Vụ Skripal : Lộ thông tin về Novichok, Nga kiểm duyệt báo chí (RFI, 21/03/2018)
Thêm một tình tiết quan trọng mới trong nghi án cựu điệp viên Nga bị đầu độc tại Anh. Hôm qua, 20/03/2018, tại Moskva, một nhà khoa học Nga tiết lộ đã tham gia chương trình chế tạo Novichok, hóa chất được coi là đã được dùng để đầu độc cựu điệp viên Skripal. Tiết lộ nói trên đi ngược lại hoàn toàn lập trường chính của Moskva trong vụ này. Chính quyền Nga tìm cách xóa dấu vết.
Cảnh sát Anh tiếp tục điều tra về vụ đầu độc Sergei Skripal và con gái Yulia tại Salisbury ngày 04/04/2018. Reuters/Peter Nicholls
Thông tín viên Daniel Vallot từ Moskva cho biết cụ thể :
"Chưa bao giờ có một chương trình mang tên Novichok tại Nga hay ở Liên Xô trước đây". Kể từ khởi đầu vụ Skripal, đây là luận điểm chính của chính quyền Nga. Tuy nhiên, trả lời hãng tin Nhà nước Nga RIA Novosti, một nhà khoa học - tự giới thiệu là một trong các cha đẻ của Novichok - thừa nhận sự tồn tại của chương trình này, và công bố nhiều chi tiết về cái mà ông gọi là "hệ thống vũ khí hóa học".
Trong cuộc phỏng vấn nói trên, ông Leonid Rink cũng đồng thời giải thích, theo ông, vì sao chính quyền Nga không thể đứng đằng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Sergei Skripal. Tuy nhiên, vấn đề là khi nói rõ về một chương trình mang tên "Novichok-5", nhà khoa học Nga đã bác bỏ luận điểm chính của Moskva kể từ đầu vụ việc.
Ngay trong ngày, bài báo về Novichok đã bị hãng tin Nga sửa đổi, tất cả các câu nào liên quan đến chương trình mang tên Novichok, trong thời kỳ Liên Xô, đều bị rút khỏi văn bản mới.
Hôm qua, 20/03, khoảng 80 kiều dân Nga, gồm nhân viên ngoại giao và thân nhân, đã rời khỏi sứ quán Nga tại Luân Đôn, vào lúc đến hạn lệnh trục xuất của chính quyền Anh, được đưa ra để trả đũa cho vụ Skripal. Thứ Bảy này, 23 nhà ngoại giao Anh cũng phải về nước theo lệnh trục xuất của Nga.
Theo cơ quan chống khủng bố Anh, cuộc điều tra về vụ Skripal sẽ phải kéo dài nhiều tháng. Riêng ông Sergei Skripal và con gái hiện vẫn trong tình trạng hôn mê.
Trọng Thành
*****************
Ngoại trưởng Anh : Nga 'tích trữ các chất độc thần kinh' (BBC, 18/03/2017)
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói rằng trong suốt một thập niên qua, Nga tích trữ loại chất độc thần kinh được sử dụng trong cuộc tấn công nhắm vào một cựu điệp viên và con gái của ông ta.
Ngoại trưởng Anh, Boris Johnson, nói Nga tích trữ chất độc thần kinh trong vụ tấn công cựu điệp viên Scripal và con gái trong suốt nhiều năm
Ông Johnson cũng bác bỏ điều mà Đại sứ tại Liên minh Châu Âu của Nga gợi ý rằng hóa chất độc có thể đến từ phòng thí nghiệm của Anh.
Đại sứ Vladimir Chizhov nói rằng phòng thí nghiệm Porton Down ở Wiltshire có thể đã là nguồn gốc của hóa chất.
Sergei và Yulia Skripal vẫn còn nguy kịch ở trong bệnh viện sau khi bị tiếp xúc với chất này ở Salisbury.
Họ đã được tìm thấy bất tỉnh trên một băng ghế tại thành phố Wiltshire vào ngày 4/3/2018.
Thủ tướng Theresa May nói Nga "có tội" trong cuộc tấn công này.
Các chuyên gia từ Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW) sẽ đến Anh vào ngày thứ Hai, 19/3, để kiểm tra các mẫu hóa chất.
Bộ Ngoại giao nói dự kiến sẽ phải mất ít nhất là hai tuần mới có kết quả.
Bằng chứng ?
Thủ tướng Anh Theresa May nói với các nghị sĩ rằng Porton Down - cơ sở nghiên cứu quân sự của Anh - đã xác định hóa chất được sử dụng là một phần của một nhóm các chất động thần kinh quân sự có tên gọi được biết là Novichok do Liên Xô phát triển.
