, tránh "bức xúc xã hội", giảm sức phản kháng các nhóm lợi ích đối nghịch.

(2) Trong thời gian "làm việc" (điều tra xét hỏi) bị can đảng viên cấp cao Đinh La Thăng đã được đánh giá là cộng tác, thành khẩn khai báo sự thật giúp cơ quan điều tra kết thúc hồ sơ vụ án nhanh theo lệnh của Tổng bí thư Trọng và giúp tòa án xét xử "đúng người, đúng tội". Đây là một tình tiết được xét giảm tội theo luật.

(3) Qua tiết lộ của luật sư Nguyễn Huy Thiệp, một trong bốn luật sư của ông Thăng nói với báo Pháp Luật trước ngày xử án và nói trước tòa về quan điểm của ông Đinh La Thăng là "sai đến đâu, ông sẽ nhận trách nhiệm đến đấy, cái gì không sai thì cần xem xét cho ông ấy"...

Tiết lộ này cho thấy người ta muốn tỏ lộ nhân cách của đảng viên cộng sản Đinh La Thăng được thể hiện trọng nhà tù với tinh thần "tự kiểm, tự phê, nhận trách nhiệm", rằng ""sai đến đâu, ông sẽ nhận trách nhiệm đến đấy" để xin khoan hồng "cái gì không sai thì cần xem xét cho ông ấy". Đồng thời tỏ ra là môt đảng viên có khí phách, dám nhận trách nhiệm về mình như luật sư Thiệp nói ông Thăng xin tha tội cho những người đã thực hiện lệnh của ông, mà lệnh đó là "sai", nhưng dứt khoát không xin tha cho những ai "chiếm đoạt, dù chỉ một đồng".

Điều này có ý nghĩa gián tiếp xác nhận phẩm chất trong sáng không hề tư túi "dù chỉ một đồng" của bản thân bị can đảng viên cấp cao Đinh La Thăng và như thế đã phạm tội là không có động lực vụ lợi cá nhân. Sự sai phạm của bị can như thế là "không cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng…", chẳng qua là vì quá"nhiệt tình cộng với ngu dốt thành phá hoại" như câu nói dân gian truyền khẩu sau ngày 30/04/1975 ám chỉ những cán bộ đảng viên cộng sản "giỏi trong chiến đấu, dở trong kinh tế" ; và những kẻ quần chúng gọi là "cách mạng 30" muốn lập công lập cán với chế độ mới sau ngày 30/04/1975, đã có những hành động "độc tài hơn cả Đảng ta" khiến dân oán ghét là phá hoại chế độ. Bị can Đinh La Thăng có thể vì quá nhiệt tình mà thiếu hiểu biết về điều hành kinh tế nên đã vấp nhiều sai phạm gây hậu quả nghiêm trọng, thì thế nào cũng được "tòa án của đảng ta"chiếu cố xét giảm tội.

(4) Công trạng, thành tích công tác kinh qua các chức vụ trong bộ máy đảng và nhà nước của bị can cựu Ủy Viên Bộ chính trị Đinh La Thăng cũng được chiếu cố để giảm nhẹ hình phạt.

Điều này phù hợp với lời dạy cán bộ đảng viên của "Bác Hồ" lúc sinh tiền, rằng "mọi tội đều có thể tha được, trừ tội phản đảng" ! Mà bị can Thăng thì không phản đảng, dù không thể tha, phải chịu một án điển hình, nhưng thế nào cũng được giảm tội đến mức tối thiểu của khung hình phạt về tội "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng…".

Trước Tòa bị can Thăng trong những lời nói sau gây xúc động lòng người cùng đã mạnh mẽ tuyên xưng đức tin cộng sản, rằng vẫn tuyệt đối trung thành, tin tưởng vào sự lãnh đạo của đảng, với ước mong không phải chết trong tù để được làm "ma tự do" ! (duy tâm hữu thần hay duy vật vô thần ?).

2. Đối với tội trạng của "cọp", nếu không cũng là "beo", Trịnh Xuân Thanh

Trong quá trình thực hiện dự án Nhiệt điện Thái Bình 2, ông Thanh giữ vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị PVC, đã chỉ đạo cấp dưới chi cho PVC hơn 6,6 triệu đôla và hơn 1.312 tỉ đồng, đồng thời gây thiệt hại cho nhà nước số tiền hơn 119 tỉ đồng.

