Tổng thống Mỹ kêu gọi Nga kiềm chế Syria và Iran (RFI, 11/05/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua 10/05/2017 đã kêu gọi Nga kiềm chế Syria và Iran đồng thời hợp tác với Mỹ để chấm dứt chiến tranh tại Syria, trong bối cảnh quan hệ giữa hai cường quốc ngày càng gia tăng.
Tổng thống Donald J. Trump tiếp ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Nhà Trắng, Washington 10/05/2017. HO / RUSSIAN FOREIGN MINISTRY / AFP
Hôm qua, tổng thống Mỹ Donald Trump đã đón tiếp ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov tại Nhà Trắng. Đây là lần đầu tiên ông Donald Trump đón tiếp một quan chức cấp cao của Nga kể từ khi nhậm chức tổng thống Mỹ.
Sau cuộc gặp trong phòng Bầu Dục mà theo đánh giá của tổng thống Mỹ là "một cuộc gặp gỡ rất, rất tốt đẹp", ông Donald Trump đã thúc giục ngoại trưởng Nga hành động để "kiềm chế" các đồng minh của Moskva là chế độ của tổng thống Syria Bachar al-Assad, Iran và các nhóm mà Nga hậu thuẫn. Theo AFP, tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh Washington và Moskva phải hợp tác để chấm dứt cuộc khủng hoảng ở Syria.
Về phía ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov, sau khi gặp gỡ tổng thống Donald Trump và ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson, ông phát biểu với báo chí là hai bên đã sẵn sàng hợp tác trong hồ sơ về các vùng giảm căng thẳng và đã tìm ra hướng đi cụ thể để cùng nhau giải quyết khủng hoảng Syria.
Syria : Liên quân Kurdistan-Ả Rập chiếm thành phố chiến lược Tabqa
Lực lượng liên quân người Kurdistan và Ả Rập Syria do Hoa Kỳ hậu thuẫn ngày 10/05/2017 đã chiếm được thành phố Tabqa và con đập trên sông Euphrates. Theo Đài Quan Sát Nhân Quyền Syria OSDH, đây là khu vực then chốt hướng đến thành phố Raqqa, thủ phủ của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo. Lực lượng liên quân đã vào thành phố từ ngày 24/04, nhưng tổ chức thánh chiến kháng cự quyết liệt với đội quân phục kích, xe cài bom và các thiết bị bay không người lái được trang bị vũ khí.
Trong khi đó, giới chuyên gia và quân sự tại Damas cho biết quân đội chính phủ sẽ tranh thủ thời hạn "tạm ngưng thù nghịch" ở phía tây Syria để tiến về phía đông nhằm ngăn chặn liên quân đối lập do Washington hậu thuẫn chiếm lại những vùng đất từ tay tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo.
Thùy Dương, Thu Hằng
******************
Ngoại trưởng Nga : ‘lạc quan thận trọng’ sau khi gặp ông Trump (VOA, 11/05/2017)
Một phát ngôn viên của Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Năm nói rằng cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là "vô cùng tích cực".
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, ngày 10/5/2017.
Ông Dmitry Peskov nói với các nhà báo rằng Nga "lạc quan một cách thận trọng" về triển vọng cải thiện quan hệ với Hoa Kỳ, nhưng còn có rất nhiều việc phải làm.
Phát biểu này được đưa ra một ngày sau khi ông Trump tiếp ông Lavrov tại Tòa Bạch Ốc trong các cuộc thảo luận mà nội dung chủ yếu tập trung vào tình hình ở Syria.
Nói chuyện với báo giới sau cuộc họp, ông Trump nói : "Tôi vừa có một cuộc họp tốt đẹp, rất tốt, với ông Lavrov".
Ngồi cạnh cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger trong Phòng Bầu dục, ông Trump không cho biết nhiều chi tiết về cuộc thảo luận giữa ông với nhà ngoại giao Nga. Ông nói :
"Tôi nghĩ chúng ta sẽ đạt được nhiều điều tích cực liên quan tới vấn đề Syria. Tôi nghĩ rằng những gì đang diễn ra thực sự tích cực, hết sức tích cực. Chúng ta sẽ chấm dứt những hành động giết người, ngăn chặn những sự chết chóc".
Chuyến thăm của ông Lavrov đánh dấu cuộc họp cấp cao nhất với phía Nga mà ông Trump đã tổ chức từ khi lên nắm quyền. Cuộc gặp diễn ra một tháng sau khi tổng thống Trump đánh giá quan hệ giữa Washington và Moscow đang ‘ở mức thấp nhất từ trước đến nay’. Các quan chức Mỹ và Nga cho biết hai bên đang thảo luận để chuẩn bị cho một cuộc gặp có thể diễn ra giữa ông Trump và ông Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Đức vào tháng 7 sắp tới.
