Ngoại trưởng Mỹ : Trung Quốc là một "chế độ độc tài mong manh"

Trọng Thành, RFI, 01/01/2021

Ngoại trưởng Mike Pompeo khẳng định vụ chính quyền Trung Quốc bỏ tù các nhà tranh đấu dân chủ Hồng Kông định trốn chạy khỏi Hoa Lục bằng đường biển, cho thấy bộ mặt thực sự của chế độ cộng sản Trung Quốc. Đó là "một nền độc tài mong manh".

Một cuộc biểu tình phản đối đàn áp, đòi dân chủ tại Hồng Kông năm 2019.  Reuters – Tyrone Siu

Trong một thông cáo đưa ra hôm 31/12/2020, ngoại trưởng Mỹ khẳng định : "Một chế độ ngăn cản người dân rời khỏi đất nước là một chế độ độc tài mong manh, sợ hãi trước dân chúng của nước mình. Một chế độ như vậy không có tư cách để khẳng định là quốc gia lãnh đạo thế giới".

Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi trả tự do "ngay lập tức và vô điều kiện" cho những người bị kết án, và khắng định họ xứng đáng được coi như "những anh hùng". Từ nhiều tháng nay, ngoại trưởng của chính quyền mãn nhiệm Donald Trump liên tục khẳng định Bắc Kinh là đối thủ số một của nước Mỹ.

Phát biểu của ngoại trưởng được đưa ra sau khi một tòa án tại Trung Quốc ngày 29/12 kết án tù 10 nhà tranh đấu về tội "vượt biên trái phép". Mười nhà tranh đấu Hồng Kông định chạy trốn sang Đài Loan bằng thuyền, sau khi Bắc Kinh ban hành Luật An ninh Quốc gia mới, cho phép chính quyền đặc khu Hồng Kông đàn áp dễ dàng hơn những người đòi dân chủ. Các nhà tranh đấu Hồng Kông đã bị hải cảnh Trung Quốc bắt ngày 23/08/2020 ngay ngoài khơi đặc khu Hồng Kông.

Trọng Thành

*******************

Mỹ tố cáo Nga sửa luật để trấn áp NGO và truyền thông

Thụy My, RFI, 01/01/2021

Hoa Kỳ ngày 31/12/2020 lên tiếng cảnh báo việc Nga sửa luật để gia oil trấn áp các tổ chức phi chính phủ (NGO) và truyền thông, tố cáo Moskva vi phạm tự do ngôn luận.

Nga siết chặt an ninh đêm Giao thừa 31/12/2020.  Reuters – Tatyana Makeyana

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết "quan ngại sâu sắc trước việc oil cường đàn áp xã hội dân sự tại Nga", đồng thời kêu gọi Moskva "tôn trọng các quyền của công dân nước mình".

Vào giữa tháng 12, Quốc Hội Nga đã thông qua các điều khoản để siết chặt một đạo luật có từ năm 2012. Theo luật này, các tổ chức nào nhận tài trợ từ ngoại quốc phải tuân theo các biện pháp rắc rối về hành chính, đặc biệt là phải đăng ký là "cơ quan nước ngoài" và ghi danh xưng này trong tất cả các sản phẩm xuất bản.

Luật trên sau đó đã mở rộng phạm vi đến các cá nhân như nhà báo hoặc blogger. Theo các sửa đổi mới nhất, một tổ chức hay cá nhân nhận vật tư hay tài trợ từ nước ngoài, hoặc từ các tổ chức đã bị oil à "cơ quan nước ngoài" đều bị xem là "nước ngoài" mà không cần phán quyết của tòa án.

Cơ quan kiểm soát viễn thông Nga hôm thứ Ba 29/12 thông báo đã triệu tập những người có trách nhiệm của các phương tiện truyền thông bị oil à "cơ quan nước ngoài", chuẩn bị trừng phạt họ vì không tuân thủ quy định trên.

Đài Châu Âu Tự Do (Radio Free Europe/Radio Liberty, tức RFE/RL), cùng với đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) do Washington tài trợ cho biết đã có ba cộng sự viên nằm trong số những người đầu tiên bị "dán nhãn" là "nhân viên ngoại quốc".

