Chiến tranh Ukraine : Nga muốn tuyển nữ chiến binh bắn tỉa và điều khiển drone
Phan Minh, RFI, 31/10/2023
Trang thông tin Nga Important Stories, chuyên về điều tra báo chí trông thấy các thông báo của một nhóm lính đánh thuê có liên kết với bộ Quốc Phòng Nga, đăng trên mạng khuyến khích, tuyển dụng phụ nữ chiến đấu ở Ukraine.
Các binh sĩ nữ của quân đội Nga trong cuộc duyệt binh thường niên trên Quảng trường Đỏ, Moskva, năm 2019. © Maksim Konstantinov / SOPA Image - SOPA Images
"Chúng tôi muốn chứng minh rằng phụ nữ được sinh ra không phải chỉ để nấu súp và sinh đẻ". Điều đó dường như ai cũng đã biết từ trước, nhưng đó là cách mà một nhà tuyển quân người Nga biện minh cho quyết định tuyển dụng phụ nữ để tham gia chiến đấu ở Ukraine, khi trả lời Important Stories.
Trong một bài báo được đăng hôm 23/10/2023, trang thông tin trực tuyến này đã trình bày cụ thể về hậu trường của việc Nga thuyết phục ngày càng nhiều phụ nữ ra chiến trường và giao cho họ nhiều nhiệm vụ mang tính quân sự hơn. Jenny Mathers, chuyên gia về các vấn đề an ninh Nga tại Đại học Aberystwyth, Mỹ, tóm tắt : "Hiện tại, có khoảng 1.000 phụ nữ tham gia vào nỗ lực chiến tranh của Nga, nhưng hầu như chỉ đảm nhiệm các vai trò hậu cần, như phụ trách về mặt y tế hoặc truyền tải thông tin".
Một tháng để trở thành xạ thủ bắn tỉa
Một số thông báo đã được đăng trên mạng xã hội VKontakte, tương đương với Facebook của Nga, nhằm tìm kiếm những phụ nữ muốn gia nhập quân đội. Những thông báo này cho biết họ sẽ được ký hợp đồng kéo dài sáu tháng và không yêu cầu có kinh nghiệm quân sự cụ thể. Khóa đào tạo kéo dài một tháng sẽ được tổ chức tại khu vực ly khai Donetsk (hiện do quân đội Nga kiểm soát) để trở thành xạ thủ bắn tỉa hoặc học cách điều khiển drone.
Huseyn Aliyev, chuyên gia về chiến tranh Ukraine tại Đại học Glasgow, Scotland nhận định : "Thật điên rồ khi họ hứa sẽ huấn luyện xạ thủ bắn tỉa chỉ trong vòng một tháng, trong khi thông thường phải mất ít nhất một năm rưỡi để bắt đầu cảm thấy sử dụng súng dễ dàng. Điều đó chứng tỏ rằng tiểu đoàn này đang rất cần, muốn chiêu mộ bất kể ai". Mức lương được đề nghị cũng tương đối hấp dẫn, vì nó tương đương với mức thù lao chính thức của một quân nhân nam, tức là hơn 2.000 đô la mỗi tháng.
Nỗ lực thu hút tân binh này không phải do bộ Quốc Phòng trực tiếp khởi xướng. Thông báo được đăng tải bởi tiểu đoàn Borz, một trung đoàn quân tình nguyện hoạt động ở vùng Donetsk.
Nhưng chính bộ Quốc Phòng là cơ quan thực hiện công việc đằng sau hậu trường. Trang Important Stories cho biết, tiểu đoàn Borz, không phải là một thực thể độc lập, mà thuộc nhóm lính đánh thuê Redut, do bộ Quốc Phòng và Cơ quan Tình báo Quân đội Nga (GRU) quản lý. Danilo delle Fave, chuyên gia về chiến lược quân sự tại Nhóm Nghiên cứu An ninh Quốc tế (ITSS) Verona, tóm tắt : "Nhóm lính Redut là phiên bản lý tưởng của Wagner mà Kremlin luôn mơ ước sở hữu : một công cụ dưới sự chỉ đạo của chính quyền, có khả năng thực hiện những công việc tồi tệ và không chính thức".