Theo cáo trạng, khác với hổ Đinh La Thăng, bị can Trịnh Xuân Thanh phạm cả hai tội : "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" quy định theo khoản 3 Điều 165 và " Tham ô tài sản" quy định nơi khoản 4, Điều 278, Bộ luật Hình sự năm 1999 như sau :

"Điều 278, Khoản 4 :

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù hai mươi năm, tù chung thân hay tử hình :

a. Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên ;

b. Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác"…

Theo cáo trạng thì trong quá trình điều tra, ông Thanh "khai báo không thành khẩn, quanh co, chối tội", và sau khi phạm tội "đã bỏ trốn gây khó khăn, cản trở điều tra" và đó là những tình tiết cần xem xét "để áp dụng mức hình phạt nghiêm khắc".

Điều này cho người ta cảm tưởng là bị can Thanh sẽ bị kết án tối đa là tử hình cần có cho một vụ đại án điển hình để làm gương. Nay trước Tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân đã xác nhận đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo luật về hai tội "cố ý làm trái…" và "tham ô…" dù bị can không nhận tội, là mất đi tình tiết giảm tội, nhưng vẫn chỉ để nghị hình phạt chung thân. Đúng như chúng tôi đã nhận xét bị can Thanh sẽ không bị lãnh hình phạt tối đa của khung hình phạt là tử hình.

Nếu án sơ thẩm có tuyên án tù chung thân cho Trịnh Xuân Thanh, thì phúc thẩm cũng có thể sẽ được giảm xuống mức tù thấp nhất 20 năm hay cao hơn có thời hạn để bị can có cơ hội được chết trở thành "ma tự do" như ước mơ của thượng cấp Đinh La Thăng mà bị can đã xúc động ngỏ lời xin lỗi khi nói lời cuối cùng trước Tòa vì mình làm sai mà bị khổ lụy.

Thực tế bị can Trịnh Xuân Thanh cũng có thể được hưởng mức án nhẹ hơn tù chung thân, nếu đó là mệnh lệnh của Tổng bí thư Trọng, người đã ra lệnh bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bằng mọi giá để phục vụ cho việc phá đại án tham nhũng mà Thanh là một đầu mối quan trọng không thể thiếu ; nay muốn làm theo yêu cầu của chính phủ Đức để tái lập quan hệ đối tác toàn diện với Đức quốc bị gián đoạn sau khi tình báo Việt Nam tổ chức bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đang xin tỵ nạn tại nước này, vi phạm luật bang giao quốc tế. Tất nhiên bề ngoài Tòa án xét xử Trịnh Xuân Thanh vẫn phải lấy căn cứ là "Trịnh Xuân Thanh đã tự nguyện tự giác về Việt Nam đầu thú" cho đúng bài bản chối tội "bắt cóc" của đảng và nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam.

Do đó các luật sư biện hộ cho bị can Trịnh Xuân Thanh có thể nương theo chiều hướng trên, kèm theo hành động của Thanh sẵn sàng nhả ra một số lớn tiền đã tham nhũng trả lại cho công quỹ, để thỉnh cầu Tòa án của đảng chiếu cố đến thành tích, công trạng phục vụ "đảng và nhà nước ta" trong quá khứ và những yếu tố có lợi khác cho bị can để có thêm căn cứ giảm tội cho Trịnh Xuân Thanh một cách "logic" theo duy vật biện chứng !

Mặc dù hai mức án dành cho bị can Đinh La Thăng và bị can Trịnh Xuân Thanh mới chỉ là những đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân, nhưng nhiều người cho rằng Hội đồng xét xử rồi đây cũng sẽ ra bản án không cách biệt là bao. Vì kinh nghiệm thực tế ai cũng biết Tòa án trong chế độ độc tài đảng trị không tôn trọng nguyên tắc phân quyền tam lập, các vụ án chính trị thường được tiền định do sự thống nhất trước giữa đại diện Viện kiểm sát và Hội đồng xét xử theo sự chỉ đạo của các cấp bộ đảng. Đại án chống tham nhũng mang tính điển hình ắt là phải được sự chỉ đạo từ Trung Ương là Tổng bí thư và Bộ Chính trị.

