Ukraine thừa nhận sức ép "mỗi lúc một lớn" ở Donbass

Minh Anh, RFI, 23/05/2022

Hôm 23/05/2022, là gần đúng ba tháng cuộc chiến xâm lược Ukraine do Nga tiến hành nổ ra. Kế hoạch tái bố trí lực lượng và vũ khí của Nga tại vùng Donbass dường như đã hoàn tất. Kiev nhìn nhận tình hình "mỗi lúc một khó khăn hơn" cho quân đội Ukraine trong khu vực vào lúc Nga dồn hỏa lực dội bom Severodonetsk và Lysyschansk "24/24 giờ". Hai chốt chặn còn lại của Lugansk có nguy cơ cùng số phận như thành phố Mariupol. 

Một binh lính Ukraine chuyển đạn pháo tại một vị trí pháo binh gần Donetsk, Ukraine, ngày 22/05/2022. Reuters - CARLOS BARRIA

Theo giải thích của Serguii Gaidai, thống đốc vùng Lugansk trên mạng xã hội Twitter, các đơn vị Nga được rút từ vùng Kharkiv (đông bắc), những binh sĩ tham gia cuộc vây hãm Mariupol (đông nam), các lực lượng ly khai thân Nga Donetsk và Lugansk, các đội quân Chechenya và các đạo quân tiếp viện đến từ Siberia và vùng Viễn Đông, hiện đều được dồn về Lugansk và Donetsk, cùng với đủ loại khí tài, kể cả hệ thống phòng không và hệ thống tên lửa bắn chặn nổi tiếng S-300 và S-400, tương đương với hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ. 

Trọng điểm của cuộc chiến Donbass là Severodonetsk, một địa phương thuộc nước cộng hòa ly khai Lugansk, dưới làn mưa tên lửa của Moskva suốt 24/24 giờ. Đặc phái viên đài RFI, Anissa El Jabri, được các lực lượng thân Nga vùng Lugansk hộ tống, đã đến địa phương Roubinjeh, cho biết tình hình tại chỗ : 

"Đó là hàng ngàn mẩu giấy cỡ 10x5 cm được rải hàng ngày ở các thành phố mà quân Nga và các lực lượng thân Nga đang ra sức chiếm lấy. Trên những mẩu giấy này có nhiều hàng chữ, xin trích : 

"Hỡi các binh sĩ và sĩ quan quân đội Ukraine ! Sở chỉ huy của lữ đoàn 24 đã bị phá hủy. Chỉ huy của các bạn đã bỏ trốn. Không ai có thể giúp các bạn nữa. Nếu các bạn tiếp tục kháng cự, bạn sẽ chết. Lựa chọn duy nhất của bạn là hãy bỏ trốn hoặc đầu hàng. Zelensky đã phản bội các bạn, giống như những gì ông ấy đã làm với binh đoàn Azov, những người đã đầu hàng không chút vinh quang. Hãy làm theo hướng dẫn ghi ở mặt sau tờ giấy này". 

Theo hướng dẫn đầu hàng : Tay giơ thẳng lên trời, nòng súng hướng xuống đất, Chủ Nhật chẳng thấy một ai. Thế nhưng, chiến sự diễn ra nóng bỏng ở khắp nơi. Tên lửa rồi tên lửa bắn chặn ở vùng đồng bằng, rồi cột khói đen nghịt bốc cao phía trên thành phố Severodonetsk có thể nhìn từ xa trong vòng bán kính 20km.  

Tại Roubinjeh, chỉ cách thành phố này vài km đường chim bay, một viên chỉ huy, nét mặt mệt mỏi, giọng nói chậm rãi nhưng tỏ ra tin chắc sắp tiếp quản được thành phố.  

Ông nói : "Tôi nghĩ là sắp được rồi. Nói chính xác hơn, tối đa chỉ là vài tuần việc kiểm soát các thành phố đó sẽ được thực hiện theo thứ tự đầu tiên là Severodonetsk, rồi Lysyschansk, tiếp đến là Kramatorsk và Sloviansk". 

