Phát biểu ở Istanbul, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan kêu gọi các nước Hồi giáo "công nhận Jerusalem là thủ đô của nhà nước Palestine".
Ông Erdogan tại đại hội của đảng cầm quyền AK hôm đầu tháng 12 ở Istanbul : Lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng cổ vũ cho nghị trình dân tộc chủ nghĩa Hồi giáo.
Ông Erdogan đọc diễn văn trước hội nghị của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) để phê phán quyết định của chính phủ Hoa Kỳ coi Jerusalem là thủ đô Israel.
Dù là đồng minh quan trọng của Mỹ trong khối NATO, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ coi đó là "quyết định vô giá trị" từ Hoa Kỳ.
Ông nay muốn thế giới Hồi giáo công nhận Jerusalem là "thủ đô bị chiếm đóng của nhà nước Palestine".
Không chỉ vậy, ông Erdogan còn gọi Israel là "nhà nước khủng bố".
Hoa Kỳ đã hết vai trò
Lãnh đạo Palestine, Mahmoud Abbas nói Hoa Kỳ "tự loại mình ra khỏi vai trò quan trọng trong tiến trình hòa bình".
Cũng phát biểu tại hội nghị tụ họp nhiều lãnh đạo các nước Hồi giáo, ông Abbas nói :
"Chúng ta không thể nào chấp nhận vai trò nào của Mỹ trong quá trình hòa bình. Họ chứng tỏ là họ hoàn toàn thiên vị Israel".
Theo BBC Indonesia, Tổng thống Joko Widodo cũng đại diện cho nước Hồi giáo Đông Nam Á đến dự hội nghị OIC ở Istanbul.
Chủ đề chiếm lĩnh nghị trình của thượng đỉnh OIC là vấn đề Jerusalem, sau khi ông Donald Trump nói Hoa Kỳ công nhận thành phố này là thủ đô Israel, gây phẫn nộ trong nhiều nước Hồi giáo tuy không phải là tất cả.
Hiện thủ đô của Israel là Tel Aviv nhưng nước này cũng làm chủ Jerusalem, thành phố là thánh địa của ba tôn giáo : Do Thái, Ki Tô và Hồi giáo.
Hoa Kỳ nói sẽ chuyển Đại sứ quán hiện ở Tel Aviv về phía Tây Jerusalem.
Mới đây nhất, Thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu trong chuyến thăm đến Brussels đã nói Châu Âu cũng nên công nhận Jerusalem là thủ đô nước ông.
Tuy thế, các lãnh đạo EU vẫn duy trì quan điểm rằng quy chế cho Jerusalem phải là kết quả của thỏa thuận hai bên giữa Israel và chính quyền Palestine.
EU theo đuổi chính sách Hai quốc gia trong khu vực : Israel và Palestine.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi các nước Hồi giáo "công nhận Jerusalem là thủ đô bị chiếm đóng của nhà nước Palestine"
Hiện nay, EU công nhận Chính quyền Palestine của ông Mahmoud Abbas như một thực thể chính trị và hỗ trợ kinh tế nhiều cho họ nhưng vẫn chưa công nhận một quốc gia Palestine độc lập.
Vấn đề "Jerusalem là thủ đô Israel" mà Hoa Kỳ nêu ra đặt EU và "thế bí", theo một số báo Châu Âu.
Cùng lúc, tiếng nói của nhiều quốc gia Hồi giáo ủng hộ Palestine và lên án ông Trump có nguy cơ làm tăng thêm căng thẳng trong khu vực.
Trong bài viết về quyết định của ông Trump gần đây, Tiến sĩ Nguyễn Phương Mai, một nhà nghiên cứu Trung Đông từ Hà Lan dự đoán trên BBC Tiếng Việt :
"Palestine giờ đã trở thành biểu tượng của mối hằn thù tôn giáo, là kho chất nổ tiềm năng, chỉ cần độc lập là lập tức sẽ bị các nước Ả Rập xung quanh biến thành một cái vòi rồng, cuốn lũ xả bão san phẳng Israel đến ngọn cỏ cuối cùng".