Bà Daisy Sindelar, tổng biên tập RFE/RL cho rằng việc quy chụp các nhà báo chuyên nghiệp, làm việc có trách nhiệm như vậy là "đáng lên án". Theo bà, bộ Tư Pháp Nga đã "coi việc đưa tin là tội phạm, và không ngừng dập tắt những tiếng nói tìm cách thông tin, bảo vệ đồng bào".

Thụy My

******************

Brexit : Anh Quốc sang trang sử mới trong sự chia rẽ

Minh Anh, RFI, 01/01/2021

Sau 47 năm hội nhập và 4 năm rưỡi dùng dằng sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2016, hôm nay, 01/01/2021, Vương quốc Anh chính thức rời mái nhà chung Liên Hiệp Châu Âu. Một trang sử mới được mở ra tại một đất nước bị chia rẽ sâu sắc và bị tác động nặng nề bởi đại dịch Covid-19.

Khu phố vắng vẻ ở Luân Đôn sáng ngày 01/01/2021, ngày đầu tiên Anh Quốc rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu.  Reuters – John Sibley

Trong một xã luận được đăng trên tờ Daily Telegraph, thủ tướng Anh Boris Johnson, người tiến hành cuộc đàm phán Brexit, tuyên bố rằng năm 2021 sẽ là "một năm của sự thay đổi và hy vọng", khi ca ngợi bản thỏa thuận tự do mậu dịch ký được với Bruxelles ngay trước ngày Noel. "Bojo", biệt danh giới báo chí hay gọi thủ tướng Johnson, cam kết với người dân một thời đại mới đầy hứa hẹn và củng cố vị thế "vô địch tự do mậu dịch" của Anh Quốc trên thế giới.

Tuy nhiên, theo AFP, nếu như thỏa thuận tự do mậu dịch, đạt được vào phút chót, đã tránh cho hai bên cú sốc đoạn tuyệt tàn phá kinh tế, thì nhiều thay đổi lớn diễn ra ngay trong ngày đầu tiên của năm 2021.

Chẳng hạn việc tự do lưu thông hàng hóa và đi lại của người dân giữa đôi bờ eo biển Manche sẽ không còn nữa. Kể từ ngày 01/10/2021, cần phải có passport để nhập cảnh ( nhưng không cần có visa ), thay vì là thẻ căn cước như trước đây, ngoại trừ giữa Tây Ban Nha và vùng Gibraltar, lãnh thổ của Anh nằm lọt thỏm ở Tây Ban Nha, cũng như là giữa Bắc Ailen và Cộng hòa Ailen. Hàng xuất khẩu, tuy không bị áp đặt hạn ngạch và thuế quan, nhưng phải hoàn tất các thủ tục khai báo và thanh tra dịch tễ.

Nhằm tránh cạnh tranh bất chính, thỏa thuận dày 1.246 trang còn dự kiến nhiều biện pháp trừng phạt trong trường hợp không tuân thủ các quy định về trợ giúp nhà nước, môi trường, luật lao động và thuế khóa.

Thỏa thuận hậu Brexit còn đặt dấu chấm hết cho các chương trình trao đổi giáo dục Eramus. Để có thể đến học tại Anh, sinh viên Châu Âu kể từ giờ phải xin visa du học và đóng học phí cao hơn rất nhiều.

Ngoài ra, thỏa thuận còn ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác như đánh bắt thủy sản, tài chính, cũng như các chương trình đối tác chiến lược…

Nếu như Anh Quốc và Liên Hiệp Châu Âu phải chia tay trong tâm trạng "cay đắng" pha lẫn "nhẹ nhõm", không lời "tạm biệt", thì tác động chính trị đối với Anh cũng không nhẹ. Nước này vẫn bị chia rẽ giữa bên chống và ủng hộ Brexit. Như một sự mỉa mai, trong khi thủ tướng Anh vật vã đàm phán để Anh được rời Liên Âu, thì thân phụ ông, Stanley Johnson lại tuyên bố xin nhập quốc tịch Pháp để được ở lại với "Châu Âu".

Minh Anh