Mỹ cân nhắc gởi vũ khí tấn công có tầm hoạt động 150km đến Ukraine
Trọng Nghĩa, RFI, 28/11/2022
Lầu Năm Góc đang xem xét đề xuất của hãng Boeing về việc cung cấp cho Ukraine những đầu đạn nhỏ chính xác, giá rẻ, được gắn vào các loại tên lửa sẵn có dồi dào, cho phép Kiev tấn công tận phía sau các phòng tuyến của Nga.
Hệ thống tên lửa M142 (HIMARS) được sử dụng trong cuộc tập trận gần Liepaja, Latvia ngày 26/09/2022. Reuters - INTS KALNINS
Theo hãng tin Anh Reuters, nhiều nguồn tin trong ngành cho biết là hệ thống do Boeing đề xuất mang tên "Bom có đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB), là một trong khoảng hơn nửa chục kế hoạch đưa vũ khí mới vào sản xuất để cung cấp cho Ukraine và các đồng minh Đông Âu của Mỹ.
Hệ thống này có thể được giao sớm nhất là vào mùa xuân năm 2023, theo một tài liệu được Reuters và ba người thông thạo kế hoạch xem xét. Nó kết hợp loại "Bom có đường kính nhỏ" GBU-39 được lắp vào một tên lửa M26, cả hai loại này đều rất phổ biến trong kho vũ khí của Hoa Kỳ.
Phát ngôn viên của hãng Boeing từ chối bình luận, trong lúc người phát ngôn của Lầu Năm Góc Tim Gorman chỉ cho biết là Mỹ và các đồng minh đang "xác định và xem xét các hệ thống phù hợp nhất" có thể giúp đỡ Kiev.
Mặc dù Hoa Kỳ đã từ chối yêu cầu cung cấp tên lửa ATACMS có tầm bắn 185 dặm (297 km) cho Ukraine, nhưng tầm bắn 94 dặm (150 km) của loại pháo phản lực GLSDB sẽ cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu quân sự có giá trị từng nằm ngoài tầm với của lực lượng Kiev, giúp Ukraine tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch phản công bằng cách bắn phá các khu vực hậu phương của Nga.
GLSDB do hai hãng SAAB AB của Thụy Điển và Boeing của Mỹ hợp tác chế tạo và đã được phát triển từ năm 2019, trước cuộc xâm lược Ukraine do Nga tiến hành.
Theo trang web của SAAB, đầu đạn GLSDB được định hướng bằng GPS, có khả năng chống lại một số thiết bị gây nhiễu điện tử, có thể được sử dụng trong mọi điều kiện thời tiết để phá hủy các loại xe bọc thép. GBU-39 - sẽ hoạt động như đầu đạn của GLSDB – được trang bị cánh nhỏ có thể xòe ra, cụp vào, cho phép nó lướt đi trong một khoảng cách hơn 100 km nếu được thả từ máy bay và nhắm trúng những mục tiêu có đường kính nhỏ không đầy 1 mét.
Việc cải biến vũ khí khác với mục tiêu quân sự thông thường ban đầu không phải là một hiện tượng mới. Một vị dụ cụ thể : Hệ thống phòng không (tức là bắn đi từ mặt đất) NASAMS, được Kongsberg Defense and Aerospace của Na Uy và Raytheon của Mỹ phát triển, sử dụng tên lửa AIM-120 - ban đầu được dùng để bắn đi từ máy bay chiến đấu vào máy bay khác.
Trọng Nghĩa
************************
Ukraine cảnh báo về những vụ oanh kích mới của Nga vào lúc tuyết bắt đầu rơi
Trọng Nghĩa, RFI, 28/11/2022
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào tối hôm 27/11/2022 đã lại cảnh báo rằng Nga đang "lên kế hoạch" cho những vụ oanh kích mới, đồng thời kêu gọi các lực lượng vũ trang và người dân chuẩn bị đối phó với một tuần lễ căng thẳng mới vì thiếu điện trong bối cảnh thời tiết lạnh giá.
Người dân dọn dẹp đống đổ nát sau vụ tấn công bằng tên lửa của Nga, ở Vyshhorod, gần Kiev, Ukraine, ngày 24/11/2022. Reuters - GLEB GARANICH
Trong thông điệp video thường nhật, tổng thống Ukraine tố cáo việc "những kẻ khủng bố đang lên kế hoạch mới cho các vụ oanh kích", và "miễn là chúng còn tên lửa, tình hình, rủi thay, sẽ không thể được yên ổn trở lại".