Còn sau đó nữa ư ? Tắt micro, viên sĩ quan thở dài mệt mỏi. "Sau đó thì phải đợi lệnh". Rồi ông ấy kéo ống quần và chỉ vào bắp chân và mắt cá chân băng bó. Trước đó một hôm, chỉ cách sân tòa nhà này có vài mét nơi có trú đóng một tổ chức phi chính phủ của Nga, ông ấy đã bị thương khi trúng phải một mảnh vỡ tên lửa. Vài giây sau đó nhiều tiếng nổ vang rền, thường dân được lệnh phải trở về hầm trú bom ngay tức thì".

Minh Anh

********************

Chiến tranh Ukraine : Nga tuyên bố sẵn sàng nối lại đàm phán

Minh Anh, RFI, 23/05/2022

Hôm 23/05/2022, là gần đúng ba tháng cuộc chiến xâm lược Ukraine do Nga tiến hành nổ ra. Kế hoạch tái bố trí lực lượng và vũ khí của Nga tại vùng Donbass dường như đã hoàn tất. Kiev nhìn nhận tình hình "mỗi lúc một khó khăn hơn" cho quân đội Ukraine trong khu vực vào lúc Nga dồn hỏa lực dội bom Severodonetsk và Lysyschansk "24/24 giờ". Hai chốt chặn còn lại của Lugansk có nguy cơ cùng số phận như thành phố Mariupol. 

Trưởng phái đoàn đàm phán Nga, Vladimir Medinsky, phát biểu trước truyền thông tại Gomel, Belarus, ngày 02/03/2022.  AP - Maxim Guchek

Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky, hôm 22/05/2022, cho biết Moskva sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán hòa bình với Kiev, đồng thời khẳng định thương lượng bị tạm ngưng là do phía Ukraine. 

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn dành cho kênh truyền hình Belarus, ông Vladimir Medinsky, cố vấn cho điện Kremlin đã tuyên bố Nga sẵn sàng đàm phán và trước đây "đàm phán bị ngưng trệ hoàn toàn là sáng kiến của Ukraine", "quả bóng bây giờ bên sân họ", "Nga chưa bao giờ từ chối đàm phán". 

Ngay sau phát biểu trên của Nga, một cố vấn thân cận của tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có phản ứng, khẳng định Ukraine sẽ không chấp nhận một lệnh ngừng bắn với Nga và sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào với Nga đòi hỏi nhượng một phần lãnh thổ. 

AFP nhắc lại, các cuộc thương lượng đã bắt đầu ngay khi quân đội Nga tiến vào Ukraine ngày 24/02/2022. Ngoại trưởng hai nước Nga và Ukraine đã hội kiến nhau hồi tháng Ba ở Thổ Nhĩ Kỳ, rồi đến lượt các đoàn đàm phán gặp nhau ở Istanbul nhưng không đạt được kết quả gì. 

Thứ Ba, 17/04, nhà đàm phán Ukraine Mykhaylo Podolyak cho biết các cuộc thương lượng đã bị "tạm ngưng" do việc Nga tái tập trung và khởi động "chiến dịch quân sự" ở phía đông Ukraine. 

Tổng thống Mỹ, Joe Biden, trong cuộc họp báo chung với thủ tướng Nhật Bản tuyên bố rằng Nga "phải trả giá dài hạn" cho hành động "bạo tàn tại Ukraine", thông qua các biện phát trừng phạt do Mỹ và các nước đồng minh áp đặt.

Minh Anh

*********************

Ukraine xử tù chung thân quân nhân Nga Vadim Shishimarin về tội giết chết dân thường

Patrick Jackson, BBC News, 23/05/2022

Tòa án Ukraine vừa xử tù chung thân một chỉ huy xe tăng Nga với tội danh giết chết một dân thường trong phiên tòa đầu tiên xét xử tội ác chiến tranh kể từ khi Nga xâm lược Ukraine.

Quân nhân Shishimarin tại tòa hôm thứ Hai

Quân nhân bị bắt, Trung sĩ Vadim Shishimarin, bị kết tội đã giết Oleksandr Shelipov, 62 tuổi, tại làng Chupakhivka ở phía đông bắc Ukraine vào ngày 28/2.

Shishimarn thừa nhận đã bắn ông Shelipov nhưng nói rằng mình đã hành động theo lệnh và cầu xin người vợ góa của nạn nhân tha thứ.

Nhiều cáo buộc tội ác chiến tranh khác đang được Ukraine điều tra.

