Mỹ đã mất ưu thế quân sự tại Thái Bình Dương ? RFI, 19/08/2019)
Hoa Kỳ không còn ưu thế quân sự ở Thái Bình Dương và có thể ngày càng khó bảo vệ các đồng minh chống lại Trung Quốc, nước có ảnh hưởng ngày càng mạnh mẽ trong khu vực.
Đội tàu sân bay USS Ronald Reagan, USS Theodore Roosevelt, và USS Nimitz tại Thái Bình Dương. Ảnh chụp ngày 12/11/2017. James Griffin/U.S. Navy/Handout via Reuters
Theo báo cáo của Trung Tâm Nghiên Cứu Hoa Kỳ tại Đại Học Sydney, được công bố ngày 19/08/2019, quân đội Mỹ là một "lực lượng đang bị teo lại", với năng lực đã bị "vượt qua một cách nguy hiểm" và "thiếu chuẩn bị tốt" cho một cuộc đối đầu với Trung Quốc.
Hãng tin Pháp AFP nhận xét : Nếu sự thực là như vậy, thì đánh giá của các chuyên gia Úc có ý nghĩa hệ trọng đối với nhiều đồng minh của Mỹ như Úc, Đài Loan hay Nhật Bản, những nước phụ thuộc nhiều vào các bảo đảm an ninh của Hoa Kỳ.
Báo cáo nhận định, sự kiện tổng thống Donald Trump với chủ trương "Nước Mỹ trên hết" lên cầm quyền tại Washington, đã làm các đồng minh Mỹ thêm lo ngại về khả năng Hoa Kỳ sẽ bớt mặn mà trong việc bảo vệ các đồng minh trong trường hợp bị Trung Quốc xâm lược chẳng hạn.
Thậm chí báo cáo còn cho rằng ngay cả khi muốn can thiệp, Hoa Kỳ cũng có thể gặp khó khăn.
Về Trung Quốc, các tác giả của công trình nghiên cứu thấy rằng Bắc Kinh ngày càng có khả năng dùng võ lực thách thức trật tự khu vực nhờ vào những khoản đầu tư quy mô lớn vào các phương tiện quân sự tiên tiến.
Dưới thời chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chẳng hạn, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đã tăng gần 75% lên thành 178 tỷ đô la. Tuy nhiên con số chính thức này thường bị cho là thấp hơn so với thực tế.
Báo cáo đặc biệt chú ý đến các khoản đầu tư của Bắc Kinh vào các hệ thống tên lửa đạn đạo có độ chính xác cao và các hệ thống chống can thiệp. Các loại vũ khí này sẽ gây khó khăn cho Mỹ khi cần đưa lực lượng đến một khu vực tranh chấp.
Theo công trình nghiên cứu Úc, "hầu hết các căn cứ của Mỹ và đồng minh, các phi đạo, hải cảng, cơ sở quân sự, ở Tây Thái Bình Dương" đều thiếu cơ sở hạ tầng và đang bị đe dọa.
Những điểm yếu kể trên có thể tạo điều kiện cho Trung Quốc đánh chiếm được các vùng lãnh thổ như Đài Loan, các đảo do Nhật Bản quản lý hoặc các khu vực trên Biển Đông trong khi các lực lượng Mỹ không kịp can thiệp.
Đối với các chuyên gia Úc, để chống lại Trung Quốc, Mỹ cần phải cho triển khai hệ thống tên lửa trên bộ và thay đổi vai trò của Thủy Quân Lục Chiến, đồng thời đánh giá lại các chiến lược phòng thủ khu vực, gắn kết hơn với Nhật Bản và Úc.
Mai Vân
*****************
Không quân Mỹ "sẽ không từ bỏ" tuần tra tại Biển Đông (RFI, 19/08/2019)
Hôm 16/08/2019, tổng tham mưu trưởng Không Lực Hoa Kỳ David Goldfein tuyên bố Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông, đồng thời tái khẳng định sẽ bảo vệ Philippines trong trường hợp nước này bị tấn công.
Bức ảnh Hải Quân Hoa Kỳ chụp ngày 10/05/2015 : Máy bay của Không quân Hoàng gia Malaysia trong cuộc tập trận chung với khu trục hạm USS Carl Vinson của Mỹ tại Biển Đông.
Theo trang thông tin Philippines Rappler.com, trong chuyến thăm Manila, Philippines ngày 16/08/2019, tướng David Goldfein đã trả lời phỏng vấn báo chí quốc tế qua điện thoại. Khi được hỏi về mức độ răn đe của hải quân và không quân Mỹ trước các hành động bành trướng của Trung Quốc trong thời gian qua, tướng Golfein tuyên bố "sẽ không từ bỏ khả năng bay hay đi qua" vùng biển mà Mỹ cảm thấy cần thiết.
Người đứng đầu lực lượng không quân Mỹ yêu cầu các bên tuân thủ luật pháp quốc tế và coi các hành động vi phạm là "điều đáng quan ngại".
