Putin đang trên thế thắng trong cuộc đối đầu phương Tây - Nga ?
Anh Vũ, RFI, 13/02/2024
Cuộc chiến tranh tại Ukraine sắp bước qua năm thứ ba. Đó cũng là quãng thời gian nước Nga của tổng thống Putin đối đầu toàn diện với phương Tây. Cho đến thời điểm này, ở phương Tây câu hỏi "phải chăng Putin đang có cơ hội giành chiến thắng ?" đang được đặt ra không còn dè dặt.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc trả lời phỏng vấn Tucker Carlson, cựu dẫn chương trình kênh truyền hình Fox New, tại Moskva, ngày 06/02/2024 via Reuters - Tucker Carlson Network
Ngày 24/02/2022, tổng thống Nga Vladimir Putin chính thức phát động cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine, đồng thời mở ra chương mới cuộc đọ sức không khoan nhượng giữa Nga và phương Tây.
Những tháng đầu của cuộc xung đột, đúng là quân đội Nga đã thất bại trong ý đồ chiếm các thành phố lớn của Ukraine bằng một chiến dịch tấn công chớp nhoáng chỉ trong mùa đông. Cùng lúc các nước phương Tây không tiếc tiền của ủng hộ vô điều kiện công cuộc kháng chiến Ukraine, đã nhất là loạt trừng phạt, cô lập Nga về mọi mặt với mục đích đánh sập nguồn lực phục vụ cỗ máy chiến tranh của Moskva.
Nhưng ông chủ của điện Kremlin giờ đây ngày càng tỏ đắc thắng sau gần hai năm duy trì cuộc chiến tranh hao mòn với phương Tây. Trên mặt trận quân sự, quân Nga đã vô hiệu hóa được cuộc phản công lớn mùa hè 2023 của Ukraine nhằm giành lại phần lãnh thổ bị chiếm. Mặc dù Ukraine đã dồn mọi nguồn lực cho cuộc phản công nhưng phần đất rộng lớn ở miền nam và đông đất nước vẫn nằm trong tay quân Nga.
Tình hình trên chiến trường ngày càng có nhiều bất lợi cho Kiev. Ngày 12/02 này, tình báo Na Uy đã đưa ra cảnh báo rằng Nga đang có xu thế chiếm ưu thế về mặt quân sự ở Ukraine, nhờ vào nguồn hỗ trợ từ nhiều nước đặc biệt trong đó có Bắc Triều Tiên và Trung Quốc. Trong một báo cáo hàng năm về an ninh của Na Uy, lãnh đạo tình báo quân sự Nils Andreas Stensønes đánh giá, "trong cuộc chiến này, Nga hiện ở thế mạnh hơn một năm trước và đang giành được lợi thế".
Lãnh đạo tình báo Na Uy cho biết, Nga "có thể huy động quân số gấp ba lần so với Ukraine", và "Moskva đang thích ứng với các lệnh trừng phạt tốt hơn dự kiến" và ngành công nghiệp của nước này hiện có khả năng sản xuất đạn dược, thiết bị chiến đấu, máy bay không người lái và tên lửa, cho phép lực lượng của mình "duy trì nỗ lực chiến tranh quanh năm".
Trên bình diện kinh tế, dù bị phương Tây cô lập tứ bề, nước Nga vẫn mở rộng được những mối quan hệ mới với nhiều quốc gia khác. Dầu lửa, khí đốt Nga được chuyển hướng sang thị trường Châu Á vẫn tiếp tục là nguồn tài chính quan trọng để nuôi cuộc chiến tranh lâu dài.
Một quan chức cấp cao ẩn danh của phương Tây, được AFP trích dẫn, đã cảnh báo trong một cuộc họp rằng "tổng thống Putin tin chắc rằng ông ta có thể cầm cự lâu hơn phương Tây. Do đó, chúng ta buộc phải chứng tỏ quyết tâm để chứng minh ông ta đã sai".
Những phát biểu của tổng thống Nga những tuần gần đây càng ngày càng tỏ ra lạc quan. Mới đây trong cuộc trả lời phỏng vấn Tucker Carlson, cựu dẫn chương trình truyền hình Mỹ, Fox News, ông Putin đã khẳng định rằng một thất bại chiến lược của Nga "trên nguyên tắc là không thể". Trong khi đó, câu khẩu hiệu của các lãnh đạo phương Tây là "không để Nga thắng".
Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích tin rằng chỉ có sự hỗ trợ tăng cường từ phương Tây cho Ukraine mới có hy vọng thay đổi cục diện tình hình. Nhưng sự ủng hộ này ngày càng trở nên bất trắc, khi mà các nghị sĩ Mỹ đang bị chia rẽ về gói viện trợ mới cho Ukraine, trong viễn cảnh rất có thể Donald Trump thắng trong cuộc bầu cử ở Mỹ cuối năm nay, còn Châu Âu thì ngày càng chia rẽ hơn về sự nghiệp chính nghĩa của người Ukraine.
