Công bố danh tính 50.000 nạn nhân của chế độ Staline (RFI, 29/01/2018)
Kiến tha lâu cũng đầy tổ : Nhà sử học người Nga, Anatoli Razoumov, trong 30 năm sự nghiệp, dành trọn thời gian để đi tìm quá khứ. Nhờ ông, 50.000 nạn nhân của chế độ Staline tại Leningrad không còn là những "người vô danh".
Lãnh tụ cộng sản Nga J. Staline vẫn còn được những cựu đảng viên cộng sản ngưỡng mộ
Hai mươi năm 1987-2017 là thời gian nhà sử học Razoumov thai nghén để cho ra đời 13 tập cuốn "Martyrologe de Leningrad", tạm dịch là Những người bị hy sinh của thành Leningrad, tức Saint Petersbourg.
Họ là những người bị sát hại tại Leningrad trong những năm tháng Staline thi hành chính sách thanh lọc. Trả lời hãng tin Pháp AFP, tác giả cho biết ông bắt tay vào việc, vì "không tìm thấy một logic nào" để giải thích được những cái chết ấy, "về mặt con người, đấy là một sự kiện không thể nào giải thích nổi".
Có điều như ghi nhận của AFP, sử gia Anatoli Razoumov đã dày công nghiên cứu về một thời đại đen tối nhất trong lịch sử của nước Nga, trong sự thờ ơ của công luận.
Trên nước Nga của Vladimir Putin ngày nay, 80 năm sau những trang sử kinh hoàng mang đậm dấu ấn của Staline, đi tìm sự thật là một nhiệm vụ vô cùng gian nan. Không mấy ai muốn nhắc lại thời kỳ mà hàng triệu người bị hành quyết, bị đầy tới những xứ sở ngục tù, bị chết đói. Vẫn theo AFP, nước Nga ngày nay, đứng đầu là tổng thống Putin, luôn nhân danh tinh thần đoàn kết dân tộc, để hạ thấp tầm mức nghiêm trọng của những trang sử đen tối đó.
Trong bộ sách nghiên cứu "Martyrologe de Leningrad" của sử gia Razoumov, người ta đã tìm thấy nào là tên tuổi, ngày sinh, ngày tử, nghề nghiệp và cả địa chỉ của những người đã "mất tích" tại Leningrad, như thể họ "chưa bao giờ hiện hữu trên đời".
Trong tác phẩm này, Razoumov kể lại : trong giai đoạn Đại Khủng Bố, kéo dài trong vòng gần một năm rưỡi, cho tới mùa thu 1938, "đêm nào cũng có hàng loạt người bị sát hại. Họ không hề được xét xử". Trong thời kỳ đó, nhà sử học người Nga cho biết "cỗ máy thay trừng hoạt động với công suất tối đa". Khoảng 40.000 người tại Leningrad bị giết trong vòng vài tháng.
Thân phụ của tác giả công trình nghiên cứu dài hơi nói trên là một vị tướng dưới thời Liên Xô. Gia đình ông không có ai là nạn nhân của các đợt thanh trừng dưới thời Staline.
Thanh Hà
**********************
Nghi án Nga : Hai TNS Mỹ khuyên Donald Trump "im lặng" về cuộc điều tra (RFI, 29/01/2018)
Hai thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng Hòa, vào hôm qua, 28/01/2018, đã cho rằng tổng thống Donald Trump nên giữ "im lặng" về cuộc điều tra độc lập đang tiến hành, liên quan đến các cuộc tiếp xúc của giới thân cận của ông với phía Nga trong cuộc bầu cử năm 2016.
Ông Robert Mueller trong buổi lễ kết thúc nhiệm kỳ giám đốc FBI (2001-2013), bộ Tư Pháp Mỹ, Washington, 01/08/2013. Reuters/Jonathan Ernst
Lời khuyên được đưa ra vào lúc rộ lên thông tin về việc tổng thống Mỹ tìm cách cách chức công tố viên đặc biệt Robert Mueller phụ trách cuộc điều tra.
Theo hãng tin Mỹ AP, hai thượng nghị sĩ Lindsey Graham, bang South Carolina và Susan Collins, bang Maine, còn thúc giục ông Mueller, điều tra kỹ xem ông Trump có thực sự tìm kế cách chức ông hay không vào tháng 6 năm ngoái. Lời tố cáo bị chính tổng thống Mỹ cho là tin giả (fake news).
Theo tiết lộ của nhật báo Mỹ The New York Times và một số phương tiện truyền thông khác, thì tổng thống Trump từng có ý định cách chức ông Mueller, nhưng vào tháng Sáu vừa qua đã từ bỏ ý định này, sau khi luật sư của Nhà Trắng Don McGath từ chối chuyển chỉ thị của ông qua bộ Tư Pháp, và còn đe dọa từ chức, nếu ông Trump thúc đẩy vấn đề này.
Đối với thượng nghị sĩ Graham, nếu thông tin về việc ông Trump đòi cách chức ông Mueller là xác thực, thì đó là một sự việc rất nghiêm trọng và "mọi người ở Nhà Trắng đều biết là nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump sẽ kết thúc, nếu ông cách chức ông Mueller".
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham là đồng tác giả một dự luật nhằm bảo vệ ông Mueller, để ông không thể bị bãi nhiệm, nếu không có cơ sở pháp lý. Ông hy vọng là dự luật này có thể được thông qua vào hôm nay. Tuy nhiên, ông Graham cũng nhấn mạnh là công tác của ông Mueller trước mắt không bị đe dọa, vì ông Trump biết cái giá phải trả khi bãi nhiệm viên công tố đặc biệt này.
Về phần thượng nghị sĩ Susan Collins, bà cho rằng tốt nhất là ông Trump đừng bao giờ nói về cuộc điều tra, dù rằng qua tin nhắn twitter, ngoại trừ khi nói chuyện với luật sư của ông. Đối với bà Collins, Quốc hội Mỹ không bị thiệt hại gì khi thông qua dự luật bảo vệ ông Mueller.
Mai Vân