Nói chuyện với các phóng viên tại Đại sứ quán Nga sau cuộc họp, ông Lavrov nói rõ hơn :
"Chúng tôi đã thảo luận chi tiết về vấn đề Syria, trong bối cảnh các ý kiến đã được đưa ra về việc thiết lập các khu vực giảm chiến sự. Hai bên cùng hiểu rằng đó sẽ là một bước có thể góp phần chấm dứt bạo lực trên khắp lãnh thổ Syria. Đó cũng là một bước để tiếp tay giải quyết các vấn đề nhân đạo".
Thông cáo do Tòa Bạch Ốc công bố về cuộc họp này cho biết các cuộc thảo luận còn đề cập tới các điểm nóng khác trong khu vực :
"Tổng thống Trump nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác để chấm dứt cuộc xung đột ở Syria, ông đặc biệt lưu ý về sự cần thiết Nga phải kiềm hãm chế độ Assad, Iran và các nhóm hoạt động theo lệnh của Iran".
Thông cáo của Tòa Bạch Ốc về cuộc họp hôm thứ Tư lưu ý rằng Tổng thống Trump mong muốn xây dựng một mối quan hệ song phương tốt đẹp hơn với Moscow liên quan tới nhiều vấn đề khác nhau.
********************
Thổ Nhĩ Kỳ đòi Mỹ hủy quyết định cung cấp vũ khí cho lực lượng Kurdistan (RFI, 11/05/2017)
Du kích của lực lượng Kurdistan Syria tại một chốt cách Raqqa 50 km. AFP PHOTO / DELIL SOULEIMAN
Theo AFP, hôm qua, 10/05/2017, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đòi Hoa Kỳ phải hủy bỏ, không chậm trễ, quyết định cung cấp vũ khí, khí tài cho Các Đơn Vị Bảo Vệ Nhân Dân (YPG) – lực lượng du kích Kurdistan ở phía bắc Syria. Chính quyền Ankara đã biểu thị sự tức giận và tố cáo Mỹ đã lựa chọn ủng hộ khủng bố, không đếm xỉa đến đồng minh với Thổ Nhĩ Kỳ.
Từ Istanbul, thông tín viên Alexandre Billette tường trình :
Đối với thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yildirim, lực lượng du kích Kurdistan và tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (Daech) đều như nhau và quyết định của Washington chỉ nhằm trang bị vũ khí cho một tổ chức khủng bố để chống lại một nhóm khủng bố khác. Đó là một quyết định không thể chấp nhận được. Washington không thể bất chấp đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ, để ủng hộ khủng bố.
Về phần mình, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng mỗi khẩu súng trao cho lực lượng du kích Kurdistan là một mối đe dọa đối với an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Ankara, đây là phản ứng thái quá sau vụ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, hồi cuối tháng Tư vừa qua, chỉ oanh kích vào các vị trí của lực lượng Kurdistan tại Syria và Iraq.
Thế nhưng, thông báo của Mỹ được đưa ra vào một thời điểm đặc biệt : Chưa đầy một tuần nữa sẽ có cuộc gặp đầu tiên giữa tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Erdogan và đồng nhiệm Mỹ Donald Trump (16/05).
Do vậy, Ankara rơi vào tình thế khó xử : Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách xích lại gần tân chính quyền Mỹ nhưng giờ đây lại bị đặt trước một việc đã rồi.
RFI tiếng Việt
*********************
Mỹ quyết định vũ trang cho lực lượng Kurdistan tại Syria (RFI, 10/05/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông qua quyết định cung cấp vũ khí cho lực lượng người Kurdistan tại Syria (PG) để chiến đấu chống tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo. Phát ngôn viên Bộ quốc phòng Mỹ Jeff Davis thông báo như trên vào hôm qua, 09/05/2017.
Lính Mỹ hiện diện ở tổng hành dinh lực lượng Kurdistan YPG, gần thành phố Malikiya, Syria. Ảnh ngày 25/04/2017. Reuters
Quan chức quốc phòng Mỹ nói rõ là nguồn tài chính dùng vào việc viện trợ cho lực lượng người Kurdistan tại Syria đã được thông qua và việc triển khai được thực hiện ngay lập tức. Tuy nhiên thời điểm giao vũ khí, khí tài chưa được ấn định.