Andrea Kendall Taylor, nhà nghiên cứu tại Trung tâm An ninh Mỹ, có trụ sở tại Washington, giải thích với AFP phương Tây cũng như Nga "đang chạy đua phục hồi năng lực tấn công của mình. Nếu nguồn ngân quỹ phương Tây viện trợ cho Ukraine không được giải tỏa. Nếu giành được lợi thế bằng cách này hay cách khác, Nga sẽ có cơ hội tiến thêm hơn nữa". Nhà phân tích này cho biết : "Động lực đã thay đổi" trong năm nay.
Năm 2024 mở ra cho ông Putin cơ hội rộng rãi để tận dụng những điểm yếu của phương Tây, theo phân tích của bà Tatiana Stanovaya, người sáng lập cơ quan tư vấn R. Politik. Chiến dịch bầu cử tại Hoa Kỳ có thể khiến chính quyền Mỹ giảm nhiệt huyết hậu thuẫn cho Kiev. Về phần mình, Châu Âu, vốn nội bộ không mấy khi thống nhất, có thể một mình bù đắp khoản thiếu hụt viện trợ cho Ukraine.
Các nước phương Tây chỉ duy nhất có một lý do để lạc quan đó là tình hình nội bộ nước Nga bất ổn, do kinh tế sa sút vì chiến tranh, người dân quá mệt mỏi với cuộc chiến kéo dài gây tổn thất về người quá lớn.
Chuyên gia Dara Masicot, nhà nghiên cứu thuộc Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế dù nhận thấy giọng điệu của lãnh đạo Nga có vẻ "tự tin thái quá" nhưng bà khẳng định, không có hỗ trợ mạnh mẽ của phương Tây thì không biết "Ukraine sẽ ngồi vào đàm phán trong thế như thế nào. Đó mới là điều đáng sợ".
Anh Vũ
************************
Hoa Kỳ : Các dân biểu thân Trump tiếp tục phản bác dự luật viện trợ cho Ukraine
Anh Vũ, RFI, 13/02/2024
Những người ủng hộ viện trợ cho Ukraine tiếp tục thất bại. Chủ tịch Hạ Viện Mỹ thuộc đảng Cộng hòa, tối ngày 12/02/2024, đã khẳng định văn kiện đạt được thỏa thuận tại Thượng Viện dự trù gói viện trợ 60 tỷ đô la viện trợ cho Ukraine sẽ không được xem xét tại Hạ Viện.
Chủ tịch Hạ Viện Mỹ Mike Johnson trong một buổi họp báo tại Quốc Hội, Đồi Capitol, Washington, ngày 06/02/2024. AP - Jose Luis Magana
Dự luật liên quan đến viện trợ cho Ukraine mà Thượng Viện chấp nhận đã được chuyển sang Hạ Viện cùng ngày để xem xét, trước khi các thượng nghị sĩ chính thức thông qua, rồi Hạ Viện bỏ phiếu lần cuối.
Tối hôm qua, Mike Johnson, lãnh đạo phe Cộng hòa tại Hạ Viện, một người được cho là trung thành với Donald Trump, ra thông cáo, tỏ thất vọng : "Dự luật về viện trợ cho các nước của Thượng Viện vẫn không nói gi về vấn đề khẩn cấp nhất mà đất nước đang đối mặt".
Ý ông chủ tịch Hạ Viện muốn nói đến cuộc khủng hoảng nhập cư ở biên giới Mỹ - Mêhicô. Phe Cộng hòa vẫn giữ lập trường là chỉ thông qua gói viện trợ cho Ukraine, nếu chính quyền Joe Biden cứng rắn hơn trong chính sách nhập cư.
Ông Mike Johnson quả quyết sẽ không xem xét dự luật tại Hạ Viện khi văn bản thiếu các điều khoản liên quan đến việc thay đổi chính sách nhập cư.
Cũng như nhiều nghị sĩ Cộng hòa, chủ tịch Hạ Viện theo các chỉ đạo từ xa của Donald Trump. Hôm thứ Bảy, 10/02, ông Trump tuyên bố, Hoa Kỳ phải "chấm dứt đưa tiền mà không hy vọng được hoàn lại".
Từ nhiều tháng qua, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đã bất hòa sâu sắc tại Quốc Hội Mỹ về vấn đề viện trợ cho đồng minh Ukraine tiếp tục cuộc kháng chiến chống Nga.
