Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson hôm Chủ nhật 22/10 thúc đẩy mối quan hệ đang tiến triển tốt giữa Saudi Arabia và Iraq như là một cách để chống lại thế lực quân sự đang ngày càng mạnh của Iran trong khu vực.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson gặp Quốc vương Saudi Arabia Salman ở Riyadh, ngày 22/10/2017.
Tham dự cuộc họp của Ủy ban Điều phối Ả Rập Saudi và Iraq tại Riyadh, ông Tillerson nói với Quốc vương Saudi Arabia Salman và Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi rằng các mối quan hệ đang tiến triển cho thấy có "tiềm năng lớn".
Ông Tillerson nói : "Cả hai bên đều cho thấy sự khởi đầu của những gì chúng tôi hy vọng sẽ là một loạt các hành động thực tế hơn nhằm cải thiện mối quan hệ và tăng cường hợp tác trong hàng loạt vấn đề".
Ông Salman nói : "Chúng tôi đang phải đối mặt với thách thức nghiêm trọng trong các hình thức chủ nghĩa cực đoan, khủng bố cũng như những nỗ lực gây bất ổn cho các quốc gia của chúng ta ... Chúng tôi tái khẳng định việc ủng hộ đoàn kết và ổn định của đất nước Iraq anh em".
Ông Abadi lên tiếng đồng ý với quan điểm "mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước anh em, chúng tôi rất cởi mở và chúng tôi muốn thoát khỏi quá khứ".
Iraq có đa số dân theo phái Hồi giáo Shiite và Saudi Arabia do người Sunni lãnh đạo đã làm mặt lạnh với nhau mấy chục năm qua, sau khi lãnh tụ độc tài của Iraq Saddam Hussein chiếm Kuwait vào năm 1990.
Ông Tillerson hôm Chủ nhật 22/10 nói các nhóm dân quân được Iran hậu thuẫn và các cố vấn Iran phải ra khỏi Iraq.
Ông nói : "Các chiến binh này phải về nước của họ. Bất cứ chiến binh nước ngoài nào đều phải trở về nước của họ".
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif đã đáp lại trên Twitter, nói rằng chính sách đối ngoại của Mỹ là "đáng xấu hổ" và "bị các đồng đôla dầu mỏ chi phối".
Ông Tillerson công du tới Qatar, nơi ông không kỳ vọng sẽ chấm dứt xung đột ngoại giao kéo dài bốn tháng qua giữa Qatar và một nhóm các quốc gia gồm Ảrập Xêút, Ai Cập, Bahrain và Các tiểu vương quốc Arập thống nhất. Ông nói rằng Hoa Kỳ vẫn quan ngại về những hậu quả kinh tế và quân sự.
Ông Tillerson nói : "Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan hãy tiếp tục làm việc để thảo luận và đối thoại, và tìm ra cách giải quyết những khác biệt".
Saudi Arabia, Bahrain, Các tiểu vương quốc Arập thống nhất và Ai Cập đã cắt đứt quan hệ với Qatar, cáo buộc rằng Qatar dung dưỡng khủng bố và thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn với Iran, tuy nhiên Doha đã từ chối cáo buộc này.
Ông Tillerson cũng đến thăm Pakistan, Ấn Độ và Thụy Sĩ trong chuyến công du sáu ngày.