Ông Vladimir Chizhov nói phòng thí nghiệm của Anh có thể là nguồn gốc của chất độc thần kinh
Ông Johnson nói với chương trình Andrew Marr Show của BBC rằng :
"Chúng tôi thực sự có bằng chứng trong vòng 10 năm qua rằng Nga không chỉ điều tra việc cung cấp các chất độc thần kinh cho mục đích ám sát mà còn tạo ra và tích trữ Novichok".
Ông nói phản ứng của Nga đối với vụ việc "không phải là phản ứng của một quốc gia thực sự tin rằng mình vô tội".
Ông Chizhov, cũng trên chương trình truyền hình này, nói Nga đã "không liên quan gì" đến vụ đầu độc của ông Skripal và người con gái. Ông cho biết Nga không tích trữ chất độc và các rằng phòng thí nghiệm Porton Down chỉ cách thành phố tám dặm (12km).
Khi được hỏi làm thế nào chất độc thần kinh được sử dụng ở Salisbury, ông nói :
"Khi bạn có một chất độc thần kinh hoặc bất cứ thứ gì, bạn đối chiếu nó với một số mẫu mà bạn giữ lại trong phòng thí nghiệm của bạn.
Cựu điệp viên kép người Nga, Sergei Skripal, 66 tuổi, và con gái Yulia Skripal, 33, vẫn trong cơn nguy kịch ở bệnh viện
"Và Porton Down, như chúng ta bây giờ đều biết, là cơ sở quân sự lớn nhất của Anh quốc nghiên cứu vũ khí hóa học".
Tuy nhiên khi được hỏi liệu ông có cho rằng Porton Down "chịu trách nhiệm" về chất độc thần kinh trong cuộc tấn công hay không, ông Chizhov nói :
"Tôi không biết, tôi không có bất cứ bằng chứng nào về việc sử dụng".
Ông nói rằng một số khoa học gia tuyên bố chịu trách nhiệm tạo ra một số chất độc thần kinh "đã được đưa ra khỏi Nga và hiện đang ở Vương quốc Anh" nhưng không có kho vũ khí hoá học nào rời khỏi nước này, sau khi Liên Xô sụp đổ.
Ông Chizhov còn nói thêm rằng "không có bất cứ kho dự trữ nào" của các chất độc thần kinh còn lại ở Nga.
Trong khi đó, dân biểu thành phố Salisbury, John Glen nói trên trang Twitter rằng những gợi ý nói Porton Down là nguồn của chất độc thần kinh là một sự "xúc phạm".
*******************
Công dân Nga tị nạn tại Anh lo sợ cho tính mạng (RFI, 18/03/2018)
Cảnh sát Anh điều tra về cái chết của doanh nhân Nga, N.Glouchkov tại Luân Đôn. Ảnh ngày 16/03/2018. Reuters
Cảnh sát Anh ngày 17/03/2018 liên lạc với một số kiều dân Nga lưu vong tại Anh Quốc để thảo luận về an ninh của số này. Vụ hai bố con cựu điệp viên Nga Serguei Skripal bị đầu độc tại Salisbury và cái chết mờ ám của doanh nhân Nikolaï Glouchkov ở Luân Đôn xảy ra trong vòng một tuần lễ làm dấy lên một làn sóng lo sợ.
Từ Luân Đôn thông tín viên đài RFI Marina Daras tường thuật :
"Điều tra về cái chết của Nikolaï Glouchkov như một vết dầu loang. Tới nay, cảnh sát và cơ quan tình báo Anh luôn quan niệm người Nga sống lưu vong tại Anh không phải lo sợ cho an ninh của họ. Nhưng hai tuần lễ sau vụ cựu điệp viên Serguei Skripal và con gái bị mưu sát, các giới chức Anh đang thẩm định lại về mức độ rủi ro và đã báo động với một số công dân Nga là họ có thể trở thành mục tiêu tấn công.
Cho đến nay, Scotland Yard nói rõ là không 'gắn liền' cái chết của ông Nikolaï Glouchkov tại Luân Đôn và vụ cựu điệp viên Skripal cùng con gái bị đầu độc tại Salisbury. Tuy nhiên một cuộc điều tra khác đã được mở ra để xem xét một loạt các trường hợp tử vong mờ ám của các kiều dân Nga trên lãnh thổ Anh. Những cái chết này có thể do Nga đã giật dây.
Theo báo chí Anh, cộng đồng người Nga sống tại Anh Quốc bắt đầu hoảng sợ. Nhiều người bắt đầu thuê hộ vệ để bảo đảm an ninh cho họ".
RFI tiếng Việt