Thông điệp chính của tổng thống Putin : Cải thiện đời sống dân Nga (RFI, 01/03/2018)
Giảm 50% tỷ lệ nghèo khó, bảo đảm các nguồn nước sạch và không khí trong lãnh cho 150 triệu dân Nga. Trong bài diễn văn hàng năm đọc trước Quốc hội lưỡng viện, tổng thống Vladimir Putin đặc biệt quan tâm đến chất lượng đời sống của người dân.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trước Quốc hội lưỡng viện tại Moskva, ngày 01/03/ 2018. Sputnik/Mikhail Klimentyev/Kremlin via Reuters
Gần ba tuần trước bầu cử tổng thống, mà Vladimir Putin là một trong số 8 ứng viên, bài diễn văn hàng năm trước Quốc hội lưỡng viện Nga đọc vào hôm nay, 01/03/2018 được đánh giá như cương lĩnh tranh cử cho một nhiệm kỳ thứ tư. Chủ nhân điện Kremlin hứa sẽ đầu từ vào cơ sở hạ tầng, vào lĩnh vực y tế tránh để đất nước bị tụt hậu trong các lĩnh vực này. Ông cam kết trong nhiệm kỳ tổng thống 6 năm sắp tới đây, sẽ làm tất cả để giảm tỷ lệ nghèo khó tại nước Nga xuống còn một phân nửa so với hiện tại.
Nguyên thủ Nga đề ra lộ trình cho thập niên sắp tới : bảo đảm một tỷ lệ tăng trưởng nhất định, một mức thu nhập ổn định cho tất cả mọi người. Vladimir Putin cho biết là từ năm 2000, số người sống trong cảnh bần cùng ở Nga đã giảm mạnh, đang từ 42 triệu nay chỉ còn 20 triệu. Hãng tin Pháp AFP không quên nhắc lại từ năm 2012 tới nay, cuộc sống của người dân Nga thêm chật vật vì khủng hoảng kinh tế, giá dầu sụt giảm trong giai đoạn 2014-2016. Thêm vào đó là tác động do các đợt trừng phạt kinh tế liên tiếp Âu, Mỹ đánh vào nước Nga, sau khi Moskva thôn tín bán đảo Crimea của Ukraine và can thiệp vào miền đông Ukraine.
An ninh cũng là một hồ sơ quan trọng được Vladimir Putin đề cập đến trong bài diễn văn hôm nay. Tổng thống Nga nhấn mạnh đến một loạt các trang thiết bị quân sự hiện đại mới, nhằm tăng cường khả năng phòng thủ quốc gia và tuyên bố là đã đến lúc Phương Tây phải lắng nghe nước Nga.
Một lĩnh vực khác được ứng cử viên tổng thống Vladimir Putin quan tâm là bảo đảm nguồn nước sạch cho tất cả mọi người, giảm thiểu các vụ ô nhiễm do guồng máy công nghiệp gây nên. 2017 là năm chính quyền Nga "tuyên chiến với nạn ô nhiễm môi trường" nhưng theo tổ chức Greenpeace, không một tiến bộ nào được ghi nhận trong năm qua.
Ngày 18/03/2018 cử tri Nga bầu lại tổng thống. Vladimir Putin ra tranh cử thêm một nhiệm kỳ thứ tư. Theo các thăm dò, 70 % cử tri có ý định bầu cho ông Putin thêm một nhiệm kỳ nữa.
Thanh Hà
********************
Putin công bố vũ khí hạt nhân 'bất khả chiến bại' (BBC, 01/03/2018)
Ông Putin có tuyên bố này trong lúc ông trình bày những chính sách chủ chốt trong nhiệm kỳ thứ tư của mình, trước kỳ bầu cử sẽ diễn ra ngày 18/3. Ông được trông đợi sẽ giành chiến thắng.
Những vũ khí ông 'khoe' lần này gồm một loại tên lửa hành trình mà theo ông là có thể "vươn tới bất kỳ nơi nào trên thế giới".
Ông nói về phương Tây : "Họ cần phải tính đến một thực tế mời và hiểu... [đây]... không phải là khoác lác".