Đối với chuyên gia delle Fave, trước tiên, bộ Quốc Phòng muốn âm thầm dò thử xem có bao nhiêu phụ nữ sẽ "cắn câu". Trên thực tế, việc huy động phụ nữ vào quân đội là một vấn đề rất nhạy cảm ở Nga.
Tình trạng "trọng nam khinh nữ" trong quân đội Nga
Danilo delle Fave giải thích : "Kể từ khi phụ nữ gia nhập Hồng Quân Liên Xô trong thời kỳ Đệ Nhị Thế Chiến, mọi người đã tưởng rằng quân đội dang tay chào đón tất cả mọi người, nhưng trên thực tế, viễn cảnh này còn rất xa vời".
"Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại" chống lại Đức Quốc Xã, trên thực tế, là một ngoại lệ trong lịch sử đầy biến động của mối quan hệ giữa quân đội và phụ nữ. Jenny Mathers giải thích : "Vào thời điểm đó, đã có hơn một triệu phụ nữ tình nguyện tham gia và đảm nhiệm các vị trí khác nhau trong quân đội, như xạ thủ bắn tỉa, làm công việc lái xe tăng và thậm chí cả phi công máy bay chiến đấu".
Nhưng sau khi chiến thắng Đức Quốc Xã, Moskva đã ngay lập tức yêu cầu các nữ chiến binh trở về nhà để thực hiện những nhiệm vụ "phù hợp" hơn, tức là vào bếp và nuôi dạy con cái.
Jenny Mathers nhấn mạnh rằng "tuần trăng mật" thứ hai giữa quân đội và phụ nữ diễn ra "một cách tình cờ, vào những năm 1990". Nạn nhân đầu tiên của cuộc biến động lớn về kinh tế hậu Perestroika – phong trào mở cửa nền kinh tế Nga dưới thời Gorbachev – là các doanh nghiệp lớn của Nhà nước, những cơ quan sử dụng nhân công nữ nhiều nhất ở Liên Xô, và nền kinh tế mới của Nga đã không hề "nương nhẹ" họ.
Trong thế giới kinh tế mới mà nam giới gần như chiếm hoàn toàn ưu thế, phụ nữ đã chuyển hướng sang quân đội để tìm kiếm cơ hội. Đây là lý do tại sao vào cuối những năm 1990, "gần 10% nhân sự của quân đội là phụ nữ, điều này chưa bao giờ xảy ra ngoài thời chiến", Jenny Mathers nhấn mạnh. Nhưng bộ tổng tham mưu đã không biết phải làm gì với những phụ nữ mà họ không hề muốn tiếp nhận này, và cùng với thời gian, quân đội đã loại dần họ để quay trở lại một thế giới gần như chỉ dành riêng cho nam giới.
Jenny Mathers nói thêm rằng Vladimir Putin đã rất chú ý tới việc bảo toàn tình trạng trọng nam trong quân đội Nga :"Putin đã nỗ lực rất nhiều để tạo dựng hình ảnh bản thân như một người đàn ông mạnh mẽ và khắc họa nước Nga như một nhà bảo vệ vĩ đại cho các giá trị truyền thống, ám chỉ đến những phụ nữ nội trợ. Ông ấy khó có thể để mọi người nghĩ rằng quân đội cần đến phụ nữ để giành chiến thắng".
Nhu cầu tìm kiếm những người điều khiển drone
Vậy tại sao tiểu đoàn Borz – và cao hơn nữa là bộ Quốc Phòng – giờ đây lại tìm cách chiêu mộ phụ nữ ? Đầu tiên, bởi vì phía địch (Ukraine) cho thấy không có tư tưởng trọng nam khinh nữ nặng nề như vậy. Huseyn Aliyev giải thích : "Có hàng nghìn phụ nữ Ukraine đã tình nguyện tham gia chiến đấu từ hơn một năm qua. Hầu hết họ đảm nhận các vị trí ở đằng sau hậu trường, nhưng cũng có một số người đã trở thành chiến binh thực thụ". Jenny Mathers thì nhận định rằng để nhấn mạnh đến vai trò của phụ nữ trong nỗ lực chiến tranh, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thay đổi luận điệu, và giờ đây, nói về những người bảo vệ tổ quốc, cả nam lẫn nữ.