Như phần mở đầu bài viết chúng tôi đã nêu ra, rằng kịch bản chống tham nhũng "đả hổ diệt ruồi" đang được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và nhóm lợi ích của ông thực hiện chỉ là bản sao kịch bản chống tham nhũng của người đứng đầu đảng và nhà nước cộng sản Trung Quốc. Mục tiêu tối hậu của kịch bản này theo nhận xét của nhiều người là Tổng bí thư kiêm Chủ tích nước Tập Cận Bình muốn dùng chiêu bài chống tham nhũng để thanh từng các nhóm lợi ích khác hầu thâu tóm quyền lực vào tay mình và nhóm lợi ích đang ở thế mạnh của ông ta.

Một câu hỏi được những người quan tâm đặt ra là liệu người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và nhóm lợi ích đang ở thế mạnh của ông ta có thành đạt mục tiêu tối hậu như Ông Tập khi vận dụng kịch bản "đả hổ diệt ruồi" của Trung Quốc vào công cuộc chống tham nhũng tại Việt Nam không ?

Thực tế sẽ có câu trả lời. Chúng ta hãy chờ xem.

Houston, ngày 16/01/2018

Thiện Ý

Nguồn : VOA, 17/01/2018

Vẫn còn quá sớm để dự đoán về quy mô và phạm vi của chiến dịch "chống tham nhũng", hay còn gọi "đả hổ diệt ruồi" của Tổng bí thư ư Nguyễn Phú Trọng. Nhưng sự thật hiển nhiên không thể phủ nhận là "lao đã phóng đi", và kẻ phóng lao phải theo lao.

Ông Nguyễn Phú Trọng có hơi hướng "Tập Cận Bình hóa". (Hình : Brendan Smialowski/AFP/Getty Images)

Phóng lao theo lao

Đó là quyết định bắt giam cựu Ủy Viên Bộ chính trị Đinh La Thăng – một hành động mang sắc thái tâm lý rất đặc trưng : Nguyễn Phú Trọng đã vượt qua tâm lý "mình mà bắt nó thì khi mình nghỉ thằng khác sẽ bắt mình" được xem là rất phổ biến trong giới quan chức cao cấp.

Hoàn toàn có thể xem vụ bắt Đinh La Thăng là một thắng lợi của ông Trọng, sau thắng lợi đầu tiên trước Nguyễn Tấn Dũng tại đại hội 12 của đảng cầm quyền vào đầu năm 2016.

Và cũng có thể xem vụ bắt Đinh La Thăng là một bước ngoặt chuyển đổi về trạng thái tâm lý và nhận thức của Nguyễn Phú Trọng. Mà một chính khách khi đã có một thay đổi lớn về nhận thức và tâm lý thì sẽ dẫn đến sự thay đổi lớn về hành động chính trị.

Hành động chính trị ấy đang và sẽ rất có thể là cuộc chơi một mất một còn của ông Trọng với các đối thủ chính trị của ông, cũng như với các nhóm lợi ích mà đảng của ông Trọng đã vừa buông lơi vừa dung túng trong quá nhiều năm để khiến đất nước và người dân trở nên tàn tạ trong đau đớn.

Sau một năm rưỡi kể từ thời điểm phát chủ trương "việc cần làm ngay" nhưng chẳng đạt được kết quả gì đáng kể, ngày 8 tháng Mười Hai, 2017, có thể được xem là thời điểm mà chiến dịch "chống tham nhũng" của Tổng bí thư ư Trọng chính thức bước vào giai đoạn 2. Đặc trưng của giai đoạn này là không hô hào suông mà hành động thực chất.

Vụ bắt Đinh La Thăng ở Việt Nam vào năm 2017 rất có thể mang tính tương dồng với một mốc khởi đi trong cuộc chiến "đả hổ diệt ruồi" của Tập Cận Bình ở Trung Quốc vào năm 2012 : Chỉ ít lâu sau khi trở thành chủ tịch nước kiêm tổng bí thư, Tập đã phát lệnh cách chức Bạc Hy Lai – ủy viên Bộ chính trị và bí thư tỉnh Trùng Khánh, sau đó khởi tố và tống giam nhân vật này, mở màn cho quá trình tiêu diệt những "hổ" khác như Chu Vĩnh Khang – bộ trưởng công an, Từ Tài Hậu – phó chủ tịch Quân Ủy trung ương… cùng vô khối quan chức tham nhũng khác.