Ông khẳng định : các cam kết và sự hiện diện của Mỹ trong khu vực cho thấy Hoa Kỳ bảo đảm duy trì nơi đây thành khu vực chung rộng mở cho tất cả các nước. Và "tất cả các nước, kể cả Trung Quốc, đều hưởng lợi nhờ có tự do lưu thông".
Tình hình Biển Đông những năm gần đây trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết khi Trung Quốc liên tục tuyên bố chủ quyền và quân sự hóa khu vực này. Hành động tuần tra trên biển của Hoa Kỳ là lời cảnh cáo đối với Trung Quốc. Về phần mình, Trung Quốc coi Hoa Kỳ "quốc gia ngoài vùng" và yêu cầu không can thiệp vào các vấn đề khu vực.
RFI tiếng Việt
******************
Tướng Không quân Mỹ khẳng định cam kết tiếp tục tuần tra Biển Đông (RFA, 18/08/2019)
Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cho máy bay và tàu chiến đi qua khu vực Biển Đông để ngăn chặn Trung Quốc tìm cách kiểm soát tuyến đường biển chiến lược quan trọng này. Tư lệnh Không quân Hoa Kỳ, tướng David Goldfein cho báo giới biết như vậy trong một họp báo qua điện thoại nhân chuyến thăm đến Philippines hôm 16/8.
Hình minh họa. Tàu sân bay USS Ronald Reagan - Courtesy of FB USS Ronald Reagan
tướng Goldfein và Tư lệnh Không quân Mỹ ở Thái Bình Dương - tướng Charles Brown vừa có chuyến thăm đến Philippines và Việt Nam từ ngày 16/8 vừa qua vào giữa lúc Trung Quốc đang có những hành động gây hấn đối với cả Manila và Hà Nội tại khu vực Biển Đông.
Tàu khảo sát địa chấn Hải Dương 8 của Trung Quốc cùng với đoàn tàu hộ tống vừa quay lại khu vực gần Bãi Tư Chính của Việt Nam hôm 13/8 sau vài ngày rút đi. Trước đó, đoàn tàu này cũng có mặt ở khu vực này từ đầu tháng 7 và ở lại hơn một tháng, bất chấp những phản đối chính thức về mặt ngoại giao của Việt Nam.
Trong cuộc gặp với báo chí ở Hà Nội vào ngày 18/8, tướng David Goldfein một lần nữa nhấn mạnh cam kết của Mỹ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và phản đối các hành động của Trung Quốc. Ông nói :
"Tôi nhấn mạnh lại tuyên bố rất mạnh mẽ của Ngoại trưởng Mike Pompeo đã đưa ra. Đó là chúng tôi phản đối mạnh mẽ các hoạt động gây ảnh hưởng và thách thức những quyền lợi chính đáng cũng như chủ quyền của Việt Nam trong khu vực. Chúng tôi hoàn toàn cam kết ủng hộ hoạt động hợp tác, đảm bảo quyền lợi hai nước.
Về việc Trung Quốc điều tàu đến vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, trước hết chúng tôi tôn trọng các quyết định và hành động của Việt Nam. Chúng tôi luôn ủng hộ quyền tự vệ và phòng vệ chính đáng của Việt Nam, chúng tôi sẽ theo sát các hoạt động của Việt Nam, sẵn sàng hợp tác làm việc với Việt Nam".
Khi được hỏi liệu chuyến thăm của các quan chức cấp cao Không quân Mỹ đến Philippines và Việt Nam lúc này có liên quan gì đến những hành động của Trung Quốc thời gian gần đây ở Biển Đông, tướng Goldfein cho biết kế hoạch thăm đã chuẩn bị từ hơn 1 năm.
Các tướng Không quân Mỹ sẽ có những cuộc gặp với lãnh đạo cấp cao của Việt Nam vào ngày 19/8, trong đó có cuộc gặp với Trung tướng Lê Huy Vịnh - Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân Việt Nam.
Trước đó, vào ngày 7/8, Hoa Kỳ cũng đã điều nhóm tàu sân bay USS Ronald Reagan đến thăm cảng Manila sau chuyến tuần tra Biển Đông của nhóm tàu này.
******************
Hai đại tướng Mỹ đến Hà Nội, giúp Việt Nam bảo vệ bãi Tư Chính ? (Người Việt, 19/08/2019)
Mỹ sẽ giúp Việt Nam bảo vệ bãi Tư Chính trên Biển Đông trước sự chèn ép của Bắc Kinh ? Báo chí của nhà nước cộng sản Việt Nam thuật lời hai vị đại tướng Mỹ nói trong cuộc họp báo với hàm ý như vậy.
Tư lệnh Không quân Mỹ tại Thái bình Dương Charles Brown Jr. (trái) và Tham mưu trưởng Không quân Mỹ David Goldfein họp báo tại Hà Nội. (Hình : Thanh Niên)
Đại tướng David L. Goldfein, tham mưu trưởng Không quân Mỹ và Đại tướng Charles Q. Brown Jr., tư lệnh Không quân Mỹ tại khu vực Thái Bình Dương thăm Việt Nam vào hai ngày 18 và 19/08/2019, trong bối cảnh Việt Nam đang phải đối đầu với Trung Quốc trên Biển Đông, tại bãi Tư Chính.