Trong thông điệp liên bang hàng năm, ông Putin dùng bản thuyết trình video để giới thiệu sự phát triển của hai hệ thống vũ khí hạt nhân mới mà ông nói có khả năng tránh bị phát hiện.
Một hệ thống là "một tên lửa hành trình tầm thấp, khó phát hiện...có tầm với thực sự không có giới hạn và đường bay không thể dự đoán. Tên lửa này có thể vượt qua những rào chắn ngăn chặn và bất khả chiến bại trước các hệ thống tên lửa tự vệ và hàng không tự vệ đang tồn tại và trong cả tương lai".
Một vũ khí khác mà ông nói tới là một loại tên lửa tầm trung được phóng từ tàu ngầm có khả năng bắn đầu đạn nguyên tử.
Trong bài diễn văn dài hai tiếng trước lưỡng viện Nga được phát trên truyền hình, ông Putin khuyến khích người dân Nga gợi ý đặt tên cho hai hệ thống tên lửa này.
Ông nói Nga đã có phản ứng sau nhiều năm yêu cầu Mỹ không đi ngược lại các hiệp định chống tên lửa.
Lãnh đạo đảng đối lập bị cấm tranh cử
Ông Putin sẽ gặp bảy đối thủ trong cuộc bầu cử hôm 18/3, mặc dù không có ai trong số họ được cho là có sự ủng hộ rộng rãi. Vị tổng thống Nga không tham gia vào vòng tranh luận gay cấn trên truyền hình được phát sóng hôm thứ Tư 28/2 như các ứng viên khác.
Lãnh đạo đảng đối lập Alexei Navalny vắng mặt trong chiến dịch tranh cử năm nay. Ông bị cấm ra tranh cử và đã kêu gọi cử tri tẩy chay cuộc bầu cử.
Cho tới giờ, Tổng thống Putin có rất ít hoạt động vận động tranh cử, và tới giờ, ông cũng ít tiết lộ về kế hoạch của ông trong sáu năm tới.
*****************
Nga : Putin tranh cử muộn vì nắm chắc phần thắng trong tay (RFI, 01/03/2018)
Ba tuần trước bầu cử tổng thống Nga, Vladimir Putin mới nhập cuộc, qua bài diễn văn đọc tại Quốc hội hôm nay, 01/03/2018. Không một ai trong số 7 đối thủ cùng ra tranh cử có thể đe dọa chiếc ghế của ông Putin ở điện Kremlin. Dù bị chỉ trích không có chương trình tranh cử cụ thể, nhưng mọi người đều biết Putin chắc chắn tiếp tục thêm một nhiệm kỳ thứ tư sau khi đã loại đối thủ duy nhất có thể làm lu mờ hào quang của ông.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, Moskva, ngày 01/03/2018 Sputnik/Alexei Nikolskyi/Kremlin via Reuters
Không phải tình cờ mà điện Kremlin ấn định ngày bầu cử tổng thống vào 18/03, đúng ngày kỷ niệm 4 năm thôn tính bán đảo Crimea của Ukraine. Chủ Nhật 18/03/2018 hơn 100 triệu cử tri Nga và gần 2 triệu công dân Nga đang sống ở hải ngoại được kêu gọi đi bầu. Từ khi chiến dịch vận động tranh cử chính thức mở màn hôm 19/02/2018, khác với 7 đối thủ khác, Vladimir Putin rất ít xuất hiện trước công chúng. Ông cũng không trình bày cương lĩnh tranh cử cụ thể. Những người xấu miệng cho rằng sự kín tiếng đó chẳng qua là vì sau 18 năm cầm quyền, Vladimir Putin không còn gì để hứa với dân.
Trên đài RFI, chuyên gia phân tích chính trị Dmitri Orechkin, giải thích lập luận của phe ủng hộ Putin như sau : "Không ai bỏ phiếu cho Vladimir Putin vì chương trình tranh cử của ông ta. Bầu cho Putin, là bỏ phiếu ủng hộ một nước Nga oai hùng. Là nguyên thủ quốc gia, ông Putin không cần phải đi sâu vào tiểu tiết, như là vấn đề thu nhập thấp của người dân. Putin là người đem lại niềm tự hào cho nước Nga, vực dậy một đất nước từng gục ngã, chận đứng những mưu đồ của Âu, Mỹ ; ông ta là người đã giành lại được bán đảo Crimea cho nước Nga. Không phải tình cờ mà Moskva ấn định ngày bầu cử tổng thống đúng ngày kỷ niệm chiếm được Crimea. Thật ra, Vladimir Putin không còn khả năng thực hiện được thêm những phép lạ cho nước Nga, do vậy ông ta muốn khai thác hình ảnh của một con đại bàng soải cánh bay rất cao và rất xa, để chinh phục được cả thế giới".