Sẽ "làm thịt cả phe ta ?"

Nhưng cho tới nay, kể cả giới cán bộ lão thành mang tư tưởng bảo thủ ở Việt Nam vẫn mang nặng mối hoài nghi về tương lai Nguyễn Phú Trọng có thể làm được một cái gì đó tương tự như Tập Cận Bình trong cuộc chiến "chống tham nhũng".

Lý do đơn giản là trong suốt một thời gian dài, ông Trọng đã bỏ phí nhiều cơ hội và thái độ "chống tham nhũng" của ông khá phập phù thăng trầm mà đã khiến nhiều dư luận thất vọng. Hơn nữa khi đã phát một vài tín hiệu bắt bớ nhóm quan chức tham nhũng, ông Trọng lại khiến người ta nghĩ rằng ông ta chỉ "chống tham nhũng một bên", tức chỉ "chống tham nhũng thời kỳ trước" – thời kỳ Nguyễn Tấn Dũng, trong khi nhóm quan chức tham nhũng thuộc "thời kỳ này", đặc biệt những trường hợp cộm cán như Nguyễn Thị Kim Tiến – bộ trưởng y tế, Võ Kim Cự – cựu bí thư Hà Tĩnh… lại vẫn "trong vòng tay trìu mến" của Tổng bí thư Trọng.

Mối hoài nghi đang dần chuyển thành nghi ngờ trên đặt ông Trọng trước một bài toán phức hợp : Hoặc ông từ bỏ ngay chủ trương "chống tham nhũng" của mình, hoặc đã làm thì phải "công bằng", nghĩa là phải cho khởi tố và bắt cả những quan chức thuộc "phe ta".

Vào tháng Mười Hai, 2017, ngay sau vụ cựu ủy viên Bộ chính trị Đinh La Thăng bị khởi tố và tống giam, vụ bắt năm cựu lãnh đạo Tập đoàn Cao su Việt Nam đã cho thấy chiến dịch "chống tham nhũng" của Nguyễn Phú Trọng đã bước sang một giai đoạn mới, cứng rắn hơn nhiều, không chỉ nhắm vào phe phái Nguyễn Tấn Dũng mà phần nào còn có thể mang tính "công bằng" khi tấn công luôn cả những phe phái và nhóm lợi ích khác, nhỏ hơn và "ruồi" hơn, và đặc biệt là tạo tiền lệ "hồi tố" đối với giới quan chức đã nghỉ hưu và tưởng đã "hạ cánh an toàn" một số năm.

Xác suất Nguyễn Phú Trọng "làm thịt" ngay cả "phe ta" đang từ từ dâng lên. Được xem là "người Mohican cuối cùng" trong đảng về tính thanh sạch (dù có thể chỉ là một sự sạch sẽ tương đối), ông Trọng đang ở trong trạng thái chẳng có gì phải "lăn tăn" với các quan chức đã đớp hốt ngân sách quá nhiều. Từ chủ trương "việc cần làm ngay" của ông Trọng phát ra vào giữa năm 2016, có thể hình dung tư tưởng của ông đang hướng về hình ảnh của cố Tổng bí thư ư Nguyễn Văn Linh với "những việc cần làm ngay" ba chục năm về trước, tức ghi dấu ấn trong sử xanh cho một đời tổng bí thư.

Một trạng thái tâm lý khác của ông Trọng có thể đang hình thành và dâng tràn là hơi hướng "Tập Cận Bình hóa". Rất có thể những thành quả và hình ảnh độc tôn vời vợi của Tập đã khiến ông Trọng nhận ra đó là một mục tiêu cần phải theo đuổi.

Cũng bởi thế, Việt Nam trong ít ra vài năm tới sẽ sôi sục bởi chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" cùng tham vọng cá nhân của tổng bí thư. Dù có thể quy mô của chiến dịch này là không thể so sánh được với quy mô mà Tập Cận Bình đã mở ra ở Trung Quốc, nhưng sẽ có không ít quan chức của "phe địch" lẫn "phe ta" được ông Trọng tống vào "lò".

2018 : Những vụ nào sẽ vào "lò ?"

Lẽ đương nhiên, chiến dịch được xem là "chống tham nhũng" của Tổng bí thư Trọng không thể dàn trải khắp các bộ ngành và các địa phương, mà phải trọng tâm hóa vào một số vụ trọng điểm. Đó là những vụ nào ?