Một phát ngôn viên quân đội Ukraine cho biết : Một tàu chiến Nga có khả năng bắn tên lửa hành trình gần đây đã được triển khai tới Biển Đen với tên lửa loại Kalibr trên tàu.
Các lời cảnh báo được đưa ra vào lúc tuyết bắt đầu rơi xuống thủ đô Kiev và vùng miền trung, thời tiết trở thành lạnh giá. Hàng triệu người dân Ukraine đang phải vật lộn với nguồn điện và sưởi bị gián đoạn sau các đợt tên lửa của Nga.
Theo ghi nhận của thông tín viên RFI Stéphane Siohan tại Kiev, các nhà khai thác năng lượng công và tư đang phải vất vả sửa chữa thiệt hại do các cuộc tấn công tên lửa vào tuần trước, nhưng tuyết và cái lạnh buộc phải duy trì tình trạng cắt điện ở thủ đô :
"Một lớp tuyết dày 10 cm đã rơi xuống thủ đô Ukraine vào hôm qua, Chủ Nhật, trong khi ở tất cả các quận, tình trạng cắt điện vẫn tiếp diễn và khiến Kiev chìm trong bóng tối từ buổi chiều.
Các nhà sản xuất điện Ukraine ước tính hiện đáp ứng được 80% nhu cầu của người dân, nhưng do thời tiết lạnh, lượng tiêu thụ trong nước ngày càng tăng khiến mạng lưới điện chịu nhiều áp lực.
Trong bối cảnh đó, công ty quản lý điện tại thành phố Kiev ước tính rằng người dân thủ đô được cấp điện trong khoảng bốn tiếng đồng hồ mỗi ngày, nhưng chính quyền đang kêu gọi người dân hạn chế mức tiêu thụ càng nhiều càng tốt.
Với nhiệt độ sẽ ở mức âm trong cả tuần, tình hình hệ thống sưởi và nước cần được đặc biệt theo dõi.
David Arakhamia, lãnh đạo phe dân biểu ủng hộ tổng thống tại Quốc Hội, một cộng sự thân cận của ông Volodymyr Zelensky, cho biết hôm Chủ Nhật, là chính quyền và quân đội đang chuẩn bị cho điều mà ông gọi là một "tuần lễ rất khó khăn", dự đoán các cuộc tấn công bằng tên lửa mới của Nga vào những cơ sở hạ tầng năng lượng vẫn còn hoạt động được".
Trọng Nghĩa
************************
Nga bác thông tin chuẩn bị rút quân khỏi nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia
Minh Anh, RFI, 28/11/2022
Điện Kremlin ngày 28/11/2022, khẳng định nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia vẫn luôn dưới sự kiểm soát của Nga. Tuyên bố của Moskva được đưa ra sau khi lãnh đạo tập đoàn năng lượng Ukraine trước đó nói rằng có nhiều dấu hiệu cho thấy các lực lượng Nga dường như chuẩn bị rời khỏi nơi đây.
Lính Nga canh gác tại nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia, Ukraine, ngày 01/03/2022. AP
Trả lời các nhà báo trong buổi điểm tin hôm nay, phát ngôn viên Điện Kremlin, Dmitri Peskov, khẳng định "không nhất thiết phải tìm kiếm các dấu hiệu vì chúng chẳng có và cũng không thể nào có".
Trước đó một hôm, Petro Kotin, chủ tịch tập đoàn năng lượng Energoatom của Ukraine, trên kênh truyền hình Nhà nước, nói rằng Kiev nhận được nhiều thông tin, trước hết từ các kênh truyền thông Nga, cho thấy có nhiều dấu hiệu quân Nga "có thể đang chuẩn bị rời nhà máy". Theo quan chức này, trong hoàn cảnh hiện nay, nên để cho Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế AIEA kiểm soát nhà máy.
Theo nhận định hãng tin Anh Reuters, một cuộc rút quân như thế rất có thể là một sự thay đổi quan trọng trong vùng Zaporijjia, đông nam đất nước, bị chiếm đóng một phần. Tại đây, đường chiến tuyến hầu như không dịch chuyển từ nhiều tháng qua. Nga và Ukraine liên tục đổ lỗi cho nhau trong các cuộc oanh kích xung quanh nhà máy, làm dấy lên nỗi lo một thảm họa hạt nhân khác.