Moscow phủ nhận việc quân đội của họ trong cuộc xâm lược đã nhắm mục tiêu vào dân thường, mặc dù có rất nhiều bằng chứng cho thấy điều ngược lại, còn Ukraine nói rằng có thể đã xảy ra hơn 11.000 vụ gây tội ác.

Đầu giờ hôm thứ Hai, Moscow nói họ lo ngại về số phận của người lính Nga và sẽ xem xét các phương án để bảo vệ người này.

Tuy nhiên, người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov lưu ý rằng Nga "không có khả năng đến tận nơi bảo vệ lợi ích của anh ta". Đại sứ quán của Nga tại Kyiv hiện đang đóng cửa.

Ra bản án chung thân, Thẩm phán Serhiy Agafonov cho biết Shishimarin đã thực hiện "mệnh lệnh phạm tội" do một quân nhân cấp bậc cao hơn đưa ra.

"Xét thấy tội phạm đã thực hiện là tội chống lại hòa bình, an ninh, nhân loại và trật tự luật pháp quốc tế... tòa không thấy có khả năng áp dụng một bản án tù [ngắn hạn hơn]", ông nói.

Shishimarin, mặc một chiếc áo nỉ màu xanh lam pha xám, lặng lẽ theo dõi quá trình tố tụng từ hộp kính cường lực trong phòng xử và không biểu lộ cảm xúc khi bản án được tuyên.

Luật sư của người này cho biết sẽ kháng cáo chống lại phán quyết của tòa.

Shishimarin, 21 tuổi, từng phục vụ trong sư đoàn xe tăng Kantemirovskaya danh tiếng của Nga.

Vào thời điểm giết người, quân nhân này và các đồng đội đang đi trên một chiếc xe hơi họ thu giữ được sau khi đoàn xe của họ bị tấn công và họ bị tách khỏi đơn vị.

Khi họ phát hiện ra ông Shelipov, ông ấy đang nói chuyện qua điện thoại, Shishimarin khai trước tòa. Bị cáo nói rằng mình được yêu cầu bắn ông ấy bằng một khẩu súng trường.

Luật sư bào chữa nói với tòa án hôm thứ Sáu rằng Shishimarin chỉ nổ súng sau khi đã hai lần từ chối thực hiện lệnh bắn, và chỉ có một trong số ba, bốn lượt bắn là đạn trúng mục tiêu.

Ông nói Shishimarin đã bắn vì lo sợ cho sự an toàn của bản thân, và ông đặt câu hỏi liệu bị cáo có ý định giết người hay không.

Trong một khoảnh khắc kịch tính trong phiên tòa, Kateryna Shelipova, góa phụ của nạn nhân đã đối mặt với Shishimarin.

"Làm ơn nói cho tôi biết, tại sao các người [người Nga] lại đến đây ? Để bảo vệ chúng tôi ?", bà hỏi, trích dẫn lời biện minh của Tổng thống Nga Vladimir Putin cho cuộc xâm lược Ukraine.

'Chồng tôi đã làm gì các người ?' góa phụ Kateryna Shelipova hỏi người lính Nga tại phiên tòa

"Bảo vệ chúng tôi khỏi ai ? Các người đã bảo vệ tôi khỏi chồng tôi, người đã bị các người giết chết ?"

Người lính không có câu trả lời. Cầu xin sự tha thứ từ người góa phụ, người lính nói : "Nhưng tôi hiểu bà sẽ không thể tha thứ cho tôi".

Bà Shelipova nói với BBC : "Tôi cảm thấy tội nghiệp anh ta, nhưng đối với một tội ác như vậy, tôi không thể tha thứ".

Kể từ khi Tổng thống Putin đưa quân đội Nga vào Ukraine, ngày 24/2, ít nhất 3.838 dân thường đã thiệt mạng và 4.351 người bị thương, theo Liên Hiệp Quốc.

Trong số những người thiệt mạng có rất nhiều người bị nghi là nạn nhân của tội ác chiến tranh ở các thị trấn bị chiếm đóng như Bucha.

Đầu tháng này, BBC đã có được đoạn phim an ninh CCTV về vụ giết hại hai dân thường kiểu máu lạnh, được cho là do binh sĩ Nga thực hiện, một vụ án hiện đang được các công tố viên điều tra vì nghi là tội phạm chiến tranh.