Vào cuối năm 2016, các cơ quan chức năng đã thống kê được 12 dự đắp chiếu gây lãng phí đến nhiều chục ngàn tỷ đồng : Nhà máy Ðạm Ninh Bình (Ninh Bình), nhà máy Xơ Sợi Ðình Vũ (Hải Phòng), nhà máy Nhiên Liệu Sinh Học Bio-Ethanol Dung Quất (Quảng Ngãi), công trình mở rộng nhà máy Gang Thép Thái Nguyên giai đoạn 2 (Thái Nguyên), nhà máy Bột Giấy Phương Nam (Long An), Ðạm Hà Bắc, Ðạm DAP 1 Lào Cai, DAP 2 Hải Phòng, Ethanol Bình Phước, Ethanol Phú Thọ, nhà máy đóng tàu Dung Quất, liên danh Khai Thác Mỏ Quý Sa, nhà máy Gang Thép Lào Cai.

Chỉ tính riêng năm dự án đắp chiếu bị phát hiện trong số 22 dự án trùm mền, ước tính tổng giá trị đầu tư của những dự án này đã lên tới hơn 30.000 tỷ đồng (hơn 1,3 tỷ USD) !

Một vụ việc khác rất có thể sẽ trở thành "đại án" là vụ "Mobifone mua AVG".

Từ khoảng giữa năm 2017, trên mạng xã hội bắt đầu rộ lên những thông tin về, nhưng không chỉ quy kết "trách nhiệm hình sự" đối với bộ trưởng thông tin và truyền thông thời những năm trước là Nguyễn Bắc Son, mà còn "bắn ý" đến trường hợp ông Trương Minh Tuấn – khi đó là thứ trưởng Bộ thông tin và truyền thông.

Đặc biệt hơn, thông tin trên mạng xã hội còn được điểm xuyết bằng những công kích của blogger Huy Đức đối với ông Trương Minh Tuấn, cũng liên quan mật thiết đến vụ "Mobifone mua AVG". Theo đó, khi còn là thứ trưởng Bộ Thông Tin và Truyền Thông, ông Trương Minh Tuấn đã ký quyết định phê duyệt để ông Lê Nam Trà của công ty Mobifone ký hợp đồng mua công ty AVG. Trong khi giá trị thực sự của AVG là 8.900 tỷ đồng (hơn 392,2 triệu USD), hợp đồng mua AVG chỉ có 300 tỷ đồng (hơn 13,2 triệu USD). Vậy số tiền còn lại chạy đi đâu, và ai được "lại quả" từ số tiền đó ?

Vào thời điểm Huy Đức "gọi tên" Trương Minh Tuấn, vụ Mobifone-AVG lại được đích thân Nguyễn Phú Trọng xem xét và thúc đẩy. Gần đây, tổng bí thư đã phát ra tín hiệu sẽ "làm căng" vụ này. Vụ việc này hứa hẹn sẽ "làm rõ" hàng loạt quan chức cao cấp, không loại trừ một số quan chức cao cấp sẽ phải ra tòa.

Ở một tuyến đánh án khác là khối ngân hàng thương mại cổ phần. Có ít nhất 20% ngân hàng đã dính dáng sâu đậm vào các phi vụ làm ăn cố ý làm trái, lừa đảo và tham ô. Chiến dịch "bắt ngân hàng" trong năm 2017 chỉ là bước tiếp nối của làn sóng quan chức ngân hàng tra tay vào còng những năm trước.

Năm 2018 rất có thể là năm sẽ diễn ra nhiều vụ khởi tố, bắt bớ và xét xử chóng vánh đối với các cựu lãnh đạo của nhiều tập đoàn và tổng công ty nhà nước, tức sẽ xảy ra nhiều đại án cỡ Vinashin và Vinalines trước đây. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 24/12/2017

Hội nghị trung ương 5 đã khép lại, nhưng dư âm vẫn đọng lại sau kỳ họp được cho là "đầy biến động" với vụ cảnh cáo và "tước ghế" Bộ Chính trị của ông Đinh La Thăng, nhân vật mà giáo sư nghiên cứu về Việt Nam Carl Thayer cho là "nạn nhân" của chiến dịch chống tham nhũng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Ông Đinh La Thăng là "nạn nhân" của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ?