Một quan chức giấu tên khác tiết lộ, Mỹ sẽ trang bị cho người Kurdistan tại Syria các loại "vũ khí hạng nhẹ, súng máy và xe bọc thép hoặc một số loại khí tài của công binh…", mục tiêu là để giúp họ chiếm lại Raqqa từ tay tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo.
Lực lượng YPG (Đơn vị bảo vệ nhân dân Kurdistan) tại Syria vẫn bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là quân "khủng bố", là cánh tay nối dài của Đảng Lao Động Kurdistan (PKK), một tổ chức công khai dùng vũ lực chống chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 1984. Quyết định vũ trang cho lực lượng Kurdistan tại Syria của Washington chắc chắn sẽ khiến Thổ Nhĩ Kỳ bực tức.
Chưa đầy một tuần trước chuyến thăm Washington của tổng thống Recep Tayyip Erdogan hôm 16/05, quyết định vũ trang cho người Kurdistan được cho là một bước ngoặc lớn của chính quyền Trump có thể gây xáo trộn trên chiến trường Syria trong những ngày tới.
Vài giờ trước khi có thông báo về việc cung cấp vũ khí cho lực lượng người Kurdistan ở Syria, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ James Mattis đã tuyên bố tại Copenhagen, thủ đô Đan Mạch, rằng Hoa Kỳ sẽ phối hợp với Thổ Nhĩ Kỳ trong các chiến dịch quân sự để tái chiếm Raqqa.
Anh Vũ
*********************
Mỹ cho người Kurd vũ khí hạng nặng, Thổ nuốt trái đắng (Đất Việt, 11/05/2017)
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo mối đe dọa trực tiếp nếu Mỹ cấp vũ khí cho người Kurd, Tổng thống Erdogan sẽ trực tiếp giải quyết vấn đề.
DW của Đức hôm 10/5 thông tin, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã lên tiếng cảnh báo về việc các đơn vị Dân quân Syria (YPG) của người Kurd không khác gì nhóm vũ trang chiến đấu của người Kurdistan (PKK) mà Thổ Nhĩ Kỳ cho là bất hợp pháp.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra khi Mỹ khẳng định sẽ vũ trang cho lực lượng YPG ở Syria trong cuộc chiến giành lại thành phố Raqqa - thành trì cuối cùng của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Một lô súng được Mỹ cấp cho lực lượng người Kurd vào năm 2010. Ảnh : Reuters
"Cả PKK và YPG đều là những tổ chức khủng bố... Mỗi vũ khí được gửi cho họ là một mối đe dọa đối với Thổ Nhĩ Kỳ" - ông nói.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu cũng nói thêm rằng Hoa Kỳ đã nhận thức rõ về lập trường của Ankara và vấn đề sẽ được thảo luận khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tuần tới.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 10/5 cũng yêu cầu chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump rút lại quyết định cung cấp vũ khí cho nhóm chiến binh người Kurd tại Syria.
Trước đó, phản ứng gay gắt với quyết định của Mỹ, Phó Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Nurettin Canikli nói rằng, nước này không thể chấp nhận sự hiện diện của các nhóm khủng bố đe dọa tương lai của Nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ.
"Cung cấp vũ khí cho Đơn vị Bảo vệ Người dân (YPG) người Kurd là không thể chấp nhận được", Phó thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Nurettin Canikli nói với kênh truyền hình A Haber. "Chính sách như vậy không có lợi cho ai cả. Chúng tôi hy vọng sai lầm này sẽ được sửa chữa".
Thổ Nhĩ Kỳ muốn tham gia cuộc chiến giành lại Raqqa nhưng với điều kiện liên quân không bao gồm các tay súng người Kurd. Tổng thống Erdogan hồi tháng 4 nói, nếu Ankara và Washington phối hợp, họ có thể biến Raqqa thành "nghĩa địa" của phiến quân.
Trang bị của một binh sĩ người Kurd trên chiến trường Syria.
Mỹ đã tuyên bố thực hiện cung cấp gói viện trợ cho lực lượng người Kurd ở Syria vào đầu tuần này.
Người phát ngôn Nhà trắng Sean Spicer cho biết, Tổng thống Donald Trump đã cho phép Bộ Quốc phòng vũ trang cho các lực lượng dân quân người Kurd, bởi điều này là cần thiết để đi tới thắng lợi cuối cùng và "rõ ràng" trước IS tại Raqqa. Đây cũng là nơi mà nhóm khủng bố chọn là thủ đô trong tham vọng thành lập Nhà nước trong tương lai.
New York Times dẫn lời quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên khẳng định, Mỹ có thể sẽ cung cấp cho các lực lượng người Kurd tại Syria gồm súng máy, súng cối, súng chống tăng, xe bọc thép và thiết bị kỹ thuật.