Tổng cộng có 8 ứng viên, 7 nam và 1 nữ, ra tranh cử tổng thống Nga lần này. Nhưng không một đối thủ nào có cơ may thu hẹp khoảng cách với Vladimir Putin, sau khi điện Kremlin đã dọn đường để tổng thống mãn nhiệm được " một mình một chợ". Đó là chưa kể đài truyền hình Nhà nước đã trở thành một công cụ vận động hiệu quả. Nguyên đại biểu Quốc hội Nga, Vladimir Richkov, thuộc phe đối lập tiếc là đài truyền hình không dành cho 8 ứng cử viên thời lượng phát biểu một cách đồng đều, các chương trình thường dành để ca ngợi thành tích của tổng thống mãn nhiệm. Nếu có trích lời các đối thủ của Putin, thì đấy thường là những phát biểu ngây ngô, vô bổ.
Trong khi đó, tiếng nói chống đối Putin mạnh mẽ nhất là Alexei Navalny, nhưng ông gần như đã bị vô hiệu hóa, cấm ra tranh cử. Navalny được lệnh trình diện tư pháp vào ngày 05/03/2018. Đương sự không loại trừ khả năng sẽ bị tống giam cho đến sau ngày bầu cử.
Theo quan điểm của nhà chính trị học người Nga, Dmitri Orechkin, dù rằng Alexei Navalny ít có khả năng đe dọa chiếc ghế tổng thống của ông Putin, nhưng việc chính quyền đặc biệt quan tâm đến nhân vật này đủ để cho thấy, Navalny là một yếu tố khiến điện Kremlin phải lo ngại. Bởi lẽ, Navalny là một chính trị gia có tài và có thể thu được từ 10 đến 20 % số phiếu của cử tri. Đó là điều mà điện Kremlin không thể chấp nhận được. Chính quyền muốn là tất cả 7 đối thủ của Vladimir Putin không thu được quá 30 % cử tri ủng hộ và ông Putin thì bằng mọi giá phải bảo đảm tái đắc cử với ít nhất là 70% số phiếu. Cần nhắc lại là từ khi ra tranh cử lần đầu vào năm 2000, ông Putin luôn giành được thắng lợi ngay ở vòng đầu.
Về phần nhà đối lập Navalny, do bị cấm ra tranh cử nên đã kêu gọi tẩy chay bỏ phiếu. Chiến dịch này gây chia rẽ sâu đậm trong hàng ngũ đối lập ở Nga. Một cách khách quan, giới phân tích e rằng chiến thuật tẩy chay sẽ phản tác dụng. Tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử tuy có giảm, làm suy yếu tính chính đáng của một cuộc bầu cử, nhưng đổi lại, thì tỷ lệ ủng hộ tổng thống Putin sẽ cao hơn.
Trong mọi kịch bản, mối lo ngại duy nhất của điện Kremlin hiện nay là làm thế nào huy động được đông đảo cử tri Nga đi bầu vào ngày Chủ Nhật 18 tháng 3 tới đây. Từ năm 2000, tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử luôn được giữ nguyên ở mức 64 % theo thông báo của Ủy ban Bầu cử Nga. Lần này, chính quyền trung ương đưa ra nhiều sáng kiến để các chính quyền địa phương kêu gọi cử tri đi bầu như tổ chức một cuộc thi chụp ảnh cử tri tại phòng phiếu, mở sổ số với phần thưởng là cả một chiếc xe hơi. Riêng một video clip quảng cáo cho ứng cử viên Putin được phổ biến trên các mạng xã hội gây nhiều tranh cãi do thông điệp bài người đồng tính.
Thanh Hà