Trong phát biểu kết thúc cuộc họp kéo dài 6 ngày hôm 10/5, lãnh đạo đảng cầm quyền ở Việt Nam nhiều lần nhắc tới từ "tham nhũng", "lãng phí" cũng như sử dụng các thuật ngữ lan truyền trên mạng xã hội bấy lâu nay như "chủ nghĩa tư bản thân hữu" và "nhóm lợi ích".

Ông Trọng cũng nói rằng "những khuyết điểm và vi phạm rất nghiêm trọng" của ông Thăng khi làm lãnh đạo Tập Đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) là "bài học sâu sắc" không chỉ đối với quan chức từng có nhiều tuyên bố mạnh miệng mà còn "đối với tất cả chúng ta".

Việc "rút ghế" ủy viên Bộ Chính trị đầy quyền lực của ông Thăng cùng lời được cho là "cảnh báo" về bài học của ông Trọng khiến các nhà quan sát cho rằng vụ kỷ luật này mới chỉ là sự khởi đầu của cuộc chiến mà không ít người cho là giống với chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" do Chủ tịch Tập Cận Bình khởi xướng ở Trung Quốc.

Trước kỳ họp trên ít ngày, người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam, theo báo chí trong nước, "ký quyết định lập 8 đoàn kiểm tra, giám sát tham nhũng" với trọng tâm là "khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế, nhất là những vụ việc, vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm…"

Trong bài phát biểu dài gần 10 trang hôm 10/5, ông Trọng nói rằng "công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tuy đạt được kết quả rất đáng khích lệ, nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra".

"Còn chậm chỉ đạo xử lý tình trạng thua lỗ, thất thoát nghiêm trọng về vốn và tài sản tại một số tập đoàn, tổng công ty nhà nước", tổng bí thư đảng cầm quyền ở Việt Nam tuyên bố, nói thêm rằng "hệ thống chính trị ở địa phương" "có nơi mất sức chiến đấu".

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng từng tuyên bố "diệt chuột đừng để vỡ bình".

Ông Trọng không nêu chi tiết "hậu quả rất nặng nề" mà ông Thăng gây ra khi còn nắm PVN là gì, nhưng theo báo chí trong nước, quan chức từng tuyên bố "cần phải kiên quyết thực hiện điều chuyển, thay thế những cán bộ lãnh đạo, quản lý có nhiều dư luận, biểu hiện tham nhũng, lãng phí" này "đã có một số quyết định đầu tư gây thất thoát vốn", "với tổng số tiền rất lớn".

Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp, một nhà quan sát chính trường Việt Nam, và đang làm việc tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore, cho rằng "ông Trọng và các cộng sự đang cố gắng thiết lập lại kỷ cương trong nội bộ Đảng cộng sản cũng như toàn bộ xã hội" sau khi xảy ra tình trạng "tham nhũng, lợi ích nhóm, vi phạm điều lệ tổ chức, coi thường kỷ cương phép nước..".

Ông Hiệp cho rằng chuyện đó "làm suy yếu uy tín, tính chính danh của Đảng cộng sản, đe dọa tới khả năng cầm quyền của Đảng".

Ông Nguyễn Thiện Nhân được chỉ định thay ông Đinh La Thăng làm Bí thư thành ủy Sài Gòn hôm 10/5.

Trong một bài nhận định hôm 10/5, Facebooker Huỳnh Ngọc Chênh cho rằng trận chiến "’đả hổ diệt ruồi’ phiên bản Việt Nam cũng đã kết thúc tốt đẹp như một vở kịch có hậu".

"Chủ trương ‘diệt chuột nhưng không để vỡ bình’ của ông Trọng [tuyên bố năm 2014] đã bộc lộ rõ ra qua chuyện dàn xếp cho [ông] Đinh La Thăng chức phó ban kinh tế… để chuyện chống tham nhũng chỉ dừng ở ruồi mà không dẫn lên đến hổ, để chuột bị diệt mà không ảnh hưởng đến bình", cựu nhà báo viết thêm.

Hôm 10/5, lên tiếng lần đầu tiên sau khi bị loại khỏi Bộ Chính trị, cựu Bộ trưởng Giao thông Vận tải được báo chí trong nước trích lời nói đã "nhận thức sâu sắc" các sai phạm, đồng thời "xin lỗi" đảng và nhân dân.