Minh Anh
***********************
Kremlin bị lộ dàn dựng Putin gặp "mẹ và vợ quân nhân" Nga
Thu Hằng, RFI, 28/11/222
Cộng đồng mạng không mất quá lâu để lật tẩy cuộc gặp được dàn dựng tổng thống Nga Vladimir Putin "lắng nghe" tâm tư, phản ánh thẳng thắn của những người mẹ, người vợ quân nhân đang chiến đấu ở Ukraine. Tuy nhiên, sự kiện này cho thấy điện Kremlin lo ngại làn sóng phẫn nộ của hậu phương, rất năng động trong các cuộc chiến Afghanistan và Chechnya.
Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp các đại diện mẹ và vợ quân nhân Nga đang phục vụ chiến dịch quân sự tại Ukraine, nhân Ngày của Mẹ ở dinh thự tổng thống Novo-Ogaryovo, ngoại ô Moskva, ngày 25/11/2022. AP - Mikhail Metzel
Buổi gặp diễn ra ngày 25/11/2022 tại dinh thự tổng thống ở Novo-Ogaryovo, ngoại ô Moskva. Trong số các "vợ và mẹ quân nhân", có thể thấy một công chức Moskva và là dân biểu của đảng Nước Nga thống nhất của ông Putin, một nhà lãnh đạo của phong trào ủng hộ Kremlin "Mặt trận Nhân dân toàn Nga" hoặc một nữ đạo diễn nhiều bộ phim "chính thống giáo và yêu nước".
Theo báo L’Express ngày 27/11, thêm một sự kiện cho thấy công chúng được lựa chọn để gặp nhà lãnh đạo Nga và "tất cả các cuộc gặp với người dân" đều được dàn dựng chi tiết.
"Vladimir Vladimitrovitch, ông có là người hay không ?"
Tổng thống Putin đang phải đối mặt với những lời kêu gọi "Vladimir, trả lời chúng tôi !" của những người vợ, người mẹ quân nhân bị huy động ra chiến trường Ukraine. Trong những đoạn video lan truyền từ nhiều tuần qua, họ đòi có tin tức của người thân ở tiền tuyến, phản ánh điều kiện chiến đấu, vũ khí cổ lỗ, sĩ quan vắng mặt hoặc thiếu năng lực.
Ngày 22/11, Olga Tsukanova, chủ tịch "Ủy ban vợ và mẹ" quân nhân, chỉ trích thẳng thừng chủ nhân điện Kremlin trong một đoạn video : "Vladimir Vladimitrovitch, ông có là người hay không ?" và yêu cầu gặp tổng thống. Olga Tsukanova, cũng là mẹ một thanh niên đang đi nghĩa vụ quân sự, từng chỉ trích tổng thống sẽ chỉ gặp "những bà mẹ trong số những người ủng hộ ông, những người chỉ đặt những câu hỏi thích hợp và như mọi lần, lại cảm ơn ông". Bà đến từ thành phố Samara cách Moskva 900 km về phía đông, với hy vọng được điện Kremlin gặp nhưng vô vọng. Theo bà, "họ sợ chúng tôi đặt những câu hỏi phiền phức. Nhưng phải giải quyết vấn đề".
Theo trang L’Express, lời kêu gọi này gây sốc vì nghe gia đình quân nhân Nga lên án chính quyền địa phương là chuyện vẫn thấy, nhưng chỉ trích trực tiếp con người ông Putin là sự kiện nặng lời hiếm có.
Sau khi ban hành lệnh động viên bán phần, điện Kremlin trấn an rằng tân binh được huấn luyện vững vàng, được trang bị tốt và sẽ không bị đưa ra tiền tuyến. Tuy nhiên, theo AFP, rất nhiều vi phạm đã được thống kê : lính động viên chết ngoài mặt trận, động viên cả những người không có khả năng chiến đấu, những người cha gia đình đông con hoặc quá tuổi, thiếu trang bị thích hợp, rất nhiều người bị huy động không được huấn luyện.