Một vài thông báo trên VKontakte sẽ không giúp cho Moskva bắt kịp Ukraine trong lĩnh vực này. Tiểu đoàn Borz không chọn hai lĩnh vực – bắn tỉa và drone – một cách ngẫu nhiên. Danilo delle Fave tin rằng vai trò của xạ thủ bắn tỉa sẽ nhằm "thúc đẩy một số phụ nữ vẫn còn nhớ về hình ảnh của những chiến binh Hồng Quân, những người đã bảo vệ Leningrad chống lại Đức Quốc Xã". Jenny Mathers cho biết thêm : "Theo suy nghĩ của quân đội Nga, phụ nữ có những phẩm chất đặc biệt, phù hợp hơn với vai trò xạ thủ bắn tỉa, chẳng hạn như sự kiên nhẫn và chú ý đến những chi tiết nhỏ nhặt".
Ngoài ra, còn có nhu cầu cấp thiết trong việc tìm người điều khiển drone. Huseyn Aliyev lưu ý : "Việc đào tạo tân binh nam cần có thời gian và quân đội Nga không thể làm điều này, khi nhu cầu trên chiến trường buộc Moskva phải điều hết nam giới ra tiền tuyến". Phụ nữ thì khác, bởi họ không chiến đấu ở tiền tuyến.
Chiến dịch quyến rũ phụ nữ này có thể sẽ chỉ là một hiện tượng nhất thời và những thông báo mà trang mạng Important Stories phát hiện ra, có thể không mang lại kết quả gì. Nhưng nếu chiến dịch quyến rũ này của Nga mang lại thành quả, điện Kremlin sẽ phải đứng trước một lựa chọn khó khăn : chấp nhận việc tuyển dụng phụ nữ một cách đại trà, điều "có nguy cơ khiến mọi người nghĩ rằng Kremlin gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm tình nguyện viên nam, và buộc phải tuyển dụng phụ nữ", theo Danilo delle Fave, hoặc nếu từ bỏ giải pháp này, thì quân đội sẽ không tuyển được thêm chiến binh.
(France 24)
Phan Minh
****************************
Tổng thống Ukraine : Nga biến Hắc Hải thành "một bãi chiến trường"
Thanh Phương, RFI, 31/10/2023
Trên mạng X (tiền thân là Twitter) hôm nay, 31/10/2023, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tố cáo Nga đã biến Hắc Hải (Biển Đen) thành "một bãi chiến trường", khi sử dụng vùng biển này vào mục đích xâm lược và đe dọa tự do hàng hải.
Ảnh tư liệu của Bộ Quốc phòng Nga, tàu chiến Nga trong cuộc diễn tập ở Biển Đen ngoài khơi Crimea ngày 12/2/2022 - afp.com/Handout
Ông Zelensky đã đưa ra lời tố cáo như trên nhân Ngày quốc tế bảo vệ Hắc hải. Tổng thống Ukraine nhấn mạnh đây là vùng biển có tầm quan trọng chiến lược rất lớn không chỉ đối với các nước ven biển mà còn đối với Châu Âu, Trung Đông và đối với an ninh lương thực toàn cầu.
Hôm thứ sáu tuần trước, Kiev thông báo đã xuất khẩu được 1,3 triệu tấn nông phẩm kể từ khi thiết lập một hành lang đường biển ở Hắc Hải, bất chấp lời đe dọa của Nga là sẽ trả đũa các tàu qua lại trong khu vực.
Về tình hình chiến sự, hôm qua, quân đội Nga thông báo đã bắn hạ 8 tên lửa của Ukraine bắn về phía bán đảo Crimée. Trước đó, Kiev khẳng định đã "oanh kích" thành công vào một hệ thống phòng không của Nga trên bán đảo này trong đêm Chủ nhật rạng sáng thứ hai.
Vùng Crimée thường xuyên bị quân Ukraine tấn công vì đây là hậu cứ của của Hạm đội Hắc Hải của Nga và là một đường tiếp tế thiết yếu cho lực lượng Nga đang chiếm đóng miền nam và miền đông Ukraine.
Thanh Phương