Tại Hạ Viện, phe Dân chủ ủng hộ khoản viện trợ này. Trong khi đó, đảng Cộng hòa, chiếm đa số, bị chia rẽ giữa những người ủng hộ Ukraine với những thành phần thân Donald Trump kiên quyết phản đối viện trợ thêm cho Kiev.
Viện trợ cho Ukraine trở thành đề tài trung tâm của cuộc vận động tranh cử giữa tổng thống Joe Biden, cựu tổng thống Donald Trump, hai ứng viên có nhiều khả năng sẽ lại đối đầu nhau trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11/2024.
Anh Vũ
**************************
Lần đầu tiên, Nga sử dụng tên lửa siêu thanh Zircon ở Ukraine
Thu Hằng, RFI, 13/02/2024
Nga có thể đã sử dụng một tên lửa siêu thanh Zircon trong vụ tấn công thủ đô Kiev ngày 07/02/2024 khiến ít nhất 5 người thiệt mạng. Đây là là đầu tiên sau gần hai năm phát động chiến tranh, Nga sử dụng loại vũ khí tối tân, một thách thức mới cho hệ thống phòng không Ukraine trong bối cảnh bất trắc về viện trợ của phương Tây.
Tên lửa siêu vượt âm Zircon của Nga được cho là có tốc độ bay gấp 9 lần âm thanh (Ảnh : EPA).
Kết luận điều tra sơ bộ của Viện nghiên cứu Khoa học về khám nghiệm pháp y Kiev được viện trưởng Oleksandr Ruvin đăng trên tài khoản Telegram ngày 12/02, kèm theo một đoạn video về xác tên lửa được cho là của 3M22 Zircon với "những chi tiết và mảnh vỡ của động cơ, bộ phận điều hướng mang những dấu hiệu đặc biệt".
Theo Reuters, tên lửa Zircon được tổng thống Nga Vladimir Putin coi là loại vũ khí chiến lược đời mới vô song và được hoàn tất thử nghiệm vào tháng 06/2022. Zircon có tầm bắn 1.000 km và có thể bay nhanh hơn 9 lần vận tốc ánh sáng, ban đầu được thiết kế bắn từ biển, sau đó có thêm phiên bản bắn từ mặt đất. Giới phân tích quân sự cho rằng vận tốc siêu thanh có thể tác động đáng kể đến thời gian phản ứng của hệ thống phòng không, cũng như khả năng tấn công các mục tiêu lớn, sâu, kiên cố.
Ukraine sống theo nhịp còi báo động hàng ngày
Nga tiếp tục các vụ oanh kích Ukraine. Ngày 13/02, thành phố miền trung Dnipro bị trúng tên lửa và drone của Nga, làm hư hại nhà máy điện DTEK, chính quyền buộc phải đóng cửa trường học và sơ tán một bệnh viện. Lực lượng phòng không Ukraine chỉ bắn hạ được 16 trên 23 drone.
Các thành phố Ukraine sống theo nhịp độ còi báo động không kích của Nga, như tại thành phố nhỏ Nikopol, ngay sát chiến tuyến đông nam, theo ghi nhận qua phóng sự của đặc phái viên RFI Nathanaël Vittrant và Jad El Khoury.
"Chúng tôi vừa đến Nikopol, một thành phố nhỏ nằm bên bờ Dnipro với điểm đặc biệt là quân Nga ở ngay bên kia bờ sông và đang kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia.
"Cuộc sống ở đây thế nào ư ? Đó là bom rơi hàng ngày". Đứng bên sạp bán vài loại rau ít ỏi, ông Volodymyr cho biết : "Tôi sống ngay vùng mà họ (quân Nga) không ngừng oanh kích : ở đó không có quân nhân, chỉ có dân thường thôi".
Giống như ở tất cả các thành phố ở Ukraine, người dân Nikopol chịu các cuộc tấn công bằng rocket và drone. Vì quân Nga ở ngay đối diện nên thành phố nằm trong tầm bắn và sáng nay (13/02) vẫn bị oanh kích.
Louba, một cụ bà "babouchka", 94 tuổi, cho biết : "Tôi sống qua Thế Chiến II, nhưng ít ra lúc đó khi quân Đức oanh kích chúng tôi, không một thường dân nào thiệt mạng, không một ngôi nhà nào bị đốt. Giờ thì quân Nga nhắm đến cả phụ nữ và trẻ em".
Vừa nói chuyện với chúng tôi xong, tiếng còi báo động lại vang lên trên đường phố Nikopol trước sự tuyệt vọng của Kostya. Ông nói : "Giá như Châu Âu cho chúng tôi thêm vũ khí và đạn dược, chúng tôi có thể sẽ thắng cuộc chiến này".
Thu Hằng