Hai vị tướng Mỹ cùng cấp đại tướng của Không quân Hoa Kỳ cùng đến thăm Việt Nam một lúc, một chuyện hiếm thấy xảy ra.
"Về việc Trung Quốc điều tàu đến vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, trước hết chúng tôi tôn trọng các quyết định và hành động của Việt Nam. Chúng tôi luôn luôn ủng hộ quyền tự vệ và phòng vệ chính đáng của Việt Nam, chúng tôi sẽ theo sát các hoạt động của Việt Nam, sẵn sàng hợp tác làm việc với Việt Nam", báo Người Lao Động thuật lời Đại tướng David Goldfein nói trong cuộc họp báo ở Hà Nội hôm 18/8.
Tờ Tuổi Trẻ tường thuật cuộc họp báo với lời lẽ hơi khác một chút nhưng cùng nội dung khi viết : 7
"Trả lời câu hỏi của phóng viên về hành động của Mỹ trước các hoạt động của Trung Quốc, Đại tướng Goldfein nói : ‘Trước hết, chúng tôi tôn trọng lãnh đạo Việt Nam và quyền chủ quyền của Việt Nam trong việc bảo vệ lãnh thổ. Vì vậy nếu có bất kỳ hành động nào, chúng tôi sẽ trước tiên và quan trọng nhất là nỗ lực phối hợp cùng chính phủ Việt Nam và ủng hộ sự lãnh đạo của họ…’".
Còn tờ Thanh Niên thì viết rằng, trả lời câu hỏi của Thanh Niên về những cảnh báo gần đây trong giới chuyên gia quốc tế về nguy cơ Trung Quốc có thể tấn công và đánh chiếm những thực thể hiện không thuộc quyền kiểm soát của quốc gia nào theo luật quốc tế, cũng như phản ứng của Mỹ trong trường hợp này. Đại tướng Brown cho biết :
"…Về phản ứng của Mỹ, rất khó để tôi trả lời trước về những hoạt động thực tế sẽ tiến hành, nhưng với tư cách tư lệnh của không quân phụ trách Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nhiệm vụ của chúng tôi là đưa ra các phương án để các nhà lãnh đạo chính trị đưa ra quyết định. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ trao đổi với Việt Nam về những phương án mà chúng tôi đề xuất, cũng như cân nhắc sự phù hợp với lợi ích của các nước trong khu vực Biển Đông".
Các báo tại Việt Nam đã đặt các câu hỏi với hai tướng Mỹ về hành động ngang ngược của Trung Quốc đang diễn ra trên Biển Đông, khu vực bãi Tư Chính và các vùng biển phụ cận.
Trong cuộc họp báo, Đại tướng David L. Goldfein cho biết đây là chuyến thăm đầu tiên của một tham mưu trưởng Không quân Mỹ đến Việt Nam kể từ khi chiến tranh kết thúc. Các ông sẽ gặp gỡ các quan chức cấp cao của Việt Nam, trong đó "sẽ có thời gian làm việc nhiều với Trung tướng Lê Huy Vịnh, tư lệnh quân chủng Phòng Không-Không quân", theo báo Người Lao Động thuật lại.
Tờ Người Lao Động kể tiếp rằng, trước câu hỏi về hoạt động mua sắm vũ khí trong tương lai ngoài máy bay không người lái và tàu tuần tra, Đại tướng David Goldfein cho biết :
"Khi nói tới mua sắm vũ khí thì chúng ta nói về nền tảng để trang bị cho vũ khí đó. Khả năng phối hợp hợp tác với nhau giữa các nước quan trọng nhất là con người. Cơ hội tôi nhìn thấy trước mắt và gần nhất của chúng ta là hợp tác đào tạo, nâng cao kỹ năng con người giữa hai nước. Chúng tôi hoan nghênh và chào đón thêm sĩ quan trẻ Việt Nam sang các trường, học viện không quân để học tập và trau dồi kiến thức".
Hồi đầu tháng 6/2019, Tòa Đại sứ Mỹ tại Hà Nội đưa tin một phi công quân sự của Việt Nam, Thượng úy Đặng Đức Toại là phi công quân sự đầu tiên của cộng sản Việt Nam tốt nghiệp chương trình đào tạo phi công của Không lực Hoa Kỳ.
Trước đó 4 tháng, Đô đốc Philip S. Davidson, chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương-Ấn Độ Dương của Mỹ, ngày 12/02/2019, đã tiết lộ tại Quốc hội Mỹ về chuyện Việt Nam mua máy bay trinh sát không người lái cũng như máy bay huấn luyện của Hoa Kỳ.
Hồi giữa tháng 12/2017, tin tức trên báo chí Việt Nam cho biết, khi Đại tướng Terrence J. O’shaughnessy, tư lệnh Không quân Thái Bình Dương Mỹ, thăm và làm việc tại Việt Nam, hợp tác về "huấn luyện, đào tạo phi công" là một trong các chủ để thảo luận. (TN)