Tờ Lenta của Nga cho rằng, số vũ khí này sẽ bao gồm cối 120mm, súng máy, xe bọc thép hạng nhẹ và nhiều đạn dược. Tuy nhiên, sẽ không có sự xuất hiện của pháo phản lực và tên lửa phòng không.
Để trấn an đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ, Chính phủ Mỹ cũng khẳng định, nước này quyết tâm để việc cung cấp vũ khí trong tương lai cho các lực lượng người Kurd tại Syria không làm gia tăng "các rủi ro an ninh" đối với Thổ Nhĩ Kỳ.
Những vũ khí này cũng sẽ được "hiệu chuẩn" để thực hiện một mục tiêu duy nhất là giành lai Raqqa và sẽ không có thêm bất kỳ biện pháp bổ sung nào nhằm duy trì số vũ khí này cũng như thay đổi mục đích sử dụng.
"Tổng thống Donald Trump vừa cho phép Bộ Quốc phòng Mỹ trang bị cho lực lượng người Kurd tại Syria những vũ khí cần thiết để ủng hộ trong chiến dịch giành lại từ tay IS thành phố Raqqa. Để giải phóng được thành phố chiến lược này, chúng tôi nhận thức rõ về mối quan tâm của các đối tác liên minh của chúng tôi ở Thổ Nhĩ Kỳ" - người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer nhấn mạnh.
Lực lượng YPG người Kurd trao đổi với binh sĩ Mỹ tại thị trấn Darbasiya, Syria, gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ ngày 29/4. Ảnh : Reuters.
Lầu Năm Góc liên tục nhấn mạnh ưu tiên gia tăng quân sự tại Syria và thúc đẩy sức mạnh chống lại lực lượng khủng bố IS.
"Chúng tôi ý thức được các lo lắng an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi muốn khẳng định một lần nữa với người dân và chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ rằng, Mỹ cam kết ngăn chặn bất kỳ các rủi ro an ninh và bảo vệ đồng minh NATO", ông Spicer nói.
Đây là động thái liên tục được cân nhắc tại Lầu Năm Góc bởi các phản đối mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh của Mỹ trong khối NATO.
Ngọc Dương
*********************
Ngoại trưởng Nga tìm kiếm sự hỗ trợ của Donald Trump về Syria (RFI, 10/05/2017)
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và Nga Serguei Lavrov, trong cuộc gặp tại Moskva, ngày 12/04/2017 -Reuters
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay 10/05/2017 tiếp ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov, đến Washington với mục đích mong Hoa Kỳ ủng hộ kế hoạch của Moskva được cho là nhằm làm giảm bạo lực tại Syria. Đây là lần đầu tiên ông Trump tiếp một quan chức cao cấp Nga, trong bối cảnh quan hệ hai nước đang căng thẳng và nội tình Mỹ cũng xáo trộn.
Ông Lavrov trước hết gặp gỡ đồng nhiệm Mỹ Rex Tillerson, một hôm sau khi giám đốc FBI James Comey bất ngờ bị cách chức, trong lúc cơ quan này đang điều tra về nghi vấn có sự thông đồng giữa những người thân cận của ông Donald Trump với chính quyền Nga. Sau đó ngoại trưởng Nga sẽ hội kiến với tổng thống Mỹ tại Phòng Bầu Dục.
Thứ Năm tuần trước tại Astana, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã ký một bản kế hoạch của Nga, có hiệu lực từ thứ Bảy tới. Kế hoạch này đề nghị thành lập bốn "vùng giảm căng thẳng", bên cạnh đó là các "vùng an ninh" với các trạm kiểm soát, các trung tâm giám sát do lực lượng của ba nước trên phụ trách, có thể bổ sung thêm những bên khác.
Hoa Kỳ vốn chỉ là quan sát viên tại Astana, đã tỏ ra hết sức thận trọng trước kế hoạch này. Tất cả các thỏa thuận ngưng bắn tại Syria trước nay đều thất bại.
Vào giai đoạn cuối của nhiệm kỳ, chính quyền Obama đã dần dà để cho Moskva nắm lấy quyền chủ động trong hồ sơ Syria. Bất đồng lớn nhất từ sáu năm qua giữa Nga và Mỹ là số phận của tổng thống Syria Bachar Al Assad, và khi ông Donald Trump lên nắm quyền thì lại càng tệ hại hơn, từ khi tổng thống Mỹ cho oanh kích một căn cứ không quân Syria vào đầu tháng Tư sau vụ tấn công bằng vũ khí hóa học.
Thụy My