Trong các bức ảnh đăng trên truyền thông, ông Thăng cười tươi khi nhận hoa chúc mừng nhiệm vụ "tham mưu kinh tế cho đảng" từ Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" của ông Tập Cận Bình đã được tiến hành từ nhiều năm trước.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mở chiến dịch chống tham nhũng "đả hổ diệt ruồi" sau đại hội đảng năm 2012, và tin cho hay, cho tới nay, hơn 120 quan chức cấp cao "đã sa lưới", và hàng nghìn người bị truy tố.

Trả lời VOA Việt Ngữ, tiến sĩ Vũ Quang Việt, cựu chuyên gia của Liên Hiệp Quốc, cho rằng vụ ông Thăng "không thể coi là có gì gần với chính sách "đả hổ diệt ruồi" của ông Tập.

"[Ông] Đinh La Thăng không bị kết án tham nhũng và cuộc điều tra cũng không cho thấy nó đã xoáy vào vấn đề tham nhũng, mà chỉ liên quan đến "sai phạm" có tính chất hành chính. Nếu xem xét trên cơ sở vi phạm luật pháp thì Ban Kiểm tra [trung ương], phải nói rõ từ đầu, rồi đi đến kết luận với chứng cứ. Nếu không vi phạm thì không đưa ra tòa, nếu vi phạm thì phải đưa ra tòa để xử", ông Việt viết.

Trong bài viết trên Facebook, cựu nhà báo Huy Đức viết : "…Ủy viên bộ chính trị hay ủy viên trung ương đều là những "vai vế trong đảng", đảng có thể sử dụng quy trình chính trị nội bộ của mình để xử. Nhưng, hành vi của họ còn làm tổn hại tới lợi ích quốc gia và tiền bạc của dân. Nếu dân không có thực quyền. Nếu không có nhà nước pháp quyền. Nếu các cơ quan tố tụng luôn phải chờ đợi quy trình chính trị này để túm cổ bọn sâu mọt thì những thành tích chống tham nhũng sẽ rất tạm thời và đất nước rất dễ rơi trở lại cái vòng luẩn quẩn".

Viễn Đông

Từ sau đại hội đảng lần thứ 18 (tháng 11/2012), chiến dịch chống tham nhũng tại Trung Quốc được ông Tập Cận Bình phát động mạnh mẽ với 1,2 triệu công chức bị kết án, tính đến đầu năm 2017. REUTERS/Carlos Barria/Files

Cuộc chiến chống tham nhũng của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khởi xướng từ năm 2012, đã ngày càng có thêm nhiều nạn nhân : Một báo cáo ngày 09/01/2017 ghi nhận là trong 4 năm qua phải có đến 1,2 triệu người bị kết án. Chiến dịch không có dấu hiệu gì là kết thúc.

Thông tín viên RFI, Angélique Forget tường thuật từ Thượng Hải :

Chính Ủy Ban Kỷ luật Trung Ương của Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã loan báo : Từ 2012 khi mở đầu chiến dịch chống tham nhũng, 1,2 triệu công chức đã bị kết án. Một con số rất lớn trong một đất nước có hơn 7 triệu công chức một chút.

Phát ngôn viên của Ủy Ban tỏ vẻ hài lòng và đảm bảo là chiến dịch chống tham nhũng này không dừng lại ở con số đó : "Chúng tôi sẽ tiếp tục và áp dụng chính sách không dung thứ". Bằng chứng là có 76 trường hợp ở cấp bộ trưởng.

Cách đây vài ngày, chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố là chiến dịch chống tham nhũng đã đến giai đoạn ‘nghiền nát’. Theo ông, căn bệnh này "hiểm họa lớn nhất ‘ mà Đảng duy nhất tại Trung Quốc phải đối phó.

Nhưng chiến dịch này thật ra đã cho phép vị chủ tịch gạt bỏ những đối thủ của ông. Vào mùa thu tới, đảng Cộng Sản sẽ tổ chức Đại Hội và ông Tập Cận Bình sẽ tranh một nhiệm kỳ nữa.

Để đạt mục tiêu ông không từ một thủ đoạn nào : vào tháng 10, một lãnh đạo vùng Vân Nam bị xem là quá ‘cồng kềnh’, và đã bị kết án tử hình vì nhận tiền đút lót.

Mai Vân