Chính quyền Kremlin đã phải thừa nhận những "sai lầm" trong chiến dịch điều động vô tổ chức. Lo lắng của những người mẹ và vợ quân nhân đang đặt điện Kremlin vào thế tế nhị : nếu như chính quyền không ngừng trấn áp mọi thắc mắc về cuộc tấn công ở Ukraine, thì tiếng nói của những người vợ quân nhân là điều quan trọng và bỏ tù họ có thể sẽ gây sốc tại Nga.
Thu Hằng
***********************
Kiev lập sáng kiến "Ngũ Cốc Ukraine" hỗ trợ nước nạn nhân khủng hoảng lương thực
Minh Anh, RFI, 27/11/2022
Ngày 26/11/2022, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tổ chức hội nghị cấp cao với các quốc gia đồng minh, nhằm khởi động kế hoạch xuất khẩu ngũ cốc trị giá 150 triệu đô la cho các nước dễ bị ảnh hưởng do nạn đói và hạn hán.
Nhiều lãnh đạo Châu Âu (Litva, Bỉ, Hungary, Ba Lan, Pháp, Đức) tham dự Hội nghị quốc tế về an ninh lương thực tại Kiev, 26/11/2022. AFP - GENYA SAVILOV
Khi phát biểu sáng kiến "Ngũ cốc Ukraine" cho thấy vấn đề an ninh lương thực toàn cầu "không chỉ là những lời suông", tổng thống Ukraine còn nhằm đáp trả chỉ trích từ điện Kremlin cho rằng ngũ cốc xuất khẩu từ các cảng Biển Đen của Ukraine theo một kế hoạch do Liên Hiệp Quốc bảo trợ đã không đến được các quốc gia dễ bị tác động nhất.
Tổng thống Zelensky cho biết, Kiev đã huy động được 150 triệu đô la từ hơn 20 quốc gia và Liên Hiệp Châu Âu để xuất khẩu lương thực sang các nước như Ethiopia, Sudan, Nam Sudan, Somalia, Congo, Yemen và nhiều nước khác. Cũng theo ông Zelensky, Ukraine có kế hoạch gởi "ít nhất 60 tầu chở lương thực đến các quốc gia đối mặt với nguy cơ đói kém và hạn hán nhiều nhất".
Hội nghị cấp cao ngày hôm qua có sự tham dự trực tiếp của thủ tướng các nước Bỉ, Ba Lan, Litva và tổng thống Hungary. Thủ tướng Đức, tổng thống Pháp và lãnh đạo Ủy Ban Châu Âu có bài phát biểu qua video.
Kết thúc cuộc họp, thông cáo chung khẳng định kể từ ngày Nga tiến hành cuộc chiến xâm lược Ukraine, nguồn cung lương thực cho thế giới đã bị giảm mất 10 triệu tấn so với cùng kỳ năm 2021. Thông cáo viết : "Điều này có nghĩa là an ninh lương thực cho hàng triệu người dân trên toàn cầu đang bị đe dọa nghiêm trọng", do Nga trước đó đã cho phong tỏa các cảng của Ukraine trong cuộc xung đột. Các bên tham dự bày tỏ hy vọng "cùng nhau khắc phục những hậu quả kinh tế và nhân đạo của cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do cuộc chiến xâm lược của Nga nhắm vào Ukraine gây ra".
Tuyết bắt đầu rơi, các chiến dịch quân sự chậm lại
Vào lúc hôm nay, 27/11/2022, tuyết bắt đầu rơi dày đặc tại Kiev, hàng triệu người dân Ukraine vẫn chưa có điện, và các nguồn năng lượng sưởi ấm khác. Trong bài phát biểu truyền hình, tổng thống Zelensky cho biết bất chấp các nỗ lực sửa chữa mạng lưới điện, việc cung cấp điện vẫn chưa ổn định. Hệ quả là việc hạn chế tiêu thụ vẫn được áp dụng tại nhiều khu vực.
Trên chiến trường, điều kiện thời tiết xấu đã làm cho nhịp độ các chiến dịch quân sự bị chậm lại những ngày gần đây, theo như báo cáo mới nhất từ Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh (ISW) của Mỹ. Theo các báo cáo từ Nga và Ukraine, mưa tuyết và bùn dày đặc đang cản trở các cuộc tiến quân từ quân đội hai phía. Cơ quan cố vấn này dự báo, nhịp độ chiến dịch quân sự sẽ tăng tốc trở lại trong những tuần tới "khi nhiệt độ giảm và nền đất đóng băng tại các mặt trận".
Minh Anh